2. Propozycja rozk adu materia u nauczania (dla modu u 3.) Dzia VII: ELEKTROSTATYKA (11 godzin) Numer i temat lekcji Najwa niejsze zagadnienia lub zadania dydaktyczne Wiedza i umiej tnoêci (kategoria celu) Praca eksperymentalno-badawcza. Zadania problemowe i rachunkowe 9 1 2 3 4 1. Zjawisko elektryzowania cia. Dwa rodzaje adunków elektrycznych. 1. Wykazanie zdolnoêci niektórych cia do elektryzowania si. 2. adunek elektryczny. 3. W aêciwoêci cia naelektryzowanych. e niektóre cia a wykazujà zdolnoêç do elektryzowania si (A), e cia a naelektryzowane gromadzà adunki elektryczne jednego rodzaju (A), e cia a naelektryzowane adunkami jednoimiennymi odpychajà si, a ró noimiennymi przyciàgajà si (A). wykazaç doêwiadczalnie w aêciwoêci cia naelektryzowanych (C). 1. Obserwacja. W aêciwoêci cia naelektryzowanych podr cznik: a) doêw. 1., str. 9, b) doêw. 2., str. 9. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 1., 2., str. 6. 2/3. Pole elektrostatyczne rodzaje pól. 1. Poj cie linii pola elektrostatycznego. 2. Pole jednorodne i centralne. 3. Poj cie kondensatora. e cia a naelektryzowane wytwarzajà wokó siebie pole elektrostatyczne (A), co to jest adunek próbny (A), jak powstaje pole centralne (B), jak powstaje pole jednorodne (B), co to jest kondensator (A). potwierdzajàce istnienie pola wokó cia a naelektryzowanego (C), 1. Obserwacja kszta tu linii pola elektrostatycznego podr cznik: doêw. 6., str. 13. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 3., 4., str. 7 8.
1 2 3 4 obrazujàce pole centralne i jednorodne (D). 4. Budowa atomu. Jednostka adunku 1. Przypomnienie budowy atomu. 2. Poj cie adunku elementarnego. 3. Jednostka adunku elektrycznego kulomb. jak zbudowany jest atom (A), co to jest adunek elementarny (A), jaka jest jednostka adunku elektrycznego (A), jak powstajà jony (B). przedstawiç model budowy atomu (C). 1. Zeszyt çwiczeƒ zad. 5., 6., str. 9. 10 5. Przewodniki i izolatory. 1. Budowa wewn trzna przewodników i izolatorów. 2. Elektryzowanie przewodników i izolatorów. jakie sà przyk ady przewodników, a jakie izolatorów (A), czym ró nià si w budowie wewn trznej przewodniki od izolatorów (B), jakie jest zastosowanie w yciu cz owieka przewodników i izolatorów (A). przygotowaç i przeprowadziç doêwiadczenie wykazujàce, e przewodnik mo na naelektryzowaç (C). 1. Elektryzowanie przewodnika podr cznik: a) doêw. 7., str. 19, b) doêw. 8., str. 20. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 7., str. 10. 6. Wzajemne oddzia- ywanie adunków elektrycznych. Prawo Coulomba. 1. Od czego zale y wartoêç si y wzajemnego oddzia ywania mi dzy naelektryzowanymi cia ami? e si a wzajemnego oddzia ywania mi dzy cia ami naelektryzowanymi zale y od wielko- Êci adunku i odleg oêci mi dzy tymi cia ami (A), jaka jest treêç prawa Coulomba (A). wykazujàce, e si a wzajemnego oddzia- ywania mi dzy cia ami naelektryzowanymi zale y od wielkoêci adunku i odleg oêci mi dzy tymi cia ami (D). 1. Obserwacja wzajemnego oddzia ywania cia naelektryzowanych. Wyciàgni cie wniosków prowadzàcych do sformu owania prawa Coulomba podr cznik: a) doêw. 9., str. 21, b) doêw. 10., str. 22. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 8. 10., str. 10 12.
