Biuletyn dla rodziców PRZEDSZKOLNE NOWINKI Przedszkole publiczne w Tanowie wrzesień 2013 Drodzy rodzice! Serdecznie witamy Was po wakacjach. Mamy nadzieję, że słoneczny, letni czas był dla Państwa owocnym czasem wypoczynku, a dla naszych przedszkolaków pełnym niezapomnianych wrażeń, miłych wspomnień, a także wspaniałych przygód. Witamy w naszym przedszkolu najmłodsze dzieci, które dopiero zaczynają swoją przygodę z przedszkolem i trzymamy kciuki, aby szybko przyzwyczaiły się do nowych kolegów, koleżanek, Pań oraz swojej sali. W związku z tym w tym numerze naszego biuletynu znajdziecie Państwo trochę informacji na temat adaptacji najmłodszych dzieci, a także problemów, Opiszemy też problemy, które mogą pojawić się z naszym starszym dzieckiem w kontekście jego uczęszczania do przedszkola po długiej wakacyjnej przerwie, gdy starszak po prostu nie chce chodzić do przedszkola i już. W numerze znajdziecie również wesołą kolorowankę dla swojej pociechy, przedszkolny humor oraz ważne wydarzenia we wrześniu w naszym przedszkolu. Redakcja 1
PIERWSZE DNI W PRZEDSZKOLU czyli o tym, jak pomóc naszemu trzylatkowi przetrwać najtrudniejsze pierwsze dni Moment przekroczenia przez dziecko 3- letnie progu przedszkola jest nadzwyczaj trudnym przeżyciem, dlatego konieczne jest wspieranie go przez rodzinę i nauczycieli. Z tego względu szczególną uwagę należy poświęcić procesowi przystosowania się dzieci do instytucji wychowania zbiorowego, jaką jest przedszkole. Wyniki badań psychologicznych i pedagogicznych wskazują na to, iż jedną z przyczyn adaptacyjnych dzieci jest brak współpracy między rodziną a przedszkolem. Z badań wynika również, że dzieci wychowywane w sposób racjonalny mają mniej trudności w przystosowaniu się do przedszkola niż dzieci wychowywane w sposób liberalny lub nadopiekuńczy. Przedszkole jest pojmowane (szczególnie przez rodziców) jako środowisko edukacyjne stymulujące możliwości rozwojowe dziecka, zapewniające właściwe przygotowanie do podjęcia nauki szkolnej czyli osiągnięcia dojrzałości szkolnej. Przedszkole wspomaga rozwój indywidualny możliwości dziecka, tworząc korzystne warunki dla tego rozwoju. Jednakże przedszkole może zapewnić prawidłowy rozwój dziecka oraz zaspokoić najistotniejsze jego potrzeby tylko wtedy, gdy współdziała z rodziną. Rola dorosłego (rodzica i nauczyciela) w zaspokajaniu potrzeb dziecka (szczególnie potrzeby bezpieczeństwa, przynależności i kontaktu z innymi) jest doniosła. Jednocześnie obserwuje się, iż rodzice oddający swoje zwłaszcza 3- letnie dziecko do przedszkola przeżywają pewne obawy oraz są zaskoczeni wymaganiami wobec przyszłych przedszkolaków. Szczególnie trudne momenty przeżywają rodzice, gdy pojawią się pierwsze problemy z przystosowaniem do warunków i wymagań przedszkola. Często po prostu nie potrafią tych problemów rozwiązać i pomóc dziecku. Dlatego przedszkole jako profesjonalne środowisko wychowawcze, może udzielić rodzicom wsparcia, służyć radą i pomóc w rozwiązywaniu problemów z adaptacją oraz zapobiegać ich powstawaniu. Łagodny start w środowisko przedszkolne może m.in. zapewnić opanowanie umiejętności samoobsługowych. Poziom opanowania tych umiejętności ma wpływ na poczucie bezpieczeństwa i niezależności dziecka. Przedszkole oczekuje, iż dziecko 3- letnie powinno mieć opanowane następujące czynności samoobsługowe: samodzielne jedzenie łyżką, mycie rąk, samodzielne korzystanie z toalety, zdejmowanie i ubieranie podstawowych części garderoby, rozpoznawanie swoich rzeczy, czyszczenie nosa, 2
