5/185 Styczeń/Luty lipiec sierpień 2006 2010 10-lecie prywatyzacji Spółki Rozmowa z Pawłem Orlofem, prezesem Zarządu EC Będzin S.A. Ostatni rok XX wieku był dla Elektrociepłowni Będzin S.A. rokiem przełomowym. Obfitował w wydarzenia, które na zawsze wpisały się w historię Spółki. Niewątpliwie najważniejszym wydarzeniem była jej prywatyzacja. 20 lipca 2000 roku w siedzibie Ministerstwa Skarbu Państwa w Warszawie została zawarta umowa sprzedaży 52,5 proc. akcji EC Będzin niemieckiej firmie Mitteldeutsche Energieversorgung Aktiengesellschaft AG. Umowę ze strony MSP podpisał Emil Wąsacz, ze strony inwestora Norbert Wenner, prezes zarządu MEAG, oraz Klaus Weinzierl, wiceprezes zarządu MEAG. Akcje zostały sprzedane po 20,5 zł za sztukę, co dało 33 893 265 zł. Ta kwota była blisko 20 proc. większa niż wynosiły ówczesne notowania Spółki na wolnym rynku warszawskiej giełdy. Elektrociepłownia Będzin S.A. była w województwie śląskim pierwszą spółką z branży elektroenergetycznej z większościowym udziałem kapitału zagranicznego. Na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy 6 grudnia 2000 roku została powołana dziewięcioosobowa Rada Nadzorcza, organ władny podejmować decyzje dotyczące działalności Spółki. Co można powiedzieć o prywatyzacji Spółki po 10 latach? Kiedy się mówi o prywatyzacji, należy podkreślić dwa jej aspekty. Po pierwsze, z punktu widzenia firmy prywatyzowanej chodzi o to, aby inwestor kupił daną firmę, przejął odpowiedzialność za jej prowadzenie, poprawił funkcjonowanie struktur, a w efekcie osiągał wyniki i jednocześnie korzyści finansowe. Po drugie, polski rząd w ramach planu liberalizacji gospodarki przeprowadzając prywatyzację, ma z tego tytułu następujące korzyści: sprzedając firmę pozbywa się trudnego nadzoru nad firmą; do budżetu państwa wpływają jednorazowe środki finansowe ze sprzedaży firmy; jeżeli przedsiębiorstwo po prywatyzacji uzyskuje dobre wyniki finansowe to zarówno Skarb Państwa jak i miasto, na którego terenie znajduje sie firma ma stałe dochody z tytułu odprowadzanych podatków. EC Będzin, jako spółka Skarbu Państwa, już w latach 90. szukała możliwości prywatyzacji, upatrując w niej możliwości zaistnienia na konkurencyjnym rynku i funkcjonowania przez kolejne, powiedzmy, 100 lat. Pojawił się wówczas inwestor branżowy działający w strukturach RWE i zdecydował się na przejęcie większościowego pakietu akcji firmy. Uważam, że wszyscy na tej prywatyzacji skorzystali i powinni być zadowoleni. Skarb Państwa otrzymał godziwe pieniądze przy sprzedaży i otrzymuje je w wyniku płaconych podatków, inwestor osiągnął cele w formie zysku i wypłaconej dywidendy, a miasto, na którego terenie firma się znajduje otrzymuje również podatki. W NUMERZE: O prywatyzacji 10-lecie prywatyzacji Jesteśmy jednym z kilku przykładów uczciwej i zdrowej prywatyzacji z poszanowaniem pracowników. str. 1 3 Inwestycje i remonty Kampania remontowa 2010 Główny Inżynier ds. Kotłów i Układów Pomocniczych Grzegorz Kasprzyk Główny Inżynier Elektryk ds. Systemów Energetycznych Wojciech Szkutnik str. 3 4 Aktualności Wydarzenia Komunikaty 10 lat temu Wrzesień w Muzeum Informacje Komisji ds. ZFŚS Henryk Ciepiela na emeryturze str. 4 5 Bliżej samorządów Restytucja samorządu terytorialnego To od naszego wyboru zależeć będzie, w jakim kierunku w najbliższych latach będą szły sprawy naszej lokalnej społeczności. Profilaktyka najważniejsza Rozmowa z Urszulą Płazak, kandydatką do Rady Powiatu z Komitetu Rozwoju Zagłębia Zadanie, wykonanie, odbiór Rozmowa z Adamem Szydłowskim, kandydatem do Rady Powiatu z Platformy Obywatelskiej str. 6 8 kocioł nr 5/185 1
O prywatyzacji A czy zadowolone jest przedsiębiorstwo? Prywatyzacja nie jest jednoznacznie oceniana przez załogę. Przypomnijmy, pierwsze pięć lat to okres nieustannej restrukturyzacji zatrudnienia i mimo że została przeprowadzona tak, aby koszty społeczne były jak najmniejsze, to i tak budziła wiele kontrowersji. Trzeba pamiętać, że w ramach pakietu socjalnego nastąpiła znacząca redukcja zatrudnienia z około 380 do 162 osób. Było to bolesne dla wielu pracowników, ale trzeba także pamiętać, że nikt nie został bez szans. W ramach programu dobrowolnych odejść aż 99 proc. osób odeszło z firmy za porozumieniem stron. Pracownicy otrzymywali rekompensaty finansowe i gwarancję pracy w innych firmach. Część załogi musiała odejść z przedsiębiorstwa, bo taki jest koszt społeczny restrukturyzacji. Opłacało się? Mam świadomość, że nie było innego rozwiązania i była to cena, którą należało zapłacić za restrukturyzację. Dzisiaj minione 10 lat można zaliczyć, mimo wielu czekających na nas wyzwań, do bardzo dobrego okresu. Zracjonalizowaliśmy gospodarkę naszej firmy, z roku na rok polepszają się wszystkie elementy