SEPA bankowa rewolucja Seminarium BRE-CASE Warszawa, 10 maja 2007 r. Rola banku centralnego we wprowadzaniu SEPA Adam Tochmański Dyrektor Departamentu Systemu Płatniczego Narodowy Bank Polski
AGENDA Co to jest SEPA? Po co jest SEPA? Główni gracze i elementy SEPA Rola Eurosystemu i NBP przy wprowadzaniu SEPA Podstawowe dylematy dla Polski przy wprowadzaniu SEPA
Co to jest SEPA? Single Euro Payments Area Jednolity Obszar Płatności w EuroE
Wizja SEPA SEPA będzie obszarem, gdzie obywatele, przedsiębiorcy i inne podmioty będą mogli dokonywać i otrzymywać płatności w euro, na obszarze Europy, zarówno transgranicznie, jak i w granicach państw członkowskich, według takich samych, prostych zasad, regulacji prawych i zobowiązań bez względu na położenie obywateli i przedsiębiorców.
Dzisiejszy Europejczyk Korzysta z instrumentów w płatniczych p dostosowanych głównie g do lokalnych rozwiąza zań Ma niekiedy kilka rachunków w dla różnych r celów, korzysta z różnych r systemów, praktyk i standardów w w zakresie dokonywania płatnop atności oraz praw dotyczących cych ochrony konsumenta Ma dużo o większe problemy z płatnop atnościami transgranicznymi niż krajowymi, w tym np. nie ma pewności co do czasu przekazania środków w za granicę,, a jeszcze niedawno więcej za nie płacip acił
Jutrzejszy Europejczyk Ma możliwo liwość dokonywania każdej płatnop atności z jednego rachunku, z wykorzystaniem jednolitych instrumentów w i formatów w w ramach Unii Europejskiej Posługuje się instrumentami płatniczymi p traktowanymi identycznie w całej Europie W każdym kraju ma takie same prawa i standardy Może e efektywniej korzystać z usług ug płatniczych p przy mniejszym ryzyku
Przewidywane korzyści SEPA Uproszczenie, zwiększenie bezpieczeństwa i efektywności ogółu u płatnop atności oraz brak zróżnicowania na płatnop atności krajowe i transgraniczne Zharmonizowanie usług ug płatniczych p i obniżenie ich cen Obniżenie kosztów w funkcjonowania infrastruktury płatniczej Zwiększenie konkurencyjności ci banków w europejskich Zwiększenie efektywności gospodarki UE
Historia SEPA Euro jako jednolita waluta od 1999/2002 2001 Agenda Lizbońska koncepcja powstania do 2010 r. Jednolitego Rynku UE jako najbardziej konkurencyjnej i dynamicznej gospodarki w świecie 2001 - Rozporządzenie 2560/2001 o transgranicznych płatnościach w euro czerwiec 2002 - powstanie Europejskiej Rady ds. Płatności (European( Payments Council) ) w celu utworzenia SEPA poprzez samoregulację 2007 Dyrektywa o usługach ugach płatniczych p (PSD)
SEPA połą łączenie rozwiąza zań rynkowych i działań publicznych SEPA = rozwiązania zania rynkowe + działania ania publiczne EPC? EC EBC schematy standardy praktyki infrastruktura płatności techniczne biznesowe (CSM) zharmonizowane promowanie podstawy prawne Direct Debit Rule Book Credit Transfer Rule Book SEPA Cards Framework PE-ACH SEPA compliant Payment Services Directive
Zakres przedmiotowy SEPA Rodzaje płatnop atności Standardowe (masowe) płatnop atności Waluta: : euro W ramach UE (transgraniczne i krajowe) Instrumenty y płatniczep SEPA credit transfer SEPA direct debit SEPA card payments
Zakres geograg eograficzny SEPA EU13 EU27 EEA+CH SEPA obejmie 31 krajów w Europie! 11
Zaangażowane strony Komisja Europejska EBC i Eurosystem EPC (European( Payments Council) Krajowe związki zki sektora bankowego Banki Władze publiczne Dostawcy infrastruktury płatniczej p i technologii Klienci banków
Struktura EPC Sekretariat Zgromadzenie Plenarne EPC 1 NGC 3 Komitet Koordynacyjny EPC 2 Audyt Grupa Wsparcia Prawnego Grupa ds. Polecenia Zapłaty Grupa ds. Polecenia Przelewu Grupa ds. Kart Grupa ds. Gotówki Grupa Wsparcia ROC: Roll Out Committee 1 Ciało decyzyjne 2 Ciało zaangażowane w proces decyzyjny 3 Komitet ds. nominacji
