BHP PODCZAS PROWADZENIA ZAJĘĆ EDUKACJNYCH Puszczykowo 29.10.2013r. 1
Obowiązki i odpowiedzialność dyrektora szkoły oraz nauczycieli za zapewnienie dzieciom bezpiecznych warunków uczestnictwa w zajęciach Dyrektor szkoły odpowiedzialny jest w szczególności za zapewnienie bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę. 2
PODSTAWY PRAWNE ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ i SPORTU z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bhp w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 6 z 2003 r., poz. 69 ze zm.) 3
PODSTAWY PRAWNE Dyrektor szkoły zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce, a także bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek. 4
PODSTAWY PRAWNE Jeżeli pomieszczenie lub inne miejsce, w którym mają być prowadzone zajęcia, lub stan znajdującego się w nim wyposażenia stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa, niedopuszczalne jest rozpoczęcie zajęć. 5
PODSTAWY PRAWNE Pracownik szkoły lub placówki, który powziął wiadomość o wypadku, niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę, w szczególności sprowadzając fachową pomoc medyczną, a w miarę możliwości udzielając poszkodowanemu pierwszej pomocy. 6
PODSTAWY PRAWNE O każdym wypadku zawiadamia się niezwłocznie: - rodziców (opiekunów) poszkodowanego; - pracownika służby bhp; - społecznego inspektora pracy; - organ prowadzący szkołę; - radę rodziców. 7
PODSTAWY PRAWNE O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym zawiadamia się niezwłocznie prokuratora i kuratora oświaty. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, zawiadamia się niezwłocznie państwowego inspektora sanitarnego. Zawiadomień dokonuje dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik szkoły lub placówki. 8
WYPADKI W SZKOLE Dzieci często nie zdają sobie sprawy z niebezpieczeństw, na jakie są narażone w swoim najbliższym otoczeniu. Dlatego też często nieświadomie uczestniczą w zdarzeniach, których następstwem są wypadki. 9
WYPADKI W SZKOLE W Polsce w szkołach corocznie ulega wypadkom: a) 149 uczniów; b) 1 494 uczniów; c) 14 949 uczniów; d) 74 tys. 100 tys. uczniów. 10
WYPADKI W SZKOLE W Polsce jest około 32 tys. szkół (w tym ponad 13 tys. podstawówek, ponad 7 tys. gimnazjów, ponad 11 tys. szkół ponadgimnazjalnych), w których uczy się ponad 5,5 mln uczniów i pracuje ponad pół miliona nauczycieli. W szkołach corocznie zdarza się od 74 tys. do 100 tys. wypadków z udziałem uczniów, w tym średnio 340 wypadków ciężkich i 43 śmiertelnych. Najczęściej wypadkom ulegają uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów (prawie 82% wszystkich wypadków. 11
WYPADKI W SZKOLE Najczęstsze rodzaje urazów to złamania kości lub zwichnięcia stawów. 12
WYPADKI - PRZYCZYNY zły stan techniczny obiektów, wyposażenia i sprzętów, brak właściwego zabezpieczenia urządzeń i maszyn niebezpiecznych, niewłaściwe zabezpieczenie klatek schodowych, brak nadzoru nad uczniem lub niedostateczny nadzór, nieznajomość lub nieprzestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa, zły stan zdrowia ucznia lub jego niepełna zdolność do zajęć, uderzenie zamierzone (agresja), uderzenie przypadkowe nieuwaga ucznia oraz inne przyczyny. 13
OBOWIĄZKI DYREKTORA SZKOŁY Niedopuszczalne jest prowadzenie jakichkolwiek zajęć bez nadzoru upoważnionej do tego osoby. Przerwy w zajęciach uczniowie spędzają pod nadzorem nauczyciela. 14
PROFILAKTYKA WYPADKOWA zwrócenie szczególnej uwagi na rzetelne i aktywne odbywanie przez nauczycieli dyżurów w szkole podczas przerw międzylekcyjnych 15
PROFILAKTYKA WYPADKOWA Należy uznać bardzo ważną rolę, w zakresie profilaktyki wypadkowej, nauczyciela i opiekuna, który powinien być odpowiednio przygotowany do prowadzenia zajęć pod względem znajomości zasad i przepisów bezpieczeństwa oraz umiejętności ich stosowania, a także zachowania się w sytuacjach szczególnych. 16
OBOWIĄZKI PRACODAWCY ODPOWIEDZIALNOŚĆ 1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bhp w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bhp oraz powierzenie wykonywania zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy, o których mowa w art. 237 11. 17
