Apel Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów: Czas, by odnowić zaangażowanie. Budowanie nowej relacji między Żydami i chrześcijanami" za: Gazeta Wyborcza Żydowska wzajemność, 22 sierpnia 2009 r. W lecie 1947 r. zebrało się w Seelisbergu (Szwajcaria) 65 Żydów i chrześcijan z 19 krajów. Zebrali się, by wyrazić rozpacz z powodu Holocaustu, postanowienie walki z antysemityzmem i chęć kształtowania głębszej więzi między Żydami a chrześcijanami. Potępili antysemityzm jako grzech przeciwko Bogu i ludzkości oraz jako niebezpieczeństwo dla współczesnej cywilizacji. Odnosząc się do tych podstawowych zagrożeń, ogłosili apel w formie dziesięciu punktów skierowany do Kościołów chrześcijańskich, aby zreformować i odnowić ich rozumienie judaizmu i związków między judaizmem a chrześcijaństwem. Obecnie, ponad 60 lat później, Międzynarodowa Rada Chrześcijan i Żydów (International Council of Christians and Jews ICCJ) ogłasza nowe wezwanie tym razem skierowane zarówno do społeczności chrześcijańskich, jak i żydowskich na całym świecie. Upamiętnia ono rocznicę spotkania w Seelisbergu, które było też początkiem ICCJ. Obecny apel odzwierciedla potrzebę pogłębienia Dziesięciu Punktów z Seelisbergu w sposób odpowiadający postępowi dokonanemu w dialogu międzyreligijnym w okresie, który upłynął od przełomowego dokumentu z roku 1947. (...) My członkowie Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów, wypowiadamy się wspólnie w tym apelu jako czynni uczestnicy naszych tradycji religijnych, mających za sobą trwającą przez stulecia historię wyobcowania, wrogości i konfliktu, z widocznymi co pewien czas aktami prześladowań i przemocy wobec Żydów w Europie zdominowanej przez chrześcijaństwo, a także momentami łaskawości i wzajemnego uznania, które mogą być dla nas inspiracją. Zachęceni przez inicjatywę seelisberską, dążyliśmy do przezwyciężania dziedzictwa uprzedzeń, nienawiści i wzajemnej podejrzliwości. Poprzez poważne zaangażowanie w dialog, samokrytyczne zbadanie naszych tekstów i tradycji, wspólne studiowanie i działanie na rzecz sprawiedliwości lepiej rozumiemy się nawzajem, akceptujemy w pełni istniejące między nami różnice i potwierdzamy nasze wspólne człowieczeństwo. Rozumiemy, że stosunki żydowsko-chrześcijańskie nie stanowią problemu, który należałoby rozwiązań, lecz raczej ciągły proces uczenia się i ulepszania. Droga nie była łatwa ani prosta. Napotykaliśmy wiele przeszkód i zahamowań, w tym konfliktów czasem poważnych dotyczących spraw teologicznych lub historycznych. Jednakże nasze zdecydowanie, by kontynuować dialog pomimo różnic, by uczciwie przedstawiać problemy, by zakładać dobrą wolę partnera, pomogło nam utrzymywać się na kursie. Dlatego żywimy przekonanie, że ta historia, te wyzwania i osiągnięcia naszego dialogu są istotne dla wszystkich, którzy zajmując się konfliktami między grupami religiami. W takim duchu ogłaszamy wezwanie do wspólnot chrześcijańskich i żydowskich na świecie. My, Międzynarodowa Rada Chrześcijan i Żydów oraz nasze organizacje członkowskie, postanawiamy wyrazić w nowy sposób nasze zaangażowanie odnosząc się do Dziesięciu Punktów w Seelisbergu, które były inspiracją do rozpoczęcia naszej
- 2 - działalności. Ogłaszamy więc wezwanie skierowane do chrześcijan, Żydów i wszystkich ludzi dobrej woli: Apel do chrześcijan i wspólnot chrześcijańskich Chcemy realizować poniższe cele, zapraszając chrześcijan i wspólnoty chrześcijańskie, aby przyłączyli się do nas w dalszych wysiłkach usuwania wszelkich pozostałości pogardy wobec Żydów i wzmacniania więzi ze społecznościami żydowskimi na świecie. 1. Zwalczać antysemityzm w postaci religijnej, rasowej i w innych formach W podejściu do Biblii Przez uznanie głębokiej tożsamości Jezusa jako Żyda swojego czasu i interpretowanie jego nauczania w kontekście ram wyznaczanych przez judaizm pierwszego stulecia. Przez uznanie głębokiej tożsamości Pawła jako Żyda swojego czasu i interpretowanie jego nauczania w kontekście ram wyznaczonych przez judaizm pierwszego stulecia. Przez podkreślanie, że nowe badania dotyczące tego, co wspólne, jak i stopniowego oddzielania się chrześcijaństwa i judaizmu mają fundamentalne znaczenie dla naszego zrozumienia związków żydowsko-chrześcijańskich. Przez pokazywanie obu Testamentów w Biblii chrześcijańskiej jako raczej wzajemnie się uzupełniających i potwierdzających niż antagonistycznych i wyrażających stosunek wyższości/niższości. Wspólnoty, które używają lekcjonarzy, zachęcamy do wybierania i powoływania tekstów biblijnych, które wyrażają taką afirmatywną teologię. Przez opanowanie przeciw mylnej chrześcijańskiej lekturze tekstów biblijnych dotyczących Żydów i judaizmu, które mogą prowadzić do karykatur lub wrogości. W liturgii Przez podkreślanie powiązań pomiędzy liturgią żydowską a chrześcijańską. Przez wykorzystywanie duchowego bogactwa żydowskiej interpretacji Pisma. Przez oczyszczenie liturgii chrześcijańskich z podejścia antyżydowskiego, zwłaszcza w kazaniach, modlitwach i hymnach. W katechezie Przez pokazywanie w pozytywnym duchu związków chrześcijańsko-żydowskich w nauczaniu chrześcijan wszystkich pokoleń, podkreślając żydowskie podstawy wierzeń chrześcijańskich i adekwatnie pokazując, jak sami Żydzi rozumieją swoją tradycję i praktyki. To odnosi się do programów chrześcijańskich szkół, seminariów i programów nauczania dorosłych. Przez rozpowszechnianie wyczulenia na żywe od dawna wątki chrześcijańskiego antyjudaizmu i przez dostarczanie przykładów umożliwiających odnowienie unikalnego związku Żydów i chrześcijan. Przez podkreślenie olbrzymiego bogactwa religijnego obecnego w tradycji żydowskiej, szczególnie poprzez studiowanie jej reprezentatywnych tekstów.
- 3-2. Propagować dialog międzyreligijny z Żydami Przez rozumienie dialogu jako przedsięwzięcia wymagającego zaufania i równości między wszystkimi partnerami i odrzucającego jakiekolwiek oczekiwania wobec innych, aby przyjęli poglądy partnera dialogu. Przez uznanie tego, iż dialog rzetelne zaangażowanie w budowanie związku z partnerem zachęca uczestników do krytycznego zbadania swoich sposobów widzenia zarówno własnej tradycji, jak i tradycji partnera dialogu. 3. Rozwijać takie teologiczne rozumienia judaizmu, które potwierdza fakt, iż tworzy on samodzielną całość Przez usuwanie wszelkiego nauczania, jakoby chrześcijanie zastąpili Żydów w godności ludu przymierza z Bogiem. Przez podkreślanie wspólnej misji Żydów i chrześcijan w przygotowaniu świata na Królestwo Boże lub Nową Erę. Przez ustanowienie równych, wzajemnych relacji roboczych z żydowskimi organizacjami religijnymi i społecznymi. (...) Przez przeciwstawianie się zorganizowanym działaniom zmierzającym do nawracania Żydów. 4. Modlić się o pokój w Jerozolimie Przez propagowanie przekonania o niezbywalnym powiązaniu chrześcijan i Żydów. Przez pełniejsze zrozumienie głębokiego przywiązania judaizmu do Ziemi Izraela jako zasadniczej perspektywy religijnej oraz związku wielu Żydów z Państwem Izrael jako sprawy przetrwania fizycznego i kulturowego. Przez rozważanie sposobów, którymi biblijne duchowe rozumienie tej ziemi może być lepiej włączone w ujęcia wiary chrześcijańskiej. Przez krytykę polityki izraelskich i palestyńskich instytucji rządowych i społecznych, gdy taki krytycyzm jest moralnie uzasadniony, a zarazem