Struktura SEPA PL NBP --------------- Rada ds. Systemu Płatniczego ZARZĄD ZBP Ministerstwo Finansów Komitet ds. Systemu Płatniczego Rada Bankowości Elektronicznej Rada Wydawców Kart Bankowych SEPA FORUM POLSKA Przedstawiciele konsumentów i użytkowników Komitet Agentów Rozliczeniowych Koordynator Krajowy SEPA Polska Zastępca Koordynatora Krajowego Sekretarz Europejska Rada ds. Płatności (EPC) Grupa ds. Polecenia Przelewu Grupa ds. Polecenia Zapłaty Grupa ds. Kart Grupa ds. Gotówki Grupa ds. Infrastruktury
SEPA Forum Polska Dyrektor Generalny ZBP Członek Zgromadzenia Plenarnego EPC Przedstawiciel PKO BP S.A. w Zgromadzeniu Plenarnym EPC Dyrektor Departamentu Systemu PłatniczegoP atniczego Narodowy Bank Polski Koordynator Implementacji SEPA w Polsce Zastępca Koordynatora Implementacji SEPA w Polsce Przewodniczący cy Rady Wydawców w Kart Bankowych Przewodniczący cy Komitetu Agentów w Rozliczeniowych Przewodniczący cy Rady Bankowości Elektronicznej Przewodniczący cy Komitetu ds. Systemu PłatniczegoP Przedstawiciel Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A. Przewodniczący cy Grup Roboczych SEPA PL
Harmonogram SEPA 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Projektowanie i przygotowanie Projektowanie Specyfikacja 1 Wprowadzanie i uruchamianie Wprowadzenie Pilot Uruchomienie 2 Wcześni użytkownicy Współistnienie i stopniowa migracja Krajowe migracje Działania projektowe Zarządzanie, planowanie, komunikacja, monitoring Kamienie milowe: 1. Instrumenty płatnicze EPC dostępne dla obywateli 2. Osiągniecie masy krytycznej SEPA
Dyrektywa o usługach ugach płatniczychp Grudzień 2005 publikacja propozycji KE Październik 2006 głosowanie w ECOFI FIN Marzec 2007 wstępne uzgodnienie projektu w ramach Rady Kwiecień 2007 przyjęcie dyrektywy przez Parlament Europejski Listopad 2009 wprowadzenie przepisów dyrektywy do prawa krajowego
Współzale zależności między PSD a SEPA SEPA potrzebuje PSD, ale nie vice versa Zakres geograficzny SEPA jest większy od PSD (o kraje EEA i Szwajcarię) Zakres PSD jest większy w zakresie: walut, gdyż obejmuje wszystkie waluty UE, a nie tylko euro instrumentów w płatniczych, p gdyż obejmuje wszystkie instrumenty obecne i przyszłe (zgodne z SEPA), a nie tylko instrumenty SEPA
Współzale zależności między PSD a SEPA Stan obecny Nowe rozwiązania zania EEA + CH Krajowe instrumenty y płatnicze p i infrastruktur tura (Non-EUR) Non EUR EU27 Krajowe instrumenty y płatnicze p i infrastruktur tura (Non-EUR) Instrumenty płatnicze p i infrastruktura zgodne z SEPA (EUR) EUR EU13 Krajowe instrumenty y płatnicze p i infrastruktur tura (EUR) PSD SEPA 19
Rola Eurosystemu i NBP Promotor Katalizator Nadzorca Operator
Działania ania EBC na rzecz SEPA Poparcie idei SEPA oraz aktywne wspieranie realizacji związanych zanych z nią projektów, m.in. poprzez wydawanie wspólnie z Komisją Europejską oświadczeń nt. SEPA ( np. w dniu 4 maja 2006 r.) Uczestnictwo przedstawicieli EBC w pracach Zgromadzenia Plenarnego EPC i grup roboczych EPC w charakterze obserwatorów Współpraca praca ze środowiskiem bankowym poprzez różnego r rodzaju inicjatywy powiązane z pracami nad SEPA, np. COGEPS (Contact( Group on Euro Payments Strategy) Monitorowanie i ocenianie postępu pu prac we wprowadzaniu SEPA, m.in. poprzez publikowanie cyklicznych raportów w nt. postępu pu prac nad SEPA (ostatni, czwarty raport pt. Towards a single euro payments area Objectives and deadlines (4th Progress report) opublikowano w lutym 2006 r.) Promujące ideę SEPA opracowania, strona internetowa EBC oraz wystąpienia przedstawicieli EBC na spotkaniach, konferencjach, sympozjach
