INSTRUKCJA OBSŁUGI KATALOG CZĘŚCI SIEWNIK ZBOśOWY POZNANIAK 3.0m, 2.7m, 2.5m KTM 0824-114-304-330 Nr fabryczny: Data sprzedaŝy: Punkt sprzedaŝy: Obowiązuje od numeru: 1001 CE Wydanie luty 2008
SPIS TREŚCI 1 Zasady bezpieczeństwa pracy... 4 1.1. Dokładne określenie przeznaczenia... 4 1.2. Zasady podstawowe.... 5 1.4. Konserwacja.... 6 1.5. Układ hydrauliczny.... 7 1.6. Znaki bezpieczeństwa i napisy ostrzegawcze umieszczane na siewniku... 7 1.7. Jazda transportowa... 9 2. Dane techniczne....10 3. Informacje ogólne...11 4. Budowa i zasada działania...12 5. Przygotowanie siewnika do pracy...16 5.1. Ustawienie siewnika na typowe szerokości międzyrzędzi....17 5.2. Próba kręcona...17 5.3. Przykład wyliczania poślizgów koła roboczego siewnika...19 5.4. Próba wysiewu nasion do rynien pomiarowych w polu...20 5.5. Sprawdzenie den nastawnych....21 5.6. Obliczanie wysięgu znaczników....22 5.7. Przerzutnik znaczników...24 6. UŜytkowanie i obsługa siewnika...25 6.1. Transport siewnika...25 6.2. Wykonywanie siewu...25 6.3. Prowadzenie siewnika w polu...26 6.4. Napełnienie i opróŝnienie skrzyni nasiennej...26 7. Smarowanie...27 7.1. Konserwacja i przechowywanie...27 7.2. DemontaŜ i kasacja...27 7. Orientacyjne Tabele Wysiewu....35 UWAGA! Do napraw stosować tylko oryginalne części wymienne UNIA-FAMAROL. Tylko one spełniają wymogi bezpieczeństwa i gwarantują długotrwałe uŝytkowanie maszyn. Na rynku dostępnych jest duŝo nieoryginalnych części wymiennych. Zastosowanie tych części moŝe pogorszyć bezpieczeństwo uŝytkowania i moŝe być przyczyną uszkodzenia maszyny. UNIA-FAMAROL nie bierze odpowiedzialności za naprawy i nie uznaje roszczeń gwarancyjnych dla maszyn, w których zostały zastosowane nieoryginalne części wymienne.
Szanowni uŝytkownicy! Instrukcja obsługi i katalog części- POZNANIAK Zdecydowaliście się Państwo na zakup nowej wersji siewnika zawieszanego mechanicznego rzędowego Poznaniak firmy UNIA-FAMAROL a tym samym wybraliście siewnik ekonomiczny i nowoczesny. MoŜecie Państwo długo korzystać ze wszystkich zalet siewnika zawieszanego mechanicznego rzędowego i poznawać szczególne jego moŝliwości, jeśli uwaŝnie przeczytacie tę instrukcję obsługi i konserwacji, jak równieŝ w razie potrzeby weźmiecie ją do rąk. Zwróćcie Państwo uwagę na to, Ŝe zamawianie części zamiennych moŝe odbywać się tylko na podstawie numeru części zamiennej. Adres producenta: UNIA- FAMAROL ul. Przemysłowa 100, tel. cent.(059) 841-80-01 76-200 Słupsk tel. dział sprzedaŝy (059) 841-80-24 fax. (059) 841-37-25 tel. serwis (059) 841-80-27 3
1 Zasady bezpieczeństwa pracy. Szanowni uŝytkownicy, W interesie Waszego własnego bezpieczeństwa, a takŝe w celu bezawaryjnej eksploatacji maszyny przez długi okres czasu, prosimy Państwa, abyście nie odkładali instrukcji obsługi bez przeczytania. NaleŜy zwrócić szczególną uwagę na te fragmenty instrukcji obsługi, które dotyczą zasad bezpieczeństwa. Prosimy Państwa o przestrzeganie tych wskazań, aby zapobiec nieszczęśliwym wypadkom i uniknąć uszkodzeń maszyny. Prosimy równieŝ o przekazanie wszystkich zaleceń dotyczących bezpieczeństwa innym uŝytkownikom. 1.1. Dokładne określenie przeznaczenia. Siewnik rzędowy zawieszany Poznaniak przeznaczony jest wyłącznie do wykonywania prac w rolnictwie. UŜycie maszyny w celach niezgodnych z przeznaczeniem jest niedopuszczalne. Za wynikające stąd szkody producent nie ponosi Ŝadnej odpowiedzialności. Całe ryzyko w tym wypadku spada na uŝytkownika. Do przyjętych postanowień naleŝy takŝe przestrzeganie zalecanych przez producenta zasad obsługi, konserwacji i utrzymania maszyny w naleŝytym stanie. Siewnik rzędowy zawieszany moŝe być uŝytkowany, konserwowany i naprawiany wyłącznie przez osoby do tego uprawnione i przeszkolone w zakresie bezpieczeństwa obsługi. Obowiązują równieŝ stosowne przepisy dotyczące zapobieganiu nieszczęśliwym wypadkom jak teŝ ogólne zasady bezpieczeństwa technicznego, medycyny pracy i ruchu drogowego. Producent nie ponosi odpowiedzialności za straty wynikające z samowolnych zmian konstrukcyjnych maszyny. Pierwsze uruchomienie maszyny, moŝe nastąpić dopiero po dokładnym zapoznaniu się z niniejszą instrukcją obsługi, a podczas uŝytkowania ściśle je przestrzegać. 4
