AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU

AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU dla przedsięwzięcia termomodernizacyjnego pt. "Termomodernizacja budynku mieszkalnego przy ul. Obrońców Warszawy 7 w Siemianowicach Śląskich". Adres budynku: ulica: Obrońców Warszawy 7 kod: 41-103 miejscowość: Siemianowice Śląkie powiat: Siemianowice Śląksie województwo: śląskie Wykonawca audytu: imię i nazwisko : Anna AJCHSZTET tytuł zawodowy: mgr inż. nr opracowania 3/2013 1

1. Strona tytułowa audytu energetycznego budynku 1. Dane identyfikacyjne budynku Budynek mieszkalny, wielorodzinny przy ul. Obrońców Warszawy 7 w Siemianowicach Sląskich 1.1 Rodzaj budynku Budynek mieszkalny, wielorodzinny 1.2. Rok ukończenia budowy 1970 1.3. Zarządca Wspólnota Mieszkaniowa 1.4. ul.obr. Warszawy 7 Nieruchomość Obr. Warszawy 7 Adres kod 41-103 Siemianowice Śląskie Siemianowice Śląskie budynku powiat Siemianowice Śląskie Zarządce: MPGKiM Sp. z o.o. woj. Śląskie 41-100 Siemianowice Śląskie ul. Śmiłowskiego 15 2. Nazwa i adres firmy wykonującej audyt: Firma Usługowa "MTX" Mariusz Kolberg ul. Tuwima 13a; 43-173 Łaziska Górne nr REGON 272454687 3. Imię i nazwisko, nr. PESEL oraz adres audytora koordynującego wykonanie audytu, posiadane kwalifikacje, podpis mgr inż. Anna AJCHSZTET, 81123014541, 43-190 Mikołów, ul.słowackiego 14/12. Ukończony Kurs Przygotowujący Do Działalności Audytorskich, członek ZAE nr 1245 Ukończone studia podyplomowe w zakresie "Audyting energetyczny w budownictwie na potrzeby termomodrnizacji oraz oceny energetycznej budynków" 4. Współautorzy audytu: imiona, nazwiska, zakres prac, posiadane kwalifikacje Lp. Imię i nazwisko Zakres udziału w opracowaniu audytu Posiadane kwalifikacje (ew. uprawnienia) 1 Aleksandra Kozioł inwentaryzacja architektoniczno-budowlana mgr inż. Budownictwa 2 3 5. Miejscowość Łaziska Górne Data wykonania opracowania Sierpień 2013 6. Spis treści 1. Strona tytulowa. 2. Karta audytu energetycznego. 3. Dokumenty i dane źródlowe wykorzystywane przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi inwestora budowlanego budynku. 4. Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku. 5. Ocena stanu technicznego budynku. 6. Wykaz usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych. 7. Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. 8. Opis wariantu optymalnego. 2

2. Karta audytu energetycznego budynku *) Dane ogólne 1. Konstrukcja/technologia budynku 2. Liczba kondygnacji 3. Kubatura części ogrzewanej [m 3 ] 4. Powierzchnia budynku netto [m 2 ] 5. Powierzchnia użytkowa części mieszkalnej [m 2 ] Powierzchnia użytkowa lokali użytkowych oraz innych pomieszczeń 6. niemieszkalnych [m 2 ] 7. Liczba mieszkań 8. Liczba osób użytkujacych budynek 9. Sposób przygotowania ciepłej wody 10. Rodzaj systemu ogrzewania budynku 11. Współczynnik kształtu A/V [l/m] 12. Inne dane charakteryzujace budynek 2. Współczynniki przenikania ciepła przez przegrody budowlane [W/m 2 K] Stan przed trermomodernizacją Stan po trermomodernizacji 1. Ściany zewnętrzne 1,02 0,22 2. Stropodach 1,03 0,21 3. Strop nad piwnicą 0,91 0,43 4. Okna części mieszkalnej 1,60 1,60 5. Okna na klatkach schodowych 1,60 1,60 6. Dzwi zewnętrzne 2,00 2,00 3. Sprawności składowe systemu ogrzewania 1. Sprawność wytwarzania 0,99 0,99 2. Sprawność przesyłania 0,98 0,98 3. Sprawność regulacji i wykorzystania 0,93 0,93 4. Sprawność akumulacji 1,00 1,00 5. Uwzględnienie przerwy na ogrzewania w okresie tygodnia 1,00 1,00 6. Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby 1,00 1,00 4. Charakterystyka systemu wentylacji 1. Rodzaj wentylacji naturalna naturalna 2. Sposób doprowadzenia i odprowadzenia powietrza okna/kanały okna/kanały 3. Strumień powietrza wentylacyjnego [m 3 /h] 3 243 3 243 4. Liczba wymian [l/h] - - 5. Charakterystyka energetyczna budynku 1. Obliczeniowa moc cieplna systemu grzewczego [kw] 105,22 69,09 2. Obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie cwu [kw] 65,94 65,94 Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku bez 3. uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu [GJ/rok] Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku z 4. uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu [GJ/rok] 5. Obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło do przygotowania c.w.u. [GJ/rok] tradycyjna murowana 5 (+ piwnica) 4 185 1 081,09 943,44 137,65 -pow. klatki schodowej 25 54 indywidualne (piecyki gazowe) z sieci miejskiej 0,15-670,53 362,20 743,15 401,42 188,88 188,88 3

