Przedsięwzięcie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Przedsięwzięcie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Aleksander Mach Dyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Stara Kiszewa 05.11.2015 r.
Plan prezentacji: 1. Tendencje ogólnoświatowe i udział Polski w rynku rolnictwa ekologicznego 2. Stan rolnictwa, produkcji i przetwórstwa ekologicznego w woj. pomorskim 3. Prezentacja zespołu organizacyjnego konferencji = Zespołu Ochrony Środowiska i Ekologii PODR
Spojrzenie na świat Indie Największa liczba rolników ekologicznych - 650.000 Australia Falklandy USA i Oceania Największa Powierzchnia Upraw Ekologicznych - 17,2 mln ha Największy Największy procentowy rynek udział produktów powierzchni ekologicznych upraw - 24.347 mld ekologicznych euro - 36,3% Szwajcaria Najwyższa konsumpcja produktów ekologicznych na osobę/rok - 210 euro
WZROST WARTOŚCI RYNKU ŻYWNOŚCI EKOLOGICZNEJ ( mld $) 59,0 72,0 15,2 28,7 1999 2004 2010 2013 The world of organic agriculture Statistic &emerging trends 2015 FIBL AND IFOAM
Powierzchnia ekologicznych upraw w krajach UE (ha) Malta Cypr Luksemburg Słowenia Chorwacja Holandia Irlandia Bułgaria Belgia Węgry Estonia Litwa Słowacja Dania Łotwa Finlandia Portugalia Rumunia Grecja Czechy Szwecja Austria Wielka Brytania Polska Niemcy Francja Włochy Hiszpania 37 3923 4448 38665 40641 49 394 52 793 56287 62 529 140292 151256 166330 166700 169 298 200433 206 170 271 532 288261 383 606 474231 500 996 526 689 567 751 661956 1 060 669 1 060 756 The world of organic agriculture Statistic &emerging trends 2015 FIBL AND IFOAM 1 317 177 1 610 129 0 200 000 400 000 600 000 800 000 1 000 000 1 200 000 1 400 000 1 600 000 1 800 000
% udział powierzchni ekologicznej w ogólnej powierzchni użytków rolnych Austria Szwecja Estonia Czechy Łotwa Włochy Finlandia Słowacja Słowenia Portugalia Hiszpania Niemcy Dania UE 15 UE28 Litwa UE 13 Grecja Belgia Polska Francja Luksemburg Węgry Wielka Brytania Chorwacja Cypr Holandia Rumunia Bułgaria Irlandia Malta 0,4 4,7 4,6 4,6 4,3 3,9 3,4 3,3 3,3 3,1 2,7 2,6 2,1 1,8 1,3 6,5 6,4 6,4 6,1 5,7 5,7 9 8,8 8,4 8,1 11,2 11 10,3 16,3 16 19,5 The world of organic agriculture Statistic &emerging trends 2015 FIBL AND IFOAM 0 5 10 15 20 25
Słowacja Wielka Brytania Czechy Estonia Szwecja Węgry Portugalia Dania Litwa Łotwa Hiszpania Finlandia Niemcy Belgia Irlandia Francja UE15 UE28 UE 13 Holandia Włochy Polska Chorwacja Austria Luksemburg Rumunia Grecja Bułgaria Słowenia Cypr Malta Średnia powierzchnia gospodarstwa ekologicznego ( w ha) 144,91 121,29 97,40 89,72 83,86 82,08 65,39 65,10 57,71 52,79 48,13 45,58 42,05 41,80 41,65 40,28 39,54 37,31 30,01 28,65 25,51 25,27 24,15 20,98 18,82 16,37 14,60 12,68 5,46 3,08 456,71 The world of organic agriculture Statistic &emerging trends 2015 FIBL AND IFOAM 0,00 50,00 100,00 150,00 200,00 250,00 300,00 350,00 400,00 450,00 500,00
Wartość zakupów detalicznych żywności "eko" ( EURO NA OSOBĘ) Szwajcaria Dania Luksemburg Lichtenstein Austria Szwecja Niemcy Norwegia Belgia Wielka Brytania Włochy Chorwacja Słowenia Irlandia Hiszpania Estonia Czechy Grecja Rumunia Polska Litwa Łotwa Węgry Cypr Portugalia Rosja Słowacja Bułgaria Ukraina Czarnogóra Turcja 7 5 4 3 2 2 2 2 2 1 1 1 0,3 0,2 0,1 25 24 22 21 17 33 31 36 44 93 106 129 127 157 163 210 The world of organic agriculture Statistic &emerging trends 2015 FIBL AND IFOAM 0 25 100 175 250
8000 Rynki o wartość sprzedaży detalicznej produktów ekologicznych powyżej 100 mln EURO 7550 7000 6000 5000 4000 4380 3000 2000 1668 2020 2065 1000 0 104 120 120 215 224 403 840 917 998 1018 1065 The world of organic agriculture Statistic &emerging trends 2015 FIBL AND IFOAM
