26.4.211 Ostatni tydzień przyniósł na rynku surowców rekordowe poziomy cen metali szlachetnych (głównie na fali osłabiającego się dolara). Ceny złota pobiły nowy historyczny rekord, srebro wzrosło do poziomów nienotowanych od 198 r. Na rynku surowców rolnych również odnotowano znaczne wzrosty. Rosły cen pszenicy, kukurydzy oraz soi. Ceny cukru od ponad 3 miesięcy spadają na fali nowych informacji dotyczących prognoz produkcji w kolejnym sezonie. Wkrótce na rynku pojawi się najnowsza prognoza Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa dotycząca sezonu 211/12. Analizę struktury rynku cukru, cen cukru na giełdach towarowych w ujęciu historycznym oraz bieżącej sytuacji na rynku prezentujemy w głównej części raportu. Wzrostom cen pszenicy, kukurydzy i soi sprzyja susza w centralnych stanach w USA (głównie Kansas i Teksas). Brak deszczu w najbliższych tygodniach może znacznie obniżyć plony pszenicy w kraju w kraju największego producenta surowców rolnych. Ceny bawełny w ciągu ostatniego tygodnia spadły o 6% na skutek informacji o spadku importu bawełny w Marcu ze strony Chin o 14,6% r/r. Spadkom cen sprzyjają również informacje o prognozowanym wzroście produkcji bawełny w sezonie 211/12 w Stanach Zjednoczonych i Chinach. Według najnowszych prognoz ICSG deficyt na rynku miedzi w roku 211 powinien wynieść prawie 38 tys. ton. W 212 r. eksperci ICSG spodziewają się deficytu na poziomie 28 tys. ton miedzi. Dane ten nie odbiegają znacznie od prognoz opublikowanych w ubiegłym miesiącu ROPA BRENT Zmiana zapasów w USA(mln brk.) -2,3 Cena($) za baryłkę 122,99 Tyg. zmiana ceny +1% MIEDŹ Zmiana zapasów na LME( tys. ton) +4,325 Cena($) za tonę 9388 Tyg. zmiana ceny +1,8% ZŁOTO Cena($) za uncję 156,46 Tyg. zmiana ceny +,8% Źródło: Bloomberg, EIA, XTB Sezon 21/211 Pszenica Kukurydza Soja Bawełna Zapasy w mln ton 182,83 122,43 6,94 41,55 Bilans w mln ton -15,8-23,38 5,2-2,59 Cena za 1 buszli($) 861,65 773,98 1396,5 163,32 Tygodniowa zmiana ceny +5,7% +2,5% +2,9% -6% Roczna zmiana ceny +7 +18% +4% +91% Źródło: USDA, XTB
Struktura rynku cukru Cukier należy do najpopularniejszych surowców spożywczych, którymi handluje się na giełdach towarowych na całym świecie. Pozyskuje się go z trzciny cukrowej (ok. 75% całkowitej produkcji cukru) lub z buraków cukrowych (ok. 25%). Największym producentem cukru jest Brazylia. Odpowiada ona za 24% światowej produkcji cukru (39,4 mln ton). Brazylia jest także największym eksporterem tego surowca (47% eksportu światowego). Fakt ten uzależnia ceny cukru na świecie w dużej części od notowań brazylijskiego reala. Do grona największych producentów cukru na świecie zaliczają się również Indie, Unia Europejska, Chiny, USD, Tajlandia, Meksyk, Australia i Pakistan. W ciągu ostatnich 1 lat znacznie spadła produkcja cukru w UE (łącznie o ok. 6 mln ton) na skutek limitów produkcji surowca. W wyniku tego wzrosła rola Indii, które odpowiadają obecnie za 1 światowej produkcji cukru (25 mln ton). Produkcja w tym kraju charakteryzuje się dużą zmiennością (odchylenie standardowe produkcji wyniosło ponad 5 mln ton w ciągu ostatnich 2 lat). U źródeł owej zmienności leżą przede wszystkim warunki pogodowe. Pogoda, kurs brazylijskiego reala w odniesieniu do dolara amerykańskiego, zmiany modelu konsumpcji w krajach rozwijających się, stopy procentowe, atrakcyjność cukru jako inwestycji alternatywnej, decyzje polityczne oraz ceny ropy naftowej cukru na rynkach światowych. to główne czynniki, które determinują obecnie ceny Rosja Pakistan Australia Meksyk Tajlandia 5% Źródło: USDA Argentyna 1% Kolumbia 1% RPA Meksyk Gwatemala Zjednoczone Emiraty Arabskie Źródło: USDA Australia 7% Najwięksi producenci cukru w sezonie 21/211 UE 5% USA 5% Inne kraje 18% Tajlandia 11% Inne kraje 25% Chiny 7% Brazylia 24% UE 11% Brazylia 47% Indie 1 Najwięksi eksporterzy cukru w sezonie 21/211
