System oceniania z języka polskiego

System oceniania z języka polskiego Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie MENiS z dnia 07 września 2004 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych /Dz. U. Nr 199, poz. 2046/ z późniejszymi zmianami 2. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( DZ U. 2009 Nr 4. poz.17) z późniejszymi zmianami 3. Statut Szkoły 4. Szkolne ocenianie 5. Podstawa programowa z języka polskiego dla gimnazjum Nauczanie języka polskiego w naszym gimnazjum odbywa się według programu wydawnictwa WSiP i w oparciu o podręczniki tego wydawnictwa. Spis treści ROZDZIAŁ 1. Przedmiotowy system oceniania ROZDZIAŁ 2. Klasyfikacja i sposoby oznaczania błędów ROZDZIAŁ 3. Możliwości uzyskania oceny ROZDZIAŁ 4. Kredyt ROZDZIAŁ 5. Kryteria ocen dla prac punktowanych ROZDZIAŁ 6. Ocenianie kryterialne wypowiedzi pisemnych ROZDZIAŁ 7.Informowanie uczniów i ich rodziców (opiekunów prawnych) o postępach uczniów w nauce języka polskiego oraz określenie zasad udostępnienia do wglądu uczniowi i jego rodzicom (opiekunom prawnym) prac pisemnych ucznia ROZDZIAŁ 8. Oceny śródroczne i końcoworoczne wymagania na poszczególne stopnie szkolne ROZDZIAŁ 1. Przedmiotowy system oceniania 1. W przedmiocie oceny z języka polskiego mieszczą się: znajomość i rozumienie tekstów literackich, umiejętność redagowania wypowiedzi ustnej i pisemnej w różnych formach, sprawności językowe i ortograficzne, rozumienie i używanie pojęć związanych z nauką o języku, literaturą i innymi dziedzinami sztuki. 2. Wypowiedzi ustne. Kryteria oceny odpowiedzi ustnej to poprawność i sprawność językowa, adekwatność odpowiedzi na pytania, jakość wiadomości rzeczowych zawartych w odpowiedzi. 3. Wypowiedzi pisemne. Przy ocenie wypracowania bierzemy pod uwagę: zrozumienie tematu, zakres jego rozwinięcia, zaprezentowaną wiedzę, samodzielność i oryginalność ujęcia, umiejętność wnioskowania i uogólniania, kompozycję (trójdzielność, związek wstępu i zakończenia z tematem), styl (zharmonizowanie z treścią, komunikatywność), słownictwo (trafny dobór środków językowych), poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną, wygląd zewnętrzny. ROZDZIAŁ 2. Klasyfikacja i sposoby oznaczania błędów 1. Błędy merytoryczne a. błędy rzeczowe b. błędy logiczne 2. Błędy gramatyczne a. błędy fleksyjne b. błędy składniowe 3. Błędy wyrazowe a. błędy leksykalne b. błędy frazeologiczne 4. Błędy stylistyczne Rodzaj błędu Sposób oznaczenia* rzecz. 5. Błędy pisowni a. błędy ortograficzne 1 ort. jęz. 1

b. błędy interpunkcyjne int. c. błędy graficzne /przestawienie, opuszczenie lub zamiana liter/ 2 graf. * sposób oznaczania błędu: oznaczenie właściwym skrótem kategorii na marginesie pracy Jeżeli mylenie liter nie jest łamaniem zasady ortograficznej, jest traktowane, jako błąd graficzny, który nie wpływa na obniżenie oceny. 1 Błędy ortograficzne w wypadku uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się to: łamanie zasad pisowni wyrazów z u ó, ż rz, h ch łamanie zasady pisania wielką literą na początku zdania. 2 Do błędów graficznych w pracach uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się zalicza się: dodawanie, opuszczanie, przestawianie liter, sylab lub całych wyrazów mylenie liter: o podobnym kształcie (a o, l ł t, n r, m n, u w, e ę, a ą, i j) - dużych i małych (z wyjątkiem początku zdania) - rzadziej używanych (h H, f F, L F) - odpowiedników głosek zbliżonych fonetycznie (b p, d t, w f, g k, dz c, sz s, i y, ę em en, ą om on, ś ź, ć dź) - różniących się w położeniu w stosunku do osi pionowej (p b, d b) lub poziomej (m w, n u, b p, d g, p g) ominięcie drobnych elementów graficznych, w tym: - oznaczania miękkości nad literami - kropek (dż, ż, i, j) ogonków przy literach ą lub ę - kreski (wężyka) przy literach ó, t błędy dotyczące podziału wyrazu utratę dźwięczności (kóska zam. kózka, proźba zam. prośba). 1. Błędy merytoryczne a) błędy rzeczowe dotyczą głównie treści pracy (wiadomości i zastosowania wiadomości) brak zrozumienia istoty faktów, wydarzeń, zjawisk oraz związków i zależności między nimi niewłaściwe użycie pojęć, terminów, nazwisk, nazw (także ich błędny zapis) zniekształcenie cytatów b) błędy logiczne (błędy w myśleniu), np. Stary Baryka to jest myślenie Żeromskiego. Niektórzy ludzie mają cechy ujemne a wartości dodatnie. 