Warszawa, dnia 23 czerwca 2010 r. Stanowisko KIGEiT do projektu z dnia 8 czerwca 2010 r. ustawy o wdroŝeniu naziemnej telewizji cyfrowej. Izba mając na względzie wieloletnie opóźnienie Polski w stosunku do innych państw z zadowoleniem wita kolejną próbę ustawowego uregulowania przejścia od analogowej do cyfrowej telewizji naziemnej w Polsce. Mimo, Ŝe ustawa (w zasadzie) ma charakter epizodyczny, to proponowane rozwiązania przesądzą o kształcie polskiego rynku telewizyjnego na wiele lat. Dlatego ustalenie tygodniowego terminu konsultacji społecznych oceniamy jako niewłaściwe zwłaszcza, Ŝe obecny projekt znacznie róŝni się od poprzedniego. Nie pozwala to na jego szczegółową analizę, przedstawienie nowych, kompleksowych rozwiązań i przeprowadzenia pełnych uzgodnień w ramach Izby. Z tego powodu Izba zastrzega sobie prawo do aktywnego uczestnictwa w całym procesie legislacyjnym. 1. Uwagi ogólne Na wstępie chcielibyśmy odnotować godny podkreślenia fakt, iŝ projekt ustawy z dnia 8 czerwca 2010 r. w odróŝnieniu od poprzedniego projektu ze stycznia 2010 r. o wdroŝeniu naziemnej telewizji cyfrowej DVB-T zawiera uregulowania respektujące w pewnym stopniu stan wynikający z wydanych decyzji koncesyjnych Przewodniczącego KRRiT na rozpowszechnianie programów telewizyjnych drogą rozsiewczą naziemną w sposób cyfrowy w ramach multipleksu I i II oraz towarzyszących im decyzji rezerwacyjnych Prezesa UKE. Jako gwarancja ich obowiązywania, wykluczająca konieczność ponownego wydania decyzji pod rządem przyszłej Ustawy niezbędne jest jednak wyraźne odniesienie w przepisach ustawy przez potwierdzenie waŝności wydanych decyzji koncesyjnych i rezerwacyjnych przed jej wejściem w Ŝycie. Do kwestii tej odnosimy się poniŝej. Jesteśmy zmuszeni podkreślić, Ŝe projekt ustawy wyraźnie cechuje dąŝenie do obciąŝenia podmiotów prywatnych nadmiernymi i nieproporcjonalnymi obowiązkami finansowymi związanymi z transformacją cyfrową naziemnej telewizji w Polsce. Nie wydaje się uzasadnione, nawet przy załoŝeniu przeprowadzenia transformacji z udziałem graczy rynkowych, aby jej cięŝar mógł być rozłoŝony tak nierównomiernie. Koncepcja obciąŝenia czterech nadawców obowiązkiem sfinansowania i dostarczenia przystawek do odbioru cyfrowej telewizji naziemnej nie została poddana dostatecznej analizie finansowej. Jak wynika z szacunków, grupa uprawnionych do uzyskania nieodpłatnie przystawek będzie liczyć około 4,5 mln osób, a biorąc pod uwagę przystosowanie przystawek do odbioru w HDTV, moŝna spodziewać się, Ŝe wartość wydatków finansowych potrzebna na sfinansowanie przystawek wyniesie ponad 1 mld zł. Zarzutem, jaki moŝna postawić uregulowaniom, jest brak respektowania zasady neutralności technologicznej, która powinna wyraŝać się w traktowaniu procesu transformacji cyfrowej w sposób jednolity dla rynku na polach naziemnej, satelitarnej i kablowej emisji programów. Sprzęt uŝywany przez odbiorców telewizji powinien zawierać aplikacje umoŝliwiające odbiór naziemny, satelitarny i kablowy, zaś kampania informacyjna powinna być zintegrowana i dotyczyć wszystkich form odbioru. Pozytywną zmianą w stosunku do projektu ze stycznia 2010 r. jest dąŝenie do ograniczenia przedmiotu regulacji wyłącznie do kwestii istotnych ze względu na moŝliwość uruchomienia procesu cyfryzacji telewizji naziemnej w Polsce oraz zakończenia nadawania analogowego poprzez wskazanie, iŝ przedmiotem regulacji są określenie terminu wyłączenia nadawania analogowego, sprawy związane z uruchomieniem i funkcjonowaniem multipleksów I III oraz kwestie dotyczące kampanii informacyjnej o cyfryzacji. Naszym zdaniem naleŝy jednak wyraźnie sprecyzować, Ŝe przedmiotem regulacji jest tylko okres przejściowy do wyłączenia nadawania analogowego, to znaczy sprawy związane z uruchomieniem i 1
