Biuro Analiz i Programowania Warszawa, 15 maja 2014 r. Handel zagraniczny towarami rolno-spożywczymi w I kwartale 2014 r. Od akcesji Polski do UE obroty towarami rolno-spożywczymi sukcesywnie rosną. Trend wzrostowy utrzymał się również w I kwartale 2014 r. W tym czasie wartość eksportu przekroczyła 5 mld euro i była o 7% wyższa niż w tym samym okresie 2013 r. Import ukształtował się na poziomie 3,6 mld euro, o niecały 1% wyższym niż przed rokiem. Dodatnie saldo wymiany produktami rolno-spożywczymi osiągnęło poziom 1,4 mld euro wobec 1,1 mld euro w I kwartale 2013 r. Eksport Na początku 2014 r. wzrósł (w porównaniu z I kwartałem 2013 r.) wolumen i wartość eksportu wielu produktów rolno-spożywczych, w tym zwłaszcza mleka i jego przetworów, ziarna zbóż i produktów zbożowych, tłuszczów roślinnych, mięsa drobiowego 1, produktów paszowych oraz wyrobów cukierniczych. Pomimo mniejszego wolumenu, wzrosła wartość eksportu ryb 2, warzyw 2 oraz piwa i win. Zmniejszenie eksportu w odniesieniu do I kwartału 2013 r. odnotowano w przypadku żywca, mięsa czerwonego 3, tłuszczów zwierzęcych, owoców i ich przetworów, soków owocowych i warzywnych, ziemniaków oraz nasion roślin oleistych. - struktura towarowa W I kwartale 2014 r. (tak jak na początku roku poprzedniego) w strukturze towarowej polskiego eksportu rolno-spożywczego dominowało: mięso czerwone, mleczarskie oraz tytoń i wyroby tytoniowe. Udział mięsa w wartości eksportu obniżył się jednak do 12% (z 13%), tytoniu do 7% (z 8%), a owoców do 6% (z 8%). Wzrósł natomiast udział produktów mleczarskich z 8% do 10% oraz wyrobów cukierniczych i przetworów zbożowo-mącznych (w obu przypadkach) z 6% do 7%. 1 Łącznie z podrobami. 2 Łącznie z przetworami. 3 Łącznie z podrobami i przetworami.
O 1 punkt procentowy wzrósł także udział mięsa drobiowego z 5% do 6% oraz ziarna zbóż z 4% do 5%. Struktura towarowa eksportu rolno-spożywczego soki owocowe i warzywne 2% paszowe 2% tłuszcze roślinne 2% kawa, herbata, kakao 3% pozostałe artykuły 17% mięso, podroby i przetwory (bez drobiu) 12% mleczarskie 10% tytoń i wyroby tytoniowe 7% ziarno zbóż 5% mięso i podroby z drobiu 6% przetwory zbożowo-mączne 7% owoce (w tym orzechy) i przetwory 6% warzywa (w tym grzyby) i przetwory 7% wyroby cukiernicze 7% ryby i przetwory 7% - struktura geograficzna Towary rolno-spożywcze eksportowane z Polski w 77-78% są kierowane na rynek unijny. Naszym głównym partnerem handlowym pozostają Niemcy, do których w I kwartale 2014 r. sprzedano rolno-spożywcze za 1,1 mld euro (1,0 mld euro rok wcześniej). Udział tego kraju w wartości polskiego eksportu tych produktów stanowił 23% wobec 22% w I kwartale 2013 r. Kolejnym odbiorcą (z udziałem 7%) była Wielka Brytania, do której wywieziono towary o wartości blisko 0,4 mld euro (wzrost o 2% w odniesieniu do I kwartału 2013 r.). Trzecie miejsce zajęła w bieżącym roku Francja, z wynikiem 0,3 mld euro, tj. o 11% wyższym niż przed rokiem. Tym samym Rosja zajęła czwarte miejsce, za Francją pomimo, że wartość eksportu do Rosji również istotnie wzrosła (o 3%). Na kolejnych miejscach uplasowały się Czechy, Włochy i Holandia. Spośród 17 głównych odbiorców polskiej żywności istotny spadek 2 / 6
wartości eksportu odnotowano w przypadku Ukrainy (ze 115 mln euro w I kwartale 2013 r. do 96 mln euro w I kwartale 2014 r.). Struktura geograficzna polskiego eksportu rolno-spożywczego Pozostałe kraje 20% Niemcy 23% Austria 2% Szwecja 2% Belgia 2% Hiszpania 2% Ukraina 2% Rumunia 2% Litwa 2% Dania 2% Węgry 3% Słowacja 3% Holandia 5% Włochy 5% Republika Czeska 6% Wielka Brytania 7% Francja 6% Rosja 6% Import 4 W I kwartale 2014 r. wzrost pod względem wolumenu i wartości odnotowano w przypadku importu żywca, artykułów mleczarskich, ziarna zbóż, ziemniaków, warzyw, cukru i wyrobów cukierniczych, produktów paszowych oraz piwa i win. Wzrost wartości importu odnotowano także w odniesieniu do mięsa i podrobów z drobiu i ryb, pomimo że wolumen ich importu uległ zmniejszeniu. Spadek odnotowano w imporcie m.in. tłuszczów zwierzęcych, owoców, ryżu, nasion roślin oleistych oraz makuchów, wyrobów tytoniowych, spirytusowych, a także kawy, herbaty i kakao. - struktura towarowa Na początku bieżącego roku, podobnie jak rok wcześniej, w imporcie towarów rolno-spożywczych do Polski dominowały ryby, mięso czerwone, owoce, warzywa oraz 4 W odniesieniu do poszczególnych krajów i ugrupowań import policzono według kraju wysyłki. 3 / 6