2. Błędy gramatyczne (naruszenie normy gramatycznej) a) błędy fleksyjne nieodmienianie wyrazów, np. Znam wiele sławnych obrazów Jana Matejko. niepoprawna odmiana wyrazów, np. Wylądowałem na ziemię. W klasie jest trzydzieści pięć uczniów. Proszę panią, on mi przeszkadza. Daj mi tę pomarańcz. b) błędy składniowe niepoprawny szyk wyrazów, np. Penelopa tkała całun dla swojego teścia, którego w nocy pruła. Temperatura w całej Polsce jest ujemna. Można go by było posądzić. powtarzanie tych samych struktur zdaniowych, np. Weźmy dla przykładu nowelę Za chlebem, czyż nie jest tam ukazany prawdziwy obraz życia polskich emigrantów, którzy w poszukiwaniu pracy, która pozwoliłaby wieść, jaką taką egzystencję, muszą wyjechać z kraju, który im tej pracy nie mógł zapewnić. Sądzę i chciałbym, żeby mi się to udało, żeby uczyć się systematycznie. niewłaściwe użycie: - przyimków, np. W porównaniu do innych krajów... - spójników i zaimków względnych, np. Nie aresztowali go, a tropili i obserwowali. Książkę, gdzie jest dużo ilustracji, dobrze się czyta. Jest to dramat o bohaterstwie i poświęceniu, czego Mickiewicz oczekiwał po każdym Polaku. niewłaściwe użycie imiesłowowego równoważnika zdania, np. Idąc do boju, zginęła mu wola walki. Samoloty muszą lądować, zaopatrując się w paliwo i smary. brak powiązań pomiędzy poszczególnymi częściami zdania lub nieumiejętność wyznaczania granic zdania (wielka litera, kropka), np. Znać języki to było dostępne tylko dla ludzi bogatych, którym wolno było się uczyć, mieli oni dostęp na wyższe uczelnie. On był biedny, mógł tylko chodzić po górach, uczyć się pieśni swego kraju od ojca. naruszanie związku wyrazów w zdaniu Opisywane urządzenie użyto po raz pierwsze w tej hucie. 3. Błędy wyrazowe a) błędy leksykalne niezrozumienie znaczenia wyrazów, np. Fircyk miał niezwykle żywą osobistość. W Czarnolesie ustatkowała się filozofia życiowa Kochanowskiego. zbędne zapożyczenia, np. nowa generacja proszków do prania open całą dobę dobór niewłaściwych wyrazów bliskoznacznych, np. W XVI wieku znacznie wzrosła tężyzna naszej ojczyzny. Wokulski posiadał subiekta Rzeckiego. Zjedliśmy wieczerzę przy ognisku. nadużywanie modnych słów, np. Osobiście uważam, że... Bohater twierdził, że miłość jest rzeczą najważniejszą. b) błędy frazeologiczne łączenie elementów pochodzących z dwóch różnych związków frazeologicznych, np. 2

Bokserzy w czasie walki broczyli potem. Starościna była kobietą o szerokich horyzontach towarzyskich. Do potów, którzy ponieśli duże zasługi, należą... swobodne przekształcanie związków frazeologicznych, np. Pomimo niektórych złych zalet gimnazja przygotowywały do życia. Książka ta jest oparta o źródła historyczne. przesadne wzmocnienia, np. Chętnie kwapią się do akcji. W miesiącu maju... Cofnął się do tyłu. niedokładne rozumienie znaczenia związku frazeologicznego, np. Film był znakomity i wszystkim, którzy maczali w nim palce, można pogratulować. 4. Błędy stylistyczne (nie nastąpiło naruszenie norm gramatycznych, ale dokonano złego wyboru środków językowych) wielosłowie, np. Demonstracja na rzecz poprawienia dążeń niepodległościowych. Mickiewicz bardzo ostro krytykował zdrajców, a nawet ich potępiał. wieloznaczność, np. Teraz pary krzyżują się na scenie. Szkoda, że państwo tego nie widzą. skróty myślowe, np. Santiago mieszkał w starej chacie na skraju ubóstwa. Mieszanie stylów (np. używanie słownictwa urzędowego w języku potocznym), np. Ale wybaczmy producentom, bo wyżej nie podskoczą. W ubiegłym roku podjęłam decyzję o zawarciu związku małżeńskiego. Ubóstwo słownictwa ujawniające się w nadużywaniu zaimków, np. Ta suknia mogłaby być nawet taka, jak o tam, tamta. Tu, pod szyją tak, tutaj - tak. Ten bohater był taki, że oni go tak traktowali. Nadużywanie wyrazów obcych zakłócających komunikatywność, np. Problem ten ma bardzo specyficzny ciężar gatunkowy w aspekcie społeczno-gospodarczym. ROZDZIAŁ 3. Możliwości uzyskania oceny Uczeń otrzymuje oceny za: testy gramatyczne i literackie, prace klasowe, dyktanda, sprawdziany gramatyczne, wypracowania odpowiedzi ustne i pisemne (zakres materiału - trzy ostatnie lekcje), czytanie i recytację, samodzielne notatki, prace domowe w zeszytach, ćwiczeniach i na stronie internetowej, aktywność na lekcji (jest odnotowywana w postaci plusów; za 5 plusów uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobry ; w przypadku pełniejszej i sensownej wypowiedzi podczas lekcji uczeń może od razu być nagrodzony oceną), udział w konkursach na szczeblu szkolnym, rejonowym i wyżej (ocena celująca za każdy etap), prace dodatkowe dla uczniów chętnych (za te prace oceny niższe niż bdb wstawiane są do dziennika tylko za zgodą ucznia). Uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną za: brak notatek w zeszycie, brak pisemnej pracy domowej, nieprzeczytanie lektury, nieprzygotowanie do lekcji /w tym brak zeszytu przedmiotowego i zeszytu ćwiczeń gramatycznych/ ROZDZIAŁ 4. Kredyt Uczeń 2 razy w semestrze może zgłosi na początku lekcji, że nie jest przygotowany (nie ma zeszytu, podręcznika, ćwiczeń, pracy domowej) bez podania przyczyny i nie otrzymuje oceny niedostatecznej. Jeśli jednak ten fakt zatai, nie może w trakcie trwania lekcji skorzystać z prawa do kredytu. Uczeń nie może także skorzystać z wyżej wymienionego uprawnienia, gdy: nie przeczytał lektury, nie napisał wypracowania, nie przygotował recytacji, ponieważ te prace zadawane są z kilkudniowym wyprzedzeniem. ROZDZIAŁ 5. Kryteria ocen dla prac punktowanych Gdy zadania są punktowane, np. test, kryteria ocen są następujące: 0% - 40% - ocena niedostateczna 41% - 50% - ocena dopuszczająca 51% - 74% - ocena dostateczna 75% - 90% - ocena dobra 91% - 99% - ocena bardzo dobra 100% + - ocena celująca ROZDZIAŁ 6. Ocenianie kryterialne wypowiedzi pisemnych 1. Krótkie formy wypowiedzi to: - notatka - notatka do kroniki - streszczenie - ogłoszenie - zawiadomienie - zaproszenie - plan wydarzeń - podanie - dedykacja - reklama - kartka z pamiętnika - kartka z dziennika - kartka pocztowa - życzenia - telegram - opis bibliograficzny 3

Treść 2.Szczegółowe kryteria oceniania krótkich wypowiedzi I Realizacja tematu Podanie niezbędnych informacji 0 2 Brak zbędnych informacji, ocen, komentarzy. II Kompozycja Zachowanie spójność wypowiedzi i jej poprawny układ 0 1 III Język i styl Przestrzeganie poprawności językowej i stylistycznej (poprawna odmiana wyrazów oraz łączenie 0 1 wyrazów w zdaniu i zdań pojedynczych w zdanie złożone), trafny dobór środków językowych /dopuszczalny 1 błąd/ IV Ortografia i interpunkcja Przestrzeganie poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej /dopuszczalny 1 błąd ort. i 1 błąd i./. 0-1 Krótkie formy oceniamy je następująco: /kryteria oceniania/ 5 punktów - ocena bardzo dobra 4 punkty - ocena dobra 3 punkty - ocena dostateczna 2 punkty - ocena dopuszczająca 1 i 0 punktów - ocena niedostateczna Kryteria oceny ortografii i interpunkcji w krótkich formach wypowiedzi pisemnej (dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się). Dopuszczalne dwa błędy ortograficzne i dwa błędy interpunkcyjne ( 0-1 pkt) 3. Długie formy wypowiedzi to: - rozprawka - recenzja - list - list otwarty - list intencyjny - charakterystyka - opis np. krajobrazu - opis sytuacji - opis przeżyć wewnętrznych - opowiadanie - sprawozdanie - wywiad - reportaż - przemówienie - pamiętnik - dziennik - artykuł - życiorys/ CV 4. Szczegółowe kryteria oceniania długich wypowiedzi Dłuższe formy wypowiedzi (0 10 punktów) 4 p. praca bardzo dobra Uczeń: pisze pracę dotyczącą problemu ujętego w temacie prezentuje swoje stanowisko (bezpośrednio lub pośrednio) przedstawia pogłębioną argumentację, podsumowuje swoje rozważania zachowuje logikę i spójność wypowiedzi podkreśloną odpowiednim graficznym rozplanowaniem tekstu 3 p. praca średnia Uczeń: pisze pracę dotyczącą problemu ujętego w temacie prezentuje swoje stanowisko (bezpośrednio lub pośrednio) przedstawia trafną argumentację, podejmuje próbę podsumowania w przeważającej części zachowuje logikę wypowiedzi 2 p. praca słaba Uczeń: pisze pracę w większej części dotyczącą problemu ujętego w temacie prezentuje swoje stanowisko (bezpośrednio lub pośrednio) przedstawia częściowo trafną argumentację 1 p. próba podjęcia pracy Uczeń: pisze pracę częściowo związaną z problemem ujętym w temacie prezentuje swoje stanowisko (bezpośrednio lub pośrednio) podejmuje próbę argumentacji 0 p. brak pracy, praca nie na temat lub w innej formie Praca ucznia nie odnosi się do problemu ujętego w temacie lub nie zawiera argumentacji - - - Uwagi: Błąd rzeczowy mający wpływ na logikę wywodu powoduje obniżenie oceny o jeden punkt. Segmentacja 1 pkt segmentacja tekstu konsekwentna i celowa Tekstu 0 pkt segmentacja tekstu przypadkowa lub brak segmentacji Styl 1 pkt styl właściwy dla tekstu argumentacyjnego, konsekwentny 0 pkt styl niedostosowany do realizowanej formy wypowiedzi lub niekonsekwentny Język 2 pkt dopuszczalne 3 błędy językowe (składniowe, leksykalne, frazeologiczne lub fleksyjne) 1 pkt dopuszczalne 4 błędy językowe (składniowe, leksykalne, frazeologiczne lub fleksyjne) 0 pkt powyżej 4 błędów językowych (składniowych, leksykalnych, frazeologicznych lub fleksyjnych) Ortografia 1 pkt dopuszczalne 2 błędy W pracach uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się: dopuszczalne 3 błędy. 0 pkt powyżej 2 błędów W pracach uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się: powyżej 3 błędów. Interpunkcja 1 pkt dopuszczalne 3 błędy W pracach uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się: - - 4