funkcjonowaniem multipleksów (I III) w tym okresie. Chodzi bowiem o to, Ŝeby nie było wątpliwości, takich jakie rodzą się przy obecnej lekturze projektu, na przykład w odniesieniu do szczególnych obowiązków operatora multipleksu II (art. 9 ust. 1 pkt 2 lit. b) projektu ustawy) czy będą one nieograniczone czasowo i będą obowiązkami operatora multipleksu II równieŝ po zakończeniu okresu przejściowego. Ustawowy obowiązek zapewnienia uŝytkownikom nieodpłatnego dostępu do programów Polsat, TVN, TV4 i Puls równieŝ po okresie przejściowym wydaje się być zbyt daleko idącym, przede wszystkim dlatego, iŝ nie moŝna przewidzieć zmian, które mogą zaistnieć w dalszej przyszłości np. zmian na rynku, czy zmian nazw programu, co moŝe doprowadzić do sytuacji, w której ten obowiązek ustawowy nie będzie mógł być realizowany z przyczyn niezaleŝnych od operatora multipleksu II, a przy tym operator ten będzie naraŝony na sankcję w postaci kary pienięŝnej, o której mowa w art. 17 i 18 projektu ustawy. Izba postuluje zatem, aby po wyłączeniu nadawania analogowego ustawowe obowiązki operatorów wszystkich multipleksów wynikały tylko z nowowprowadzanych przepisów zmian w Prawie telekomunikacyjnych (nowy Dział IVb). Ewentualne obowiązki dotyczące umieszczania określonych programów w odniesieniu do wszystkich multipleksów byłyby więc obowiązkami wynikającymi z odpowiednich decyzji organów regulacyjnych. Ustawa powinna teŝ wskazać co to są multipleksy I III. Zdefiniowanie multipleksów I III mogłoby nastąpić przez określenie celów jakim słuŝą te multipleksy np. multipleks I multipleks odtworzeniowy obecnej oferty publicznej plus cztery nowe programy, multipleks II multipleks do zagospodarowania przez ofertę dzisiejszych nadawców prywatnych, multipleks III docelowy multipleks publiczny. Niezrozumiałe i niepotrzebne wydaje się zamieszczenie w art. 6 ust. 1 listy kanałów, bo bez wskazania obszarów, na których mogą być wykorzystywane lista taka jest bezwartościowa. Skądinąd wiadomo, Ŝe szczegółowe dane o obszarach rezerwacji są zapisane w Planie GE-06 i powtórzone w krajowym planie zagospodarowania tego zakresu częstotliwości, więc w ustawie takich niekompletnych danych nie powinno się zamieszczać aby dodatkowo nie utrudniać wprowadzania zmian, których nie da się całkowicie wykluczyć. 2. Definicje ustawowe UŜyte w projekcie definicje wymagają specjalnego omówienia, poniewaŝ w niektórych przypadkach przyjęte znaczenia odbiegają od powszechnie przyjętych pojęć. Dotyczy to m.in. terminów: multipleks i sygnał multipleksu. Z tekstu ustawy wynika, Ŝe pod terminem multipleks autorzy projektu rozumieją sumę pokryć (allotments) terytorium kraju zasilanych tym samym strumieniem transportowym, dostarczających ten sam zestaw usług i programów. I do tego znaczenia lepiej pasuje definicja podana w art. 19 ust. 1 lit. c) dot. pkt. 38a) Pt. Naszym zdaniem powinna się ona odnosić do