Sr. - -' Polskie Sieci "--=

Sr. - -' Polskie Sieci "--= Elektroenergetyczne Departament Eksploatacji Numer kodowy STANDARDOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE PSE-ST.FSK SSINPU2014V I TYTUŁ : STANDARD REALIZACJI TESTÓW FAT, SAT i KOŃCOWYCH SYSTEMU STEROWANIA i NADZORU (SSiN) OPRACOWANO: DEPARTAMENT EKSPLOATACJI - IERDZAM DO STOSOW ' IA DYREKTO o - ari, ien tacji... gorz Tomasik Data...I.L0.9.2UA,.. Konstancin - Jeziorna Sierpień 2014

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru SPIS TREŚCI: I REALIZACJA TESTÓW FAT... 3 I.1 WSTĘP... 3 I.2 CEL TESTÓW... 3 I.3 DOKUMENTACJA... 3 I.4 WARUNKI PRZEPROWADZENIA TESTÓW FAT... 4 I.5 ZAPEWNIENIE PRZEZ WYKONAWCĘ... 5 I.6 ZAKRES TESTÓW FAT OBEJMUJE WERYFIKACJĘ I SPRAWDZENIE... 5 I.7 OCENA WYNIKÓW TESTÓW FAT... 6 II REALIZACJA TESTÓW SAT... 6 II.1 WSTĘP... 6 II.2 CEL TESTÓW... 7 II.3 DOKUMENTACJA... 7 II.4 WARUNKI PRZEPROWADZENIA TESTÓW SAT... 7 II.5 ZAPEWNIENIE PRZEZ WYKONAWCĘ... 8 II.6 ZAKRES TESTÓW SAT OBEJMUJE WERYFIKACJĘ I SPRAWDZENIE... 8 II.7 OCENA WYNIKÓW TESTÓW SAT... 9 III REALIZACJA TESTÓW KOŃCOWYCH... 10 III.1 WSTĘP... 10 III.2 CEL TESTÓW... 10 III.3 WARUNKI PRZEPROWADZENIA TESTÓW KOŃCOWYCH... 10 III.4 ZAPEWNIENIE PRZEZ WYKONAWCĘ... 11 III.5 ZAKRES TESTÓW KOŃCOWYCH OBEJMUJE WERYFIKACJĘ I SPRAWDZENIE... 11 III.6 OCENA WYNIKÓW TESTÓW KOŃCOWYCH... 11 IV ZAŁĄCZNIKI... 12 2

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru I REALIZACJA TESTÓW FAT I.1 WSTĘP 1.1.1 Standard realizacji testów FAT SSiN określa zasady prowadzenia sprawdzeń systemu SSiN w miejscu jego wytworzenia. 1.1.2 Testy FAT przeprowadza Wykonawca SSiN przy współudziale Zespołu Sprawdzenia powołanego na podstawie Procedury odbioru i sprawdzenia technicznego składników majątku PSE S.A. 1.1.3 Organizacja, testów FAT jak również powołanie odpowiednich Zespołów Sprawdzenia zostało określone w Procedurze odbioru i sprawdzenia technicznego składników majątku PSE S.A.. I.2 CEL TESTÓW 1.2.1 Celem testu FAT SSiN jest stwierdzenie gotowości zgłoszonego zakresu SSiN do montażu na obiekcie. 1.2.2 W ramach testów FAT SSiN wykonuje się sprawdzenia: - kompletności wyposażenia systemu SSiN, - poprawności montażu, - zainstalowanego oprogramowania i jego funkcji, - poprawności działania wszystkich elementów systemu SSiN, - kompletności dokumentacji SSiN, - zgodności instalacji z zatwierdzoną dokumentacją, w zakresie zgłoszonym do testów FAT. I.3 DOKUMENTACJA 1.3.1 Wykonawca dostarcza opis działania systemu obejmujący co najmniej: 1.3.1.1 wykaz i opis funkcji systemu, 1.3.1.2 dane dotyczące wymaganych parametrów technicznych określonych w Standardzie Budowy SSiN, 1.3.1.3 schematy blokowe i rysunki ilustrujące strukturę i realizację funkcji systemu, 1.3.1.4 dokumentację stanowiska HMI z opisem realizowanych procesów, 1.3.1.5 dokumentację oprogramowania użytkowego, w tym narzędziowego, systemowego oraz serwisowego, 1.3.1.6 dokumentację sprzętu, która powinna opisywać zainstalowane układy i ich działanie, procedury znajdowania i usuwania usterek oraz procedury eksploatacji systemu. Dokumentacja ta powinna pozwolić na samodzielną eksploatację systemu przez Zamawiającego, 1.3.1.7 dokumentację techniczno ruchową zainstalowanego sprzętu, 3

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru 1.3.1.8 opis implementacji protokołów komunikacyjnych i listę telegramów przesyłanych danych, które są stosowane wewnątrz systemu i do komunikacji zewnętrznej, 1.3.1.9 numer wersji SSiN, a w tym numery wersji oprogramowania systemowego i aplikacyjnego sterowników oraz modułów, numery seryjne elementów systemu, numer wersji konfiguracji sterowników. Oprogramowanie systemowe i aplikacyjne sterowników oraz modułów powinno zostać dołączone na nośnikach elektronicznych. 1.3.2 Cała dokumentacja powinna być sporządzona w języku polskim. I.4 WARUNKI PRZEPROWADZENIA TESTÓW FAT 1.4.1 Zatwierdzony program testów FAT wg wzorca określonego w Załączniku nr 1. 1.4.2 Przedłożenie przez Wykonawcę, najpóźniej do dnia rozpoczęcia testów FAT, następujących dokumentów i dokumentacji: 1.4.2.1 badania typu i wyrobu oraz deklaracji zgodności urządzeń wchodzących w skład systemu SSiN, 1.4.2.2 protokoły z realizacji wewnętrznych testów fabrycznych Wykonawcy, 1.4.2.3 paszporty konfiguracji SSiN przygotowanej na testy FAT, paszporty oprogramowania systemowego poszczególnych modułów sterowników SSIN oraz urządzeń wchodzących w architekturę SSiN, 1.4.2.4 listę dodatkowych urządzeń i oprogramowania narzędziowego użytego do przeprowadzania testów FAT (symulatory, makiety, oprogramowanie diagnostyczne, itp.), 1.4.2.5 zatwierdzonej dokumentacji wykonawczej w zakresie: 1.4.2.5.1 schematów ideowych, montażowych i list wyposażenia szaf SSiN oraz schematów ideowych obwodów wtórnych i schematów funkcjonalnych pól, 1.4.2.5.2 funkcji wykorzystanych w poszczególnych urządzeniach EAZ, 1.4.2.5.3 PSR, 1.4.2.5.4 równań logicznych blokad polowych i międzypolowych, 1.4.2.5.5 schematów blokowych wszystkich zaimplementowanych sekwencji polowych i rozdzielnianych, 1.4.2.5.6 prezentacji procesu na stanowisku HMI, 1.4.2.5.7 schematów połączeń sieci LAN i telekomunikacyjnych, zestawienia wykorzystanych adresów IP i innych ustawień sieci oraz adresów master/slave szeregowych protokołów transmisyjnych, 1.4.2.5.8 list sygnałów SSiN: stacyjnych, CN/RCN, KDM/ODM i innych np. wymienianych z systemami Spółek Dystrybucyjnych lub Elektrowni, 1.4.2.5.9 list urządzeń IED, z którymi będzie realizowana wymiana danych wraz z informacją o zastosowanych protokołach komunikacyjnych, 1.4.2.5.10 list oprogramowania zainstalowanego w SSiN i licencji, 1.4.2.5.11 opis działania SSiN przy zerwaniach transmisji, 1.4.2.5.12 instrukcji obsługi SSiN. 4

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru I.5 ZAPEWNIENIE PRZEZ WYKONAWCĘ 1.5.1 Pełnej, obejmującej zgłoszony do testów FAT zakres realizowanego zadania, konfiguracji sprzętowej i programowej SSiN z zabudowanymi sterownikami polowymi, komputerami stacyjnymi, HMI, serwerem WEB, urządzeniami sieci LAN. 1.5.2 Niezbędnej ilość symulatorów (urządzeń umożliwiających odwzorowanie aparatury testowanych pól). 1.5.3 Urządzeń EAZ w ilości co najmniej 1 sztuki z każdego typu instalowanego na obiekcie (dotyczy również ZS i LRW jeśli są w wersji rozproszonej) z docelową konfiguracją komunikacyjną. Jeśli system będzie instalowany na obiekcie bez wymiany zabezpieczeń to zakres sprawdzeń z udziałem urządzeń EAZ musi być zrealizowany na testach SAT. 1.5.4 Innych urządzeń IED (ich lista zależy od uwarunkowań konkretnego obiektu) lub ich symulatorów umożliwiających sprawdzenie obsługi protokołów transmisyjnych, które będą wykorzystywane w obiekcie, a nie są zaimplementowane w urządzeniach przygotowanych na FAT. Listę urządzeń, protokołów i symulatorów określa program testów. 1.5.5 Oprogramowania narzędziowego umożliwiającego generowanie i odbiór sygnałów zgodnie z protokołami IEC60870-5-101, IEC60870-5-103, IEC60870-5-104, MODBUS, IEC61850, DNP3 w zależności od typu zastosowanych w SSiN protokołów. I.6 ZAKRES TESTÓW FAT OBEJMUJE WERYFIKACJĘ I SPRAWDZENIE 1.6.1 Protokołów testów wewnętrznych Wykonawcy. 1.6.2 Kompletności dokumentacji. 1.6.3 Kompletności wyposażenia SSiN. 1.6.4 Jakości montażu, kompletność połączeń PE w obrębie szaf, jakość i kompletność opisów. 1.6.5 Połączeń sieci LAN. 1.6.6 Połączeń sterowników polowych i sterowników centralnych. 1.6.7 Poprawności działania PSR. 1.6.8 Poprawności funkcjonowania systemu przy uszkodzeniach składników komunikacyjnych sieci LAN. 1.6.9 Poprawności działania mechanizmów redundancji. 1.6.10 Pomiarów analogowych i cyfrowych. 1.6.11 Sygnałów alarmów i zdarzeń. 1.6.12 Rozkazów sterowniczych. 1.6.13 Poziomów sterowań i uprawnień sterowniczych. 1.6.14 Blokad logicznych polowych i międzypolowych. 1.6.15 Realizacji funkcjonalności odstawień sterowań łączników i pola. 1.6.16 Realizacji funkcji pole w przeglądzie i pole w remoncie. 1.6.17 Trybów sterowań. 1.6.18 Sekwencji łączeniowych. 1.6.19 Rejestracji zdarzeń. 5

