3.11 System emerytalny w Polsce



Podobne dokumenty
Mamy pomysł i co dalej?

KONSPEKT LEKCJI. TEMAT LEKCJI: Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń ( blok 2 godzinny)

Scenariusz lekcyjny. Klasa: II c. Czas trwania zajęć: 45 minut. Nauczany przedmiot: matematyka.

Scenariusz lekcji. Przedmiot: Podstawy przedsiębiorczości Temat: W jaki sposób możemy poszukiwać pracy na rynku lokalnym?

Wolontariat nie ma granic

Podręcznik: Z. Makieła, T. Rachwał, Podstawy Przedsiębiorczości. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym, Nowa Era, Warszawa 2005.

4.04 Inflacja - definicja, rodzaje, przyczyny i skutki

Reforma emerytalna. Co zrobimy? SŁOWNICZEK

GDZIE DZIEDZICZYMY, CO DZIEDZICZYMY, JAK DZIEDZICZYMY

Konspekt lekcji otwartej

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia r.

Przedmiotowe zasady oceniania. zgodne z Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania. obowiązującymi w XLIV Liceum Ogólnokształcącym.

- 70% wg starych zasad i 30% wg nowych zasad dla osób, które. - 55% wg starych zasad i 45% wg nowych zasad dla osób, które

Formy zatrudnienia zarządu spółki kapitałowej. Aspekty prawne, podatkowe i ubezpieczeniowe. Zawiera wzory pism

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

3. Temat: Emerytura Twoja przyszłość w Twoich rękach

Raport o wypłacalności zakładów ubezpieczeń według stanu na dzień 31 marca 2008r.

Wywiady, uwagi i spostrzeżenia własne studenta. Wywiad z dyrektorem szkoły.

KARTA PRZEDMIOTU. 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA 3 Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol)

Dz.U Nr 65 poz. 743 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ

SCENARIUSZ LEKCJI DO PRZEDMIOTU

Szkoła Podstawowa nr 1 w Sanoku. Raport z ewaluacji wewnętrznej

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTÓW ZAWODOWYCH ODBYWAJĄCYCH SIĘ W SZKOLNYM LABORATORIUM CHEMICZNYM

USTAWA. z dnia 13 stycznia 2012 r.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII DLA KLAS IV VI

Scenariusz zajęć z przedsiębiorczości

REGULAMIN RADY RODZICÓW Szkoły Podstawowej w Wawrzeńczycach

za pośrednictwem Warszawa Al. Solidarności 127 (art kpc) ul. Góralska Warszawa

JADWIGA SKIMINA PUBLIKACJA NA TEMAT: NAUKA MS. WORD 2000 W KLASIE IV

Regulamin Rady Rodziców

REGULAMIN RADY RODZICÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 6 IM. ROMUALDA TRAUGUTTA W LUBLINIE. Postanowienia ogólne

Sprawdź, jak obliczyć kwotę wolną od potrąceń w 2009 r.

Ul. Wojska Polskiego 1 / 2A. Dane adresowe planowanej działalności:

PRZYGOTOWANIE NAUCZYCIELA DO LEKCJI I. J. P. L.

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015/ /2017. Ubezpieczenia społeczne i gospodarcze

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1.

ZESPÓŁ DO SPRAW ORGANIZACYJNO- GOSPODARCZYCH

Rady Rodziców Gimnazjum im. Edwarda hr. Raczyńskiego w Komornikach

Plakaty (format A3), ulotki (A6) i ogłoszenia muszą zawierać następujące treści i logotypy graficzne:

ROZDZIAŁ I Zatrudnianie pracowników 1. Zgłoszenie pracodawcy - zmiany w przepisach 2. Dokumentowanie podjęcia pracy przez pracownika 3.