dopuszczalne 4 błędy. 0 pkt powyżej 3 błędów W pracach uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się: powyżej 4 błędów. 6. Kryteria oceniania dyktand O ocenie decyduje liczba popełnionych błędów ortograficznych i interpunkcyjnych. 0 błędów ort. - ocena bardzo bobra 1 błąd ort. - ocena dobra 2 błędy ort. - ocena dostateczna 3 i 4 błędy ort. - ocena dopuszczająca 5 błędów i więcej - ocena niedostateczna Podany wykaz obejmuje liczbę błędów ortograficznych I stopnia (pierwszorzędnych). Za takie uważa się błędy w zakresie rz, ż, u, ó, ch, h, nie z osobowymi formami czasownika, z przymiotnikiem i rzeczownikiem, pisownia przyimka z rzeczownikiem lub inną częścią mowy odmienną, pisownia partykuły -by z czasownikiem. Pozostałe błędy uważa się za błędy drugorzędne, czyli II stopnia. 2 błędy drugorzędne traktuje się jako 1 błąd I stopnia, 4 błędy interpunkcyjne traktuje się jak 1 błąd ortograficzny I stopnia. Uczeń posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o dysleksji pisze dyktando, ale nie otrzymuje oceny. Dyktando pełni wtedy tylko funkcję diagnozującą. Jeżeli jest to ocena pozytywna to nauczyciel może wstawić ją do dziennika za zgodą ucznia. ROZDZIAŁ 7.Informowanie uczniów i ich rodziców (opiekunów prawnych) o postępach uczniów w nauce języka polskiego oraz określenie zasad udostępnienia do wglądu uczniowi i jego rodzicom (opiekunom prawnym) prac pisemnych ucznia określone są w Statucie Gimnazjum nr 7 oraz Szkolnym ocenianiu ROZDZIAŁ 8. Oceny śródroczne i końcoworoczne wymagania na poszczególne stopnie szkolne Umiejętności ucznia w zakresie słuchania, mówienia, pisania, czytania i odbioru tekstów kultury oraz rozpoznawania i analizy zjawisk językowych Stopień celujący otrzymuje uczeń, który: 1. Posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania w danej klasie, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia. 2. Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych z programu nauczania danej klasy, proponuje rozwiązania nietypowe, rozwiązuje zadania wykraczające poza program nauczania tej klasy. lub: 3. Osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych (szczebel wojewódzki, regionalny, krajowy). Wymagania szczegółowe: 1. W zakresie czytelnictwa: Dokładna znajomość tekstów literackich analizowanych na lekcjach. Samodzielna lektura. Wysoki stopień oczytania. 2. W zakresie wypowiedzi ustnej: Wzorowy styl. Dodatkowe wiadomości związane z tematem lub wykraczające poza program. 3. W zakresie wypowiedzi pisemnej: Prace literackie (domowe, klasowe) bezbłędne, zawierające dodatkowe informacje na temat i (lub) własne przemyślenia poparte argumentami. Sprawdziany gramatyczne bezbłędne, realizujące dodatkowe trudniejsze polecenia (spoza programu), przy czym część dodatkowa nie musi być wykonana ani w całości, ani bez błędów. Sprawdziany ortograficzne (dyktanda) bezbłędne. Klasa I Słuchanie 1. Koncentruje uwagę podczas słuchania cudzej wypowiedzi. 2. Rozpoznaje intencję mówiącego na podstawie barwy, siły głosu i intonacji. 3. Dostrzega niezrozumiałe wyrazy, wyrażenia i zwroty oraz stara się je wyjaśnić. 4. Wyróżnia najważniejsze informacje. 5. Określa tematykę usłyszanego tekstu i rozpoznaje jego funkcję. Słuchanie jest umiejętnością trudną do sprawdzania kryterialnego. Uczeń potwierdza ją przez wypowiedzi ustne i pisemne. Rozpoznawanie i analiza zjawisk językowych 1. Poprawnie wymawia i zapisuje głoski oznaczone literami ą ę (w zależności od sąsiedztwa innych głosek i na końcu wyrazu). 2. Poprawnie wymawia i zapisuje grupy spółgłoskowe. 3. Zna i stosuje zasady akcentowania. 4. Rozróżnia i buduje różne typy wypowiedzeń : wypowiedzenie złożone (dwa i więcej zdań składowych), zdania złożone współrzędnie (łączne, rozłączne, przeciwstawne, wynikowe), zdania złożone podrzędnie. 5. Przeprowadza analiz składniową zdania pojedynczego. 6. Rozpoznaje i nazywa różne typy podmiotów i orzeczeń oraz określeń z grupy podmiotu i orzeczenia. 7. Rozpoznaje w tekście i nazywa części mowy, określa ich formy gramatyczne i funkcje składniowe, ze szczególnym uwzględnieniem form osobowych i nieosobowych czasownika. 8. Zna i stosuje zasady ortograficzne. Bardzo dobry : 5

