e-commerce (konspekt cz.1)
organizacja i jej otoczenie 1. Ujęcie definicyjne organizacja vs przedsiębiorstwo Organizacja - grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany aby osiągnąć pewien zestaw celów Ricky W.Griffin Przedsiębiorstwo - wyodrębniona prawnie, organizacyjnie i ekonomicznie jednostka prowadząca działalność gospodarczą w celu osiągnięcia zysku. J. Kortan 2
organizacja i jej otoczenie 2. Otoczenie jako determinanta funkcjonowania organizacji czynniki demograficzne czynniki ekonomiczne czynniki naturalne konkurencja dostawcy + przedsiębiorstwo + pośrednicy + nabywcy społeczności czynniki technologiczne czynniki polityczno prawne czynniki społeczno kulturowe 3
organizacja i jej otoczenie 3. Wpływ nowych trendów na rozwój organizacji PODZIAŁ SPOŁECZEŃSTW tradycyjne (rolnicze, pierwotne) przed rewolucją przemysłową gospodarka oparta na rolnictwie i rzemiośle przemysłowe (industrialne) po rewolucji przemysłowej (przełom XVIII i XIX w.) dominująca rola przemysłu i produkcji masowej poprzemysłowe (postindustrialne) przełom lat 60. i 70. XX wieku rozwój sektora usług, indywidualizacja informacyjne lata 90. XX wieku informacja głównym towarem, gospodarka oparta na wiedzy 4
organizacja i jej otoczenie 3. Wpływ nowych trendów na rozwój organizacji 5
organizacja i jej otoczenie 3. Wpływ nowych trendów na rozwój organizacji Nowa Gospodarka / Nowa Ekonomia gospodarka w której nie istnieją granice państwowe. Technologie teleinformatyczne stanowią jej szkielet, zaś wiedza, informacja oraz innowacyjność tworzą podstawę Nowej Gospodarki. Kluczowe znaczenie dla Nowej Ekonomii ma: kapitał intelektualny globalizacja postęp technologiczny 6
organizacja i jej otoczenie 4. INTERNET najpopularniejsze usługi transmisja plików, protokół FTP (ang. File Transfer Protocol) poczta elektroniczna (ang. e-mail) WWW grupy dyskusyjne Wszystkie pozostałe są częścią, pochodną, łączą się lub bazują na powyższych 7
organizacja i jej otoczenie 4. INTERNET zalety w kontekście biznesowym przechowuje bardzo dużą ilość informacji przy niskich kosztach, pozwala na wydajne organizowanie i przeszukiwanie zasobów, stanowi relatywnie tani kanał przekazu, umożliwia interaktywność i zapewnienie informacji na żądanie, ma globalny zasięg i funkcjonuje 24 godziny na dobę, umożliwia stosunkowo niskie koszty wejścia na rynek dla firm ułatwia konsumentowi pozyskiwanie i selekcję informacji 8
organizacja i jej otoczenie 4. INTERNET koncepcja MEDIUM Mass Economical Direct Interactive Ultrafast Measurable (masowy, globalny) (ekonomiczny, tani) (bezpośredni) (interaktywny) (ultraszybki) (mierzalny) 9 Źródło: Ernst&Young
10 e-commerce względem terminów pokrewnych e-commerce e-gospodarka e-gospodarka (e-economy) - to bardzo szerokie i pojemne pojęcie, które definiuje wirtualną arenę, na której prowadzona jest działalność gospodarcza, przeprowadzane są transakcje, dochodzi do tworzenia i wymiany wartości i gdzie dojrzewają bezpośrednie kontakty pomiędzy uczestnikami. Jest odwzorowaniem starej, tradycyjnej gospodarki w wirtualnym świecie, kreowanym przez Internet.