1.2. Zasady podstawowe. Instrukcja obsługi i katalog części- POZNANIAK Przed kaŝdym uruchomieniem sprawdzić maszynę pod względem bezpieczeństwa i eksploatacji. NaleŜy przy tym przestrzegać zaleceń zawartych w niniejszej instrukcji obsługi oraz ogólnie obowiązujących zasad bezpieczeństwa i przepisów dotyczących zapobiegania nieszczęśliwym wypadkom. Ze względu na przekroczenie szerokości gabarytowej 3,0 m - zakaz przejazdu po drogach publicznych z siewnikiem zawieszonym na ciągniku. Przed rozpoczęciem pracy naleŝy zapoznać się ze wszystkimi urządzeniami i elementami roboczymi oraz ich funkcjami. Przed ruszeniem z miejsca sprawdzić najbliŝsze otoczenie (dzieci!). Zwrócić uwagę na właściwą widoczność! Niedozwolone jest przewoŝenie osób na narzędziach podczas przejazdów roboczych i transportowych! Podczas jazdy nigdy nie opuszczać stanowiska kierowcy! Przed zejściem z ciągnika narzędzie opuścić na ziemię, silnik wyłączyć i wyjąć kluczyki ze stacyjki! Zabronione jest przebywanie w pobliŝu agregatu podczas pracy! Przy łączeniu i rozłączaniu narzędzi z ciągnikiem zachować szczególną ostroŝność! Podczas sterowania układem zawieszenia nie wolno wchodzić pomiędzy ciągnik i narzędzie! W czasie jazdy transportowej z podniesionym narzędziem, dźwignia sterowania musi być zablokowana. W połoŝeniu transportowym narzędzia naleŝy zawsze zwracać uwagę na właściwe ustawienie ograniczników wychylenia dolnych cięgien układu zawieszenia ciągnika! W przypadku współpracy z ciągnikami o mocy mniejszej od 60 KM nie wolno wykonywać siewu na polach o nachyleniu powyŝej 8 stopni oraz nie wolno transportować siewnika z napełnioną skrzynią nasienną. Przy współpracy z ciągnikami o mocy mniejszej od 60 KM naleŝy dodatkowo obciąŝyć przednią oś ciągnika. Na czas transportu- znaczniki podnieść do góry i zabezpieczyć przed samoczynnym opadnięciem. W czasie pracy i przejazdów jałowych nie przebywać w zasięgu znaczników. W czasie transportu i pracy nie przebywać na siewniku i innych elementach dołączonych do niego ze względu na moŝliwość zagroŝenia Ŝycia ludzkiego oraz zatrucia środkami do zaprawiania nasion. Zwracać uwagę na dokładne załoŝenie osłon przekładni bocznej. Nie przekraczać dopuszczalnej prędkości transportowej i roboczej. Regulowanie oraz konserwacja mogą być dokonywane wyłącznie w czasie postoju, przy unieruchomionym silniku ciągnika oraz przy opuszczonym siewniku wspartym na podłoŝu. W czasie siewu nasionami zaprawionymi naleŝy bezwzględnie przestrzegać przepisów bezpieczeństwa wskazanych przez producenta środków chemicznych, 5
uŝywać ochrony osobiste (odzieŝ pyłoszczelną, ochrony dróg oddechowych). Przed rozpoczęciem pracy sprawdzić prawidłowość działania poszczególnych mechanizmów, Stosować ciągnik wskazany przez producenta, Stosować obciąŝniki osi przedniej, Siewnik odłączony od ciągnika naleŝy ustawiać na powierzchni równej i twardej, Po zakończeniu siewu, przed odłączeniem siewnika od ciągnika, naleŝy bezwzględnie redlice podnieść do góry, Dla uniknięcia kumulowania się skutków zmęczenia pracą naleŝy stosować przerwy, nie naleŝy podejmować pracy w stanie nietrzeźwym oraz w stanie obniŝonej sprawności psychofizycznej organizmu, siewnik podniesiony podnośnikiem naleŝy odpowiednio zabezpieczyć przed opadnięciem i ewentualnym przygnieceniem osób naprawiających lub postronnych, w czasie agregowania, skręcić maksymalnie śruby cięgien ciągnika, w wypadku wystąpienia duŝego zapylenia stosować ochrony dróg oddechowych, przy obsłudze siewnika moŝe pracować tylko osoba dorosła i zdrowa, nie wolno pracując na pochyłości wyłączać biegu i gasić silnika ciągnika, maszynę uŝytkować tylko do celów określonych niniejszą instrukcją. W celu uniknięcia niebezpieczeństwa poŝaru maszynę naleŝy utrzymywać w stanie czystości! 