Udział w sprzedaży poszczególnych grup produktów w wybranych krajach -czyli na jaki surowiec jest zapotrzebowanie 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 13 21 31 4 5 6 15 4 13 10 10 10 25 11 10 20 20 25 15 18 14 Niemcy Szwajcaria Francja Pozostałe( w tym oleje, żywność dla dzieci) Jajka Napoje ( w tym alkoholowe) Wyroby cukiernicze, piekarskie, musli, płatki Produkty mięsne Owoce i warzywa głównie przetworzone Produkty mleczne The world of organic agriculture Statistic &emerging trends 2015 FIBL AND IFOAM
Mazowieckie Wielkopolskie Lubelskie Małopolskie Podkarpackie Zachodniopomorskie Warmińsko-mazurskie Dolnośląskie Łódzkie Pomorskie Śląskie Kujawsko-pomorskie Podlaskie Świętokrzyskie Lubuskie Opolskie 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 Przetwórstwo produktów ekologicznych Liczba przetwórni ekologicznych w państwach Unii Europejskiej i Polsce - dane wg Eurostat za 2013 rok 10 000 9 397 9 146 6 393 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 78 53 45 32 30 27 22 19 17 17 16 15 13 12 6 5 4 000 3 000 2 000 1 000 0 2 842 2 079 1 555 1 088 787 762 760 558 496 471 407 371 193 193 118 108 104 98 94 92 84 61 49 17 5
Przetwórstwo produktów ekologicznych W Polsce obserwuje się bardzo niekorzystną oraz wysoką relację liczby gospodarstw ekologicznych do liczby przetwórców. Przy średniej liczbie 38 gospodarstw przypadających na przetwórcę w Unii Europejskiej w 2011 roku, wskaźnik ten w Polsce wyniósł 86.
Udział branż w przetwórstwie ekologicznym dane IJHARS za rok 2014 przetwórstwo kawy i herbaty; 4,80% przetwórstwo mięsa; 7% przetwórstwo owoców i warzyw; 34,10% produkcja innych artykułw rolnospożywczych; 27,30% produkcja cukru; 1,50% przetwórstwo produktów przemiału zbóż; 19,80% przetwórstwo mleka i wyrób serów; 3,10% przetwórstwo tłuszczów roślinnych i zwierzęcych; 2,40% Liczba przetwórni w woj. pomorskim: 2013 17, 2014 27
Przetwórstwo produktów ekologicznych w województwie pomorskim Produkcja pozostała; 5 Przetwórstwo ryb; 7 Udział branż w przetwórstwie ekologicznym w woj. pomorskim Produkcja soków z owoców i warzyw; 1 Konfekcjonowanie - bez przetwarzania; 4 Wytwarzanie gotowych posiłków i dań; 1 Łączna liczba przetwórni ekologicznych -27 Pakowanie jaj; 2 Produkcja pieczywa; 1 Przetwórstwo owoców i warzyw; 3 Przetwórstwo herbaty i kawy ; 1 7 6 5 4 3 2 1 0 Przetwórstwo mięsa z wyłączeniem drobiu; 2
Badania wykonane przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na grupie 250 konsumentów zlecenie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Czy rozpoznaje logo: żywność ekologiczna tak 16% trudno powiedzieć 3% nie 81% Czy rozpoznaje logo: fair trade tak 1% trudno powiedzieć 1% nie 98%
Badania wykonane przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na grupie 114 konsumentów zlecenie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Badania wykonane przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na grupie 114 konsumentów zlecenie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Badania wykonane przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na grupie 114 konsumentów zlecenie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Liczba gospodarstw ekologicznych w Polsce dane IJHARS za rok 2014 Powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w Polsce: 2013: 669 969 ha 2014: 657 902 ha 23449 25944 26598 24829 20582 17091 14896 11870 9189 7183 3705 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Liczba gospodarstw korzystających z dopłat dla rolnictwa ekologicznego w woj. pomorskim dane ARiMR Powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w woj. pomorskim: 2013: 28 721 ha 2014: 29 282 ha 903 892 855 646 762 711 437 497 171 219 280 65 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Udział producentów i powierzchni ekologicznych użytków rolnych w woj. pomorskim, w stosunku do producentów i powierzchni ekologicznych użytków rolnych w Polsce w latach 2007-2014 (w %) dane IJHARS za rok 2014 6 5 4 3 2,31 3,81 2,63 3,61 2,91 4,5 4,85 4,35 4,52 4,63 4,29 3,46 3,17 3,27 3,37 3,45 2 1 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 producenci ekologiczni powierzchnie ekologicznych użytków rolnych