Zmierzone zużycie ciepła na ogrzewanie przeliczone na warunki sezonu 6. standardowego i na przygotowanie c.w.u. (służące do weryfikacji przyjętych 681,0 - składowych danych obliczeniowych bilansu ciepła) [GJ/rok] Wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku w 7. standardowym sezonie grzewczym bez uwzględnienia sprawności systemu 172,30 93,07 grzewczego i przerw w ogrzewaniu [kwh/m 2 rok] Wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku w 8. standardowym sezonie grzewczym z uwzględnieniem sprawności systemu 190,96 103,15 grzewczego i przerw w ogrzewaniu [kwh/m 2 rok] Wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku w 9. standardowym sezonie grzewczym z uwzględnieniem sprawności systemu 49,33 26,65 grzewczego i przerw w ogrzewaniu [kwh/m 3 rok] 6. Opłaty jednostkowe (obowiązujące w dniu sporządzania audytu) 1. Opłata za 1 GJ energii na ogrzewanie **) [zł] 38,99 38,99 2. Opłata za 1 MW mocy zamówionej na ogrzewanie na miesiąc ***) [zł] 16 206,14 16 206,14 3. Opłata za podgrzanie 1 m 3 wody użytkowej [zł] 42,64 42,64 4. Opłata za 1 MW mocy zamówionej na podgrzanie cwu na miesiąc***) [zł] 16 206,14 16 206,14 5. Opłata za ogrzanie 1 m 2 powierzchni użytkowej miesięcznie [zł] 3,81 2,24 6. Inne - opłata abonamentowa [zł] 0,00 0,00 7. Charakterystyka ekonomiczna optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Planowana suma kredytu [zł] Planowane koszty całkowite [zł] 246 459,93 Zmniejszenie zapotrzebowania na energię [%] 36,7% 246 459,93 Premia termomodernizacyjna [zł] 39 433,59 Roczna oszczędność kosztów energii [zł/rok] 20 352,38 *) dla budynku o mieszanej funkcji należy podać wszystkie dane oddzielnie dla każdej części budynku **) opłata zmienna związana z dystrybucją i przesyłem jednostki energii ***) stała opłata miesięczna związana z dystrybucją i przesyłem energii Ceny podano łącznie z VAT ( 22%) 4

3. Dokumenty i dane źródłowe wykorzystane przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi inwestora 3.1. Dokumentacja projektowa: - Inwentaryzacja budynku mieszkalnego w Siemianowicach Śląskich ul. Obr. Warszawy 7 3.2. Inne dokumenty: - Dokumentacja fotograficzna 3.3. Osoby udzialające informacji: - P.Franciszek Respondek 3.5. Wytyczne, sugestie, ograniczenia i uwagi inwestora (zleceniodawcy): - Obniżenie kosztów ogrzewania budynku poprzez zabiegi termmodernizacji. - Wykorzystanie kredytu bankowego i pomocy Państwa na warunkach określonych w Ustawie Termomodernizacyjnej. 3.6. Zadeklarowany maksymalny wkład własny na pokrycie kosztów termomodernizacji Wkład własny Inwestora wynosi : Maksymalna kwota kredytu : brak wkładu własnego Inwestor nie określa maksymalnej kwoty kredytu 5

4. Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku 4a. Ogólne dane o budynku Identyfikator budynku Własność prywatna X spółdzielcza komunalna Przeznaczenie budynku mieszkalny X mieszk-usługowy inny Adres 41-103 Siemianowice Ślaskie, ul. Obrońców Warszawy 7 Budynek wolnostojacy segmetowy bliżniak blok mieszkalny, wielorodzinny X Rok budowy 1970 Technologia budynku UW-2Ż-cegła żerańska RWB BSK RBM-73 RWP-75 PBU-59 PBU-62 UW 2-J WUF-62 WUF-T OWT-67 OWT-75 "Szczecin" W-70 Wk-70 SBM-75 ZSBO "Stolica" żelbetowa X tradycyjna ramowa szkieletowa inna, jaka: 1 Powierzchnia zabudowana 1) [m 2 ] 273,52 11 Liczba klatek schodowych 1 2 Kubatura budynku 2) [m 3 ] 4 502,00 12 Liczba kondygnacji 5(+1) Kubatura ogrzewanej części budynku powiększona o kubaturę ogrzewanych pomieszczeń na poddaszu użytkowym lub w 3 piwnicy i pomniejszona o kubaturę 4 184,79 13 Wysokość kondygnacji w świetle [m] 2,55 wydzielonych klatek schodowych, szybów, wind, otwartych wnęk, loggi i galerii [m3] 4 Powierzchnia użytkowa mieszkań 1) [m2] 943,44 14 Liczba osób 54 5 Pow. korytarzy i klatek [m 2 ] 137,65 15 Liczba mieszkań 25 Powierzchnia pomieszczeń ogrzewanych na 6 0,00 16 Liczba pom. o powierzhni <50 m 2 25 poddaszu użytkowym [m2] Powierzchnia pomieszczeń ogrzewanych w 7 piwnicy [m2] - 17 Liczba pom. o powierzhni 50-100 m 2 podać przeznaczenie pomieszczeń Powierzchnia lokali użytkowych i 8 pomieszczeń ogrzewanych niemieszkalnych - 18 Liczba pom. o powierzchni >100 m 2 - [m 2 ] Powierzchnia użytkowa ogrzewanej części 9 1 081,09 19 Liczba pom z WC w łazience 25 budynku [4+5] [m²] 10 Budynek podpiwniczony tak 20 Liczba pom. z WC osobno 0 1) wg PN-70/B-02365 Powierzchnia budynków.podział, określenia i zasady obmiaru 2) wg PN-ISO 9836 Właściwości użytkowe w budownictwie-określanie i obliczanie wskaźników pow. i kubaturowych 6

