OCENA STANU SANITARNEGO POWIATU MALBORSKIEGO ZA 2015 R.

PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY w Malborku OCENA STANU SANITARNEGO POWIATU MALBORSKIEGO ZA 2015 R. Malbork, dnia 5 lutego 2016 r. 1

Stan sanitarny obiektów znajdujących się pod nadzorem PPIS w powiecie malborskim Pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Malborku przeprowadzili w 2015 r. w 1316 obiektach zlokalizowanych na terenie powiatu malborskiego 1325 kontroli sanitarnych. Nałożono 85 mandatów karnych na kwotę 17850 zł Grzywny w drodze mandatu karnego nałożono za: brak czystości i porządku, sprzedaż przeterminowanych artykułów spożywczych; brak orzeczeń lekarskich do celów sanitarno epidemiologicznych; brak wdrożonych zasad systemu HACCP; brak ciągłości łańcucha chłodniczego; obecność szkodników w zakładach branży spożywczej oraz za brak środków dezynfekcyjnych, brudne narzędzia, brak procedur dot. mycia i dezynfekcji narzędzi i pomieszczeń w zakładach fryzjerskich, a także za nieprawidłowy stan sanitarny toalety publicznej w supermarkecie. Wydano 55 decyzji administracyjnych nakazujących poprawę stanu sanitarno technicznego oraz poprawę jakości wody i 1 decyzję nakazującą unieruchomienie zakładu i 1 decyzję nakazującą wycofanie z obrotu środka spożywczego. Przyjęto i załatwiono 45 interwencji mieszkańców powiatu dot. nieprawidłowej jakości środków spożywczych, braku czystości w zakładach, braku właściwej odzieży ochronnej i nieprawidłowego stanu zdrowia personelu, sprzedaży żywności przeterminowanej, nieprawidłowej jakości wody, zapylenia w otoczeniu zakładu pracy, niewłaściwych warunków w pomieszczeniach sanitarno higienicznych. Zasadne interwencje dotyczyły 12 obiektów. Nie odnotowano zatruć pokarmowych na terenie powiatu malborskiego. PPIS w Malborku podejmował również działania stanowiące przedsięwzięcia z zakresu edukacji i promocji zdrowia. Sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych w omawianym okresie należy uznać za ogólnie dobrą. Nie zaobserwowano epidemicznego występowania chorób zakaźnych. Podmioty lecznicze /punkty szczepień/ zgłosiły 6 osób uchylających się od obowiązku szczepień ochronnych. Wysłano 2 wezwania, które skutkowało wykonaniem szczepień oraz 4 upomnienia, przekazano do Wojewody 4 tytuły wykonawcze z wnioskiem o nałożenie grzywny w celu przymuszenia do wykonania obowiązku. W 2015 r. nie stwierdzono wprowadzania do obrotu środków zastępczych; nie stwierdzono stacjonarnego punktu sprzedaży środków zastępczych. Prowadzony jest monitoring zatruć środkami zastępczymi oraz monitoring stron internetowych. Stan sanitarny zakładów produkcji i obrotu żywnością należy uznać jako dobry. Odsetek obiektów o złym stanie sanitarnym jest niski (1.5%). Zgodnie z obowiązującym prawem żywnościowym obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności spoczywa na przedsiębiorcach branży spożywczej. 2

Jakość żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu była dobra. W ramach urzędowej kontroli i monitoringu pobrano do badania 140 próbek żywności, 5 próbek kosmetyków i 1 próbkę wyrobów szklanych z czego 1 uległa dyskwalifikacji z uwagi na zastosowanie w wędlinie nieprawidłowych substancji dodatkowych. Na terenie powiatu malborskiego nie odnotowano zatruć pokarmowych. Jakość wody analizowanych próbek z urządzeń wodnych odpowiadała wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi za wyjątkiem wodociągów Miłoradz, Stara Kościelnica i Gnojewo, w których prowadzone jest postępowanie administracyjne. Stwierdzono 1 chorobę zawodową gruźlicę w zakładzie zlokalizowanym na terenie powiatu malborskiego. W 2015 r. Inspekcja Sanitarna współpracowała z innymi instytucjami w zakresie nadzoru nad obiektami: - przeprowadzono 3 kontrole sanitarne w obiektach wypoczynku z KP Policji w Malborku - przeprowadzono 2 kontrole w supermarketach z Inspekcją Weterynaryjną - przeprowadzono 1 kontrolę na plantacji truskawek z Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Malborku. Prowadzona jest współpraca z Państwową Inspekcją Pracy w zakresie przekazywania informacji dot. chorób zawodowych i Służbą Medycyny Pracy w zakresie zagrożeń zawodowych występujących w zakładach pracy. PPIS w Malborku przesyła do Powiatowego Lekarza Weterynarii oceny przydatności wody do spożycia. W ciągu całego roku prowadzona jest współpraca w zakresie wymiany informacji na temat chorób zakaźnych i pogryzień przez zwierzęta. Szczegółowa ocena stanu sanitarnego powiatu w poszczególnych sekcjach przedstawia się następująco: 3

Sekcja Higieny Żywności i Żywienia 1. Bieżący nadzór nad zakładami żywnościowo żywieniowymi. W 2015 r. na terenie powiatu malborskiego pod nadzorem Sekcji HŻŻ i PU znajdowało się 756 zakładów żywnościowych. Łącznie przeprowadzono 608 kontroli. Za stwierdzone uchybienia nałożono 81 grzywien w drodze mandatów karnych na kwotę 17150 zł. Mandaty karne nałożono za: brak czystości i porządku; sprzedaż przeterminowanych artykułów spożywczych; brak orzeczeń lekarskich do celów sanitarno epidemiologicznych; brak wdrożonych zasad systemu HACCP w zakładach; obecność szkodników; brak ciągłości łańcucha chłodniczego. Ogółem wydano 385 decyzji w tym: 13 decyzji nakazujących poprawę stanu technicznego, 1 decyzję nakazującą unieruchomienie zakładu oraz 1 decyzję o wycofaniu z obrotu środków spożywczych: Unieruchomiono zakład małej gastronomii zlokalizowany przy zamku w Malborku, ze względu na produkcję potraw w niewłaściwych warunkach sanitarnych. Ponadto Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Malborku w w/w sprawie złożył wniosek o ukaranie do PPWIS w związku z rozszerzeniem działalności bez decyzji o zatwierdzeniu zakładu. Na właściciela zakładu małej gastronomii PPWIS nałożył karę pieniężną w kwocie 1000 zł. Decyzja nakazująca wycofanie z obrotu środków spożywczych dotyczyła przeterminowanych tłuszczów roślinnych w ilości 4 000 kg, znajdujących się w niezatwierdzonym magazynie tłuszczów roślinnych na terenie Malborka. Ponadto Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Malborku złożył 3 wnioski o ukaranie do PPWIS w związku z rozszerzeniem działalności lub prowadzeniem przez podmioty gospodarcze działające na terenie powiatu działalności bez decyzji o zatwierdzeniu zakładu. Obecnie postępowanie zakończono wobec 1 podmiotu, w wyniku czego PPWIS nałożył karę pieniężną w kwocie 1 000 zł. W ramach zadań związanych z poprawą warunków sanitarno-higienicznych i zapewnieniem bezpieczeństwa produktów produkcji pierwotnej roślinnej przeprowadzono kontrolę sanitarną przy współpracy z Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Malborku na plantacji truskawek nie stwierdzono nieprawidłowości. Od września 2015 r. prowadzono nadzór w zakresie wdrażania rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu światy. Przeprowadzono 8 kontroli w sklepikach szkolnych oraz 15 w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego. Kontrole w 2015r. miały charakter instruktażowy. Stwierdzano niezgodności w przypadku 20 zakładów m.in. : - w stołówce szkolnej podawany jest obiad jednodaniowy /w ramach dożywiania dzieci/, który nie zapewnia pokrycia 30% zapotrzebowania energetycznego oraz nie umożliwia stosowania w przygotowaniu posiłku zaleconych grup środków spożywczych, - 2 razy w tygodniu podawana jest potrawa smażona z grupy mięsa i ryby, - brak potrawy z ryby w jadłospisie tygodniowym, 4

- brak owoców i warzyw w obiadach i śniadaniach oraz produktów mlecznych w jadłospisie całodziennym, - kakao słodzone cukrem, - do produkcji posiłków stosuje się sól zwykłą, dżemy z dodatkiem cukrów lub substancji słodzących oraz jogurty o zawartości cukru powyżej 10g/100ml, - do smażenia używa się smalcu lub margaryny. W 2015 r. dokonano oceny żywienia pacjentów w szpitalu malborskim. Pobrano próbkę posiłku obiadowego do badań chemicznych w zakresie oznaczenia wartości energetycznej, zawartości białka, tłuszczów i soli oraz przeprowadzono analizę teoretyczną jadłospisu dekadowego. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że jadłospis jest niezgodny z normami z uwagi na: - niedobór energii, węglowodanów, białka ogółem, witaminy B1, B2, wapnia, żelaza, magnezu i potasu, - nadmiar spożycia białka zwierzęcego, witaminy A, fosforu i sodu. Zalecono poprawę jadłospisu. 2. Interwencje konsumenckie. W 2015 r. na terenie powiatu malborskiego odnotowano 26 interwencji konsumenckich dot.: niewłaściwej jakości artykułów spożywczych; braku czystości w zakładach; braku właściwej odzieży ochronnej personelu; nieprawidłowego stanu zdrowia personelu; nieprawidłowej prezentacji ziół w sprzedaży internetowej; sprzedaży żywności przeterminowanej oraz braku porządku wokół zakładu. W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono potwierdzenie 9 interwencji. 3. Nadzór nad bezpieczeństwem żywności. W 2015 r. nie odnotowano zatruć pokarmowych na terenie powiatu malborskiego. Przeprowadzono 3 kontrole graniczne związane z eksportem cukru wyprodukowanego w cukrowni w Malborku. Wydano 3 świadectwa o spełnieniu wymagań zdrowotnych przez ten środek spożywczy. W okresie od sierpnia do października prowadzono działalność związaną z zapewnieniem bezpieczeństwa spożywanych przez mieszkańców powiatu malborskiego grzybów świeżych naturalnie rosnących. Ocenie poddano kilkanaście gatunków grzybów. W 2015 r. prowadzono działania związane z monitorowaniem procesu wycofywania z obrotu żywności niebezpiecznej w związku powiadomieniami alarmowymi i informacyjnymi w ramach systemu RASFF (System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach). Wycofaniu z obrotu na terenie powiatu podlegało 13 środków spożywczych, które stanowiły bezpośrednie lub pośrednie zagrożenie dla zdrowia konsumentów z uwagi na: - zanieczyszczenie metalami ciężkimi, mikotoksynami i drobnoustrojami chorobotwórczymi; - obecność glutenu w środku spożywczym bezglutenowym; - przekroczenie limitów dla dodatków do żywności; - obecność w środku spożywczym składników nie będących żywnością; - obecność w środku spożywczym składników alergennych, nie ujętych w wykazie składników. 5

Z obrotu wycofano 1 wyrób szklany przeznaczony do kontaktu z żywnością, z uwagi na migrację ołowiu i kadmu z obszaru obrzeża wyrobu. W ramach sprawowanego nadzoru nad bezpieczeństwem żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu pobierano próbki do badań laboratoryjnych. Do badań mikrobiologicznych oraz chemicznych pobrano ogółem 146 próbek, w tym: 140 próbek żywności, 5 próbek kosmetyków oraz 1 próbkę wyrobów szklanych przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Dyskwalifikacji uległa 1 próbka wędliny, ze względu na zastosowanie w produkcji niedozwolonych dodatków do żywności. O nieprawidłowościach poinformowano Powiatowego Lekarza Weterynarii w Kwidzynie, pod nadzorem którego znajduje się producent kwestionowanej wędliny. Sekcja Epidemiologii 1.Bieżący nadzór nad podmiotami wykonującymi działalność leczniczą 2015 r. W 2015 r. Sekcja Epidemiologii sprawowała w powiecie malborskim nadzór sanitarny nad 106 podmiotami leczniczymi wykonującymi działalność leczniczą. Przeprowadzono ogółem 126 kontroli. Kontrole dotyczyły zagadnień stanu sanitarnohigienicznego, dezynfekcji, sterylizacji, przestrzegania reżimu sanitarnego w zakresie zwalczania zakażeń oraz postępowania z odpadami medycznymi. Ogółem wydano 1 decyzję administracyjną nakazującą poprawę stanu sanitarnego, 2 decyzje płatnicze oraz 5 decyzji administracyjnych w celu wydania opinii stwierdzającej spełnienie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą, zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 26.06.2012 r. w sprawie szczególnych wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2012 r., poz. 739). Sposób przechowywania odpadów medycznych w miejscach ich wytwarzania i składowania w podmiotach leczniczych wytwarzających odpady jest zgodny z obowiązującymi przepisami rozporządzenia MZ z dnia 30.07.2010 r. PSSE w Malborku przeprowadziła w tym okresie 211 badań mikrobiologicznej oceny skuteczności sterylizacji oraz przebadała 29 autoklawów. We wszystkich przypadkach była ona prawidłowa. 2.Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych i zakażeń 2015 r. W 2015 r. sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych na terenie powiatu malborskiego na podstawie informacji uzyskanych od podmiotów leczniczych należy uznać za stabilną. Nie odnotowano zachorowań na choroby zakaźne zaliczane do bardzo niebezpiecznych, podlegające zgłoszeniu w ramach systemu wczesnego ostrzegania. W 2015 r. zaobserwowano niewielki wzrost zachorowań na ospę, spadła natomiast liczba przypadków wirusowych zakażeń jelitowych wywołanych przez rotawirusy. Na podobnym poziomie jak w roku ubiegłym kształtowała się zapadalność na świnkę i płonicę. Inne choroby zakaźne kształtują się najczęściej poniżej wskaźników ogólnokrajowych. 6

Liczba zachorowań na wybrane choroby zakaźne w porównaniu do roku ubiegłego. Jednostka chorobowa 2014 2015 UWAGI Inwazyjna Choroba Meningokokowa Choroba wywołana przez Streptococus pneumoniaeposocznica Bakteryjne zapalenia mózgu lub opon mózgowo- rdzeniowych 1 0 1 2 0 1 Borelioza 1 3 Biegunka i zapalenia żołądkowojelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu 26 21 Salmonella 4 20 Wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rota- adenowirusy 87 46 Płonica /szkarlatyna/ 19 18 AIDS 1 3 Nowo wykryte zakażenia HIV 1 4 Kiła 0 1 Podjęte szczepienia p/wściekliźnie 16 20 Sprawcami pokąsań były: psy, koty, szczur. W przypadku pokąsań ludzi przez nieznane zwierzęta (tzn. nie można ustalić adresu właściciela zwierzęcia, zwierzę zbiegło), osoby pokąsane kierowane są na konsultację lekarską do Punktu Szczepień p/wściekliźnie w Elblągu lub Gdańsku Ospa wietrzna 157 522 2013 r. - 591 przypadki ospy Nagminne Zapalenie Przyusznic (Świnka) 9 4 WZW B C 12 11 10 9 Gruźlica 14 10 Rejestracją zachorowań na gruźlicę oraz nadzorem nad osobami z kontaktu 7

