APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-8527/2013

APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-8527/2013 Rury stabilizowane FIBER Stabi Glass PP-R/PPR-GF/PP-R i FIBER BASALT PLUS PP-RCT/PP-RCT+BF/PP-RCT systemu EKOPLASTIK PPR WARSZAWA

Aprobata techniczna została opracowana w Zakładzie Aprobat Technicznych przez mgr inż. Izabellę RYCAJ Projekt okładki: Ewa Kossakowska GW X Kopiowanie aprobaty technicznej jest dozwolone jedynie w całości Wykonano z oryginałów bez opracowania wydawniczego Copyright by Instytut Techniki Budowlanej Warszawa 2013 ISBN 978-83-249-6873-2 Dział Upowszechniania Wiedzy 02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21, tel.: 22 843 35 19 Format: pdf Wydano w listopadzie 2013 r. Zam. 613/2013

Seria: APROBATY TECHNICZNE APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-8527/2013 Na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania (Dz. U. Nr 249, poz. 2497), w wyniku postępowania aprobacyjnego dokonanego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie, na wniosek firmy : WAVIN Metalplast-Buk Sp. z o.o. ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobów pod nazwą: Rury stabilizowane FIBER Stabi Glass PP-R/PPR-GF/PP-R i FIBER BASALT PLUS PP-RCT/PP-RCT+BF/PP-RCT systemu EKOPLASTIK PPR w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który stanowi integralną część niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Termin ważności: 10 lipca 2018 r. Załącznik: Postanowienia ogólne i techniczne D Y R E K T O R z up. Zastępca Dyrektora ds. Współpracy z Gospodarką Marek Kaproń Warszawa, 10 lipca 2013 r. Aprobata Techniczna ITB AT-15-8527/2013 jest nowelizacją Aprobaty Technicznej ITB AT-15-8527/2010. Dokument Aprobaty Technicznej ITB AT-15-8527/2013 zawiera 15 stron. Tekst tego dokumentu można kopiować tylko w całości. Publikowanie lub upowszechnianie w każdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej wymaga pisemnego uzgodnienia z Instytutem Techniki Budowlanej.

AT-15-8527/2013 str. 2/15 Z A Ł Ą C Z N I K POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT APROBATY... 3 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA... 4 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA... 5 3.1. Surowce i materiały... 5 3.2. Właściwości techniczne... 6 3.3. Znakowanie... 9 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT... 9 4.1. Pakowanie... 9 4.2. Przechowywanie... 10 4.3 Transport... 10 5. OCENA ZGODNOŚCI... 10 5.1. Zasady ogólne... 10 5.2. Wstępne badanie typu... 11 5.3. Zakładowa kontrola produkcji... 11 5.4. Badania gotowych wyrobów... 11 5.5. Częstotliwość badań... 12 5.6. Metody badań... 12 5.7. Pobieranie próbek do badań... 12 5.8. Ocena wyników badań... 13 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE... 13 7. TERMIN WAŻNOŚCI... 14 INFORMACJE DODATKOWE... 14

AT-15-8527/2013 str. 3/15 1. PRZEDMIOT APROBATY Przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej ITB są rury stabilizowane FIBER Stabi Glass PP-R/PPR-GF/PP-R z warstwą zbrojoną włóknem szklanym oraz rury FIBER BASALT PLUS PP-RCT/PP-RCT+BF/PP-RCT z warstwą zbrojoną włóknem bazaltowym, systemu EKOPLASTIK PPR, produkowane w zakładzie produkcyjnym firmy WAVIN-Ekoplastik s.r.o., Rudec 848, 277 13, Kostelec nad Labem, mieszczącym się w Do Čertous 2659/12, 193 00 Horní Počernice, Praga 9, której upoważnionym przedstawicielem w Polsce jest firma Wavin Metalplast-Buk Sp. z o.o, ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk. Rury FIBER Stabi Glass zbudowane są z trzech koncentrycznie ułożonych warstw: - wewnętrznej i zewnętrznej z jednorodnego tworzywa - polipropylenu PP-R80, - środkowej z polipropylenu PP-R80 zbrojonego włóknem szklanym. Warstwa środkowa (zbrojona) stanowi 33,3% grubości ścianki. Zbrojenie warstwy stanowi włókno szklane w ilości 20% wagowo. Rury FIBER BASALT PLUS zbudowane są z trzech koncentrycznie ułożonych warstw: - wewnętrznej i zewnętrznej z jednorodnego tworzywa - polipropylenu PP-RCT, - środkowej z polipropylenu PP-RCT zbrojonego włóknem bazaltowym. Warstwa środkowa (zbrojona) włóknem bazaltowym stanowi 33,3% grubości ścianki wagowo. Wymiarowo rury FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS odpowiadają rurom jednorodnym (homogenicznym) serii S 2,5, S 3,2 oraz S 4 wg normy PN-EN ISO 15874-2:2013. Aprobata obejmuje: - rury FIBER Stabi Glass serii wymiarowej S 2,5 o średnicach zewnętrznych od Ø 20 do Ø 63 mm i serii S 3,2 o średnicach zewnętrznych od Ø 75 do Ø 125 mm, barwy szarej z pomarańczowym paskiem wzdłużnym, - rury FIBER BASALT PLUS serii wymiarowej S 3,2 o średnicach zewnętrznych od Ø 20 do Ø 63 mm i serii S 4,0 o średnicach zewnętrznych od Ø 75 do Ø 125 mm, barwy szarej z brązowym paskiem wzdłużnym. Rury FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS na życzenie odbiorcy mogą mieć inne barwy. Rury FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS produkowane są w odcinkach prostych, o długości 4 m. Wymagane właściwości techniczne rur FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS objętych Aprobatą, podano w p. 3.