Wahania cen na rynku cukru Ceny cukru na giełdzie w Nowym Jorku w porównaniu do cen innych surowców rolnych charakteryzują się dużą zmiennością. W latach 7-tych i 8-tych znajdowały się one na historycznie wysokich poziomach. W latach 7-tych głównym źródłem wzrostów cen były słabe zbiory w Związku Radzieckim oraz polityka niskich stóp procentowych w Stanach Zjednoczonych. Wtedy też ceny dotarły do poziomu 65 centów za funt. Ceny te wywołały panikę pośród całego amerykańskiego społeczeństwa, która do dziś jest tematem wielu książek i filmów. Przyczyną wzrostów cen na początku lat 8-tych były 2 sezony z dużym deficytem na rynku (w sezonie 1979/8: 6,4 mln ton) wywołanym spadkiem produkcji w Indiach i Meksyku. Problemy pogodowe w owych krajach, które wcześniej charakteryzowały się samowystarczalnością produkcji cukru, zmusiły je do importu surowca, co wywołało wzrost cen do ponad 45 centów za funt. Ważnym czynnikiem, który wpływał również na wzrosty cen w owych okresach były wysokie ceny ropy. Oddziaływały one na ceny cukru z dwóch perspektyw. Zwiększały one koszty produkcji cukru oraz wpływały na pojawianie się pierwszych idei rozwoju rynku biokomponentów w paliwach. W większości przypadków w odpowiedzi na wysokie ceny cukru w danym sezonie, już w kolejnym zaobserwować można było na rynku znaczny wzrost podaży surowca. W sezonie 1981/82, po 2 sezonach z deficytem na rynku i z cenami po wyżej 4 centów za funt, produkcja wzrosła aż o 1 r/r. 7 6 5 4 3 2 1 Źródło: Ecowin Ceny cukru w centach za funt na giełdzie w Nowym Jorku Bilans na rynku cukru w mln ton 25 2 15 1 5-5 -1-15 1959/196 1967/1968 1975/1976 1983/1984 1991/1992 1999/2 27/28 Źródło: USDA
Wzrosty ceny w ciągu ostatnich kilku lat Wzrost cen cukru w ciągu ostatnich 12 miesięcy przypomina wzrost cen w okresie 5.29-2.21. Motorem napędowym wzrostu cen w sezonie 29/1 były zakłócenia po stronie podaży (głównie w Indiach na skutek opóźnienia monusnu letniego) oraz wyższy niż oczekiwano poziom konsumpcji, prognozowany przez USDA. Jednakże, już po kilku miesiącach wzrostów w serwisie Bloomberg pojawiła się informacja o gigantycznym wzroście produkcji w Brazylii w kolejnym sezonie, co wywołało spadek cen w ciągu 3 miesięcy do 14 centów za funt. 4 35 3 25 Ceny cukru w centach za funt na giełdzie w Nowym Jorku U źródeł wzrostów cen w okresie 5.21-1.211 znajdowały się: Spadek podaży cukru w Pakistanie, Australii, Chinach i USA (głównie na skutek zakłóceń pogodowych). Prognozowany wzrost konsumpcji w krajach rozwijających się, na skutek ożywienia gospodarek. Wzrost cen ropy oraz prognozy dotyczące zwiększania produkcji bioetanolu z trzciny cukrowej w Brazylii. Aprecjacja brazylijskiego reala w stosunku do dolara amerykańskiego. 2 15 1 5 26-5-23 27-5-23 28-5-23 29-5-23 21-5-23 Źródło: Ecowin
Bieżąca sytuacja na rynku cukru Przez ostatnie 3 miesiące na rynek spływają informacje na temat pierwszych prognoz produkcji w sezonie 211/12 w krajach największych producentów cukru. Według Indyjskiego i Australijskiego Departamentu Rolnictwa, produkcja w owych krajach powinna znacznie przekroczyć Notowanie USDBRL poziomy z sezonu 21/11, na skutek wysokich cen. Korzystna sytuacja pogodowa, z pewnością może wpłynąć również na znoszenie regulacji eksportu cukru w krajach największych producentów (Indie już zwiększyły kwoty eksportowe). Informacje te wpływają na spadki cen cukru, którego cena zbliża się obecnie do poziomu 2 centów za funt. Scenariusz rozwoju sytuacji na rynku W maju Amerykański Departament Rolnictwa opublikuje pierwszą prognozę dotyczącą produkcji, konsumpcji oraz zapasów na rynku cukru w sezonie 211/12. Wnioskując na podstawie roli owych publikacji w poprzednich sezonach, można oczekiwać że będzie ona miała fundamentalną rolę dla cen cukru. W naszym przekonaniu spadek cen do poziomów 13-14 centów za funt jest najbardziej prawdopodobnym scenariuszem. Spadkom cen sprzyjać powinien wzrost produkcji na świecie, rozpoczęcie debaty w UE na temat zwiększenia limitów produkcji 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 Źródło: Ecowin oraz ustabilizowanie się popytu ze strony największych rafinerii cukru (które zgromadziły duże zapasy surowca). Zagrożeniem dla scenariusza bazowego może okazać się dalsza, dynamiczna aprecjacja reala brazylijskiego lub też niespodziewane katastrofy pogodowe.