terminu multipleks. Natomiast definicja podana w lit. a) tego samego ustępu powinna dotyczyć sygnału multipleksu i brzmieć: 20a) Sygnał multipleksu strumień danych cyfrowych składający się z programów i usług dodatkowych, przesyłany w jednym kanale transmisyjnym. Uzasadnienie: Proponowane brzmienie jest bardziej ogólne i precyzyjne pod względem technicznym. Proponujemy równieŝ zmianę definicji operatora multipleksu podaną w art. 19 ust. 1 lit. b). Powinna ona brzmieć: 23b) Operator multipleksu podmiot, który łączy w sygnale multipleksu sygnały programów i usług dodatkowych w celu ich rozprowadzenia. Uzasadnienie: Ustawa nie powinna przesądzać, Ŝe operator multipleksu musi przekazać strumień danych do transmisji w sieciach telekomunikacyjnych, gdyŝ to wymusza rozdzielenie funkcji operatora multipleksu i operatora sieci nadawczej między dwa podmioty. PoniewaŜ ustawa odnosi pojęcia związane z multipleksacją do radiodyfuzji naziemnej i satelitarnej, to nie ma uzasadnienia, aby w definicji operatora multipleksu występował wymóg uzyskania rezerwacji częstotliwości dla operatora multipleksu takie rezerwacje nie dotyczą radiodyfuzji satelitarnej. Proponujemy równieŝ zawęzić definicję uŝytkownika do telewizji naziemnej. MoŜna to zrobić na dwa sposoby: 2
1. w art. 2 ust. 1 pkt 10 dopisać po słowach odbiornik cyfrowy przystosowany do odbioru telewizji naziemnej, albo 2. w art. 19 ust. 1 pkt 1 lit. b) definiując odbiornik cyfrowy przytoczyć definicję z rozporządzenia MI wydanego na podst. art. 132 ust. 3 Pt lub powołać się na definicję z tego rozporządzenia. Uzasadnienie. Ustawa dotyczy naziemnej telewizji cyfrowej. 3. Obowiązek dostarczenia sprzętu do odbioru programów przez nadawców Przepisy art. 4 i 5 projektu ustawy zawierają regulacje jednej z najbardziej kontrowersyjnych kwestii: nałoŝenia na operatora multipleksu II obowiązku nieodpłatnego przekazania na rzecz określonych w projekcie ustawy odbiorców przystawek do odbioru programów telewizyjnych w sposób cyfrowy. Uprawnionymi do Ŝądania przekazania sprzętu będą osoby zwolnione z opłat abonamentowych oraz osoby uprawnione do świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej, pod warunkiem, iŝ osoby te odbierają wyłącznie program telewizyjny rozpowszechniany w sygnale niekodowanym w sposób analogowy drogą rozsiewczą naziemną. Będzie im przysługiwało roszczenie w stosunku do operatora multipleksu II o bezpłatne przekazanie przystawki, którego niewykonanie zagroŝone jest surową karą pienięŝną. NaleŜy podkreślić, Ŝe roszczenie to przysługuje nie poszczególnym gospodarstwom domowym, ale pojedynczym osobom przez pełny okres od wejścia w Ŝycie ustawy do dnia 31 lipca 2013 r. Z kolei przystawki według projektu ustawy mają być przystosowane do odbioru wszystkich programów nadawanych naziemnie cyfrowo na terytorium Polski co oznacza, iŝ sprzęt ten powinien odpowiadać takŝe wymogom odbioru HDTV, a więc, kosztować droŝej, niŝ sprzęt standardowy. NiezaleŜnie od trudności technicznych weryfikacji uprawnień powyŝszej grupy osób (ustawa milczy o tym jak zweryfikować wyłączność odbioru programu telewizyjnego rozpowszechnianego w sygnale niekodowanym w sposób analogowy drogą rozsiewczą naziemną) powstaje istotny problem podstaw prawnych nałoŝenia powyŝszego obowiązku na operatora multipleksu. Takich podstaw prawnych nie