Nauczyciel nie jest sam. Implikacje strategii opracowywania tekstu w pracy nauczyciela

Uchwała Nr projekt Rady Powiatu w Opatowie z dnia 2015r. w sprawie nadania Statutu Dziennemu Domowi Senior WIGOR w Opatowie

Szkoła Podstawowa nr 2 we Władysławowie im. Kontradmirała Włodzimierza Steyera

NAZWA ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ: Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie "WARTA " Spółka Akcyjna

Włoszczowa Centrum Aktywnego Wypoczynku

Rolę Instytucji Pośredniczącej pełni Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego w Kielcach

WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ

Projekt edukacyjny z informatyki

Polska-Warszawa: Usługi skanowania 2016/S

W N I O S E K o organizację robót publicznych mających na celu reintegrację zawodową i społeczną bezrobotnych

Załącznik nr 4 UMOWA O REALIZACJI PRAKTYKI STUDENCKIEJ

Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Warszawa, ul. Falęcka 10 Biuro Programu: ul. Wiśniowa 37, Warszawa

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Zapytanie ofertowe nr 3

"A JAK AKTYWNOŚĆ. AKTYWZACJA SPOŁECZNA I ZAWODOWA OSÓB ZAGROŻONYCH WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM NA TERENIE GMINY NOWE"

równoczesnym uniknięciu zamieszczania powtarzających się decyzji dotyczących tego samego zagadnienia (np. wiele decyzji wydano na podstawie jednakowo

Zarządzenie Nr 29/14 Wójta Gminy Sadlinki z dnia r.

2. Ogólny opis wyników badania poszczególnych grup - pozycji pasywów bilansu przedstawiono wg systematyki objętej ustawą o rachunkowości.

Statut Stowarzyszenia SPIN

Warszawa, dnia 30 października 2014 r. Poz. 1485

Konspekt. Klasa I Czas trwania: 45 min. Opracowała: Alicja Rożniata. ZAGADNIENIE PROGRAMOWE: Woda, roztwory wodne.

Podejmowanie decyzji. Piotr Wachowiak

W N I O S E K O PRZYZNANIE ŚRODKÓW Z KRAJOWEGO FUNDUSZU SZKOLENIOWEGO NA DOFINANSOWANIE KOSZTÓW KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO PRACOWNIKÓW I PRACODAWCY ...

Podręcznik ćwiczeniowy dla pacjenta

Na czym polegała reforma emerytalna z 1999 r.?

Opracowała Anna Kaszkowiak

1 Wybór Przewodniczącego

Człowiek najlepsza inwestycja

OGŁOSZENIE O ZAPROSZENIU DO SKŁADANIA OFERT NA PRZEDMIOT Aplikacja do projektowania konstrukcji budowlanych związanych z odnawialnymi źródłami energii

UCHWAŁA Nr XIV/115/15 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO

Praca za granicą. Emerytura polska czy zagraniczna?

Warszawa Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie Warszawa Konsultacja merytoryczna Valentina Todorovska-Sokołowska

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

2. Nie mogą brać udziału w działaniach ratowniczych strażacy, których stan wskazuje, że są pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających.

Wzór OFERTA PRZETARGOWA

Wymagania edukacyjne z podstaw przedsiębiorczości. Liceum Ogólnokształcące Sióstr Salezjanek w Ostrowie Wielkopolskim

DZIAŁANIA POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W ŻYWCU

Komputer i urządzenia z nim współpracujące

Niniejszy dokument obejmuje: 1. Szablon Umowy zintegrowanej o rachunek ilokata, 2. Szablon Umowy zintegrowanej o rachunek ilokata oraz o rachunek

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: coi.ssdip.bip.gov.pl/ oraz

Jak pomóc dziecku w n auc u e

6.04 Dokumenty aplikacyjne. Rozmowa kwalifikacyjna

PROCEDURA. 4. Rada pedagogiczna wyraża opinię o programie nauczania ogólnego w terminie do dnia 11 czerwca bieżącego roku szkolnego.

4) Imię, nazwisko i dane kontaktowe osoby/osób reprezentujących producenta rolnego:

1) w 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

Z A P Y T A N I E O F E R T O W E NR 11/2013 wystosowane na podstawie art. 4 pkt. 8 Prawo zamówień publicznych

Klasa III, edukacja polonistyczna, krąg tematyczny W kadrze zatrzymane Temat: Na planie filmowym SCENARIUSZ Z WYKORZYSTANIEM METODY PROJEKTÓW


TRENER TRENING KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH

Wolontariat w Polsce. Gimnazjum Szkoła ponadgimnazjalna. Scenariusz lekcji wychowawczej z wykorzystaniem burzy mózgów. 45 min

5.02 Różnorodność form prowadzenia działalności

PREZYDENTA MIASTA JELENIEJ GÓRY. z dnia 03 stycznia 2014 r.