e-commerce względem terminów pokrewnych e-commerce e-biznes e-biznes (e-business) - to prowadzenie biznesu online z wykorzystaniem systemów informatycznych i technologii internetowych. To przeniesienie tradycyjnych procesów biznesowych wymiany informacji, zasobów, wiedzy w wirtualną przestrzeń sieci teleinformatycznych - w szczególności Internetu. 11
12 e-commerce względem terminów pokrewnych PRZEJAWY e-biznesu: hanel elektroniczny (e-commerce) zarządzanie obsługą klientów (CRM) (ang. Customer Relationship Management) zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM) (ang. Supply Chain Management) planowanie zasobów przedsiębiorstwa (ERP) (ang. Enterprise Resource Planning)
e-commerce ujęcie definicyjne e-commerce = handel elektroniczny e-commerce (e-handel, handel elektroniczny) - proces sprzedawania i kupowania produktów i usług, a więc zawierania transakcji handlowych z wykorzystaniem środków elektronicznych, prowadzony za pośrednictwem Internetu (często pomocne są także narzędzia tradycyjne - fax, telefon) 13
e-commerce ujęcie definicyjne e-commerce < e-biznes < e-gospodarka 14
e-commerce ujęcie definicyjne sekwencja pojęć związanych z elektronicznym biznesem e-commerce m-commerce e-biznes e-banking m-banking 15
istota i rozwój e-commerce Zalety Internetu jako medium komunikacji możliwość indywidualizacji przekazu interaktywność elastyczność dostępność możliwość ulepszania oferowanych usług oszczędności kosztów 16
istota i rozwój e-commerce kategorie e-commerce / e-biznes B2B (ang. Business to Business) B2C (ang. Business to Customer) B2A (ang. Business to Administration) C2B (ang. Customer to Business) C2C (ang. Customer to Customer) C2A (ang. Customer to Administration) 17
kategorie e-commerce / e-biznes B2B (ang. Business to Business) - stronami transakcji są tylko przedsiębiorstwa (osoby prawne będące podatnikami podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług) np. wirtualne rynki, branżowe giełdy internetowe, aukcje B2B 18
kategorie e-commerce / e-biznes B2C (ang. Business to Customer) - stronami transakcji są: przedsiębiorstwo oferujące swoje usługi bądź towary i odbiorca, którym jest najczęściej osoba fizyczna np. sklepy internetowe, pasaże handlowe 19
kategorie e-commerce / e-biznes B2A (ang. Business to Administration) - transakcje, których stronami są przedsiębiorcy oraz organy administracji publicznej np. składanie ofert w przetargach rządowych 20
kategorie e-commerce / e-biznes C2B (ang. Customer to Business) - transakcja, której przedmiotem jest zamieszczanie ofert przez potencjalnych nabywców w specjalnych serwisach oraz jednoczesne umożliwienie producentom poszukiwanych dóbr zamieszczenia odpowiedzi na oferty nabywców np. oferty kupna wystawiane przez klientów Priceline.com, www.inntegro.pl 21
kategorie e-commerce / e-biznes C2C (ang. Customer to Customer) - transakcja charakteryzująca się tym, że jej stronami nie są przedsiębiorcy, tylko osoby fizyczne. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że częstą praktyką jest oferowanie towarów bądź usług przez przedsiębiorców w ramach transakcji typu C2C, co sprawia, iż ten rodzaj obrotu elektronicznego zaczyna się upodabniać do obrotu typu B2C. (ALLEGRO 50% / 80% / 20%) 22 np. serwisy aukcyjne, serwisy ogłoszeniowe
kategorie e-commerce / e-biznes C2A (ang. Customer to Administration) - stronami transakcji są osoby fizyczne oraz organy administracji publicznej np. możliwość płacenia podatków przez Internet, wnoszenie pism urzędowych drogą elektroniczną 23
kategorie e-commerce / e-biznes B2A Biznes (ang. Business) e-kooperacja B2B Biznes (ang. Business) B2A Administracja rządowa (ang. Administration) e-państwo e-oferta C2B e-sklepy B2C e-państwo Administracja rządowa (ang. Administration) C2A Konsument (ang. Consumer) e-aukcje C2C Konsument (ang. Consumer) C2A 24 Źródło: B.Gregor, M. Stawiszyński, 2002, e-commerce, Oficyna Wydawnicza Branta, s. 82.
Kierunki rozwoju INTERNETU Web 2.0 (inny sposób wykorzystania obecnego INT.) IP v.6 (poszerzona adresacja) udoskonalanie infrastruktury (Broadband) 25
rozwiązania e-commerce aukcje Internetowe serwisy ogłoszeniowe sklepy Internetowe pasaże handlowe rynki elektroniczne wirtualne giełdy 26