4.b. Szkic budynku RZUT KLATKI SCHODOWEJ -PARTER ELEWACJA WSCHODNIA E ELEWACJA ZACHODNIA W ELEWACJA PÓŁNOCNA N ELEWACJA POŁUDNIOWA S 7

4.c. Opis techniczny podstawowych elementów budynku Budynek mieszkalny wielorodzinny. Posiada pięć kondygnacji nadziemnych i jest podpiwniczony. Ściany zewnętrzne otynkowane tynkiem cementowo-wapiennym, wykonane z bloczków betonowych gr. 45 cm. Stropodach niewentylowany, pokrycie wykonane z papy. System odwodnienia dachu jest wewnętrzny. Stolarka okienna w większości wymieniona indywidualnie przez lokatorów na nową z PVC. Okna na klatkach schodowych wymienione na nowe z PVC. Drzwi wejściowe są nowe. 8

4.d. Charakterystyka energetyczna budynku Lp. 1. q moc [kw] 2. q [kw] 3. Q H [GJ] 4. E=Q H /V [kwh/m 3 a] Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło w standardowym sezonie grzewczym z uwzględnieniem sprawności systemu ogrzewania Taryfa opłat (z VAT) opłata stała (za moc zamówioną + przesył) miesięcznie zł/mw opłata zmienna (za ciepło + przesył) wg licznika zł/gj opłata abonamentowa miesięcznie zł 5. Qs [GJ] 6. 4e. Charakterystyka systemu ogrzewania Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 8. Typ instalacji Przewody w instalacji Rodzaj danych Parametry pracy instalacji Rodzaje grzejników Osłonięcie grzejników Zawory termostatyczne 7. Sprawności składowe systemu grzewczego Liczba dni ogrzewania w tygodniu / liczba godzin na dobę Rodzaj danych Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło w standardowym sezonie grzewczym bez uwzględnienia sprawności systemu ogrzewania 4.f. Charakterystyka instalacji cieplnej wody użytkowej Dane w stanie istniejącym Ciepło dostarczane z sieci miejskiej. Instalacja tradycyjna z rozdziałem dolnym. żeliwne żeberkowe, Nie Tak η g = 0,99 η d = 0,98 η e = 0,93 η s = 1,00 90/70 0 C Stalowe, czarne, spawane. Zaizolowane przewody. 7 / 24 Dane w stanie istniejącym Szczytowa moc cieplna (zapotrzebowanie na moc cieplną dla c.o.) 105,22 moc cieplna (łącznie dla c.o. i c.w.u.) 171,16 670,53 Wskaźnik sezonowego zapotrzebowania ciepła 44,51 743,1 16 206,14 38,99 0,00 Lp. Rodzaj danych Dane w stanie istniejącym 1. 2. 3. 4. Rodzaj instalacji Piony i ich izolacja Opomiarowanie wodomierze mieszkaniowe dla wody zimnej Zużycie ciepłej wody w m 3 /m-c określone wg. pomiaru C.w.u. przygotowywana indywidualnie przez piecyki gazowe. piony stalowe, - 4.g. Charakterystyka systemu wentylacji Lp. 1. 2. Rodzaj danych Dane w stanie istniejącym Rodzaj wentylacji grawitacyjna Strumień powietrza wentylacyjnego m 3 /h 3 242,60 4.h. Charakterystyka węzła cieplnego lub kotłowni w budynku Ogrzewanie z miejskiej sieci ciepłowniczej, wymiennik ciepła zmodernizowany w budynku z automatyką pogodową, pomiar ciepła licznikiem. 9