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru 1.6.20 Realizacji funkcji HMI. 1.6.21 Realizacji funkcji WEB Serwera. 1.6.22 Współpracy z układami EAZ. 1.6.23 Poprawności implementacji protokołów komunikacyjnych wymaganych w danym projekcie. 1.6.24 Kontroli współpracy z urządzeniami IED. 1.6.25 Kontroli dostępu do funkcji systemu. 1.6.26 Innych wynikających ze specyfiki obiektu. I.7 OCENA WYNIKÓW TESTÓW FAT 1.7.1 Nie spełnienie przez Wykonawcę warunków określonych w pkt. I.4 jest podstawą do zakończenia testów FAT z wynikiem negatywnym. 1.7.2 Za usterki limitujące uznaje się w szczególności: - błędne działanie blokad polowych, - błędne działanie blokad miedzypolowych, - błędne działanie sekwencji łączeniowych, - błędne działanie redundancji w ramach SSiN, - błędne działanie redundancji sygnalizacji z urządzeń EAZ, - błędy wewnętrzne systemów operacyjnych serwerów WWW i aplikacji SSiN, lub brak możliwości ich sprawdzenia. 1.7.3 W sytuacji stwierdzenia znaczącej liczby usterek (decyzję podejmuje Zespół Sprawdzenia), niezdefiniowanych powyżej jako limitujące, testy FAT zostają zakończone z wynikiem negatywnym. 1.7.4 Z wykonanych prac sporządzany jest protokół zgodnie z Procedurą odbioru i sprawdzenia technicznego składników majątku PSE S.A., w którym zawarte są wyniki, uwagi i zalecenia po testach FAT SSiN. II REALIZACJA TESTÓW SAT II.1 WSTĘP 2.1.1 Standard realizacji testów SAT określa zasady prowadzenia sprawdzeń systemu SSiN w miejscu jego docelowego zainstalowania z udziałem ośrodków nadrzędnych (administrator telemechaniki KDM, administrator telemechaniki ODM, CN, RCN) oraz spółkami dystrybucyjnymi, wytwórcami i odbiorcami. 2.1.2 Testy SAT przeprowadza IK przy udziale Zespół Sprawdzenia oraz przy współudziale Wykonawcy. 2.1.3 Organizacja testów SAT jak również powołanie odpowiednich Zespołów Sprawdzenia zostało określone w Procedurze odbioru i sprawdzenia technicznego składników majątku PSE S.A.. 6

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru II.2 CEL TESTÓW 2.2.1 Celem testu SAT jest stwierdzenie poprawnej instalacji SSiN na obiekcie, prawidłowej współpracy z ośrodkami nadrzędnymi i gotowości do przeprowadzenia testów końcowych. 2.2.2 W ramach testów SAT SSiN wykonuje się sprawdzenia: - poprawności montażu systemu SSiN na obiekcie, - poprawności współpracy SSiN z obwodami wtórnymi i aparaturą stacyjną, - poprawności współpracy z urządzeniami EAZ w docelowej konfiguracji, - poprawności redundancji zasilania elementów składowych SSiN, - poprawności współpracy SSiN z obwodami i aparaturą Potrzeb Własnych, - poprawności funkcjonowania kanałów transmisji do ośrodków nadrzędnych, - poprawności współpracy SSiN z ośrodkami nadrzędnymi ( KDM, ODM, CN, RCN) oraz spółkami dystrybucyjnymi, wytwórcami i odbiorcami, w zakresie zgłoszonym do testów SAT. 2.2.3 Sprawdzenie sygnałów wykonuje się od źródła ich powstawania, a sprawdzenie sterowań z udziałem aparatury obiektu. II.3 DOKUMENTACJA 2.3.1 Wykonawca powinien dostarczyć opis działania systemu ze wskazaniem zmian w stosunku do dokumentów dostarczonych na testy FAT. Powinien on obejmować co najmniej: 2.3.1.1 wykaz i opis funkcji systemu, 2.3.1.2 schematy blokowe i rysunki ilustrujące strukturę i realizację funkcji systemu, 2.3.1.3 dokumentację stanowiska HMI z opisem realizowanych procesów, 2.3.1.4 dokumentację techniczno ruchową zainstalowanego sprzętu, 2.3.1.5 opis implementacji protokołów komunikacyjnych i listę telegramów przesyłanych danych, które są stosowane wewnątrz systemu i do komunikacji zewnętrznej, 2.3.1.6 numer wersji SSiN, a w tym numery wersji oprogramowania systemowego i aplikacyjnego sterowników oraz modułów, numery seryjne elementów systemu, numer wersji konfiguracji sterowników. 2.3.2 Zaktualizowaną Instrukcję Eksploatacji Stacji. 2.3.3 Cała dokumentacja powinna być sporządzona w języku polskim. II.4 WARUNKI PRZEPROWADZENIA TESTÓW SAT 2.4.1 Zakończenie z wynikiem pozytywnym testów FAT. 2.4.2 Zakończenie przez Wykonawcę prac montażowych i rozruchowych na obiekcie lub w polu. 2.4.3 Zatwierdzony program testów SAT wg wzorca określonego w Załączniku nr 2. 2.4.4 Zapewnienie wyłączeń poszczególnych elementów stacji, które podlegać będą testom SAT (pola, rozdzielnie, automatyki, itp.), lub wyłączenia te są niezbędne z uwagi na spełnienie wymagań w zakresie BHP. 7