1.3. Bezpieczeństwo podczas uŝytkowania. Przebywanie na pomostach, dozwolone tylko przy wyłączonym zapłonie, podczas eksploatacji agregatu przewoŝenie osób jest zabronione! Nie pozostawiać Ŝadnych części w zbiorniku siewnika! Nie przekraczać dopuszczalnego napełnienia zbiornika! Nie przegarniać nasion w skrzyni nasiennej przy włączonym zapłonie ciągnika i nie wyjętym kluczyku! 1.4. Konserwacja. Ciecze przepływające pod wysokim ciśnieniem (paliwo, olej hydrauliczny) mogą przeniknąć pod skórę, doprowadzić do cięŝkich obraŝeń ciała. W przypadku zranienia natychmiast wezwać lekarza. Niebezpieczeństwo zakaŝenia! Oleje i smary przechowywać i stosować zgodnie z przepisami! Wszystkie połączenia śrubowe regularnie sprawdzać a w przypadku poluzowania dokręcić! Podczas napraw instalacji elektrycznej odłączyć dopływ prądu! 6
Podczas konserwacji podniesionego narzędzia zabezpieczyć je na stałe przez włoŝenie odpowiednich elementów podporowych! Podczas wymiany elementów roboczych posiadających ostre krawędzie uŝywać odpowiednich narzędzi i rękawic ochronnych! Podczas wykonywania spawania elektrycznego konstrukcji ciągnika lub zniszczonych narzędzi, odłączyć przewody od prądnicy i akumulatora! 1.5. Układ hydrauliczny. Olej w układzie hydraulicznym znajduje się pod wysokim ciśnieniem! Przy ustalaniu miejsc nieszczelności, ze względu na niebezpieczeństwo zranienia, naleŝy uŝywać odpowiednich środków pomocniczych! Przed przystąpieniem do napraw układu hydraulicznego naleŝy narzędzia opuścić, zwolnić nadciśnienie w układzie i wyłączyć silnik ciągnika! Przy podłączaniu przewodów hydraulicznych agregatu do układu hydraulicznego ciągnika naleŝy zwrócić uwagę na to, czy układ hydrauliczny ciągnika i agregatu nie znajduje się pod ciśnieniem! Przy funkcjonalnych połączeniach hydraulicznych ciągnika i narzędzia gniazda i wtyczki powinny być oznaczone kolorami, aby uniknąć błędnych połączeń! Zmiana połączeń prowadzi do odwrócenia funkcji (np.podnoszenie/opuszczanie). 1.6. Znaki bezpieczeństwa i napisy ostrzegawcze umieszczane na siewniku. Tabliczka znamionowa siewnika znajduje się na tylnej ścianie skrzyni nasiennej. Na tabliczce podano kompletne informacje pozwalające jednoznacznie zidentyfikować maszynę, tj. nazwę i adres producenta, rok produkcji typ i numer maszyny, znak CE. UWAGA! NaleŜy przeczytać wszystkie tabliczki z symbolami dotyczącymi bezpieczeństwa, jakie znajdują się na maszynie i postępować zgodnie z instrukcją. JeŜeli okaŝe się, Ŝe naklejek ostrzegawczych brakuje lub zostały uszkodzone (nieczytelne) naleŝy je zastąpić nowymi, które moŝna zamówić (nabyć) u producenta maszyn. 7
C.2.26 -Wyłączyć silnik i wyjąć kluczyk przed rozpoczęciem czynności obsługowych! -Przeczytać instrukcję obsługi! C.2.27 -Nie jeździć na pomostach, zagarniaczach i drabinach! C.2.23 -Nie dotykać elementów maszyny zanim wszystkie jej zespoły nie zatrzymają się! B.2.12 -Nie naleŝy sięgać ani wchodzić do zbiornika maszyny dopóki silnik jest w ruchu! - Nie naleŝy sięgać do siewnika podczas pracy Niebezpieczeństwo pochwycenia dłoni przez mieszadło siewnika! 8
1.7. Jazda transportowa. Na czas przejazdów transportowych z siewnikiem zawieszanym na ciągniku: OpróŜnić skrzynię nasienną siewnika, w przypadku współpracy z ciągnikiem o mocy niniejszej niŝ 60 KM, Znaczniki przejazdów podnieść do góry i zabezpieczyć przed samoczynnym opadnięciem, Siewnik unieść za pomocą podnośnika hydraulicznego układu zawieszenia ciągnika, tak aby prześwit pod maszyną wyniósł min. 25 cm, Dźwignię sterowania zablokować, Trójpunktowy układ zawieszenia zabezpieczyć łańcuchem, aby uniknąć opadania maszyny, Usztywnić dolne cięgła ciągnika, aby maszyna nie kołysała się na boki. Prędkość jazdy dostosować do warunków drogowych, nie