świadczące o kondycji naszej firmy, czyli przychody, obniżenie kosztów, rentowność, wynik gospodarczy, a także przepływ pieniędzy. Prywatyzacja jest lekiem na uzdrawianie przedsiębiorstw? Nie tylko prywatyzacja jest lekiem. Znam firmy państwowe, które bardzo dobrze sobie radzą. W naszym przypadku w wyniku prywatyzacji otrzymaliśmy od głównego akcjonariusza know-how w zakresie planowania, kontrolingu, szybkiego reagowania, sposobu oraz metod przeprowadzania restrukturyzacji. Z tego powodu jesteśmy firmą prowadzoną w sposób zorganizowany i nowoczesny. Jesteśmy w stanie szybko reagować na rynek w perspektywie nie tylko jednego roku, ale dwóch, trzech lat. Przykładem mogą być wydarzenia ostatnich lat. W 2007 roku nastąpiły znaczące zmiany w Prawie Energetycznym, jeśli chodzi o sprzedaż energii elektrycznej w skojarzeniu. My, dzięki nowemu systemowi identyfikacji ryzyka, byliśmy w stanie odpowiednio szybko zareagować na nowelizację ustawy. Udało nam się wcześniej zawrzeć odpowiednie umowy. Druga trudna sytuacja to wprowadzenie w 2008 roku obostrzonych limitów CO 2, gdzie z poziomu 670 tys. ton musieliśmy zejść do 523 tys. ton. Dzięki przyjętemu systemowi udało nam się przetrwać. Uruchomiliśmy współspalanie biomasy, dzięki czemu uzyskaliśmy przychody i zredukowaliśmy emisję CO 2. Bez know-how nie byłoby to możliwe. Odbyła się niezliczona ilość spotkań i szkoleń z zakresu know-how, które jest nie do przecenienia. Co by było gdyby... Gdyby nie było prywatyzacji, nie osiągnęlibyśmy takich wyników, gdyż dla Skarbu Państwa wynik finansowy nie zawsze jest najistotniejszy. W tym wypadku bez prywatyzacji nie byłoby tak silnego bodźca, aby upraszczać procesy, nieustannego dbania o funkcjonowanie firmy i nie byłoby obniżenia kosztów. Ten impuls od prywatnego właściciela jest duży i to on powoduje racjonalne działania w firmie. Notowania akcji Elektrociepłowni Będzin S.A. Realia są twarde. Właściciel oczekuje zwrotu kapitału, a im wyniki są lepsze, tym większa gwarancja dla załogi, że będą miejsca pracy, wyższe zarobki i lepsze warunki pracy. Dzięki prywatyzacji mamy zdrowe zasady wynagradzenia, system motywacyjny, sposób zatrudnienia, ścieżkę rozwoju. Ci, co dobrze pracują i przyczyniają się do generowania zysków, mogą liczyć na nagrody i premie. Znam takie firmy, które robią to, co my, pracują na podobnych urządzeniach, a nie są sprywatyzowane, nadal mają przerost zatrudnienia, olbrzymie problemy ze sprzedażą swojego produktu i problemy z uzyskaniem płynności finansowej, mają kiepskie zyski, nie mówię już o wzroście kapitału. Taki scenariusz mógłby nam grozić gdyby EC Będzin nie została sprywatyzowana. Pamiętajmy jednak, że dobry wynik finansowy naszej firmy, nie jest tylko zasługą samej prywatyzacji. Prywatyzacja spowodowała określenie ogólnych ram działania dla firmy, była impulsem do racjonalnego prowadzenia gospodarki. Na obecny stan EC Będzin, na to, że mamy bardzo dobre wyniki finansowe niewątpliwie ma wpływ wysoka kultura pracy całej załogi, wszystkich, tak Zarządu, kadry kierowniczej, jak i pracowników. Po 10 latach można powiedzieć, że prywatyzacja EC Będzin jest modelowym przykładem udanej prywatyzacji sektora energetycznego w Polsce. Jesteśmy jednym z kilku przykładów uczciwej i zdrowej prywatyzacji z poszanowaniem pracowników. Ocena prywatyzacji w ogóle jest zawsze trudna, bo trzeba pamiętać, że na drugiej szali znajdują się nieudane prywatyzacje, szczególnie te z pierwszej połowy lat 90. Zdarzały się prywatyzacje złodziejskie. Przychodził hochsztapler i doprowadzał do wyprzedaży majątku, osiągnął dla siebie krótkoterminowy zysk i następował koniec. Takie działania oceniam w kategoriach patologii. Minęło wiele czasu i wszystkie strony zainteresowane prywatyzowaniem musiały się sporo nauczyć, aby nie doprowadzać do takich sytuacji. Teraz generalnie nie ma to miejsca, a prywatyzacje są przeprowadzane mądrze. W sektorze energetycznym jest wiele przykładów, gdzie wkroczył inwestor branżowy, przeprowadził głębokie reformy restrukturyzacyjne i wprowadził zdrowe zasady funkcjonowania firm. Dotyczy to nie 2 kocioł nr 5/185