1. Wypowiada się logicznie, płynnie, poprawnie i dba o estetyk wypowiedzi. 2. Podejmuje polemikę. 3. Mówi z przejrzystą intencją do rzeczywistych i wyobrażonych odbiorców w sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych (3-4 minuty). 4. Wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa. 5. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 6. Potrafi zaplanować własną wypowiedź ustną i dokona prezentacji. 7. Tworzy wypowiedzi ustne takie jak relacje, sprawozdanie z lektury oraz opowiadanie. 1. Dba o estetyk tekstu, pisze starannie. 2. Przestrzega norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych. 3. Zna wszystkie formy przewidziane programem (notatka, opis, opowiadanie, charakterystyka, sprawozdanie, streszczenie, proste formy użytkowe: list, kartka pocztowa, życzenia, zaproszenie, telegram, ogłoszenie, dedykacja, kartka z dziennika i pamiętnika, wywiad, opis bibliograficzny) i redaguje je zgodnie z cechami danej formy. 4. Stosuje samodzielnie odpowiednie techniki notowania (schematy, tabele, skróty, własne znaki). 5. W tworzeniu tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, zna i stosuje związki frazeologiczne. 6. Redaguje wypowiedź w stylu odpowiednim do sytuacji komunikacyjnej (sprawozdawca, komentator, opiniotwórca). 7. Odróżnia specyfikę tekstu pisanego od tekstu mówionego. 1. Zna bardzo dobrze wszystkie teksty z kanonu lektur podstawowych. 2. Wykorzystuje informacje z różnych źródeł. 3. Porównuje różne formy przekazu treści. 4. Odnajduje w tekście fragment potrzebny do argumentacji i umie się nim posłużyć. 5. Rozróżnia rodzaje literackie i poznane gatunki. 6. Określa funkcję tekstu. 7. Samodzielnie wyciąga wnioski z przeczytanego tekstu. 8. Dostrzega kompozycyjną i stylistyczną specyfikę różnych tekstów. 9. Rozumie i stosuje poznane pojęcia z zakresu teorii literatury. 10. Zna podstawowe informacje z biogramów pisarzy tworzących w omawianych epokach. Dobry Umiejętności takie jak na ocenę bardzo dobrą, opanowane w stopniu dobrym. ad. 3. (2-3 minuty). Umiejętności jak na ocen bardzo dobrą, opanowane w stopniu dobrym. Umiejętności takie jak na ocen bardzo dobrą opanowane w stopniu dobrym. Dostateczny 1. Wypowiada się w miarę logicznie i dba o estetykę wypowiedzi. 2. Skutecznie komunikuje się w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. 3. Wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy (dopuszczalne są potknięcia). 4. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 5. Uczestniczy w planowaniu wypowiedzi i prezentacji (2 minuty). 1. Pisze czytelnie, dba o estetykę tekstu. 2. Popełnia nieliczne błędy językowe, ortograficzne, stylistyczne. 3. Stara się zredagować następujące formy wypowiedzi: notatka, opis, opowiadanie, streszczenie, sprawozdanie, charakterystykę, list, wywiad, kartkę pocztową, życzenia, zaproszenie, ogłoszenie, dedykacja, kartka z dziennika, kartka z pamiętnika, opis bibliograficzny. 4. Stosuje odpowiednie techniki notowania wg wskazań nauczyciela. 5. Tworzy tekst spójny pod względem treści. 1. Przeczyta przynajmniej połowę lektur z listy lektur obowiązkowych. 2. Wykorzystuje informacje z kilku wskazanych źródeł. 3. Odróżnia teksty fabularne od informacyjnych. 4. Znajduje informacje w czytanym tekście. 5. Rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe oraz kompozycję utworu; wskazuje elementy świata przedstawionego. 6. Próbuje wyciągnąć wnioski z przeczytanego tekstu. 7. Przekazuje własnymi słowami najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu. Dopuszczający 1. Wypowiada się na temat (1-1,5 minuty). 2.Komunikuje się w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. 3. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 4. Wygłasza z pamięci krótkie wiersze i fragmenty prozy (dopuszczalne są potknięcia). 1. Stara się pisać czytelnie i dba o estetyk tekstu. 2. Mimo licznych błędów tekst jest zrozumiały. 6

3. Podejmuje próby redagowania następujących form wypowiedzi: notatka, opis, opowiadanie, streszczenie, sprawozdanie, wywiad, charakterystyka, list, kartka pocztowa, życzenia, zaproszenie, ogłoszenie, kartka z dziennika i pamiętnika, dedykacja, opis bibliograficzny. 4. Podejmuje próby argumentowania. 5. Redaguje prostą notatkę przy pomocy nauczyciela. 1. Czyta ze zrozumieniem proste teksty. 2. Zapozna się z częścią lektur z listy obowiązkowej. 3. Wyszukuje konkretne informacje we wskazanym fragmencie. 4. Rozumie pojecie fikcji literackiej. 5. Zna i rozróżnia rodzaje literackie. 6. Posługuje się pojęciami: epitet, porównanie, przenośnia, apostrofa. Klasa II Słuchanie 1. Koncentruje uwagę podczas słuchania cudzej wypowiedzi. 2. Rozpoznaje intencję mówiącego na podstawie barwy, siły głosu i intonacji. 3. Dostrzega niezrozumiałe wyrazy, wyrażenia i zwroty oraz stara się je wyjaśnić. 4. Wykorzystuje usłyszane informacje na lekcjach i w życiu. 5. Potrafi określi tematykę usłyszanego tekstu, rozpoznaje jego funkcję. 6. Potwierdza słuchanie notatką i zajęciem stanowiska w rozmowie. 