ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA

Podobne dokumenty
ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA

ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA

ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA

ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA

Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca. II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK

lek. wet. Joanna Głodek Katedra Chirurgii i Rentgenologii z Kliniką Wydział Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie

( F ) I. Zagadnienia. II. Zadania

Radiologia. udział w ćwiczeniach 2*3 h. konsultacje - h - 15 h 9 h Bilans nakładu pracy studenta: RAZEM: przygotowanie do - h. ćwiczeń.

ANATOMIA. mgr Małgorzata Wiśniewska Łowigus

RADIOLOGIA KONWENCJONALNA

Magnetyczny rezonans jądrowy

rezonans magnetyczny informacje dla pacjentów

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA

Zaawansowany. Podstawowa wiedza z zakresu biologii ogólnej na poziomie szkoły średniej. Poznanie podstawowych układów budowy anatomicznej człowieka

LP. NAZWA BADANIA CENA W PLN

PROGRAM STAŻU SZKOLENIOWEGO DLA NAUCZYCIELI W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG

OPIS PRZEDMIOTU. Anatomia funkcjonalna i rtg

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ Cennik badań

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Radiologia stomatologiczna

STRUKTURA ZAKŁADU DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ. Imię i nazwisko. Telefon Fax. I. Pracownia Radiologii Konwencjonalnej (Rtg)

REGULAMIN I ZASADY BHP OSTEOLOGIA OSTEOLOGIA (CIĄG DALSZY) SYNDESMOLOGIA I ARTROLOGIA

CENNIK PROCEDUR MEDYCZNYCH WYKONYWANYCH W PRACOWNI ULTRASONOGRAFII ŚWIĘTOKRZYSKIEGO CENTRUM ONKOLOGII W KIELCACH NA 2019 ROK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015/2021

Szczegółowy cennik badań

CZĘŚĆ 1 PIES DOMOWY vii

Kierownik pracowni: Mirosław Jagoda. pielęgniarka: Szpital Powiatowy w Węgrowie ul. Kościuszki 201

KARTA PRZEDMIOTU OPIS

CENNIK BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH wykonywanych w II Zakładzie Radiologii Lekarskiej SPSK Nr 1

BADANIA OBRAZOWE - komercyjne RENTGENODIAGNOSTYKA KLASYCZNA (RTG) Rodzaj badania cena brutto 49,00 zł 49,00 zł 49,00 zł 45,00 zł 44,00 zł 58,00 zł

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Instytut Nauk o Zdrowiu i Żywieniu Osoba sporządzająca

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

Jak przygotować się do badań rentgenowskich

CENNIK. Świętokrzyska Warszawa. tel.: (22) tel.:

1. Zakład Radiologii z Pracownią Tomografii Komputerowej

e-pionier KARTA PROBLEMU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO

Pytania do testu będą przygotowane z zakresu: zagrożenia i przeciwwskazania do stosowania poszczególnych metod obrazowania

Kardiologia. Aspekty kliniczne. Wskazania kliniczne

Praktyczne aspekty ultrasonografii jamy brzusznej u małych zwierząt

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka

Anatomia - opis przedmiotu

Załącznik Nr 1 KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Biologiczne podstawy człowieka. 2. KIERUNEK: Turystyka i rekreacja 3.

Anatomia - opis przedmiotu

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ

Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania

Anatomia radiologiczna. Kończyny

CENNIK. Świętokrzyska Warszawa. tel.: (22) tel.:

DIAGNOSTYKA OBRAZOWA 1/2 WYKŁADY (10 h): AULA CSM

tel. (012) TK miednicy bez i z kontr. wielof. z pojeniem 460,00

tomografia komputerowa

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Anatomia prawidłowa, funkcjonalna i rentgenowska

57.94 Wprowadzenie na stałe cewnika do pęcherza moczowego

Kod przedmiotu: IOZPIE-L-2p2-2014S Pozycja planu: A2

I. Rentgenodiagnostyka

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Radiologia ogólna i stomatologiczna

Spis treści. 1 Anatomia ogólna 1. 2 Głowa i szyja Czaszka i mięśnie głowy Nerwy czaszkowe 64

SCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU BIOLOGIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA

Anatomia. układu ruchu człowieka

Obrazowanie MRI Skopia rtg Scyntygrafia PET

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Anatomia prawidłowa i rentgenowska

Rodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych

Procedury TK i MR - zalecenia PLTR

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów

10. DIAGNOSTYKA OBRAZOWA RADIOLOGIA

Przedmiot: Anatomia układu mięśniowo-szkieletowego i nerwowego

Część II - Ceny świadczeń medycznych i usług diagnostyki obrazowej r. Dział pierwszy - ŚWIADCZENIA I USŁUGI RADIODIAGNOSTYCZNE

Zaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii

CENNIK PODSTAWOWY PROCEDUR KOMERCYJNYCH REALIZOWANYCH W ZAKŁADZIE RADIOLOGII

Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Elektroradiologia w roku akademickim 2016/2017.

Załącznik Nr 3 do Regulaminu organizacyjnego Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Świdnicy

PAKIET NR XIII BADANIA TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ DLA DZIECI WYKONYWANE CAŁODOBOWO

I nforma c j e ogólne. Nazwa modułu ANATOMIA Rodzaj modułu/przedmiotu. Specjalność. Nie dotyczy jednolite magisterskie X * I stopnia II stopnia

Anatomia, Kinezjologia. Anatomia topograficzna. mgr E. Kamińska 2 ECTS F-1-K-AT-06 studia

CENNIK BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH ZAKŁAD RADIOLOGII

Zał. nr 1 do Regulaminu przeprowadzania konkursu SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

Pełna nazwa zakładu:... Adres:... Adres

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii

Cennik Badań Obrazowych Zakład Diagnostyki Obrazowej z Pracownią PET-CT

Rejestracja Zakładu Diagnostyki Obrazowej czynna od poniedziałku do piątku, w godzinach 7:00 14:00. (089)

Przedmiot: DIAGNOSTYKA KLINICZNA

ZAKŁAD RADIOLOGII. Nazwa procedury

CENNIK SPECJALISTYCZNEGO CENTRUM MEDYCZNEGO S.A. Str L.p. Rodzaj usługi Cena

WSTĘP. 6. Układ oddechowy złożony z dróg oddechowych i płuc.

Dr n. med. Roman Kluza. Dr n. med. Roman Kluza

ŚWIADCZENIA TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ. Kod. Lp. ICD TK głowy bez środka kontrastującego 1. Personel:

Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku elektroradiologia w roku akademickim 2017/2018.

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

rezonans magnetyczny informacje dla pacjentów

UNIWERSYTECKIE CENTRUM KLINICZNE. Zakład Radiologii. ul. Dębinki 7, Gdańsk, tel. (058) CENNIK USŁUG 2010

PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty)

l.p. Kod ICD Nazwa Świadczenia Cena Jednostka organizacyjna Pracownia/grupa badań

Rok akademicki: 2012/2013 Kod: EIB s Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Układ moczowy metody diagnostyczne

2. Plan wynikowy klasa druga

Dr n. med. Roman Kluza. Dr n. med. Roman Kluza

Co to jest termografia?

Praktyka z diagnostycznych metod nieradiacyjnych

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów

Transkrypt:

ĆWICZENIA Z ANATOMII FUNKCJONALNEJ CZŁOWIEKA Anatomia to nauka o makroskopowej budowie ciała (gr. anatemnein - rozcinać, rozczłonkowywać, gdyż na tym polega najstarsza metoda badania). Anatomia- najstarsza nauka biologiczna już w starożytności w II w. n.e. Galen (Claudius Galenus) - rzymski lekarz i anatom greckiego pochodzenia, sprawujący opiekę nad gladiatorami, opisał 7 nerwów czaszkowych, zastawki serca oraz różnice między tętnicami i żyłami; między innymi wykazał, że tętnicami płynie krew, a nie powietrze, jak wcześniej sądzono. http://pl.wikipedia.org/wiki/plik:galen_detail.jpg