Działania ania NBP na rzecz SEPA Omawianie na forum Rady ds. Systemu Płatniczego P tematyki SEPA, w tym: - Propozycja stanowiska polskiego sektora bankowego wobec projektu SEPA oraz stworzenia polskiej wizji rozliczeń detalicznych w Eurolandzie (27 marca 2003 r.) - Informacja ogólna nt. SEPA oraz regulacje prawne związane zane z projektem budowy SEPA (12 grudnia 2005 r.) - Koncepcja wdrożenia projektu SEPA w sektorze bankowym w Polsce (19 czerwca 2006 r.) - Dostosowanie systemów w rozliczeniowych KIR S.A. do standardów SEPA (21 grudnia 2006 r.) Opracowanie w marcu 2006 r. materiału u pt. Single Euro Payments Area SEPA Jednolita Strefa PłatnoP atności w Euro i przekazanie go prezesom banków, MF, ZBP i KIR SA
Działania ania NBP na rzecz SEPA Udział przedstawiciela NBP w pracach SEPA Forum Polska w charakterze obserwatora Udział przedstawicieli NBP w pracach grup roboczych (ds. Gotówki, Infrastruktury, Kart, Polecenia Przelewu i Polecenia Zapłaty) aty) wchodzących cych w skład struktury SEPA PL, ze statusem obserwatora Opiniowanie projektu Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie usług ug płatniczych p na rynku wewnętrznym Opiniowanie materiałów w nt. SEPA w ramach prac EBC, EFC, ECOFIN Propagowanie wiedzy o SEPA poprzez wystąpienia przedstawicieli NBP na konferencjach poświ więconych tej problematyce oraz informacje na stronie internetowej NBP
Polacy wiedzą o SEPA! (wyniki badania KRC Research z lutego 2007 r.) Q13. Have you heard of SEPA or the Single European Payment Area? Base: All debit card holders (N=3000) Don't know; 4% Yes; 9% % n = TOTAL 3000 UK 500 Fra 499 Deu 500 Pol 501 Bel 500 Neth 500 Yes 9 5 3 5 29 8 2 No 87 93 95 88 61 89 96 Don t know 4 2 2 7 10 2 2 No; 87%
Podstawowe dylematy dla Polski Terminy i zakres wprowadzania instrumentów SEPA Czy zachować krajowe instrumenty płatnicze, p które sąs niszowe lub bardziej konkurencyjne w stosunku do SEPA? Płatności na rzecz ZUS i urzędów w skarbowych Rola i miejsce KIR w ramach SEPA oraz możliwo liwość zachowania tzw. value added services świadczonych przez KIR
Konkluzje ECOFIN z 10.10.2006 r. The Council ( ) - NOTES that continued attention is needed to ensure that SEPA- payment services, including their supporting technology and procedures, do not represent a deterioration compared to the national cost and service level in the most efficient Member States and that t SEPA products and services are offered in a competitive environment; ent; ( ) - In order to facilitate commitment to an early use of SEPA, INVITES Member States to carry out cost and benefit analysis, where necessary, to check that SEPA products are better or at least equivalent to existing products in terms of price and quality, including i as regards the security of payments and INVITES the industry to provide information to this end ( )
Kamienie milowe wejścia Polski do SEPA Dziś pocz. 2008 koniec 2010 wejście Polski do strefy Euro Euro stare produkty bankowe w euro stare produkty bankowe w euro stare produkty bankowe w euro nowe produkty SEPA (przygotowanie i sukcesywne wprowadzenie) nowe produkty SEPA (masa krytyczna) produkty SEPA produkty bankowe w złotych nie w stand. SEPA? Złote krajowe produkty bankowe w euro konkurencyjne do SEPA karty płatnicze w standardzie EMV
Wizja przyszłych ych płatnop atności z punktu widzenia NBP Szybkie Efektywne Pewne Automatyczne
Wizja przyszłych ych płatnop atności z punktu widzenia NBP S E P A
Dziękuj kuję za uwagę adam.tochmanski@mail.nbp.pl