aukcje Internetowe Są charakterystyczne dla kategorii C2C oraz B2C Aukcja Internetowa - termin można rozumieć jako: 1) serwis Internetowy, gdzie odbywają się transakcje oparte na licytacjach kupowanych dóbr i usług; 2) sam proces licytacji danego towaru wystawionego na sprzedaż w serwisie aukcyjnym. 27
budowa i layout serwisu aukcyjnego Klasyczny schemat struktury serwisu aukcyjnego: strona główna z odnośnikami do podstron podstrona kategorii produktów strony z opisami licytowanych produktów i szczegółami dotyczącymi aukcji z każdego miejsca serwisu można dostać się do informacji i pomocy 28
budowa i layout serwisu aukcyjnego STRONA GŁÓWNA PODSTRONY KATEGORII PRODUKTÓW LICYTOWANY PRODUKT LOGOWANIE REJESTRACJA WYSZUKIWANIE POMOC FAQ FORUM BEZPIECZEŃSTWO O FIRMIE REKLAMA itd.. 29 Źródło: Gregor B., Stawiszyński M.: e-commerce, Branta, Bydgoszcz-Łódź 2002
modelowy układ strony głównej serwisu aukcyjnego BANERRY REKLAMOWE BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się) WYSZUKIWARKA (możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym) POLECANE AUKCJE (część promocyjna miejsce, gdzie odpłatnie prezentuje się aukcje, na wyeksponowaniu których zależy klientom) WIĘCEJ INORMACJE (Pomoc, FAQ, Forum, Czat) KATEGORIE (spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji) 30 GORĄCE AUKCJE (aukcje z największą liczbą przebić) OSTATNIA SZANSA WIĘCEJ (aukcje kończące się w najbliższym czasie, ale przynajmniej kilka razy przebite) WIĘCEJ LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo) NOWOŚCI (wybrane, najatrakcyjniejsze z nowych aukcji)
budowa i layout serwisu aukcyjnego 31
modelowy układ strony serwisu aukcyjnego prezentującego konkretny produkt BANERRY REKLAMOWE BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się) ŚIEŻKA NAWIGACYJNA WYSZUKIWARKA ZDJĘCIE INFORMACJE O AUKCJI LICYTACJA (możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym) (Nazwa produktu; Ilość wystawionych produktów; Aktualna cena; Czas do końca aukcji; Sprzedający; Ilość ofert kupna; Najwyższa oferta; Lokalizacja sprzedawcy; Transport; Akceptowana forma płatności) (miejsce do wpisania własnej ceny; opcja autolicytacji; informacja czy osiągnięto cenę minimalną) KATEGORIE (spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji) 32 OPIS PRODUKTU OSTATNIE PRZEBICIA LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo) OPCJE (Obserwuj; Powiadom; znajomego; Skontaktuj się ze sprzedającym; Inne aukcje sprzedającego ) INORMACJE (Pomoc, FAQ, Forum, Czat)
modelowy układ strony serwisu aukcyjnego prezentującego konkretny produkt BANERRY REKLAMOWE BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się) ŚIEŻKA NAWIGACYJNA WYSZUKIWARKA ZDJĘCIE INFORMACJE O AUKCJI LICYTACJA (możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym) (Nazwa produktu; Ilość wystawionych produktów; Aktualna cena; Czas do końca aukcji; Sprzedający; Ilość ofert kupna; Najwyższa oferta; Lokalizacja sprzedawcy; Transport; Akceptowana forma płatności) (miejsce do wpisania własnej ceny; opcja autolicytacji; informacja czy osiągnięto cenę minimalną) KATEGORIE (spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji) 33 OPIS PRODUKTU OSTATNIE PRZEBICIA LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo) OPCJE (Obserwuj; Powiadom; znajomego; Skontaktuj się ze sprzedającym; Inne aukcje sprzedającego ) INORMACJE (Pomoc, FAQ, Forum, Czat)
Internetowe serwisy aukcje ŚWIAT e-bay - http://www.ebay.com + wersje krajowe (Kanada, Niemcy, UK, Austria, ) POLSKA Allegro - http://www.allegro.pl (50%, 80%, 20%) Świstak - http://www.swistak.pl e-bay Polska - http://www.ebay.pl (darmowy serwis, +WAP) (bez wielkiego sukcesu w PL) 34
serwisy ogłoszeniowe serwisy ogłoszeniowe: są rodzajem tablic ogłoszeniowych udostępnionych w Internecie to jedna z najprostszych form e-commerce, często traktowana jako pomocnicza dla pozostałych rozwiązań najbardziej popularne to serwisy ogłoszeniowe to zbiory ofert pracy oraz kupna-sprzedaży layout zazwyczaj dość prosty, często przypominający katalogi w portalach horyzontalnych 35