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru 2.4.5 Zakończona pełna edycja odwzorowania obiektu w ośrodkach nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN) oraz spółkach dystrybucyjnych u wytwórców i odbiorców. 2.4.6 Uruchomione kanały transmisji z ośrodkami nadrzędnymi. 2.4.7 Dostarczenie przez Wykonawcę następujących dokumentów i dokumentacji: 2.4.7.1 wyników przeprowadzonych testów wewnętrznych i przygotowanych protokołów przez grupę rozruchową, 2.4.7.2 aktualnej dokumentacji wykonawczej w zakresie: 2.4.7.2.1 schematów ideowych, montażowych i list wyposażenia szaf SSiN oraz schematów ideowych obwodów wtórnych i schematów funkcjonalnych pól, 2.4.7.2.2 funkcji wykorzystanych w poszczególnych urządzeniach EAZ, 2.4.7.2.3 PSR, 2.4.7.2.4 równań logicznych blokad polowych i międzypolowych, 2.4.7.2.5 schematów blokowych wszystkich zaimplementowanych sekwencji polowych i rozdzielnianych, 2.4.7.2.6 prezentacji procesu na stanowisku HMI, 2.4.7.2.7 schematów połączeń sieci LAN i telekomunikacyjnych, zestawienia wykorzystanych adresów IP i innych ustawień sieci oraz adresów master/slave szeregowych protokołów transmisyjnych, 2.4.7.2.8 list sygnałów SSiN: stacyjnej, ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN) oraz spółek dystrybucyjnych, wytwórców i odbiorców, 2.4.7.2.9 potwierdzenie zgodności, w formie oświadczenia, konfiguracji SSiN z wersją przyjętą na koniec testów FAT, a w przypadku wprowadzenia zmian przekazanie ich listy wraz z potwierdzeniem poprawności realizacji, 2.4.7.3 instrukcji obsługi SSiN. 2.4.8 Wyedytowane i zasilone w dane z obiektu pulpity sterownicze właściwych: RCN i ODM oraz CN, KDM i stacji II.5 ZAPEWNIENIE PRZEZ WYKONAWCĘ 2.5.1 Dostępności na obiekcie grupy rozruchowej. 2.5.2 Możliwości wykonania sprawdzeń określonych w pkt.ii.6. II.6 ZAKRES TESTÓW SAT OBEJMUJE WERYFIKACJĘ I SPRAWDZENIE 2.6.1 Protokołów z rozruchu wykonanego przez Wykonawcę. 2.6.2 Kompletność dokumentacji. 2.6.3 Kompletności wyposażenia SSiN. 2.6.4 Jakości montażu, kompletność połączeń PE w obrębie szaf, jakość i kompletność opisów. 2.6.5 Połączeń sieci LAN. 2.6.6 Połączeń oraz współpracy sterowników polowych i sterowników centralnych. 2.6.7 Poprawności działania PSR wraz z udziałem aparatury pola. 8

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru 2.6.8 Poprawności funkcjonowania systemu przy uszkodzeniach składników komunikacyjnych sieci LAN z udziałem sieci WAN. 2.6.9 Poprawności działania mechanizmów redundancji (urządzeń EAZ, sterowników SSiN oraz łączności). 2.6.10 Pomiarów analogowych i cyfrowych. 2.6.11 Sygnałów alarmów i zdarzeń od źródła ich powstawania. 2.6.12 Rozkazów sterowniczych ze wszystkich ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN), spółek dystrybucyjnych, wytwórców oraz odbiorców z użyciem aparatury pola. 2.6.13 Poziomów sterowań i uprawnień sterowniczych z udziałem ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN), spółek dystrybucyjnych, wytwórców oraz odbiorców. 2.6.14 Blokad logicznych polowych i międzypolowych w zakresie możliwym do zrealizowania. 2.6.15 Realizacji funkcjonalności odstawień sterowań łączników i pola z udziałem ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN). 2.6.16 Realizacji funkcji pole w przeglądzie i pole w remoncie z udziałem ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN), spółek dystrybucyjnych, wytwórców oraz odbiorców. 2.6.17 Trybów sterowań z udziałem ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN), spółek dystrybucyjnych, wytwórców oraz odbiorców. 2.6.18 Sekwencji łączeniowych z udziałem ośrodków nadrzędnych. 2.6.19 Rejestracji zdarzeń. 2.6.20 Realizacji funkcji HMI. 2.6.21 Realizacji funkcji WEB Serwera na komputerach w wyznaczonych lokalizacjach np. RCN. 2.6.22 Współpracy z układami EAZ, w tym mechanizmów redundancji sygnalizacji z urządzeń EAZ. 2.6.23 Poprawności implementacji protokołów komunikacyjnych do ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN), spółek dystrybucyjnych, wytwórców oraz odbiorców. 2.6.24 Kontroli współpracy z urządzeniami IED. 2.6.25 Kontroli dostępu do funkcji systemu. 2.6.26 Poprawność edycji odwzorowania obiektu w ośrodkach nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN), spółek dystrybucyjnych, wytwórców oraz odbiorców. 2.6.27 Innych wynikających ze specyfiki obiektu. II.7 OCENA WYNIKÓW TESTÓW SAT 2.7.1 Nie spełnienie warunków określonych w pkt. II.4 jest podstawą do zakończenia testów SAT z wynikiem negatywnym. 2.7.2 Za usterki limitujące uznaje się w szczególności: - niezgodność blokad elektrycznych z logicznymi, - błędne działanie blokad logicznych, - błędne sterowanie z poziomu obiektu z uwzględnieniem trybów sterowania, - błędne działanie mechanizmów przejmowania uprawnień sterowniczych, - błędy lub braki w sygnalizacji parametrów technologicznych urządzeń pola, - błędy lub braki w sygnalizacji z zabezpieczeń, 9

