Gimnazjum Nr 13 im. Huberta Wagnera w Olsztynie PROCEDURA Nr procedury WARUNKÓW REALIZACJI PROJEKTU C - 6 EDUKACYJNEGO Wydanie 5 1.0 Cel procedury Celem niniejszej procedury jest opracowanie szczegółowych. 2.0 Zakres procedury Procedura obejmuje dyrektora i wicedyrektora szkoły, nauczycieli, wychowawców klas, uczniów i ich rodziców (prawnych opiekunów). 3.0 Postanowienia ogólne 1. Projekt edukacyjny jest zespołowym, planowym działaniem uczniów, mającym na celu rozwiązanie konkretnego problemu, z zastosowaniem różnorodnych metod. 2. Procedurę zawierającą m.in. zadania nauczyciela (opiekuna projektu), czas realizacji, termin oraz sposoby prezentacji przez uczniów rezultatów, sposoby podsumowania pracy uczniów nad projektem edukacyjnym, inne elementy istotne dla prawidłowej realizacji ustala Dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej. 4.0 Algorytm postępowania 1. Wybranie przez ucznia tematu. 1) Uczeń realizuje projekt edukacyjny w klasie II gimnazjum (w szczególnych przypadkach - sytuacja losowa lub zdrowotna ucznia - w klasie III). 2) Ze względów losowych lub zdrowotnych uniemożliwiających udział w realizacji w kl. II i III, dyrektor może zwolnić ucznia z jego realizacji na udokumentowany pisemny wniosek rodziców (prawnych opiekunów). 3) Uczeń realizuje projekt edukacyjny w zespole liczącym co najmniej 5 osób. 4) Czas prezentacji wynosi od 10 do 15 minut. 5) Istnieje możliwość tworzenia zespołów międzyoddziałowych. 6) Zespół uczniów realizuje projekt edukacyjny pod opieką wybranego nauczyciela. 7) Wybór tematu odbywa się w porozumieniu z nauczycielem. Zespół może przedstawić własny temat lub wybrać temat zaproponowany przez nauczyciela. Temat projektu musi mieć formę pytania/ problemu wymagającego rozwiązania. 8) Uczniowie zainteresowani realizacją konkretnego składają opiekunowi pisemną deklarację udziału w jego realizacji. 9) Temat może dotyczyć treści nauczania określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, wykraczać poza te treści lub mieć charakter interdyscyplinarny.
10) Każdy nauczyciel jest zobowiązany do opieki nad zespołami edukacyjnymi. Nauczyciel może być opiekunem dwóch zespołów uczniów realizujących projekt edukacyjny. Jeśli nauczyciel wyrazi zgodę, może opiekować się większą liczbą projektów edukacyjnych. 11) Nauczyciel dokonuje selekcji zgłoszonych tematów projektów edukacyjnych. Ma prawo odrzucać lub zatwierdzać tematy projektów edukacyjnych. 12) Lista tematów projektów edukacyjnych znajduje się w bibliotece szkolnej od końca września roku szkolnego. Uczniowie mają obowiązek: a) zapoznać się z propozycjami tematów projektów edukacyjnych; b) wybrać temat i opiekuna projektu; c) zapoznać się z kryteriami oceny ; d) wypełnić deklarację udziału w projekcie edukacyjnym (załącznik nr 1) i zgłosić się do opiekuna ; e) wspólnie z opiekunem wypełnić i podpisać kontrakt na wykonanie ; f) wpisać zespół na szkolną listę projektów edukacyjnych; g) jeśli zespół uczniów ma własny temat i znajdzie opiekuna, to wpisuje temat na szkolną listę projektów edukacyjnych. 13) Tematy projektów są również dostępne dla rodziców w bibliotece szkolnej. 2. Określenie celów i zaplanowanie etapów jego realizacji. 1) Zespół uczniów z opiekunem opracowuje cele i planuje etapy jego realizacji. 2) Realizacja projektu obejmuje: a) wybranie tematu projektu; b) określenie celów projektu; c) zaplanowanie etapów realizacji projektu; d) wykonanie zaplanowanych działań; e) publiczne przedstawienie rezultatów ; f) podsumowanie pracy uczniów nad projektem edukacyjnym. 3) Nauczyciel pomaga w kontaktach z instytucjami życia publicznego i kulturalnego (archiwum, muzeum, radio, gazeta, itp.). 4) Opiekun podpisuje z zespołem kontrakt na wykonanie (załącznik nr 2). 3. Wykonanie zaplanowanych działań. 1) Uczniowie w zespołach realizują zaplanowane działania zgodnie z zapisami kontraktu, dzieląc się pracą, obowiązkami i zadaniami. 2) Zespół konsultuje z nauczycielem kolejne etapy pracy nad projektem edukacyjnym. Uczniowie systematycznie uczestniczą w zaplanowanych konsultacjach z opiekunem. 3) Zespół prowadzi dokumentację. 4) Opiekun przechowuje materiały/ dokumenty zgromadzone w trakcie realizacji projektu do zakończenia edukacji uczniów w gimnazjum. 4. Dokumentowanie pracy uczniów może mieć formę: 1) teczki projektu (portfolio); 1
2) zdjęć, nagrań, filmów, rysunków; 3) prezentacji multimedialnych; 4) omówień przeprowadzonych rozmów i konsultacji; 5) zbieranych przez uczniów przedmiotów i materiałów związanych z projektem; 6) notatek. 5. Publiczne przedstawienie rezultatów. 1) Uczniowie (zespoły) publicznie prezentują projekt edukacyjny. 2) Zaleca się, aby zespoły prezentowały efekty swojej pracy podczas uroczystości szkolnych, festynów, dni otwartych, zebrań z rodzicami itp. 3) Dopuszcza się prezentację projektów edukacyjnych na lekcjach, jeśli ich zakres tematyczny łączy się z treściami nauczania określonymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego przedmiotu. 4) Publiczna prezentacja odbywa się w obecności koordynatora ds. projektów edukacyjnych, nauczyciela specjalisty oraz opiekuna. 5) Dopuszcza się następujące formy prezentacji: a) forma plastyczna, np. plakat, collage z opisami; b) przedstawienie teatralne, inscenizacja; c) album, broszura, gazetka; d) prezentacja multimedialna; e) strona internetowa; f) raport z przeprowadzonego badania; g) model, makieta, budowla, prezentacja zjawiska; h) happening, marsz; i) sesja dyskusyjna; j) gry dydaktyczne; k) inna, za zgodą opiekuna. 6. Kryteria oceny. Ocena za wkład pracy ucznia w realizację projektu jest oceną opisową. Wynika z oceny trzech elementów: 1) oceny efektu końcowego (ocena wspólna), a w szczególności za: a) zawartość merytoryczną, treść, b) zgodność z tematem projektu, c) oryginalność, d) kompozycję, e) stopień wykorzystania materiałów źródłowych, f) estetykę i staranność, g) trafność dowodów i badań, h) wartość dydaktyczną i wychowawczą. 2) wkładu ucznia w realizację projektu (ocena indywidualna), a w szczególności za: a) zaangażowanie ucznia, b) pomysłowość i innowacyjność, c) umiejętność pracy w grupie, 2
d) udział w praktycznym wykonaniu, wielkość zadań, e) stopień trudności zadań, f) terminowość wykonania przydzielonych zadań, g) poprawność wykonania indywidualnie przydzielonych zadań, h) pracowitość, i) udział w prezentacji. 3) oceny prezentacji (ocena wspólna), w tym: a) poprawność językową, b) słownictwo specjalistyczne, c) efekt artystyczny, d) atrakcyjność, e) estetykę, f) technikę prezentacji, g) stopień zainteresowania odbiorców, h) poprawność udzielanych wyjaśnień, odpowiedzi odbiorcom. W szczególnych przypadkach uczeń może otrzymać indywidualną ocenę za prezentację projektu. Podpunkty w trzech elementach należy traktować selektywnie, ponieważ nie będzie można ich wszystkich zastosować w ocenie każdego projektu edukacyjnego. 7. Punktacja do oceny. 1) Maksymalna liczba punktów przyznana za projekt wynosi 20. a) efekt końcowy (wytwór) - 5 punktów, b) wkład pracy ucznia - 10 punktów, c) prezentacja - 5 punktów. 2) Przy wystawianiu oceny nauczyciel ma prawo uwzględnić samoocenę ucznia (załącznik nr 5) i ocenę jego pracy przez zespół, a także opinie pozyskane od odbiorców projektu, np. wyniki ankiet, dyskusji. 3) Udział i praca w zespole realizującym projekt edukacyjny ma wpływ na ocenę zachowania ucznia w roku realizacji. W kryteriach ocen zachowania znajdujących się w Statucie szkoły, zostały uwzględnione zapisy dotyczące zaangażowania uczniów w projekt edukacyjny: a) ocenę wzorową otrzymuje uczeń, który jest szczególnie zaangażowany w prace na rzecz ; b) ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który wykazuje wysoki stopień zaangażowania w realizację ; c) ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który bierze aktywny udział w projekcie edukacyjnym; d) ocenę poprawną otrzymuje uczeń, który uchyla się od obowiązku realizacji ; e) ocenę nieodpowiednią otrzymuje uczeń, który nie uczestniczy w realizacji (z zastrzeżeniem uczniów zwolnionych z realizacji projektu); 3
f) ocenę naganną otrzymuje uczeń, który odmówił udziału w projekcie edukacyjnym. 5) Na świadectwie ukończenia szkoły wpisuje się rok szkolny, w którym uczeń realizował projekt edukacyjny i temat. 6) Jeśli uczeń został zwolniony z realizacji - na świadectwie ukończenia szkoły w wierszu przeznaczonym na wpisanie tematu wpisuje się zwolniony lub zwolniona. 7) Do arkuszy ocen uczniów gimnazjum dołącza się sporządzone i podpisane przez nauczyciela - opiekuna zaświadczenie o udziale ucznia w realizacji tego projektu (załącznik nr 6), zawierające rok szkolny, w którym projekt edukacyjny był realizowany i temat, a w przypadku zwolnienia ucznia z realizacji - zaświadczenie o tym zwolnieniu (załącznik nr 7). 8. Terminy realizacji. 1) Tworzenie zespołów edukacyjnych, wybór tematów i złożenie przez zespoły pisemnych deklaracji udziału w projektach - do 15 października bieżącego roku szkolnego. 2) Zatwierdzenie i podpisanie kontraktów na wykonanie projektów edukacyjnych - do końca października bieżącego roku szkolnego. 3) Realizacja i prezentacja projektów edukacyjnych - do końca marca bieżącego roku szkolnego. 4) W szczególnych przypadkach termin realizacji i prezentacji projektu edukacyjnego może zostać wydłużony. Zgodę na inny termin wyraża dyrektor szkoły. 9. Końcowa ocena projektu może być wyrażona stopniem szkolnym z jednego przedmiotu, jeżeli projekt związany jest z podstawą programową nauczanego przedmiotu. 10. Zadania nauczycieli: 1) Koordynator ds. projektów edukacyjnych: a) zbiera propozycje tematów projektów, przedstawia je dyrektorowi szkoły i Radzie Pedagogicznej; b) upowszechnia informacje na temat realizowanych projektów w postaci zestawienia (listy) dostępnego uczniom/ rodzicom w bibliotece szkolnej; c) udostępnia uczniom kryteria oceny projektu oraz deklaracje udziału w projekcie edukacyjnym; d) wspiera merytorycznie i organizacyjnie opiekunów projektów; e) monitoruje stan realizacji projektów; f) uczestniczy w publicznych prezentacjach i ocenie projektów; g) sprawuje nadzór nad terminowym przekazywaniem dokumentacji projektu przez opiekunów, sprawdza ich kompletność i zgodność z procedurą; h) podsumowuje realizację projektów i przedstawia sprawozdanie zbiorcze na majowym posiedzeniu Rady Pedagogicznej. 2) Opiekun projektu: a) wspiera uczniów w: 4
- wyborze tematu, - określeniu celów projektu, - zaplanowaniu etapów jego realizacji, - wykonaniu zaplanowanych działań, - publicznym przedstawieniu rezultatów projektu. b) wypracowuje i podpisuje z uczniami kontrakt; c) zapoznaje uczniów z zasadami realizacji projektu, prowadzenia dokumentacji i wspiera w jej prowadzeniu; d) czuwa nad prawidłowym przebiegiem projektu; e) prowadzi konsultacje dla uczniów realizujących projekt; f) pomaga uczniom na każdym etapie realizacji projektu; g) motywuje uczniów do systematycznej pracy; h) ustala z koordynatorem i nauczycielem specjalistą termin i miejsce prezentacji projektu; i) udziela wsparcia w prezentacji projektu; j) ocenia projekt zgodnie z kryteriami i we współpracy z nauczycielami, którzy uczestniczyli w jego prezentacji; k) informuje uczniów i ich rodziców o indywidualnych ocenach realizacji w ciągu dwóch tygodni od prezentacji projektu; l) sporządza pisemną informację do arkusza ogólnej oceny projektu edukacyjnego (załącznik nr 3), oraz przygotowuje indywidualne oceny realizacji (załącznik nr 4); m) przekazuje dokumentację projektu koordynatorowi ds. projektu edukacyjnego w ciągu dwóch tygodni od dnia prezentacji projektu przez podopiecznych; n) po zakończeniu projektu przedstawia informację wychowawcy klasy o przebiegu realizacji przedsięwzięcia przez uczniów, ocenie projektu i poszczególnych uczniów oraz ocenę zaangażowania uczniów w realizację projektu (załącznik nr 8); o) sporządza pisemną informację do arkusza ocen o udziale ucznia w realizacji projektu (załącznik nr 6); p) ma prawo do niezaliczenia projektu lub usunięcia z zespołu projektowego ucznia, który nie współpracował z grupą, nie wykonywał powierzonych zadań, nie dotrzymywał projektu. 3) Wychowawca klasy: a) w trakcie roku szkolnego w klasie pierwszej informuje uczniów i rodziców (prawnych opiekunów) o obowiązku udziału uczniów w projekcie edukacyjnym w klasie II, wskazując podstawowe warunki realizacji projektów; b) na pierwszym spotkaniu z rodzicami uczniów klas II zapoznaje rodziców (prawnych opiekunów) z procedurą projektu edukacyjnego. Potwierdzenie zapoznania z dokumentem rodzica każdego z uczniów, w formie zbiorczej listy, przechowuje w dzienniku wychowawcy; 5
c) monitoruje udział uczniów w pracach zespołów projektowych poprzez rozmowy z uczniami, kontakt z opiekunami projektów i koordynatorem; d) przekazuje informacje o wynikach monitorowania rodzicom; e) komunikuje się z opiekunami projektów w sprawie oceniania zachowania; f) dokonuje zapisów dotyczących realizacji przez ucznia projektu edukacyjnego w dokumentacji szkolnej (dziennik lekcyjny, arkusze ocen, świadectwa). 4) Nauczyciel specjalista uczestniczy w publicznych prezentacjach i ocenie projektów. 5) Nauczyciele - w zakresie swoich kompetencji - są zobowiązani do udzielania wsparcia zespołowi projektowemu, który za pośrednictwem opiekuna projektu, zwróci się o pomoc w realizacji projektu (jego poszczególnych zadań). 4.0 Załączniki 1. Deklaracja udziału w projekcie edukacyjnym - załącznik nr 1. 2. Kontrakt na wykonanie - załącznik nr 2. 3. Arkusz ogólnej oceny - załącznik nr 3. 4. Indywidualna ocena realizacji - załącznik nr 4. 5. Arkusz samooceny ucznia - załącznik nr 5. 6. Zaświadczenie o udziale ucznia w realizacji - załącznik nr 6. 7. Zaświadczenie o zwolnieniu ucznia w realizacji - załącznik nr 7. 8. Ocena zaangażowania ucznia w realizację - załącznik nr 8. 5.0 Dokumenty związane 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. 2015, poz. 843). 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 maja 2014r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz. U. 2014 poz. 893 z późn. zm.). 6
Załącznik nr 1 do Procedury Olsztyn, dn.... DEKLARACJA UDZIAŁU W PROJEKCIE EDUKACYJNYM Temat projektu:...... Imię i nazwisko nauczyciela (opiekuna projektu) :... Skład zespołu (imię, nazwisko, klasa) :......... Czas realizacji :... Sposoby realizacji projektu :......... Podpisy członków zespołu Podpis opiekuna projektu 7
Załącznik nr 2 do Procedury KONTRAKT NA WYKONANIE PROJEKTU EDUKACYJNEGO Temat projektu:... Data zawarcia kontraktu: Kontrakt zawarto pomiędzy nauczycielem........ i uczniami:... Cele projektu: Na mocy niniejszego kontraktu: 1. Uczniowie przyjmują temat do wykonania. 2. Uczniowie we współpracy z nauczycielem planują etapy realizacji projektu: 1). 2). 3). 4). 3. Następujący uczniowie wykonają wymienione zadania: Imię i nazwisko ucznia Zadania Termin wykonania Uczeń 1 Uczeń 2 Uczeń 3 Uczeń 4 Uczeń 5 4. Nauczyciel zobowiązuje się do opieki merytorycznej nad uczniami i ustala 3 obowiązkowe konsultacje. 5. Uczniowie zobowiązują się do złożenia projektu do dnia:... 6. Uczniowie zapoznali się z kryteriami oceny projektów. Podpisy potwierdzające akceptację treści kontraktu: Podpisy uczniów Podpis opiekuna 8
Załącznik nr 3 do Procedury ARKUSZ OGÓLNEJ OCENY PROJEKTU EDUKACYJNEGO (podsumowanie pracy uczniów nad projektem edukacyjnym) Temat projektu: Skład zespołu :......... Opiekun projektu:..... Cele projektu:....... Termin, miejsce i okoliczności prezentacji: L.p. Przedmiot oceny Punktacja Liczba przyznanych punktów 1. Efekt końcowy 5 Wkład pracy uczniów (średnia punktów uzyskanych 2. przez poszczególnych uczniów 10 w zaokrągleniu do całości) 3. Prezentacja 5 Data oceny:... (podpis opiekuna) (podpis n-la specjalisty) (podpis koordynatora) 9
Załącznik nr 4 do Procedury INDYWIDUALNA OCENA REALIZACJI PROJEKTU EDUKACYJNEGO (podsumowanie pracy ucznia nad projektem edukacyjnym) Ucz.... w klasie...w roku szkolnym... uczestniczył/a w projekcie edukacyjnym... Efekt końcowy (ocena wspólna)... [...pkt] Wkład pracy ucznia (ocena indywidualna)...... [...pkt] Prezentacja (ocena wspólna)... [...pkt] Data oceny:... (podpis opiekuna) (podpis n-la specjalisty) (podpis koordynatora) 10
Załącznik nr 5 do Procedury KARTA SAMOOCENY UCZNIA* W pracach nad projektem uczestniczyłem wytrwale i systematycznie. Miałem cenne pomysły, które przyczyniły się do postępów pracy zespołu. Słuchałem propozycji innych i nigdy ich nie krytykowałem. Nie miałem większych trudności w wykonywaniu przyjętych na siebie zadań. W przypadku pojawiających się problemów starałem się znaleźć rozwiązanie. Jeżeli miałem problemy, prosiłem o pomoc kolegów w grupie. Jeżeli moi koledzy mieli problemy, pomagałem im najlepiej jak umiałem. Uczestniczyłem we wszystkich wyznaczonych spotkaniach zespołu. Wykonałem wszystkie przyjęte na siebie zadania. Swoją pracę wykonywałem terminowo. Dzięki pracy nad projektem nauczyłem się: TAK NIE *Karta samooceny nie jest obowiązkowa Podpis ucznia Podpis opiekuna 11
Załącznik nr 6 do Procedury Olsztyn,... r. /pieczęć szkoły/ ZAŚWIADCZENIE Uczeń/uczennica... kl.... w roku szkolnym... brał/a udział w realizacji.... /podpis opiekuna projektu/ 12
Załącznik nr 7 do Procedury Olsztyn,... r. /pieczęć szkoły/ ZAŚWIADCZENIE Uczeń/uczennica... kl.... w roku szkolnym... został/a zwolniony/a z realizacji. /podpis dyrektora szkoły/ 13
Załącznik nr 8 do Procedury OCENA ZAANGAŻOWANIA UCZNIA W REALIZACJĘ PROJEKTU Temat projektu: Opiekun projektu: Uczeń Klasa Ocena* *wyrażona w skali ocen zachowania (podpis opiekuna projektu) Ocena wzorowa: (Uczeń) jest szczególnie zaangażowany w prace na rzecz. Wykazał się dużą samodzielnością i innowacyjnością we wszystkich etapach realizacji projektu oraz wspomagał innych członków zespołu w realizacji poszczególnych zadań. Ocena bardzo dobra: (Uczeń) wykazuje wysoki stopień zaangażowania w realizację. Był aktywnym uczestnikiem zespołu realizującego projekt, a jego współpraca z pozostałymi członkami zespołu była rzeczowa i nacechowana życzliwością. Ocena dobra: (Uczeń) brał aktywny udział w projekcie edukacyjnym. Współpracował w zespole realizującym projekt wypełniając stawiane przed nim zadania. Ocena poprawna: (Uczeń) uchylał się od obowiązku realizacji. Współpracował w zespole realizującym projekt edukacyjny wypełniając stawiane przed nim zadania, przy czym jego działania były podejmowane na prośbę lidera zespołu lub po interwencji opiekuna projektu. Ocena nieodpowiednia: (Uczeń) nie uczestniczył w realizacji, nie wywiązywał się w terminie ze swoich obowiązków, przez co opóźniał realizację projektu lub powodował konieczność realizacji zadań przez innych członków zespołu. Ocena naganna: (Uczeń) odmówił udziału w realizacji lub nie wywiązywał się ze swoich obowiązków nawet po interwencji opiekuna projektu; jego postawa była lekceważąca w stosunku do członków zespołu i opiekuna. 14