serwisy ogłoszeniowe Serwisy ogłoszeniowe: są rodzajem tablic ogłoszeniowych udostępnionych w Internecie, to jedna z najprostszych form e-commerce, często traktowana jako pomocnicza dla pozostałych rozwiązań najbardziej popularne to serwisy ogłoszeniowe to zbiory ofert pracy oraz kupna-sprzedaży layout zazwyczaj dość prosty, często przypominający katalogi w portalach horyzontalnych 36
sklepy Internetowe są najpopularniejszą formą działalności e-commerce (w przypadku B2C często wręcz utożsamiane z całym sektorem) sklep internetowy to serwis WWW umożliwiający: - przeglądanie - wybór - nabywanie towarów (zamówienie, zapłata, dostawa) 37
sklepy Internetowe sklepy internetowe dzieli się (ze względu na szerokość i głębokość sprzedawanej oferty) na: horyzontalne - sprzedające szeroki i płytki asortyment, przeznaczone dla szerokiej grupy odbiorców (idą w kierunku pasaży handlowych) wertykalne - sprzedające wąski, ale głęboki, często niszowy asortyment, przeznaczony dla wyspecjalizowanej grupy odbiorców (od tego startujemy) 38
asortyment sklepu wertykalnego i horyzontalnego szerokość asortymentu Towar 1 Towar 2 Towar 3 Towar n wersja 1 wersja 1 wersja 1 wersja 1 głębokość asortymentu Towar 1 wersja 2 Towar 1 wersja 3 Towar 2 wersja 2 Towar 2 wersja 3 Towar 3 wersja 2 Towar n wersja 2 Sklep horyzontalny Towar 1 Towar 2 wersja m wersja m Sklep wertykalny 39
funkcjonowanie sklepu Internetowego Kategoria sklep Internetowy jest bardzo szeroka: od małych, prostych rozwiązań, będących próbą wzbogacania standardowych kanałów dystrybucji do rozbudowanych sieci sprzedaży, zintegrowanych z systemami obsługującymi: logistykę płatności elektroniczne (autoryzacja) zaawansowanymi podsystemami obsługi klientów (CRM) zasada pozostaje jednak niezmienna SPRZEDAWCA <= PLATFORMA WYMIANY => NABYWCA 40
funkcjonowanie sklepu Internetowego SKLEP INTERNETOWY Baza danych o klientach historia zakupów Legenda: przepływ informacji i danych przepływ towarów personalizacja stron Baza danych o produktach WITRYNA SKLEPU B2C prezentacja produktów i ofert promocyjnych przeglądanie ofert decyzja o zakupie spersonalizowane informacje zwrotne NABYWCA 41 Zlecenie do realizacji ZALEPLECZE LOGISTYCZNE Potwierdzenie autoryzacji Realizacja zamówienia Przekierowanie z prośbą o autoryzację Platnosci.pl CENTRUM AUTORYZACJI Dane do autoryzacji Potwierdzenie autoryzacji
modelowy układ budowy pierwszej strony sklepu Internetowego BANERRY REKLAMOWE KATEGORIA 1 KATEGORIA 2 KATEGORIA 3 KATEGORIA 4 KATEGORIA 5 BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje ustawienia, Zaloguj się) WYSZUKIWARKA (możliwość przeszukiwania ofert sklepu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym) DZIŚ POLECAMY (część promocyjna miejsce, gdzie prezentuje się wybrane produkty) WIĘCEJ INORMACJE (Regulamin, Pomoc, FAQ, Forum, Czat) KATEGORIE (spis kategorii sprzedawanych produktów, w nawiasach liczba wyrobów w ofercie) 42 HITY TYGODNIA (najczęściej kupowane produkty w ostatnim tygodniu) WYPRZEDAŻE WIĘCEJ (wyprzedawane produkty po bardzo atrakcyjnych cenach) WIĘCEJ LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo) NOWOŚCI (informacje o zmianach w ofercie, jak i w samym sklepie)
zalety sklepów Internetowych KLIENCI: wygoda korzystania możliwość dokonywania zakupów towarów, które są w inny sposób trudno dostępne (sklepy z towarami niszowymi) większa możliwość nieograniczonego wyboru możliwość porównania cen (porównywarki cen) dostęp 24 godziny, 7 dni w tygodniu, 365 dni w roku często tańsze zakupy niż w tradycyjnych sklepach klient kupuje kiedy chce i jak chce, w każdej chwili może przerwać, by w przyszłości wrócić na strony sklepu, może oglądać i porównywać oferty jak długo chce 43
zalety sklepów Internetowych SPRZEDAWCY: wygoda administracja handel 24 godziny, 7 dni w tygodniu, 365 dni w roku możliwość dotarcia do klientów niszowych możliwość dotarcia do klientów z całego świata praktycznie nieograniczona liczba sprzedawanych artykułów niższe koszty: 44 - oszczędności związane z mniejszym zatrudnieniem personelu sprzedaży czy powierzchnią sprzedażową - aktualizacji, która możliwa jest na bieżąco bez konieczności ponoszenia kosztów druku - likwidacja ogniw pośrednich w dystrybucji