OBOWIĄZKI PRACODAWCY INFORMOWANIE PRACOWNIKÓW 1. Pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o: - pracownikach wyznaczonych do: a) udzielania pierwszej pomocy, b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników. 18
OBOWIĄZKI PRACODAWCY PIERWSZA POMOC, GASZENIE POŻARU, EWAKUACJA 1. Pracodawca jest obowiązany: 1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników, 2) wyznaczyć pracowników do: a) udzielania pierwszej pomocy, b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników, 3) zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej. 19
OBOWIĄZKI PRACODAWCY ZAGROŻENIA DLA ZDROWIA LUB ŻYCIA Pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki zajęć odbywanych na terenie zakładu pracy przez studentów i uczniów niebędących jego pracownikami - zgodnie z art. 304 2 kp 20
OBOWIĄZKI PRACODAWCY ZAGROŻENIA DLA ZDROWIA LUB ŻYCIA Pracodawca jest obowiązany przydzielić niezbędną odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej osobom wykonującym krótkotrwałe prace albo czynności inspekcyjne, w czasie których ich własna odzież może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, a także ze względu na bezpieczeństwo wykonywania tych prac lub czynności - zgodnie z art. 304 4 kp 21
PRAWA PRACOWNIKÓW Kp art. 210 W razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo, gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, pracownik ma prawo oddalić się zmiejscazagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. 22
PRAWA PRACOWNIKÓW Kp art. 210 Przepisy o powstrzymaniu się od wykonywania pracy nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. 23
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BHP Kp art. 211 znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym 24
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BHP Kp art. 211 wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych 25
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BHP Kp art. 211 dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy 26
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BHP Kp art. 211 stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielone środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, zgodnie z ich przeznaczeniem 27
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BHP Kp art. 211 poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich 28
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BHP Kp art. 211 niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie 29
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE BHP Kp art. 211 współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy 30
Typowe zagrożenia występujące w L P 31
Zagrożenie czynnikami biologicznymi 32
BORELIOZA DEFINICJA Borelioza wielonarządowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie, przenoszona na człowieka i niektóre zwierzęta przez kleszcze 33
BORELIOZA REZERWUAR ZARAZKÓW Rezerwuarem zarazków są różne gatunki ssaków (głównie gryzonie, a także wolno żyjące jelenie, sarny, wilki), niektóre gatunki ptaków. Bakterie są przenoszone głównie ze śliną kleszczy. 34
BORELIOZA REZERWUAR ZARAZKÓW Najczęstsze miejsca przebywania kleszczy: wilgotne lasy, porośnięte dzikim bzem, olchą, paprociami 35
KLESZCZE ODPORNOŚĆ NA GŁÓD LARWY I NIMFY 500 DNI OSOBNIKI DOJRZAŁE 800 DNI 36
Szerszenie, osy pszczoły, trzmiele Najgroźniejsze z nich - szerszenie i osy najczęściej spotykamy w pobliżu drzew owocowych, w okresie ich dojrzewania. Szczególną agresywność wykazują osy i szerszenie, które potrafią żądlić i atakować wielokrotnie. Nawet pojedyncze ukąszenia owadów żądlących mogą wiązać się z zagrożeniem życia w przypadku osoby, która jest uczulona na jad. Postępowanie w przypadku użądlenia: -jeżeli występuje jedynie reakcja miejscowa, należy usunąć żądło - przyłożyć kostkę lodu, - osoby uczulone muszą otrzymać natychmiastową pomoc lekarską ostre objawy pojawiają się w pierwszej godzinie po użądleniu. Osoby, które są uczulone na jad powinny zaopatrzyć się w specjalny pakiet leków do natychmiastowego użycia i stosować je od razu po użądleniu. 37