w tym do lat 18 1 0 zajmuje się PSSE w Malborku. Osoby chore na gruźlicę zostały skierowane na leczenia do szpitali specjalistycznych w Prabutach oraz Gdańsku. Natomiast osoby z kontaktu z chorym na gruźlicę kierowane są pod nadzór lekarski ( badania lekarskie, RTG płuc, próby tuberkulinowe). Dorośli kierowani są do Poradni Gruźlicy i Chorób Płuc w Malborku, a dzieci do lat 18 kierowane są do Poradni Chorób Płuc i Gruźlicy przy Szpitalu Dziecięcym w Gdańsku ul. Polanki. Grypa wg grup wiekowych 0-4 5 14 15-64 1524 1251 1565 2169 1843 3159 Zachorowania oraz podejrzenia zachorowań na grypę przekazywane są wg grup wiekowych, a nie indywidualnie, jak pozostałe zachorowania. Dlatego też nie ma możliwości podania liczby zachorowań w samym powiecie malborskim. 65 + w tym hospitalizacja Razem 125 3 4465 455 20 7626 Epidemiologiczna definicja grypy, pozwala na wykazanie wszystkich ostrych infekcji układu oddechowego, niezależnie od etiologii, jako przypadki grypy lub zachorowań grypopodobnych, dlatego wykazywane dane liczbowe są bardzo wysokie. PSSE w Malborku na mocy porozumienia o współpracy z dnia 26.09.2008 r. z Powiatowym Lekarzem Weterynarii na bieżąco przekazuje w zakresie chorób zakaźnych, informacje, badania i dokumenty dotyczące naruszeń przepisów, których nieprzestrzeganie może spowodować zagrożenie zdrowia publicznego. 3.Wykonawstwo szczepień ochronnych 2015 r. Uodpornienie czynne dzieci, młodzieży i osób dorosłych w Polsce wykonywane jest w drodze realizacji Programu Szczepień Ochronnych (PSO). Program ten ogłaszany jest corocznie przez Głównego Inspektora Sanitarnego w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Ministra właściwego do spraw zdrowia, publikowanego do końca października roku poprzedzającego realizację PSO. W powiecie malborskim znajduje się 16 punktów szczepień realizujących obowiązkowe i zalecane szczepienia ochronne. Przeprowadzono 21 kontroli dokumentacji i wykonawstwa szczepień ochronnych. Skontrolowane punkty szczepień spełniały wymagania, jakim powinny odpowiadać gabinety o charakterze zabiegowym. 8

Realizacja Programu Szczepień Ochronnych w 2015 r. Aktualna sytuacja epidemiologiczna takich chorób jak błonica, tężec, krztusiec czy odra została zdeterminowana obowiązkowymi szczepieniami przeciw tym chorobom. Wykonawstwo tych szczepień ocenia się na bardzo wysokie i sięga 90% populacji, a osiągane odsetki zaszczepionych zdecydowanie przekraczają 90% tj. poziomu w większości chorób wystarczającego dla osiągnięcia odporności zbiorowiskowej, zapobiegającej epidemicznemu szerzeniu się zachorowań. Jednakże nasilające się w ostatnich latach ruchy anty-szczepionkowe i wzrastające liczby osób odmawiających obowiązkowego szczepienia dzieci mogą budzić obawę, czy tak dobre wykonawstwo szczepień będzie można utrzymać także w najbliższych latach. Rosnąca liczba przeciwników szczepień nie wpłynęła jeszcze znacząco na zmianę procentowej wyszczepialności dzieci w powiecie malborskim, a tym samym na bezpieczeństwo epidemiczne naszego regionu w zakresie chorób zakaźnych, ale jeśli trend antyszczepionkowy nie zostanie zatrzymany, to wkrótce wszyscy odczujemy negatywne skutki tego zjawiska. Specjaliści twierdzą jednoznacznie, ze jeżeli liczba unikających szczepień osiągnie poziom rzędu 1-2% populacji, mogą zacząć wybuchać lokalne ogniska epidemii chorób zakaźnych. Zachorowania obejmą przede wszystkim dzieci nieuodpornione, w tym dzieci niezaszczepione z powodu przeciwskazań i trudności w ustaleniu indywidualnego harmonogramu szczepień, oraz osoby, które pomimo szczepień nie wykształciły odpowiedniego poziomu przeciwciał odpornościowych. Dlatego też, sytuacja ta wymaga od pracowników służb sanitarnych podejmowania działań prowadzących do ograniczenia tego zjawiska. Działania główne to: edukacja w środowisku, wystąpienia, postepowanie administracyjne. W 2015 r. z powodu braku zgody rodziców na szczepienie 4 noworodków, dzieci wypisano z oddziału bez wykonania pierwszych podstawowych szczepień przeciwko gruźlicy i WZW typu B. W stosunku do osób uchylających się od wykonania szczepień ochronnych podjęto następujące działania: - wysłano 4 upomnienia ( każdy opiekun osobno, każde dziecko osobno), zawierające wezwanie do wykonania obowiązku poddania dzieci obowiązkowym szczepieniom ochronnym, - przekazano do Wojewody Pomorskiego 4 TYTUŁY WYKONAWCZE z wnioskiem o wszczęcie egzekucji administracyjnej. 26 maja 2015 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny uczestniczył w konferencji poświęconej roli jednostek samorządu terytorialnego w poprawie dostępności do szczepień ochronnych, która odbyła się w Urzędzie Miasta Malbork. Powiatowy Inspektor Sanitarny podczas tej konferencji propagował ogólnopolski program Głównego Inspektoratu Sanitarnego,, Zaszczep w sobie chęć szczepienia''. Zorganizowane spotkanie skierowane było przede wszystkim do samorządowców, lekarzy, pielęgniarek oraz rodziców i opiekunów prawnych osób niepełnoletnich. Konferencja ta, miała za zadanie przybliżyć samorządowcom temat szczepień zalecanych i wskazać potrzebę na zaangażowanie środków publicznych w ich realizację. Samorząd nie podjął działań w zakresie finansowania zalecanych szczepień dla mieszkańców powiatu malborskiego. 9