wady sklepów Internetowych brak możliwości fizycznego obejrzenia towaru, czy wypróbowania go zbyt wiele informacji i kliknięć zanim klient dojdzie do prezentacji produktu, jakiego szuka brak kontaktu z żywą osobą odroczony, często zbyt długi czas pomiędzy zakupem, a dostawą wątpliwości klientów, co do bezpieczeństwa transakcji oraz wiarygodności i uczciwości stron biorących w niej udział 45
symbioza handlu tradycyjnego i Internetowego EMPIK (tradycyjne sklepy/salony) <=> www.empik.com VS. www.merlin.pl <=> MERLIN tradycyjne sklepy 46
realizacje sklepów Internetowych (IT) sklepy Internetowe, a właściwie oprogramowanie służące do ich obsługi i źródło jego pochodzenia można podzielić na: sklepy tworzone na zamówienie (największe serwisy) kreatory sklepów czyli sklepy tworzone z wykorzystaniem standardowego oprogramowania (SOTEeSKLEP by Ogicom.pl) hosting oprogramowania e-commerce (sklepy Onet, Allegro) 47
pasaże handlowe Internetowy pasaż handlowy - to miejsce w sieci WWW, gdzie zgrupowana jest oferta wielu sklepów Internetowych To rozwiązanie zyskujące coraz większą popularność, wypierając tradycyjne Internetowe sklepy horyzontalne Pasaże handlowe można podzielić na: otwarte (może przystąpić każdy sklep) zamknięte (administrator pasażu decyduje o uczestnictwie) 48
pasaże handlowe, rodzaje Ten typ handlu elektronicznego można podzielić np. według stopnia wchłonięcia indywidualnego sklepu przez pasaż: pasaże będące zbiorem całkowicie niezależnych sklepów http://www.wielkiezakupy.pl pasaże całkowicie wchłaniające ofertę indywidualnego sklepu http://zakupy.wp.pl pasaże mieszane, będące pewną kombinacją obu powyższych rozwiązań 49
schemat funkcjonowania pasażu NABYWCA 6. DOSTAWA 9. AWIZACJA 4. POTWIERDZENIE 1. ZAMÓWIENIE MAGAZYN PASAŻ 2. POWIADOMIENIE 4. POWIADOMIENIE 9. POWIADOMIENIE ADMINISTRATOR 2. ZAMÓWIENIE 3. POTWIERDZENIE 8. POTWIERDZENIE 7. AWIZACJA 50 5. ZAMÓWIENIE SKLEP W PASAŻU
porównywarki cen porównywarki cen serwis Internetowy służący do natychmiastowego porównania ofert cen sklepów Internetowych 51
sklep Internetowy - jako reprezentant e-commerce porównywarki serwisy aukcyjne sklep Internetowy wyszukiwarki pasaże handlowe serwisy ogłoszeniowe 52
sklep Internetowy - co sprzedawać I. Na podstawie wyników badań e-commerce: książki muzyka, film, multimedia ubrania (szczególnie bielizna), biżuteria, kosmetyki sprzęt komputerowy sprzęt AGD i RTV 53
sklep Internetowy - co sprzedawać II. analiza SWOT na czym się znasz (może np. pracowałeś w tradycyjnym sklepie komputerowym) do jakich towarów możesz mieć dostęp analiza konkurencji (są branże bardzo konkurencyjne na których działają e-sklepy z dużym doświadczeniem, dużą bazą lojalnych klientów, kapitałem i know-how z którymi trudno konkurować) 54
Z1. NISZA sklep Internetowy - co sprzedawać złote reguły na początku lepiej wybierać niszę czyli wąską branżę w której możemy się specjalizować (np. kosmetyki vs. kosmetyki naturalne, zabawki vs. pluszowe misie, ). Badania wskazująże klienci generalnie preferują zakupy w wyspecjalizowanych sklepach. - będziemy mieć mniejszą konkurencję, - łatwiej będzie nam zbudować grupę stałych klientów, - będziemy mogli skupić się na stałym rozszerzaniu asortymentu 55 z danej grupy towarów i powoli budować nasz biznes.
Z2. MARŻA sklep Internetowy - co sprzedawać złote zasady na początku zawsze sprzedaż nie jest duża trzeba to kompensować marżą aby pokryć koszty własne zbyt wysoka marża (->cena) odstraszy klientów są branże z definicji nisko-marżowe (np. AGD-RTV, książki) tylko duża sprzedaż przyniesie zyski (efekt skali) duże koszty Podejście do marży jest bardzo istotnym elementem wyboru branży 56
sklep Internetowy - co sprzedawać złote zasady Z3. KAPITAŁ Choć sklep internetowy kojarzy się większości z niskimi kosztami istnieją branże, w których kapitał stanowi dużą barierę. Można tutaj wymienić np. artykuły spożywcze (supermarkety Internetowe). Aby uruchomić taki sklep potrzebne będzie znacznie więcej pieniędzy (chociażby na własny transport, czy też logistykę) niż w przypadku e-sklepu na przykład dla wędkarzy. 57
sklep Internetowy - co potrzebujemy do założenia sklepu zarejestrowana działalność gospodarcza (posiadać NIP, REGON, siedzibę, firmowe konto bankowe, ) serwer i domena oprogramowanie sklepowe i grafika kontakt z dostawcami wiedza / know-how dużo samozaparcia (efekty NA PEWNO nie będą natychmiastowe, 58 proces zdobywania klientów i budowanie ich zaufania trwa długo)