Anatomia anatomia roślin anatomia zwierząt anatomia człowieka (antropotomia) Ćwiczenia z anatomii funkcjonalnej człowieka obejmować będą anatomię opisową z elementami czynnościowej. Na każdych zajęciach będzie omawiany inny układ narządów z innym prowadzącym: układ kostny cz.1, dr Irena Majkutewicz układ kostny cz.2, dr Dorota Myślińska układ mięśniowy - 1 zajęcia, dr Wojciech Glac sprawdzian układ kostny i mięśniowy układ krążenia - 1 zajęcia, dr Jolanta Orzeł-Gryglewska układ nerwowy - 1 zajęcia, dr Beata Grembecka układ oddechowy - 1 zajęcia, mgr Martyna Siudak sprawdzian układ krążenia, oddechowy, nerwowy układ pokarmowy - 1 zajęcia, mgr Marta Ziętek układ wydalniczy i rozrodczy - 1 zajęcia, mgr Karolina Plucińska układ hormonalny 1 zajęcia, dr Ziemowit Ciepielewski sprawdzian układ pokarmowy, wydalniczy, rozrodczy i hormonalny anatomia opisowa (systemowa) - przedstawia budowę ciała ludzkiego według układu narządów * anatomia czynnościowa - opisuje budowę ciała z czynnościowego punktu widzenia anatomia plastyczna - zajmuje się kształtem ciała i proporcjami między jego częściami (korzystają z niej malarze, rzeźbiarze) * Narząd (organum) - zbiór tkanek, ułożonych według określonego planu, przystosowany do wykonywania określonych czynności. Narządy grupują się w układy (systemata) tworzące organizm.

UWAGA STUDENCI I ROKU BIOLOGII MEDYCZNEJ Zajęcia z anatomii funkcjonalnej człowieka odbywają się w poniedziałki, czwartki i piątki, w systemie blokowym (jeden układ anatomiczny w jednym tygodniu). Przewidujemy w trakcie zajęć 3 sprawdziany zaliczeniowe testowe, wspólne dla całego roku, odbywające się w poniedziałki. Zaplanowaliśmy również terminy poprawy sprawdzianów, mogą okazać się niepotrzebne, jeśli już w pierwszym terminie uzyska zaliczenie większość zdających. Planowany rozkład tematów i sprawdzianów przedstawia się następująco:

termin układ osoba prowadząca 15 II - 19 II Wprowadzenie do anatomii Zespół KFZiC 22 II - 26 II kostny, część I dr Irena Majkutewicz 29 II 4 III kostny, część II dr Dorota Myślińska 7 III 11 III mięśniowy dr Wojciech Glac 14 III (poniedziałek, godz. 17.00) 24 III (czwartek, godz. 17.30) 31 III 1 IV (czwartek i piątek) Sprawdzian I Poprawa sprawdzianu I krążenie dr Jolanta Orzeł-Gryglewska 4 IV - 8 IV nerwowy dr Beata Grembecka 11 IV 15 IV oddechowy mgr Martyna Siudak 18 IV (poniedziałek) 19 IV (wtorek, godz. 16.30) 25 IV (poniedziałek) 26 IV (wtorek, godz. 17.00) 28 IV 29 IV (czwartek i piątek) 5 V 6 V (czwartek i piątek) krążenie Sprawdzian II pokarmowy Poprawa sprawdzianu II pokarmowy wydalniczy i rozrodczy dr Jolanta Orzeł-Gryglewska mgr Marta Ziętek mgr Marta Ziętek mgr Karolina Plucińska 9 V - 13 V hormonalny dr Ziemowit Ciepielewski 16 V (poniedziałek) 24 V (wtorek, godz. 17.00) 31 V (wtorek, godz. 17.00) wydalniczy i rozrodczy Sprawdzian III Poprawa sprawdzianu III mgr Karolina Plucińska

Ponieważ w trudnej sytuacji są grupy poniedziałkowe, zwłaszcza przed II sprawdzianem (ćwiczenia z 18 IV, czyli dzień przed sprawdzianem), proponujemy odrobienie ćwiczeń z krążenia wcześniej, w dniu 24 III (czwartek), godziny do ustalenia

Do otrzymania zaliczenia niezbędne jest uzyskanie pozytywnych ocen z wszystkich układów oraz obecność na wszystkich zajęciach i sprawdzianach zaliczeniowych, również poprawkowych (jeśli nie uzyskało się zaliczenia w I terminie). Przypominamy studentom, że udział w ćwiczeniach oraz sprawdzianach jest obligatoryjny, zwyczajowo dopuszcza się nieobecność na 2 zajęciach (wliczając sprawdziany i ogłoszone ewentualne terminy poprawkowe sprawdzianów, niezależnie od udokumentowanego usprawiedliwienia). Zaliczenia należy uzyskać do końca semestru (8 VI zaczyna się sesja). Na ćwiczeniach sprawdzana jest lista obecności prosimy studentów o pilnowanie wpisu, gdyż jest to jedyny dowód obecności na zajęciach.

