BAROK Katarzyna Gontek
Barok - (z por. barocco "perła o nieregularnym kształcie lub z fr. baroque "bogactwo ozdób") kierunek rozwijający się początkowo we Włoszech i trwający od końca XVI do poł. XVIII w., odznaczający się przepychem, bogactwem formy i treści; w architekturze i sztuce charakterystyczne są monumentalność i dynamika, łączenie architektury, malarstwa i rzeźby, wykorzystywanie światłocienia wewnątrz budowli, liczne sztukaterie i złocenia.
Sztuka Baroku ogarnęła całą Europę i Amerykę Łacińską. Barok pojawiał się i wygasał niejednocześnie. Miał wspólne założenia estetyczne, ale w różnych krajach przybierał różne formy, nawiązując często do lokalnych tradycji. Sztuka Baroku określana jest sztuką ruchu. Spokój i harmonia, proste formy ze sztuki renesansu zostały bowiem zastąpione przez dynamiczne krzywizny, oryginalne, wykwintne i dziwne formy. Dawało to niewątpliwe wrażenie ruchu, pulsowania. Odwołując się do iluzji, artyści celowo wywoływali wrażenie u odbiorcy. Liczne kontrasty, operowanie cieniem i kontrastem, miały służyć również wywołaniu określonych wrażeń.
MALARSTWO BAROKOWE
Nowością, jaką wprowadził Barok w dziedzinie malarstwa, było pokrycie ścian rozległą, iluzjonistyczną dekoracją malarską. Miała ona optycznie powiększać pomieszczenie. Malarstwo iluzjonistyczne było monumentalne, charakteryzowało się teatralnością, ruchem, chęcią oddania nieskończoności. Typowa dla Baroku była też chęć łączenia różnych dziedzin sztuki. Tym samym w malarstwie iluzjonistycznym zacierały się granice między obrazem a architekturą. Do wielkiego przedstawiciela malarstwa barokowego należy Caravaggio. Oprócz niego sławę zyskali Peter Paul Rubens, Diego Velázquez czy też Rembrandt.
PRZYKŁADOWE DZIEŁA MALARZY
CARAVAGGIO Chłopiec z koszem owoców Święty Mateusz i anioł
PETER PAUL RUBENS Rzeź niewiniątek Por tret Heleny Four ment w futrze
DIEGO VELÁZQUEZ Por tret infantki Marii Teresy Triumf Bachusa
REMBRANDT Nocny ront Autopor tret
ARCHITEKTURA BAROKOWA
Budowle barakowe są bardzo różnorodne. Łączy je jeden wspólny element, którym jest tzw. kapryśność, przesada i brak logiki. Typowymi budowlami epoki są: kościoły i pałace. Budowano liczne katedry, kościoły zakonne i parafialne, pałace miejskie, rezydencje wiejskie, pałace królewskie. Cechami, które określają architekturę tego okresu, są m.in. poszukiwanie ruchu (wyrażonego np. przez falistą powierzchnię, uchwycenie postaci w ruchu), odtwarzanie optycznych efektów, które dają wrażenie nieskończoności (np. przez linie ciągnące się za horyzont, freski naśladujące niebo, system luster dający wrażenie perspektywy). Skłonność do przesady była typowa dla wszystkich poczynań baroku. Dla uwypuklenia efektu łączono ze sobą różne elementy z malarstwa, rzeźby i architektury.
PRZYKŁADY BUDOWLI
BUDOWLE SAKRALNE Bazylika św. Piotra na Watykanie K ościół San Car lo alle Quattro Fontane
BUDOWLE ŚWIECKIE Pałac wer salski Pałac w Wilanowie
RZEŹBA BAROKOWA
Rzeźba była dla Baroku najbardziej charakterystyczną dziedziną sztuki. Rzeźba barokowa jest wszechobecna. Była włączana w konstrukcję większej całości na trzy sposoby. Jeden polegał na umieszczeniu rzeźby w górnej części poziomego pasa z dekoracją rzeźbiarską. Był to sposób zaczerpnięty jeszcze z Renesansu. Drugim sposobem włączania do architektury dzieł rzeźbiarskich było zastępowanie kolumn postaciami ludzkimi kariatydami (postaci kobiece) lub atlantami (postaci męskie). Możliwością trzecią było zastosowanie fryzu. Rzeźba barokowa to również rozwój sztuki nagrobkowej, ołtarzy i pomników. Postaci bardzo często przedstawiano w ruchu, w lekkim półobrocie, z uniesioną stopą.
PRZYKŁADY RZEŹB
Ekstaza świętej Teresy Gianlorenzo Ber nini Apollo i Dafne Giovanni Lorenzo Ber nini
K olumna Trójcy Przenajświętszej
ŹRÓDŁA: http://pl.wikipedia.org/wiki/barok http://barok.klp.pl/ http://portalwiedzy.onet.pl/108623,,,,barok,haslo.html
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