Warszawa, 15 czerwca 2007 r. Dokument konsultacyjny w sprawie kształtu cennika usługi krajowe łącza dzierżawione tp oraz relacji pomiędzy ofertą RLLO a cennikiem W dniu 13 marca 2006 r. Telekomunikacja Polska S.A., zwana dalej TP S.A. przedłożyła Prezesowi UKE do zatwierdzenia projekt Cennika usługi krajowe łącza dzierżawione tp. Po zatwierdzeniu ww. projektu przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej Prezesem UKE decyzją z dnia 6 czerwca 2006 r. i w związku z planowanym na dzień 1 stycznia 2007 r. wprowadzeniem nowego Cennika zaczęły napływać do Urzędu Komunikacji Elektronicznej w Warszawie, zwanego dalej UKE informacje o skutkach wejścia w życie ww. cennika od podmiotów publicznych korzystających z usługi dzierżawy łączy analogowych oraz od przedsiębiorców telekomunikacyjnych świadczących usługi dostępu do internetu szerokopasmowego (ISP). Podmioty publiczne (np. stacje pogotowia ratunkowego, centra ratownictwa medycznego, urzędy administracji rządowej i samorządowej) korzystające z usługi dzierżawy łączy analogowych podnosiły, że wejście w życie nowego Cennika usługi krajowe łącza dzierżawione tp spowoduje kilkusetprocentowy wzrost opłat abonamentowych za dzierżawę łączy analogowych. Kwestionując uzasadnienie ekonomiczne TP S.A. do wprowadzenia tak znaczącej podwyżki opłat abonamentowych za łącza analogowe (z 43 zł za 1 km łącza analogowego do 259,5 zł za 1 km łącza analogowego) ww. podmioty zwracały również uwagę na fakt, iż w związku z poinformowaniem ich przez TP S.A. o wprowadzeniu nowego Cennika dopiero w październiku 2006 r. nie mają one w swoich budżetach zabezpieczonych środków na zwiększone wydatki związane z usługą dzierżawy łączy. Przedsiębiorcy telekomunikacyjni stwierdzali zaś jednoznacznie, że wejście w życie omawianego cennika spowoduje, że prowadzona przez nich działalność gospodarcza stanie się nieopłacalna. Podkreślali oni, że nowy cennik oznaczać będzie kilkuset procentowy wzrost opłat za oferowaną przez TP S.A. usługę dzierżawy toru pod budowę kanałów cyfrowych, która to usługa jest wykorzystywana przez nich do świadczenia usługi dostępu do internetu szerokopasmowego. Z ww. pism wynikało, że mali i średni przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi dostępu do internetu szerokopasmowego budowali swoją ofertę detaliczną nie w oparciu o łącza oferowane przez TP S.A. w ramach hurtowej usługi dzierżawy łączy telekomunikacyjnych, ale w oparciu o usługę dzierżawy toru pod budowę kanałów cyfrowych oferowaną przez TP S.A. w ramach detalicznego Cennika usługi krajowe łącza dzierżawione tp. Przyczyną dla której ww. przedsiębiorcy korzystali z usługi detalicznej (a nie usługi hurtowej) w celu świadczenia własnych usług detalicznych było to, że opłata za dzierżawę łączy analogowych (a co za tym idzie za dzierżawę torów pod budowę kanałów cyfrowych) przewidziana w Cenniku usługi krajowe łącza dzierżawione tp była niższa niż opłata za dzierżawę łączy analogowych przewidziana w ofercie RLLO [opłata miesięczna za dzierżawę jednej miedzianej pary w kablowej sieci miejscowej lub strefowej o paśmie przenoszenia 1