7. Zna i stosuje werbalne i niewerbalne środki podtrzymujące rozmowę. Słuchanie jest umiejętnością trudną do sprawdzania kryterialnego. Uczeń potwierdza ją przez wypowiedzi ustne i pisemne. Rozpoznawanie i analiza zjawisk językowych 1. Poprawnie wymawia i zapisuje grupy spółgłoskowe, spółgłoski podwojone i występujące obok siebie takie same i różne samogłoski. 2. Rozpoznaje w tekście i nazywa części mowy, określa ich formy i funkcje składniowe, ze szczególnym uwzględnieniem form osobowych i nieosobowych czasownika, w tym imiesłowów. 3. Rozróżnia i buduje różne typy wypowiedzeń (zdanie pojedyncze, imiesłowowy równoważnik zdania, zdania podrzędnie i współrzędnie złożone, zdania złożone wielokrotnie). 4. Stosuje stronę bierną i formy nieosobowe na -no, -to. 5. Przeprowadza analizę składniową zdania pojedynczego, rozpoznaje orzeczenie imienne, którego składnikiem jest rzeczownik z przyimkiem; przeprowadza analizę składniową zdań złożonych. 6. Przeprowadza analizę słowotwórczą wybranych grup rzeczowników i przymiotników, tworzy wyrazy według poznanych wzorców słowotwórczych. 7. Rozwija i koduje skróty i skrótowce w kontekście i w oderwaniu od kontekstu, z uwzględnieniem zasad ortografii w zapisie. 8. Zna i stosuje zasady ortograficzne. 9. Zna i stosuje zasady interpunkcyjne. Bardzo dobry 1. Wypowiada się logicznie, płynnie, poprawnie i dba o estetyk wypowiedzi. 2. Podejmuje polemikę. 3. Mówi z przejrzystą intencją do rzeczywistych i wyobrażonych odbiorców w sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych (3-4 minuty). 4. Wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy z uwzględnieni zasad kultury żywego słowa. 5. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 6. Potrafi zaplanować własną wypowiedź ustną i dokonać prezentacji. 7. W rozmowie daje dowody logicznego toku myślowego (rozumowania, wnioskowania, uogólniania). 8. Zadaje pytania, udziela odpowiedzi w związku z różnymi sytuacjami komunikacyjnymi, formułuje pytania szczegółowe, ogólne i problemowe adekwatne do potrzeby. 9. Tworzy wypowiedzi ustne takie jak relacja. 10. Nawiązuje do wypowiedzi rozmówcy. 11. Relacjonuje czyjeś stanowisko. 12. Potrafi wystąpić w roli negocjatora. 1. Dba o estetykę tekstu, pisze starannie. 2. Przestrzega norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych. 3. Zna wszystkie formy przewidziane programem (notatka, opis, opis przeżyć wewnętrznych opowiadanie, charakterystyka, sprawozdanie, streszczenie, pamiętnik, dziennik, rozprawka, recenzja, proste formy użytkowe: list, kartka pocztowa, życzenia, zaproszenie, telegram, ogłoszenie, zawiadomienie, dedykacja, podanie, życiorys, CV) i redaguje je zgodnie z cechami danej formy. 4. Stosuje samodzielnie odpowiednie techniki notowania (schematy, tabele, skróty, własne znaki). 5. W tworzeniu tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, zna i stosuje związki frazeologiczne. 6. Redaguje wypowiedź w stylu odpowiednim do sytuacji komunikacyjnej (sprawozdawca, komentator, opiniotwórca). 7. Odróżnia specyfikę tekstu pisanego od tekstu mówionego. 1. Zna bardzo dobrze wszystkie teksty z kanonu lektur. 2. Wykorzystuje informacje z różnych źródeł. 3. Porównuje różne formy przekazu treści. 4. Odnajduje w tekście fragment potrzebny do argumentacji i umie się nim posłużyć. 5. Rozróżnia rodzaje literackie i poznane gatunki. 6. Określa funkcję tekstu. 7. Samodzielnie wyciąga wnioski z przeczytanego tekstu. 8. Dostrzega kompozycyjną i stylistyczną specyfikę różnych tekstów. 7

9. Rozumie i stosuje poznane pojęcia z zakresu teorii literatury. 10. Zna podstawowe informacje z biogramów pisarzy tworzących w omawianych epokach. Dobry Umiejętności takie jak na ocenę bardzo dobrą, opanowane w stopniu dobrym. ad. 3. (2-3 minuty). Umiejętności jak na ocen bardzo dobrą, opanowane w stopniu dobrym. Umiejętności takie jak na ocenę bardzo dobrą opanowane w stopniu dobrym. Dostateczny 1. Wypowiada się w miarę logicznie i dba o estetyk wypowiedzi. 2. Skutecznie komunikuje się w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. 3. Wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy (dopuszczalne są potknięcia). 4. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 5. Uczestniczy w planowaniu wypowiedzi i prezentacji (2 minuty). 6. Próbuje w rozmowie dawać dowody logicznego toku myślowego. 7. Próbuje zadawać pytania i udzielać odpowiedzi w związku z różnymi sytuacjami komunikacyjnymi. 8. Próbuje tworzyć wypowiedzi ustne (relację). 1. Pisze czytelnie, dba o estetykę tekstu. 2. Popełnia nieliczne błędy językowe, ortograficzne, stylistyczne. 