Analiza techniczna rynku cukru Cukier na światowych giełdach jest obecnie najtańszy od 21 roku. początku października Od strony technicznej, po dynamicznych wzrostach w 21 roku, do spadku przyczyniło się powstanie klasycznej formacji klina zwyżkującego. Jego charakterystyczne wyższe szczyty docierały jedynie do ekspansji 11 co świadczyło o braku siły popytu. Miesiąc luty bieżącego roku przyniósł potwierdzenie całej struktury i zapowiedź większej zniżki poprzez wyłamanie linii poprowadzonej po minimach. Cały spadek aktualnie można oznaczyć jako trójfalowy 1/A, 2/B oraz 3/C. Z czego fala 2/B utworzyła charakterystyczną strukturę korekty pędzącej gdzie podfala b wybija nowe minimum, natomiast podfala c nie nachodzi na wierzchołek podfali a. Dzięki takiemu układowi, rynek porusza się wewnątrz niebieskiego kanału spadkowego, którego górne i dolne ograniczenie wyznacza potencjalne miejsca oporu i wsparcia. Obecnie również rynek testuje wsparcie w postaci dołków w rejonie 22,5 oraz ekspansję 61,8% fali 1/A. Dopiero pokonanie tych poziomów wraz z pozostaniem w kanale spadkowym może otworzyć drogę do FE 1% w rejonie 19,17. Natomiast jeśli wspomniane wsparcie zostanie wybronione i linia poprowadzona po szczytach wybita, wtedy też test poprzedniego wsparcia 25,5 będzie realny.
KONTAKT Dział Analiz dr Przemysław Kwiecieo, Główny Ekonomista, przemysław.kwiecien@xtb.pl, nr tel. (22) 21 95 78 Marcin Kiepas, marcin.kiepas@xtb.pl Daniel Kostecki, daniel.kostecki@xtb.pl Paweł Kordala, pawel.kordala@xtb.pl Obsługa klienta nr tel. (22) 21 95 6 3 25 2 15 1 5 Złoto- długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX (w tys.) sty 8 sty 9 sty 1 sty 11 3 2 1-1 Ropa- długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX (w tys.) sty 8 sty 9 sty 1 sty 11 Dom Maklerski X-Trade Brokers nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie informacji zamieszczonych w niniejszym opracowaniu. Żadna z zamieszczonych informacji nie może byd traktowana jako wytyczna, dyspozycja, obietnica czy zobowiązanie że inwestor osiągnie zysk lub zmniejszy swoje straty wykorzystując zamieszone na stronie informacje. Transakcje na instrumentach inwestycyjnych, w szczególności instrumentach wykorzystujących dźwignię finansową są z natury rzeczy spekulacyjne i mogą w efekcie przynieśd straty i zyski, przekraczające zaangażowany przez inwestora kapitał początkowy. 4 2-2 -4 Miedź - długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX (w tys.) sty 8 sty 9 sty 1 sty 11 6 4 2-2 -4-6 -8 Pszenica - długie spekulacyjne pozycje netto na NYMEX (w tys.) sty 8 sty 9 sty 1 sty 11