kawa, herbata i kakao. W strukturze towarowej wartości polskiego importu produktów rolno-spożywczych w okresie pierwszych trzech miesięcy 2014 r. mniejszy niż przed rokiem był przede wszystkim udział makuchów. Zwiększyło się natomiast znaczenie produktów mleczarskich i warzyw. Struktura towarowa importu rolno-spożywczego ziarno zbóż 3% paszowe 3% zwierzęta żywe 3% pozostałe artykuły 22% tytoń i wyroby tytoniowe 3% tłuszcze roślinne 4% wyroby cukiernicze 4% przetwory zbożowo-mączne 5% makuchy 5% ryby i przetwory 10% mięso, podroby i przetwory (bez drobiu) 10% mleczarskie 6% owoce (w tym orzechy) i przetwory 9% warzywa (w tym grzyby) i przetwory 7% kawa, herbata, kakao 6% - struktura geograficzna Podobnie jak w przypadku eksportu najważniejszym partnerem w imporcie, jest Unia Europejska. W I kwartale 2014 r., podobnie jak przed rokiem, z krajów UE do Polski sprowadzono towary o łącznej wartości 3 mld euro. W ogólnej wartości przywozu towarów rolno-spożywczych do Polski, udział państw członkowskich UE na początku bieżącego roku utrzymał się na poziomie blisko 82%. Zaimportowane do Polski artykuły rolno-spożywcze przywożono głównie z Niemiec (27% wartości całego importu rolno-spożywczego). W I kwartale br. ich wartość wyniosła blisko 1 mld euro i w odniesieniu do I kwartału poprzedniego roku 4 / 6
wzrosła o 4%. Znaczący udział w imporcie miały również Holandia (11%), Hiszpania (6%), Dania, Belgia i Szwecja (po około 5%). Spośród krajów spoza UE na pierwszym miejscu pod względem wartości importu artykułów rolno-spożywczych znalazła się Argentyna, a na drugim Ukraina. Struktura geograficzna importu rolno-spożywczego do Polski Pozostałe kraje 23% Niemcy 27% Ukraina 2% Argentyna 3% Wielka Brytania 3% Republika Czeska 3% Włochy 3% Francja 4% Szwecja 5% Belgia 5% Dania 5% Holandia 11% Hiszpania 6% Saldo produktów rolno-spożywczych w I kwartale 2014 r. W I kwartale 2014 r. nadwyżka w handlu zagranicznym produktami rolnospożywczymi wynikała głównie z dodatniego salda obrotów produktami pochodzenia zwierzęcego. W przypadku produktów zwierzęcych największe dodatnie saldo uzyskano w odniesieniu do produktów mleczarskich oraz mięsa drobiowego i czerwonego, które z dużą nadwyżką zrekompensowały ujemne saldo handlu żywymi zwierzętami i rybami. Wpływ na uzyskanie nadwyżki miało także dodatnie saldo obrotów tytoniem i wyrobami tytoniowymi, produktami zbożowymi i ziarnem zbóż, wyrobami cukierniczymi, warzywami i ich przetworami oraz sokami owocowymi i warzywnymi. 5 / 6
Z porównania salda polskiego handlu zagranicznego w I kwartale 2014 r. z I kwartałem 2013 r. wynika, że w prawie wszystkich wymienionych wyżej grupach towarowych nastąpił wzrost dodatniego salda wymiany handlowej. Jedynie w obrocie mięsem czerwonym oraz sokami owocowymi i warzywnymi nastąpił jego spadek odpowiednio o 10% i o 20% W I kwartale 2014 r. największy deficyt handlu zagranicznego, odnotowano w handlu makuchami, żywymi zwierzętami oraz kawą, herbatą i kakao. Saldo handlu zagranicznego wybranymi produktami rolno-spożywczymi w I kwartale 2014 r. i w I kwartale 2013 r. (w mln EUR) Saldo handlu zagranicznego Polski wybranymi produktami rolno-spożywczymi w I kwartle 2013 r. i w I kwartle 2014 r. mln EUR mleczarskie 230 286 mięso i podroby z drobiu 234 279 mięso czerwone podroby i przetwory 267 298 tytoń i wyroby tytoniowe 244 239 przetwory zbożowo-mączne 116 180 wyroby cukiernicze 172 150 ziarno zbóż 91 118 warzywa (w tym grzyby) i przetwory 82 80 soki owocowe i warzywne 72 90-29 -30 ryby i przetwory I kwartał 2014 r. -23-35 alkohole I kwartał 2013 r. -60-73 kawa, herbata, kakao -111-88 zwierzęta żywe -189-137 makuchy -300-200 -100 0 100 200 300 400 6 / 6