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru lub brak możliwości ich sprawdzenia. 2.7.3 W sytuacji stwierdzenia znaczącej liczby usterek (decyzję podejmuje Zespół Sprawdzenia), niezdefiniowanych powyżej jako limitujące, testy SAT zostają zakończone z wynikiem negatywnym. 2.7.4 Z wykonanych prac sporządzany jest protokół zgodnie z Procedurą odbioru i sprawdzenia technicznego składników majątku PSE S.A., w którym zawarte są wyniki, uwagi i zalecenia po testach SAT SSiN. III REALIZACJA TESTÓW KOŃCOWYCH III.1 WSTĘP 3.1.1 Standard realizacji testów końcowych określa zasady sprawdzeń systemu SSiN w miejscu jego zainstalowania oraz w ośrodkach nadrzędnych dla sprawdzenia funkcjonalności SSiN związanych ze sterowaniem poziomu stacji i zdalnie z systemów dyspozytorskich. 3.1.2 Testy Końcowe przeprowadzają służby ruchowe przy udziale służb eksploatacyjnych Zamawiającego, przy współudziale Wykonawcy. 3.1.3 Organizacja testów Końcowych jak również powołanie odpowiednich Zespołów Sprawdzenia zostało określone w Procedurze odbioru i sprawdzenia technicznego składników majątku PSE S.A.. III.2 CEL TESTÓW 3.2.1 Testy Końcowe wykonuje się dla stwierdzenia spełnienia przez SSiN oraz systemy w ośrodkach nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN) oraz spółkach dystrybucyjnych, u wytwórców i odbiorców, warunków technicznych w zakresie zdolności obiektu do zdalnego sterowania. W ramach testów końcowych dokonuje się sterowań ruchowych oraz sterowań wybranymi automatykami, które są odwzorowane w programie testów. 3.2.2 Przeprowadzone testy z wynikiem pozytywnym są podstawą do zgłoszenia stacji do Załącznika nr 1 Instrukcji współpracy służb dyspozytorskich KDM/ODM ze służbami nadzoru eksploatacji CN/RCN. 3.2.3 W ramach testów Końcowych wykonuje się sprawdzenie poprawności: - wykonywania sterowań z poziomu stacji, - wykonywania sterowań ze wszystkich ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN) oraz spółek dystrybucyjnych, wytwórców i odbiorców, z uwzględnieniem wszystkich funkcjonalności SSiN. III.3 WARUNKI PRZEPROWADZENIA TESTÓW KOŃCOWYCH 3.3.1 Zakończenie z wynikiem pozytywnym testów SAT. 10

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru 3.3.2 Zatwierdzony program testów Końcowych wg wzorca określonego w Załączniku nr 3. 3.3.3 Zapewnienie wyłączeń poszczególnych elementów stacji, które podlegać będą testom Końcowym (pola, rozdzielnie, automatyki, itp.), lub wyłączenia te są niezbędne z uwagi na spełnienie wymagań w zakresie BHP. 3.3.4 Pozytywnie przeprowadzone odbiory wszystkich elementów stacji biorących udział w testach. III.4 ZAPEWNIENIE PRZEZ WYKONAWCĘ 3.4.1 Wsparcia technicznego na obiekcie podczas realizacji testów. III.5 ZAKRES TESTÓW KOŃCOWYCH OBEJMUJE WERYFIKACJĘ I SPRAWDZENIE 3.5.1 Poprawność odwzorowania łączników i automatyk na stacji i w ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN) oraz spółkach dystrybucyjnych u wytwórców i odbiorców. 3.5.2 Poprawność wykonywania sterowań łączników, automatyk i sekwencji ze stacji, ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN), spółek dystrybucyjnych, wytwórców oraz odbiorców wraz z funkcjonalnościami przejmowania uprawnień sterowniczych, odstawienia sterowań łączników/pól, trybów sterowania, funkcji pole w remoncie i pole w przeglądzie. 3.5.3 Sprawdzenie braku możliwości wykonywania sterowania w stanach zabronionych (w tym: brak uprawnień sterowniczych, tryby sterowań, odstawienia sterowań łączników/pól, pole w remoncie, pole w przeglądzie,itp.) wraz ze sprawdzeniem sygnalizacji w ośrodkach nadrzędnych i na obiekcie. 3.5.4 Poprawności współpracy systemu SSiN z ośrodkami nadrzędnymi (KDM, ODM, CN, RCN), spółkami dystrybucyjnymi, wytwórcami oraz odbiorcami. 3.5.5 Poprawności działania mechanizmów redundancji w komunikacji do ośrodków nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN). 3.5.6 Poprawności rejestracji zdarzeń w SSiN na stacji i w ośrodkach nadrzędnych (KDM, ODM, CN, RCN). 3.5.7 Inne wynikające ze specyfiki obiektu. III.6 OCENA WYNIKÓW TESTÓW KOŃCOWYCH 3.6.1 Nie spełnienie warunków określonych w pkt. III.3 jest podstawą do zakończenia testów Końcowych z wynikiem negatywnym. 3.6.2 W wypadku stwierdzenia jakiejkolwiek usterki, decyzję o dalszym postępowaniu w zakresie realizacji testów Końcowych podejmuje Kierownik Prób. 3.6.3 Z wykonanych prac sporządzany jest protokół zgodnie z Procedurą odbioru i sprawdzenia technicznego składników majątku PSE S.A., w którym zawarte są wyniki, uwagi i zalecenia po testach Końcowych SSiN. 11