znajomość swojego imienia i nazwiska. Przeciętny rozwój dziecka umożliwia w pełni opanowanie tych umiejętności. Jednak dzieci przychodząc do przedszkola często różnią się pod względem dojrzałości przedszkolnej, co wynika z systemu wychowawczego w rodzinie. Strach, niepokój, lęk, tak można określić atmosferę jaką tworzy się kiedy, dziecko rozpoczyna swoją przedszkolna karierę. Od tej pory nie będzie już tak jak dawniej. Czas na zmiany. Pierwszy miesiąc w przedszkolu z pewnością nie będzie należeć do łatwych. Jednakże z czasem przy wsparciu rodziców, maluszek zacznie nowy przedszkolak zacznie odzyskiwać pewność siebie, a przedszkole przestanie być już złem koniecznym. To jak dziecko zniesie początkowy okres w przedszkolu zależy od wielu czynników. Każdy maluszek reaguje indywidualnie. Zdarzają się nawet takie, choć należą do rzadkości, które nie płaczą. W oczach dziecka przedszkole jest nowym, zupełnie nieznanym światem. Obce osoby, otoczenie, zabawki, sale, rytm dnia, zasady, normy. Wszystko toczy się inaczej niż w domu. Dziecko czuje się wyrwane ze znanego, bezpiecznego układu rodzinnego, gdzie często było najważniejsze, najukochańsze, najpiękniejsze, najcudowniejsze, najzdolniejsze- czyli po prostu nieustannie rozpieszczane. Ze świata, który kręci się wokół niego, przechodzi do rzeczywistości. Nie jest już naj...naj... Jeśli nawet postawy wychowawcze rodziców były prawidłowe i maluch nie był psuty ich działaniami to i tak pójście do przedszkola jest momentem trudnym dla całej jego rodziny. Dziecko te nowa sytuacje odbiera jako zagrożenie. Wobec tego może reagować na nią w różny sposób: płaczem- w ten sposób odreagowuje trudne emocje, agresją- dziecko zachowuje się agresywnie w stosunku do innych, wycofywaniem się- emocje nie znajdują ujścia, dziecko jest smutne, pozorną akceptacją- dziecko w przedszkolu nie sprawia kłopotów, jego zachowanie nie budzi zastrzeżeń, za to w domu staje się nie do wytrzymania zaburzeniami funkcjonowania organizmu- występują np. wymioty, bóle brzucha, biegunka, zaburzenia snu, moczenie nocne, jąkanie. Wszystkie podane reakcje należy konsultować ze specjalistami. W przypadku zaburzeń funkcjonowania należy rozważyć, czy dziecko jest gotowe do podjęcia edukacji przedszkolnej, czy też ją odroczyć. Zmasowane objawy psychosomatyczne są przesłanką do wycofania dziecka przynajmniej na jakiś czas z przedszkola. Może lepiej dać mu jeszcze rok odetchnąć, zaprowadzić do babci a potem spróbować ponownie. Psychika dzieci zmienia się bowiem nieustannie. Dużo lepiej debiut w przedszkolu znoszą czterolatki niż trzylatki. Jednakże pamiętajmy że, można dziecko przygotować i uchronić przed takimi reakcjami. Ważne jest odpowiednie przygotowanie co leży w kwestii rodziców. Spróbujemy teraz odpowiedzieć na zasadnicze pytanie a mianowicie: jak przygotować dziecko do przedszkola. Oto kilka ważnych zasad: 1. Pozytywne myślenie o placówce, informowanie dziecka o tym, że w przedszkolu będzie spędzać czas w towarzystwie innych dzieci bez rodziców. Przed pójściem do przedszkola warto przekazać 3