przekraczać jednak 20km/h. Siewnik Poznaniak przekracza dopuszczalną w ruchu drogowym szerokość 3,0 m, w związku z tym zakaz jazdy po drogach publicznych z siewnikiem zawieszonym na ciągniku. Siewnik przewozić naleŝy po drogach publicznych innym środkiem transportu np. na przyczepie, przestrzegając przepisów ruchu drogowego. Jednak w razie konieczności przejazdu z siewnikiem zawieszonym na ciągniku po drodze publicznej naleŝy uzyskać zezwolenie od właściwego zarządu dróg, w którym rozpoczyna się przejazd i przestrzegać warunków podanych w tym zezwoleniu. Dotyczy maszyn, które przekraczają szerokość transportową 3,0m Zgodnie z art. 50 ust. 8 pkt. 5 prawa o ruchu drogowym przejazd po drogach publicznych tylko pod warunkiem uzyskania zezwolenia od właściwego zarządu dróg w którym rozpoczyna się przejazd. Ciągnik musi być wyposaŝony w światło Ŝółte błyskające w przypadku zagregowania go z maszyną, której szerokość transportowa jest większa niŝ 3.0 m. Wszelkie zapytania - pomoc w zakresie eksploatacji i obsługi naleŝy kierować na adres producenta maszyny. 9
2. Dane techniczne. Instrukcja obsługi i katalog części- POZNANIAK System wysiewu kołeczkowy Typ redlic stopkowe talerzowe stopkowe talerzowe stopkowe talerzowe Szerokość robocza 3.0 m 2.7 m 2.5 m Liczba aparatów wysiewających 27 25 25 23 23 21 Rozstaw międzyrzędzi 11.1 cm 12 cm 10.8 cm 11.7 cm 10.8 cm 11,9 Rozstaw kół biegowych 3000 mm 2700mm 2500mm Średnica koła biegowego 576 mm 576 mm 576 mm Obwód koła biegowego 1646 mm 1646 mm 1646 mm Obsługa 1 osoba 1 osoba 1 osoba Wydajność teor. przy 8km/h 2.5 ha/h 2.3 ha/h 2.1 ha/h Pojemność skrzyni nasiennej 410 dm 3 370 dm 3 330 dm 3 Zapotrzebowanie mocy 60KM 45KM 45KM Ciśnienie w ogumieniu 0.22 MPa 0.22 MPa 0.22 MPa Max. prędkość robocza 10 km/h 10 km/h 10 km/h Max. prędkość transportowa 20 km/h 20 km/h 20 km/h Wymiary siewnika -szerokość 3200 mm 2900 mm 2700mm -wysokość 1210 mm 1210 mm 1210 mm -długość 1050 mm 1050 mm 1050 mm Masa siewnika 490 kg 630kg 450kg 580kg 420kg 10
3. Informacje ogólne. Instrukcja obsługi i katalog części- POZNANIAK Siewnik Poznaniak o szerokości roboczej 3,0; 2,7; i 2.5m jest maszyną zawieszaną, przystosowaną do współpracy z ciągnikiem wyposaŝonym w II kategorię zawieszenia. Przeznaczony jest do rzędowego siewu nasion roślin kłosowych, strączkowych, oleistych, niektórych okopowych i innych, za pomocą kołeczkowych przyrządów wysiewających. Ilość wysiewu na 1 hektar reguluje się za pomocą dźwigni skrzynki przekładniowej bezstopniowej (rys. 4 poz. 1). Siewnik zboŝowy Poznaniak charakteryzuje się dokładnym wysiewem w kaŝdych warunkach glebowych. Siewnik jest maszyną zawieszaną, co umoŝliwia manewrowanie nią w polu oraz dogodny transport. MoŜliwość odejmowania redlic pozwala zmieniać szerokość międzyrzędzi. Siewnik jest wyposaŝony w ręczny lub hydrauliczny przerzutnik znaczników sterowany za pomocą dźwigni z kabiny ciągnika, po odchyleniu tylnej szyby. Przepisy postępowania gwarancyjnego są podane w karcie gwarancyjnej dołączonej do kaŝdego siewnika. WYKAZ STAŁEGO WYPOSAśENIA Instrukcja stanowi podstawowe wyposaŝenie maszyny. Wzornik 3037/00-00-001/00 1 szt. Korba 3043/01-00-00-400 1 szt. Miernik 3043/00-39-000 1 szt. Karta gwarancyjna Poznaniak 1 szt. Instrukcja obsługi Poznaniak 1 szt. 11
4. Budowa i zasada działania Instrukcja obsługi i katalog części- POZNANIAK Siewnik jest maszyną ciągnikową, jednotorową, o konstrukcji ramowej. Głównymi częściami roboczymi siewnika są przyrządy wysiewające i redlice. W kaŝdym przyrządzie wysiewającym znajduje się uniwersalne kółko wysiewające. Kółka są osadzone na wspólnym wałku wysiewającym wykonanym z pręta okrągłego. W siewniku zastosowano nowy uniwersalny zespół kółek wysiewających do siewu nasion zbóŝ i nasion drobnych, zamontowany na stałe. Eliminuje to pracochłonną operację demontaŝu wałka wysiewnego i wymiany kółek. Zespół składa się z następujących