sklep Internetowy - wybór domeny domena składa się z nazw oddzielonych kropkami każda z nazw domenowych może zawierać litery, cyfry lub znak '-', a wielkie i małe litery nie są odróżniane pierwsza z prawej nazwa domeny (nie zakończona kropką) jest domeną najwyższego rzędu (ang. TLD, Top Level Domain): - domeny krajowe (.pl - Polska,.uk Wielka, Brytania,.de - Niemcy, ) - domeny podstawowe (.com,.org,.gov,.edu,.eu) 59
sklep Internetowy - wybór domeny jeżeli posiadamy domenę o adresie: adres-strony.com.pl i chcemy uruchomić sklep interntowy to zakładamy dla tego sklepu subdomenę o nazwie sklep adres naszego sklepu będzie następujący: sklep.adres-strony.com.pl 60
sklep Internetowy - wybór domeny domena - jak wybrać nazwę domeny? domena i marka - podstawowy majątek firmy domena i marka najkorzystniej wybrać tą związaną z nazwą domena i marka czasami bardziej opłaca się wykreowanie zupełnie nowej wirtualnej marki 61 decyzja zależy od sytuacji i potrzeb
sklep Internetowy - wybór domeny KILKA ZASAD: im nazwa krótsza tym lepsza www.wp.pl nazwa winna identyfikować jednoznacznie firmę www.empik.pl warto rozważyć rejestrację domeny.com najkorzystniejsza nazwa identyczna w języku polski i angielskim łatwa do zapamiętania 62
sklep Internetowy - wybór strategii strategia cenowa najczęściej stosowana w e-commerce ze względu na charakter działalności, gdzie jesteśmy pośrednikiem handlowym sposób myślenia i działania, które podkreślają kluczową rolę ceny na rynku - strategia penetracji rynku (niskie ceny licząc, duża sprzedaż, w krótkim czasie duży udział w rynku) - strategia prestiżowa (skupiamy się na wybranej grupie, wyższe ceny, max. zysk z poj. trans.) - strategia dominacji 63 (obniżanie kosztów, nie zmniejszając marży, duzi gracze eliminują konk.)
sklep Internetowy - struktura serwisu Prosta reprezentacja trójwarstwowej architektury Warstwa prezentacji Warstwa biznesowa 64 Warstwa danych
sklep Internetowy - struktura serwisu warstwa prezentacji - składa się z elementów interfejsu użytkownika, które odpowiadają za obsługę interakcji użytkownika z warstwą biznesową warstwa biznesowa - (zwana również warstwą pośrednią ) przyjmuje żądania z warstwy prezentacji i przekazuje wyniki działania programu do warstwy prezentacji warstwa danych - (zwana również bazodanową ) jest odpowiedzialna za zarządzanie danymi aplikacji i za udostępnianie ich na żądanie warstwy biznesowej 65
sklep Internetowy - struktura serwisu 1 7 Internet Trójwarstwowa architektura aplikacji WWW zaimplementowana w systemie serwera WWW 2 6 Warstwa prezentacji 3 Warstwa biznesowa 5 66 4 Warstwa danych
sklep Internetowy - wybór rozwiązania Generalnie, wyróżnić można trzy podstawowe warianty przy tworzeniu oprogramowania dla sklepu: darmowe oprogramowanie sklepowe rozwiązania pudełkowe sklepy wdrażane indywidualnie 67
sklep Internetowy - wybór rozwiązania darmowe oprogramowanie sklepowe przykład: OSCommerce, czy nowo powstający Magento Commerce zalety: darmowe, ale informatyk, grafik, serwer wady: standardowe szablony, zmiana oprogramowania dodatkowy koszt 68 Takie rozwiązanie dobre jako punkt startowy
zalety: sklep Internetowy - wybór rozwiązania rozwiązania pudełkowe (gotowe rozwiązania) przykład: sklep Internetowy SOTEeSKLEP 4.0 (by Ogicom) relatywnie tanie (do kilkuset do kilku tyś. zl), szybkie w implementacji, integracja sklepu i grafiki w cenie rozwiązania standardowo wiele interfejsów wady: czasem brak wymaganych funkcjonalności (zamknięte rozwiązanie) przygotowanie dodatkowych funkcji kosztowne (często przewyższa ) ROZWIĄZANIE POLECANE JAKO KOLEJNY ETAP PO WYKORZYSTANIU DARMOWEGO 69 OPROGRAMOWANIA LUB DLA FIRM STARTUJĄCYCH I POWAŻNIE MYŚLĄCYCH O ROZWOJU E-COMMERCE
sklep Internetowy - wybór rozwiązania sklepy wdrażane indywidualnie (rozwiązania pod klucz ) przykład: www.empik.com, www.amazon.com, zalety: oprogramowanie przygotowane pod indywidualne potrzeby dostępny rozwój oprogramowania, opieka serwisowa dostawcy wady: rozwiązanie drogie (dla zasobnych klientów) zły projekt spowoduje poważne konsekwencje wymaga zazwyczaj własnych zasobów IT (ludzie, sprzęt) ROZWIĄZANIE POLECANE DUŻYM GRACZOM I MNIEJSZYM FIRMOM POWAŻNIE MYŚLĄCYM O ROZWOJU E-COMMERCE 70