Inwestycje i remonty tylko enviam, firmy ze struktur RWE, która pokazała, że w EC Będzin można uczciwie przeprowadzić trudne procesy i osiągać oczekiwane wyniki finansowe, a jednocześnie wywiązać się ze wszystkich zobowiązań w stosunku do Skarbu Państwa i do załogi. Przykładów na udane prywatyzacje dostarczają również inni inwestorzy zagraniczni obecni na rynku polskim. Należy do nich EDF, właściciel kilku elektrociepłowni w Polsce, Dalkia czy Vattenfall. Są to przykłady inwestorów, którzy uczestniczyli w prywatyzacji polskiej energetyki i którzy również wywiązali się ze wszystkich zobowiązań, przeprowadzili trudne dla ludzi reformy, ale szanując pracowników spowodowali uzdrowienie tych firm. Wracając do naszych spraw, chcę powiedzieć, że część byłych pracowników EC Będzin postrzega proces prywatyzacji Spółki inaczej, gdyż odejście z zakładu było dla nich osobistym dramatem. Mam też świadomość, że w naszej firmie niektórzy pracownicy również mogą być niezadowoleni. Znam jednak wielu takich, którzy dzięki prywatyzacji uzyskali możliwość kształtowania własnej kariery zawodowej i awansowali. Dzięki ciężkiej pracy udowodnili, że są tego warci. To, że jesteśmy atrakcyjnym pracodawcą, szczególnie doceniają ci, którzy chcą u nas pracować. Jesteśmy przez nich wysoko oceniani ze względu na warunki, jakie proponujemy. Prognozy na przyszłość... Bardzo bym chciał, aby ten modelowy przykład prywatyzacji odzwierciedlił się w drugiej fazie prowadzenia firmy. Druga faza, która powinna się zakończyć w 2015 roku, to kompleksowa modernizacja firmy, w celu przygotowania jej na rentowną działalność na co najmniej 20 lat. Prace nad rozbudową, jakie obecnie prowadzimy, wskazują na to, że również w tym procesie prywatyzacja zda egzamin. Efekt synergii, jaki możemy uzyskać od naszego inwestora nie tylko w zakresie know-how, ale także w zakresie inżynierii finansowej, spowoduje, że decyzje, które będziemy podejmować w tym roku, a może i w przyszłym, uruchomią takie programy inwestycyjne, które pozwolą nam funkcjonować przez wiele kolejnych lat. Rozmawiały: Agnieszka Barska i Teresa Bobran Kampania remontowa 2010 Grzegorz Kasprzyk Główny Inżynier ds. Kotłów i Układów Pomocniczych Inwestycje w 2010 roku Zabudowa układu centralnego smarowania węzłów łożyskowych separatora zanieczyszczeń niemetalowych. Instalacja centralnego smarowania ma zapewnić smarowanie węzłów łożyskowych separatora zanieczyszczeń niemetalowych, stacji napędowej przenośnika taśmowego T3 i przenośnika T4 oraz podajnika zgrzebłowego biomasy i wagoprzenośnika w stałych cyklach dostosowanych do charakteru pracy poszczególnych węzłów. Smarowanie ma być realizowane automatycznie. Zabudowa centralnej instalacji smarowniczej obejmuje zabudowę zbiornika smaru, pompy smarnej i przewodów smarnych w układzie rozdzielaczowym, dozujących automatycznie smar do węzłów łożyskowych w regulowanych cyklach. Celem ww. inwestycji jest przedłużenie żywotności części ruchomych separatora części niemetalowych i elementów stacji napędowej przenośnika T3 i T4 oraz urządzeń podawania biomasy wraz z wydłużeniem okresów międzyremontowych, przy zapewnieniu bezobsługowego smarowania newralgicznych węzłów łożyskowych ww. urządzeń. Przedmiotowa instalacja pozwoli zminimalizować nakłady remontowe ponoszone na utrzymanie sprawności eksploatacyjnej tych urządzeń w myśl zasady kto smaruje dalej jedzie. Modernizacja kotła WP-70 Nr 5 w zakresie pęczka konwekcyjnego dodatkowego celem obniżenia temperatury spalin wylotowych wraz z modernizacją kanału spalin wylotowych dla zabezpieczenia pracy OPP etap I dokumentacja. Istniejący dodatkowy pęczek konwekcyjny został zabudowany w kanale spalin wylotowych celem obniżenia temperatury spalin wylotowych do wartości zgodnych z DTR kotła i elektrofiltru. Pęczek przepracował około 29 000 godzin. Na przełomie lat 2008/2009 pojawiły się dwie nieszczelności ww. pęczka, które zagroziły uszkodzeniem OPP, gdyż zalanie podgrzewacza wodą kotłową może spowodować odkształcenie blach koszy grzewczych, a w konsekwencji zablokowanie wirnika i trwałe uszkodzenie OPP, dyskwalifikujące go z dalszej pracy. Ponadto ostatnie lata eksploatacji kotła wykazały małą skuteczność wymiany ciepła przez pęczek dodatkowy temperatura spalin wylotowych utrzymuje się na poziomie 190 o C zamiast maksymalnie 140 o C. Taka sytuacja ogranicza możliwość pracy kotła z nominalną mocą. Zadanie polega na opracowaniu koncepcji umożliwiającej: Poprawę skuteczności pracy pęczka w zakresie obniżenia temperatury spalin do poziomu wymaganego wraz z wymianą elementów ciśnieniowych na nowe. Przebudowę kanału spalin celem zabezpieczenia pracy obrotowego podgrzewacza powietrza. Wykonanie dokumentacji projektowej zakresu prac wynikających z koncepcji. Oczekiwane efekty: Uzyskanie temperatur spalin na poziomie dopuszczalnym zgodnie z DTR kotła i elektrofiltru. Zabezpieczenie pracy OPP przed uszkodzeniem w wyniku zalania z nieszczelnego pęczka dodatkowego. Foto: Jan Zarychta kocioł nr 5/185 3