dostarczają ani przepisy dyrektyw pakietu telekomunikacyjnego nakazujących traktowanie operatora multipleksu jako operatora telekomunikacyjnego ani przepisy prawa krajowego. Obowiązki operatora w zakresie naziemnej telewizji cyfrowej zostały określone przepisami dyrektywy o usłudze powszechnej i dyrektywy ramowej. Jak wiadomo w odniesieniu do sprzętu słuŝącego do odbioru programów w sposób cyfrowy przepisy te określają jedynie wymagania techniczne. Obowiązek dokonywania darowizn sprzętu odbiorczego wykracza poza ramy obowiązków przedsiębiorcy telekomunikacyjnego w stosunku do odbiorców cyfrowych transmisji telewizyjnych. NaleŜy równieŝ wspomnieć, Ŝe problem wyposaŝenia najuboŝszych w sprzęt do odbioru telewizji był w wielu krajach Unii rozwiązywany w formie dotacji ze środków publicznych, w formie pomocy publicznej. Z kolei w świetle przepisów Konstytucji RP darowizna sprzętu w formie daniny publicznej stanowi obowiązek sprzeczny z Konstytucją RP. Przepisy art. 4 i 5 projektu Ustawy niewątpliwie naruszają art. 21 i art. 64 Konstytucji RP o ochronie własności. Zgodnie z art. 64 ust. 3 Konstytucji RP własność moŝe być ograniczona, ale tylko w zakresie, w jakim ograniczenie to nie narusza istoty prawa własności. Ustawowy obowiązek dokonania darowizny narusza istotę prawa własności zobowiązując operatora multipleksu II do przeniesienia na obywatela własności sprzętu do odbioru telewizji. Nie moŝna pominąć kwestii jawnie dyskryminacyjnego charakteru przepisów art. 4 i 5 projektu Ustawy. Przepisy te obciąŝają nadawców 4 programów koncesjonowanych obowiązkiem zapewnienia sprzętu odbiorczego, za pomocą którego mają być odbierane wszystkie programy nadawane drogą naziemną w ramach multipleksów I, II i III. Nadawcy pozostałych programów, w tym Telewizja Polska S.A. mająca misyjne zadania, wolni od tego obowiązku, bezzasadnie korzystałaby z nieuzasadnionego 3
przywileju. W tym wyraŝa się dyskryminujący status operatora multipleksu II w stosunku do operatorów multipleksu I i III. W tym kontekście zakwestionowane przepisy naruszają równieŝ art. 20 i art. 22 Konstytucji dotyczące wolności działalności gospodarczej jako przejaw braku respektowania zasady proporcjonalności w nakładaniu cięŝarów majątkowych na podmioty gospodarcze. Z powyŝszych powodów postulujemy usunięcie tych przepisów z projektu ustawy. 4. Gwarancje trwałości decyzji administracyjnych wydanych w procesach Przepis art. 7 projektu ustawy reguluje kwestie udzielenia koncesji na rzecz nadawców: Polsat S.A., TVN S.A., Polskie Media S.A. i TV Puls. W treści art. 7 projektu Ustawy nie jest uwzględniony fakt, Ŝe koncesje na cyfrowe rozpowszechnianie programów wymienionych w art. 7 projektu ustawy zostały juŝ wydane przez Przewodniczącego KRRiT, a opłaty koncesyjne przez nadawców uiszczone. W tym stanie prawnym trzeba uznać, Ŝe uprawnienia wynikające ze zmienionych koncesji objęte są ochroną zgodnie z zasadą trwałości aktu administracyjnego. Jednak obecna redakcja art. 7 projektu ustawy nie pozwala na stwierdzenie, czy ustawodawca jedynie potwierdza, Ŝe Przewodniczący KRRiT był władny wydać decyzję nr DK-175/2009 z dnia 31 lipca 2009 r. zmienioną decyzją nr DK 126/2010 z dnia 11 czerwca 2010 r., czy nakazuje ponowne wydanie decyzji w odniesieniu do multipleksu II. Kwestia ta jest takŝe pominięta w przepisach przejściowych i dostosowujących. Naszym zdaniem, wymaga ona uzupełnienia. 