7/8. Sposoby elektryzowania cia. Zasada zachowania adunku 1. Elektryzowanie przez pocieranie. 2. Elektryzowanie przez dotyk. 3. Zjawisko indukcji elektrostatycznej. 4. Sformu owanie zasady zachowania adunku 5. Zjawiska: zoboj tniania adunku elektrycznego i uziemienia. na czym polega elektryzowanie cia przez pocieranie i przez dotyk (A), na czym polega zjawisko indukcji elektrostatycznej (B), jaka jest treêç zasady zachowania adunku elektrycznego (A), do czego s u y elektroskop (A), na czym polega zoboj tnienie adunku, a na czym uziemienie (B). zademonstrowaç elektryzowanie cia przez dotyk i pocieranie (C), wykazujàce zjawisko indukcji elektrostatycznej (D). 1. Wykazanie zjawiska elektryzowania cia przez pocieranie, dotyk i indukcj podr cznik: a) doêw. 11., str. 24, b) doêw. 12., str. 25, c) doêw. 13., str. 26, d) doêw. 14., str. 27, e) doêw. 15., str. 28. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 11. 16., str. 12 18. 11 9. Wp yw zjawiska elektryzowania cia na ycie cz owieka. 1. Jak wp ywa zjawisko elektryzowania cia na zdrowie cz owieka? 2. Jak chroniç si przed ujemnym wp ywem zjawiska elektryzowania cia na zdrowie ludzkie? jakie sà ujemne skutki zjawiska elektryzowania cia na zdrowie cz owieka (A), jak mo na zapobiegaç skutkom elektryzowania cia (A). zabezpieczyç pomieszczenie, w którym si przebywa, pracuje i wypoczywa (np. swój pokój) przed ujemnymi skutkami zjawiska elektryzowania cia (C). 1. Zeszyt çwiczeƒ zad. 17., 18., str. 19. 10. Podsumowanie i utrwalenie wiadomoêci z dzia u: Elektrostatyka. Przypomnienie i podsumowanie wiadomoêci z poprzednich lekcji wg konspektu przedstawionego w poradniku lub w innej formie wybranej przez nauczyciela. 1. Podr cznik: str. 31. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 19. 21., str. 19 21.
1 2 3 4 11. Pisemny sprawdzian wiadomoêci i umiej tnoêci z dzia u: Elektrostatyka. Proponowany w poradniku test lub inna forma sprawdzania wiadomoêci i umiej tnoêci. 12
Dzia VIII: PRÑD ELEKTRYCZNY (14 godzin) Numer i temat lekcji Najwa niejsze zagadnienia lub zadania dydaktyczne Wiedza i umiej tnoêci (kategoria celu) Praca eksperymentalno-badawcza. Zadania problemowe i rachunkowe 13 1 2 3 4 12. Pràd elektryczny. Napi cie elektryczne. 1. Napi cie elektryczne ró nica potencja- ów. 2. Jednostka napi cia co to jest pràd elektryczny (A), jakie sà jednostki napi cia elektrycznego (A), jakie warunki muszà byç spe nione, aby powsta o napi cie elektryczne (B), jaki jest umowny kierunek p ynàcego pràdu (A). sporzàdziç rysunek odzwierciedlajàcy uk ad cia, mi dzy którymi istnieje napi cie elektryczne (C). 1. Zeszyt çwiczeƒ zad. 1. 3*., str. 22 23. 13. Nat enie pràdu 1. Poj cie nat enia pràdu 2. Jednostka nat enia pràdu co to jest nat enie pràdu elektrycznego (A), jakie sà jednostki nat enia pràdu elektrycznego (A). rozwiàzywaç zadania z zastosowaniem wzoru na nat enie pràdu elektrycznego (C). 1. Pomiar nat enia ruchu ulicznego (do- Êwiadczenie modelowe) podr cznik: doêw. 16., str. 39. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 4. 10., str. 24 26. 14. Obwody pràdu 1. Elementy obwodu elektrycznego (symbole graficzne). 2. Warunki przep ywu pràdu elektrycznego przez obwód. co to jest obwód elektryczny (A), jakie sà podstawowe elementy najprostszego obwodu elektrycznego (A). zmontowaç prosty obwód elektryczny wed ug narysowanego schematu (C). 1. Montowanie obwodów elektrycznych wed ug schematu podr cznik: doêw. 17., str. 42. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 11., 12., str. 26.