AT-15-8527/2013 str. 4/15 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA Rury FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS są przeznaczone do wykonywania instalacji zimnej i ciepłej wody użytkowej oraz centralnego ogrzewania. Mogą być stosowane również w instalacjach klimatyzacyjnych. Parametry pracy rur objętych Aprobatą w określonych instalacjach z uwzględnieniem rozkładu temperatur i czasów pracy w ciągu 50-letniego okresu pracy instalacji przedstawiono w tablicach 1, 2 i 3. Tablica 1 Rodzaj instalacji Instalacja zimnej wody zastosowania 1 3/ (instalacja ciepłej wody użytkowej) zastosowania 2 3/ (instalacja ciepłej wody użytkowej) zastosowania 4 3/ (instalacja c.o. płaszczyznowego) zastosowania 5 3/ (instalacja c. o.) Temp. pracy t rob, C Czas pracy t rob, lata Temp. maksymalna t max, C Czas pracy t max, lata Dopuszczalna temperatura awarii t a 2/, C Dopuszczalny czas pracy t a, h 5 t 20 50 - - - - 60 1/ 49 80 1 95 100 70 1/ 49 80 1 95 100 20 40 60 1/ 20 60 80 1/ 2,5 plus 20 plus 25 14 plus 25 plus 10 70 2,5 100 100 90 1 100 100 1/ temperatury przyjmowane jako obliczeniowe (projektowe). 2/ temperatura awaryjna dotyczy okresów awarii instalacji (np. sterowania), w których może nastąpić wzrost temperatury do podanej w tablicy 1, w sumarycznym czasie pracy 100 godzin podczas 50 lat eksploatacji instalacji, przy czym jednorazowa ciągła praca w stanie awaryjnym nie powinna przekraczać 3 godzin. 3/ klasy zastosowania zgodnie z normą ISO 10508:2006. Tablica 2 Ciśnienia projektowe p D dla poszczególnych instalacji i klas zastosowania dla rur FIBER Stabi Glass zastosowania 1 zastosowania 2 zastosowania 4 zastosowania 5 Rury serii 2,5 10 8 10 6 Rury serii 3,2 8 6 10 6

AT-15-8527/2013 str. 5/15 Tablica 3 Ciśnienia projektowe p D dla poszczególnych instalacji i klas zastosowania dla rur FIBER BASALT PLUS zastosowania 1 zastosowania 2 zastosowania 4 zastosowania 5 Rury serii 3,2 10 10 10 8 Rury serii 4,0 8 8 8 6 Ciśnienie projektowe przy przesyłaniu wody o temperaturze 20 C wynosi 20 bar. Rury FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS mogą być zamiennie stosowane z rurami jednorodnymi (homogenicznymi) i rurami zespolonymi (STABI - z wkładką aluminiową) serii S 2,5; S 3,2 i S 4,0 wchodzącymi w skład systemu instalacyjnego EKOPLASTIK PPR, przy uwzględnieniu różnych wartości współczynnika rozszerzalności liniowej każdego typu rur. Rury FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS z kształtkami w systemie EKOPLASTIK PPR łączone są następującymi metodami: - zgrzewania polifuzyjnego kielichowego, - łączenia mechanicznego przy pomocy kształtek przejściowych z gwintem oraz tuleją kołnierzową z nakrętką, - zgrzewania doczołowego w przypadku średnic powyżej 125 mm. Warunki stosowania rur objętych Aprobatą powinny być określone w instrukcjach projektowania i montażu opracowanych przez producenta, zawierających informacje o współczynniku rozszerzalności liniowej tego typu rur. Zgodnie z Atestami Higienicznymi Nr HK/W/0607/01/2010 i HK/W/0166/01/2013, wydanymi przez Państwowy Zakład Higieny w Warszawie, rury objęte Aprobatą spełniają wymagania higieniczne i mogą być stosowane w instalacjach wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Wykonywanie instalacji z rur objętych Aprobatą powinno być zgodne z normą PN- ENV 12108:2002. 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA 3.1. Surowce i materiały Podstawowym surowcem stosowanym przy produkcji rur FIBER Stabi Glass powinien być kopolimer statystyczny (Random Copolimer) polipropylenu PP (klasy PP-R80 wg normy DIN 8077).