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru IV ZAŁĄCZNIKI 4.1 Załącznik nr 1: Program realizacji testów FAT. 4.2 Załącznik nr 2: Program realizacji testów SAT. 4.3 Załącznik nr 3: Szablon realizacji testów Końcowych. 12

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru ZAŁĄCZNIK NR 1 Program testów FAT. 1. Program testów SSiN dla stacji elektroenergetycznej Nazwa Stacji Pole Nazwa pola i nr szafy 2. Lista testowanych urządzeń: Wymienić urządzenia podlegające sprawdzeniu dla danego pola. 3. Zakres sprawdzenia: Określić zakres sprawdzeń w kontekście pracy w polu własnym oraz nawiązań do innych pól. 4. Przebieg testów urządzeń SSiN dla pola podać nazwę pola. 5. Przygotowanie środowiska testowego: Wymienić urządzenia wchodzące w skład kompletnego środowiska testowego dla badanego pola. Stan pozostałych pól: Określić warunki ruchowe symulowane na potrzeby sprawdzenia funkcji pola badanego. 6. Organizacja testów. Testy realizuje: Wykonawca 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 7. PRZEGLĄD DOKUMENTACJI SPRAWDZONO OCENA P/ N/ ND UWAGI Projekt Wykonawczy P. Lista sygnałów P. Algorytmy sekwencji N. Algorytmy blokad. N.D. Instrukcje operatorskie Architektura systemu. Dokumentacje urządzeń nawiązanych do SSiN Inne 8. MONTAŻ. SPRAWDZENIE STANU: SPRAWDZONO OCENA P/ N/ ND UWAGI Mocowania urządzeń P. Listew zaciskowych N. Prowadzenie żył kablowych N.D. Uziemienia połączeń wyrównawczych Opisy i etykiety przewodów, listew, wtyczek sygnałowych, itp.. Segregacja i kolorystyka okablowania w zależności od napięcia, zgodnie z SIWZ Dobór zabezpieczeń i wyłączników: Kompletność dostawy sprzętu w szafie Ilość rezerwy w szafach. Inne.. Program testów FAT 1 z 4

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru ZAŁĄCZNIK NR 1 9. CZĘŚĆ KOMUNIKACYJNA SPRAWDZENIE STANU: SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Połączeń światłowodowych P. P. P. Połączeń elektrycznych P. P. P. Połączeń logicznych N. N. N. Konfiguracji adresów IP N.D. Konwerterów transmisyjnych Oznaczenie i etykiety przewodów i urządzeń transmisyjnych Synchronizacja czasu Redundancja - zerwania transmisji Redundancja - zanik zasilania inne 10. HMI SPRAWDZENIE ZAWARTOŚCI STATYCZNEJ EKRANÓW BADANEGO POLA SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Schemat pola/ kolorowanie P. P. P. Opisy łączników Pomiary P. P. P. Przyciski sterowań N. N. N. Sygnalizacja stanu automatyk w polu N.D. Sygnalizacja stanu urządzeń łączności Sygnalizacja alarmowa Nawiązania do schematu rozdzielni Inne 11. HMI SPRAWDZENIE ZAWARTOŚCI EKRANÓW ZWIĄZANYCH SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Stan obiektu P. P. P. Architektura SSiN P. P. P. Komunikacja IED N. N. N. Potrzeby Własne N.D. Stan Pracy Automatyk ARST Schemat Rozdzielni Schemat Stacji Obsługa Zdarzeń Obsługa Alarmów Inne 12. PANEL STEROWANIA REZERWOWEGO WERYFIKACJA STANU: SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Schematu pola wraz z oznaczeniami łączników P. P. P. Rozmieszczenia poszczególnych elementów na PSR. P. P. P. Kompletności, kształtu i kolorystyki przycisków. N. N. N. Kompletności, kształtu i kolorystyki lampek. N.D. N.D. N.D. Oznaczeń wewnętrznych elementów PSR. Sygnalizacja stanu przycisków Sygnalizacja stanu lampek Prowadzenie okablowania. Inne Program testów FAT 2 z 4