5. Ocena aktualnego stanu technicznego budynku 5.1. Elementy konstrukcyjne i ochrona cieplna budynku Ogólny stan elementów konstrukcyjnych budynku jest dobry. 5.2. System grzewczy Instalacja c.o. zasilana z sieci miejskiej. Wymiennik ciepła w budynku z automatyką pogodową. Przewody stalowe zaizolowane. System posiada zawory termostatyczne, są zamontowane automatyczne odpowieczniki. Instalacja nie posiada wad- stan techniczny oceniono jako dobry, nie wymagający szczególnych zmian technicznych. Zaleca się regulację instalacji i dostosowanie do zapotrzebowania na ciepło po termomodernizacji. 5.3. System zaopatrzenia w c.w.u. Ciepła woda użytkowa przygotowywana indywidualnie przez lokatorów w piecykach gazowych. Lp. 1 Budynek nie spełnia wymagań dotyczących maksymalnej wartości wskaźnika E sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania w standardowym sezonie grzewczym głównie z powodu niewystarczającej izolacji termicznej ścian zewnętrznych i stropodachu. Stolarka okienna mieszkań jest w większości wymieniona na nową z PVC, okna na klatce schodowej są wymienione na nowe z PCV w dobrym stanie technicznym. Drzwi zewnętrzne na klatce schodowej wymienione na nowe z PCV. Zbiorcze zestawienie oceny stanu istniejącego budynku i możliwości poprawy zawiera poniższa tabela Chrakterystyka stanu istniejacego 2 Możliwosci i sposób poprawy Przegrody zewnętrzne Przegrody zewnętrzne mają niezadowalające wartości współczynnika przenikania Docieplić przegrody zewnętrzne - dla ścian R 4 1 ciepła U [W/m2K] - dla stropu nad piwnicą R 2 - ściany zewnętrzne szczytowe U= 1,016 - dla stropodachu R 4,5 - strop nad piwnicą U= 0,907 - stropodach U= 1,033 3 Okna w części mieszkalnej wymienione są 2 w większości na nowe z PCV. U = 1,60 okna klatki schodowej są nowe z PCV U = 1,60 drzwi zewnętrzne U = 2,00 Okna są w dobrym stanie technicznymi o dobrych parametrach, nie wymagają moddernizacji ani wymiany. 3 Wentylacja grawitacyjna - nie stwierdza się zbyt małego przewietrzania. W okresie zimowym nie występuje nadmierny napływ zimnego powietrza. Wentylacja grawitacyjna działa poprawnie i nie wymaga modernizacji. 4 Instalacja ciepłej wody użytkowej - cwu przygotowana indywidualnie w piecykach gazowych. Instalacja cwu jest przygotowywana indywidualnie i nie podlega modernizacji. 5 System grzewczy Ogrzewanie z sieci. Instalacja w dobrym stanie technicznym z izolacją termiczną. Regulacja instalacji c.o. z dostosowaniem do zapotrzebowania na ciepło po termomodernizacji. 10

6. Wykaz rodzajów usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjmnych wybranych na podstawie oceny stanu technicznego L.p. 1 Rodzaj usprawnień lub przedsięwzięć Sposób realizacji 2 3 1. Zmniejszenie strat przez przenikanie ciepła przez ściany zewnętrzne Ocieplenie ścian zewnętrznych metodą bezspoinową na bazie styropianu. 2. Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez stropodach Ocieplenie stropodachu poprzez wkonanie izolacji ze styropapy. 3. Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez strop nad piwnicą Ocieplenie stropu nad piwnicą poprzez wkonanie izolacji stropu od spodu. 4. Podwyższenie sprawności instalacji c.o. Regulacja instalacji c.o.z dostosowaniem do zapotrzebowania na ciepło po termomodernizacji. 11

7. Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 7.1. Wskazanie rodzajów usprawnień termomodernizacyjnych dotyczących zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło L.p. 1 1. Rodzaj usprawnień lub przedsięwzięć Usprawnienie dotyczące zmniejszenia strat przez przenikanie ciepła przez ściany zewnętrzne. 2 Sposób realizacji Ocieplenie ścian zewnętrznych metodą BSO 3 2. Usprawnienie dotyczące zmniejszenia strat przez przenikanie ciepła przez stropodach. Ocieplenie stropodachu styropapą od zewnątrz. 3. Usprawnienie dotyczące zmniejszenia strat przez przenikanie ciepła przez strop nad piwnicą. Ocieplenie stropu nad piwnicą od spodu metodą natryskową. 4. Podwyższenie sprawności instalacji c.o. Regulacja instalacji c.o.z dostosowaniem do zapotrzebowania na cieplo po termomodernizacji. Uwagi: 12

7.2. Ocena opłacalności i wyboru usprawnień dot. zmniejszenia strat przez przenikanie przez przegrody i zapotrzebowania na ciepło na ogrzanie powietrza wentylacyjnego W niniejszym rozdziale w kolejnych tabelach dokonuje się: a) Oceny opłacalności i wyboru optymalnych usprawnień prowadzących do zmniejszenia strat ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne. b) Zestawienie optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości prostego czasu zwrotu nakładów (SPBT) charakteryzującego każde usprawnienie W obliczeniach przyjęto następujące dane: S d ** Wyszczególnienie t wo t zo t zo * W stanie Po termoobecnym modernizacji 20,0 20,0-20,0-20,0 4,5 5,3 dla przegród zewnętrznych 3 797,8 3 797,8 dla stropu nad piwnicą 1 944,5 2 146,7 jedn. 0 C 0 C 0 C dzień. K. a O 0m, O lm, *** 16 206,14 16 206,14 zł/(mw. mc) O 0z, O lz, *** średnio 38,99 38,99 zł/gj A b0, A b1, 0 0 zł/m-c * Temperaturę dla piwnic przyjeto na podstawie obliczeń w programie OZC ** Liczbę stopniodni przyjęto dla Katowic *** ceny jednostkowe zostały podniesione o 10 % ze względu na prognozowany wzrost cen za energię 13