sygnałów umożliwiających budowę kanałów cyfrowych o przepływnościach od 64 kbit/s do 1024 kbit/s) ustalona została jako wielokrotność (od 1,5 do 2,5) opłaty za dzierżawę łącza analogowego dla pasma 300-3400 zwykłej jakości (Część I B pkt 9 cennika zatwierdzonego decyzją z dnia 6 czerwca 2006 r.)]. Biorąc powyższe pod uwagę w dniu 20 grudnia 2006 r. Prezes UKE wydał w trybie art. 161 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.), zwanej dalej Kpa, decyzję zmieniającą decyzję z dnia 6 czerwca 2006 r. poprzez zgłoszenie sprzeciwu do przedłożonego przez TP w marcu 2006 r. projektu Cennika w części dotyczącej opłat za usługę dzierżawy łączy analogowych dla pasma 300-3400 Hz zwykłej jakości radiofonicznych analogowych oraz w części dotyczącej opłat za usługę dzierżawy łączy analogowych dla pasma 300-3400 Hz specjalnej jakości. W celu uzyskania informacji, które: - pozwoliłyby Prezesowi UKE na podjęcie działań zmierzających do dostosowania przez TP S.A. zapisów Cennika do potrzeb i możliwości (również finansowych) abonentów, - mogłyby zostać wykorzystane jako materiał dowodowy do postępowania w sprawie zatwierdzenia po przedłożeniu przez TP S.A. projektu cennika, prowadzonego na podstawie przepisu art. 48 ustawy Prawo telekomunikacyjne, oraz biorąc pod uwagę: - potrzebę przywrócenia właściwych relacji pomiędzy wysokością opłat za dzierżawę łączy analogowych na rynku hurtowym oraz wysokością opłat za dzierżawę łączy analogowych na rynku detalicznym (opłaty za hurtową dzierżawę łączy analogowych powinny być niższe niż opłaty za detaliczną dzierżawę łączy analogowych, tak aby przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi klientom detalicznym w oparciu o łącza dzierżawione korzystali w tym celu z łączy objętych ofertą RLLO a nie oferowanych przez TP S.A. w Cenniku usługi krajowe łącza dzierżawione tp), - zagwarantowanie, że usługa dzierżawy łączy na rynku detalicznym będzie świadczona po cenach, które będą uwzględniały interes abonentów (oraz będą znajdować oparcie w uzasadnionych kosztach), - zagwarantowanie, że poziom jakości usługi dzierżawy łączy na rynku detalicznym będzie uwzględniał interes abonenta, Prezes UKE zwraca się z prośbą o udzielenie odpowiedzi na wymienione poniżej pytania. 1. Zgodnie z ofertą RLLO z dnia 10 maja 2005 r. zakres długości łącza telekomunikacyjnego (zarówno cyfrowego jak i analogowego) wynosi od 0 do 20 km oraz powyżej 20 km. Tymczasem zgodnie z Cennikiem usługi krajowe łącza dzierżawione tp (wersja luty 2006 r.) zakresy długości cyfrowego łącza telekomunikacyjnego to: od 0 do 3 km, ponad 3 do 20 km, ponad 20 do 30 km, ponad 30 do 50 km, ponad 50 do 100 km, ponad 100 do 200 km, ponad 200 km. Natomiast w przypadku łączy analogowych Cennik przewiduje 3 rodzaje łączy: miejscowe (bez 2
wyznaczania zakresu jego długości), strefowe (bez wyznaczania zakresu jego długości) oraz międzymiastowe (zakres długości: od 0 do 30 km, ponad 30 do 100 km, ponad 100 km). Jak wynika z powyższej analizy zakresy długości łączy cyfrowych i analogowych przewidziane w obecnie obowiązujących: ofercie hurtowej TP S.A. i w cenniku detalicznym TP S.A. różnią się w sposób istotny. Czy w związku z powyższym celowe byłoby ujednolicenie zakresów długości łączy dzierżawionych cyfrowych i analogowych pomiędzy Cennikiem a ofertą RLLO polegające na zastosowaniu w Cenniku zakresów długości łączy cyfrowych i analogowych przewidzianych w obecnie obowiązującej ofercie RLLO? 2. Na opłaty za usługę dzierżawy łączy telekomunikacyjnych składają się opłaty jednorazowe (za uruchomienie łącza: oferta RLLO lub za uzyskanie abonamentu łącza: Cennik) oraz opłaty miesięczne - abonamentowe (na opłatę miesięczną składa się opłata stała oraz opłata zmienna za 1 km). Jest to konstrukcja przyjęta zarówno w przypadku oferty RLLO jak i Cennika. Należy jednakże stwierdzić, że pomiędzy świadczeniem hurtowej i detalicznej usługi dzierżawy łączy występują pewne różnice. Zdaniem TP