ANALIZA FUNKCJONOWANIA OPŁATY INTERCHANGEW TRANSAKCJACH BEZGOTÓWKOWYCH

Transkrypt

1 ANALIZA FUNKCJONOWANIA OPŁATY INTERCHANGEW TRANSAKCJACH BEZGOTÓWKOWYCH Magdalena Duluk Anna Ziółkowska

2 PLAN PREZENTACJI 1) Opłata interchange 2) Rozwój rynku kart płatniczych w Polsce 3) Polityka UE odnośnie opłaty interchange 4) Scenariusze rozwoju rynku kart płatniczych w Polsce w kontekście obniżenia stawek opłat interchange

3 PLAN PREZENTACJI 1) Opłata interchange 2) Rozwój rynku kart płatniczych w Polsce 3) Polityka UE odnośnie opłaty interchange 4) Scenariusze rozwoju rynku kart płatniczych w Polsce w kontekście obniżenia stawek opłat interchange

4 OPŁATA INTERCHANGE Opłata interchange to główna część prowizji, jaką akceptant kart płaci agentowi rozliczeniowemu, a dalej bankowi wydawcy od każdej bezgotówkowej transakcji zrealizowanej przy użyciu karty płatniczej.

5 WYSOKOŚĆ OPŁAT INTERCHANGE (IX. 2011) Źródło:

6 PLAN PREZENTACJI 1) Opłata interchange 2) Rozwój rynku kart płatniczych w Polsce 3) Polityka UE odnośnie opłaty interchange 4) Scenariusze rozwoju rynku kart płatniczych w Polsce w kontekście obniżenia stawek opłat interchange

7 LICZBA KART PŁATNICZYCH PER CAPITA WYDANYCH W POLSCE I INNYCH KRAJACH UE W 2010 R. Źródło: Dane NBP.

8 DYNAMIKA WZROSTU SIECI AKCEPTACJI ORAZ LICZBY KART I TRANSAKCJI BEZGOTÓWKOWYCH W LATACH Źródło: Dane NBP.

9 UWARUNKOWANIA ROZWOJU Decyzja UOKiK Wspólne ustalanie wysokości stawek opłat interchange uznano za ograniczającą konkurencję i wydano nakaz zaniechania stosowania tej praktyki, Nie stwierdzono stosowania przez organizacje Visa i MasterCard oraz Związek Banków Polskich praktyki ograniczającej konkurencję, polegającej na koordynacji działań w celu ograniczenia dostępu przedsiębiorców, niebędących członkami porozumień emitentów, do rynku usług acquiringowych, Nałożono kary pieniężne na 20 banków, o łącznej wysokości 164 mln zł, Nadano punktowi pierwszemu decyzji (nakaz zaniechania stosowania przedmiotowych praktyk) rygor natychmiastowej wykonalności.

10 UWARUNKOWANIA ROZWOJU Raport NBP o opłacie interchange w 2007 r. Należy zachować czterostronny charakter systemów kart płatniczych w Polsce i w jego ramach próbować znaleźć sposoby ustalania opłaty interchange i jej wysokości Istniała potencjalna możliwość dalszego obniżania poziomu opłaty interchange w Polsce, mając na uwadze m.in. jej poziom w niektórych krajach Unii Europejskiej. Niezbędna pewność prawna i jasne reguły funkcjonowania,

11 PLAN PREZENTACJI 1) Opłata interchange 2) Rozwój rynku kart płatniczych w Polsce 3) Polityka UE odnośnie opłaty interchange 4) Scenariusze rozwoju rynku kart płatniczych w Polsce w kontekście obniżenia stawek opłat interchange

12 SEPA (ang. Single Euro Payments Area) Obszar, w ramach którego obywatele, przedsiębiorcy i inne podmioty mogą dokonywać bezgotówkowych rozliczeń w euro na obszarze Europy zarówno transgranicznie, jak i w granicach państw członkowskich, według takich samych zasad, regulacji prawnych i zobowiązań. Zapis każdy system kart płatniczych odpowiada za własną opłatę interchange oznacza w praktyce brak ingerencji w dotychczasowe stawki. Dyrektywa w Sprawie Usług Płatniczych Dokument ten wyznacza wspólne ramy prawne dla świadczenia usług płatniczych na obszarze Unii Europejskiej, które dotychczas podlegały regulacjom odrębnych systemów prawnych państw członkowskich. W ramach dyrektywy nie zamieszczono wymogów odnośnie określania poziomu opłat interchange.