7.2.1. Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie Przegroda Ściany zewnętrzne Dane: powierzchnia przegrody do obliczania strat A = 789,32 m 2 powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia A kosz = 896,56 m 2 Opis wariantów usprawnienia Przewiduje się ocieplenie ścian zewnętrznych metodą bezspoinową z użyciem styropianu lub wełny mineralnej o współczynniku przewodności λ = 0,04 W/mK. Rozpatruje się 3 warianty różniące się grubością warstwy izolacji termicznej: wariant 1: o grubości warstwy izolacji 12 cm wariant 2: o grubości warstwy izolacji o 2 cm większej niż w wariancie 1 wariant 3: o grubości warstwy izolacji o 2 cm większej niż w wariancie 2 Lp. Omówienie Jedn. Stan istniejący Warianty 1 2 3 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; 1 m 0,12 0,14 0,16 g= 2 Zwiększenie oporu cieplnego R m 2. K/W 3,00 3,50 4,00 3 Opór cieplny R m 2. K/W 0,98 3,98 4,48 4,98 4 Q 0U, Q 1u = 8,64. 10-5. Sd. A/R GJ/a 263,2 73,8 65,6 59,0 5 q ou, q 1U = 10-6. A/(t w0 -t z0 )/R MW 0,032 0,009 0,008 0,007 Roczna oszczędność kosztów 6 zł/a 11 858 12 372 12 824 O ru = (Q 0U -Q 1U )O z +12(q ou -q 1U )O m 7 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 200,00 210,00 220,00 8 Koszt realizacji usprawnienia N U zł 179 312,00 188 277,60 197 243,20 9 SPBT= N U / O ru lata 15,1 15,2 15,4 10 U W/m 2. 0, U 1 K 1,02 0,25 0,22 0,20 Podstawa przyjętych wartości N U Przyjęto ceny jednostkowe ocieplenia 1m 2 wg cen rynkowych. Wybrany wariant : 2 Koszt : 188 277,60 zł SPBT= 15,2 lat 14

7.2.1. Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie Przegroda Stropodach Dane: powierzchnia przegrody do obliczania strat A = 273,52 m 2 powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia A kosz = 244,00 m 2 Opis wariantów usprawnienia Przewiduje się ocieplenie stropodachu poprzez wykonanie izolacji ze styropianu laminowanego papą (styropapy) od zewnątrz o współczynniku przewodności λ 0,038 W/mK. Rozpatruje się 3 warianty różniące się grubością warstwy izolacji termicznej: wariant 1: o grubości warstwy izolacji 14 cm wariant 2: o grubości warstwy izolacji o 2 cm większej niż w wariancie 1 wariant 3: o grubości warstwy izolacji o 2 cm większej niż w wariancie 2 Stan Warianty Lp. Omówienie Jedn. istniejąc 1 2 3 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; 1 m 0,12 0,14 0,16 g= 2 Zwiększenie oporu cieplnego R m 2. K/W 3,16 3,68 4,21 3 Opór cieplny R m 2. K/W 0,97 4,13 4,65 5,18 4 Q 0U, Q 1u = 8,64. 10-5. Sd. A/R GJ/a 92,7 21,8 19,3 17,3 5 q ou, q 1U = 10-6. A/(t w0 -t z0 )/R MW 0,011 0,003 0,002 0,002 Roczna oszczędność kosztów O ru = 6 zł/a 4 320 4 612 4 690 (Q 0U -Q 1U )O z +12(q ou -q 1U )O m 7 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 120 130 140 8 Koszt realizacji usprawnienia N U zł 29 280,00 31 720,00 34 160,00 9 SPBT= N U / O ru lata 6,78 6,88 7,28 10 U W/m 2. 0, U 1 K 1,03 0,24 0,21 0,19 Podstawa przyjętych wartości N U Przyjęto ceny jednostkowe ocieplenia 1m 2 wg cen rynkowych. Wybrany wariant : 2 Koszt : 31 720,00 zł SPBT= 6,9 lat 15

7.2.1. Ocena opłacalności i wybór wariantu zmniejszającego straty ciepła przez przenikanie Przegroda strop nad piwnicą Dane: powierzchnia przegrody do obliczania strat A = 273,52 m 2 powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia A kosz = 246,16 m 2 Opis wariantów usprawnienia Przewiduje się ocieplenie stropu nad piwnicą od spodu metodą natryskową np. system TERMOGRAN o współczynniku przewodności λ 0,040 W/mK. Rozpatruje się 3 warianty różniące się grubością warstwy izolacji termicznej: wariant 1: o grubości warstwy izolacji 4 cm wariant 2: o grubości warstwy izolacji o 1 cm większej niż w wariancie 1 wariant 3: o grubości warstwy izolacji o 1 cm większej niż w wariancie 2 Lp. Omówienie Jedn. Stan istniejący Warianty 1 2 3 Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; 1 m 0,04 0,05 0,06 g= 2 Zwiększenie oporu cieplnego R m 2. K/W 1,00 1,25 1,50 3 Opór cieplny R m 2. K/W 1,10 2,10 2,35 2,60 4 Q 0U, Q 1u = 8,64. 10-5. Sd. A/R GJ/a 37,5 19,7 17,6 15,9 5 q ou, q 1U = 10-6. A*(t w0 -t z0 )/R MW 0,004 0,002 0,002 0,002 Roczna oszczędność kosztów 6 zł/a 1 083 1 165 1 231 O ru = (Q 0U -Q 1U )O z +12(q ou -q 1U )O m 7 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 70 75 80 8 Koszt realizacji usprawnienia N U zł 17 232 18 462 19 693 9 SPBT= N U / O ru lata 15,91 15,85 16,00 10 U W/m 2. 0, U 1 K 0,91 0,48 0,43 0,38 Podstawa przyjętych wartości N U Przyjęto ceny jednostkowe ocieplenia 1m 2 wg cen rynkowych. Wybrany wariant : 2 Koszt : 18 462 zł SPBT= 15,8 lat 16