części: (rys. 1) - kółko wysiewające do nasion drobnych 1 (W) zamontowane jest na stałe na okrągłym wałku wysiewnym 7, kółkiem tym moŝna wysiewać nasiona drobne np: rzepak. - kółko wysiewające do nasion zbóŝ 2 zamontowane jest obrotowo na okrągłym wałku wysiewnym 7, kółkiem tym moŝna wysiewać nasiona zbóŝ oraz nasiona grube. Podczas wysiewu nasion zbóŝ obraca się razem z kółkiem 1 (W+S); - zabierak 3 słuŝy do sprzęgania kółek podczas wysiewu zbóŝ oraz do blokowania o ścianę aparatu wsiewającego kółka 2 podczas wysiewu nasion drobnych, - podkładka 4 zmniejsza opory tarcia podczas pracy tylko kółkiem 1 (W); - popychacz słuŝy do zmiany połoŝenia zabieraka w kółku wysiewającym 2; W celu rozłączenia obu kółek wysiewających naleŝy tak ustawić wałek wysiewny 7, by płaszcz aparatu wysiewającego nie przesłaniał otworu w kółku wysiewającym 1.Wałek wysiewający otrzymuje napęd pośrednio od prawego koła biegowego 1 /rys.3/.moment obrotowy z koła biegowego siewnika przez przekładnie łańcuchową 2 jest przenoszony na układ kół łańcuchowych 3 z mechanizmem zapadkowym, a następnie przekładnie łańcuchową 4 na bezstopniową skrzynkę przekładniową 5 o ciągłym przełoŝeniu, stąd na tuleję sprzęgającą na wałek wysiewny. Mieszadło otrzymuje moment obrotowy równieŝ z prawego koła biegowego przez przekładnię łańcuchową 2. 12 Rys. 1- Elementy składowe kółek wysiewając 1.- Kółko wysiewające do nasion drobnych; 2- Kółko wysiewające do nasion zbóŝ oraz grubych; 3.-Zabierak; 4.- Podkładka; 5- Popychacz; 7.- Wałek wysiewny;
Rys.2 1,2,3,4,5- Wgłębienia na zastawce Rys.3. Schemat przenoszenia napędu. 1.- koło biegowe, 2.- łańcuch 08B, 3.- układ kół łańcuchowych, 4.- łańcuch 08B, 5.- skrzynka przekładniowa bezstopniowa. Rys.4. Skrzynka przekładniowa z przekładnią boczną. 1.- dźwignia nastawna spawana, 2.- skala, 3- korba, 4,- łańcuch 08B 68 PS, 5.-łańcuch 10B98PS, 6- skrzynka przekładniowa bezstopniowa, 7. - korek wlewowy. Konstrukcja siewnika umoŝliwia zamknięcie dopływu nasion ze skrzyni nasiennej do poszczególnych aparatów wysiewających za pomocą zastawek 6 (rys.5). Daje to moŝliwość wykonania siewu mniejszą ilością redlić. Zastosowanie odchylnych den nastawnych oraz podsuwanych rynien pozwala na szybkiej łatwe opróŝnianie skrzyni nasiennej z pozostawionego ziarna. W celu usunięcia ze skrzyni pozostałych nasion naleŝy podsunąć rynny 3 pod aparaty wysiewające oraz za pomocą dźwigni den 5 (rys.5) opuścić dna nastawne 4 (rys. 10). Ustawienie siewnika na typowe szerokości międzyrzędzi dokonuje się za pomocą wzornika rozstawienia redlić. Zbyteczne redlice wraz z przewodami naleŝy odjąć, a otwory wylotowe aparatów, od których odjęto przewody zamknąć za pomocą zastawki 6 (rys.5). 13
Rys.5 Układ wysiewający. 2-zatrzask rynny, 3- wieszak przewodów 5- dźwignia den, 6- zastawka. Ustawienie dźwigni skrzynki przekładniowej 1 (rys.4) i dźwigni den 5 (rys.5) dokonuje się na podstawie tabeli wysiewu. W celu wyregulowania ilości wysiewu nasion naleŝy ustawić dźwignię bezstopniowej skrzynki przekładniowej, dźwignię den oraz połoŝenie zastawki zgodne z tabelą wysiewu. Wgłębienia na zastawce oznaczone cyframi przedstawia rys.2. Do ustawienia skrzynki przekładniowej słuŝy dźwignia i skala o podziałce od 0 do 40. Skrzynka przekładniowa ustawiona jest na przełoŝenie umoŝliwiające ustawienie dźwigni na skali w zakresie od 1do 40 ( + 1 podziałka). W miarę zwiększania zakresu, następuje wzrost ilości wysiewu nasion. Zakres ten umoŝliwia wysiew nasion w ilościach zgodnych z wymaganiami agrotechnicznymi. W razie zerwania plomb na skrzynce przekładniowej i rozregulowania skrzynki ulegają zmianie ilości wysiewu nasion w stosunku do tabeli, a ponadto uŝytkownik traci prawo naprawy skrzynki w ramach gwarancji. Dane podane w tablicy wysiewu naleŝy traktować jako orientacyjne. W celu uzyskania dokładnej, Ŝądanej ilości wysiewu na hektar naleŝy przeprowadzić próbę kręconą, w sposób podany w rozdziale - Próba kręcona. Siewnik posiada redlice z dociskiem spręŝynowym (rys.6). Siła docisku redlicy regulowana jest centralnie za pomocą korby 1 ( w tym celu wykorzystano korbę do próby kręconej) poprzez śrubę 2 powodującą obrót belki red licowej 3. Obrót belki redlicowej zwiększa lub zmniejsza nacisk spręŝyny na redlicę. Wkręcona maksymalnie śruba, wywołuje maksymalny docisk redlicy. Siłę docisku moŝna zmieniać oddzielnie dla kaŝdej redlicy, przez przełoŝenie oka spręŝyny 4 na kolejny zaczep redlicy 5 14