sklep Internetowy - logistyka pełny magazyn (zazwyczaj właściciel posiada sklep tradycyjny, kosztowne rozwiązanie ale można od razu wysyłać towary) całkowity brak magazynu (ang. just-in-time) (zamawiamy u dostawcy zaraz po zamówieniu od klienta, dłuższa realizacja, koszt przesyłki) podręczny magazyn (najpopularniejsze rozwiązanie) (magazyn najczęściej sprzedawanych towarów, szybko/wolno) dropshipping (u nas mniej popularne) (hurtownia, producent, importer wysyła towar do klienta w imieniu 71 sklepu Internetowego)
sklep Internetowy - obliczamy zyski, kalkulacja wskaźnik konwersji - ilość osób, która dokona zakupu na 100 odwiedzających w Twoim sklepie, wyrażony w procentach, wskaźnik konwersji w przeciętnym sklepie w Polsce można oszacować na około 1-2% marża - różnica pomiędzy ceną sprzedaży, a ceną zakupu, w Internecie zazwyczaj wahają się od kilku kilkudziesięciu % koszty początkowe - koszty jakie poniesiesz, zanim uruchomisz e-sklep koszty stałe - koszty jakie będziesz musiał ponosić cyklicznie (miesięcznie) 72
bezpieczeństwo rozwiązań IT w IT wyróżnia się dwie klasy zagrożeń związanych z bezpieczeństwem i ochroną danych: zagrożenia wywołane działalnością człowieka -świadome (włamania do systemów, kradzież danych, ) - nieświadome (zaniedbania, lekkomyślność, ) problemy nie związane bezpośrednio z działaniami człowieka - awarie sprzętu - awarie sieci teleinformatycznych - klęski żywiołowe 73
bezpieczeństwo rozwiązań IT najczęściej stosowane formy zabezpieczeń w IT przeprowadzenie identyfikacji, uwierzytelnienia oraz sprawdzenie uprawnień użytkowników w zakresie dostępu do zasobów systemu komputerowego zabezpieczenia programowe przed modyfikacją lub zniszczeniem danych fizyczne zabezpieczenie miejsc przechowywania i przetwarzania danych przed zagrożeniami naturalnymi i stworzonymi przez człowieka właściwe procedury organizacyjne w zakresie ochrony danych zabezpieczenia prawne (np. ustawa o ochronie danych osobowych) 74
bezpieczeństwo rozwiązań IT PROGRAMOWE ZABEZPIECZNIA DANYCH: SZYFROWANIE (kryptografia) - polega na kodowaniu danych dla ukrycia ich postaci źródłowej, co nawet w przypadku ich odczytu/przechwycenia w czasie transmisji uniemożliwia ich prawidłową interpretację ZABEZPIECZENIA ANTYWIRUSOWE - programy antywirusowe PROGRAMY POMOCNICZE - badają sumy kontrolne, podpis elektroniczny PAKIETY TYPU FIREWALL (zapory ogniowe) - programowe lub/i sprzętowe RAPORTOWANIE - dziennik zdarzeń w systemie (identyfikacja kto i co) KOPIOWANIE i ARCHIWIZOWANIE DANYCH - procedury backup&restore 75
rodzaje płatności w e-commerce PODZIAŁ PŁATNOŚCI ZA TOWARY KUPOWANE W INTERNECIE ZE WZGLĘDU NA WARTOŚĆ POJEDYNCZEJ TRANSAKCJI: mikropłatności (ang. micropayments) - płatności 1-80 zł, wymagają podstawowych zabezpieczeń (płatność za oprogramowanie, dostęp do serwisów, artykułów, płatność za drobne zakupy) + SMSy minipłatności (ang. minipayments) - od 80 do 800 zł, wymagają zapewnienia pełnego bezpieczeństwa, w tych granicach odbywa się znaczna część płatności w Internecie makropłatności (ang. macropayments) - powyżej 800 zł (komputery, AGD/RTV), problem zabezpieczenia transakcji jest tu priorytetowy 76
rodzaje płatności w e-commerce RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH: POBRANIE: - ciągle popularny rodzaj płatności - niski koszt dla sklepu (płaci klient) - dla klientów, którzy są nieufni w stosunku do płatności elektronicznych - minus dla sklepu: klient może odmówić przyjęcia przesyłki ZWYKŁY PRZELEW (bank, poczta): - w Polsce bardzo popularny sposób realizacji płatności - klient płaci w ciemno - dla sklepu koszt znikomy (musi mieć tylko konto w banku) 77
rodzaje płatności w e-commerce RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH: PRZELEW BŁYSKAWICZNY: - pojawił się z powstaniem banków internetowych - po decyzji zakupowej klient od razu jest przekierowany na stronę banku - pieniądze w sklepie są w ciągu kilku godzin - współpraca sklepu bezpośrednio z bankiem lub systemami płatności - banki pobierają niewielką prowizję - Pekao24Przelew w Pekao S.A., mtransfer w mbank 78
