CZYNNOŚCI SPEDYCYJNE Opracował: Robert Urbanik
Funkcje spedytora 1. Doradcza i nadzorcza- wybór konwojenta, środka transportu, drogi transportu, zawieranie umów, koordynacja i synchronizacja kolejnych faz przemieszczania towarów, 2. Transportowa- przeprowadzenie czynności przewozowych lub konwojowania przesyłek,
Funkcje spedytora 3. Magazynowa- doradztwo w sprawie doboru magazynów, przeprowadzenie magazynowania, zarządzanie magazynowanymi zasobami, 4. Konsolidacji i dekonsolidacji - gromadzenie, łączenie i dzielenie przesyłek, formowanie oraz kompletowanie przesyłek,
Funkcje spedytora 5. Przeładunkowa -organizowanie, przeprowadzanie przeładunków towarów, 6. Manipulacyjna - przejęcie towarów, manipulacje transportowe, przemianowanie towarów: Przepakowanie Oznakowanie Czyszczenie, suszenie, ważenie, mierzenie Usuwanie znaków produkcji,
Funkcje spedytora 7. Ubezpieczeniowa- załatwianie niezbędnych ubezpieczeo przesyłek, 8. Inkasowania- pobieranie opłat, rozliczanie usług, 9. Działao celnych - przeprowadzanie odpraw celnych, 10.Powiernicza- realizacja specjalnych usług jako powiernik między sprzedającym (nadawcą) a kupującym (odbiorcą),
Funkcje spedytora 11.Dokumentacyjna - sporządzanie, wystawianie i kontrola niezbędnych dokumentów przewozowych, 12.Wykonawcza - samodzielne przeprowadzanie operacji transportowych, przeładunkowych itp. 13.Bankowa- występuje jeśli spedytor sam wykłada w imieniu swego zleceniodawcy środki pieniężne na pokrycie należności obciążających ładunek lub z tytułu zapłaty za usługi podwykonawców procesu przewozowego.
Podział czynności spedycyjnych Spedycja właściwa Czynności manipulacyjne Czynności przemieszczania Czynności dodatkowe
Czynności spedycyjne Zawieranie umów o przewóz Ubezpieczanie przesyłek Sporządzanie dokumentacji transportowej Przygotowanie przesyłek do przewozu Odprawy celne Nadanie przesyłki na środek transportu Odbiór przesyłki
CZYNNOŚCI PRZEMIESZCZANIA Czynności spedycyjne PRZEWÓZ DOWÓZ ODWÓZ ZAŁADUNEK, WYŁADUNEK, PRZEŁADUNEK
Czynności spedycyjne CZYNNOŚCI MANIPULACYNE WAŻENIE, MIERZENIE, LICZENIE KONFEKCJONOWANIE METKOWANIE, PAKOWANIE ZNAKOWANIE SORTOWANIE
Czynności spedycyjne CZYNNOŚCI DODATKOWE SKŁADOWANIE SPRZEDAŻ PRZESYŁKI CESJA PRZESYŁKI PODJĘCIE NALEŻNOŚCI ZA PRZESYŁKĘ
Czynności realizowane przez spedytora Działalnośd spedycyjna Spedycja właściwa Przyjmowanie zleceo Doradztwo Wybór środka przewozu Zawieranie umów Ubezpieczanie ładunku Sporządzanie dokumentacji Odbiór przesyłki Przygotowanie przesyłki Nadanie przesyłki Odprawa celna ładunku Przekazanie ładunku odbiorcy Dochodzenie roszczeo Czynności przemieszczania oraz dodatkowe Przemieszczanie: Dowóz Odwóz Przewóz Załadunek Wyładunek Przeładunek Dodatkowe czynności: Składowanie przesyłki Podjęcie należności za przesyłkę Przeprowadzenie cesji Sprzedaż przesyłki