7.2.4. Zestawienie optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości SPBT Rodzaj i zakres usprawnienia Planowane koszty Lp. SPBT lata termomodernizacyjnego robót, zł Uwagi: 1 2 3 4 1 Ocieplenie stropodachu 31 720,00 6,9 2 Ocieplenie ścian zewnętrznych 188 277,60 15,2 3 Ocieplenie stropu nad piwnicą 18 462,33 15,8 17

7.3. Ocena i wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność systemu grzewczego Dane: Q 0co = 670,53 GJ/a w t0 = 1,00 w d0 = 1,00 η 0 = 0,90 Ponieważ instalacja c.o. została kompleksowo zmodernizowana w poprzednich latach, jako usprawnienie instalacji należy wykonać regulację instalacji c.o. z dostosowaniem do zapotrzebowania na ciepło po termomodernizacji. W tym przypadku nie występują oszczędności kosztów, dlatego wariantu ulepszenia instalacji c.o. nie rozpatruje się jako osobny (samodzielny) wariant. W tabeli poniżej zestawiono zmiany współczynników sprawności zwiazane z wykonaniem modernizacji. Lp. Rodzaj usprawnienia Współczynniki sprawności przed po 1 Sprawność wytwarzania η g = 0,99 η g = 0,99 2 Sprawność przesyłania dystrybucji η d = 0,98 η d = 0,98 3 Sprawność regulacji i wykorzystania η e = 0,93 η e = 0,93 4 sprawność akumulacji η s = 1,00 η s = 1,00 5 sprawność całkowita systemu η = 0,90 η = 0,90 6 uwzględnienie przerw na ogrzewanie w okresie tygodnia - w t = 1,00 w t = 1,00 7 uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby - w d = 1,00 w d = 1,00 Ocena proponowanego przedsięwzięcia Lp. Omówienie jedn. Stan istniejący Stan po modern. 1 Sprawność całkowita systemu grzewczego η - 0,90 0,90 2 Uwzględnienie przerw tygodniowych w t - 1,00 1,00 3 Uwzględnienie przerw dobowych i podzielników kosztów w d - 1,00 1,00 4 Całkowita oszczędność kosztów zł/a - 5 Koszt przedsięwzięcia N co zł 5 000,00 6 SPBT lata - 1. Regulacja i dostosowanie instalacji do zapotrzebowania na ciepło po termomodernizacji 5 000,00 zł 18

7.4. Wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia Niniejszy rodział obejmuje: a. b. c. określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych ocenę wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych pod względem spełnienia wymagań ustawowych wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 7.4.1. Określenie wariantów przesięwzięć termomodernizacyjnych W tabeli poniżej zastosowano następujące skrótowe określenia usprawnień zestawionych w punkcie 7.4.3. - instalacja co - regulacja instalacji centralnego ogrzewania - stropodach - ocieplenie stropodachu styropapą od zewnątrz - ściany zewnętrzne - ocieplenie ścian zewnętrznych metodą BSO - strop nad piwnicą - ocieplenie stropu nad piwnicą od spodu metodą natryskową. Do analizy przyjęto następujące warianty usprawnień: Zakres Nr wariantu 1 2 3 0 instalacja c.o. X X X 1 stropodach X X X 2 ściany zewnętrzne X X 3 strop nad piwnicą X 19

7.4.2. Obliczenie oszczędności kosztów dla wariantów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Lp Jedn stan istn. wariant 1 2 3 1 Sezonowe zapotrzebowanie ciepła na ogrzewanie Q co GJ 670,53 362,20 374,14 593,16 2 3 Zapotrzebowaniemocy na ogrzewanie Sprawność systemu ogrzewania η q co kw 105,22 69,09 70,21 96,28 η - 0,90 0,90 0,90 0,90 4 Współczynnik przerw dobowych w d - 1,00 1,00 1,00 1,00 5 6 7 Roczny koszt ciepła na ogrzewanie [Q co *w d /η]*o z +q co *O m *12 Zapotrzebowanie ciepła dla cwu z uwzgl. sprawności (wg. zał. 4) Zapotrzebowanie mocy na c.w.u (wg. zał. 4) O co zł 49 440,73 29 088,35 29 822,36 44 357,91 Q cw GJ 188,88 188,88 188,88 188,88 q cw kw 65,94 65,94 65,94 65,94 8 Roczny koszt ciepła na c.w.u. O cw zł 20 188,34 20 188,34 20 188,34 20 188,34 9 Sumaryczne zużycie ciepła na ogrzewanie i ciepłą wodę Q GJ 932,02 590,30 603,53 846,27 Q co *w d /η +Q cw 10 Procentowa oszczędność ciepła w stosunku do stanu istniejącego Q/ Q % - 36,7% 35,2% 9,2% 11 12 Sumaryczne zapotrzebowanie mocy Sumaryczny koszt ogrzewania i przygotowanie ciepłej wody q kw 171,16 135,02 136,15 162,22 O r zł 69 629,07 49 276,69 50 010,70 64 546,25 13 Oszczędność kosztu w stosunku do stanu istniejącego Q r zł - 20 352,38 19 618,37 5 082,82 14 Koszt wykonania modernizacji N w zł - 243 459,93 224 997,60 36 720,00 15 Koszt audytu i inne koszty N a zł - 3 000,00 3 000,00 3 000,00 16 Koszt całkowity N zł - 246 459,93 227 997,60 39 720,00 20