UMOWA Nr.. Zawarta w dniu w.. pomiędzy:

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA ETYKA: LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE

REGULAMIN RADY RODZICÓW. przy Publicznym Gimnazjum im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Wielopolu Skrzyńskim

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY KLASA CZWARTA, PIĄTA I SZÓSTA

,,Nie bój się matematyki - Program zajęć wyrównawczych z matematyki dla uczniów klas VI Szkoły Podst. nr 5 w Nowym Dworze Maz.

REGULAMIN RADY RODZICÓW PRZY ZESPOLE SZKÓŁ W W PIETROWICACH WIELKICH

Warszawa, dnia marca 2013 r. Mnkter Spraw Zagranicznych BDG.O2O / 11. w rozdzielnika

Transkrypt:

Być przedsiębiorczym nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 3.11 System emerytalny w Polsce Katarzyna Sowa al. T. Rejtana 16c, 35-959 Rzeszów Projekt Być przedsiębiorczym nauka przez praktykę www.ur.edu.pl

KONSPEKT LEKCJI DO PRZEDMIOTU: PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I. METRYCZKA KONSPEKTU 1. Imię i nazwisko nauczyciela prowadzącego lekcje:... 2. Klasa:.. 3. Data:... 4. Miejsce prowadzenia lekcji:... 5. Czas prowadzenia lekcji:. II. UMIEJSCOWIENIE LEKCJI W STRUKTURZE JEDNOSTKI METODYCZNEJ 1. Temat lekcji: System emerytalny w Polsce III. CELE OPERACYJNE LEKCJI A. Operacyjne cele instrumentalne: 1. WIADOMOŚCI 1.1 Wiadomości do zapamiętania: Uczeń poprawnie: a) wyjaśni pojęcia: emerytura, system emerytalny, system repartycyjny, system kapitałowy, waloryzacja, wyjaśnia skróty: ZUS, PPE, IKE, OFE, b) zdefiniuje pojęcia: emerytura, wiek emerytalny, c) wymieni: cechy systemu repartycyjnego i kapitałowego, filary systemu emerytalnego, cechy filarów emerytalnych, nazwy OFE. 1.2 Wiadomości do zrozumienia: Uczeń potrafi poprawnie: a) uzasadnić konieczność odkładnia (oszczędzania) na przyszłą emeryturę, b) uzasadnić zależność pomiędzy aktywnością zawodową a wysokością emerytury, c) uzasadnić obowiązkowość systemu emerytalnego. 2. UMIEJĘTNOŚCI 2.1 Umiejętności stosowania wiadomości w sytuacjach typowych: Uczeń potrafi poprawnie: a) sklasyfikować cechy filarów systemu emerytalnego, b) porównać fundusze emerytalne pod względem stopy zwrotu. 2.2 Umiejętności stosowania wiadomości w sytuacjach problemowych: Uczeń poprawnie: a) analizuje ustawę o systemie emerytalnym, b) decyduje o wyborze OFE, c) rozumuje zależność pomiędzy aktywnością zawodową a wysokością emerytury. 2 Katarzyna Sowa