Realizacja szczepień 2014 r. 2015 r. Uwagi Niepożądane odczyny poszczepienne 0 3 Wszystkie przypadki to NOP łagodny. 1. Odra,świnka, różyczka w13 m.ż, 2. Tężec (51 lat) 3. Tężec (24 lata) Osoby uchylające się od obowiązku szczepień 12 6 Punkty szczepień 16 16 Kontrole punktów szczepień 29 21 4.Grypa i zachorowania grypopodobne. Zgodnie z definicją grypy przyjętą na potrzeby nadzoru epidemicznego rejestruje się grypę rozpoznawaną klinicznie/labortoryjnie oraz wszystkie rozpoznawane klinicznie zachorowania grypopodobne i ostre zakażenia górnych dróg oddechowych niezależnie od etiologii, dlatego też wykazywane dane liczbowe są bardzo wysokie. Zgodnie ze sprawozdaniami MZ-55 uzyskanymi od świadczeniodawców odnotowano 7626 podejrzeń zachorowań na grypę w 2015 r. 2014 r.- 4465 Najskuteczniejszą metoda uniknięcia zachorowania na grypę i związanych z nią powikłań jest profilaktyka pod postacią corocznego szczepienia. Poziom zaszczepienia populacji w powiecie malborskim a także i w całej Polsce jest jednym z najniższych w Europie, co prawdopodobnie wynika z braku świadomości społecznej dotyczącej korzyści wynikających z profilaktyki grypy. W 2015r. na terenie powiatu malborskiego liczba osób zaszczepionych przeciwko grypie wynosiła 1153 i była wyższa niż w latach ubiegłych. Grupy wiekowe 2012 2013 2014 2015 0-4 5 18 16 21 5-14 84 31 63 54 15-64 558 684 488 526 65+ 313 267 449 552 RAZEM 817 1000 1016 1153 10

Sekcja Higieny Dzieci i Młodzieży Sekcja Higieny Dzieci i Młodzieży w powiecie malborskim sprawowała nadzór nad warunkami higieniczno-sanitarnymi w placówkach oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych, wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży oraz w uczelni wyższej. Prowadziła ocenę posiadanych przez szkoły certyfikowanych mebli i sprzętu sportowego, ocenę realizacji opieki nad dziećmi do lat 3, nadzór nad warunkami higieniczno-sanitarnymi w gabinetach profilaktyki i pomocy przedlekarskiej, nadzór nad stosowaniem i przechowywaniem substancji niebezpiecznych w szkolnych pracowniach chemicznych. W związku z powyższym skontrolowała: - 83 obiekty oświatowo-wychowawcze, - 20 obiektów sezonowych, letniego i zimowego wypoczynku. Przeprowadzono 158 kontroli, wydano 28 decyzji administracyjnych, w tym11 mających na celu poprawę warunków sanitarno-higienicznych. Wystawiono 13 decyzji ustalających opłaty za wykonanie czynności kontrolnych. Decyzje dotyczyły; doprowadzenia do należytego stanu sanitarno-technicznego ścian, stolarki drzwiowej, podłóg, ogrodzenia, nawierzchni tarasu, zabezpieczenia grzejników, wymiany piasku, wykonania pomiarów natężenia oświetlenia sztucznego, dostosowania stolików i krzeseł do wzrostu dzieci, Zbadano dostosowanie mebli do wzrostu uczniów w przedszkolach i szkołach podstawowych, w liczbie 1296,dzieci korzystały z prawidłowych stanowisk. Przeprowadzono ocenę rozkładu zajęć lekcyjnych w: 7 szkołach podstawowych, 3 gimnazjach, 9 zespołach szkół w 251 oddziałach, nieprawidłowości nie stwierdzono. Podczas kontroli pozostawiano ulotki i poradniki dotyczące zapobiegania występowania zachorowań na grypę, zapobiegania wszawicy i bezpiecznego wypoczynku. Stan sanitarno-techniczny placówek: Gmina Miasto miasto Malbork Nieprawidłowości stwierdzono w: Uzyskano poprawę w: 2 przedszkolach, 2 szkołach podstawowych, 2 zespołach szkół, 1 gimnazjum, - zniszczona stolarka okienna, - brudne ściany, - zniszczone podłogi, - zniszczona nawierzchnia boiska, -brak pomiarów natężenia oświetlenia sztucznego, - zniszczone ogrodzenie, - zniszczone urządzenia sanitarne, - nieprawidłowa temperatura, - brak dostosowania stolików i krzeseł do wzrostu uczniów, 2 - przedszkolach, 2 szkołach podstawowych, 2 zespołach szkół. 11

gm. Malbork nie stwierdzono nieprawidłowości gm.nowy Staw gm.stare Pole gm. Miłoradz gm. Lichnowy 1 przedszkolu, 1 szkole podstawowej, 1 - gimnazjum 3 świetlicach, - zniszczone podłogi, - zniszczone urządzenia sanitarne, - zniszczona stolarka drzwiowa, - nieprawidłowe oświetlenie. - brudne ściany, - nieprawidłowe ogrzewanie pomieszczeń. nie stwierdzono nieprawidłowości 3 świetlicach - brudne ściany, - zniszczone zadaszenie - zniszczone stoły, 2 zespołach szkół, 1 świetlicy, 1 szkole podstawowej, - nieprawidłowe oświetlenie, - brudne ściany, - brudne ściany w sali gimnastycznej, - zniszczone ławki, - zniszczone ogrodzenie, - uszkodzone bramki, - 3 świetlicach, - 1 szkole podstawowej, - 1 gimnazjum, 2 świetlicach 2 - zespołach szkół. 1 szkole podstawowej, 1 świetlicy, Sekcja Higieny Pracy Nadzorem Sekcji Higieny Pracy objęto 192 zakłady pracy,zatrudniających 5236 pracowników. Przeprowadzono 212 kontroli sanitarnych, w tym: - 50 kontroli dotyczyło nadzoru nad substancjami i preparatami chemicznymi, - 3 kontrole dotyczyły nadzoru nad prekursorami kategorii 2 i 3, - 4 kontrole w zakresie substancji i preparatów lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, - 63 kontroli w zakresie nadzoru nad czynnikami biologicznymi w środowisku pracy, - 16 kontroli dotyczących wprowadzania do obrotu produktów biobójczych bez ważnego zezwolenia Ministra Zdrowia, 12