Aktualności Wydarzenia Komunikaty Wojciech Szkutnik Główny Inżynier Elektryk ds. Systemów Energetycznych Zakres prac zespołu WPT W bieżącym roku głównym zadaniem remontowym był przegląd generatora w zakresie średnim po 10 letnim okresie eksploatacji. Obejmował on: pełne badania diagnostyczne stojana i wirnika, przegląd główny stojana, przegląd zewnętrzny wirnika, pełny przegląd regulatora napięcia generatora. Nowością w badaniach wirnika było to, że po wyjęciu wirnika z generatora oprócz standardowych badań elektrycznych badanie wirnika przeprowadzone zostało metodą endoskopową, co umożliwiło oględziny uzwojenia wirnika w miejscach niedostępnych dla wzroku. Badanie endoskopowe połączone było z rejestracją wideo i było wykonywane przez firmę Alstom. Z zadowoleniem muszę stwierdzić, że firma Alstom wykonawca przeglądu, wywiązała się z tego zadania dobrze i w terminie. Czekamy w tej chwili na sprawozdanie z badań generatora. Następny przegląd główny generatora planowany jest na rok 2012 i będzie obejmował poza tym, co w tym roku wykonaliśmy, pełny przegląd wirnika generatora. Zostanie on wykonany w zakładzie wykonawcy remontu. Oczywiście od początku roku oprócz prac nieplanowanych, tj. usuwania usterek i awarii, w ramach prac remontowych planowanych trwają systematyczne okresowe przeglądy instalacji i urządzeń elektrycznych oraz badania aparatury pomiarowej. W tym obszarze działania nie mieliśmy większych problemów. Dyspozycyjność aparatury pomiaro- wej i elektroenergetycznej jest na wysokim poziomie. Drugim ważnym zakresem działania zespołu WPE jest realizacja zadań inwestycyjnych. Naturalnie uczestniczymy w najważniejszym projekcie Elektrociepłowni Będzin S.A., jakim jest dostosowanie urządzeń energetycznych do zaostrzonych wymagań ochrony środowiska, które będą obowiązywały po 2015 roku. Od początku roku realizujemy 20 zadań inwestycyjnych związanych z modernizacją aparatury pomiarowej i elektrycznej oraz modernizacją urządzeń elektroener- 10 lat temu Oprócz 10-lecia prywatyzacji EC Będzin S.A. do znaczących wydarzeń 2000 roku należy zaliczyć przyznanie Spółce Certyfikatów Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością ISO 9002 i Systemu Zarządzania Środowiskowego ISO 14001 oraz oddanie do eksploatacji turbozespołu 13UCK80 wraz z instalacjami i urządzeniami pomocniczymi. Warto też wspomnieć o chrzcinach i nadaniu imion turbinie i generatorowi. Energia elektryczna Produkcja energii elektrycznej wyniosła 17 989 MWh brutto, w tym: 7 111 MWh w skojarzeniu oraz 10 878 MWh w kondensacji. Miesięczny plan sprzedaży został wykonany w 114,9 proc. ciepło Produkcja ciepła wyniosła 68 838 GJ. Miesięczny plan sprzedaży ciepła został wykonany w 113,0 proc. Wyniki produkcyjne w lipcu Energia elektryczna Produkcja energii elektrycznej wyniosła 5 225 MWh brutto, w tym: 1 502 MWh w skojarzeniu oraz 3 723 MWh w kondensacji. Miesięczny plan sprzedaży został wykonany w 111,1 proc. ciepło Produkcja ciepła wyniosła 63 178 GJ. Miesięczny plan sprzedaży ciepła został wykonany w 101,1 proc. Emisja zanieczyszczeń czerwiec/lipiec wykonanie getycznych. Z ciekawszych zadań warto wspomnieć o pracach związanych z integracją i przetwarzaniem danych pochodzących z systemów komputerowych ciągów technologicznych i udostępnianiem tych danych w czasie rzeczywistym do komputerowej sieci zakładowej, do systemu komputerowego ERP Impuls, a także udostępnianiem tych danych pracownikom inżynieryjno-technicznym, co niewątpliwie ułatwi wykonywanie codziennych obowiązków. Jesteśmy w trakcie realizacji tych zadań i będziemy o nich mówić w późniejszym terminie. Wrzesień w Muzeum Muzeum w Sosnowcu zaprasza na II Dni Muzeum, które trwać będą od 10 do 11 września. W programie m.in. Spotkanie z dawnymi mieszkańcami Pałacu Schöna, II Zagłębiowskie Miodobranie, Prosto z pasieki sprzedaż miodu, pyłku pszczelego, propolisu i wyrobów z wosku, Miód wspomaga leczenie wykład oraz wiele innych atrakcji. Szczegółowe informacje na stronie: www.sosnowiec.info.pl Wyniki produkcyjne w czerwcu plan NO 2 36 154 kg/15 964 kg 40 300 kg/23 900 kg Foto: Jan Zarychta SO 2 100 034 kg/51 457 kg 137 500 kg/79 300 kg Pył 5 484 kg/2 136 kg 6 700 kg/4 000 kg 4 kocioł nr 5/185
Aktualności Wydarzenia Komunikaty Informacje Komisji ds. ZFŚS Wyjazd w Beskid Śląski W dniu 6 września 2010 roku odbędzie się wycieczka dla emerytów w Beskid Śląski. Program: Wyjazd o godz. 7.00 z parkingu EC Będzin S.A. Godz. 9.00-11.30 zwiedzanie Chlebowej Chaty w Górkach Małych, połączone z pieczeniem podpłomyków i degustacją ekologicznych artykułów żywnościowych. Godz. 11.30-15.30 przejazd do Ustronia, pobyt w Leśnym Parku Niespodzianek, w którym między innymi możemy zobaczyć krajowe ssaki leśne, pokaz karmienia ptaków drapieżnych, sowiarnię. Godz. 15.30-18.00 przejazd do Górek Wielkich, obiad oraz półgodzinna krajobrazowa przejażdżka zaprzęgiem konnym po okolicy. Powrót około godz. 18.00. Serdecznie zapraszamy. Informacji udziela Danuta Gorgoń w pokoju nr 4, tel. (032)2679635. Spektakl w Teatrze Roma W dniu 9 października 2010 roku planowane jest zorganizowanie wycieczki do