9503

Alior Bank Spółka Akcyjna Biuro Maklerskie Kraków ul. Miłkowskiego 3 30-349 Kraków Infolinia 9503 www.bm.aliorbank.pl 2 stycznia Tygodniowy komentarz rynkowy Sytuacja na rynkach finansowych Akcje, waluty, surowce Opracowanie: Dział Analiz Biura Maklerskiego Zbigniew Obara Analityk Giełdowy, makler papierów wartościowych Wydarzenia Koncerny samochodowe w Stanach Zjednoczonych General Motors i Chrysler otrzymały 13,4 mld USD pożyczki od rządu USA (dodatkowe 4 mld USD otrzymają w lutym). Środki zostały przydzielone z programu pomocowego dla sektora bankowego TARP. Co jeszcze ważniejsze, rząd dekapitalizował także kwotą 6 mld USD GMAC - firmę udzielającą pożyczki na zakup samochodów. Rząd chce zwiększyć popyt na samochody poprzez ożywienie rynku kredytowego. W grudniu największe koncerny samochodowe w USA stanęły na skraju bankructwa, po tym, jak na skutek kryzysu, sprzedaż samochodów spadła w Stanach Zjednoczonych o blisko 40% w stosunku do roku poprzedniego. Pomoc dla branży samochodowej pozytywnie wpływa na nastroje na rynkach finansowych, gdyż oddala ryzyko bankructw i związanych z tym, szkodliwych dla gospodarki zatorów płatniczych. Rada Polityki Pieniężnej na grudniowym przedświątecznym posiedzeniu obniżyła referencyjną stopę procentową z 5,75% do 5%. Jest to działanie w odpowiedzi na pogarszające się wskaźniki gospodarcze w Polsce oraz dostrajające politykę monetarną NBP do, stosowanej obecnie przez większość banków centralnych na świecie, ekspansywnej polityki monetarnej (obniżania stóp procentowych). Niższa stopa referencyjna przełoży się na niższy koszt kredytów oraz niższe oprocentowanie lokat, co ma zapobiec spadkowi inwestycji i konsumpcji. Ryzyko inflacji w Polsce powyżej celu w przedziale 1,5-3,5% w średnim terminie, zdaniem Rady, znacznie się zmniejszyło. Indeksy światowe wartość na koniec tygodnia Indeksy światowe tygodniowa zmiana (%) Londyn-FTSE 4536,6 5,2% Francja-CAC40 3322,5 2,8% Niemcy-DAX 4941,9 3,9% Rosja-RTS 631,9-0,4% USA-S&P500 915,8 1,6% USA-Nasdaq 1601,8 1,0% Chiny - Sh. Comp. 1820,8-9,8% Chiny-HangSeng 15042,8-0,6% Tokio-Nikkei 8859,6 3,2% Indeksy GPW WIG 27228,6 0,0% WIG20 1789,7 0,7% mwig40 1511,3-1,5% swig80 6852,8-0,9% Waluty EUR/USD 1,3935 0,1% Rosną ceny obligacji na rynku amerykańskim (10-letnie obligacje Skarbu USA notowane były z rentownością ledwie 2,05%) Recesja, obniżanie stóp procentowych oraz niebezpieczeństwo deflacji wpłynęły na niebywałą atrakcyjność obligacji, które były najlepszą klasą aktywów w roku 2008 (spadek rentowności powoduje wzrost ceny). Niskie rentowności stwarzają jednak bardzo ograniczony potencjał dla dalszego wzrostu cen obligacji zwłaszcza, że w najbliższym czasie należy oczekiwać zwiększonej ich podaży z uwagi na potrzeby zwiększania deficytu fiskalnego w USA. EUR/PLN 4,1728 2,1% USD/PLN 2,9911 1,9% Surowce Ropa 45,1 3,1% Złoto 876,1 4,5% Miedź 3055,0 5,3% Notowania wg stanu na 2 stycznia z godz. 17:05 1

Zagraniczne giełdy akcji Wykres 1. Indeks S&P500 w układzie dziennym S&P 500 US (890.590, 910.320, 889.670, 903.250, +12.6100) 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1050 1000 950 900 850 800 750 700 21 28 5 12 19 27 2 9 16 23 30 7 14 21 28 4 11 18 25 2 8 15 22 29 6 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 12 Wykres 2. Indeks Nikkei w układzie dziennym Nikkei 225 Tokyo (8,716.28, 8,859.56, 8,702.95, 8,859.56, +112.390) 15000 14500 14000 13500 13000 12500 12000 11500 11000 10500 10000 9500 9000 8500 8000 7500 7000 6500 21 28 7 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 22 28 4 11 18 25 1 8 16 22 29 6 14 20 27 4 10 17 25 1 8 15 22 29 5 12 Wykres 3. Indeks DAX w układzie dziennym Frankfurt DAX (4,754.22, 4,810.41, 4,754.22, 4,810.20, +105.340) 7500 7400 7300 7200 7100 7000 6900 6800 6700 6600 6500 6400 6300 6200 6100 6000 5900 5800 5700 5600 5500 5400 5300 5200 5100 5000 4900 4800 4700 4600 4500 4400 4300 4200 4100 4000 3900 3800 14 21 28 5 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 21 28 4 11 18 25 1 8 15 22 29 6 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 5 12 Pomoc dla branży motoryzacyjnej pozwoliła na utrzymanie pozytywnych nastrojów na giełdach akcji w USA. Czynnikiem wspierającym notowania w pierwszych tygodniach nowego roku powinno być przejęcie władzy przez prezydenta Obamę i jego administrację. Wybór nowych władz zawsze oznacza dla Amerykanów nadzieję na zmiany w gospodarce i optymizm. Na indeksie S&P500, 500 największych spółek notowanych na giełdzie w Nowym Jorku, istotnym czynnikiem będzie także technika. Dynamiczny trend spadkowy zapoczątkowany wrześniowym bankructwem banku Lehman Brothers został, co widać na wykresie, pokonany, a indeks znajduje się obecnie tuż pod kluczowym oporem poziomu 920 pkt. Przełamanie go zaowocować może dalszym ruchem na północ. Na przyszłe wydarzenia na rynkach akcji w USA wpływ będą mieć także ostateczne rezultaty akcji pomocowych rządu dla producentów samochodów (czy uda się rzeczywiście uniknąć ich bankructwa) oraz uruchomienie drugiej transzy z wartego 700 mld USD planu Paulsona (dotychczas banki nie kwapią się ze szczegółowym poinformowaniem opinii publicznej na co rozdysponowane zostało 350 mld USD z pierwszej transzy). Celem planu Paulsona było dekapitalizowanie banków oraz ożywienie międzybankowego rynku pieniężnego. Trzeba jednak także pamiętać o niekorzystnych tendencjach w gospodarce europejskiej oraz japońskiej (tu w listopadzie produkcja przemysłowa spadła aż o 8,1% miesiąc do miesiąca). Umacniający się japoński jen oraz słabnąca światowa gospodarka implikują mniejszy popyt na japońskie dobra trwałe, takie jak elektronika czy samochody, na których opiera się eksport i cała gospodarka Kraju Kwitnącej Wiśnii. Prognozy mówią o co najmniej kilkuprocentowym spadku Produktu Krajowego Brutto w IV kwartale w tym kraju. Podsumowując, styczeń jest historycznie najlepszym miesiącem dla rynków akcji i nie inaczej powinno być w tym roku, pomimo realizującego się scenariusza recesji w trzech największych światowych gospodarkach. 2

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie Wykres 4. Indeks WIG20 w układzie dziennym WIG20 (1,808.19, 1,818.30, 1,784.01, 1,789.73, -16.0801) 3200 3150 3100 3050 3000 2950 2900 2850 2800 2750 2700 2650 2600 2550 2500 2450 2400 2350 2300 2250 2200 2150 2100 2050 2000 1950 1900 1850 1800 1750 1700 1650 1600 1550 1500 1450 1400 1350 7 14 21 28 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 21 28 4 11 18 25 1 8 15 22 29 6 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 5 12 Wykres 5. Indeks mwig40 w układzie dziennym mwig40 (d. MIDWIG) (1,517.71, 1,521.22, 1,511.27, 1,511.27, -5.50000) 3450 3400 3350 3300 3250 3200 3150 3100 3050 3000 2950 2900 2850 2800 2750 2700 2650 2600 2550 2500 2450 2400 2350 2300 2250 2200 2150 2100 2050 2000 1950 1900 1850 1800 1750 1700 1650 1600 1550 1500 1450 1400 1350 21 28 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 21 28 4 11 18 25 1 8 15 22 29 6 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 5 12 Wykres 6. Indeks swig w układzie dziennym swig80 d.wirr (6,838.31, 6,855.01, 6,796.70, 6,852.79, +23.3701) 16500 16000 15500 15000 14500 14000 13500 13000 12500 12000 11500 11000 10500 10000 9500 9000 8500 8000 7500 7000 6500 Ruchy na Giełdzie Papierów Wartościowych, które miały miejsce przez ostatnie dwa tygodnie, odbywały się przy niskiej aktywności inwestorów i nie stanowią istotnego narzędzia prognostycznego. Na indeksie WIG20, spółek o największej kapitalizacji i płynności, nadal obowiązuje blisko 3-miesięczny trend wzrostowy. Niskie zaangażowanie procentowe w akcje Otwartych Funduszy Emerytalnych (niewiele ponad 20% - najniżej w blisko 10-letniej historii) oraz uwarunkowania związane z końcem roku kalendarzowego rodzą szanse na dynamiczne wzrosty w najbliższych tygodniach. (Po stronie podażowej przed końcem roku miała miejsce sprzedaż akcji w celu optymalizacji podatkowej, po stronie popytowej z kolei, wstrzymywano się z zakupami do nowego roku w celu ustanowienia niskiej bazy porównawczej dla wyników zarządzania za rok.) Stosunkowo słabo zachowują się indeksy małych (swig80) i średnich (mwig40) spółek, co wiąże się z większą podatnością wyników finansowych firm z tych sektorów na zmiany koniunktury. Na oczekiwane pogorszenie koniunktury w Polsce (ale nie recesję jak w najbardziej rozwiniętych gospodarkach) wskazują najnowsze dane makroekonomiczne (spadek listopadowej dynamiki sprzedaży detalicznej do 2,7% r/r, spadkowy trend Wskaźnika Wyprzedzającego Koniunktury publikowanego przez Instytut BIEC czy też wskaźnika menedżerów logistyki PMI). Pozostajemy przy tezie, iż wrześniowopaździernikowa wyprzedaż na GPW była nadmierna, nieuzasadniona fundamentalnie i związku z tym, zwłaszcza spółki z indeksu WIG20, posiadają potencjał wzrostowy, który tradycyjnie będzie wspomagany bądź ograniczany przez rozwój wydarzeń zza Oceanu. 6000 2008 February March April 3

Waluty Wykres 7. EUR/USD w układzie dziennym EURUSD (1.41070, 1.41430, 1.38510, 1.39710, -0.01380) 28 4 11 18 25 1 8 15 22 29 6 4 21 28 5 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 21 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 12 Wykres 8. USD/PLN w układzie dziennym USDPLN (2.94650, 2.99230, 2.91870, 2.93830, -0.01910) 21 28 4 11 18 25 1 8 15 22 29 7 14 21 28 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 6 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 5 12 Wykres 9. EUR/PLN w układzie dziennym EURPLN (4.16410, 4.17990, 4.07230, 4.09920, -0.07440) 21 28 4 11 18 25 1 8 15 22 29 7 14 21 28 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 6 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 5 12 1.63 1.62 1.61 1.60 1.59 1.58 1.57 1.56 1.55 1.54 1.53 1.52 1.51 1.50 1.49 1.48 1.47 1.46 1.45 1.44 1.43 1.42 1.41 1.40 1.39 1.38 1.37 1.36 1.35 1.34 1.33 1.32 1.31 1.30 1.29 1.28 1.27 1.26 1.25 1.24 1.23 1.22 1.21 1.20 3.20 3.15 3.10 3.05 3.00 2.95 2.90 2.85 2.80 2.75 2.70 2.65 2.60 2.55 2.50 2.45 2.40 2.35 2.30 2.25 2.20 2.15 2.10 2.05 2.00 1.95 4.20 4.15 4.10 4.05 4.00 3.95 3.90 3.85 3.80 3.75 3.70 3.65 3.60 3.55 3.50 3.45 3.40 3.35 3.30 3.25 3.20 3.15 Na eurodolarze, po efektownym grudniowym wybiciu z konsolidacji i aprcecjacji do poziomu 1,47, nastąpiło cofnięcie i stabilizacja notowań wokół poziomu 1,40. Eurodolar formułuje obecnie chorągiewkę, co należy interpretować jako postój przed dalszymi wzrostami. Scenariuszowi temu może zaszkodzić duże cięcie stóp procentowych w Eurolandzie (rzędu 1 pkt. proc. obecnie 2,5%), co zmniejszyłoby dysparytet stóp procentowych (różnicę w oprocentowaniu lokat w euro od lokat denominowanych w dolarze amerykańskim obecnie stopa FED wynosi 0-0,25%). Na duże cięcie stóp Europejski Bank Centralny może zdecydować się po publikacjach ciągle pogarszających się danych makroekonomicznych ze strefy Euro. Zakładając jednak dalszą konsolidację eurodolara w najbliższym tygodniu, okazje do kupna wspólnej europejskiej waluty pojawiać się będą przy poziomie 1,38-1,39, krótkoterminowy opór znajdować się będzie w okolicach 1,42, a średnioterminowy w okolicach 1,49-1,50. Koniec roku przyniósł spodziewane osłabienie złotego. Wiązać to należy z zamykaniem przez przedsiębiorców spekulacyjnych (nieuzasadnionych strukturą walutową ani wielkością wpływów uzyskiwanych na podstawowej działalności) pozycji na rynku walutowym. Problem spowodowany półrocznym silnym osłabieniem naszej waluty szacuje się już na 10 mld PLN (gdyby wszystkie zaangażowane w nie przedsiębiorstwa postanowiły spłacić nagle swoje zobowiązania). Wymieniony wyżej problem wraz z wysokim odsetkiem udzielonych we franku szwajcarskim kredytów hipotecznych mogą nadal wpływać na osłabienie złotego. Sytuację mogłoby zmienić globalne ocieplenie nastrojów na rynkach akcji, co przełożyłoby się na większe zakupy walut krajów Emerging Markets, w tym Polski. Poziomem na parze EUR/PLN, który nie powinien zostać pokonany w najbliższych tygodniach jest 4,30 maksimum z roku 2005. 4

Surowce Wykres 10. Ropa crude w układzie dziennym CRUDE_FUT (39.2200, 45.3100, 36.9000, 42.5100, +3.26000) 21 28 4 11 18 25 2 8 15 22 29 6 14 21 28 5 12 19 27 2 9 16 23 30 7 14 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 12 Wykres 11. Złoto w układzie dziennym GOLD_SPOT (873.000, 884.040, 856.580, 879.050, +8.89996) 21 28 4 11 18 25 1 8 15 22 29 6 14 21 28 5 12 19 26 2 9 16 23 30 7 14 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 12 Wykres 12. Miedź w układzie dziennym COPPER_FUT (132.120, 141.050, 131.440, 140.000, +8.14999) 155 150 145 140 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 1010 1000 990 980 970 960 950 940 930 920 910 900 890 880 870 860 850 840 830 820 810 800 790 780 770 760 750 740 730 720 710 700 690 680 670 660 430 420 410 400 390 380 370 360 350 340 330 320 310 300 290 280 270 260 250 240 230 220 210 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 W trakcie świąteczno-noworocznej przerwy cena ropy zanotowała swoje blisko 4-letnie minimum. Przez chwilę za baryłkę tego surowca płacono 35,20 USD, później cena ponownie powróciła powyżej poziomu 40 dolarów. Mimo braku definitywnych oznak zakończenia półrocznej silnej tendencji spadkowej, wzmagają się, naszym zdaniem, czynniki świadczące o możliwym odwróceniu trendu. Izraelsko-palestyński konflikt w Strefie Gazy stanowi zagrożenie dla ciągłości dostaw ropy z rejonu Bliskiego Wschodu, a ponadto kraje OPEC obniżają limity wydobycia. Mimo spowolnienia gospodarczego na całym świecie, okres niskich cen ropy może zostać wykorzystany do akumulacji zapasów, co zresztą już zaczęły czynić Chiny (największy po USA odbiorca tego surowca). Oczywiście recesja dłuższa i obejmująca nie tylko 3 największe gospodarki świata jest możliwa, a na skutek tego mniejszy popyt na ropę, ale spadek cen z 147 USD do 40 USD w zaledwie pół roku zdaje się dyskontować najczarniejsze scenariusze. Złoto nadal pozostaje w 3- miesięcznym trendzie wzrostowym, a dzieje się tak głównie na skutek obniżania stóp procentowych i masowego zwiększania podaży pieniądza w USA. Trendowi temu zagrozić może jedynie zmiana polityki monetarnej FED (mało prawdopodobna) lub ewentualne umocnienie dolara amerykańskiego, w której złoto, tak jak i większość notowanych na giełdach innych surowców, jest rozliczana. Metale przemysłowe takie, jak miedź pozostają w silnych trendach spadkowych. W przypadku miedzi jednak, ostatnia sesja w roku 2008 przyniosła wyłamanie górą z formacji klina spadkowego. Odwrócenie spadkowej tendencji ma szanse przybrać na sile po uszczegółowieniu planu inwestycji rządowych przez przejmującą władzę administrację Obamy, jak równocześnie nastrojów dalszym ociepleniem nastrojów na rynkach akcji. 100 14 21 28 5 12 19 27 2 9 16 23 30 7 14 21 28 4 11 18 25 2 8 15 22 29 6 13 20 27 3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 12 November December 5

Konkluzje Rok 2008, będący najgorszym okresem od lat 30. ubiegłego wieku na najbardziej rozwiniętych rynkach akcji, a na naszej rodzimej giełdzie od roku 1994, odszedł do historii. Rozluźnienie polityki monetarnej przez banki centralne oraz bezpośrednia pomoc finansowa uchroniła światowy system bankowy przed zapaścią, a nawet aż tak czarny scenariusz dyskontowany był w październiku i listopadzie, gdy rynki panikowały po upadku Lehman Brothers ikony amerykańskiej bankowości. Zamiast zapaści systemu finansowego i globalnej recesji czeka nas, według ostatnich prognoz, recesja w rozwiniętych światowych gospodarkach oraz spowolnienie w krajach rozwijających się (takich jak Polska). I to jest ta kluczowa różnica, ponieważ w sytuacji, gdy giełdy dyskontowały czarniejszy scenariusz, rodzi to potencjał do wzrostów. Masowa wyprzedaż akcji z jednej oraz bezprecedensowe zastrzyki w płynność przez amerykański FED z drugiej strony, spowodowały, że stosunek gotówki, bankowych depozytów oraz funduszy rynku pieniężnego do kapitalizacji spółek z rynku amerykańskiego znajduje się na rekordowo wysokim poziomie (największym od 1990 roku). W środowisku niskich stóp procentowych i niskich rentowności obligacji, przeceniony rynek akcji wydaje się naturalnym wyborem w celu zagwarantowania sobie satysfakcjonującej stopy zwrotu w najbliższym roku przez amerykańskich inwestorów. Na rynku polskim, kluczowym jest zapoczątkowanie cyklu obniżek stóp procentowych przez RPP, co było niezbędnym czynnikiem aby myśleć o powrocie koniunktury na rynku akcji. 6

Właścicielem niniejszego opracowania jest Alior Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, Al. Jerozolimskie 94, 00-807 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy, KRS: 0000305178, REGON: 141387142, NIP: 1070010731, kapitał zakładowy: 500 000 000 PLN (opłacony w całości). Opracowanie zostało przygotowane przez pracowników Biura Maklerskiego Alior Bank S.A. będącego wydzieloną organizacyjnie i finansowo jednostką w strukturach Alior Bank Spółka Akcyjna, działającą na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 5 września 2008 roku i będącą pod jej nadzorem. Niniejsze opracowanie i zawarte w nim komentarze są wyrazem wiedzy oraz poglądów autorów i nie powinny być inaczej interpretowane. Autorzy ani Biuro Maklerskie Alior Bank Spółka Akcyjna nie ponoszą odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji podjętych na postawie informacji i opinii zawartych w niniejszym opracowaniu. Dane zawarte w publikacji pochodzą ze źródeł uznanych przez autora opracowania za wiarygodne, jednak ani Biuro Maklerskie Alior Bank SA, ani autor publikacji nie ponoszą odpowiedzialności za kompletność i prawdziwość danych zawartych w publikacji, jak również za wszelkie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji lub zawartych w niej informacji. Każda z opinii wyrażonych w niniejszym publikacji jest opinią własną autora opracowania i może ulec zmianie bez zapowiedzi. Niniejsza publikacja została przygotowana wyłącznie w celach informacyjnych i nie stanowi porady inwestycyjnej, rekomendacji ani oferty zakupu lub sprzedaży instrumentu finansowego. Powielanie bądź publikowanie niniejszego opracowania lub jego części bez pisemnej zgody Biura Maklerskiego Alior Bank Spółka Akcyjna jest zabronione. Wszystkie wykresy przygotowano za pomocą programu METASTOCK. Dane do wykresów dostarcza firma STATICA. GPW, BANKIER.PL. Źródłem pozostałych danych są PAP, Reuters, prasa finansowa i internetowe serwisy finansowo-ekonomiczne. 7