pociesze jak najwięcej informacji, żeby potem nie czuło się tak nieswojo w nowym miejscu, zwłaszcza kiedy nie będzie już obok niego mamusi. Nie zaszkodzi jeszcze opowiedzieć o tym jak mama z tatą wspominają przedszkole. 2. Dziecko powinno bez pośpiechu rozpocząć swój dzień. Dobrze jest wstawać w miarę wcześnie, żeby nie śpieszyć się za bardzo. Dziecko powinno bez pośpiechu rozpocząć swój dzień. Trzeba pamiętać, że maluszki robią wszystko dużo wolniej niż dorośli. Poganianie malca powoduje, że jest jeszcze bardziej zestresowany i może gorzej znieść rozstanie z mamą. 3. Przez pierwszy miesiąc odbieramy wcześniej dziecko z przedszkola. Można przez jakiś czas wcześniej odbierać maleństwo do domu i stopniowo przedłużać jego pobyt. W końcu kiedyś będzie się musiało przyzwyczaić do nowego miejsca. 4. Dotrzymujemy słowa. Ważne jest, żeby dotrzymywać słowa. Jeżeli mama obieca dziecku, to powinna się tego trzymać. Debiutujący przedszkolak powinien być pewny, że może polegać na swoich rodzicach. W ten sposób zapewnia się mu poczucie bezpieczeństwa. 5. Okazywanie spokoju, poczucia bezpieczeństwa podczas rozstania. Rozstanie z dzieckiem nie jest łatwe zarówno dla rodziców jak i samego malca. Trzeba jednak zachować zimną krew i nie pozwolić sobie na to, żeby wspólnie z dzieckiem roztkliwiać się. Owszem dziecku należą się słowa otuchy, ale nie można pokazać, że to ciężkie przeżycie nie tylko dla niego. Część dzieci histeryzuje tylko przez chwilę, a kiedy mama czy tata będą już poza zasięgiem wzroku, nagle uspokajają się i zachowują się jakby nigdy nic. 6. Stanowcze rozstanie. Dziecko nie może zobaczyć, że jego rodzice są przejęci, a nawet panikują. Da mu to podstawy do tego, żeby myśleć, że przedszkole to coś strasznego, skoro nawet rodzice są przejęci. Trzeba mówić stanowczo. Można uspokajać dziecko, ale nie za długo. Wystarczy powiedzieć parę słów otuchy. Jeśli to nie pomaga, to nie pozostaje nic innego jak z bólem serca wyjść z przedszkola i liczyć na to, że dziecko się uspokoi. Warto w tej sytuacji odrobinę zaufać paniom przedszkolankom. W końcu mają one już doświadczenie z plączącymi dziećmi. Są też odpowiednio wykwalifikowane i wiedza jak uspokoić beksę. 7. Danie dziecku do przedszkola np. zabawkę z domu. Dajemy pociesze jakąś rzecz, która będzie się kojarzyła z domem (maskotka z która zasypia), będzie mu dzięki niej łatwiej. 4
8. Wygodne ubranie dziecka. Warto ubierać pociechę tak, żeby nie miała ona większych problemów np. z zdjęciem spodenek w toalecie. Dobrze jest więc przynajmniej na początku założyć dziecku spodenki z gumką. Jeżeli zwłaszcza na początku dziecku zdarzy się przykra niespodzianka np. dziecko posiusia się, to potem będzie czuło jeszcze większą niechęć do przedszkola. Pakujemy maleństwu dodatkowe ubranie do przebrania. 9. Zorganizowanie czasu na bycie z dzieckiem po odebraniu go z przedszkola. 10. Odprowadzanie dziecka do przedszkola przez ojca. 11. Ujednolicenie rytmu dnia w domu i przedszkolu. Wyszukała Małgorzata Głuszyk GDY STARSZAK NIE CHCE CHODZIĆ DO PRZEDSZKOLA PO WAKACJACH Dziecko, które dotąd chętnie chodziło do przedszkola, nagle się zbuntowało. Co kryje się za takim protestem? Ten problem martwi nie jednego rodzica starszaka. Gwałtowna niechęć do przedszkola, która pojawia się u starszego przedszkolaka, ma inne źródła niż lęk przed nieznanym i niechęć do rozstania z mamą, charakterystyczne dla debiutanta. Czasem dziecko mówi wprost, o co chodzi, ale zazwyczaj samo dokładnie tego nie wie. A najczęściej chodzi o to, że cztero- czy pięciolatek nie jest jeszcze mocny wewnętrznie. W poznaniu samego siebie i w określeniu swojej tożsamości bardzo ważni stają się dla niego inni - to, co robią, i to, jak go oceniają. W tym czasie budzą się w