Lucjan Kępa, Iwona Warakomska

Podobne dokumenty
Lucjan Kępa, Wojciech Stolarz, Barbara Oczko-Grzesik ROPNE NEUROINFEKCJE W PRZEBIEGU POSOCZNICY W LATACH : OBSERWACJE WŁASNE

Grant NCN 2011/03/B/ST7/ Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy

1. Protezowanie aparatami (przewodnictwo powietrzne i kostne). 2. Ćwiczenia logopedyczne.

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Anna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała

Padaczka u osób w podeszłym wieku

DOBRE PRAKTYKI POSTĘPOWANIA DYSPOZYTORÓW MEDYCZNYCH I ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO Z PACJENTEM Z PODEJRZENIEM UDARU MÓZGU

LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą

U d a. Rodzaje udarów


Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Wydziału Lekarskiego w Katowicach SUM Kierownik: prof. dr hab. n. med.

Leczenie Hemlibra przypadki kliniczne (doświadczenia własne)

BADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH

S. Fijałkowska, B. Tustanowska Standard edukacyjny dla pacjenta z udarem mózgu. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 25,

TRALI - nowe aspekty klasyfikacji

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania. Data urodzenia. Płeć 1) Rok uzyskania uprawnienia do. kierowania pojazdami kod pocztowy.

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..

Wysypka i objawy wielonarządowe

Testy wysiłkowe w wadach serca

Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO. 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok. Płeć 1)

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO

Zakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM

Tematy seminariów z Neurologii dla V roku Kierunku Lekarskiego realizowane w Klinice Neurochirurgii:

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY

Grant NCN 2011/03/B/ST7/ Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY

Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie

Załącznik nr 4. Data badania WZÓR. dzień miesiąc rok. kierowania pojazdami KARTA BADANIA LEKARSKIEGO. uprawnienia do. kod pocztowy - Płeć 1) M/K

ZŁOŚLIWY ZESPÓŁ NEUROLEPTYCZNY PO WYMIANIE GENERATORA IMPULSÓW GŁĘBOKIEJ STYMULACJI MÓZGU, U PACJENTKI Z CHOROBĄ PARKINSONA OPIS PRZYPADKU

Powikłania zapaleń płuc

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..

Danuta Ryglewicz Instytut Psychiatrii i Neurologii

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO OSOBY UBIEGAJĄCEJ SIĘ LUB POSIADAJĄCEJ POZWOLENIE NA BROŃ

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO

Zapalenia płuc u dzieci

Gorączka. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak. Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny

Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego

Zakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM KURS 2019

6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 12 grudnia 2011 r.

Znaczenie wczesnego wykrywania cukrzycy oraz właściwej kontroli jej przebiegu. Krzysztof Strojek Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od do

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona

Nadciśnienie tętnicze. Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę

Jedna bakteria, wiele chorób

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI BADANIA LEKARSKIEGO W ZAKRESIE UKŁADU

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

STAN PADACZKOWY. postępowanie

Ostra niewydolność serca

57.94 Wprowadzenie na stałe cewnika do pęcherza moczowego

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

Inwazyjna Choroba Meningokokowa

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie dystonii ogniskowych i połowiczego kurczu twarzy

S T R O N C.FORMULARZ ŚWIADOMEJ ZGODY NA OPERACJĘ. Ii. ZLECENIA POOPERACYJNE G. DODATKOWA KARTA CODZIENNYCH OBSERWACJI H. KARTA ZNIECZULENIA

Pozaszpitalne zapalenia płuc u dzieci

ROPNIAKI OPŁUCNEJ LECZONE TORAKOSKOPOWO

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.

Rozwój Neurologii Interwencyjnej

Wielonarządowe, ciężkie powikłania w przebiegu zatrucia Baklofenem

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze

Hipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Niemowlę z gorączką i wysypką. Dr n. med. Ewa Duszczyk

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r.

HISTORIA CHOROBY. Nazwisko... Imię... Adres... Adres rodziny chorego lub opiekuna:

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Wykaz świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej, które są udzielane po spełnieniu dodatkowych warunków ich realizacji

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Aneks III. Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta

PODWYŻSZONE CIŚNIENIE WEWNĄTRZCZASZKOWE U DZIECI INTRACRANIAL PRESSURE ICP

Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka

STĘŻENIE CHEMOKINY CXCL13 W PŁYNIE MÓZGOWO-RDZENIOWYM CHORYCH Z NEUROBORELIOZĄ OBSERWACJE WŁASNE

Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej

dodatni dodatni Podpis i pieczątka KOD lekarza ujemny ujemny Dni pobytu Data przyjęcia Data porodu Data wypisu S T R O N Ii. ZLECENIA POOPERACYJNE

Tyreologia opis przypadku 12

SPOSÓB OCENY STANU ZDROWIA OSOBY CHOREJ NA CUKRZYCĘ W CELU STWIERDZENIA ISTNIENIA LUB BRAKU PRZECIWSKAZAŃ ZDROWOTNYCH DO KIEROWANIA POJAZDAMI

Śmierć mózgu. Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM

Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny

Wykaz świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej, które są udzielane po spełnieniu dodatkowych warunków ich realizacji

Protekcja mózgu na bloku operacyjnym. Izabela Duda

Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii

Materiały informacyjne dla pacjentów

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.

Pierwotny chłoniak ośrodkowego układu nerwowego PREZENTACJA PRZYPADKU. Michał Osowiecki

Transkrypt:

L E C Z E N I E I R O Z P O Z N A W A N I E CHORÓB ZAKAŹNYCH I PASOŻYTNICZYCH PRZEG EPID, 1999, 53, 1-2, 205-209 Lucjan Kępa, Iwona Warakomska N IED O K RW IEN N Y UDAR M ÓZGOW Y W PRZEBIEGU POSOCZNICY I BAKTERYJNEGO ZAPALENIA OPON M ÓZGOW O-RDZENIOW YCH I M ÓZGU - OPIS PRZYPADKU I Klinika Chorób Zakaźnych Śl. A.M. w Bytomiu p.o. Kierownika: dr n. med. Maria Karasińska Opisano przypadek posocznicy i ropnego, bakteryjnego zapalenia opon i m ózgu u 49 letniej chorej, powikłany ostrym udarem niedokrwiennym mózgu. Bakteryjne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu u dorosłych w dalszym ciągu charakteryzują się wysoką śmiertelnością i częstym występowaniem pow i kłań i następstw pochorobowych. Najczęstszymi powikłaniami ostrej fazy choroby są obrzęk mózgu i nadciśnienie śródczaszkowe, zespół nieadekwatnego wydzielania h ormonu antydiuretycznego, drgawki i zapalenie wyśdółki komór mózgu. Do rzadziej rozpoznawanych powikłań tej fazy choroby zalicza się między innymi zaburzenia krążenia mózgowego prowadzące do krwotocznego lub niedokrwiennego udaru m ózgu (2, 5, 6, 9). W pracy przedstawiamy przypadek niedokrwiennego udaru mózgowego, który wystąpił w przebiegu posocznicy i ropnego, bakteryjnego zapalenia opon i mózgu. OPIS PRZYPADKU Chora G.N., 49-letnia (1. ks. gł. 786/95) została przyjęta do I Kliniki Chorób Zakaźnych Śl. A. Med. w Bytomiu dnia 25.10.1995 roku z podejrzeniem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu. Przy przyjęciu pacjentka w ciężkim stanie ogólnym, przytom na, okresowo pobudzona psychoruchowo. N a podstawie wywiadu zebranego od rodziny chorej ustalono, że choroba rozpoczęła się w dniu 22.10.1995 roku osłabieniem, bólami głowy o zmiennym nasileniu i lokalizacji, stanami gorączkowymi, nudnościami i wymiotami. Od godzin rannych dnia 24.10.95 r. pojawiły się narastające zaburzenia świadomości w postaci splątania aż do całkowitej utraty przytomności.

206 L. Kępa, I. W arakomska N r 1-2 Badanie neurologiczne: chora nieprzytomna, z zaznaczoną uogólnioną przeczulicą, reakcja na ból nieukierunkowana, wygładzenie prawego fałdu policzkowego. Objawy oponowe: sztywność karku na 2 cm, objawy Kerniga i Brudzińskiego karkowy obecne. Odruchy fizjologiczne z kończyn górnych żywe, symetryczne, powierzchniowe brzuszne nieobecne, z kończyn dolnych osłabione, symetryczne. Obustronnie obecny objaw Brudzińskiego. P oza tym w badaniu przedmiotowym bez istotnych odchyleń od stanu praw i dłowego. Przy przyjęciu tem peratura ciała 38,9 C, ASM 92/min, RR 140/80 mmhg. Wyniki wstępnych badań laboratoryjnych: grupa krwi В Rh dodatni, antygen HBs ujemny, OB 85 mm po 1 h, morfologia krwi obwodowej: hemoglobina 7,58mmol/l, hematokryt 0,35 1/1, erytrocyty 3,38 T/l, leukocyty 13,8 G/l (rozmaz: pał. 29, segm. 60, limf. 11%). Płytki krwi 183 G/l. Wskaźnik protrombiny 96%, fibrynogen 10,2 g/l. Poziom glukozy we krwi 11,3 mmol/1. Próby nerkowe: mocznik 4,0 mmol/1, kreatynina 102 /лпо1/1. Badanie moczu: c. wł. 1023, białko ślad, cukier nieobecny, urobilinogen w normie, w polu widzenia liczne leukocyty, pojedyncze erytrocyty, pojedyncze kom órki nabłonkowe oraz moczany bezpostaciowe. Posiew krwi: Streptococcus pneumoniae. Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego (p.m.г.): cytoza 796/3 95% segm., białko 4686 mg/l, glukoza 0,2 mmol/1, kwas mlekowy 129 mg/dl, odczyn Nonne-Appelta (++), odczyn Pandy ego ( + ). W preparacie bezpośrednim i w posiewie płynu stwierdzono obecność Streptococcus pneumoniae. Pozostałe wyniki badań laboratoryjnych w granicach normy. Badanie ekg - przebieg krzywej w granicach normy. K onsultacja okulistyczna - dno oczu obustronnie w granicach normy. Obraz kliniczny oraz wyniki przeprowadzonych badań, w tym badanie p.m.r., pozwoliły na rozpoznanie posocznicy pneumokokowej i ropnego, pneumokokowego zapalenia opon i mózgu. Bezpośrednio po ustaleniu rozpoznania rozpoczęto leczenie, w którym stosowano penicylinę krystaliczną (4x9 min. jedn. iv we wlewach kroplowych) i ampicylinę (4 x 2,0 g iv) oraz środki objawowe. W 1 dobie hospitalizacji doszło do dalszego pogorszenia stanu chorej, występowały duże zalegania w drzewie oskrzelowym oraz okresowe bezdechy. Wykonano tracheotomię i stosowano tlenoterapię bierną, uzyskano ustabilizowanie się stanu chorej. W 3 dobie leczenia u pacjentki wystąpiły znaczne wahania ciśnienia tętniczego krwi, w badaniu przedmiotowym stwierdzono anizokorię (prawa źrenica szersza od lewej), a w następnych dniach kierowanie gałek ocznych w prawo, prawostronny stopotrząs oraz cechy lewostronnego niedowładu. Wobec takiego obrazu klinicznego, sugerującego możliwość tworzenia się ropnia mózgu, w dniu 10.11.95 r. (12 doba hospitalizacji) u chorej wykonano komputerowe badanie tomograficzne (TK) głowy (Szpital Górniczy w Bytomiu). Uzyskano następujący wynik tego badania: w prawej okolicy ciemieniowej obecny nieregularny obszar hypodensyjny (o mniejszej gęstości), ulegający nieregularnemu wzmocnieniu po podaniu środka kontrastującego; obszar może przemawiać za wczesną fazą formowania się ropnia; wskazane badanie kontrolne za 14 dni. Stan chorej ulegał niewielkiej, powolnej poprawie. W 15 dobie leczenia pacjentka odzyskała przytom ność, w badaniu przedmiotowym utrzymywał się lewostronny niedowład połowiczy. W dniu 24.11.95 r. (26 doba leczenia) u chorej wykonano kontrolne badanie TK głowy. Wynik badania wskazywał na dalszą ewolucję formowania się