15. Przep yw pràdu elektrycznego przez ciecze i gazy. 1 2 3 4 1. Przypomnienie poj cia: elektrolit. 2. Chemiczne êród a energii elektrycznej: ogniwa, akumulatory, baterie. 3. Warunek przep ywu pràdu elektrycznego przez gazy. jakie warunki muszà byç spe nione, aby pràd p ynà przez ciecze i gazy (A), jakie sà chemiczne êród a energii elektrycznej (A), jak zbudowane sà i jak dzia ajà chemiczne êród a energii elektrycznej (B), co to jest katoda i anoda (A). zaprojektowaç i przeprowadziç doêwiadczenia wykazujàce, e pràd elektryczny przep ywa przez niektóre ciecze, a przez inne nie przep ywa (C). 1. Elektryzowanie przewodnika podr cznik: a) doêw. 18., str. 44, b) doêw. 19., str. 45. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 13., 14., str. 27. 14 16. Pomiar nat enia i napi cia. 1. Do czego s u y amperomierz i woltomierz? 2. Sposoby w àczania amperomierza i woltomierza do obwodu pràdu jakimi przyrzàdami mierzy si napi cie, nat - enie pràdu (A), jak w àcza si amperomierz i woltomierz do obwodu elektrycznego (A). zmontowaç obwód elektryczny wed ug schematu i zmierzyç nat enie pràdu oraz napi cie mi dzy dwoma punktami obwodu elektrycznego (D). 1. Monta obwodów elektrycznych i pomiar napi cia i nat enia pràdu podr cznik: a) doêw. 20., str. 50, b) doêw. 21., str. 51. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 15., 16., str. 28 29. 17. Prawo Ohma. 1. Od czego zale y nat - enie pràdu elektrycznego? 2. Poj cie oporu 3. Jednostka oporu jaka jest zale noêç nat enia pràdu od napi cia dla odcinka obwodu elektrycznego (A), co to jest opór elektryczny (rezystancja) (A), co to jest om (A), jaka jest treêç prawa Ohma (A). w celu zbadania zale noêci nat enia od napi cia (wykres) (D), rozwiàzywaç zadania z zastosowaniem zale noêci: U, I, R (D). 1. Wykazanie zale noêci nat enia pràdu od napi cia podr cznik: doêw. 22., str. 52. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 17. 19., str. 29 32 oraz zad. 22. 25., str. 33 35.
18. Od czego zale y opór elektryczny? 1. Poj cie oporu w aêciwego. 2. Oporniki (rezystory). od czego zale y opór elektryczny (rezystancja) przewodnika (A), jak rezystancja zale y od przekroju i d ugoêci przewodnika (B), co to sà rezystory (A). wykazaç doêwiadczalnie zale noêç rezystancji przewodnika od jego d ugoêci i pola przekroju (D), rozwiàzywaç zadania tekstowe z zastosowaniem wzoru na opór elektryczny (D). 1. Wykazanie zale noêci rezystancji od d ugoêci i pola przekroju przewodnika oraz materia u, z którego jest on zbudowany podr cznik: a) doêw. 23., str. 54, b) doêw. 24., str. 55, c) doêw. 25., str. 55. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 20., 21., str. 32 33. 15 19. Praca i moc pràdu Energia elektryczna. 1. Przypomnienie poj ç z mechaniki: energia, praca, moc. 2. Jednostki pracy, energii i mocy pràdu od czego zale y wartoêç pracy i mocy pràdu elektrycznego (A), jakie sà jednostki pracy, energii i mocy pràdu elektrycznego (A), e energia elektryczna zamienia si w inny rodzaj energii (B). rozwiàzywaç zadania z zastosowaniem wzorów na prac i moc pràdu elektrycznego (D). 1. Eksperymentalne wykazanie, e energia elektryczna zamienia si w energi mechanicznà podr cznik: doêw. 26., str. 58. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 26. 40., str. 35 42. 20/21. àczenie odbiorników energii elektrycznej. 1. àczenie szeregowe. 2. àczenie równoleg e. 3. Prawo Kirchhoffa. jakie sà sposoby àczenia odbiorników energii elektrycznej (A), jakie sà zwiàzki mi dzy nat eniami, napi ciami i rezystancjami na poszczególnych odbiornikach a wartoêciami ca kowitymi (w ga- ziach g ównych) w àczeniu szeregowym i równoleg ym (B), jaka jest treêç prawa Kirchhoffa (A). rozwiàzywaç zadania z zastosowaniem zwiàzków mi dzy nat eniami, napi ciami i rezystancjami w àczeniu szeregowym i równoleg ym (D). 1. Wyznaczanie zwiàzków mi dzy nat eniami, napi ciami i rezystancjami w àczeniu szeregowym i równoleg ym odbiorników energii elektrycznej podr cznik: a) doêw. 26., str. 58, b) doêw. 27., str. 63. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 41. 51., str. 43 48.