Rys.6. Regulacja docisku redlic 1.- korba, 2.- śruba docisku, 3- obrotowa belka red licowa, 4- spręŝyna docisku, 5- zaczep spręŝyny redlicy, Rys.7. Stopka 1.- stopka, 2.- przetyczka Przy połoŝeniu spręŝyny 4 w zaczepie 5, w celu ułatwienia przepięcia naleŝy wykręcić śrubę docisku 2, za pomocą korby 1. Maksymalna siła oddziaływania/ czubka redlicy na podłoŝe wynosi ok. 65 N (6,5kG). Redlice są wyposaŝone w stopki zabezpieczające (rys.6), które zapobiegają zapychaniu się skrzydełek ziemią podczas opuszczania redlic. 15
Rys. 8. Redlica skrajna W celu ustawienia redlic skrajnych na Ŝądaną głębokość pracy, naleŝy podnieść siewnik do góry na hydraulice ciągnika, luzując śruby 1 rys. 8. Głębokość ustawiamy przesuwając redlice skrajną 2 w górę lub w dół - dolną krawędź talerza odnosimy do dolnej powierzchni bieŝnika koła roboczego. 5. Przygotowanie siewnika do pracy W celu prawidłowego przygotowania siewnika do pracy naleŝy wykonać kolejno następujące czynności: ustawić siewnik na Ŝądaną szerokość międzyrzędzi, sprawdzić sprawność działania mechanizmów ruchomych, ustawić wszystkie dźwignie wg orientacyjnej tabeli wysiewu, przeprowadzić próbę kręconą (w razie potrzeby), dokręcić wszystkie nakrętki, napełnić smarem wszystkie punkty smarowania wg tabeli 1, sprawdzić poziom oleju w skrzynce przekładniowej. Do odkręcenia poziomu oleju w skrzynce przekładniowej słuŝy miernik (3043/00-39-000), który jest na wyposaŝeniu siewnika. Po odkręceniu korka wlewowego i włoŝeniu miernika do otworu, koniec spłaszczony miernika powinien zanurzyć się w oleju ustawić wysięg znaczników, zawiesić siewnik na ciągniku, napełnić skrzynię nasienną ziarnem. Po napełnieniu skrzyni nasionami pływak 1 wskaźnika (rys.9) powinien znajdować się na powierzchni nasion, wówczas pręt wskaźnika 2 na przedniej ścianie skrzyni nasiennej jest ustawiony poziomo. 16
Rys.9. Wskaźnik napełnienia skrzyni nasiennej 1.- pływak, 2.- pręt wskaźnika 5.1. Ustawienie siewnika na typowe szerokości międzyrzędzi. Ustawienie siewnika na typowe szerokości międzyrzędzi wykonuje się za pomocą miarki. Po wybraniu odpowiednich szerokości międzyrzędzi, wg, wykazu górnych odległości międzyrzędzi, przystępuje się do ustawienia redlic. W tym celu pod redlice, pomiędzy koła biegowe naleŝy włoŝyć miarkę. Następnie naleŝy odkręcić nakrętki na jarzmach kątowych, ustawić redlice tak, aby radełka redlić trafiły na odpowiedni wymiar na miarce. Po ustawieniu redlić nakrętki naleŝy mocno dokręcić. Redlice zbyteczne wraz z przewodami naleŝy zdjąć z siewnika, a do aparatów wysiewających z odczepionymi przewodami zamknąć dopływ ziarna za pomocą zastawki. 5.2. Próba kręcona Ze względu na to, Ŝe ziarno tego samego gatunku, ale róŝnej odmiany, nie jest jednakowe co do wielkości i cięŝaru, dane zawarte w tabeli naleŝy traktować jako orientacyjne. Dla uzyskania dokładnej, Ŝądanej ilości wysiewu na hektar naleŝy przeprowadzić bezwzględnie próbę kręconą. Kolejność wykonywania czynności przy nastawianiu dawki wysiewanego ziarna. Orientacyjne ilości nasion wysiewanych na hektar zostały ujęte w tabeli wysiewu. W celu ustawienia Ŝądanej dawki naleŝy przeprowadzić w następujące czynności: - odczytać wartość nastawy dźwigni skrzynki bezstopniowej w tabeli wysiewu, - zluzować nakrętkę (rękojeść) śruby ustalającej połoŝenie dźwigni nastawnej, - ustawić Ŝądaną nastawę Przy zmianie nastawy w górę tzn. z wartości mniejszej na większą np. z 3 działek na 6 oraz w dół z nastawy większej na mniejszą (np. z 15 działek na 10) naleŝy dźwignie przesunąć do końca skali to znaczy do wartości max na skali i następnie powoli ustawić Ŝądaną wartość. 17
- dokręcić nakrętkę (rękojeść) śruby ustalającej połoŝenie dźwigni nastawnej, - sprawdzić ustawienie dźwigni den, połoŝenie zastawek oraz ustawienie zabieraków w kółkach wysiewających, - sprawdzenia ilości wysiewanego ziarna na hektar przeprowadzić po przez wykonanie próby kręconej. Rys. 10. Sprawdzanie den nastawnych 1- wzornik; 2- śruba; 4- dno nastawne a- końcówka wzornika; b- występ końcówki wzornika W tym celu naleŝy: ustawić skrzynkę przekładniową, dźwignię den i zastawki zgodnie z tabelą wysiewu znajdującą się w niniejszej instrukcji, oraz na siewniku, napełnić skrzynkę nasienną do połowy ziarnem, odbezpieczyć rynny, Odbezpieczyć i przesunąć trzymaki (z łącznikami górnymi gumowymi) do przodu siewnika (w kierunku ciągnika), podsunąć rynny pomiarowe (w prowadnicach) pod aparaty wysiewające i zabezpieczyć, załoŝyć korbę na wałek skrzynki przekładniowej /rys. 4/, pokręcić kilka razy korbą w celu wypełnienia ziarnem aparatów wysiewających, zdjąć rynny i wysypać ziarno do skrzyni nasiennej, po czym rynny załoŝyć ponownie, dokonać pomiaru, pokręcając korbą (w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara) tyle razy, ile podaje tabela wysiewu dla danej szerokości międzyrzędzia, zwaŝyć wysiane ziarno, jeŝeli wysiane ziarno waŝy mniej lub więcej niŝ podaje tabela wysiewu, naleŝy zmienić ustawienie dźwigni skrzynki przekładniowej i przeprowadzić ponownie próbę, po uzyskaniu zadowalających wyników prób podsunąć trzymaki przewodów pod aparaty wysiewające, złoŝyć rynny pomiarowe na siewnik i zabezpieczyć. 18
Przy szerokości roboczej: 3.0m liczba obrotów korbą wynosi 1761 na hektar, 2.7m liczba obrotów korbą wynosi 1956 na hektar, 2,5m liczba obrotów korbą wynosi 2312 na hektar. Zakładając wysiew na 1 lub 2 ary, liczba obrotów korbą oraz ilość wysianych nasion będą odpowiednio 100 lub 50 razy mniejsze. 5.3. Przykład wyliczania poślizgów koła roboczego siewnika. Próbę naleŝy wykonać w ściśle określonych warunkach polowych tzn. na glebie takiej, na jakiej odbywa się siew (uprawa oraz wilgotność). 1. Zaznaczyć na prawym kole kredą, punk styku z glebą. 2. Zaznaczyć punkt startowy, poprzez wbicie palika lub ułoŝenie kamienia. 3. Przejechać siewnikiem odcinek równy n 1 = 10 obrotom koła, zwrócić uwagę, aby punkt zaznaczony kredą znalazł się w punkcie styku z podłoŝem, 4. Dokonać pomiaru odległości od punktu startowego do punku zatrzymania L 2 Przykład: Promień statyczny podawany przez producenta - koła 175-70-R13 R s = 0,28 m Teoretyczny obwód L 1 = 1,76 m L 1 =2 x R s x 3,14 = 2 x 0,28 m x 3,14 = 1,76 m PowyŜsze wyliczenie moŝna zastąpić przez pomiar obwodu koła. Pomiaru obwodu moŝna dokonać za pomocą np. sznurka opasując koło na części bieŝnikowanej a następnie przykładając do miary odczytać wartość. Wartość ta obarczona jest błędami ugięcia opony w punkcie styku z glebą oraz zagłębienia opony w glebie. Obroty koła n 1 = 10 L t = L 1 * n 1 = 1,76 m * 10 = 17,6 m Teoretyczna droga L t = 17,6 m Odległość zmierzona od punktu startu do punktu zatrzymania L 2 = 21,0 m L t 100 L 1 17,6 100 = = 83,81% 21,0 19
Dzięki powyŝszej próbie stwierdziliśmy, Ŝe poślizg koła wynosi 100 83,81 = 16,19 % W związku z wystąpieniem poślizgów, równieŝ dawka wysiewana na hektar będzie mniejsza o 16,19 % Z tabeli dobieramy Ŝądaną orientacyjną dawkę wysiewaną np. 212,4 kg/ha, co odpowiada nastawie 18. Nastawa 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 Dawka kg/ha 106,6 132 150,9 170,6 190,7 212,4 232,1 253,4 273,9 297,3 Wiedząc, Ŝe poślizg wynosi 16,19% wyliczamy, o ile mniej zostanie wysianych nasion: 212,4 16,19 100 = 34,388kg / ha W celu przeprowadzenia korekty dawki naleŝy: 212,4 kg/ha + 34,4 kg/ha = 246,8 kg/ha a następnie w tabeli wybrać dawkę najbliŝszą do wyliczonej i ustawić nastawę. Zamiast 18 nastaw powinna być z zakresu 20 22 tzn. około 21. PowyŜsze wyliczenie pozwala na uwzględnienie poślizgów koła biegowego i skorygowanie dawki wysiewnej. 