N r 1-2 Niedokrwienny udar mózgowy 207 ropnia w prawej okolicy ciemieniowo-potylicznej, bez obecności torebki, z wyraźnym obrzękiem prawej półkuli mózgu. Po konsultacji neurochirurgicznej, wobec braku wskazań do zabiegu operacyjnego, kontynuowano leczenie stosując antybiotyki (Biotrakson 2 x 1.0 g we wlewach kroplowych iv i biodacynę 3 x 0.5 g we wlewach kroplowych iv) oraz środki objawowe (m.in. obniżające ciśnienie śródczaszkowe). W dniach 12.12 i 28.12.95 r. (tj. w 43 i 59 dobie leczenia), zgodnie z zaleceniami, u chorej wykonano kontrolne badanie TK głowy. Wyniki tych badań oraz ponowna konsultacja neurochirurgiczna pozwoliły na wykluczenie podejrzenia ropnia mózgu, natom iast postawiono rozpoznanie przebytego udaru niedokrwiennego mózgu obejmującego praw ą okolicę demieniowo-potyliczną. Począwszy od 5 tygodnia hospitalizacji, w rezultade stosowanego leczenia farmakologicznego i zabiegów rehabilitacyjnych, stan chorej ulegał powolnej, stopniowej poprawie. Wyniki badań laboratoryjnych powoli normalizowały się. W leczeniu chorej stosowano: penicylinę krystaliczną, ampicylinę, biotrakson, biodacynę, zinnat, rifampicynę, biseptol, pyralginę, relanium, metindol, aminophillinum, deslanosid, digoxin, propranolol, furosemid, alugastrin, aspargin, nootropil, dnnarizinum, boldaloin. Dożylnie przetaczano: 20% mannitol, PWE, 0,9% NaCl, 5% i 10% glukozę, krew grupy В R h dodatni. Jednocześnie u chorej prowadzono gimnastykę i rehabilitację ruchową. N a podstawie całokształtu obrazu klinicznego i wyników badań laboratoryjnych oraz dodatkowych postawiono następujące rozpoznanie: Sepsis pneumococcica. M e ningoencephalitis purulenta pneumococcica. Apoplexia cerebri in decursu morbi. Hemiparesis sinistra. Status post tracheotomiom. Pacjentka została wypisana z Kliniki po 119 dniach hospitalizacji i skierowana, celem dalszej rehabilitacji do Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji w Reptach. K ontrolne badanie przeprowadzone w 1998 roku wykazało utrzymywanie się lewostronnego niedowładu połowiczego (chora porusza się na wózku inwalidzkim i musi korzystać z pomocy innej osoby w wykonywaniu większości czynnośd). Ustalono jednocześnie, że w lipcu 1996 roku u pacjentki nastąpił duży napad padaczkowy; od tego czasu jest leczona ambulatoryjnie pod kontrolą Poradni Neurologicznej w miejscu zamieszkania. OMÓWIENIE W ostrej fazie bakteryjnych zapaleń opon mózgowo - rdzeniowych i mózgu u dorosłych może dochodzić do powstania obrzęku mózgu, wodogłowia, ropnia mózgu, ropniaka i wysięku podtwardówkowego, zajęcia naczyń mózgowych i pow ikłań układowych (wstrząsu septycznego, zespołu wykrzepiania śródnaczyniowego - D IC [Disseminated Intravascular Coagulopathy], zespołu niewydolności oddechowej dorosłych - ARDS [Adult Respiratory Distress Syndrome]). Zmiany chorobowe naczyń mózgowych są wynikiem rozwijającego się zapalenia dużych i małych tętnic mózgowych (arteritis) lub zakrzepów żył mózgowych. Nadciśnienie śródczaszkowe występujące w przebiegu bakteryjnych zapaleń opon i mózgu prowadzi do obniżenia dśnienia perfuzji mózgowej i do upośledzenia ukrwienia mózgu. Konsekwencją tych zjawisk może być udar niedokrwienny mózgu. Ocenia się, że do rozwoju powikłań