Jeżeli z ważnych względów życiowych obecność na 1. terminie jest niemożliwa, można uzyskać zaliczenie u poszczególnych asystentów prowadzących zajęcia w tygodniu poprzedzającym sprawdzian, po uprzednim uzgodnieniu terminu. Nie jest to tzw. termin zerowy, tylko udogodnienie dla osób zajętych w tym dniu, nie przewidujemy więc możliwości wcześniejszego zaliczenia np. 1 układu i uczestnictwa w sprawdzianie w celu zaliczenia drugiego). Nie ma możliwości poprawiania uzyskanych w pierwszym terminie ocen (zarówno dobrych, jak i dostatecznych), poprawia się tylko oceny niedostateczne. Koordynacją zajęć z Anatomii funkcjonalnej człowieka (terminy, wpisy do kart egzaminacyjnych i protokółów) zajmuje się prof. UG, dr hab. Edyta Jurkowlaniec

Prosimy o regularne sprawdzanie strony internetowej Katedry (www.biology.ug.gda.pl/kfz), ze względu na zamieszczane tam materiały, ogłoszenia lub wymagania asystentów odnoszące się do poszczególnych zajęć. Zapoznałam/em się z zasadami BHP oraz z regulaminem zajęć z "Anatomii czynnościowej człowieka" i zrozumiałam/em treść regulaminu... (czytelny podpis)

Podręczniki: B. Gołąb, W.Z. Traczyk "Anatomia i fizjologia człowieka W. Sylwanowicz i wsp. "Anatomia i fizjologia człowieka Atlasy anatomiczne

Wprowadzenie do ćwiczeń z anatomii Część ciała (pars corporis) to pojęcie trójwymiarowe, oznacza fragment organizmu jako całości. http://www.wersus.com.pl/2006%20obrazki/przyroda/cz1/okolice% 20i%20czesci%20ciala%20ludzkiego.jpg

Wprowadzenie do ćwiczeń z anatomii Okolica ciała (regio corporis) to pojęcie dwuwymiarowe, oznacza wycinek powierzchni ciała, np. okolica czołowa, mostkowa, pośladkowa, udowa brzuszna, goleniowa tylna i.t.d. http://www.anatomy.med.keio.ac.jp/funatoka/anatomy/rauber-kopsch/band1/088.html

Osie ciała (axes corporis) x - oś pozioma czyli poprzeczna (axis horizontalis sive transversalis) - biegnąca z lewa na prawo y - oś pionowa czyli długa (axis verticalis sive longitudinalis) - biegnąca z dołu do góry z - oś strzałkowa (axis sagittalis) - biegnąca od przodu ku tyłowi https://anatomia.wum.edu.pl:444/edu/czlek/czlekosie.htm

Płaszczyzny przekrojów anatomicznych Przekrój strzałkowy (sagittalis) wzdłuż długiej osi ciała Przekrój czołowy (frontalis) w płaszczyźnie równoległej do czoła Przekrój poziomy (horizontalis) w płaszczyźnie poziomej Synonim: Przekrój poprzeczny (transversus) Przykład: mózgowie w różnych plaszczyznach przekroju: http://www.renaissanceexercise.com/tw ist-on-a-theme-introducing-the-renexrotary-torso-machine/ http://www.biol.uw.edu.pl/sknn/pliki/archiwum0910/wdna.pdf

Kierunki anatomiczne: odnoszą się do kończyn lub innych odstających części ciała np. nosa, palca Proximalis Bliższy (proximalis) oznacza część bliższą do długiej osi ciała Distalis Dalszy (distalis) oznacza część dalszą od długiej osi ciała http://anatomystudybuddy.wordpress.com/2012/09/19/proximal-and-distal/ phalanx distalis phalanx medius phalanx proximalis http://www.bioscience-research.net/lvp50/limbvolumes50.html http://www.eorthopod.com/content/swan-neck-deformity-finger

