R O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy oraz ekwiwalentu pieniężnego za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego nauczycieli akademickich Na podstawie art. 153 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje: 1. W rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2006 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy oraz ekwiwalentu pieniężnego za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego nauczycieli akademickich (Dz. U. Nr 203, poz. 1499, z 2009 r. Nr 44, poz. 357 oraz z 2013 r. poz. 904) wprowadza się następujące zmiany: 1) w 5 ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Wynagrodzenie za jeden dzień urlopu wypoczynkowego w części ustalonej na podstawie składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości oraz składników wynagrodzenia określonych procentowo od tych stawek oblicza się, dzieląc sumę tych składników przysługujących w miesiącu wykorzystywania urlopu przez 21. Tak obliczone wynagrodzenie za jeden dzień urlopu wypoczynkowego mnoży się przez liczbę dni tego urlopu. ; 2) 6 otrzymuje brzmienie: 6. Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy nauczyciela akademickiego stanowi sumę wynagrodzenia w części ustalonej na podstawie składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości oraz składników wynagrodzenia określonych procentowo od tych stawek, obliczonego zgodnie 1) 2) Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego kieruje działem administracji rządowej szkolnictwo wyższe, na podstawie 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (Dz. U. Nr 248, poz. 1483). Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 742 i 1544, z 2013 r. poz. 675, 829, 1005, 1588 i 1650 oraz z 2014 r. poz. 7, 768 i 821.
2 z przepisem 5 ust. 1, i wynagrodzenia w części ustalonej na podstawie zmiennych składników wynagrodzenia, obliczonego zgodnie z przepisem 5 ust. 2. ; 3) w 7 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Do ustalenia ekwiwalentu pieniężnego za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego uwzględnia się składniki wynagrodzenia określone w stawkach miesięcznych w stałej wysokości oraz składniki wynagrodzenia określone procentowo od tych stawek w wysokości przysługującej nauczycielowi akademickiemu w miesiącu, w którym nabył prawo do tego ekwiwalentu.. 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 sierpnia 2014 r. MINISTER NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO
3 U Z A S A D N I E N I E Niniejsze rozporządzenie stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 153 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.). Nowelizacja rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2006 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy oraz ekwiwalentu pieniężnego za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego nauczycieli akademickich (Dz. U. Nr 203, poz. 1499, z 2009 r. Nr 44, poz. 357 oraz z 2013 r. poz. 904), zwanego dalej rozporządzeniem, ma na celu wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 lipca 2013 r. (sygn. akt P 53/11). W powyższym wyroku Trybunał Konstytucyjny orzekł niezgodność postanowień 7 ust. 1 rozporządzenia w zakresie, w jakim przy ustalaniu ekwiwalentu za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego obliczonego w stosunku do składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości, nakazuje obliczanie tego ekwiwalentu przyjmując za podstawę dni kalendarzowe z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP. W wyniku orzeczenia przepis 7 ust. 1 rozporządzenia we wskazanym wyżej zakresie traci moc obowiązującą z upływem dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw RP, tj. z dniem 8 sierpnia 2014 r. Trybunał Konstytucyjny, uzasadniając wyrok, podniósł, iż: Ustalenie ilości dni kalendarzowych przypadających w trakcie urlopu, z uwzględnieniem dni wolnych od pracy wynikających z pięciodniowego tygodnia pracy, nie będzie nastręczało trudności w wypadku wykorzystania urlopu przez pracownika naukowego. Znany jest konkretny okres, w którym pracownik bierze urlop, a więc możliwa jest do ustalenia liczba dni wolnych od pracy w tym czasie przypadających. Jednakże zastosowanie na mocy 7 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego do obliczenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy nie w każdym wypadku będzie gwarantowało wypłatę ekwiwalentu w wysokości wynagrodzenia za urlop. Nieznany jest bowiem termin, w jakim wykorzystany zostałby urlop, a tym samym nie jest poznawalna dokładna ilość dni wolnych od pracy (sobót, niedziel, świąt), które przypadłyby w tym czasie. W związku z tym niemożliwe jest też dokładne obliczenie ekwiwalentu pieniężnego za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Tym samym kwota ekwiwalentu pieniężnego
4 obliczona na podstawie badanej regulacji nie zawsze będzie odpowiadała wysokości wynagrodzenia wypłaconego w czasie urlopu wypoczynkowego. 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w zakresie, w jakim przy ustalaniu ekwiwalentu za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego obliczonego w stosunku do składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości, nakazuje obliczanie tego ekwiwalentu, przyjmując za podstawę dni kalendarzowe nie gwarantuje, że wysokość ekwiwalentu zawsze będzie odpowiadała wysokości wynagrodzenia za urlop. Zasady ustalania ekwiwalentu nie uwzględniają tym samym wytycznych z art. 153 ust. 2 i art. 133 ust. 6 prawa o szkolnictwie wyższym, co prowadzi do wniosku o jego niezgodności z art. 92 ust. 1 Konstytucji. Ze względu na to, iż 7 ust. 1 rozporządzenia mówiący, że ekwiwalent pieniężny za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego ustala się, stosując zasady obowiązujące przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, jest ściśle związany z 5 ust. 1, który nakazuje uwzględniać dni kalendarzowe jako podstawę do obliczania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy nauczycieli akademickich w części ustalonej na podstawie składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości, proponuje się zmianę zasad obowiązujących przy obliczaniu tzw. wynagrodzenia urlopowego w tej części. W 5 w ust. 1 rozporządzenia zaproponowano, aby w celu obliczenia wysokości wynagrodzenia za jeden dzień urlopu wypoczynkowego w części ustalonej na podstawie składników wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości oraz składników wynagrodzenia określonych procentowo od tych stawek sumę tych składników podzielić przez 21, a więc średnią liczbę dni roboczych przypadających w miesiącu. Tak obliczone wynagrodzenie za jeden dzień urlopu wypoczynkowego należy następnie pomnożyć przez liczbę dni urlopu. Przy czym liczba dni urlopu jest określana w dniach roboczych, gdyż zgodnie z art. 133 ust. 6 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym do urlopu wypoczynkowego nie wlicza się dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w pięciodniowym tygodniu pracy. Zmienione w ten sposób zasady obowiązujące przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, na mocy 7 ust. 1, znajdą zastosowanie do ustalania ekwiwalentu pieniężnego za okres niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Z kolei zmiany proponowane do 6 i 7 ust. 2 rozporządzenia mają charakter porządkujący. Ujednolicają brzmienie tych jednostek redakcyjnych z brzmieniem 2
5 rozporządzenia, w którym mówi się o składnikach wynagrodzenia określonych w stawkach miesięcznych w stałej wysokości oraz składnikach wynagrodzenia określonych procentowo od tych stawek. Jako datę wejścia w życie projektowanego rozporządzenia proponuje się dzień 1 sierpnia 2014 r. Takie rozwiązanie umożliwi zastosowanie nowego sposobu ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy od pierwszego dnia miesiąca, gdyż w uczelniach publicznych, które stosują przepisy rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej (Dz. U. poz. 1571), wynagrodzenie zasadnicze, jak również wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy są wypłacane nauczycielowi akademickiemu z góry. Zgodnie z opinią Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13 czerwca 2014 r. Nr DPUE.920.797.2014/2, projekt rozporządzenia nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Projekt rozporządzenia nie podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).