- 196 kontroli dotyczących przestrzegania ogólnych wymogów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wydano 28 decyzji administracyjnych w tym: - 14 decyzji dotyczyło braku badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, - 1 decyzja dotyczyła braku oceny ryzyka zawodowego, - 6 decyzji dotyczyło złego stanu sanitarno -technicznego pomieszczeń pracy, - 3 decyzje dotyczyły złego stanu sanitarno -technicznego pomieszczeń socjalnych, - 2 decyzje dotyczyły braku rejestrów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, - 1 decyzja dotyczyła niewłaściwej karty charakterystyki preparatu niebezpiecznego, - 1 decyzja dotyczyła niewłaściwego oznakowania opakowania preparatu niebezpiecznego, - 3 decyzje dotyczyły niewłaściwego oświetlenia elektrycznego w zakładzie pracy. W roku 2015 poprawiono warunki pracy, w tym: - 28 zakładów dokonało aktualizacji badań i pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy, - 6 zakładów doprowadziło do odpowiedniego stanu sanitarno technicznego pomieszczenia pracy, - 3 zakłady doprowadziły do odpowiedniego stanu sanitarno technicznego pomieszczenia socjalne, - 3 zakłady opracowały ryzyko zawodowe pracowników. W 2015roku pobrano jedną próbę dotyczącą zawartości ołowiu i jego związków w biżuterii, która nie uległa dyskwalifikacji. Prowadzony był również nadzór w zakresie kompetencji Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad punktami sprzedaży E-papierosów, nie stwierdzono nieprawidłowości. Ponadto wydano 1 decyzję administracyjną o stwierdzeniu choroby zawodowej (gruźlicakucharz). Na terenie objętym nadzorem nie stwierdzono stacjonarnego punktu sprzedaży środków zastępczych, prowadzono monitoring stron internetowych oraz nie stwierdzono przypadków zatruć środkami zastępczymi. Prowadzony był również codzienny monitoring podejrzeń zatruć środkami zastępczymi. W 2015 r. przeprowadzono wspólną kontrolę z Policją w Malborku i Urzędem Celnym w Gdyni dotyczącą podejrzenia wprowadzania do obrotu środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych w lokalach z automatami do gier. Podejrzenie wprowadzania do obrotu środków zastępczych nie potwierdziły się. W 2015r. odnotowano dwie interwencje: - zapylenie otoczenia przy zakładzie pracy, - niewłaściwe warunki pomieszczeń sanitarno- higienicznych. W w/w przypadkach zarzuty nie potwierdziły się. Sekcja Pracy w 2015 roku współpracowała z następującymi instytucjami: 1. Państwowa Inspekcja Pracy w zakresie przekazywania informacji dot. stwierdzania chorób zawodowych oraz skarg. 2. Służba Medycyny Pracy oraz lekarze w zakresie zagrożeń zawodowych występujących w zakładach pracy. 13

Sekcja Higieny Komunalnej Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej w powiecie malborskim w 2015 roku oceniono jako dobry. Przeprowadzono 148 kontroli obiektów użyteczności publicznej, 9 urządzeń wodnych, 1 kontrolę kąpieliska i 1 kontrolę miejsca wykorzystywanego do kąpieli. W 2015 roku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Malborku wpłynęło z terenu podległego 17 próśb o interwencję dotyczących m.in.: złych warunków lokalowych, nieprawidłowej gospodarki ściekowej, złej jakości wody do spożycia, uciążliwości zwierząt (psy, koty, gryzonie), nieprawidłowego stanu sanitarno porządkowego zakładu fryzjerskiego i kosmetycznego oraz ustępu publicznego. Nałożono 4 mandaty karne na kwotę 700 zł, w tym 3 za nieprzestrzeganie procedur w zakładach fryzjerskich i 1 za nieprawidłowy stan sanitarno porządkowy toalety publicznej w supermarkecie. Na terenie powiatu malborskiego w 2015 r. zlokalizowano 1 miejsce wykorzystywane do kąpieli oraz 1 kąpielisko - Gnojewo (jezioro Gnojewskie) - Malbork (rzeka Nogat) Jakość wody w w/w była zgodna z wymogami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r., w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. z 2011r., nr 86, poz. 478). Stan sanitarno -porządkowy plaż nie budził zastrzeżeń. W powiecie malborskim zlokalizowanych jest 9 wodociągów zaopatrujących ludzi w wodę. Jakość wody odpowiada wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015r. poz. 1989) za wyjątkiem wodociągów zaopatrujących gminę Miłoradz tj.: - Wodociąg publiczny Stara Kościelnica - nieprawidłowa jakość wody pod względem chemicznym ponadnormatywna zawartość jonu amonowego 0,67-0,72 mg/l. Decyzja administracyjna do dnia 31.12.2017r. - Urząd Gminy w Miłoradzu w 2016 roku planuje wykonać dokumentację podłączenia wsi Stara Kościelnica do wsi Miłoradz. - Wodociąg publiczny Gnojewo - nieprawidłowa jakość wody pod względem chemicznym ponadnormatywna zawartość jonu amonowego 0,92-0,98 mg/l. Decyzja administracyjna do dnia 31.12.2017r. - Urząd Gminy w Miłoradzu w 2016 roku planuje wykonać dokumentację podłączenia wsi Gnojewo do wsi Kończewice. - Wodociąg publiczny Miłoradz - nieprawidłowa jakość wody pod względem chemicznym ponadnormatywna zawartość jonu amonowego 0,75 mg/l i sodu 207,0 mg/l. Decyzja administracyjna do dnia 31.12.2015r. dotycząca przekroczenia jonu amonowego; decyzja administracyjna do dnia 31.05.2018 r. dotycząca przekroczenia zawartości sodu - Urząd Gminy w Miłoradzu planuje modernizację Stacji Uzdatniania Wody. W marcu 2015 r. wyłączono z eksploatacji wodociąg publiczny Mątowy Wielkie. Mieszkańcy zaopatrywani są w wodę z wodociągu publicznego Miłoradz. W ramach współpracy z Inspekcją Weterynaryjną, Sekcja Higieny Komunalnej PSSE w Malborku przekazuje nie rzadziej niż raz w roku oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 14

Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia Tematyka pracy Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia wynika z realizowanych programów inicjowanych przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Gdańsku a także realizacja kampanii społecznych w zakresie profilaktyki chorób zakaźnych i niezakaźnych, w oparciu o bieżące potrzeby zdrowotne wybranych grup ludności z terenu powiatu malborskiego. Działania programowe realizowane w placówkach oświatowych i w placówkach medycznych: 1. Krajowy Program Zapobiegania Nadwadze pt. Trzymaj formę! program realizowany w szkołach gimnazjalnych i klasach V- VI szkół podstawowych. W IX edycji programu uczestniczyło 8 gimnazjów z liczbą 792 uczniów i 7 szkół podstawowych 579 uczniów. Przeprowadzono 1 wizytację programu. 2. Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016 -w ramach programu zorganizowano etap powiatowy Wojewódzkiego Konkursu Małych Form Teatralnych pt. Pomyślmy o HIV. Przegląd odbył się w Szkole Łacińskiej w Malborku, a uczestniczyły w nim dwie amatorskie grupy teatralne zespół Vivarium z Zespołu Szkół Katolickich w Malborku i zespół Juvenis z Zespołu Szkół w Sztumie. Do etapu wojewódzkiego zakwalifikowała się grupa Juvenis. Uczniowie szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych uczestniczyli w konkursie międzyszkolnym organizowanym przez PSSE w Malborku i ZR PCK w Malborku ph. HIV AIDS STOP. Nagrody dla laureatów konkursów zostały ufundowane przez Starostwo i Urząd Miasta Malborka. Placówki medyczne otrzymały materiały informacyjno edukacyjne. Przeprowadzono 1 wizytacje programu. 3. Program Ograniczenia Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce na lata 2014-2018. Przeprowadzono 3 wizytacje programu. W 5 przedszkolach realizowany był program Czyste powietrze wokół nas. Udział w nim wzięło 141 przedszkolaków i 141 rodziców. Celem programu jest zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub gdy dorośli palą przy nich papierosy. Przeprowadzono 5 wizytacji programu. W 4 szkołach podstawowych, w klasach I III realizowano program Nie pal przy mnie, proszę. Działania programowe realizowane były przez 526 uczniów i 236 rodziców. Przeprowadzono 1 wizytację programu. Kolejny program realizowany w klasach IV- VI szkół podstawowych i gimnazjach to program Znajdź właściwe rozwiązanie. Realizowały go 4 szkoły podstawowe 420 uczniów i 4 gimnazja 472 uczniów. W realizacji udział wzięło 24 rodziców. Celem programu jest zapobieganie paleniu papierosów wśród uczniów. Przeprowadzono 3 wizytacje programu. 4. Realizacja Profilaktycznego programu w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych Program realizowany w 4 szkołach Ponadgimnazjalnych. Udział w nim wzięło 311 uczniów i 144 rodziców. Przeprowadzono 3 wizytacje programu. Celem programu jest uświadomienie młodzieży zagrożeń związanych z zażywaniem środków psychoaktywnych. 15