Typowe czynności spedycyjne Poradnictwo spedycyjne, Kalkulacje kosztów przewozowych, Przygotowanie ładunku do przewozu (pakowanie, sortowanie, liczenie, mierzenie, ważenie, znakowanie, cechowanie), Konsolidowanie ładunków (zbieranie drobnych partii w większe jednostki) oraz dekonsolidowanie (rozdzielanie dużych partii do poszczególnych odbiorców), Dostarczanie ładunku do miejsca załadunku na główny środek transportu, Sporządzanie i kompletowanie dokumentów spedycyjnotransportowych, Wybór środków przewozu i tras przewozu Negocjowanie stawek z przewoźnikami i innymi wykonawcami,
Typowe czynności spedycyjne Zawieranie umów o przewóz, magazynowanie, ładowanie, przeładunki itp., Składowanie towarów, Pośrednictwo w ubezpieczaniu przesyłek, Opieka nad przesyłką (konwojowanie- w razie potrzeby), Przyjmowanie lub przekazywanie ładunku, Kontrola stanu przesyłki, ilości, jakości, zgodności z dokumentami, Współpraca z różnymi instytucjami i przedsiębiorstwami zajmującymi się transportem, manipulacjami, przeładunkami itp.,
Typowe czynności spedycyjne Sporządzanie dokumentów szkodowych, reklamacyjnych itp., Zgłaszanie towarów do odprawy celnej, Pośrednictwo w uzyskiwaniu niezbędnych zezwoleo przewozowych, Regulowanie należności z tytułu kosztów przewozu i innych czynności wykonywanych na rzecz ładunku Wykonywanie czynności manipulacyjnych i pomocniczych, Śledzenie przesyłki i dostarczanie informacji o niej,
Typowe czynności spedycyjne Paletyzacja ładunków, Pakowanie, konfekcjonowanie, znakowanie, metkowanie, mocowanie, przygotowanie do przewozu, zabezpieczanie itp., Awizowanie przesyłek, Pomoc w odzyskaniu nienależnie pobranych kwot od podwykonawców procesu spedycyjnego, Odzyskiwanie surowców zgodnie z zasadami recyklingu.
Czynności spedycyjne Czynności wykonywane przez spedytora Organizowanie przewozu Zabezpieczanie ładunku Wystawianie dokumentów Fakturowanie Awizowanie przesyłek Poradnictwo spedycyjne Zawieranie umów Czynności zlecane innym jednostkom Magazynowanie Przeładunki Stwierdzenie ilości i jakości towaru Konwojowanie ładunku Ubezpieczanie ładunku Dowóz, odwóz ładunku
Podstawowe czynności spedycyjne i ich kolejnośd Obejmują wszelkie czynności organizacyjne wykonywane przed przewozem ładunku Organizacyjne przed przewozem Wykonawcze przed przewozem Są to wszelkie czynności związane z przygotowaniem ładunku do transportu, wykonywane przed przewozem Czynności wykonawcze realizowane w trakcie przewozu, związane z przemieszczeniem ładunku. Wykonawcze w trakcie przewozu Wykonawcze po przewozie Czynności wykonawcze związane z odebraniem i dostarczeniem ładunku odbiorcy, wykonywane po przewozie
Ogólna struktura czynności w procesie transportowo- spedycyjnym 1.Czynności organizacyjne wykonywane przed przewozem 3.Czynności wykonawcze występujące w trakcie przewozu 2.Czynności wykonawcze występujące przed przewozem 4.Czynności wykonawcze wykonywane po przewozie
1.Czynności organizacyjne przed przewozem 1. Doradztwo- dotyczy wszystkich lub niektórych czynności np. sposób pakowania, znakowania, wybór metody przeładunku, zabezpieczenie towaru itp. 2. Kalkulacje wymagają znajomości taryf, kosztów, systemów rabatowych, środków transportu itp. 3. Wybór środka transportu wymaga znajomości specyfiki środków i gałęzi transportu, stanu taboru przewoźnika, rozmiarów i parametrów środków transportu.
1.Czynności organizacyjne przed przewozem 4. Wybór trasy przewozu- wymaga znajomości uwarunkowao terenowych, przepustowości dróg, opłat drogowych, przepustowości węzłów granicznych, portów itp. 5. Sporządzanie umów o przewóz także w formie doradztwa 6. Organizacja procesu transportowego opracowanie koncepcji przewozu, zlecanie własnym służbom lub firmom zewnętrznym zadao do realizacji, kontrolowanie poprawności ich realizacji. 7. Zamówienie środka transportu
1.Czynności organizacyjne przed przewozem 8. Ubezpieczenie ładunku- wymaga znajomości stawek ubezpieczeniowych, firm ubezpieczeniowych i ich taryf. 9. Organizacja prac ładunkowych - przygotowanie ładunków, oznakowanie przesyłki oraz przygotowanie środków transportu (na przykład czyszczenie wagonów, statków) a także zlecenie własnym pracownikom lub firmom zewnętrznym wykonanie robót ładunkowych. Potrzebna jest znajomośd specyfiki ładunku (w jakich warunkach można dokonywad przeładunków).
1.Czynności organizacyjne przed przewozem 10.Współpraca z różnymi przedsiębiorstwami i instytucjami (na przykład w przewozach multimodalnych). 11.Sporządzanie dokumentów przewozowychwymaga znajomości dokumentacji spedycyjnej i transportowej. 12.Udzielanie zleceo na wykonanie kontroli ilości, jakości oraz innych usług. Mogą to byd usługi takie, jak: magazynowanie, przeładunek, odprawy celne, kontrola fitosanitarna.
1.Czynności organizacyjne przed przewozem 13. Negocjowanie stawek z przewoźnikami- wymaga znajomości taryfikatorów i specyfiki branży, kontaktów, pozwala na uzyskanie korzystnych rabatów. 14. Kontaktowanie się z uczestnikami procesu transportowego- spedytor informuje zleceniodawcę o możliwościach przewozowych, otrzymuje informację o odwołaniu" towaru od producenta, informuje o postępach w realizacji zlecenia, brakujących dokumentach, uszkodzeniach. 15. Zgłaszanie towarów do odprawy celnej wymaga znajomości przepisów celnych. 16. Zlecanie spedytorom- korespondentom w innych krajach obsługi wysyłanych do nich towarów.
2.Czynności wykonawcze przed przewozem kompletowanie ładunku, pakowanie, znakowanie, cechowanie, składowanie przejściowe, zabezpieczenie celne, przekazanie ładunku przewoźnikowi i sortowanie, przedstawienie ładunku do odprawy celnej, czynności odbiorcze, przygotowanie do przeładunku i przeładunek.
3.Czynności wykonawcze występujące w trakcie przewozu transportowego dojazd, załadunek, przewóz, wyładunek, powrót taboru, składowanie przejściowe, monitoring przebiegu procesu transportowego, przeładunek na bocznicach klienta z wagonów do magazynów 1 odwrotnie, przepakowywanie, sortowanie, segregacja w portach morskich, rzecznych, lotniczych, punktach odprawy celnej oraz magazynach celnych.
4.Czynności występujące po zakooczeniu przewozu odebranie przesyłki od przewoźnika, przekazanie przesyłki odbiorcy, formalności celne, rozpakowanie i przygotowanie ładunku do odbioru, fakturowanie, rozliczanie i pobieranie należności, reklamacje, odbiór od odbiorcy zobowiązania zapłaty, sprzedaż przesyłki, cesja praw do przesyłki.
Czynności związane z odprawą celną towarów wprowadzenie towaru na polski obszar celny (przekroczenie granicy), dostarczenie towaru do granicznego urzędu celnego lub miejsca wyznaczonego przez organ celny, przedstawienie towaru do urzędu celnego (zawiadomienie o dostarczeniu), zgłoszenie celne, objęcie towaru procedurą celną, uregulowanie należności celnych, zwolnienie towaru z opłat celnych.