Komary i muchy Ukąszenia komarów w naszej szerokości geograficznej nie niosą ryzyka poważnych chorób, tylko czasami jest wymagana pomoc lekarza. Nie wolno drapać pogryzionych miejsc, bo może to powodować infekcję. Najlepsza metoda to ochrona skóry odzieżą i środki odstraszające. Dokuczliwość much odczuwamy w pobliżu gnojowisk i śmietników. Mucha stanowi duże zagrożenie epidemiologiczne, przenosząc miliony zarazków, w tym powodujących tak groźne choroby, jak dur brzuszny, dyzenterię, cholerę, gruźlicę, polio, czerwonkę i salmonellozę. 38
Meszki i mrówki Meszki najczęściej występują w pobliżu rzek i jezior. Aby uchronić się od ukąszeń, należy unikać przebywania na otwartych przestrzeniach, w miejscach wylęgu meszek, stosować odpowiednie ubiory okrywające ciało i środki odstraszające owady. Zalecane jest przemywanie miejsc ukąszeń, bo meszki pozostawiają otwarte ranki, co umożliwia wnikanie do krwiobiegu zarazków. W naszej strefie klimatycznej nie stwierdzono przenoszenia chorób przez meszki. Mrówki czerwone nie gryzą lecz żądlą, a jad wydzielany przez nie podczas ukłucia nie stanowi zagrożenia, ponieważ są one bardzo małe. U osób wrażliwych może wystąpić łagodna reakcja alergiczna. 39
Gady żmija zygzakowata Żmija zygzakowata jest jedynym jadowitym wężem żyjącym dziś w Polsce. Długość ciała naszych żmij dochodzi do 75 cm. Ulubionym środowiskiem żmii są polanki w podmokłych lasach oraz stosy kamieni na pograniczu pól i lasów w terenach górzystych. Jad żmii charakteryzuje się silnym działaniem miejscowym (obrzęk, ból) oraz działa porażająco na organizm (system trawienny, oddechowy itp.) Jad ten może być dla człowieka śmiertelny, a jedyną skuteczną odtrutką w przypadku ukąszenia jest podanie surowicy przeciwjadowej. 40
Pierwsza Pomoc 41
Podstawy prawne Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191 z 2006 r.) Art. 4. Kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego lub jest świadkiem zdarzenia powodującego taki stan, w miarę posiadanych możliwości i umiejętności ma obowiązek niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do 42
Podstawy prawne Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191 z 2006 r.) Art. 4. skutecznego powiadomienia o tym zdarzeniu podmiotów ustawowo powołanych do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. 43
Kodeks Karny Art. 162 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia nie udziela pomocy (...) podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. 44
Kodeks Karny Art. 162 2. Nie podlega karze, kto nie udziela pomocy, do której konieczne jest poddanie się zabiegowi lekarskiemu, albo w warunkach, w których możliwa jest natychmiastowa pomoc ze strony instytucji lub osoby bardziej do tego powołanej. 45
Podstawy prawne Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bhp (Dz. U. Nr 169 z 2003 r. ze zm.) 44 W szczególności pracodawca powinien zapewnić: 1) punkty pierwszej pomocy w wydziałach (oddziałach) ( ); 2) apteczki w poszczególnych wydziałach (oddziałach) zakładu pracy.(...) 46
PODSTAWY PRAWNE Ustawa z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 147 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U 109 z 2010r ) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.) 47
ZASADY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POŻARU Zachować spokój, ostrzec współpracowników, Zaalarmować straż pożarną, 998 lub 112 Odłączyć spod napięcia urządzenia elektryczne, wyłączyć instalacje wentylacyjne, transportowe i grzewcze, Zamknąć główny zawór gazowy, zablokować rurociągi, Natychmiast opuścić miejsca niebezpieczne oznakowanymi drogami ewakuacyjnymi, w razie zadymienia przemieszczać się trzymając głowę na wysokości ok. 1 m (ochrona przed dymem i ciepłem), Nie używać wind. 48
EWAKUACJA W PRAKTYCE np. budynek ośrodka edukacji leśnej ZNAKI EWAKUACYJNE wyjście ewakuacyjne kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej schodami w dół kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej drzwi ewakuacyjne ciągnąć aby otworzyć kierunek drogi ewakuacyjnej zakaz korzystania z dźwigu osobowego w razie pożaru 49
Dziękuję za uwagę źródło: strony internetowe j.o. LP 50