przez uznanie głębokiego przywiązania do tej ziemi obu społeczności. Przez krytykę ataków na syjonizm, gdy stają się one wyrazem antysemityzmu. Przez przyłączenie się do żydowskich, chrześcijańskich i muzułmańskich działaczy na rzecz pokoju, do Izraelczyków i Palestyńczyków, aby budować zaufania i pokój na Bliskim Wschodzie, by wszyscy mogli żyć bezpiecznie w niezależnych, zdolnych do życia państwach, opartych na prawie międzynarodowym i gwarantowaniu praw człowieka. Przez wzmacnianie bezpieczeństwa i dobrobytu wspólnot chrześcijańskich zarówno w Izraelu, jak i w Palestynie. Przez poprawianie stosunków między Żydami, chrześcijanami a muzułmanami na Bliskim Wschodzie i w całym świecie. Apel do Żydów i wspólnot żydowskich
- 4 - Chcemy realizować poniższe cele, zapraszając Żydów i wspólnoty żydowskie, aby przyłączyły się do nas w dalszych wysiłkach usuwania wszelkich pozostałości wrogości i karykaturalnego przedstawiania chrześcijan oraz wzmacniania więzi z Kościołami chrześcijańskimi na świecie. 5. Uznać wysiłki podejmowane przez wiele wspólnot chrześcijańskich w ostatnich dziesięcioleciach XX wieku, aby zrewidować swoje postawy wobec Żydów Przez poznanie tych wysiłków w wyniku bardziej intensywnego dialogu z chrześcijanami. Przez rozważanie konsekwencji zachodzących w Kościołach chrześcijańskich zmian stosunku do Żydów i rozumienia judaizmu. Przez nauczanie Żydów wszystkich pokoleń o tych przemianach, nauczanie zarówno w kontekście historii stosunków żydowsko-chrześcijańskich, jak i w odniesieniu do poziomu edukacji każdej grupy. Przez włączenie podstawowych, precyzyjnych danych o chrześcijaństwie do programów żydowskich szkół, seminariów rabinicznych i programów kształcenia dorosłych. Przez studiowanie Nowego Testamentu zarówno jako świętego tekstu chrześcijaństwa, jak też jako literatury napisanej w dużym stopniu przez Żydów w historyczno-kulturowej sytuacji podobnej do sytuacji autorów wczesnej literatury rabinicznej, a przez to umożliwiającej wgląd w rozwój judaizmu w pierwszych wiekach naszej ery. 6. Przebadać teksty i liturgię żydowską w świetle tych reform podjętych w ramach chrześcijaństwa Przez zmaganie się z tekstami żydowskimi, które wyglądają na ksenofobiczne lub rasistowskie, uwzględniając to, że wiele tradycji religijnych zawiera teksty zarówno budujące i natchnione, jak i problematyczne. W każdej tradycji nacisk powinien być na teksty, które propagują tolerancję i otwartość. Przez umieszczenie problematycznych tekstów w ich kontekście historycznym, w szczególności jako napisanych wtedy, gdy Żydzi byli słabą, prześladowaną i upokarzaną mniejszością. Przez rozważenie możliwych reinterpretacji, zmian lub opuszczeń fragmentów liturgii, które traktują innych w wątpliwy sposób. 7. Rozróżniać pomiędzy rzetelną krytyką Izraela a antysemityzmem Przez zrozumienie i propagowanie biblijnych przykładów sprawiedliwej krytyki jako wyrazu lojalności i miłości. Przez pomoc chrześcijanom w zrozumieniu tego, że wspólnotowa tożsamość i wzajemne powiązania są częścią żydowskiego samookreślenia, tworząc wymiar dodatkowy wobec wiary i praktyk religijnych, co sprawia, że oddanie sprawie przetrwania i bezpieczeństwa Państwa Izrael ma duże znaczenie dla większości Żydów. 8. Wspomagać Państwo Izrael w jego pracy na rzecz wypełnienia ideałów zawartych w fundujących je dokumentach, co jest zadaniem stojącym przed wieloma krajami świata
- 5 - Przez zapewnienie równych praw dla mniejszości religijnych i narodowych, w tym chrześcijan, żyjących w państwie żydowskim. Przez osiągnięcie sprawiedliwego i pokojowego rozwiązania konfliktu izraelskopalestyńskiego. (...) Berlin, lipiec 2009 r.