dziecku potrzeby posiadania przyjaciela, dowodzenia, odnalezienia swojego miejsca w grupie. To właśnie w tej sferze rodzi się też najwięcej frustracji. Nikt mnie nie lubi Potrzeba bycia kimś ważnym w grupie przejawia się trochę inaczej u chłopców niż u dziewczynek. Chłopiec może cierpieć, że nie ma nikogo, kto byłby mu posłuszny. Może też wchodzić w konflikty, bo chciałby być najsilniejszy, a nie jest. Taki problem pojawia się częściej w grupach jednolitych wiekowo, bo w grupach różnowiekowych panuje naturalna hierarchia - jak w dużej rodzinie. Tam małe dziecko ma starsze rodzeństwo, w które jest wpatrzone, a po jakimś czasie pojawia się ktoś młodszy, od którego może być w zabawie ważniejsze. Jeśli uznajemy, że niechęć dziecka do przedszkola ma takie właśnie źródło, rozwiązaniem będzie znalezienie grupy różnowiekowej, a jeśli to niemożliwe, bo w przedszkolu nie ma takich grup - zapewnienie kontaktu z młodszymi dziećmi - np. na podwórku. Można też spróbować namówić wychowawczynię, żeby dzieci z różnych grup wiekowych bawiły się czasem razem, np. na dworze. 5
Nie mam różowych spinek Cztero-, pięcioletnie dziewczynki chcą zwykle wyglądać jak koleżanka, która jest najważniejsza (i według nich najpiękniejsza) w grupie. Jeśli więc uważa ona, że najpiękniejsze są np. różowe spinki, to potrzeba posiadania takich spinek staje się bardzo silna i bez nich dziewczynka czuje się mało ważna. Jeśli córka wyraża potrzebę posiadania spinek właśnie z tego powodu, można jej do pewnego stopnia ulec. Dzieci bardzo to doceniają, gdy liczymy się z tym, co jest dla nich ważne ("Podobają ci się różowe spinki? Jeśli ci na tym zależy, dobrze, założę ci je"). Ta chęć upodabniania się mija im mniej więcej rok, dwa lata później jak dziecięca wysypka. Natomiast jeśli dziecko wciąż domaga się nowych drogich zabawek (np. lalki, która akurat jest modna i którą przynosi koleżanka), porozmawiałabym z wychowawczynią, żeby zwróciła na to uwagę i poprosiła dzieci o nieprzynoszenie do przedszkola drogich zabawek. Jasio mnie bije Kłótnie, a nawet bójki są wśród dzieci zupełnie naturalne, ale częściej za taką deklaracją dziecka kryje się informacja o walce o wpływy w grupie. Jeśli dziecko skarży się, że kolega je bije, znaczy to tylko tyle, że ma słabą pozycję w grupie, a chciałoby mieć mocniejszą. Czasem okazuje się też, że sytuacje, o których dziecko opowiada, przydarzyły się nie jemu, ale innym dzieciom. Dzieje się tak dlatego, że pięciolatek potrafi sobie już wyobrazić, co by było, gdyby na przykład ktoś go uderzył albo ugryzł i w ten sposób sygnalizuje swój lęk. Zdarzają się jednak dzieci naprawdę agresywne. Żeby się zorientować, jak jest naprawdę, najlepiej porozmawiać z wychowawczynią. Jeżeli jednak pamiętamy, że jeszcze jakiś czas temu dziecko mówiło nam, że się z tym "agresorem" bawiło, możemy powiedzieć: "Wiem, bywają trudne chwile, ale 6
pamiętam, jak się świetnie z nim bawiłeś. Może te dawne chwile wrócą. Rozumiem cię, bo mnie też się zdarza czasem z kimś pokłócić". I ewentualnie można porozmawiać o tym, w jaki sposób się godzić. W dzieciach większy lęk budzą sytuacje, których nie rozumieją. Rozmawiając na temat bójek, możemy powiedzieć: "Rzeczywiście, zdarza się, że dzieci zezłoszczą się aż tak bardzo, że biją się albo krzyczą. Ten chłopiec (czy dziewczynka) musi się nauczyć złościć w taki sposób, żeby nikomu nie robić krzywdy". Jeżeli dziecko zrozumie przyczynę zachowania, które budzi w nim