S.A. uśrednienie kosztu usługi dzierżawy łączy na rynku detalicznym z podziałem na zakresy długości nie jest wykonalne ze względu na uwarunkowania organizacyjne Spółki. Ponadto zdaniem TP S.A. - wolumen usług świadczonych na rynku detalicznym jest na tyle mały, że uśrednienie w poszczególnych przedziałach obarczone byłoby dużym błędem. Powyższe prowadzi do następującego pytania: Czy struktura opłat abonamentowych w ofercie hurtowej powinna być ściśle odzwierciedlona w cenniku detalicznym czy też ze względu na różnice pomiędzy hurtową a detaliczną usługą dzierżawy łączy powinna być ona ukształtowana inaczej (np. poprzez przyjęcie w Cenniku zasady, że opłata łącza rośnie liniowo wraz z jego długością i rezygnację ze stosowania przedziałów długości)? 3. Jednym z argumentów TP S.A., którym uzasadniała ona wysokość opłat za usługę dzierżawy łączy w przekazanym do zatwierdzenia Prezesa UKE w dniu 13 marca 2006 r. projekcie Cennika usługi krajowe łącza dzierżawione TP było dostosowanie wysokości opłat za detaliczną usługę dzierżawy łączy do wysokości opłat za hurtową usługę dzierżawy łączy. Jak wykazano powyżej w przypadku łączy analogowych 300-3400 Hz opłata abonamentowa za 1 km łącza dzierżawionego w ofercie RLLO była kilkakrotnie większa niż opłata abonamentowa za dzierżawę jednego kilometra łącza analogowego określona w Cenniku (43 zł dla Cennika i 217,4 dla oferty RLLO). Ta nieprawidłowa relacja pomiędzy wysokością opłaty detalicznej i hurtowej powodowała, że niektórym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym opłacało się bardziej korzystać z łączy oferowanych w cenniku detalicznym TP S.A. niż w ofercie hurtowej. Prowadzone obecnie przez Prezesa UKE w trybie art. 43 ust. 2 Pt 2 3
postępowania w sprawie zobowiązania TP S.A. do zmiany oferty RLLO oraz fakt, iż TP S.A. mająca obowiązek (zgodnie z przepisem art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne) przedłożenia do zatwierdzenia przez Prezesa UKE projektu Cennika usługi krajowe łącza dzierżawione tp nie przedstawiła jeszcze projektu nowego Cennika, umożliwiają w chwili obecnej ustalenie właściwych relacji pomiędzy wysokością opłat za hurtową i detaliczną usługę dzierżawy łączy. W tym miejscu należy postawić następujące pytanie. Jaka powinna być maksymalna procentowa różnica pomiędzy wysokością opłaty detalicznej za dane łącze dzierżawione, a wysokością opłaty hurtowej za dane łącze dzierżawione uwzględniając konieczność odzyskania przez TP S.A. uzasadnionych kosztów, różnice w sposobie świadczenia obu usług oraz możliwość pobrania przez TP S.A. marży detalicznej? 4. Cennik usługi krajowe łącza dzierżawione tp (wersja luty 2006 r.) określał wprost wysokość wszystkich opłat (abonamentowych oraz za uzyskanie abonamentu) za oferowane przez TP S.A. usługi dzierżawy łączy. Teoretycznie istnieje jednak możliwość, że TP S.A. nie będzie wyznaczała wprost wysokości opłat za pewne rodzaje łączy (np. łącza radiofoniczne analogowe), ale ustalała je indywidualnie. Pojawia się w tym miejscu wątpliwość czy takie rozwiązanie nie grozi powstaniem sytuacji, w której TP S.A. będzie uznaniowo wyznaczać różne opłaty za tą samą usługę w zależności od tego jakiemu podmiotowi ją świadczy co może stanowić naruszenie zasady niedyskryminacji. Powyższe prowadzi do następującego pytania: Czy wysokość opłat abonamentowych oraz opłat za uzyskanie abonamentu powinna być zawsze ściśle określona w cenniku detalicznym czy też może być w niektórych przypadkach ustalana indywidualnie pomiędzy TP S.A. a abonentem? 