7.4.3. Dokumentacja wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Lp. Wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Planowane koszty całkowite Roczna oszczędność kosztów energii Procentowa oszczędność zapotrzebowania na energię optymalna kwota kredytu Premia termomodernizacyjna [(Q0-Q1)/Q0]*100% 20% kredytu 16 % kosztów całkowitych Dwukrotność rocznej oszczędności kosztów energii zł zł % [zł,%] [zł] [zł] [zł] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 [zł,%] 1 strop nad piwnicą 246 459,93 20 352,38 36,7% 0,00 0% 49 291,99 39 433,59 40 704,76 ściany zewnętzne 246 459,93 100% stropodach instalacja c.o. 2 ściany zewnętzne stropodach instalacja c.o. 227 997,60 19 618,37 35,2% 0,00 0% 45 599,52 36 479,62 39 236,75 227 997,60 100% 3 stropodach 39 720,00 5 082,82 9,2% 0,00 0% 7 944,00 6 355,20 10 165,65 instalacja c.o. 39 720,00 100% 21

7.4.4. Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Na podstawie dokonanej oceny, jako optymalny wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w rozpatrywanym budynku ocenia się wariant nr 1 obejmujący następujące usprawnienia: instalacja c.o. - regulacja i dostosowanie instalacji do nowego zapotrzebowania na ciepło, stropodach - ocieplenie stropodachu styropapa od zewnątrz ściany zewnętrzne - ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem metodą BSO strop nad piwnicą - ocieplenie stropu nad piwnicą metodą natryskową np. TERMOGRAN. Przedsięwzięcie to spełnia warunki narzucone przez Inwestora oraz Ustawę Termomodernizacyjną: 1. Oszczędność zapotrzebowania ciepła wyniesie 36,7% Wartość ta spełnia wymogi ustawowe, ponieważ po roku 1984 zmodernizowano system grzewczy (oszczędności energii min 15%) 2. Premia termomodernizacyjna wyniesie 39 433,59 zł i jest to 16% kredytu. 22

8. Opis techniczny optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji 8.1. Opis robót W ramach wskazanego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego należy wykonać następujące prace: 1. Ocieplenie stropodachu poprzez wykonanie izolacji ze styropianu laminowanego papą (styropapy) od zewnątrz o grubości 14 cm (λ 0,038). 2. 3. Ocieplenie ścian zewnętrznych w systemie BSO na bazie styropianu o grubości 14 cm (λ 0,040). Ocieplenie stropu nad piwnicą metodą natryskową np. TERMOGRAN o grubości 5 cm (λ 0,040). 4. Regulacja instalacji c.o. z dostosowaniem zapotrzebowania instalacji na ciepło po termomodernizacji. UWAGA: Podane w audycie grubości dociepleń oraz materiały można zastąpić innymi, pod warunkiem zachowania tych samych (lub lepszych) parametrów izolacyjnych przegrody. 8.2. Chrakterystyka finansowa Kalkulowany koszt robót wyniesie: Udział środków własnych inwestora: Kredyt bankowy: Premia termomodernizacyjna Czas zwrotu nakładów SPBT 246 459,93 zł 0,00 zł 246 459,93 zł 39 433,59 zł 12,11 lat 8.3. Koszt ogrzewania 1 m 2 powierzchni użytkowej a) dla stanu istniejacego O 0co = (Q 0co * w t0 * w d0 /n) * O 0z + 12*q 0co *O 0m +12 A 0co = K 0co = O 0co /P*12 = 3,81 zł b) dla stanu po termomodernizacji O 1co = (Q 1co * w t1 * w d1 /n) * O 1z + 12*q 1co *O 1m +12 A 1co = K 1co = O 1co /P*12 = 2,24 zł 49 440,73 zł 29 088,35 zł 8.4. Dalsze działania Dalsze działania inwestora obejmują: 1. Złożenie wniosku kredytowego i podpisanie umowy kredytowej. 2. Zawarcie umowy z wykonawcą projektu i robót. 3. Realizacja robót i odbiór techniczny. 4. Ocena rezultatów przedsięwzięcia (po pierwszym sezonie grzewczym). 23

ZAŁĄCZNIKI DO AUDYTU Załącznik 1 Załącznik 2 Załącznik 3 Załącznik 4 Załącznik 5 Załącznik 6 Obliczenie współczynników przenikania przegród. Obliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego. Określenie sprawności systemu grzewczego. Obliczenie zapotrzebowania na ciepło i moc cieplną na potrzeby przygotowania c.w.u. Wyniki obliczeń sezonowego zapotrzeb. na ciepło i moc na ogrzewanie. Wydruki obliczeń z programu OZC dla stanu istniejącego i dla stanu po termomodernizacji 24