Warszawy połączonej ze spektaklem Les Miserables w Teatrze Roma. Jest to musical Claude-Michela Schonberga na podstawie powieści Wiktora Hugo Nędznicy. Wyjazd planowany jest na godz. 7.00 z parkingu EC Będzin S.A. W drodze do Warszawy przewidujemy przerwę w Polichnie. Po przyjeździe, z udziałem przewodnika, zwiedzimy Świątynię Opatrzności Bożej w budowie lub kościół św. Stanisława Kostki, Cmentarze Powązkowskie oraz inne ciekawe miejsca (do uzgodnienia). Przerwa obiadowa trwać będzie od godz. 17.30 do 19.00. O 19.30 rozpocznie się dwugodzinny spektakl teatralny w Teatrze Roma. Wyjazd z Warszawy przewidziany jest na godz. 23.00. Wycieczka może być zrealizowana przy udziale 48 osób. Decyduje kolejność zapisów wraz z wpłatą wynikającą z tabeli dofinansowań ZFŚS. Serdecznie zapraszamy. Informacji udziela Danuta Gorgoń w pokoju nr 4, tel. (032)2679635. Henryk Ciepiela na emeryturze 21 lipca 2010 roku odbyło się spotkanie z okazji przejścia Henryka Ciepieli na emeryturę. W spotkaniu uczestniczyli: prezes Zarządu Paweł Orlof, członek Zarządu Sabina Apel oraz Aleksander Grabowski, Wiesław Motłoch i Agnieszka Barska. Organizacje związkowe reprezentowali: Roman Kupiec i Marian Góra. Prezes Zarządu podziękował panu Henrykowi za trud związany z wykonywaniem niejednokrotnie ciężkiej fizycznej pracy na nawęglaniu. Złożył w imieniu Zarządu i kadry kierowniczej przede wszystkim życzenia zdrowia i spokoju, spełnienia marzeń i zadowolenia z codziennego życia. Członek Zarządu Sabina Apel wręczyła panu Henrykowi dyplom, kwiaty i przekazała życzenia, aby jak najdłużej cieszył się zdrowiem i miał czas na swoje ulubione zajęcia. Koledzy ze związków również złożyli życzenia i przekazali kwiaty panu Henrykowi. Henryk Ciepiela podziękował za miłe słowa. Powiedział, że pracowało mu się bardzo dobrze i że atmosfera w pracy była wspaniała. Aleksander Grabowski, który był bezpośrednim przełożonym Henryka Ciepieli, wspomniał dzień, kiedy pan Henryk dołączył do jego zmiany. Powiedział, że pan Henryk był spokojny i zdyscyplinowany. Był bardzo dobrym pracownikiem, jednym z lepszych operatorów zwałoładowarki, zarówno starej, jak i nowej. Jak pan zamierza zagospodarować czas na emeryturze? pytamy pana Henryka. Mam dużo pracy przy domu, ostatnio skończyłem naprawiać dach, który zerwało mi podczas niedawnych wichur. W ogrodzie uprawiam pomidory, maliny, winogrona i wiele innych roślin, a to wymaga stałego doglądania i pielęgnacji. Mam również kawałek ziemi, na której zasadziłem różne drzewa owocowe, jest tam również las i rosną w nim grzyby. Czyli nie ma pan czasu myśleć o pracy zawodowej? Na początku nie było łatwo. Budziłem się w nocy i wydawało mi się, że muszę iść do pracy. Patrzyłem na grafik i sprawdzałem, na którą godzinę. Czy poza pracą przy domu i w ogrodzie starcza panu czasu na inne zainteresowania? Jestem zapalonym wędkarzem i chętnie spędzam wolny czas z wędką nad Odrą i Wisłą. Razem z kolegami z Elektrociepłowni Będzin wybieramy się na ryby, bierzemy łódkę i łowimy. Na zakończenie prezes Zarządu podziękował Henrykowi Ciepieli za przybycie i zaprosił do korzystania z wszelkich imprez organizowanych dla emerytów. Agnieszka Barska kocioł nr 5/185 5
Bliżej samorządów Restytucja samorządu terytorialnego wspólnoty lokalnej. Władza najbliżej obywatela i wybierana przez obywateli musi się liczyć, że szybko zostanie rozliczona z efektywności działania. To naprawdę od nas zależy, jak będzie wyglądało nasze miasto, jak będziemy w nim żyć, czy będzie w nim bezpiecznie, jaki będzie poziom usług medycznych, czy będziemy mieć miejsca pracy, szeroki dostęp do nauki i kultury. Wystarczy wziąć udział w wyborach i postawić na najlepszych. Na zdjęciu po lewej: Konferencja w Katowicach z okazji XX Rocznicy Restytucji Samorządu Terytorialnego w Polsce zorganizowana w Sali Sejmiku Śląskiego. Zdjęcie: Ewa Pytarz (FRDL, Katowice) Dwadzieścia lat temu, 27 maja 1990 roku, odbyły się w Polce powojennej pierwsze w pełni demokratyczne wybory samorządu terytorialnego. Utworzenie instytucji samorządowych wiązało się z przekazaniem mieszkańcom regionów, miast, miasteczek i wsi istotnych uprawnień przypisanych dotąd instytucjom i organizacjom centralnym. Wyzwoliło to w wielu ludziach niezwykłą energię, przedsiębiorczość i aktywność. Wśród nowo wybranych radnych dominowały osoby, które po raz pierwszy otrzymały mandat. Kampania wyborcza do samorządów wykreowała wielu nowych liderów lokalnych, późniejszych posłów i senatorów. Samodzielne działania samorządu terytorialnego na szczeblu lokalnym spowodowały znaczące zainteresowanie wybranych władz inwestowaniem w rozwój danego regionu. Inwestycje w infrastrukturę gminną, drogi, szkoły, składowiska odpadów itp. stanowiły potwierdzenie, że