Jamy ciała wypełnione płynem przestrzenie między ścianą ciała a narządami wewnętrznymi Jamę klatki piersiowej (cavum thoracis) ograniczają żebra i kręgosłup a od dołu przepona. W jej obrębie są trzy jamy surowicze: worek osierdziowy z sercem i dwie jamy opłucnowe z płucem prawym i lewym. Jama brzuszna (cavum abdominis) jest ograniczona od góry przeponą, od dołu talerzami kości biodrowych, składa się z jamy otrzewnej i przestrzeni zewnątrzotrzewnowej Jama miednicy (łac. cavum pelvis) jest to przestrzeń w obrębie miednicy mniejszej (pelvis minor). http://pl.wikipedia.org/wiki/jama_brzuszna

Metody obrazowania struktury różnych narządów i układów Technika rentgenowska (RTG) przydatna w diagnostyce urazów układu ruchu, zmian zapalnych w płucach, a przy zastosowaniu kontrastu także w badaniu naczyń krwionośnych (angiografia) lub przewodu pokarmowego. odkrycie promieni X 8 listopada 1895 Wilhelm Conrad Röntgen http://www.poetryfoundation.org/harriet/wpcontent/uploads/2009/09/anna_berthe_roentgen.gif http://www.mlahanas.de/physics/bios/images/roentgen.jpg

Ultrasonografia, USG nieinwazyjna, metoda diagnostyczna, pozwalająca na uzyskanie obrazu przekroju badanego narządu. Metoda ta wykorzystuje zjawisko rozchodzenia się, rozpraszania oraz odbicia fali ultradźwiękowej na granicy ośrodków. Ultrasonografy wprowadzone zostały do szpitali na przełomie lat 60. i 70. XX wieku (jednym z pierwszych klinicznych zastosowań była diagnostyka płodu), jest wykorzystywany w diagnostyce chorób i wad różnych narządów (najczęściej jamy brzusznej i miednicy). Metoda pozwala uzyskać obraz w czasie rzeczywistym

TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA Istotą tej techniki jest tworzenie warstwowych obrazów dowolnego narządu o wysokiej rozdzielczości poprzez wykonywanie szeregu zdjęć rentgenowskich i ich obróbki komputerowej. http://www.zozropczyce.home.pl/autoinstalator/joomla/index.php?option=com_content&view= article&id=73:tomografia-komputerowa&catid=51:pracownie-diagnostyczne&itemid=67 Źródło promieniowania i detektory poruszają się po okręgu dookoła obrazowanej części ciała, wykonując wiele prześwietleń rentgenowskich. Strumień danych z detektorów zawiera informacje na temat pochłaniania promieniowania przez poszczególne tkanki. Dane zostają zapisane na twardym dysku komputera. Informacje z uzyskanych prześwietleń są poddawane obróbce w celu wytworzenia obrazów przedstawiających kolejne przekroje (co 0,5-1 mm) badanego narządu (najczęściej głowy, ale wykonuje się TK kręgosłupa, jamy brzusznej, miednicy, stawów)

MRI (Magnetic Resonance Imaging) Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego - nieinwazyjna metoda uzyskiwania obrazów odpowiadających przekrojowi przez określoną strukturę ciała (nie wymaga wielokrotnych prześwietleń RTG, tylko umieszczenia ciała w silnym polu magnetycznym i działania fal radiowych) http://pl.wikipedia.org/wiki/plik:modern_3t_mri.jpg

Badanie MR to polega na umieszczeniu pacjenta w komorze aparatu, w stałym polu magnetycznym o wysokiej energii. Powoduje to, że linie pola magnetycznego jąder atomów - w organizmie człowieka - ustawiają się równolegle do kierunku wytworzonego pola magnetycznego. Dodatkowo sam aparat emituje fale radiowe, które docierając do tkanek pacjenta wzbudzają w nich powstanie podobnych fal radiowych (to zjawisko nazywa się rezonansem), które z kolei zwrotnie są odbierane przez aparat. W praktyce jako "rezonator" wykorzystuje się jądro atomu wodoru. Liczba jąder wodoru w poszczególnych tkankach jest różna, co między innymi umożliwia powstawanie obrazu. Komputer dokonuje obliczeń, na ekranie przedstawia uzyskane dane w formie obrazów struktur anatomicznych. Komputer na żądanie operatora może dokonać też obliczeń w taki sposób, aby przedstawić obraz anatomiczny w dowolnie wybranej płaszczyźnie.

MRI RTG