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru ZAŁĄCZNIK NR 1 13. SSiN SPRAWDZENIE LISTY SYGNAŁÓW POMIAROWYCH POTWIERDZENIE JEDNAKOWYCH WARTOŚCI POMIAROWYCH SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Mierniki na PSR P. P. P. HMI P. P. P. RCN N. N. N. KDM N.D. N.D. N.D. Pomiary technologiczne AT/TR Wartości pomiarowe warunków synchronizacji Inne 14. SSiN STEROWANIA ŁĄCZNIKAMI POLA: POTWIERDZIĆ ZMIANY STANU ŁĄCZNIKÓW SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Sterowania PSR z poz. nr 3. P. P. P. PSR z poz. nr 2 P. P. P. HMI z poz. nr 1 N. N. N. P. P. 15. SSiN STEROWANIA BEZPOŚREDNIE POLA w HMI POTWIERDZIĆ ZMIANY STANU SYGNALIZACJI WE WŁAŚCIWYM OŚRODKU SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI SPZ P. P. P. LRW P. P. P. Zabezpieczenia N. N. N. Kontrola Synchronizmu P. Wybór miejsca sterowania na napędzie P. Impulsowanie Zabezpieczeń PZ - tryb regulacji PZ - sterowanie grupami chłodnic Urzadzenia łączności Pobieranie uprawnień dla stacji 16. SSiN ZMIANA STATUSU POLA BLOKOWANIE STEROWAŃ w POLU i ŁĄCZNIKAMI POTWIERDZIĆ ZMIANY I BLOKADY SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Pobieranie uprawnień (zał/ sygn) P. P. P. Pole w przeglądzie (zał/ sygn) P. P. P. Pole w remoncie (zał/ sygn) N. Blokady sterowań pojedyńczymi łącznikami (zał/ sygn) Inne 17. SSiN HMI SPRAWDZENIE BLOKAD STEROWNICZYCH PRÓBY STEROWAŃ KONTROLA SYGNALIZACJI PRZYCZYN BLOKADY W HMI SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Blokady od braku uprawnień sterowniczych P. P. P. Blokady od braku technologicznych warunków początkowych. P. P. P. Blokady od warunków ruchowych w polu badanym N. N. N. Blokady od warunków ruchowych w innych polach Blokady realizowane przy sterowaniach z poz. nr 2 PSR. Inne Program testów FAT 3 z 4

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru ZAŁĄCZNIK NR 1 18. SSiN HMI SPRAWDZENIE SEKWENCJI STEROWNICZYCH SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Uruchomienie sekwencji przy braku uprawnień P. P. P. Uruchomienie sekwencji przy braku warunków początkowych i ruchowych. P. P. P. Uruchomienie, wykonanie i potwierdzenie wykonania sekwencji (krok.) N. N. N. Uruchomienie, wykonanie i potwierdzenie wykonania sekwencji (autom.) Przerywanie sekwencji przy zmianie warunków sterowniczych. Inne 19. SSiN HMI SPRAWDZENIE SYGNALIZACJI I STEROWAŃ SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Lista sygnałów pomiarowych P. P. P. Lista sygnałów sterowniczych P. P. P. Lista sygnałów zdarzeń N. N. N. Lista sygnałów alarmowych Program testów FAT 4 z 4

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru ZAŁĄCZNIK NR 2 Program testów SAT. 1. Program testów SSiN dla stacji elektroenergetycznej Nazwa Stacji Pole Nazwa pola i nr szafy 2. Lista testowanych urządzeń: Wymienić urządzenia podlegające sprawdzeniu dla danego pola. 3. Zakres sprawdzenia: Określić zakres sprawdzeń w kontekście pracy w polu własnym oraz nawiązań do innych pól. 4. Przebieg testów urządzeń SSiN dla pola podać nazwę pola. 5. Przygotowanie środowiska testowego: Wymienić urządzenia wchodzące w skład kompletnego środowiska testowego dla badanego pola. Stan pozostałych pól: Określić warunki ruchowe symulowane na potrzeby sprawdzenia funkcji pola badanego. 6. Organizacja testów. Testy realizuje: Wykonawca 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 7. PRZEGLĄD DOKUMENTACJI SPRAWDZONO OCENA P/ N/ ND UWAGI Projekt Wykonawczy P. Lista sygnałów P. Algorytmy sekwencji N. Algorytmy blokad. N.D. Instrukcje operatorskie Architektura systemu. Dokumentacje urządzeń nawiązanych do SSiN Protokołół z rozruchu wykonany przez Wykonawcę Protokołół z badań ochrony przeciwporażeniowej Kompletność dokumentacji obwodów wtórnych Inne 8. MONTAŻ. SPRAWDZENIE STANU: SPRAWDZONO OCENA P/ N/ ND UWAGI Mocowania urządzeń P. Listew zaciskowych N. Prowadzenie żył kablowych N.D. Uziemienia połączeń wyrównawczych Opisy i etykiety przewodów, listew, wtyczek sygnałowych, itp.. Segregacja i kolorystyka okablowania w zależności od napięcia, C175zgodnie z SIWZ Dobór zabezpieczeń i wyłączników Kompletność dostawy sprzętu w szafie Ilość rezerwy w szafach Jakości montażu Nawiązania obwodów wtórnych do obwodów w szafach SSiN Potwierdzenie ciągłości obwodów wtórnych prądowych i napięciowych Inne.. Program testów SAT 1 z 4

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru ZAŁĄCZNIK NR 2 9. CZĘŚĆ KOMUNIKACYJNA SPRAWDZENIE STANU: SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Połączeń światłowodowych P. P. P. Połączeń elektrycznych P. P. P. Połączeń logicznych N. N. N. Konfiguracji adresów IP N.D. Konwerterów transmisyjnych Oznaczenie i etykiety przewodów i urządzeń transmisyjnych Synchronizacja czasu Redundancja - zerwania transmisji Redundancja - zanik zasilania Połączeń SSiN z urządzeniami IED oraz redundancji Transmisji w ramach sieci LAN SSiN w tym redundancji połączeń Kanałów do ośrodków nadrzędnych Poprawności implementacji protokołów komunikacyjnych i edycji obiektu w ośrodkach nadrzędnych Realizacji funkcji WEB Serwera na komputerach w wyznaczonych lokalizacjach np. RCN inne 10. HMI SPRAWDZENIE ZAWARTOŚCI STATYCZNEJ EKRANÓW BADANEGO POLA SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Schemat pola/ kolorowanie P. P. P. Opisy łączników Pomiary P. P. P. Przyciski sterowań N. N. N. Sygnalizacja stanu automatyk w polu N.D. Sygnalizacja stanu urządzeń IED N.D. Sygnalizacja stanu urządzeń łączności Sygnalizacja alarmowa Nawiązania do schematu rozdzielni Sygnalizacja warunków technologicznych aparatury inne 11. HMI SPRAWDZENIE ZAWARTOŚCI EKRANÓW ZWIĄZANYCH SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Stan obiektu P. P. P. Architektura SSiN P. P. P. Komunikacja IED N. N. N. Potrzeby Własne N.D. Stan Pracy Automatyk ARST Schemat Rozdzielni Schemat Stacji Obsługa Zdarzeń Obsługa Alarmów inne Program testów SAT 2 z 4