przekazanie inicjatywy władzom lokalnym umożliwiło lepsze gospodarowanie finansami gminnymi oraz zaspokajanie potrzeb, aspiracji i oczekiwań lokalnych społeczności. Od dwudziestu już lat jesteśmy świadkami przemian społeczno-gospodarczych, odżywania więzi lokalnych i regionalnych, tworzenia się zrębów społeczeństwa obywatelskiego. Zbliża się termin kolejnych wyborów samorządowych. To od naszego wyboru zależeć będzie, w jakim kierunku w najbliższych latach będą szły sprawy naszej lokalnej społeczności. Jest szansa, że samorząd terytorialny będzie w sposób najbardziej efektywny wykorzystywał dostępne środki finansowe, majątek, a przede wszystkim potencjał ludzki, w celu zaspokojenia możliwie największych i najważniejszych potrzeb Profilaktyka najważniejsza Foto: Borkowscy Będzin Urszula Płazak jest zastępcą ordynatora Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Powiatowego w Będzinie. Pracuje również w poradni Syberka jako lekarz rodzinny. Specjalizuje się w chorobach układu krążenia, a w szczególności w diagnostyce i w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Nie po raz pierwszy uczestniczy pani w wyborach samorządowych... Jako lekarz zawsze byłam zainteresowana sprawami społecznymi, przede wszystkim tymi, które bezpośrednio dotyczą Będzina i powiatu będzińskiego. Postanowiłam więc wziąć czynny udział w pracy samorządowej na rzecz mieszkańców naszego regionu. Pierwszy raz kandydowałam w 1998 roku do Rady Miasta w Będzinie i po czteroletniej pracy w Radzie w roku 2002 spróbowałam swoich sił w powiecie. W Radzie Powiatu działam drugą kadencję, od 2008 roku jestem członkiem zarządu powiatu będzińskiego. Biorę udział w pracach Komisji Zdrowia i Spraw Społecznych oraz w Komisji Rozwoju i Infrastruktury. Kandyduje pani z Komitetu Rozwoju Zagłębia... Jestem osoba bezpartyjną. Chciałam zawsze reprezentować szeroko rozumiane interesy społeczności lokalnej, dlatego nigdy nie związałam się z żadną partią. Komitet Rozwoju Zagłębia jest obywatelskim stowarzyszeniem o ponadpartyjnym charakterze. Do udziału w stowarzyszeniu przekonały mnie cele, jakie postawiła sobie organizacja w deklaracji założycielskiej, a mianowicie: wykorzystanie wszystkich możliwości likwidacji zapaści gospodarczej, w jakiej znalazł się nasz region, wywołanej negatywnymi stronami procesu transformacji ustrojowej. Upadek tradycyjnych gałęzi zagłębiowskiego przemysłu spowodował, że wielu mieszkańców straciło pracę, a młodzi wykształceni ludzie zaczęli opuszczać nie tylko nasz region, ale i granice Polski. KRZ wykazał się w tym względzie wieloma sensownymi i potrzebnymi inicjatywami, mającymi na celu stworzenie warunków na godne i nowoczesne życie w naszym regionie. Inicjatywa pod tytułem,,park Przemysłowo- -Technologiczny Zagłębie projekt, który zakładał stworzenie w oparciu o kapitał regionalny i środki unijne nowoczesnej innowacyjnej infrastruktury, był jednym z pierwszych tego typu projektów w naszym kraju. W jakie działania angażuje się pani w pracy samorządowej? Będąc od 2008 roku członkiem zarządu powiatu współtworzyłam szereg projektów związanych zarówno ze sferą gospodarczą, jak i społeczną. W sposób szczególny moją pasją była zawsze ochrona zdrowia i pomoc społeczna. Do ważniejszych z nich należą: pomoc przy restrukturyzacji Szpitala Powiatowego w Będzinie, standaryzacji Domu 6 kocioł nr 5/185
Bliżej samorządów Dziecka w Sarnowie i Domu Opieki Społecznej, wspieranie Ośrodka Pomocy Rodzinie oraz innych inicjatyw, dotyczących całej opieki społecznej wraz z zagadnieniami związanymi z bezrobociem, a także wspieraniem rynku pracy. Konstruktywny program KRZ zyskuje poparcie środowisk z różnych stron sceny politycznej, przez co moja działalność w Radzie ma duże znaczenie i jako radna mam wpływ na sytuację społeczno-gospodarczą w powiecie. W 2010 roku zostałam odznaczona przez ministra zdrowia Odznaką Honorową Za zasługi dla ochrony zdrowia. Co pani sądzi o prywatyzacji szpitali? W sposób odpowiedzialny o prywatyzacji ochrony zdrowia będzie można mówić po uchwaleniu odpowiedniej ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym, która zapewni bezpieczeństwo każdemu pacjentowi niezależnie od jego zamożności. Z jakimi problemami zdrowotnymi mieszkańców spotyka się pani najczęściej? Twierdzę, że wśród mieszkańców naszego powiatu istnieje nadal małe zainteresowanie badaniami profilaktycznymi, które pomagają we wczesnym wykrywaniu wielu chorób cywilizacyjnych. Są to programy zdrowotne, dotyczące chorób nowotworowych, układu krążenia czy oddechowego. Uważam, że niezbędna jest szeroka dyskusja społeczna, dotycząca powodów takiego stanu rzeczy. Konieczna jest też edukacja związana ze zdrowym stylem życia, odnosząca się nie tylko do osób młodych, ale