5.4. Próba wysiewu nasion do rynien pomiarowych w polu. Na wyznaczonym uprzednio odcinku wykonanym przez 10 obrotów koła siewnika, który jest teoretycznie równy L t =17,6 m wyliczamy pow. pasa siewnego S p : Szerokość siewnika mierzona od redlicy skrajnej do redlicy skrajnej S s = 3m Szerokość międzyrzędzia np. pomiar pomiędzy redlicą krótką a długa lub odczyt z orientacyjnej tabeli wysiewu S m = 0,11 m Wiedząc, Ŝe: S p = L t * (S s + S m) = 17,6m * (3,0m + 0,11m) = 54,74 m 2 20
wyliczamy stały współczynnik dawki W d : Instrukcja obsługi i katalog części- POZNANIAK 1 ha = 100m * 100 m = 10 000 m 2, W d 10000m = 54,74m NaleŜy dawkę podzielić przez współczynnik W d. Przykładowa dawka wynosi D = 212,4 kg/ha, 2 2 = 182,69 Dawka na 10 obrotów koła D 10obr tj. dla powierzchni pasa siewnego S p przy L t =176 m i szerokości siewnika S s + S m = 3,0m + 0,11m = 3,11m wynosi: D D = W 212,4kg / ha = 182,69 1,16 kg /10obr kola 10 obr =. d W celu sprawdzenia dawki wysiewanej na hektar naleŝy zwaŝyć dawkę, która została wysiana do rynien pomiarowych przy 10 obrotach koła D 10obr i pomnoŝyć przez współczynnik W d : D=D 10obr * W d Analogicznie naleŝy przeprowadzić wyliczenia w przypadku występowania poślizgów zmieniając wartość L t, a dla rozpatrywanego przykładu na L 2 = 21,0 m. 5.5. Sprawdzenie den nastawnych. KaŜde dno 4 (rys. 10) naciśnięte palcem i puszczone powinno wrócić do połoŝenia wyjściowego; w przypadku zatarcia moŝna wpuścić pomiędzy ścianki a dno kilka kropel oliwy. Następnie dźwignię 5 ( rys. 5) ustawić na pierwszy ząbek od góry i sprawdzić, czy wielkości szczeliny pomiędzy dnami a powierzchniami kółek wysiewających są jednakowe. Sprawdzenia prawidłowej wielkości szczeliny dokonuje się za pomocą wzornika 1 (rys. 10) w sposób następujący: - załoŝyć wzornik na cylindryczną powierzchnię kółka wysiewającego i wykonać nim ruch w dół, przy prawidłowo ustawionym dnie końcówka wzornika swobodnie zmieści się pomiędzy kółkiem a dnem spręŝystym, a przy dalszym ruchu występ 21
końcówki wzornika 6 powinien spowodować lekkie spręŝyste odchylenie dna. W przypadku róŝnych wielkości szczelin naleŝy przeprowadzić regulację. W tym celu naleŝy wkręcić lub wykręcić śrubę regulacyjną 2 (rys. 10). 5.6. Obliczanie wysięgu znaczników. Aby wyregulować długość znaczników naleŝy wykręcić śrubę 1 /rys.10a/, wysunąć znacznik na wymaganą długość, następnie wkręcić. Sterowanie znacznikami odbywa się z kabiny ciągnika. Do sterowania znaczników wykorzystano siłowniki jednostronnego działania (nurniki). Sterując dźwignią hydrauliki zewnętrznej" powoduję się podnoszenie znaczników na przemian, opadanie i docisk do podłoŝa realizowany jest po przez spręŝynę. Do osoby przeprowadzającej transport naleŝy po wyłączeniu hydrauliki, podniesienie opuszczonego znacznika ręką w górę oraz przesuniecie zabezpieczenia przed opadnięciem. Znacznik naleŝy ustawić tak, aby odstępy między pasami siewnymi przy kolejnym przejeździe siewnika odpowiadały szerokości międzyrzędzi. Pasem siewnym S s nazywa się odległość między skrajnymi redlicami. Jest ona równa szerokości roboczej wysiewu, zmniejszonej o szerokość jednego międzyrzędzia. Wysięg znacznika prawego i lewego oblicza się ze wzoru: Rys. 10a Z = S s t 2 + d Gdzie: Z - wysięgnik znacznika lewego lub prawego mierzony od śladu skrajnej S s - odległość między skrajnymi redlicami (cm), t - rozstawienie kół przednich ciągnika mierzone od środka jednego koła do środka drugiego koła u ich podstawy (cm), d - szerokość międzyrzędzi (cm). S r - szerokość robocza siewnika(cm), Po ustawieniu znaczników na Ŝądany wysiew, śruby mocujące oś znacznika naleŝy dokręcić. 22