rodzaje płatności w e-commerce RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH: PŁATNOŚC KARTĄ (kredytową): - nie jest to nowa forma płatności ale wciąż niezbyt popularna w Polsce - szybki rozwój przelewu błyskawicznego ogranicza wykorzystanie kk. - sklep płaci prowizję do 3% - problemy z kartami kredytowymi (możliwość kradzieży) - autoryzacja płatności kartą przez Ecard.pl oraz Polcard.pl 79
rodzaje płatności w e-commerce model autoryzacji płatności kartą kredytową: realizacja zamówienia decyzja o zakupie KLIENT SSL nr karty kredytowej i inne dane klienta SSL weryfikacja ONLINE nr karty kredytowej i inne dane SKLEP INTERNETOWY CENTRUM AUTPORYZACJI Ecard, Polcard potwierdzenie autoryzacji OFFLINE 80 BANKI (wydające karty kredytowe)
rodzaje płatności w e-commerce RODZAJE PŁATNOŚCI W SKLEPACH INTERNETOWYCH: SYSTEMY PŁATNOŚCI: pośredniczą w dokonywaniu płatności między klientem a sklepem - WSZYSTKIE rodzaje płatności skupione w jednym miejscu - sklep nie musi uzgadniać warunków z serwisami autoryzacyjnymi i bankami - prowizje od KAŻDEGO rodzaju płatności - przykłady: Allpay.pl Payu.pl Platnosci.pl Przelewy24.pl 81
rodzaje płatności w e-commerce wybór rodzaju płatności dostępnych w Twoim sklepie: najlepiej oferować jak najszerszy wachlarz możliwości: - pobranie - zwykłe przelewy / błyskawiczne przelewy - karty kredytowe - usługi klasy Premium SMS należy zwrócić uwagę na prowizje pobierane przez: - banki - centra autoryzacji (ecard.pl, polcard.pl) - systemy płatności (platności.pl) bezpieczeństwo jako priorytet - informujemy na stronie o zastosowanych zabezpieczeniach - informujemy iż w przypadku płatności kartą nr karty nie jest znany w sklepie 82
bezpieczeństwo w e-commerce kryptografia na usługach e-commerce: zachowanie tajności - bezpieczne szyfrowanie wiadomości i ich przesyłanie uwierzytelnienie nadawcy - weryfikacjęźródła informacji i jednoczesne zidentyfikowanie nadawcy wiadomości (nie może on później wyprzeć się, że wiadomość nie pochodzi od niego) zachowanie integralności przesyłki - pewność, że nikt nie ingerował w treść kryptografię dzielimy na symetryczną niesymetryczną 83
bezpieczeństwo w e-commerce najważniejsze zastosowania kryptografii asymetrycznej: szyfrowanie podpis elektroniczny - nadawca podpisuje przesyłkę swoim kluczem prywatnym, a następnie - koduje całość przekazu kluczem publicznym odbiorcy (opcjonalne) zalety (właściwości) podpisu elektronicznego: - zachowanie integralności przesyłanych danych - jednoznacznie można określić tożsamość osoby podpisującej PKI (ang. Public Key Infrastructure) - Infrastruktura Klucza Publicznego. Jest to szeroko pojęty kryptosystem, w skład którego wchodzą urzędy certyfikacyjne (CA), urzędy rejestracyjne 84 (RA), subskrybenci certyfikatów (użytkownicy),sw i HW
bezpieczeństwo w e-commerce CERTYFIKAT jest podstawowym środkiem świadczącym o wiarygodności serwisu e-commerce certyfikat w kryptografii to dane podpisane cyfrowo przez stronę, której ufamy (ang. Certificate Authority). Dane te (certyfikat) zawierają takie informacje jak: - klucz publiczny właściciela certyfikatu, - nazwa zwyczajowa (np. imię i nazwisko, pseudonim, nazwa firmy) - nazwa organizacji - jednostka organizacyjna - zakres stosowania (podpisywanie, szyfrowanie, autoryzacji dostępu itp.) - czas w jakim certyfikat jest ważny, - informacje o wystawcy certyfikatów, - inne 85
bezpieczeństwo w e-commerce na szczęście dla nas (użytkowników końcowych) wszystkie etapy dotyczące szyfrowania i podpisów elektronicznych przebiegają automatycznie z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania: SSL/HTTPS - przeglądarki Internetowe podpisy elektroniczne - klienci poczty elektronicznej 86
bezpieczeństwo w e-commerce w sklepach Internetowych protokołem SSL zabezpieczane są: strona logowania w sklepie strona zakładania nowego konta w sklepie strona składania zamówienia w sklepie płatności CERTYFIKAT w sklepie (w serwisie www) warto mieć (koszt kilkaset złotych) jeśli podchodzimy poważnie do kwestii bezpieczeństwa. Certyfikat wystawiony przez uznane centrum certyfikacji podnosi prestiż serwisu e-commerce, gwarantując klientowi iż łącząc się z takim sklepem nawiąże bezpieczne połączenia a druga strona jest tą za którą się podaje. 87