Podział czynności spedycyjnych Spedycja właściwa wybór odpowiedniego środka transportu sporządzenie niezbędnej dokumentacji transportowej zawieranie umów odnośnie przejazdu ubezpieczenie towaru przyjmowanie zleceń oraz udzielanie porad związanych z procesami spedycyjnymi odbiór towaru od nadawcy nadanie towaru wraz z właściwą dokumentacją oraz odebranie jej również z dokumentacją przekazanie towaru odbiorcy Organizacja przewozuczynności przemieszczania - organizacja dowozu, - organizacja odwozu, - organizacja przewozu, - organizacja załadunku, - organizacja wyładunku, - organizacja przeładunku Czynności dodatkowe składowanie towaru podjęcie należności za dostarczony towar, przeprowadzenie cesji praw do przesyłki, sprzedaż towaru
Etapy realizacji czynności spedycyjnych KOLEJNOŚC REALIZACJI CZYNNOŚCI SPEDYCYJNYCH ETAP WSTĘPNY ETAP DORADZTWA ETAP KOTROLI ILOŚCIOWEJ I JAKOŚCIOWEJ ETAP PRZEMIESZ- CZANIA ETAP KOŃCOWY
Determinanty procesu spedycyjnego Wymogi prawne Uwarunkowania zewnętrzne Organizacja procesu spedycyjnego Wymogi klienta Właściwości przesyłki Właściwości środka transportu
Czynniki wpływające na czynności realizowane przez spedytora: 1. Ilośd i rodzaj ładunku 2. Cechy fizyczne i chemiczne ładunku 3. Odległośd (kraj przeznaczenia) 4. Posiadana infrastruktura 5. Polityka i czynniki społeczne 6. Warunki pogodowe i klimatyczne 7. Systemy prawne
Faza organizowania Doradztwo Organizacja środków transportu Przygotowanie ładunku Opracowanie dokumentów spedycyjnych Planowanie przebiegu procesu Ubezpieczenie ładunku
Faza przemieszczania Dozorowanie Informowanie śledzenie przesyłki Reagowanie na nieprawidłowości
Faza koocowa Wyładunek Pokwitowanie Sprawdzenie przesyłki Uregulowanie należności, ew. likwidacja, sprzedaż przesyłki Sporządzenie protokołu szkodowego
Faza koocowa - Analiza kosztów i przebiegu procesu transportowego Wykrycie słabych punktów (jakościowych, czasowych, organizacyjnych, kosztowych), Możliwośd porównania osiągniętych efektów z przyjętymi założeniami, Dostarczenie materiałów do prawidłowego sporządzenia następnych kalkulacji, Umożliwienie podejmowania właściwych decyzji w następnych procesach spedycyjnych
Kryteria wyboru przewoźnika Cechy ładunku Możliwośd użycia specjalizowanego taboru Podatnośd transportowa ładunku Cena za przewóz Nośnośd i ładownośd pojazdu Możliwośd śledzenia przesyłki Właściwości techniczne pojazdu
Źródła M.Stajniak, M.Hajduj, M.Fołtyoski, A.Krupa- Transport i spedycja- Podręcznik do kształcenia w zawodzie technik logistyk. Bibliotek Logistyka, Poznao 2007 R.Kacperczyk Transport i spedycja. Podręcznik dla uczniów technikum i szkoły policealnej. Diffin, Warszawa 2010 P.Sikorski- Spedycja w praktyce- wiek XXI. PWT, Warszawa 2008 Podręcznik spedytora- praca zbiorowa p.red. D.Neidera i J.Neidera. Polska Izba Spedycji i Logistki. Wyd.2 Transport i spedycja w handlu zagranicznym. Praca zbiorowa pod red. Tadeusza Szczepaniaka. PWE, Warszawa 2002
CZYNNOŚCI SPEDYCYJNE Dziękuję za uwagę Opracował: Robert Urbanik