przede wszystkim do osób pracujących, które wielokrotnie zapominają o własnym zdrowiu, nie mają dostępu do odpowiednich informacji na temat zasad zdrowego odżywiania i korzyści wynikających z aktywności fizycznej. Prowadząc odpowiedni tryb życia, można uniknąć wielu chorób i zapewnić sobie komfort na długie lata. Czym, po za pracą zawodową i samorządową, interesuje się pani najbardziej? Główną moją pasją, towarzyszącą mi od najmłodszych lat, jest muzyka. Edukację w tym zakresie odbywałam równolegle ze studiami medycznymi. Gram na fortepianie, organach wielomanuałowych oraz flecie poprzecznym. Jestem zastępcą przewodniczącego Komisji Kultury Śląskiej Izby Lekarskiej, która skupia w swoich szeregach lekarzy o zainteresowaniach artystycznych. Uczestniczę w wielu koncertach z zakresu muzyki klasycznej zarówno jako słuchacz, jak i wykonawca. Często koncertuję wraz z moją siostrą Mariolą, która jest śpiewaczką operową. W Śląskiej Izbie Lekarskiej jestem Adam Szydłowski znany jest wielu pracownikom EC Będzin nie tylko dlatego, że pracował w Spółce, a potem dla Spółki, lecz także jako inicjator wielu zrealizowanych pomysłów tak w pracy zawodowej, jak i w życiu społecznym. Obecnie pracuje w Urzędzie Miejskim w Będzinie na stanowisku kierownika Urzędu Stanu Cywilnego. Jakie były początki pana pracy w EC Będzin i jak je pan wspomina? Ukończyłem Technikum Energetyczne w Sosnowcu, z powodów politycznych w 1985 roku nie dostałem się na studia i zaczęło się o mnie upominać wojsko. W latach 80. była możliwość odpracowania służby wojskowej w zmilitaryzowanym zakładzie pracy, m.in. EC Będzin trzy lata pracy za dwa lata służby. Przyjęto mnie na stanowisko elektroenergetyka i pracowałem w Laboratorium Elektrycznym. Trafiłem do brygady pana Olkuśnika, trudnej brygady, gdzie trzeba było wykazać się wiedzą, ostrożnością i perfekcjonizmem. To był rok 1987. Ja, niespokojny duch, poeta, nie mogłem się w tej pracy odnaleźć. Przeszkadzała mi koszula flanelowa i kask na głowie, który uważałem za przyczynę pojawiających się na moim czole zakoli. Nie miałem jednak wyboru, do południa naprawiałem także zastępcą rzecznika odpowiedzialności zawodowej. Ponadto lubię podróżować oraz interesują mnie niecodzienne przepisy kulinarne i fotografika. Rozmawiały: Agnieszka Barska i Teresa Bobran Zadanie, wykonanie, odbiór wyłączniki krańcowe na taśmociągach, chodziłem na zwałoładowarkę, a po południu pisałem wiersze. To były dwa światy, jakże różniące się od siebie. To był stracony czas? Wręcz przeciwnie, z perspektywy czasu doceniłem, jak ważny był to okres w moim życiu i jak wiele się nauczyłem. Te stosunki, jakie panowały na początku mojej pracy, ten niesamowity klimat, atmosfera życzliwości, to wszystko jest nie do powtórzenia. Ludzie sobie pomagali, zawiązywały się przyjaźnie na całe życie. Do dzisiaj pamiętam słowa mojego mistrza Zbyszka Olkuśnika, który miał pomysł na dobrą pracę. Mówił: zadanie, wykonanie i odbiór. Te trzy elementy wryły mi się w pamięć i stosuję tę metodę do dzisiaj. Przestrzegania tych zasad nauczyła mnie praca w koszuli flanelowej i w kasku. A wtedy się denerwowałem, że zimno na dworze, że pada deszcz... Dlaczego ja, człowiek-poeta, mam pracować na mrozie? Buntowałem się. Od czasu, kiedy stosuję te trzy zasady wszystko mi wychodzi. Jest zadanie, realizuję je punkt po punkcie i wiem, że będzie odbiór. Jak w Elektrociepłowni. Wiedziałem, że jak źle naprawię zwałoładowarkę, to nie będzie działać, a nie o to mi przecież chodziło. To naprawdę był niezapomniany okres. Pamiętam, jak po trzech miesiącach pracy dostałem od mistrza Olkuśnika torbę narzędziową. Sam ją uszył ze skóry, bo przecież wtedy nic nie było. Czułem się wyróżniony. Pana kariera zawodowa w Elektrociepłowni Będzin nie skończyła się na stanowisku elektroenergetyka? Nie. Pewnego dnia, kiedy pracowałem już w dziale łaczności pod czujnym okiem wspaniałego mistrza Jakuba Kryczka, przyszedł do mnie inż. Augustynik i powiedział: Ma pan dobry radiowy głos, a jest taki pomysł, aby pracownicy robili audycje w radiowęźle. Chodziło oczywiście o rodzaj tuby propagandowej, a ja wówczas byłem działaczem Solidarności i sekretarzem organizacji. Pomyślałem kocioł nr 5/185 7