5. Niektóre warunki świadczenia usługi dzierżawy łączy telekomunikacyjnych zostały różnie określone w ofercie RLLO oraz w Cenniku (wersja luty 2006 r.). I tak np. długość łącza w RLLO to zawsze odległość w linii prostej pomiędzy jego zakończeniami. Tymczasem w Cenniku długość łącza miejscowego ustala się jako odległość w linii prostej pomiędzy centralą miejscową a urządzeniami Abonenta pomnożoną przez współczynnik 1,3; długość łącza strefowego ustala się jako sumę długości odcinków miejscowego i strefowego a długość łącza międzymiastowego ustala się jako sumę długości odcinków miejscowego, strefowego i międzymiastowego. Powyższy problem wiąże się po pierwsze z zagadnieniem zidentyfikowanym w pkt 1 (różnice w zakresach długości łączy). Po drugie pojawia się w omawianym przypadku sprawa współczynnika 1,3, który nie ma zastosowania do wyliczania długości łączy w ofercie RLLO. Kolejną różnicą w warunkach świadczenia usługi dzierżawy łączy pomiędzy ofertą RLLO, a Cennikiem jest wysokość opłaty ponoszonej przez abonenta w przypadku zmiany jednego zakończenia łącza. Zgodnie z postanowieniami oferty RLLO TP S.A. pobiera w takim 4
przypadku połowę opłaty instalacyjnej. Natomiast zgodnie z zapisami Cennika w takiej sytuacji TP S.A. pobiera równowartość całej opłaty instalacyjnej. Pytania jakie należy w tym miejscu postawić brzmią: - Czy zapewnienie spójności rozwiązań i definicji stosowanych przy regulacji rynku detalicznego i rynku hurtowego powinno mieć zawsze charakter bezwzględny czy też z uwagi na różnice pomiędzy detaliczną i hurtową usługą dzierżawy łączy różnice w warunkach świadczenia usługi dzierżawy łączy powinny być w każdym przypadku rozpatrywane osobno? - Czy w chwili obecnej można podać przykłady nieuzasadnionego różnicowania warunków świadczenia usługi dzierżawy łączy (np. w zakresie definicji) stosowanych w ofercie RLLO i w cenniku usługi krajowe łącza dzierżawione tp? 6. Przedstawiając do zatwierdzenia w dniu 13 marca 2006 r. projekt Cennika usługi krajowe łącza dzierżawione tp Spółka podkreślała, iż ogólnoświatowym trendem obserwowanym na przestrzeni ostatnich lat jest odchodzenie od korzystania z dzierżawy łączy analogowych na rzecz łączy cyfrowych. W związku z powyższym TP S.A. podnosząc nawet siedmiokrotnie opłaty za dzierżawę łączy analogowych obniżyła jednocześnie opłaty abonamentowe za dzierżawę łączy cyfrowych 2 Mbit/s. Powyższe działanie miało zachęcić abonentów do rezygnowania z łączy analogowych i przechodzenia na łącza cyfrowe. W tym miejscu postawić należy następujące pytanie: Czy z punktu widzenia detalicznych użytkowników usługa dzierżawy łączy analogowych ma rzeczywiście coraz mniejsze znaczenie i czy w bliższej lub dalszej perspektywie czasu zamierzają oni zastąpić dzierżawę łączy analogowych dzierżawą łączy cyfrowych? Przedstawiając powyższe oraz mając na uwadze zapewnienie użytkownikom maksymalnych korzyści w zakresie różnorodności, ceny i jakości usług telekomunikacyjnych, a także rozwój konkurencyjnego rynku usług telekomunikacyjnych Prezes UKE prosi podmioty zainteresowane wyrażeniem swojego stanowiska o przesyłanie odpowiedzi na przedstawione powyżej pytania oraz innych informacji, które mogą być przydatne w zakresie objętym przedmiotem konsultacji w terminie do dnia 6 lipca 2007 roku. Odpowiedzi w formie: - elektronicznej proszę kierować na adres e-mail: r.zielinski@uke.gov.pl - pisemnej proszę kierować na adres: Urząd Komunikacji Elektronicznej Departament Detaliczny Rynku Telekomunikacyjnego Ul. Kasprzaka 18/20 01-211 Warszawa. 5