lęk, będzie się bało mniej i będzie mogło unikać sytuacji prowadzących do konfliktu. Dlatego zapytałabym dziecko: "Jak myślisz, jak to się stało? Od czego się zaczęło?". Nie lubię nowej pani Nowa nauczycielka może wywołać burzliwe uczucia u dziecka. Przedszkolak odczuwa żal po utracie dawnej pani i porównuje ją z nową. Warto wtedy porozmawiać, co się dziecku podobało w poprzedniej pani, czym nowa od niej się różni, co fajnego może być w tej nowej. Często to my - rodzice - boimy się tej nowej nauczycielki i przyzwyczajenie się do niej zajmuje nam znacznie więcej czasu niż dziecku. Istnieje też oczywiście możliwość, że ta nowa rzeczywiście jest gorsza - np. zbyt wymagająca i niezbyt uważna, co sprawia, że nasze nieśmiałe dziecko nie może się przebić. Najlepiej wtedy wysłuchać dziecka i jakiś czas (nie dłuższy niż tydzień, dziesięć dni) odczekać. Gdyby dziecko nadal narzekało na panią, warto się z nią wtedy spotkać i porozmawiać. Tam jest nudno Taka deklaracja wcale niekoniecznie oznacza, że w przedszkolu nie ma żadnych ciekawych zajęć dostosowanych do zainteresowań naszego dziecka. Często jest to odzwierciedlenie... problemów domowych. Jeżeli na przykład rodzi się rodzeństwo, rodzice mają jakieś swoje kłopoty albo ktoś w rodzinie choruje, dziecko nie czuje się szczęśliwe, a dzieci nieszczęśliwe łatwiej się nudzą. Nie są w stanie zaangażować się całym sobą w różne zajęcia, bo czymś się martwią. Niezaspokojona potrzeba miłości i bezpieczeństwa tłumi ciekawość. Nasze zainteresowanie się dzieckiem zwykle działa leczniczo. Sztuka dobrej rozmowy W rozmowie z nauczycielką opowiedzmy o problemie dziecka i zapytajmy, co ona o tym myśli. To dobry początek - znacznie lepszy od zgłaszania pretensji i oczekiwań, że ona z tym coś zaraz zrobi. Możemy powiedzieć, że się martwimy, bo dziecko nie chce chodzić do przedszkola. Wyjaśnijmy, gdzie sami widzimy przyczyny, poprośmy o szczególne obserwowanie naszego dziecka, np. przez tydzień, i umówmy się na następne spotkanie. Takie postawienie sprawy daje wszystkim możliwość uzyskania dystansu. Pani nie czuje się oskarżana, nie musi natychmiast wynajdywać rozwiązań. Ma czas, by baczniej przyjrzeć się relacjom w grupie i zobaczyć to, na co być może wcześniej nie zwróciła uwagi. 7
PRZEDSZKOLNY HUMOR Podczas zabawy podbiegają do Pani dwie dziewczynki: - Proszę Pani, proszę Pani, a to prawda, że trzeba jeść dużo warzyw, bo one są bardzo zdrowe? pyta Julka (5l). - Oczywiście, masz rację odpowiada Pani. - No właśnie, bo jak będziemy jeść dużo warzyw, to będziemy zdrowi i będziemy długo żyć. Aż do umarnięcia! podsumowuje rozmowę Nataszka (5l.) ZADANIE DLA NASZYCH PRZEDSZKOLAKÓW Kochane dzieci, pokolorujcie rysunek związany z jesienną pogodą. WAŻNE WYDARZENIA W NASZYM PRZEDSZKOLU W PAŹDZIERNIKU : 14.09.2013 r. w naszym przedszkolu obchodzić będziemy Światowy Dzień Ziemi. Z tej okazji zorganizowane zostaną dla dzieci konkursy i zabawy dotyczące tego zagadnienia, pójdziemy też wszyscy na przedszkolne podwórze sprzątać je dokładnie. 27.09. 2013 r. zapraszamy serdecznie wszystkie przedszkolaki wraz z rodzicami na Festyn Rodzinny Na marchewki urodziny. Będziemy wspólnie bawić się w przedszkolnym ogrodzie, jeśli pozwoli nam na to pogoda. 30.09.2013 r. w tym dniu wszystkie przedszkolaki świętować będą Dzień Chłopaka. Dziewczynki złożą swoim kolegom życzenia, będziemy też wspólnie bawić się podczas konkursów i zabaw zorganizowanych przez nasze Panie. 8