5. Kampania informacyjna Kolejne obciąŝenie wynikające z projektu Ustawy stanowiące nałoŝony na nadawców obowiązek przeprowadzenia na koszt nadawców kampanii informacyjnej o wdroŝeniu naziemnej telewizji cyfrowej budzi sprzeciw. Przepisy zawierają ogólne ramy czasowe nadań audycji oraz zapowiedź ustalenia dalszych warunków wykonywania kampanii określonych w drodze rozporządzenia ministra do spraw łączności. Ogólny charakter tych przepisów nie pozwala obecnie stwierdzić jak szeroki będzie zakres zobowiązań i kosztów po stronie nadawcy, moŝliwych do udźwignięcia. Postulujemy zatem, by regulacje ustawowe były bardziej czytelne w tej materii, co pozwoli nam w przyszłości zająć stanowisko. Na tym etapie moŝemy jedynie stwierdzić, Ŝe poprzestanie na wyłączeniu stosowania art.16 ust.2 ustawy o radiofonii i telewizji w odniesieniu do kampanii nie jest wystarczające. Konieczne jest wyraźne wyłączenie stosowania przepisów o reklamach. 6. Restrykcyjność przepisów ustawy Projekt ustawy zawiera system uciąŝliwych kar niedopuszczalny w sytuacji braku określoności wyŝej wskazanych przepisów prawa. Szczególnie dotkliwy byłby system kar i ich nadmierna wysokość w odniesieniu do niewykonania obowiązków dostarczenia przystawki albo nieprawidłowości wykonania kampanii informacyjnej w sytuacji braku precyzji przepisów nakładających obowiązki. Postulujemy rezygnację z przepisów o karach pienięŝnych, które odnoszą się do zakwestionowanych wcześniej przepisów materialnych, a w szczególności w art. 4 ust. 1 oraz art. 5 ust. 4 projektu ustawy. 4
7. Must-carry/Must-offer Z zadowoleniem naleŝy odnotować proponowane zmiany w odniesieniu do zasady must carry i must offer. Nie wyczerpują one w całości postulatów składanych we wcześniejszych stanowiskach, jednakŝe stanowią zdecydowany krok naprzód w zakresie regulacji tej kwestii. W projekcie ustawy znajduje się art. 24 oraz przewiduje się zmianę w ustawie o radiofonii i telewizji polegającą na zmianie art. 43 i dodaniu art. 43a. Nie jest jednak jasna relacja pomiędzy tymi zapisami. Wymienieni w art. 24 nadawcy, którzy zostali wskazani w art. 7 projektu, czyli obecni nadawcy rozpowszechniający program drogą rozsiewczą naziemną w sposób analogowy, są nadawcami, o których mowa w dodawanym do ustawy o radiofonii i telewizji art. 43a. W związku z tym, Ŝe przepis przejściowy (art. 24) nie wskazuje, iŝ chodzi o podmioty rozprowadzające program w chwili wejścia w Ŝycie ustawy, bądź Ŝe przepis ten obowiązuje tylko przez określony czas, dochodzi do sytuacji naruszenia równości podmiotów, gdyŝ z przepisów wynika, Ŝe wymienieni nadawcy Telewizja Polsat S.A., TVN S.A., Polskie Media S.A. oraz Telewizja Puls sp. z o.o. będą zawsze mieć więcej czasu na udostępnienie programu na wniosek 30 dni (art. 24 projektu), niŝ inni nadawcy 14 dni (dodany art. 43a ustawy o radiofonii i telewizji). Dodatkowo naleŝy zauwaŝyć, Ŝe dodanie w art. 24 projektu podmiotu rozprowadzającego program w sposób cyfrowy rozsiewczy naziemny w multipleksie, bez ograniczenia do operatora multipleksu II powoduje, Ŝe teoretycznie z wnioskiem o udostępnienie tych programów będzie mógł wystąpić kaŝdy operator multipleksu (o ile będzie mieć swobodę doboru programów), a nadawca będzie musiał ten program udostępnić co spowoduje