3. ZDOLNOŚCI POZNAWCZE: 3.1 Spostrzegawczość: uczeń potrafi dostrzec zależność pomiędzy aktywnością zawodową a wysokością przyszłej emerytury. 3.2 Wyobraźnia: uczeń zapamiętuje cechy poszczególnych filarów systemu emerytalnego poprzez schemat. 3.3 Pamięć: uczeń analizuje sytuację problemową i stosuje poznane informacje w celu udzielenia właściwych odpowiedzi. 3.4 Uwaga: uczeń rozwija uwagę dowolną poprzez koncentrację na przebiegu udzielanych odpowiedzi i koncentrowaniu się przekazywanych informacjach. B. Operacyjne cele kierunkowe. 1. Uczestnictwo w działaniu: uczeń stara się odpowiedzieć na zadane pytania, poszukuje informacji z lekcji poprzednich oraz informacji, z którymi spotyka się w życiu codziennym. 2. Podejmowanie działania: uczeń samodzielnie poszukuje skojarzeń do określenia: emerytura, angażuje się w wykonywanie ćwiczenia. 3. Nastawienie na działanie: uczeń oczekuje wyjaśnień dotyczących tematu lekcji, oczekuje pomocy w wykonaniu ćwiczenia. 4. System działań: uczeń samodzielnie dokonuje analizy fragmentu ustawy i wykonuje zadanie domowe. IV. METODY I ŚRODKI DZIAŁANIA 1. Podstawowa strategia dydaktyczna: informacyjna i multimedialna i problemowa. 2. Metody uczenia się - nauczania: elementy wykładu, elementy pogadanki, ćwiczenia, praca w grupach i indywidualna, pokaz, prezentacja, praca z materiałem źródłowym ustawa. 3. Środki dydaktyczne: rzutnik multimedialny, laptop lub stanowisko komputerowe, prezentacja multimedialna System emerytalny w Polsce, ćwiczenie cechy trzech filarów emerytalnych (w kopertach), fragment Ustawy z dnia 28 sierpnia 1997r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. Nr.139, poz.934,z późn. zm.), podręcznik, zeszyt. 4. Formy organizacji pracy uczniów: praca zbiorowa (czynny udział w lekcji, aktywność) praca indywidualna (praca z podręcznikiem, odpowiedź ustna, notatka, trafne formułowanie pytań, samodzielne obliczenia) V. STRUKTURA LEKCJI 1. Czynności organizacyjne: 5 min 2. Wprowadzenie do lekcji i uświadomienie uczniom celu lekcji: 5 min 3. Rozwiązywanie problemów grupowo i indywidualnie: 30 min 4. Podsumowanie lekcji: 5 min 5. Zakończenie zajęć. System emerytalny w Polsce 3

VI. PRZEBIEG LEKCJI TOK LEKCJI CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA CZYNNOŚCI UCZNIÓW CZAS REALIZACJI Czynności organizacyjne 1. Powitanie uczniów. 2. Sprawdzenie obecności. 3. Zapisanie tematu lekcji. 1. Przywitanie nauczyciela. 2. Zapisanie tematu lekcji do zeszytu 5 min Uświadomienie celów lekcji Omówienie tematu lekcji Jesteście w takim wieku, że nie myślicie w chwili obecnej o emeryturze. Należy jednak już teraz zastanowić się jak będzie wyglądać nasze życie w przyszłości, jak będziemy egzystować na starość. Celem dzisiejszej lekcji jest zaznajomienie Was z systemem emerytalnym obowiązującym w Polsce po roku 1998 (reforma systemu emerytalnego) oraz ze zmianami w tym zakresie, które wprowadziła Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. Chciałabym też uświadomić Wam jaki wpływ na przyszłą emeryturę ma aktywność zawodowa i to czy będziemy oszczędzać dodatkowo czy też nie. Zanim przejdziemy do charakterystyki polskiego systemu ubezpieczeń zastanówmy się co to jest emerytura? Po spisaniu na tablicy słów skojarzeń ze słowem emerytura prezentacja slajdu 3. Z definicji,,emerytury wynika, że jednym z warunków uprawniającym do pobierania emerytury jest określony wiek. Kto z was wie ile ten wiek obecnie wynosi? Sprawdźmy, czy wasze odpowiedzi są zgodne z ustawą slajd 4. Z wynagrodzenia pracownika pobierana jest składka na emeryturę odwołanie się do lekcji poprzedniej do zagadnienia o ubezpieczeniu emerytalnym przypomnienie wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne, świadczeń z tego ubezpieczenia. Przejdźmy teraz do tematu lekcji co to jest system emerytalny i jak on funkcjonuje w Polsce. - slajd 5. Mówiąc o systemie emerytalnym należy krótko wspomnieć jaki charakter miał ten system do końca roku 1998. i po roku 1998 kiedy została przeprowadzona reforma systemu ubezpieczeń. - slajd 6. Chcąc krótko zestawić cechy systemu repartycyjnego i kapitałowego możemy powiedzieć, że w: - systemie repartycyjnym nie pracujemy na siebie (nasze składki przeznaczane są na wypłatę bieżących emerytur), nasza emerytura w bardzo małym stopniu zależy od stażu pracy i wysokości zarobków, emeryci w większości żyją na granicy ubóstwa. - system kapitałowy pieniądze gromadzone są na indywidualnych kontach, są następnie inwestowane z zyskiem. W Polsce mamy wiec system mieszany połączenie systemu repartycyjnego z kapitałowym, a co to oznacza wyjaśnią nam kolejne slajdy slajd 7-10. 1. Uczniowie słuchają i starają się zrozumieć cel lekcji. Uczniowie starają się zdefiniować pojecie emerytura poprzez skojarzenia związane z tym słowem. Uczniowie zastanawiają się nad odpowiedzią i zgłaszają swoje propozycje. Uczniowie przypominają sobie wiadomości z lekcji poprzedniej i aktywnie uczestniczą w udzielaniu odpowiedzi. 5 min 30 min 4 Katarzyna Sowa