Bliżej samorządów więc, że jest szansa wyjść z koszuli flanelowej, a jeśli chodzi o tubę, to się zobaczy. Praca w radiowęźle bardzo mi odpowiadała. Czasy dojrzewały do wolności, mogłem więc zrezygnować z propagandy komunistycznej i postanowiłem robić swoje audycje, które ludziom się podobały. Zacząłem pracować w Biurze Promocji i dalej prowadziłem radiowęzeł. Wspólnie z Krzysiem Rogalą i Krzysiem Kobińskim założyliśmy nawet kabaret Dzida, kóry doczekał się 14 wydań radiowych i jednego na żywo. Niestety, sprzęt radiowy się wyeksploatował i trzeba było pomyśleć o innej formie przekazywania informacji. I tak powstał Kocioł. To były czasy! Treści w nim zawarte były często powodem wzywania naszego zespołu na dywanik. Ludzie czekali na każdy numer, był prawie bibułą ukazującą się oficjalnie. Dzisiaj zapewne zaliczałaby się do prasy tzw. brukowej. Pisaliśmy o różnych przykrych sprawach dziejących się w zakładzie, polemizowaliśmy z decyzjami dyrekcji, wytykaliśmy ludziom wady itp. Czasem czytam te artykuły i z jednych się śmieję, innych się wstydzę, a niektóre uważam za ponadczasowe. Kocioł był oczywiście robiony w bardzo prymitywny sposób. Nie mieliśmy żadnego sprzętu oprócz ksero i programu do edytowania tekstu bez polskich liter, więc brakujące ogonki i kreseczki dopisywaliśmy ręcznie przy wielkiej pomocy pracowników Działu Informatyki. Pierwsza edycja Kotła musiała upaść i upadła. A jak powstał Adatel? Pracowałem w łączności jako mistrz i wtedy zapaliło się zielone światło dla prywatyzacji EC Będzin. W ramach prowadzonej restrukturyzacji Spółki od dyrektora Jacka Umińskiego dostałem propozycję przejęcia komórki łączności jako oddzielnej firmy. Nowe wyzwanie, więc zgodziłem się i nazwałem swoją firmę Adatel. Ta przygoda trwała od 1994 roku do 2002. A potem? Potem zaczęły się kłopoty w naszej firmie, Adatel się rozsypywał i zacząłem rozglądać się za innymi możliwościami pracy. Długo by 1 4 sierpnia Dzień Energetyka Z okazji Dnia Energetyka wszystkim pracownikom EC Będzin życzenia zdrowia, powodzenia w życiu osobistym, sukcesów w pracy zawodowej oraz podziękowania za wkład wniesiony w rozwój firmy przesyłają Rada Nadzorcza i Zarząd Elektrociepłowni Będzin S.A. opowiadać, ważne jest, że po raz drugi zainteresowałem się polityką. Trafiłem do sztabu wyborczego Radosława Barana, wtedy kandydata na prezydenta Będzina. Kampania się powiodła, a ja dostałem propozycję pracy w Urzędzie Miejskim, jako referent w Biurze Informacji Medialnej. Od 2003 do 2005 roku byłem redaktorem Aktualności Będzińskich. Działając w samorządzie, postanowiłem się dokształcić. Ukończyłem Wyższą Szkołę Administracji. To były trudne lata pracy i nauki, ale ileż przyniosły mi satysfakcji. Jest pan kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w Będzinie, jak się pan czuje w tej roli? Bardzo dobrze. Uwielbiam dawać śluby. Czekam na każdą sobotę. Wstaję rano, przygotowuję się i jadę. Przychodzi para i zaczyna się swoisty spektakl. Widzę, jak oni na siebie patrzą, jak się kochają, jak wypowiadają słowa przysięgi. To wspaniałe uczucie. Najnowsze dane USC... Rocznie udzielam około 360 ślubów, wydajemy ponad 500 aktów urodzeń i ponad 800 aktów zgonu. Niepokojąca jest ilość rozwodów. Można by powiedzieć, że jest na nie moda. Kandyduje pan do Rady Powiatu z Platformy Obywatelskiej, dlaczego? Dzielnica, w której mieszkam, nie ma swojego reprezentanta w powiecie, mieszkańcom brakuje kontaktów z władzami samorządowymi. Poza tym powiat to większy zasięg i chciałbym doprowadzić do integracji różnych środowisk z całego terenu powiatu będzińskiego. Interesują mnie niemalże wszystkie sprawy dotyczące ludzi, ale najlepiej czuję się w dziedzinie kultury szeroko rozumianej. Zawsze fascynowała mnie historia, a szczególnie historia miejsca, z którego pochodzę. Od 2000 roku poznaję kulturę żydowską, jeszcze na początku lat 90. nie rozumianą i marginalizowaną przez środowisko. Poznawanie kultury żydowskiej stało się moją pasją, znałem ją jedynie z opowiadań babci i mojego taty, ale wtedy to była wiedza tajemna. Dziś mam możliwości, aby mówić o tych sprawach głośno i z dużo większym zainteresowaniem społeczeństwa niż kiedyś. Wydaję publikacje dotyczące historii naszego regionu, nie tak odległej, lecz bolesnej i zarazem ciekawej. Jakim jest pan człowiekiem? Przede wszystkim energicznym. Czasami ogarnia mnie furia. Nie cierpię monotonii. W moim życiu ciągle musi się coś dziać, we wszystkim co robię, staram się być profesjonalistą. Powiem jeszcze raz, moją podstawową zasadą w pracy jest: zadanie, wykonanie, odbiór. To są trzy magiczne słowa, które wpojono mi w EC Będzin....a kiedy boli mnie głowa od natłoku myśli, szukam wyciszenia. Rozmawiały: Agnieszka Barska i Teresa Bobran kocioł Biuletyn informacyjno-reklamowy WYDAWCA Elektrociepłownia Będzin Spółka Akcyjna REDAKTOR NACZELNA Agnieszka Barska, tel. 032 267 99 16 RADA PROGRAMOWA Paweł Orlof przewodniczący, Józef Kijak wiceprzewodniczący, Jolanta Dąbrowska-Macha, Krystyna Jakubska-Serwatka, Agnieszka Barska członkowie, Teresa Bobran sekretarz OPRACOWANIE WYDAWNICTWA ELIPSA Będzin, tel. 032 761 84 55, elipsa@konto.pl REALIZACJA WYDAWNICZA, DRUK AWR Edytor Katowice, tel. 032 203 37 19 Elektrociepłownia Będzin Spółka Akcyjna, ul. Małobądzka 141, 42-500 Będzin