Działania nieprogramowe realizowane na terenie powiatu malborskiego: 1. Bezpieczeństwo wypoczynku dzieci i młodzieży akcją objęto 1008 uczestników letniego i zimowego wypoczynku. Kierownicy 20 placówek otrzymali poradnik Bezpieczne lato oraz ulotki dotyczące bezpiecznego korzystania z promieni słonecznych. W akcji współpracowano z sekcją Higieny Dzieci i Młodzieży. 2. Profilaktyka grypy - Na stronie internetowej stacji są zamieszczone informacje dot. profilaktyki grypy. 3. Profilaktyka zatruć pokarmowych, w tym zatruć grzybami w okresie jesiennym dyżurował grzyboznawca i klasyfikatorzy grzybów. Wyłożone były ulotki i plakat informujące o grzybach jadalnych i niejadalnych. 4. Światowy Dzień Rzucania Palenia akcja trwała od 10.10 do 30.11 2015r.Ulotki dotyczące szkodliwości czynnego i biernego palenia tytoniu wyłożone zostały w siedzibie stacji a punkt informacyjny został zorganizowany wspólnie z pedagogiem ZSP Nr 2 w Malborku. W punkcie można było dokonać pomiaru ciśnienia krwi i zawartości tlenku węgla we krwi. Z badań skorzystało 95 osób. 5. Światowy Dzień bez Tytoniu w ramach obchodów Światowego Dnia bez Tytoniu w szkołach gimnazjalnych odbył się konkurs na pracę multimedialną pt. Masz wybór. Uczestnicy konkursu otrzymali nagrody ufundowane przez PSSE w Malborku i Urząd Miasta Malborka. 6. Światowy Dzień Walki z AIDS w Malborku przeprowadzono etap powiatowy Wojewódzkiego Przeglądu Małych Form Teatralnych pt. Pomyślmy o HIV. 7. Profilaktyka meningokokowa celem programu jest zwrócenie uwagi opinii publicznej na potencjalne niebezpieczeństwo jakie może stanowić zakażenie meningokokami w tym informacje o szczepieniach. Informacje dot. profilaktyki meningokoków zawarte są na stronie internetowej stacji. 8. Europejski Tydzień Szczepień 20-24.04 podczas trwającego Europejskiego Tygodnia Szczepień w siedzibie stacji funkcjonował punkt informacyjny, prowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych. Informacja o szczepieniach obowiązkowych i zalecanych została umieszczona na stronie internetowej stacji. 9. Światowy Dzień Zdrowia ph. Z pola na stół uczyń jedzenie bezpiecznym materiały przesłano do placówek oświatowo wychowawczych, a także ukazały się na stronie internetowej i w lokalnych mediach. 10. Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach w Dzień Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach( 18XI) w siedzibie stacji działał punkt informacyjny. Celem tego dnia jest uświadomienie konieczności ograniczania stosowania antybiotyków do sytuacji koniecznych, zwrócenie uwagi na zjawisko antybiotykooporności jako kluczowego zagrożenia dla zdrowia publicznego. 11. Zbieranie i przesłanie do WSSE w Gdańsku comiesięcznego zbiorczego sprawozdania z realizacji Ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Dane te są zbierane przy współpracy oddziałów i sekcji Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Malborku. 12. Profilaktyka używania narkotyków,w tym środków zastępczych tzw. dopalaczy. Celem akcji jest rozpowszechnienie informacji o zagrożeniach wynikających z zażywania narkotyków lub środków zastępczych tzw. dopalaczy. Informacje są umieszczone na stronie internetowej stacji, prowadzi się dystrybucję materiałów a także monitoring stron internetowych. Comiesięczne raporty wysyłane są do Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Gdańsku. W okresie letnim w dniu 24.07. 2015r. spotkały się służby zaangażowane w profilaktykę dopalaczy. W naradzie uczestniczyli funkcjonariusze policji, przedstawiciele Centrum Profilaktyki i Terapii 16

Uzależnień w Malborku i przedstawiciele z PSSE w Malborku. Ustalono wspólne działania dot. walki z dopalaczami. Działania były następujące: szkolenia dla rad pedagogicznych przed rozpoczęciem roku szkolnego przez pracowników Centrum Profilaktyki, przeprowadzenie akcji Stop dopalaczom przez Komendę Powiatową Policji w Malborku. Akcja polegała na dystrybucji ulotek przez dzielnicowych i krótkich pogadanek, kolejne działanie w dniu 24.08.2015r. to Dzień Otwarty Stop dopalaczom.w siedzibie Centrum Profilaktyki dyżurowali przedstawiciele PSSE w Malborku, funkcjonariusz policji i specjaliści z Centrum. Udzielano porad zainteresowanym osobom. W dniu 22.08.2015r. przedstawiciele PSSE w Malborku oraz funkcjonariusz policji wzięli udział w Festynie Trzeźwości organizowanym przez Malborskie Stowarzyszenie Abstynenckie Tu i Teraz. Podczas festynu działał edukacyjny punkt mobilny Stop dopalaczom. Punkt został przywieziony z Gdańska. Kolejne działania odbyły się już w nowym roku szkolnym. Prelekcje połączone z prezentacja multimedialną przeprowadzone zostały przez pracownika Oświaty Zdrowotnej w następujących punktach: - Zakład Karny w Malborku 90 osadzonych, - Zespół Szkół w Starym Polu 75 uczniów, - Zespół Szkolno - Przedszkolny w Nowym Stawie 131 uczniów, - Gimnazjum Nr 1 w Malborku 340 uczniów, - ZSP Nr 2 w Malborku 388 uczniów, - Zespół Szkół Katolickich w Malborku 160 uczniów, - ZSP Nr 3 w Malborku 420 uczniów. Przeprowadzono również wywiadówki profilaktyczne dla rodziców w: - Zespole Szkół w Starym Polu 70 rodziców, 15 nauczycieli, - Zespole Szkolno Przedszkolnym w Nowym Stawie 50 rodziców, 6 nauczycieli, - Zespole Szkół Katolickich w Malborku 160 rodziców, - ZSP Nr 2 w Malborku 300 rodziców. Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny Stanowisko pracy d/s Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Malborku zrealizowało w 2015r. następujące zadania wynikające z potrzeb nadzorowanego terenu Powiatu Malborskiego: 1. uzgadnianie projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego - 5 2. uzgadnianie dokumentacji projektowej - 43 3. uzgadnianie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu - 0 4. wydawanie, pozwoleń pod względem sanitarno-epidemiologicznym na użytkowanie pomieszczeń, lokali gastronomicznych, sklepowych lub usługowych 102 5. uzgadnianie uwarunkowań środowiskowych - 1 6. opiniowanie w zakresie konieczności sporządzenia raportu dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w myśl ustawy - o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 18. Wpłynęło łącznie 179 wniosków. Przeprowadzono 62 kontroli i wizji lokalnych. 17