208 L. Kępa, I. W arakomska N r 1-2 naczyniowo-mózgowych może dochodzić u około 37% chorych z bakteryjnymi (najczęściej pneumokokowymi) zapaleniami opon i mózgu (3, 4, 5, 9). Ostre bakteryjne zakażenie OUN u dorosłych może być powikłane wystąpieniem udaru niedokrwiennego lub krwotocznego mózgu. Częściej występuje udar niedokrwienny, ale powikłanie to jest stosunkowo rzadko w sposób prawidłowy i wcześnie rozpoznawane. Obraz kliniczny udaru może być podobny do obrazu ropnia mózgu. W badaniu przedmiotowym chorego z udarem lub ropniem mózgu stwierdza się pogorszenie stanu klinicznego i pojawienie się ogniskowych objawów neurologicznych. Rutynowo wykonywanym w takich przypadkach badaniem dodatkowym jest kom puterowe badanie tomograficzne mózgu. Okazało się jednak, że w wielu przypadkach badanie TK nie pozwala na ostateczne zróżnicowanie tych dwóch powikłań bakteryjnych zapaleń opon i mózgu. Dotyczy to szczególnie chorych, u których badanie TK wykonywano bezpośrednio lub w ciągu krótkiego czasu od wystąpienia objawów klinicznych udaru mózgu. Do innych badań obrazujących, które mogą być przydatne w wykrywaniu udarów mózgowych, należy angiografia mózgowa. W ykonanie tego badania jest jednakże uzależnione od stanu pacjenta i w wielu przypadkach bakteryjnych zakażeń OUN może być przeciwwskazane (2, 4, 6, 9). U dar niedokrwienny rozwijający się w przebiegu bakteryjnych zapaleń opon i mózgu może powodować wtórne uszkodzenia tkanki mózgowej. Następstwa udaru uzależnione są od wielkości obszaru niedokrwienia i jego lokalizacji. Istotny wpływ na jego następstwa m a także czas rozpoczęcia leczenia tego powikłania (1, 9, 10). Od kilku lat poszukiwane są nowe, bardziej efektywne metody leczenia udarów niedokrwiennych mózgu; między innymi badano skuteczność podawania piracetamu lub leków blokujących kanał wapniowy (nimodypiny) (7, 8). Według Westerstrate i wsp. stosowanie kortykosteroidów u chorych z bakteryjnym zapaleniem opon i mózgu może, przynajmniej teoretycznie, zapobiegać także powstawaniu udarów mózgu (11). Powikłania naczyniowo-mózgowe pojawiające się w ostrej fazie bakteryjnych zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu są jedną z głównych przyczyn śmiertelności i następstw neurologicznych u dorosłych. Dlatego wczesne wykrywanie tych powikłań i wdrożenie skutecznego leczenia mogłoby poprawić rokowanie w bakteryjnych zakażeniach ośrodkowego układu nerwowego (2, 11). L. Kępa, I. Warakomska ISCHAEM IC STROKE D U R IN G SEPSIS AND BACTERIAL M ENINGOENCEPHALITIS - CASE REPORT SUM M ARY A case of acute ischaemic stroke in a woman aged 49 years during sepsis and purulent, bacterial meningoencephalitis was described. Diagnosis was based on clinical examination and repeatedly CT scans. Attention is called to diagnostic difficulties in this complication of central nervous system bacterial infections.

N r 1-2 Niedokrwienny udar mózgowy 209 PIŚM IENNICTW O 1. D urand M L, Calderwood SB, Weber DJ i in. Acute Bacterial Meningitis in Adults. A Review of 493 Episodes. N Engl J Med. 1993, 328, 21-28. 2. Gironell A, Domingo P, Mancebo J i in. Hemorrhagic stroke as a Complication of Bacteria] Meningitis in Adults. Report of Three Casas and Review. Clin Infect Dis 1995, 21, 1488-1491. 3. Kragsbjerg P, Kallman J, Olcen P. Pneumococcal Meningitis in Adults. Scand J Infect Dis 1994, 26, 659-666. 4. Pfister H-W, Borasio GD, Dimagl U i in. Cerebrovascular complications of bacterial meningitis in adults. Neurology 1992, 42, 1497-1504. 5. Pfister H-W, Feiden W, Einhaupl K-M. Spectrum of Complications During Bacterial Meningitis in Adults. Results of a Prospective Clinical Study. Arch Neurol 1993, 50, 575-581. 6. Samuels M A. M anual of Neurology. Diagnosis and Therapy. Little Brown and Company, Boston,Toronto, London 1992. 7. Szczechowski L, Wajgt A. Ocena skuteczności leczenia ostrych udarów niedokrwiennych dożylnym wlewem nimodypiny. Neur Neurochir Pol 1994, 28, 44, 3, 299-306. 8. Tomczykiewicz K, Domżał T. Leczenie piracetamem niedokrwiennego udaru mózgowego. Neur Neurochir Pol 1997, 31, 47, 6, 1101-1109. 9. Turren JH, Sande MA. Complications of Bacterial Meningitis. W: Infectious of the Nervous system pod redakcją: Schlosberg D. Springer Verlag, New York 1990, 25-30. 10. Warlow C. Neurologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996, 225-277. 11. Westerstrate W, Hijdra A, de Gans J. Brain infarcts in adults with bacterial meningitis. Lancet 1996, 347, 399. Adres autora: Dr Lucjan Kępa I Klinika Chorób Zakaźnych Śl. A.M. Al. Legionów 49, 41-902 Bytom Tel. (0-32) 81-92-41