powtarzalność programów w multipleksach. Poza powyŝszymi uwagami, Izba popiera proponowane rozwiązanie, postulując jednocześnie o rozwaŝnie dodania skorelowanych z zasadą must-offer przepisów przewidujących tzw. right-toaccess, czyli uprawnienie nadawców programów objętych zasadą must-offer do Ŝądania od podmiotów rozprowadzających programy, aby taki program był rozprowadzany, a operator miałby obowiązek rozprowadzać taki program. Określony w art.43 obowiązek wprowadzenia na platformę satelitarną wszystkich programów bezpłatnych rozpowszechnianych drogą naziemną jest nieuzasadniony i nadmiernie ogranicza swobodę zestawiania oferty operatorom platform satelitarnych. Po uruchomieniu trzech multipleksów (ponad 20 programów) wykonywanie tego obowiązku moŝe zablokować znaczną część pojemności systemów satelitarnych i mniejszych sieci kablowych. NiezaleŜnie od technicznych problemów związanych z realizacją must-carry w tej postaci naleŝy podkreślić, Ŝe taka konstrukcja wykracza poza ramy pojęcia transmisji obowiązkowej przewidzianej w dyrektywie o usłudze powszechnej. Z kolei przepis art. 43a ust. 2 zawiera wewnętrzną sprzeczność. Przewiduje, Ŝe programy otrzymane od nadawców nieodpłatnie powinny zostać włączone przez operatora sieci kablowej lub satelitarnej platformy cyfrowej do kaŝdego pakietu cenowego, a jednocześnie powinny być oferowane jako program do nieodpłatnego odbioru. Operatorzy pobierają opłaty za usługę dostarczenia programu do odbiorcy końcowego i programy dostarczane odbiorcom w ramach jakiegokolwiek płatnego pakietu nie powinny być określane jako programy nieodpłatne. 8. Modernizacja AIZ Zarówno w projekcie ustawy jak i OSR całkowicie pominięto problem konieczności modernizacji Antenowych Instalacji Zbiorowych (AIZ) wynikającej z przechodzenia na nadawanie cyfrowe i związanych z tym kosztów. Problem ten był szeroko dyskutowany w Zespole Międzyresortowym ds. Telewizji i Radiofonii Cyfrowej. W Grupie problemowej ds. techniki i sprzętu działała specjalna podgrupa zadaniowa ds. AIZ, która w sprawozdaniu końcowym zgłosiła wniosek o wprowadzenie odpowiedniego zapisu, dotyczącego nałoŝenia odpowiednich obowiązków na właścicieli i zarządców budynków wielorodzinnych wraz ze wskazaniem sposobu sfinansowania prac modernizacyjnych w AIZ w projekcie ustawy o wdroŝeniu naziemnej telewizji cyfrowej. Wniosek ten nie został uwzględniony. Zapis taki powinien być wprowadzony w art. 20 projektu jako odpowiednie uzupełnienie art.43 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. radiofonii i telewizji. 5
9. Nowelizacja Prawa telekomunikacyjnego Proponowane zmiany w Prawie telekomunikacyjnym nie dają odpowiedzi, czy intencją projektodawców jest zamiar uregulowania tylko multipleksów naziemnych, czy równieŝ satelitarnych. Z jednej bowiem strony proponowane definicje multipleksu (dodawany pkt 20a w art. 2 Prawa telekomunikacyjnego), operatora sieci nadawczej (dodawany pkt 23c w art. 2 Prawa telekomunikacyjnego), czy sygnał multipleksu (dodawany pkt 38a w art. 2 Prawa telekomunikacyjnego) wskazują, iŝ moŝe chodzić równieŝ o multipleksy satelitarne, a z drugiej strony definicja operatora multipleksu (dodawany pkt 23b w art. 2 Prawa telekomunikacyjnego) poprzez określenie, iŝ jest to podmiot, który uzyskał rezerwację częstotliwości wskazuje, iŝ chodzi o multipleksy