13 Ustawa o usługach płatniczych Implementacja Dyrektywy o usługach płatniczych Określa warunki świadczenia usług płatniczych, w szczególności w zakresie przejrzystości postanowień umownych i wymogów dotyczących informowania o usługach płatniczych; prawa i obowiązki stron wynikające z umów o świadczenie usług płatniczych, a także zakres odpowiedzialności dostawców z tytułu wykonywania usług płatniczych oraz zasady prowadzenia działalności przez instytucje płatnicze i biura usług płatniczych, w tym za pośrednictwem agentów tych podmiotów, oraz zasady sprawowania nadzoru nad tymi podmiotami

14 DZIAŁANIA KOMISJI EUROPEJSKIEJ r. decyzja w sprawie międzyregionalnej opłaty interchange w ramach stowarzyszenia Visa. Styczeń 2007 r. opracowanie przez KE raportu dot. Sektora bankowości detalicznej w krajach UE r. decyzja o naruszeniu postanowienia art. 81 Traktatu WE przez MasterCard -> finalnie MasterCard odstąpił od pobierania opłaty interchange dla transakcji transgranicznych r. złożenie odwołania MasterCard od decyzji KE z 2007 r.

15 DZIAŁANIA KOMISJI EUROPEJSKIEJ Lipiec 2013 dyrektywa w sprawie usług płatniczych oraz wniosek dot. rozporządzenia w sprawie opłat interchange z tyt. transakcji płatniczych realizowanych przy użyciu kart. Wprowadzi to: r. planowane wejście ustawy w życie r. koniec okresu dostosowania podmiotów objętych ustawą do nowych przepisów - max poziom opłat - zakaz opłat dodatkowych

16 DZIAŁANIA EBC Postrzeganie opłaty interchange głównie przez pryzmat projektu SEPA. Zasady i warunki akceptacji (dla tego samego rodzaju karty płatniczej), nie mogą różnić się ze względu na położenie geograficzne. Opłata interchange jest efektywnym instrumentem w zakresie promocji kart wśród konsumentów krajów UE. Ale nie może być barierą dla konkurencyjności. Wg EBC, raport KE z 2007 r. stwarza wrażenie możliwości zakazu pobierania opłat interchange. Wg EBC decyzje KE i krajowych urzędów ochrony konkurencji powinny być ujednolicone. EBC promuje wszystkie inicjatywy prowadzące do zwiększenia konkurencji dla Visa i MasterCard na obszarze UE.

17 PLAN PREZENTACJI 1) Opłata interchange 2) Rozwój rynku kart płatniczych w Polsce 3) Polityka UE odnośnie opłaty interchange 4) Scenariusze rozwoju rynku kart płatniczych w Polsce w kontekście obniżenia stawek opłat interchange

18 SCENARIUSZ NR 1: BRAK OBNIŻENIA POZIOMU OPŁAT INTERCHANGE W POLSCE 1) Silna presja na wprowadzenie opłaty dodatkowej typu surcharge (w ramach implementacji Dyrektywy o usługach płatniczych ) Częstsze korzystanie z gotówki Presja na rezygnację z usług agentów rozliczeniowych Spadek liczby i wartości transakcji bezgotówkowych 2) Działania ze strony handlowców zmierzające do obniżenia kosztów akceptacji kart Weryfikowanie możliwości przetwarzania poprzez zagraniczną centralę Możliwość akceptowania kart wyłącznie organizacji o niższym poziomie opłaty interchange ograniczenie programów lojalnościowych akceptantów jedynie do klientów płacących gotówką czasowe zawieszenie akceptowania kart płatniczych trwała rezygnacja z akceptowania kart płatniczych

19 SCENARIUSZ NR 2: OBNIŻENIE POZIOMU OPŁAT INTERCHANGE W POLSCE DO ŚREDNIEGO POZIOMU OPŁATY OBOWIĄZUJĄCEGO W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ 1) Rozwój rynku kart płatniczych w Polsce zostanie utrzymany, przy zwiększonej dynamice 2) Przychody z tytułu opłaty interchange, mimo obniżenia jej stawek, będą również znaczące Obniżenie opłat interchange może zatem przyspieszyć osiągnięcie przez Polskę średnich unijnych poziomów wskaźników rozwoju rynku kart płatniczych.

20 BIBLIOGRAFIA: Analiza funkcjonowania opłaty interchange w transakcjach bezgotówkowych na rynku polskim Narodowy Bank Polski, Departament Systemu Płatniczego, Warszawa, styczeń 2012r. Kolejny krok do obniżek opłat interchange,

21 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ!