Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa Cebula Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Warszawa 2003
Cebula Broszura interpretacyjna do standardu jakoêci handlowej dla cebuli, zawartego w rozporzàdzeniu Komisji (WE) Nr 1508/2001 z dnia 24 lipca 2001 r. Koszt opracowania i publikacji niniejszego materia u informacyjnego zosta pokryty ze Êrodków umowy twinningowej PL00/IB/AG/08/A Projekt Phare PL0006.08 Organizacje wspólnego rynku WPR
Wst p W Unii Europejskiej wymagania jakoêciowe dla Êwie ych owoców i warzyw obj tych wspólnà organizacjà rynku, zgodnie z rozporzàdzeniem Rady (WE) Nr 2200/96, zawarte sà w standardach jakoêci handlowej. Standardy te sà wprowadzane rozporzàdzeniami Komisji (WE), a wi c aktami prawnymi ogólnego zastosowania obowiàzujàcymi w ca oêci we wszystkich paƒstwach cz onkowskich. Niniejsza broszura zawiera tekst standardu jakoêci handlowej dla cebuli, wprowadzonego rozporzàdzeniem Komisji (WE) Nr 1508/2001 z dnia 24 lipca 2001 r., wraz z komentarzem oraz zdj ciami ilustrujàcymi poszczególne wymagania standardu. W tekêcie uwzgl dniono zmiany do standardu wprowadzone rozporzàdzeniami Komisji (WE) Nr 46/2003 oraz Nr 1465/2003.! Tekst standardu kolor czarny Tekst komentarza kolor niebieski 2
SPIS TREÂCI 1. Tekst standardu z komentarzem... 4 I. OKREÂLENIE PRODUKTU... 5 II. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE JAKOÂCI... 5 A. Wymagania minimalne... 5 B. Podzia na klasy jakoêci... 10 III. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE SORTOWANIA WED UG WIELKOÂCI... 21 IV. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE TOLERANCJI... 22 A. Tolerancje dotyczàce jakoêci... 22 B. Tolerancje dotyczàce wielkoêci... 22 V. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE PREZENTACJI... 22 A. JednolitoÊç... 22 B. Pakowanie... 23 C. Prezentacja... 23 VI. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE ZNAKOWANIA... 25 A. Cechy identyfikacyjne... 26 B. Nazwa produktu... 26 C. Pochodzenie produktu... 27 D. Charakterystyka jakoêci handlowej... 27 E. Znak urz dowej kontroli jakoêci (nieobowiàzkowo)... 27 2. Wyciàg z rozporzàdzenia Komisji (WE) Nr 48/2003 z dnia 10 stycznia 2003 r. ustanawiajàcego zasady pakowania w tym samym opakowaniu detalicznym ró nych owoców i warzyw Êwie ych... 28 Za àcznik... 30 3. Postanowienia standardu wersja skrócona... 31 3
1. Tekst standardu jakoêci handlowej z komentarzem 4
I. OKREÂLENIE PRODUKTU Przedmiotem niniejszego standardu jakoêci handlowej jest cebula odmian uprawnych Allium cepa L., dostarczana konsumentom w stanie Êwie ym. Standard nie obejmuje cebuli ze Êwie ym, zielonym szczypiorem oraz cebuli przeznaczonej do przetwórstwa. II. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE JAKOÂCI Celem standardu jakoêci handlowej jest okreêlenie wymagaƒ jakoêciowych dla cebuli, po jej przygotowaniu i zapakowaniu. A. Wymagania minimalne We wszystkich klasach jakoêci, uwzgl dniajàc szczegó owe wymagania dla ka dej klasy oraz dopuszczalne tolerancje, cebula powinna byç: ca a Oznacza to, e cebula nie mo e mieç adnych uszkodzeƒ powsta ych zarówno podczas wzrostu, zbioru, suszenia, usuwania szczypioru, pakowania jak i innych operacji zwiàzanych z przygotowaniem cebuli do przechowywania lub sprzeda y. Zdj cie nr 1 cebula niedopuszczalna 5
Zdj cie nr 2 cebula z objawami gnicia niedopuszczalna zdrowa; nie dopuszcza si cebuli z objawami gnicia lub takiego zepsucia, które czynià jà niezdatnà do spo ycia Zdj cia nr 3, 4 cebula z objawami gnicia niedopuszczalna 6
czysta, praktycznie wolna od jakichkolwiek widocznych zanieczyszczeƒ obcych Zdj cie nr 5 cebula zanieczyszczona ziemià niedopuszczalna bez uszkodzeƒ spowodowanych mrozem Przemro ona cebula w adnym wypadku nie powinna byç dopuszczona do obrotu, gdy taka cebula po podniesieniu temperatury powy ej 0 C bardzo szybko ulega gniciu. Cebul uwa a si za przemro onà, gdy wi cej ni dwie zewn trzne uski mi siste sà przemarzni te i majà szklisty wyglàd. Zdj cie nr 5 cebula zanieczyszczona ziemià niedopuszczalna 7
wystarczajàco sucha zgodnie z przeznaczeniem (w przypadku cebuli przeznaczonej do przechowywania, przynajmniej dwie pierwsze uski zewn trzne i szyjka powinny byç ca kowicie suche) Cebula powinna byç wyrywana w pe ni dojrza oêci tak, aby spe nia a wymagania jakoêciowe tzn. powinna byç dostatecznie j drna, a nie mi kka lub gàbczasta. Jednak cebula wyrywana na poczàtku sezonu cz sto nie osiàgn a jeszcze pe nej dojrza oêci. Mimo, e nie mo e byç ona jeszcze przeznaczona do przechowywania, musi byç pokryta suchà uskà, która mo e byç lekko zielona. Szyjka cebuli powinna byç tak e wystarczajàco sucha tak, aby podczas Êciskania palcami nie by o adnych oznak wilgoci. Ma to zapobiec ewentualnemu zaparzeniu. Dla cebuli wyrywanej w pe ni dojrza oêci okreêlenie wystarczajàco sucha oznacza, e w podczas wilgotnej pogody cebula mo e byç lekko wilgotna z powodu higroskopijnych w aêciwoêci jej zewn trznych usek. Jednak suchy szczypior w pobli u szyjki musi byç dostatecznie suchy. Zdj cie nr 7 cebula dobrze wysuszona bez pustej i twardej szyjki Cebula z twardà i ykowatà szyjkà jest niedopuszczalna. praktycznie wolna od szkodników praktycznie wolna od uszkodzeƒ spowodowanych przez szkodniki bez nadmiernego zawilgocenia powierzchniowego Wmomencie wysy ki cebula nie powinna byç nadmiernie wilgotna, np. z powodu zbyt d ugiego pozostawania na deszczu, co powoduje znaczne obni enie trwa oêci i przydatnoêci do transportu. Natychmiast po wystawieniu z ch odni mo e wystàpiç lekkie zawilgocenie, które nie jest uwa ane za nadmierne. bez obcych zapachów i/lub smaków Cebula nie mo e byç przechowywana w nieodpowiednich warunkach, w których mog aby poch onàç niepo àdane zapachy, np. od innych produktów. Ponadto, szyjka powinna byç ukr cona lub równo obci ta i nie powinna mieç wi cej ni 6 cm d ugoêci (z wyjàtkiem cebuli splatanej w warkocze). 8
Zdj cie nr 8 prawid owa d ugoêç szyjki Zdj cie nr 9 szczypior obci ty Zdj cie nr 10 szczypior ukr cony 9
JakoÊç cebuli powinna byç taka, aby mog a ona: - wytrzymaç transport i manipulacje oraz - dotrzeç do miejsca przeznaczenia zachowujàc zadowalajàcà jakoêç. B. Podzia na klasy jakoêci Cebul dzieli si na dwie ni ej okreêlone klasy jakoêci: a) Klasa I Cebula w tej klasie powinna byç dobrej jakoêci i powinna posiadaç cechy charakterystyczne dla odmiany. Cebula powinna byç: j drna i zwarta bez objawów wyroêni cia (bez widocznego na zewnàtrz wyrastajàcego szczypioru) bez zgrubieƒ spowodowanych nieprawid owym wzrostem praktycznie bez korzeni (dopuszcza si jednak korzenie w cebuli zbieranej przed osiàgni ciem pe nej dojrza oêci) Pozosta oêç korzeni nie jest problemem, poniewa podczas przechowywania cebuli zasuszone korzenie odpadajà. Jednak cebula zbierana przez osiàgni ciem pe nej dojrza oêci zwykle zachowuje korzenie, co w tym przypadku jest dopuszczalne. Zdj cie nr 11 cebula klasy I Zdj cie nr 12 cebula niedopuszczalna 10
Zdj cie nr 13 dopuszczalna pozosta oêç korzeni Jednak e dopuszcza si nast pujàce wady, pod warunkiem, e nie wp ywajà one ujemnie na ogólny wyglàd cebuli, jej jakoêç, utrzymanie jakoêci oraz wyglàd w opakowaniu: niewielkie wady kszta tu Cebula mo e byç lekko zniekszta cona, pod warunkiem, e ogólny wyglàd cebuli w opakowaniu nie zostanie przez to pogorszony. Dopuszczalna jest cebula podwójna, tzn. po àczone przy pi tce dwie cebule. Jednak taka cebula jest dopuszczalna tylko wtedy gdy jest ca kowicie pokryta pojedynczà, wspólnà uskà zewn trznà i jest kszta tna. Niedopuszczalne sà cebule z nieprawid owym zgrubieniem, tzn. z ma à niewykszta conà bulwà i grubà szyjkà. Zdj cie nr 14 prawid owy kszta t cebuli 11
Zdj cie nr 14 prawid owy kszta t cebuli Zdj cie nr 15 cebula lekko zniekszta cona Zdj cie nr 16 cebula lekko zniekszta cona 12
Zdj cie nr 14 prawid owy kszta t cebuli Zdj cia nr 17, 18 cebula podwójna ca kowicie pokryta pojedynczà, wspólnà uskà zewn trznà dopuszczalna 13
Zdj cia nr 19, 20 cebula podwójna nie pokryta pojedynczà, wspólnà uska zewn trznà niedopuszczalna Zdj cie nr 21 cebula z nieprawid owym zgrubieniem niedopuszczalna 14
niewielkie wady barwy Barwa cebuli musi byç charakterystyczna dla odmiany. Dopuszczalne sà nieznaczne przebarwienia przy szyjce cebuli, pod warunkiem, e nie ma to wp ywu na ogólny wyglàd ca oêci opakowania. Zdj cie nr 22 lekkie zazielenienie ma e plamy nie dochodzàce do ostatniej suchej uski zewn trznej chroniàcej uski mi siste, pod warunkiem, e nie pokrywajà wi cej, ni 1/5 powierzchni cebuli Dopuszczalne sà niewielkie plamy na zewn trznej suchej usce spowodowane warunkami atmosferycznymi w czasie wzrostu oraz podczas zbiorów. Jednak nie mogà one pokrywaç wi cej ni 1/5 powierzchni uski. Przyczynà powstawania plam na zewn trznej usce mo e byç w szczególnoêci deszczowa pogoda podczas zbiorów. Plamy nie mogà dochodziç do ostatniej suchej uski chroniàcej mià sz i w adnym wypadku mià sz nie mo e byç uszkodzony. Zdj cie nr 23 niewielkie plamy do 1/5 powierzchni dopuszczalne 15
ma e powierzchniowe p kni cia zewn trznych usek i cz Êciowy ich brak, pod warunkiem, e uski mi siste sà nale ycie zabezpieczone. Dopuszcza si nieznaczne p kni cia suchej zewn trznej uski, które mogà powstaç podczas przechowywania cebuli w warunkach niskiej wilgotnoêci. Te ma e p kni cia nie sà uwa ane za wady pod warunkiem, e nie zostanà ods oni te uski mi siste. Dopuszczalny jest te brak cz Êci zewn trznej suchej uski, pod warunkiem, e cebula posiada dalsze suche uski, a mià sz nie jest ods oni ty. Zdj cie nr 24 lekkie p kni cia uski dopuszczalne Zdj cie nr 25 cz Êciowy brak uski zewn trznej dopuszczalne 16
b) Klasa II Do tej klasy zalicza si cebul, która nie odpowiada wymaganiom klasy I, ale spe nia wy ej okreêlone wymagania minimalne. Cebula powinna byç dostatecznie j drna. Dopuszcza si nast pujàce wady, pod warunkiem, e cebula zachowuje swoje cechy charakterystyczne, co do jakoêci, utrzymania jakoêci i wyglàdu w opakowaniu: wady kszta tu Dopuszczalne sà wady kszta tu nietypowe dla danej odmiany, pod warunkiem, e nie wp ywa to na pogorszenie ogólnego wyglàdu ca ego opakowania. Niedopuszczalna jest cebula wyraênie zdeformowana, z ma à bulwà igrubà szyjkà, wielocebulowa. Podwójna cebula jest dopuszczalna w przypadku, gdy ka da z cebul jest ca kowicie pokryta suchà zewn trznà uskà. Zdj cie nr 26 dopuszczalne zniekszta cenie Zdj cie nr 27 dopuszczalne zniekszta cenie 17
Zdj cie nr 28 cebula podwójna dopuszczalna Zdj cia nr 29, 30 cebula wielocebulowa niedopuszczalna 18
wady barwy Dopuszczalne sà cebule, które straci y naturalny kolor, np. Êciemnia y w wyniku goràca. wczesne oznaki wyroêni cia widocznego na zewnàtrz (nie wi cej ni 10% liczbowo lub wagowo w jednostce opakowania) Niedopuszczalne jest usuwanie wyrastajàcego szczypioru. Zdj cia nr 31 usuwanie wyroêni tego szczypioru niedopuszczalne Êlady otarcia nieznaczne Êlady obecnoêci szkodników lub chorób ma e, zabliênione p kni cia niewielkie zabliênione obicia, nie wp ywajàce na utrzymanie jakoêci Zdj cie nr 32 niewielkie zabliênione obicia dopuszczalne 19
korzenie plamy nie dochodzàce do ostatniej, suchej uski zewn trznej chroniàcej uski mi siste, pod warunkiem, e nie pokrywajà wi cej ni po ow powierzchni cebuli Dopuszczalne sà plamy na zewn trznej suchej usce spowodowane warunkami atmosferycznymi w czasie wzrostu oraz podczas zbiorów. Jednak nie mogà one pokrywaç wi cej ni 1/2 powierzchni uski. Przyczynà powstawania plam na zewn trznej usce mo e byç w szczególnoêci deszczowa pogoda podczas zbiorów. Plamy nie mogà dochodziç do ostatniej suchej uski chroniàcej mià sz i w adnym wypadku mià sz nie mo e byç uszkodzony. Zdj cie nr 33 plamy do 1/2 powierzchni dopuszczalne p kni cia na zewn trznych uskach i cz Êciowy brak usek na powierzchni nie wi kszej ni 1/3 cebuli, pod warunkiem, e uski mi siste nie zosta y uszkodzone Dopuszcza si p kni cia suchej zewn trznej uski, które mogà powstaç podczas przechowywania cebuli wwarunkach niskiej wilgotnoêci. Dopuszczalny jest te brak cz Êci zewn trznej suchej uski, pod warunkiem, e uski mi siste nie zosta y uszkodzone. Zdj cie nr 34 dopuszczalne 20
III. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE SORTOWANIA WED UG WIELKOÂCI WielkoÊç okreêla si najwi kszà Êrednicà poprzecznà cebuli. Ró nica mi dzy najmniejszà i najwi kszà cebulà w jednostce opakowania nie mo e przekraczaç: -5 mm, jeêli Êrednica najmniejszej cebuli jest równa lub wi ksza ni 10 mm, lecz mniejsza ni 20 mm; je eli jednak Êrednica cebuli jest równa lub wi ksza ni 15 mm, lecz mniejsza ni 25 mm, ró nica mo e wynosiç 10 mm; - 15 mm, jeêli Êrednica najmniejszej cebuli jest równa lub wi ksza ni 20 mm, lecz mniejsza ni 40 mm; - 20 mm, jeêli Êrednica najmniejszej cebuli jest równa lub wi ksza ni 40 mm, ale mniejsza ni 70 mm; - 30 mm, jeêli Êrednica najmniejszej cebuli jest równa 70 mm lub wi ksza. Minimalna Êrednica cebuli wynosi 10 mm. Zdj cie nr 35 15 mm ró nicy w Êrednicach Zdj cie nr 36 20 mm ró nicy w Êrednicach 21
IV. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE TOLERANCJI Dla cebuli, która nie spe nia wymagaƒ ustalonych dla danej klasy dopuszcza si w ka dej jednostce opakowania nast pujàce tolerancje w zakresie jakoêci i wielkoêci: Zuwagi na to, e podczas r cznego lub mechanicznego sortowania mogà powstawaç b dy, dopuszcza si tolerancje w zakresie jakoêci i wielkoêci. Sà one wyra ane liczbowo lub masowo i dla obu klas wynoszà 10%. W adnym wypadku podczas sortowania nie jest dopuszczalne celowe umieszczanie produktów ni szej jakoêci tak, aby mieêci y si one jeszcze w dopuszczalnej tolerancji. A. Tolerancje dotyczàce jakoêci a) Klasa I 10% liczbowo lub masowo cebuli niespe niajàcej wymagaƒ tej klasy, lecz zgodnych z wymaganiami dla klasy II, lub wyjàtkowo mieszczàcej si w tolerancjach dla klasy II. b) Klasa II 10% liczbowo lub masowo cebuli niespe niajàcej wymagaƒ tej klasy ani wymagaƒ minimalnych. Nie dopuszcza si jednak cebuli z objawami gnicia lub innego zepsucia, które czynià jà niezdatnà do spo ycia. B. Tolerancje dotyczàce wielkoêci Dla wszystkich klas: 10% liczbowo lub masowo cebuli nie mieszczàcej si w przedziale deklarowanej wielkoêci, lecz o Êrednicy nie wi kszej i nie mniejszej o 20% od deklarowanej wielkoêci. Przyk ad: W opakowaniu o masie 10 kg, które zawiera cebul o deklarowanej wielkoêci z przedzia u 50 70 mm, dopuszczalny jest 1 kg cebuli nie mieszczàcej si w deklarowanym w przedziale. Jednak cebule te muszà mieêciç si w przedzia ach wielkoêci 40 50 mm lub 70 84 mm. Opakowanie nie b dzie odpowiada o wymaganiom normy, jeêli b dzie zawiera o wi cej ni 10% cebul z tych dwóch przedzia ów lub znaczàcy procent, np. wi cej ni 1% cebul b dzie mia o Êrednic poni ej 40 mm lub powy ej 84 mm. V. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE PREZENTACJI A. JednolitoÊç Wka dej jednostce opakowania (lub partii dla produktów luzem) cebula powinna byç jednolita, tj. tego samego pochodzenia, tej samej odmiany, jakoêci i wielkoêci. Opakowania detaliczne o masie netto nie przekraczajàcej trzech kilogramów, mogà zawieraç mieszank cebul o ró nej barwie, pod warunkiem, e zachowana jest jednolitoêç pod wzgl dem jakoêci, a dla cebuli o poszczególnych barwach jednolitoêç pochodzenia, odmiany i wielkoêci. Widoczna cz Êç cebuli w jednostce opakowania (lub partii dla produktów luzem) powinna byç reprezentatywna w stosunku do ca ej jego zawartoêci. Szczególnà uwag nale y zwróciç na ukrywanie wewnàtrz opakowania cebuli o ni szej jakoêci i nieodpowiedniej wielkoêci ni ta, która zosta a zadeklarowana. 22
Zdj cie nr 37 cebula jednolita Niezale nie od wczeêniejszych postanowieƒ tego punktu, produkty obj te tym rozporzàdzeniem mogà byç pakowane razem z innymi owocami i warzywami w opakowaniach detalicznych o masie netto do 3 kg, na warunkach okreêlonych w rozporzàdzeniu Komisji (WE) Nr 48/2003 1. B. Pakowanie Sposób pakowania powinien byç taki, aby nale ycie chroni produkt przed uszkodzeniami. Materia y stosowane do wyk adania wn trza opakowania powinny byç nowe, czyste i takiej jakoêci, aby zapobiega y jakimkolwiek uszkodzeniom zewn trznym lub wewn trznym produktu. U ycie materia ów, zw aszcza papieru lub pieczàtek ze specyfikacjà handlowà jest dozwolone pod warunkiem, e nadruk lub etykieta zostanà zamieszczone przy pomocy nietoksycznego tuszu lub kleju. Opakowania nie powinny zawieraç adnych zanieczyszczeƒ obcych. Powy sze wymagania dotyczà ogólnej starannoêci opakowaƒ. Opakowania powinny zapobiegaç obecnoêci zanieczyszczeƒ obcych takich jak liêcie, p dy, ziemia, piasek. uszczàca si, sucha i czysta uska jest dopuszczalna pod warunkiem, e nie pogarsza to ogólnego wyglàdu ca ego opakowania. C. Prezentacja Cebula mo e byç zaprezentowana w nast pujàcy sposób: - u o ona warstwami, - luzem w opakowaniu (w àczajàc big-bagi lub inne du e opakowania), - przewo ona luzem w Êrodkach transportu, - w warkoczach: albo o okreêlonej liczbie cebul, ale nie mniej ni 6 (z ca kowicie zaschni tà szyjkà) albo o okreêlonej masie Dla cebuli w warkoczach, charakterystyka warkoczy w jednym opakowaniu (liczba cebul lub masa netto) powinna byç jednolita. 1 Wyciàg z rozporzàdzenia Komisji (WE) Nr 48/2003 dotyczàcego warunków pakowania w tym samym opakowaniu detalicznym ró nych owoców i warzyw znajduje si w rozdziale 2. 23
Zdj cie nr 38 Zdj cie nr 39 Zdj cie nr 40 24
Zdj cie nr 41 opakowanie detaliczne VI. POSTANOWIENIA DOTYCZÑCE ZNAKOWANIA Na ka dym opakowaniu nale y umieêciç nast pujàce informacje, zgrupowane na tej samej stronie, naniesione w sposób czytelny, trwa y oraz widoczny z zewnàtrz. Dla cebuli wysy anej luzem (bezpoêrednio adowanej do Êrodka transportu), informacje te powinny byç podane w dokumentach towarzyszàcych towarowi lub umieszczone w widocznym miejscu wewnàtrz Êrodka transportu. Ka de opakowanie powinno zawieraç wymagane oznakowanie, zgrupowane na tej samej stronie, wykonane czytelnymi i trwa ymi literami, widocznymi z zewnàtrz. Znakowanie mo e byç bezpoêrednio wydrukowane na opakowaniu lub mo e byç wydrukowane na trwale przytwierdzonej etykiecie. Wprzypadku u ycia przezroczystych lub siatkowych worków, w ich wn trzu mo e byç umieszczona dostatecznie sztywna etykiet, pod warunkiem, e oznakowanie pozostanie wyraênie widoczne i czytelne z zewnàtrz. NAZWA PRODUCENTA ul. ADRES, XX-XXX Miasto, Polska tel. +48 (XX) XXX XX XX KLASA I WIELKOÂå 50/70 mm Masa: 5 kg PRODUKT POLSKI Przyk ad oznakowania cebuli produkt widoczny z zewnàtrz 25
Zdj cie nr 42 Zdj cie nr 43 A. Cechy identyfikacyjne Pakujàcy i/lub wysy ajàcy: nazwa i adres lub urz dowo ustanowiony lub zaakceptowany kod firmowy. Jednak e w przypadku, kiedy kod firmowy jest u yty, odnoênik pakujàcy i/lub wysy ajàcy (lub odpowiedni skrót) muszà byç zaznaczone w Êcis ym powiàzaniu z kodem firmowym. Pakujàcy jest to osoba lub firma odpowiedzialna za pakowanie cebuli. Nie oznacza to jednak personelu, który aktualnie realizuje prace i który jest odpowiedzialny tylko przed kierownictwem. Kod firmowy nie jest znakiem handlowym, ale urz dowo kontrolowanym sposobem identyfikacji w celu unikni cia pomy ek przy rozpoznawaniu odpowiedzialnej osoby lub firmy. Opakowanie powinno byç tak oznakowane, aby umo liwiç identyfikacj firmy lub osoby odpowiedzialnej za pakowanie. Jednak e wysy ajàcy dobrowolnie mo e wziàç na siebie odpowiedzialnoêç wobec s u b kontrolnych i w takim wypadku identyfikacja pakujàcego na zasadach okreêlonych powy ej nie jest konieczna. B. Nazwa produktu Cebula, jeêli zawartoêç opakowania nie jest widoczna z zewnàtrz. Nazwa produktu jest obowiàzkowa tylko w wypadku takiego opakowania, w którym cebula nie jest widoczna zzewnàtrz. 26
W przypadku opakowaƒ detalicznych zawierajàcych mieszank cebul o ró nej barwie: - mieszanka cebul lub inny odpowiednik, - jeêli zawartoêç nie jest widoczna z zewnàtrz, zaznaczenie cebuli ka dej barwy oraz minimalna iloêç sztuk cebul ka dej barwy. C. Pochodzenie produktu Kraj pochodzenia i nieobowiàzkowo rejon uprawy lub nazwa krajowa, regionalna lub lokalna. Znakowanie powinno uwzgl dniaç kraj pochodzenia tzn. kraj, w którym cebula zosta a wyprodukowana, np. Polska, Niemcy. W przypadku opakowaƒ detalicznych zawierajàcych mieszank cebul o ró nej barwie i ró nego pochodzenia, wymagane jest wskazanie kraju pochodzenia obok nazwy odpowiedniej barwy. D. Charakterystyka jakoêci handlowej -Klasa -WielkoÊç, okreêlona minimalnà i maksymalnà Êrednicà - Masa netto Podanie klasy, wielkoêci oraz masy netto jest obowiàzkowe. E. Znak urz dowej kontroli jakoêci (nieobowiàzkowo) 27
2. Wyciàg z rozporzàdzenia Komisji (WE) Nr 48/2003 z dnia 2003 r. ustanawiajàcego zasady pakowania w tym samym opakowaniu detalicznym ró nych owoców i warzyw Êwie ych 28
Artyku 1 Opakowania detaliczne Êwie ych owoców i warzyw o masie netto 3 kg lub mniejszej mogà zawieraç mieszanki ró nych rodzajów Êwie ych owoców i warzyw pod warunkiem, e: a) produkty sà jednakowej jakoêci, a ka dy z nich odpowiada standardom jakoêci handlowej zgodnie z artyku em 2; b) opakowania sà odpowiednio oznakowane zgodnie z artyku em 3; oraz c) mieszanka nie wprowadza w b àd konsumenta. Artyku 2 Produkty sk adajàce si na mieszank, tak jak o tym mowa w Artykule 1 muszà byç tej samej klasy handlowej (klasa I, Klasa II lub Klasa Ekstra, jeêli ona wyst puje, dla ka dego produktu w mieszance). JeÊli mieszanka zawiera owoce i warzywa nie obj te Wspólnotowymi standardami jakoêci handlowej, produkty takie muszà byç sklasyfikowane równie w tej samej klasie zgodnie z postanowieniami zawartymi w za àczniku. Artyku 3 Oznakowanie opakowaƒ detalicznych, o których mowa w artykule 1 i/lub opakowaƒ je zawierajàcych powinno zawieraç przynajmniej: a) nazw i adres lub urz dowo ustanowiony lub zaakceptowany kod firmowy. Jednak e w przypadku, kiedy kod firmowy jest u yty, odnoênik pakujàcy i/lub wysy ajàcy (lub odpowiedni skrót) muszà byç zaznaczone w Êcis ym powiàzaniu z kodem firmowym; b) nazw ka dego produktu/typu produktu zawartego w opakowaniu; c) nazw odmiany lub typu handlowego dla ka dego produktu zawartego w opakowaniu, dla których wymagajà tego poszczególne standardy Wspólnotowe dla pojedynczych produktów; d) kraj pochodzenia dla ka dego produktu obok jego nazwy; e) klas. Dla owoców i warzyw obj tych Wspólnotowymi standardami jakoêci handlowej informacje te powinny zastàpiç informacje okreêlone w poszczególnych standardach. 29
Za àcznik Warunki jakoêciowe, które powinny byç spe nione przez ka dy produkt, dla którego nie okreêlono Wspólnotowych standardów jakoêci handlowej Wymagania minimalne We wszystkich klasach jakoêci, uwzgl dniajàc dopuszczalne tolerancje (patrz ni ej), produkty powinny byç; ca e, zdrowe; nie dopuszcza si produktów z objawami zepsucia lub z takimi zmianami, które czynià je niezdatnymi do spo ycia; czyste, praktycznie wolne od jakichkolwiek widocznych zanieczyszczeƒ obcych; praktycznie wolne od szkodników; praktycznie wolne od uszkodzeƒ spowodowanych przez szkodniki; wolne od nadmiernego zawilgocenia powierzchniowego; bez obcych zapachów i/lub smaków. Klasa Ekstra Produkty w tej klasie powinny byç najwy szej jakoêci. Powinny mieç cechy charakterystyczne dla danej odmiany i/lub typu handlowego. Powinny byç wolne od wad z wyjàtkiem bardzo niewielkich wad powierzchniowych, pod warunkiem, e nie wp ywajà one ujemnie na ogólny wyglàd produktów, ich jakoêç, utrzymanie jakoêci oraz prezentacj w opakowaniu. Klasa I Produkty w tej klasie powinny byç dobrej jakoêci. Powinny mieç cechy charakterystyczne dla danej odmiany i/lub typu handlowego. Dopuszcza si jednak niewielkie wady, pod warunkiem, e nie wp ywajà one ujemnie na ogólny wyglàd produktów, ich jakoêç, utrzymanie jakoêci oraz prezentacj w opakowaniu. Klasa II Do tej klasy zalicza si produkty, które nie mogà byç zakwalifikowane do wy szych klas, ale spe niajà wy ej okreêlone wymagania minimalne. Dopuszcza si wyst powanie wad, pod warunkiem, e produkty zachowajà swoje cechy charakterystyczne, co do jakoêci, utrzymania jakoêci oraz prezentacji. Tolerancje dotyczàce jakoêci Tolerancje jakoêciowe dopuszczalne sà w ka dym opakowaniu dla produktów niespe niajàcych wymagaƒ dla okreêlonej klasy: Klasa Ekstra 5% liczbowo lub masowo produktów niespe niajàcych wymagaƒ tej klasy, ale zgodnych z wymaganiami dla klasy I, lub wyjàtkowo mieszczàcych si w tolerancjach dla tej klasy. Klasa I 10% liczbowo lub masowo produktów niespe niajàcych wymagaƒ tej klasy, ale zgodnych z wymaganiami dla klasy II, lub wyjàtkowo mieszczàcych si w tolerancjach dla tej klasy Klasa II 10% liczbowo lub masowo produktów niespe niajàcych wymagaƒ tej klasy ani wymagaƒ minimalnych, z wyjàtkiem produktów z objawami gnicia, silnymi odgnieceniami lub ze Êladami innego zepsucia, które czynià je niezdatnymi do spo ycia JednolitoÊç Produkty powinny byç jednolite, tj. tego samego pochodzenia, tej samej odmiany lub typu handlowego oraz jakoêci. 30
3. Postanowienia standardu wersja skrócona 31
Wymagania Klasa I Klasa II Wymagania minimalne - ca a - zdrowa - czysta, praktycznie wolna od jakichkolwiek widocznych zanieczyszczeƒ obcych - bez uszkodzeƒ spowodowanych mrozem - wystarczajàco sucha zgodnie z przeznaczeniem - bez pustej i twardej szyjki - praktycznie wolna od szkodników - praktycznie wolna od uszkodzeƒ spowodowanych przez szkodniki - bez nadmiernego zawilgocenia powierzchniowego - bez obcych zapachów i/lub smaków - szczypior ukr cony lub równo obci ty o d ugoêci nie wi kszej ni 6 cm (z wyjàtkiem cebuli splatanej w warkocze) Wymagania jakoêciowe Cebula powinna byç: - dobrej jakoêci i posiadaç cechy charakterystyczne dla odmiany - j drna i zwarta - bez objawów wyroêni cia (bez widocznego na zewnàtrz wyroêni tego szczypioru) - bez zgrubieƒ spowodowanych nieprawid owym wzrostem - praktycznie bez korzeni (dopuszcza si jednak korzenie w cebuli zbieranej przed osiàgni ciem pe nej dojrza oêci) - byç dostatecznie j drna Dopuszczalne wady: WielkoÊç - niewielkie wady kszta tu - niewielkie wady barwy - ma e plamy nie dochodzàce do ostatniej suchej uski zewn trznej chroniàcej uski mi siste, pod warunkiem, e nie pokrywajà wi cej, ni 1/5 powierzchni cebuli - ma e powierzchniowe p kni cia zewn trznych usek i cz Êciowy ich brak, pod warunkiem, e uski mi siste sà nale ycie zabezpieczone Minimalna Êrednica: 10 mm pod warunkiem zachowania cech charakterystycznych: - wady kszta tu - wady barwy - wczesne oznaki wyroêni cia widocznego na zewnàtrz (nie wi cej ni 10% liczbowo lub wagowo w jednostce opakowania) - Êlady otarcia - nieznaczne Êlady obecnoêci szkodników lub chorób - ma e, zabliênione p kni cia - niewielkie zabliênione obicia, nie wp ywajàce na utrzymanie jakoêci -korzenie - plamy nie dochodzàce do ostatniej, suchej uski zewn trznej chroniàcej uski mi siste, pod warunkiem, e nie pokrywajà wi cej ni po ow powierzchni cebuli - p kni cia na zewn trznych uskach i cz Êciowy brak usek na powierzchni nie wi kszej ni 1/3 cebuli, pod warunkiem, e uski mi siste nie zosta y uszkodzone. Maksymalna ró nica w Êrednicach cebul w jednym opakowaniu: - 5 mm gdy sortowano w przedziale 10 mm Êrednica < 20 mm - 10 mm gdy sortowano w przedziale 15 mm Êrednica < 25 mm - 15 mm gdy sortowano w przedziale 20 mm Êrednica < 40 mm - 20 mm gdy sortowano w przedziale 40 mm Êrednica < 70 mm - 30 mm gdy Êrednica najmniejszej cebuli 70 mm Tolerancje jakoêciowe wielkoêciowe 10% 10% 10% 10% 32
Wymagania Klasa I Klasa II Pakowanie i prezentacja jednolitoêç pakowanie prezentacja Znakowanie w jednym opakowaniu wymagane takie same: - pochodzenie - odmiana - jakoêç - wielkoêç opakowania: - muszà chroniç produkt przed uszkodzeniami - nie mogà zawieraç adnych zanieczyszczeƒ obcych - materia y do wyk adania wn trza opakowania powinny byç nowe i czyste oraz zapobiegaç uszkodzeniom zewn trznym lub wewn trznym produktu - u o enie warstwami - luzem w opakowaniu (w àczajàc big-bagi lub inne du e opakowania) - luzem bezpoêrednio w Êrodkach transportu - w warkoczach: - albo o okreêlonej liczbie cebul, ale nie mniej ni 6 (z ca kowicie zaschni tà szyjkà) - albo o okreêlonej masie Obowiàzkowe informacje na ka dym opakowaniu zgrupowane na tej samej stronie, naniesione w sposób czytelny, trwa y oraz widoczny z zewnàtrz: - nazwa i adres pakujàcego i/lub wysy ajàcego - cebula, jeêli zawartoêç opakowania nie jest widoczna z zewnàtrz lub mieszanka cebul - kraj pochodzenia lub kraje w przypadku opakowaƒ z mieszankà cebul o ró nej barwie i ró nym pochodzeniu - w przypadku mieszanki cebul - zaznaczenie cebuli ka dej barwy oraz minimalna iloêç sztuk cebul ka dej barwy, jeêli zawartoêç nie jest widoczna z zewnàtrz - klasa jakoêci - wielkoêç, okreêlona minimalnà i maksymalnà Êrednicà - masa netto Nieobowiàzkowo: - znak urz dowej kontroli jakoêci 33
Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A Projekt twinningowy No PL2000/IB/AG/08/A i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rybo ówstwa 78 rue de Varenne 75349 PARIS 07 SP i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa Inne publikacje z serii: Kapusta Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Jab ka i gruszki Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Kalafior Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Warszawa 2003 Warszawa 2003 Warszawa 2003 Marchew Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Ogórki Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw S odka papryka Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Pomidory Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Warszawa 2003 Warszawa 2003 Warszawa 2003 Warszawa 2003 Sa ata Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Âliwki Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Truskawki Standardy jakoêci handlowej owoców i warzyw Warszawa 2003 Warszawa 2003 Warszawa 2003