naziemne. Dodatkowo wskazujemy, iŝ przepisy nowych Działów IVa i Działu IVb wprowadzanych do Prawa telekomunikacyjnego równieŝ nie są jasne i wzbudzają w tym zakresie wątpliwości, aczkolwiek wydaje się, Ŝe intencją jest regulacja tylko multipleksów naziemnych telewizji cyfrowej, a przepisy nie dotyczą multipleksów satelitarnych. Przepisy takie jak art. 131a, 131b, 131e pkt 2 i 131g wskazują, iŝ chodzi o multipleks naziemnej telewizji cyfrowej, a z kolei w artykułach 131c, 131d, 131e pkt 1, 131i i 131j mowa jest o multipleksach bez tego dodatku. Nie jest zatem jasne czy regulacje art. 131c, art. 131d i 131e pkt 1, oraz Działu IVb mają dotyczyć równieŝ multipleksów satelitarnych, aczkolwiek Izba stoi na stanowisku, Ŝe w stosunku do operatorów multipleksów satelitarnych przepisy te są nieuzasadnione i zbędne. W związku z powyŝszym uwaŝamy, iŝ konieczne są zmiany przepisów nowelizujących prawo telekomunikacyjne w taki sposób, aby wynikało z nich jednoznacznie, Ŝe regulacji podlegać będą tylko multipleksy naziemne telewizji cyfrowej. Tytuł ustawy, a takŝe uzasadnienie projektu ustawy wyraźnie wskazują, Ŝe regulacja ma na celu stworzenie ram prawnych dla wprowadzenia naziemnej telewizji cyfrowej, a poza tym nie moŝna pominąć, iŝ rozprowadzanie programów w multipleksach satelitarnych i rozpowszechnianie satelitarne nie wiąŝą się z wykorzystaniem częstotliwości naziemnych, których dostępność jest z natury rzeczy ograniczona (tzw. dobro rzadkie ) a zatem nie ma potrzeby, ani podstaw regulować takiej działalności i związanych z tym relacji pomiędzy podmiotami prywatnymi.. Tym samym Izba stoi na stanowisku, iŝ proponowana w pkt 23c dodawanym do art. 2 Prawa telekomunikacyjnego definicja operatora sieci nadawczej nie jest prawidłowa, gdyŝ wykracza poza zakres regulacji proponowanej ustawy. W celu zapewnienia spójności i jasności regulacji konieczne jest zatem wykreślenie z tej definicji zwrotu lub satelitarną. W opinii Izby za równieŝ zbyt daleko idące naleŝy uznać regulacje art. 131h w zakresie relacji pomiędzy podmiotami prywatnymi operatorem multipleksu i operatorem sieci nadawczej i przyznanie Prezesowi UKE uprawnienia do ingerencji w te stosunki w drodze administracyjnej. Nieuzasadnione umoŝliwianie organowi do arbitralnego wpływania na treść stosunków prawnych o charakterze cywilnym pomiędzy podmiotami prywatnymi stanowi naruszenie wolności kontraktowej tych podmiotów i ogranicza ich swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, a zatem prowadzi do ogranicza swobód i wolności określonych w Konstytucji RP. NaleŜy teŝ wskazać, Ŝe nieprawidłowe jest zamieszczenie art. 131h wśród przepisów nowego Dział IVa Prawa telekomunikacyjnego, w którym regulowane są kwestie dostępu nadawców do multipleksów. Mając zatem na względzie powyŝsze, art. 131h w proponowanym brzmieniu powinien zostać w całości usunięty. Poza ustawowe kompetencje regulacyjne Prezesa UKE wykraczają takŝe proponowane przepisy art. 131c 131g. Proponowane regulacje prowadzą równieŝ do nadmiernej i nieuzasadnionej ingerencji w swobodę działalności gospodarczej i stosunki pomiędzy podmiotami prywatnymi w zakresie dostępu do multipleksu. Prezes UKE nie ma kompetencji regulacyjnych i uprawnienia do ingerowania w spory pomiędzy nadawcami, a operatorem multipleksu, gdyŝ jak wynika z art. 192 ust. 1 pkt 6 Prawa telekomunikacyjnego kompetencje tego organu ograniczone są do rozstrzygania sporów tylko pomiędzy przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi, a nadawcy nie są przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi 6
Izba ocenia teŝ, iŝ nieprecyzyjne jest nałoŝenie na operatorów multipleksów obowiązków w zakresie zapewnienia nieprzerwanej i spełniającej parametry techniczne transmisji (w art. 131j pkt 3), gdyŝ nigdzie nie określa się powyŝszych warunków, czyli kiedy transmisje uznaje się za nieprzerwaną i co oznacza spełnianie parametrów technicznych. Izba pragnie teŝ podnieść, iŝ naleŝy doprecyzować ust. 1a dodawany do art. 123 Prawa telekomunikacyjnego. Nie jest jasne bowiem na czym polega optymalizacja sieci telekomunikacyjnych, a pojęcie to nie jest nigdzie zdefiniowane. Przy obecnym brzmieniu rodzą się więc wątpliwości co do granic ingerencji Prezesa UKE w uprawnienia wynikające z przyznanej decyzji rezerwacyjnej. Zdaniem Izby konieczne jest sprecyzowanie, Ŝe moŝliwa jest tylko optymalizację w sensie technicznym oraz wprowadzenie zastrzeŝenia, Ŝe zmiana decyzji rezerwacyjnej w celu optymalizacji sieci telekomunikacyjnych nie moŝe prowadzić do zmiany rodzaju świadczonych usług za pomocą rezerwowanych częstotliwości, a tym samym naruszać ustaleń konkursu, o ile został przeprowadzony. W zakresie uwag dotyczących zmian w Prawie telekomunikacyjnym trzeba teŝ zasygnalizować, Ŝe niespójne z obecnym tekstem Prawa telekomunikacyjnego jest dodanie definicji sygnału multipleksu. Definicja taka obecnie jest juŝ zawarta w art. 115 ust. 3 pkt 1 Prawa telekomunikacyjnego, który nie jest uchylany, ani zmieniany. 10. Szczegółowe uwagi redakcyjne Ad art. 20. pkt 2 lit. a). W ust. 1 pkt 1) lit. c) zamiast maksymalna moc promieniowania powinno być maksymalna moc promieniowana. Uzasadnienie. Jest to wielkość mówiąca z jaką maksymalną mocą moŝna promieniować, więc jest to moc odpowiadająca na pytanie: jaka? a nie czego? Ad OSR pkt 1. Do listy podmiotów, na które oddziałują projektowane regulacje naleŝy dodać właścicieli wielorodzinnych budynków mieszkalnych i uŝyteczności publicznej korzystających z antenowych instalacji zbiorowych (AIZ) (czyli samorządy lokalne, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, szkoły, szpitale, internaty itp.). Wejście w Ŝycie projektowanej ustawy spowoduje konieczność przeprowadzenia gruntownej modernizacji tych instalacji połączonej z poniesieniem nieplanowanych wydatków. Projekt powinien zawierać określone zapisy skierowane do tej grupy podmiotów (obowiązki i sposób finansowania modernizacji sieci), aby uŝytkownicy końcowi korzystający z AIZ nie zostali pozbawieni ciągłości odbioru programów TV po wyłączeniu emisji analogowych. 11. Podsumowanie Podsumowując przedstawione uwagi, pragniemy stwierdzić, Ŝe Izba pozytywnie ocenia kierunek w jakim zmierzają prace nad projektem ustawy. NaleŜy jednak dokonać pogłębionej analizy tekstu proponowanej ustawy w celu wyeliminowania istniejących błędów, będących najpewniej wynikiem pośpiechu w przygotowywaniu projektu. Ubolewamy, Ŝe Ministerstwo Infrastruktury nie wykorzystało Zespołu Międzyresortowego ds. RiTC do roboczego omówienia ze środowiskiem zarówno ostatniej wersji załoŝeń jak i samego projektu ustawy. Z pewnością wpłynęło by to korzystnie na jakość prezentowanego projektu. 7