Struktura wielkości powierzchni ekologicznych użytków rolnych w gospodarstwach ekologicznych (w %) dane IJHARS za rok 2014 30 25 20 15 10 5 0 do 5 ha 5-10 ha 10-20 ha 20-50 ha 50-100 ha pow. 100 ha woj. pomorskie Polska
Liczba gospodarstw ekologicznych w woj. pomorskim oraz procentowy udział w stosunku do ilości gospodarstw wnioskujących o dopłaty bezpośrednie na podstawie danych ARiMR, 2015 r. 5,21% 4,95% 3,90% 2,29% 1,96% 1,65% 1,25% 1,11% 1,08% 0,89% 0,85% 0,78% 0,78% 0,75% 0,48% 0,18%
Struktura upraw ekologicznych na podstawie raportu IJHARS za rok 2014 Polska 14,6% 0,3% 3,0% 7,1% pomorskie 17,9% 0,2% 2,5% 5,0% 75,0% 74,5% zboża ziemniaki warzywa owoce Gospodarstwa ekologiczne w Polsce Prowadzące wyłącznie produkcję roślinną Prowadzące produkcję roślinną i zwierzęcą pozostałe: TUZ i rośliny na paszę stanowią ok. 70% % w roku 2013 % w roku 2014 55,8 80,7 44,2 19,3
Produkcja ekologicznych jaj w woj. pomorskim dane IJHARS za rok 2014 Powiat Liczba gospodarstw deklarujących produkcję jaj Liczba kur użytkowanych nieśnie Ilość deklarowanyc h jaj wydajność słupski 2 6 646 1 694 000 254,89 2 375 76 000 202,67 kartuski 10 1 110 226 700 204,23 człuchowski 3 239 35 000 146,44 wejherowski 2 190 27 000 142,11 bytowski 3 96 18 500 192,71 gdański 4 159 14 200 89,31 kościerski 2 69 8 000 115,94 starogardzki 1 50 4 500 90,00 woj. pomorskie 29 8 934 2 103 900 235,49 organic24.pl
Produkcja i przetwórstwo mleka ekologicznego w Polsce dane IJHARS za rok 2014 województwo mleko krowie (hektolitry) przetwórstwo mleka i wyrób serów (t) 2013 r. 2014 r. 2013 r. 2014 r. małopolskie 105 466,70 80 432,00 144,70 173,40 zachodniopomorskie 12 862,10 42 491,10? podkarpackie 48 216,10 36 342,20 428,70 478,30 warmińsko-mazurskie 30 204,70 22 289,00 324,00 361,00 pomorskie 4 950,00 18 870,00 dolnośląskie 10 072,00 11 177,00 świętokrzyskie 19 061,50 10 030,60 mazowieckie 13 673,50 8 222,00 2,40 79,40 podlaskie 9 577,50 6 999,00 kujawsko-pomorskie 9 213,60 6 718,00 łódzkie 2 706,00 3 004,00 lubuskie 1 850,00 2 140,00 lubelskie 2 642,00 1 480,00 0,50 wielkopolskie 1 720,90 1 088,40 1,20 0,90 śląskie 955,30 1 084,30 opolskie 70,00 0,00 Polska 273 241,90 252 367,60 901,00 1 093,50 pomorskie mleko w Polsce: 2013 1,81% 2014 7,47% Zachodniopomorskie: Ekonabiał Marian Nowak certyfikat przetwórstwo mleka: 7 000 hl / rocznie
Produkcja mleka ekologicznego w woj. pomorskim dane IJHARS za rok 2014 Powiat Liczba gospodarstw utrzymujących bydło mleczne Liczba gospodarstw deklarujących produkcję mleka Liczba krów Ilość deklarowanego mleka wydajność kartuski 15 1 212 1 600 000,00 7 547,17 4 13 39 000,00 3 000,00 starogardzki 1 1 23 85 000,00 3 695,65 bytowski 7 1 22 80 000,00 3 636,36 gdański 1 1 9 40 000,00 4 444,44 słupski 5 1 11 20 000,00 1 818,18 człuchowski 1 1 4 13 000,00 3 250,00 wejherowski 2 1 3 6 000,00 2 000,00 kościerski 2 1 5 4 000,00 800,00 chojnicki 1 0 0 0,00 0,00 sztumski 1 0 0 0,00 0,00 tczewski 1 0 0 0,00 0,00 Woj. pomorskie 37 (487 krów) 12 302 1 887 000,00 6 248,34
Zwierzęta ekologiczne w woj. pomorskim (liczba gospodarstw / liczba zwierząt) dane IJHARS za rok 2014 powiat bydło owce trzoda daniele bytowski 10 161 7 1 008 1 5 chojnicki 3 72 2 187 człuchowski 1 2 1 2 2 120 gdański 4 33 3 249 1 1 Gdynia 1 56 1 456 1 17 kartuski 17 560 2 188 5 228 2 13 kościerski 5 75 1 5 1 10 kwidzyński lęborski malborski nowodworski 1 1 pucki słupski 8 738 5 1272 2 82 1 18 starogardzki 4 19 2 244 sztumski 3 20 tczewski 1 1 wejherowski 6 70 1 35 2 19 2 34 woj. pomorskie 64 1 808 22 3 400 15 591 8 202 Fotografia: Ilość mięsa ekologicznego wyprodukowanego w woj. pomorskim w 2014 r.