1 2 3 4 1. Zastosowanie pràdu elektrycznego w yciu codziennym przyk ady sprz tu elektrycznego wykorzystywanego przez cz owieka w yciu codziennym. 2. Rodzaje i zasady dzia- jak nale y bezpiecznie korzystaç z ró nych urzàdzeƒ elektrycznych (A), jak dzia ajà bezpieczniki (B). bezpiecznie pos ugiwaç si podstawowymi elektrycznymi urzàdzeniami w gospodarstwie domowym (C), wymieniç arówk, bezpiecznik (C). ania bezpieczników. 3. Zasady bezpiecznego u ytkowania urzàdzeƒ elektrycznych. 22. Domowa instalacja elektryczna zasady bezpiecznego u ytkowania. 1. Zeszyt çwiczeƒ zad. 52., 53., str. 49 52. 16 23. Wp yw pràdu elektrycznego na organizmy ywe. 1. Skutki pora enia pràdem. 2. Napi cie bezpieczne dla zdrowia cz owieka. jakie sà skutki pora enia pràdem elektrycznym (A), jakie sà zasady udzielania pierwszej pomocy pora onym pràdem elektrycznym (B). zabezpieczyç si przed pora eniem pràdem elektrycznym (C). 1. Zeszyt çwiczeƒ zad. 54., 55., str. 53. 24. Powtórzenie i utrwalenie wiadomoêci z dzia u: Pràd elektryczny. Przypomnienie i podsumowanie wiadomoêci z poprzednich lekcji wg konspektu przedstawionego w poradniku lub w innej formie wybranej przez nauczyciela. 1. Podr cznik str. 74. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 56. 66., str. 53 60. 25. Pisemny sprawdzian wiadomoêci i umiej tnoêci z dzia u: Pràd elektryczny. Proponowany w poradniku test, sprawdzian lub inna forma sprawdzania wiadomoêci i umiej tno- Êci.
Dzia IX: MAGNETYZM (12 godzin) Numer i temat lekcji Najwa niejsze zagadnienia lub zadania dydaktyczne Wiedza i umiej tnoêci (kategoria celu) Praca eksperymentalno-badawcza. Zadania problemowe i rachunkowe 17 1 2 3 4 26. Pole magnetyczne. 1. Oddzia ywanie biegunów magnetycznych. 2. Budowa ferromagnetyka. 3. Linie pola magnesu trwa ego (sztabkowego). e wokó Ziemi i trwa ego magnesu istnieje pole magnetyczne (A), co to jest pole magnetyczne (A), jak oddzia ujà na siebie bieguny magnetyczne (A), co to jest ferromagnetyk i jak jest zbudowany (A), na czym polega namagnesowanie ferromagnetyka (B), co to jest magnes trwa y (A), jaki kszta t majà linie pola magnetycznego utworzone przez magnes trwa y (sztabkowy) (C). zademonstrowaç oddzia ywanie biegunów magnetycznych (C), wykorzystaç ig magnetycznà do oznaczenia biegunowoêci pola magnetycznego (C). 1. Obserwacja skutków oddzia ywaƒ magnetycznych podr cznik: a) doêw. 28., str. 64, b) doêw. 29., str. 78. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 1. 5., str. 61 63. 27/28. Pole magnetyczne pràdu 1. Oddzia ywanie przewodników, przez które p ynie pràd elektryczny. 2. DoÊwiadczenie Oersteda. 3. Po o enie biegunów magnetycznych wy- e wokó przewodnika, przez który p ynie pràd elektryczny, istnieje pole magnetyczne (A), jak wyznaczyç biegunowoêç pola magnetycznego wokó przewodnika, przez który p ynie pràd elektryczny (B), 1. Obserwacje oddzia ywaƒ magnetycznych przewodników, przez które p ynie pràd elektryczny. DoÊwiadczenie Oersteda podr cznik: a) doêw. 30., str. 81, b) doêw. 31., str. 83, c) doêw. 32., str. 84. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 6. 9. str. 63 67.
1 2 3 4 tworzonych przez przewodnik, przez który p ynie pràd elektryczny. jak oddzia ujà na siebie przewodniki, przez które p ynie pràd elektryczny (B). wykazaç, e przewodnik, przez który p ynie pràd elektryczny, wytwarza wokó siebie pole magnetyczne (C), przeprowadziç doêwiadczenie Oersteda i wyciàgnàç z niego wnioski (D). 29. Elektromagnes. 1. Budowa i dzia anie elektromagnesu. 2. Zastosowanie elektromagnesu. jak jest zbudowany i jak dzia a elektromagnes (B), jakie ma zastosowanie elektromagnes (A). zbudowaç prosty elektromagnes (D). 1. Demonstracja dzia ania elektromagnesu podr cznik: doêw. 33., str. 86. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 10. 13., str. 69. 18 30. Przewodnik, przez który p ynie pràd w polu magnetycznym. Si a elektrodynamiczna. 1. Poj cie si y elektrodynamicznej. 2. Od czego zale y wartoêç si y elektrodynamicznej? 3. Kierunek i zwrot si y elektrodynamicznej regu a lewej d oni. jak pole magnetyczne dzia a na umieszczony w nim przewodnik, przez który p ynie pràd elektryczny (B), co to jest si a elektrodynamiczna (A), od czego zale y wartoêç si y elektrodynamicznej (A). okreêliç kierunek i zwrot si y elektrodynamicznej (C), pokazujàce, jak pole magnetyczne dzia a na przewodnik, przez który p ynie pràd elektryczny (D). 1. Demonstracja zjawiska oddzia ywania pola magnetycznego na przewodnik, przez który p ynie pràd elektryczny podr cznik: doêw. 34., str. 87. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 14., 15., str. 70. 31. Silnik pràdu sta ego. 1. Budowa i dzia anie silnika 2. Zastosowanie silnika jak dzia a silnik elektryczny (B), e w silniku elektrycznym pràdu sta ego wykorzystano zjawisko oddzia ywania pola magne- 1. Demonstracja dzia ania silnika pràdu sta ego podr cznik: doêw. 35., str. 89. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 16., 17., str. 71 72.
tycznego na przewodnik, przez który p ynie pràd elektryczny umieszczony w tym polu (B), z jakich elementów sk ada si silnik pràdu sta- ego (A). wskazaç na modelu cz Êci, z których sk ada si silnik pràdu sta ego i zademonstrowaç jego dzia anie (D). 19 32/33. Indukcja elektromagnetyczna. 1. Poj cie pràdu indukcyjnego. 2. Sposoby wzbudzania pràdu indukcyjnego. 3. Pràdnica pràdu przemiennego zasada dzia ania. 4. Zastosowanie pràdnicy pràdu przemiennego. na czym polega zjawisko indukcji elektromagnetycznej (B), jak wyznaczyç kierunek pràdu indukcyjnego (B), jakie sà sposoby otrzymywania pràdu indukcyjnego (B), co to jest pràd przemienny (A), jaki jest zwiàzek mi dzy okresem a cz stotliwoêcià pràdu przemiennego (A), jaka jest zasada dzia ania pràdnicy pràdu przemiennego (B), jakie jest zastosowanie pràdnicy pràdu przemiennego (A). wzbudzaç ró nymi sposobami pràd indukcyjny (C), sporzàdziç wykres zale noêci I = f(t) dla pràdu przemiennego (D). 1. Przedstawienie ró nych sposobów wzbudzania pràdu indukcyjnego. 2. Demonstracja pràdnicy pràdu przemiennego podr cznik: doêw. 36., str. 92. 3. Zeszyt çwiczeƒ zad. 18. 26., str. 72 77. 34. Transformatory. 1. Budowa transformatora. 2. Wytwarzanie i przesy- anie energii elektrycznej. jak zbudowany jest transformator (A), co to jest przek adnia transformatora (A), jaka jest zasada dzia ania transformatora (B), jakie jest zastosowanie transformatora (A), e domowa instalacja elektryczna zasilana jest pràdem przemiennym (A), 1. Demonstracja zasady dzia ania transformatora pomiar napi cia i nat enia w uzwojeniu pierwotnym i wtórnym transformatora podr cznik: doêw. 37., str. 95. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 27. 33., str. 77 80.
1 2 3 4 jak wytwarza si i przesy a energi elektrycznà (B). rozwiàzywaç zadania z wykorzystaniem poznanych zale noêci mi dzy liczbà zwojów w uzwojeniu pierwotnym i wtórnym a nat eniem i napi ciem pràdu w tych uzwojeniach (D), wykazujàce zale noêci mi dzy: U, I, n na uzwojeniach transformatora (D). 20 35. Pole elektromagnetyczne. 1. G ówne za o enie teorii Maxwella. 2. Wp yw pola magnetycznego i elektromagnetycznego na organizmy ywe. co to jest pole elektromagnetyczne (A), jakie sà za o enia teorii Maxwella (A), jaki jest wp yw pola elektromagnetycznego na organizmy ywe (B). zabezpieczyç si przed szkodliwym dzia aniem pól: magnetycznego i elektromagnetycznego (C). 1. Zeszyt çwiczeƒ zad. 34. 36., str. 81 82. 36. Powtórzenie i utrwalenie wiadomoêci z dzia u: Magnetyzm. Przypomnienie i podsumowanie wiadomoêci z poprzednich lekcji wg konspektu przedstawionego w poradniku lub w innej formie wybranej przez nauczyciela. 1. Podr cznik str. 111. 2. Zeszyt çwiczeƒ zad. 37. 39., str. 83 85. 37. Pisemny sprawdzian wiadomoêci i umiej tnoêci z dzia u: Magnetyzm. Proponowany w poradniku test lub inna forma sprawdzania wiadomoêci i umiej tnoêci.