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru ZAŁĄCZNIK NR 2 12. PANEL STEROWANIA REZERWOWEGO WERYFIKACJA STANU: SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Schematu pola wraz z oznaczeniami łączników P. P. P. Rozmieszczenia poszczególnych elementów na PSR P. P. P. Kompletności, kształtu i kolorystyki przycisków N. N. N. Kompletności, kształtu i kolorystyki lampek N.D. N.D. N.D. Oznaczeń wewnętrznych elementów PSR Sygnalizacja stanu przycisków Sygnalizacja stanu lampek Prowadzenie okablowania Pomiary inne 13. SSiN SPRAWDZENIE LISTY SYGNAŁÓW POMIAROWYCH POTWIERDZENIE JEDNAKOWYCH WARTOŚCI POMIAROWYCH SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Mierniki na PSR P. P. P. HMI P. P. P. RCN N. N. N. KDM N.D. N.D. N.D. Pomiary technologiczne AT/TR Wartości pomiarowe warunków synchronizacji inne 14. SSiN STEROWANIA ŁĄCZNIKAMI POLA: POTWIERDZIĆ ZMIANY STANU ŁĄCZNIKÓW SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Sterowania PSR z poz. nr 3. P. P. P. PSR z poz. nr 2 P. P. P. HMI z poz. nr 1 N. N. N. inne P. 15. SSiN STEROWANIA BEZPOŚREDNIE POLA w HMI POTWIERDZIĆ ZMIANY STANU SYGNALIZACJI WE WŁAŚCIWYM OŚRODKU SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI SPZ P. P. P. LRW P. P. P. Zabezpieczenia N. N. N. Kontrola Synchronizmu P. Wybór miejsca sterowania na napędzie P. Impulsowanie Zabezpieczeń PZ - tryb regulacji PZ - sterowanie grupami chłodnic Urzadzenia łączności Pobieranie uprawnień dla stacji inne 16. SSiN ZMIANA STATUSU POLA BLOKOWANIE STEROWAŃ w POLU i ŁĄCZNIKAMI POTWIERDZIĆ ZMIANY I BLOKADY SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Pobieranie uprawnień (zał/ sygn) P. P. P. Pole w przeglądzie (zał/ sygn) P. P. P. Pole w remoncie (zał/ sygn) N. Blokady sterowań pojedyńczymi łącznikami (zał/ sygn) inne Program testów SAT 3 z 4

Standard realizacji testów FAT, SAT i KOŃCOWYCH Systemu Sterowania i Nadzoru ZAŁĄCZNIK NR 2 17. SSiN HMI SPRAWDZENIE BLOKAD STEROWNICZYCH PRÓBY STEROWAŃ KONTROLA SYGNALIZACJI PRZYCZYN BLOKADY W HMI SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Blokady od braku uprawnień sterowniczych P. P. P. Blokady od braku technologicznych warunków początkowych. P. P. P. Blokady od warunków ruchowych w polu badanym N. N. N. Blokady od warunków ruchowych w innych polach Blokady realizowane przy sterowaniach z poz. nr 2 PSR. Poprawność blokad logicznych Zgodność blokad elektrycznych z logicznymi Poprawności funkcji odstawienia sterowań łącznika/pola Poprawności funkcji przejmowania uprawnień sterowniczych Poprawności funkcji pole w przeglądzie / pole w remoncie inne 18. SSiN HMI SPRAWDZENIE SEKWENCJI STEROWNICZYCH SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Uruchomienie sekwencji przy braku uprawnień P. P. P. Uruchomienie sekwencji przy braku warunków początkowych i ruchowych. P. P. P. Uruchomienie, wykonanie i potwierdzenie wykonania sekwencji (krok.) N. N. N. Uruchomienie, wykonanie i potwierdzenie wykonania sekwencji (autom.) Przerywanie sekwencji przy zmianie warunków sterowniczych. inne 19. SSiN HMI SPRAWDZENIE SYGNALIZACJI I STEROWAŃ SPRAWDZONO DZIENNIK ALARMY OCENA P/ N/ ND WEB SERVER UWAGI Lista sygnałów pomiarowych P. P. P. Lista sygnałów sterowniczych P. P. P. Lista sygnałów zdarzeń N. N. N. Lista sygnałów alarmowych inne 20. OŚRODKI NADRZĘDNE SPRAWDZONO OCENA P/ N/ ND UWAGI Schemat pola/ kolorowanie P. Opisy łączników P. Pomiary N. Pobieranie uprawnień Pole w przeglądzie Pole w remoncie Obsługa Zdarzeń Obsługa Alarmów Sterowania inne Program testów SAT 4 z 4