Obliczenie współczynników przenikania ciepła dla przegród (U) Nr typ Opis warstw Grubość λ R m W/m 2 *K m 2 *k/w ściany tynk cem-wap 0,015 0,820 0,018 1 zewnętrzne beton keramzytowy 0,420 0,540 0,778 tynk cem-wap 0,015 0,820 0,018 Załącznik 1 U, U, U K W/m 2 *K R si +Rs e 0,170 0,984 U k = 1,016 strop panele podłogowe 0,010 0,220 0,045 nad wylewka cementowa 0,060 1,000 0,060 2 piwnicą płyta pilśniowa 0,019 0,050 0,380 strop DZ3 0,240-0,260 tynk cem-wap 0,015 0,820 0,018 R Si +R Se 0,340 1,103 U= 0,907 2x papa asfaltowa 0,005 0,180 0,028 3 stropodach gładź cementowa 0,020 1,000 0,020 płyty panwiowe 0,050 1,700 0,029 puska powietrza 0,100 0,160 izolacja z żużla 0,050 0,160 0,313 strop DZ3 0,240-0,260 tynk cem-wap 0,015 0,820 0,018 R si +R se 0,140 0,968 U= 1,033 25

Załącznik nr 2 Obliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego Liczba pomieszczeń, lub kubatura m 3 Norma, m 3 /h lub krotność wymian h -1 Stumień powietrza wentylacjynego, Lp. Pomieszczenia m 3 /h 1 2 3 4 5 1 Łazienki 25 50 1 250,00 2 WC 0 30 0,00 3 Kuchnie 25 70 1 750,00 Razem budynek 3 000,00 4 piwnice 437,00 0,3 131,10 5 klatki schodowe 371,66 0,3 111,50 Ogółem Ψ = 3 242,60 26

Załącznik 3 Określenie sprawności systemu grzewczego w stanie istniejącym 1. Sprawność wytwarzania η g = 0,99 - ciepłownia miejska 2. Sprawność przesyłania dystrybucji η d = 0,98 3. Sprawność regulacji i wykorzystania η e = 0,93 4. Sprawność akumulacji η s = 1 5. Przerwa na ogrzewanie w okresie tygodnia w t = 1,00 6. Przerwa na ogrzewanie w ciągu doby w d = 1,00 27

Q w,nd = V cwi * L i * c w * ρ w *(θ cw -θ o ) * k t * t UZ /(1000*3600) Załącznik nr 4 Kwh/rok Obliczenie zapotrzebowania na ciepło i moc cieplną na potrzeby przygotwania ciepłej wody użytkowej Jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą 1 V cw = 38,4 wodę dla 1 użytkownika dm 3 / (j.o.)*doba 2 Liczba użytkowników - średnio Li = 54 osób 3 czas użytkowania zmniejszony o 10% t UZ =365*90%= 328,5 doby (uwzględnienie mnożnik korekcyjny urlopów dlai wyjazdów temperatury mieszkańców) ciepłej wody 4 innej niż 55 C k t = 1,00-5 ciepło właściwe wody c w = 4,19 kj/(kg*k) 6 gęstość wody ρ w = 1 000,00 kg/m³ 7 temperatura ciepłej wody w zaworze czerpalnym θcw= 55 C 8 temperatura wody zimnej θo= 10,00 C 9 Zapotrzebowanie na cieplo użytkowe Qw,nd = 35 676,68 kwh/rok Qw,nd = 128,44 GJ 10 Sprawność instalacji c.w.u. η w, tot = η g *η d * η s * η e = 0,68-52 465,70 kwh/rok 11 Roczne zapotrzebowanie na energie końcową Q K,W = Q W, nd /η w, tot = 188,88 GJ 12 Średnie dobowe zapotrzebowanie cwu w budynku V dsred =L i *V cw = 2,0736 m 3 /d 13 Średnie godzinowe zapotrzebowanie cwu V hsred =V dsred /18= 0,12 m 3 /h Zapotrzebowanie na cieplo na ogrzanie 14 0,28 GJ/m 3 1 m 3 Q cwj =cw*p*(θ cw -θ o )/(η g *η d )= wody 15 Max. moc cieplna q cw =V hsred *Q cw j*k t *N h *278= 65,94 kw 16 Roczne zużycie cwu V cw =V dsred *328,5= 681,1776 m 3 17 Koszt przygotowanie cwu 20 188,34 zł 18 Koszt wody zimnej przy cenie 13,00 zł V cw *13 = 8 855,31 zł 19 Sumaryczny koszt roczny cwu 29 043,65 zł 20 Średni koszt 1 m 3 cwu 42,64 zł/m 3 Sprawność wytwarzania η g = 0,85 Sprawność przesyłanu (dystrybucji) η d = 0,80 Sprawność akumulacji η s = 1 Sprawność wykorzystania η e = 1 Współczynnik nierównomierności rozbioru ciepłej wody N h = 7,13 28

Załącznik nr 5 Wyniki zapotrzebowania ciepła i mocy na ogrzewanie wykonane przy pomocy programu OZC Wariant 1 2 3 stan istniejący Zapotrzebowanie mocy cieplnej, kw ciepła Q H, GJ/a 69,09 362,20 70,21 374,14 96,28 593,16 105,22 670,53 29

Załącznik nr 6 Wydruki obliczeń z programu OZC dla stanu istniejącego i dla stanu po termomodernizacji 30