57,70 zł/kg - mięso mielone wieprzowe w ofercie sklepu internetowego z dnia 29-10-2015
Przetwórstwo ekologicznych owoców i warzyw w Polsce dane IJHARS za rok 2014 województwo Przetwórstwo owoców i warzyw (t) 2013 r. 2014 r. lubelskie 7 817,20 136 890,80 mazowieckie 523 078,10 95 710,30 podkarpackie 57 615,00 75 500,90 wielkopolskie 9 880,40 28 482,90 małopolskie 564,90 17 454,20 pomorskie 513,10 15 732,10 zachodniopomorskie 6 671,30 5 061,60 śląskie 5 086,00 4 896,60 łódzkie 1 793,00 2 149,10 kujawsko-pomorskie 95 780,50 994,80 lubuskie 354,60 882,10 świętokrzyskie 39,40 82,50 dolnośląskie 169,10 71,00 warmińsko-mazurskie 13,10 14,80 podlaskie 0,10 1,10 opolskie 0,00 0,00 Polska 709 375,80 383 924,80 2 131 t owoców i warzyw zadeklarowanych przez rolników ekologicznych w woj. pomorskim w 2014 r. pomorskie przetwórstwo owoców i warzyw w Polsce: 2013 0,07% 2014 4,10%
Przemiał ekologicznych zbóż w Polsce dane IJHARS za rok 2014 województwo Przemiał zbóż (t) 2013 r. 2014 r. mazowieckie 836,50 1 539,00 lubelskie 536,90 1 045,50 łódzkie 117,30 409,80 kujawsko-pomorskie 347,80 309,30 podkarpackie 35,50 275,30 wielkopolskie 234,30 225,30 warmińsko-mazurskie 178,10 183,10 dolnośląskie 83,10 96,20 śląskie 57,40 66,90 lubuskie 22,50 22,50 zachodniopomorskie 5,00 15,60 podlaskie 6,00 11,20 opolskie 2,35 2,70 małopolskie 2 409,90 1,50 pomorskie 0,00 0,00 świętokrzyskie 0,00 0,00 Polska 4 872,65 4 203,90 5 900 t zbóż zadeklarowanych przez rolników ekologicznych w woj. pomorskim w 2014 r.
Ekologiczne produkty niszowe wytwarzane w woj. pomorskim 1 pasieka 800 pni 25 t miodu 1 gospodarstwo jadalne kwiaty 1 gospodarstwo 60 jaj strusich
VIII Wojewódzki Konkurs Na Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne w 2015 r. w kategorii: ekologia-środowisko i ekologiczne gospodarstwo towarowe. Laureaci I miejsca w kategorii Ekologiczne gospodarstwo towarowe : Adam i Gabriela Kłopotek
Wyjazd studyjny na VIII Międzynarodowe Targi Żywności Ekologicznej i Regionalnej NATURA FOOD oraz IV Targi Ekologicznego Stylu Życia BeECO w Łodzi w dniach 2-3 październik 2015 r. Laureaci I miejsca w woj. pomorskim oraz III miejsca w Polsce w kategorii Ekologia-środowisko : EKO Szkoła Życia w Wandzinie
Projekt budowy bazy gospodarstw ekologicznych na www.podr.pl Przykładowa baza gospodarstw ekologicznych prowadzona przez Kujawsko Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
Działania PODR dla rozwoju rolnictwa ekologicznego 1. Ankieta ewaluacyjna konferencji 2. Oświadczenie klienta PODR 3. Ankieta potrzeb klienta ekologicznego PODR