3. Poprawnie redaguje następujące formy wypowiedzi: opis, opowiadanie, charakterystykę, list, kartkę pocztową, życzenia, zaproszenie, ogłoszenie; 4. Próbuje pisać: streszczenie, rozprawkę, recenzję. 5. Stosuje odpowiednie techniki notowania wg wskazań nauczyciela. 6. Tworzy tekst spójny pod względem treści. 1. Przeczytał przynajmniej połowę lektur z listy lektur obowiązkowych. 2. Wykorzystuje informacje z kilku wskazanych źródeł. 3. Odróżnia teksty fabularne od informacyjnych. 4. Znajduje informacje w czytanym tekście. 5. Rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe oraz kompozycję utworu; wskazuje elementy świata przedstawionego. 6. Próbuje wyciągnąć wnioski z przeczytanego tekstu. 7. Przekazuje własnymi słowami najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu. Dopuszczający 1. Wypowiada się na temat (1-1,5 minuty). 2. Komunikuje się w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. 3. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 4. Wygłasza z pamięci krótkie wiersze i fragmenty prozy (dopuszczalne są potknięcia). 5. Stara się tworzyć relację. 1. Stara się pisać czytelnie i dba o estetyk tekstu. 2. Mimo licznych błędów tekst jest zrozumiały. 3. Podejmuje próby zredagowania następujących form wypowiedzi: notatka, opis, opis przeżyć wewnętrznych, opowiadanie, charakterystyka, list, dziennik, pamiętnik, kartka pocztowa, życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, dedykacja, ogłoszenie; próbuje pisać streszczenie, rozprawkę, recenzję 4. Redaguje prostą notatkę. 1. Czyta ze zrozumieniem proste teksty. 2. Zapoznał się z częścią lektur z listy obowiązkowej. 3. Wyszukuje konkretną informację we wskazanym fragmencie. 4. Rozumie pojecie fikcji literackiej. Klasa III Słuchanie 1.Koncentruje uwagę podczas słuchania cudzej wypowiedzi. 2. Rozpoznaje intencję mówiącego na podstawie barwy, siły głosu i intonacji. 3. Dostrzega niezrozumiałe wyrazy, wyrażenia i zwroty oraz stara się je wyjaśnić. 4. Wykorzystuje usłyszane informacje na lekcjach i w życiu. 5. Określa tematykę usłyszanego tekstu i rozpoznaje jego funkcję. 6. Potwierdza słuchanie zajęciem stanowiska w rozmowie. 7. Zna i stosuje werbalne i niewerbalne środki językowe. Słuchanie jest umiejętnością trudną do sprawdzania kryterialnego. Uczeń potwierdza ją przez wypowiedzi ustne i pisemne Rozpoznawanie i analiza zjawisk językowych 1. Rozpoznaje upodobnienia fonetyczne (gł. pod względem dźwięczności) i dostrzega ich znaczenie dla poprawnej wymowy i pisowni. 2. Rozpoznaje w tekście i nazywa części mowy, określa ich formy gramatyczne i funkcje składniowe, ze szczególnym uwzględnieniem form osobowych i nieosobowych czasownika, w tym imiesłowów. 8

3. Rozróżnia i buduje różne typy wypowiedzeń (zdanie pojedyncze, imiesłowowy równoważnik zdania, zdania współrzędnie i podrzędnie złożone, zdania złożone wielokrotnie). Dokonuje dwukierunkowych przekształceń wypowiedzeń: zdanie - równoważnik, zdanie pojedyncze - złożone, konstrukcje czynne - bierne. 4. Potrafi dokonać analizy składniowej w/w wypowiedzeń. 5. Stosuje mowę zależną i niezależną. 6. Przeprowadza analizę słowotwórczą wybranych grup rzeczowników i przymiotników, tworzy wyrazy wg poznanych wzorców słowotwórczych. 7. Rozwija i koduje skróty i skrótowce w kontekście i w oderwaniu od kontekstu, z uwzględnieniem zasad ortografii w zapisie. 8. Zna i stosuje zasady ortograficzne. 9. Zna i stosuje zasady interpunkcyjne. 10. Zna podstawowe pojęcia dotyczące stylizacji. 11. Odróżnia język ogólnopolski od dialektu, gwary, żargonu. 12. Rozpoznaje neologizmy, archaizmy, homonimy, synonimy, antonimy i frazeologizmy. Bardzo dobry 1. Wypowiada się logicznie, płynnie, poprawnie i dba o estetykę wypowiedzi. 2. Podejmuje polemikę. 3. Mówi z przejrzystą intencją do rzeczywistych i wyobrażonych odbiorców w sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych (3-4 minuty). 4.Wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy z uwzględnieniem zasad kultury żywego słowa. 6. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 7. Potrafi zaplanować własną wypowiedź ustną i dokonać prezentacji. 8. W rozmowie daje dowody logicznego toku myślowego (rozumowania, wnioskowania, uogólniania). 9. Zadaje pytania, udziela odpowiedzi w związku z różnymi sytuacjami komunikacyjnymi, formułuje pytania szczegółowe, ogólne i problemowe adekwatne do potrzeby. 10. Tworzy wypowiedzi ustne, takie jak relację, przemówienie. 11. Nawiązuje do wypowiedzi rozmówcy. 12. Relacjonuje czyjeś stanowisko. 13. Potrafi wystąpi w roli negocjatora. 1. Dba o estetykę tekstu, pisze starannie. 