KAPITAŁOWA STRATEGIA PRZEDISĘBIORSTWA JAN SOBIECH (REDAKTOR NAUKOWY) SPIS TREŚCI WSTĘP...11 CZĘŚĆ PIERWSZA. STRUKTURA ŹRÓDEŁ KAPITAŁU PRZEDSIĘBIORSTWA...13 Rozdział I. PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO ORGANIZACJA ZAROBKOWA POWIĄZANA Z OTOCZENIEM...14 1. Przedsiębiorstwo i jego otoczenie...14 2. Finansowe warunki przedsiębiorstwa w okresie przywracania gospodarki rynkowej...17 3. Właściciele kapitału przedsiębiorstwa...20 4. Przedmiot i cel finansów przedsiębiorstwa...25 Pytania sprawdzające...26 Rozdział II. KAPITAŁ WŁASNY I OBCY W FINANSOWANIU MAJĄTKU PRZEDSIĘBIORSTWA...27 1. Płynność majątku przedsiębiorstwa i jego struktura...27 1.1. Transformacja majątku...27 1.2. Struktura majątku trwałego...28 1.3. Struktura majątku obrotowego...30 2. Pojęcie i klasyfikacja kapitału przedsiębiorstwa...32 3. Zasady finansowania majątku kapitałem własnym i obcym...38 Pytania sprawdzające...40 Rozdział III. ŹRÓDŁA KAPITAŁU PRZEDSIĘBIORSTWA...41 1. Źródła kapitału własnego...41 1.1. Zysk zatrzymany w przedsiębiorstwie...41 1.2. Amortyzacja...41 1.3. Emisja akcji...45 2. Zobowiązania długoterminowe...47 2.1. Kredyt bankowy,...47 2.2. Emisja obligacji...47
2.3. Pożyczki pieniężne...50 2.4. Leasing...51 3. Zobowiązania krótkoterminowe...51 3.1. Kredyt kupiecki...54 3.2. Kredyt bankowy krótkoterminowy...54 3.3. Kredyt wekslowy...55 3.4. Kredyt odbiorcy (przedpłata, zaliczka)...58 3.5. Emisja papierów komercyjnych...58 3.6. Faktoring...59 3.7. Zobowiązania stałe...60 3.8. Kształtowanie struktury źródeł krótkoterminowego finansowania przedsiębiorstwa...61 Rozdział IV. KOSZT I STRUKTURA ŹRÓDEŁ KAPITAŁU PRZEDSIĘBIORSTWA...64 1. Zalety i wady kapitału własnego i obcego. Kształtowanie struktury kapitału...64 2. Koszt źródeł kapitału przedsiębiorstwa...65 2.1. Koszt kapitału własnego. Model Gordona i model CAPM...67 2.2. Koszt kapitału obcego. Osłona podatkowa...69 2.3. Średni ważony koszt kapitału...70 3. Zasada działania dźwigni finansowej...72 4. Przychody ze sprzedaży, koszty i zysk. Dźwignia operacyjna i dźwignia łączna...77 4.1. Przychody ze sprzedaży, koszty osiągnięcia przychodów i zysku...77 4.2. Zasada działania dźwigni operacyjnej i łącznej...80 Pytania sprawdzające do rozdz. III i IV...82 Zadania do rozwiązania...83 Odpowiedzi do zadań...84 CZĘŚĆ DRUGA. GOSPODAROWANIE MAJĄTKIEM I KAPITAŁEM OBROTOWYM... 85 Rozdział V. GOSPODAROWANIE MAJĄTKIEM OBROTOWYM...86 1. Gospodarowanie zapasami w przedsiębiorstwie...86 1.1. Kształtowanie wielkości i struktury zapasów...86 1.2. Koszty zapasów...87 2. Należności handlowa...89
3. Gospodarka środkami pieniężnymi. Model optymalizacji gotówki W. Baumola...89 Rozdział VI. GOSPODAROWANIE KAPITAŁEM OBROTOWYM...94 1. Pojęcie kapitału obrotowego, brutto i netto...94 2. Poziom źródła kapitału obrotowego netto...95 3. Cykl kapitału obrotowego brutto i netto przedsiębiorstwa...98 4. Strategie zarządzania kapitałem obrotowym...101 5. Metody ustalania zapotrzebowania na kapitał obrotowy brutto i netto...104 6. Wpływ zmian poziomu zapasów, należności i zobowiązań krótkoterminowych na stan środków pieniężnych...107 Pytania sprawdzające do rozdz. V i VI...112 Zadania do rozwiązania...112 Odpowiedzi do zadań...113 CZĘŚĆ TRZECIA. STRATEGIA KREDYTU KUPIECKIEGO PRZEDSIĘBIORSTWA...115 Rozdział VIL ZARZĄDZANIE NALEŻNOŚCIAMI I ZOBOWIĄZANIAMI HANDLOWYMI...116 1. Metody zarządzania należnościami handlowymi...116 1.1. Metoda ABC doboru należności do oceny...118 1.2. Metoda sterowania wielkością i strukturą wieku należności...119 1.3. Metoda oceny należności poprzez indeks jakości portfela kredytowego...124 1.4. Metoda DSO ustalania okresu inkasowania należności...126 1.5. Metoda oceny pozycji i polityki kredytowej przedsiębiorstwa...129 1.6. Zastosowanie metod oceny należności w przedsiębiorstwie...130 2. Zarządzanie zobowiązaniami handlowymi...138 Rozdział VIII. STRATEGIA ZACIĄGANIA I UDZIELANIA KREDYTU KUPIECKIEGO PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWO...140 1. Podstawy i cele strategii kredytu kupieckiego...140 1.1. Geneza i rozwój kredytu kupieckiego w Polsce...140 1.2. Stosunki kredytowe między przedsiębiorstwami. Pojęcie kredytu kupieckiego...144
1.3. Warunki umowy o kredyt kupiecki...145 1.4. Koszt kredytu kupieckiego...147 2. Strategia zaciągania kredytu kupieckiego...148 3. Strategia udzielania kredytu kupieckiego...149 3.1. Strategie kredytowania i ocena wiarygodności odbiorców...149 3.2. Metoda punktowej oceny klasy ryzyka kredytobiorcy...151 3.3. Polityka opustów cenowych...154 3.4. Metoda analizy przyrostowej w polityce kredytowej...155 3.5. Znaczenie kredytu kupieckiego w polityce sprzedaży...159 3.6. Limit dodatkowego kredytu kupieckiego...162 3.7. Instrumenty finansowe zabezpieczające ryzyko kredytowania odbiorców...165 4. Związek między udzielanym a zaciąganym kredytem kupieckim. 170 5. Upadłość przedsiębiorstwa...170 Pytania sprawdzające do rozdz. VII i VIII...171 Zadania do rozwiązania...172 Odpowiedzi do zadań...174 CZĘŚĆ CZWARTA. FINANSOWA OCENA INWESTYCJI PRZEDSIĘBIORSTWA..175 Rozdział IX. INWESTYCJE RZECZOWE...176 1. Podstawy wyboru inwestycji przedsiębiorstwa...176 1.1. Rodzaje inwestycji przedsiębiorstwa...176 1.2. Wartość pieniądza w czasie...177 1.3. Wybór między inwestycjami rzeczowymi i finansowymi...181 2. Nakład inwestycyjny i prognoza dochodów pieniężnych związanych z inwestycjami...181 3. Mierniki finansowej oceny efektywności inwestycji rzeczowych...184 3.1. Okres zwrotu nakładu inwestycyjnego...184 3.2. Wartość zaktualizowana przyszłych dochodów pieniężnych...187 3.3. Wewnętrzna stopa zwrotu...190 3.4. Wskaźnik rentowności inwestycji...195 Rozdział X. INWESTYCJE FINANSOWE...198 1. Rynek finansowy...198 1.1. Pojęcie i rola rynku finansowego...198
1.2. Rynek pierwotny i wtórny, pieniężny i kapitałowy...198 2. Wartość obligacji...199 3. Wartość akcji...201 3.1. Wartość akcji uprzywilejowanych...201 3.2. Wartość akcji zwykłych...202 Pytania sprawdzające do rozdz. IX i X...204 Zadania do rozwiązania...204 Odpowiedzi do zadań...207 CZĘŚĆ PIĄTA. OBCIĄŻENIA PODATKOWE I PODZIAŁ ZYSKU PRZEDSIĘBIORSTWA... 209 Rozdział XI. OBCIĄŻENIE PODATKOWE PRZEDSIĘBIORSTWA... 210 1. Mierniki obciążenia podatkowego przedsiębiorstwa...210 2. Obciążenie podatkowe przedsiębiorstw...213 Rozdział XII. POLITYKA PODZIAŁU ZYSKU I DYWIDEND...217 1. Polityka podziału zysku przedsiębiorstwa...217 1.1. Podział zysku w spółkach kapitałowych...217 1.2. Podział zysku w przedsiębiorstwach państwowych...219 1.3. Polityka i teorie dywidend...221 Pytania sprawdzające do rozdz. XI i XII...223 Zadania do rozwiązania...224 Odpowiedzi do zadań...225 ANEKS...227 LITERATURA...245