Omówienie tematu lekcji W celu utrwalenia cech charakteryzujących poszczególne filary wykonamy ćwiczenie, które będzie polegało na dopasowaniu pomieszanych cech z wszystkich filarów do odpowiedniego filaru załącznik nr 1. (rozdanie uczniom kopert - 4 osobowe grupy, w których znajdują się paski z cechami poszczególnych filarów systemu emerytalnego, na wykonanie zadania przeznaczono 5 min. ) Sprawdzenie poprawności wykonania ćwiczenia slajd 11. Zastanówmy się teraz od czego zależy nasza przyszła emerytura. Zachęcenie uczniów do dyskusji, do wymieniania czynników mających wpływ na emeryturę uzasadnienie swoich decyzji. Podsumowanie odpowiedzi uczniów slajd 12. Wysokość przyszłej emerytury zależy też od zysków z lokowania składek przez OFE z II filaru. Zwróćcie uwagę jakie mamy fundusze i jaka jest stopa zwrotu czyli zmiana wartości jednostki rozrachunkowej w określonym czasie poszczególnych funduszy slajd 13 Uczniowie wyjmują z kopert paski z zapisanymi cechami i w 4 osobowych grupach dopasowują do poszczególnych filarów charakterystyczne cechy (zadają pytania w razie wątpliwości) Uczniowie zastanawiają się nad zadanym pytaniem, następnie formułują odpow. i starają się je uzasadnić Uczniowie analizują dane ze slajdu, dyskutują miedzy sobą, wymieniają się spostrzeżeniami i wiedzą na temat funduszy kojarzą nazwy. Podsumowanie lekcji Podsumowując lekcje zastanówmy się jakie obowiązki ma ubezpieczony i ubezpieczyciel slajd Uczniowie próbują określić obowiązki ubezpieczonego i ubezpieczyciela na podstawie wiadomości z bieżącej lekcji 5 min...... Podpis nauczyciela System emerytalny w Polsce 5

Załącznik nr 1 FUNDUSZE EMERYTALNE II filar dobrowolny ZUS DODATKOWE OSZCZĘDNOŚCI kapitałowy I filar III filar obowiązkowy zarządzany przez prywatne instytucje umowa pokoleniowa kapitałowy indywidualne konta obowiązkowy indywidualne konta utworzone przez ZUS kapitał dziedziczony dziedziczona kwota gromadzona na specjalnym subkoncie (5 proc. płacy) zarządzany przez prywatne instytucje indywidualne konta zarządzany przez państwo kapitał dziedziczony możliwość rezygnacji i odebrania kapitału przed terminem przejścia na emeryturę możliwość zmiany OFE 6 Katarzyna Sowa

NOTATKI System emerytalny w Polsce 7

NOTATKI 8 Katarzyna Sowa