2. Przestrzega norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych. 3. Zna wszystkie formy przewidziane programem (notatka, opis, opowiadanie, charakterystyka, pamiętnik, dziennik, sprawozdanie, streszczenie, rozprawka, recenzja, wywiad, list motywacyjny, otwarty, intencyjny; proste formy użytkowe: list, kartka pocztowa, życzenia, dedykacja, zaproszenie, telegram, ogłoszenie, zawiadomienie) i redaguje je zgodnie z cechami danej formy. 4. Rozpoznaje artykuł prasowy, reportaż, esej, felieton. 5.Stosuje samodzielnie odpowiednie techniki notowania (schematy, tabele, skróty, własne znaki). 6. W tworzeniu tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, zna i stosuje związki frazeologiczne, doskonali indywidualny styl wypowiedzi pisemnej. 7. Redaguje wypowiedź w stylu odpowiednim do sytuacji komunikacyjnej (sprawozdawca, komentator, opiniotwórca). 8. Odróżnia specyfikę tekstu pisanego od tekstu mówionego. 9. Dokonuje stylizacji i parafrazy tekstu. 1. Zna bardzo dobrze wszystkie teksty z kanonu lektur podstawowych. 2. Wykorzystuje informacje z różnych źródeł. 3. Porównuje różne formy przekazu treści. 4. Odnajduje w tekście fragment potrzebny do argumentacji i umie się nim posłużyć. 5. Rozróżnia rodzaje literackie i poznane gatunki. 6. Określa funkcję tekstu. 7. Samodzielnie wyciąga wnioski z przeczytanego tekstu. 8. Dostrzega kompozycyjną i stylistyczną specyfikę różnych tekstów. 9. Rozumie i stosuje poznane pojęcia z zakresu teorii literatury. 10. Zna podstawowe informacje z biogramów pisarzy tworzących w omawianych epokach. 11. Odróżnia fakty od opinii. Dobry Umiejętności takie jak na ocen bardzo dobrą, opanowane w stopniu dobrym. ad. 3. (2-3 minuty). Umiejętności jak na ocen bardzo dobrą, opanowane w stopniu dobrym. Umiejętności takie jak na ocen bardzo dobrą opanowane w stopniu dobrym. Dostateczny Mówieni 1. Wypowiada się w miarę logicznie i dba o estetykę wypowiedzi. 2. Skutecznie komunikuje się w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. 3. Uczestniczy w dialogu. 4. Wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy (dopuszczalne są potknięcia). 5. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 6. Uczestniczy w planowaniu wypowiedzi i prezentacji (2-3 minuty). 7. Próbuje w rozmowie dawać dowody logicznego toku myślowego. 9

8. Próbuje zadawać pytania i udzielać odpowiedzi w związku z różnymi sytuacjami komunikacyjnymi. Próbuje tworzy wypowiedzi ustne (relację i przemówienie). 1. Pisze czytelnie, starannie, dba o estetykę tekstu. 2. Popełnia nieliczne błędy językowe, ortograficzne, stylistyczne. 3.Poprawnie redaguje następujące formy wypowiedzi: notatka, opis, opowiadanie, charakterystyka, streszczenie, sprawozdanie, dziennik, pamiętnik, rozprawkę, list motywacyjny, wywiad, list, kartkę pocztową, życzenia, dedykację, zaproszenie, telegram, ogłoszenie, zawiadomienie. 4. Stosuje odpowiednie techniki notowania wg wskazań nauczyciela. 5. Tworzy tekst spójny pod względem treści. 6. Wykorzystuje wiedzę o języku redagując własną wypowiedź. 1. Przeczytał przynajmniej połowę lektur z listy lektur obowiązkowych. 2. Wykorzystuje informacje z kilku wskazanych źródeł. 3. Odróżnia teksty fabularne od informacyjnych. 4. Znajduje informacje w czytanym tekście. 5. Rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe oraz kompozycję utworu; wskazuje elementy świata przedstawionego. 6. Próbuje wyciągnąć wnioski z przeczytanego tekstu. 7. Przekazuje własnymi słowami najważniejsze informacje z przeczytanego tekstu. 8. Odróżnia fakty od opinii. Dopuszczający 1. Wypowiada się na temat (1-1,5 minuty). 2. Komunikuje się w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. 3. Nawiązuje bezpośredni i życzliwy kontakt z rozmówcą. 4. Wygłasza z pamięci krótkie wiersze i fragmenty prozy (dopuszczalne są potknięcia). 5. Stara się tworzyć relację i przemówienie. 1. Stara się pisać czytelnie i dba o estetykę tekstu. 2. Mimo licznych błędów tekst jest zrozumiały. 3. Podejmuje próby redagowania następujących form wypowiedzi: notatka, opis, opowiadanie, charakterystyka, list, sprawozdanie, kartka pocztowa, dziennik, pamiętnik, wywiad, życzenia, zaproszenie, ogłoszenie, zawiadomienie. Próbuje pisać: streszczenie, rozprawkę, recenzję, list motywacyjny. 4. Podejmuje próby argumentowania. 5. Redaguje prostą notatkę. 1. Czyta ze zrozumieniem proste teksty. 2. Zapoznał się z częścią lektur z listy obowiązkowej. 3. Wyszukuje konkretną informację we wskazanym fragmencie. 4. Rozumie pojęcie fikcji literackiej. 5. Odróżnia fakty od opinii. Oceny śródroczne i roczne nie są ustalane jako średnie arytmetyczne ocen cząstkowych. Opracował zespół nauczycieli polonistów Gimnazjum nr 7 im. gen. W. Sikorskiego w Koninie 10