AT-15-8527/2013 str. 6/15 Podstawowym surowcem stosowanym przy produkcji rur FIBER BASALT PLUS powinien być kopolimer statystyczny o podwyższonej odporności cieplnej PP-RCT (wg PN- EN ISO 15874-2:2013). Do produkcji wyrobów objętych mniejszą Aprobatą powinien być używany pierwotny surowiec z oryginalnych opakowań producenta. Surowiec powinien mieć postać regularnego twardego granulatu o jednolitej barwie. Nie mogą występować zbrylenia, wtrącenia i zanieczyszczenia. Granulat powinien być dostarczany w opakowaniach lub pojemnikach zabezpieczających go przed wpływami atmosferycznymi i zawilgoceniem. Do warstwy środkowej rur może być dodawany surowiec wtórny otrzymany z własnej produkcji rur. Włókno szklane oraz bazaltowe, stanowiące zbrojenie w warstwie środkowej ścianki rury, powinno być pokryte substancją poprawiającą adhezję tworzywa z włóknem. Warstwa środkowa (zbrojona) powinna być wykonywana metodą koekstruzji z uprzednio przygotowanego granulatu, zawierającego polipropylen oraz włókno szklane lub bazaltowe w ustalonych proporcjach wagowych. Przydatność do produkcji oraz właściwości i klasyfikacja granulatu powinny być dokumentowane świadectwami producentów granulatu, dostarczanymi wraz z każdą dostawą. Wymagane właściwości polipropylenu używanego do produkcji rur podano w tablicy 4. Tablica 4 Poz. Właściwości Wymagania Metody badań 1 Masowy wskaźnik szybkości płynięcia MFR g/10 min (230 C, 5 kg) 1,1 1,5 w przypadku rur FIBER Stabi Glass 0,8 1,3 w przypadku rur FIBER BASALT PLUS 2 Gęstość, g/cm 3 0,9 PN-EN ISO 1133-1:2011 PN-EN ISO 1183-1:2013 3.2. Właściwości techniczne 3.2.1. Właściwości techniczne rur FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS. Wymagane właściwości techniczne rur FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS podano w tablicy 5.

AT-15-8527/2013 str. 7/15 Tablica 5 Poz. Właściwości techniczne Wymagania Metody badań 1 Wygląd zewnętrzny i barwa p. 3.2.1.1 p. 5.6.1 2 Wymiary p. 3.2.1.2 PN-EN ISO 3126:2006 3 Masowy wskaźnik szybkości płynięcia MFR p. 3.2.1.3 PN-EN ISO 1133-1:2011 4 Skurcz wzdłużny 2% p. 3.2.1.4 5 Udarność (w 0 C) 6 Wytrzymałość na ciśnienie wewnętrzne H 50 1 m bez pęknięć poniżej wysokości spadania 0,5 m p. 3.2.1.5 PN-EN ISO 2505:2006 p. 5.6.2 PN-EN 1411:1998 typ ciężarka - d 90, masa ciężarka: d 20 mm 0,25 kg d 25 mm 0,5 kg d 32 mm 0,8 kg d 40 mm 1,25 kg d 50 mm 2,0 kg d 63 mm 3,2 kg PN-EN ISO 1167-1 i 2:2007 p. 5.6.3 7 Szczelność połączeń p. 3.2.1.6 p. 5.6.4 3.2.1.1. Wygląd zewnętrzny i barwa. Powierzchnie wewnętrzne i zewnętrzne rur powinny być gładkie, bez pęcherzy, zapadnięć, rys i obcych wtrąceń. Barwa rur powinna być jednolita na całej powierzchni pod względem odcienia i intensywności. 3.2.1.2. Wymiary. Wymiary rur FIBER Stabi Glass powinny być zgodne z podanymi w tablicy 6. Nominalna średnica zewnętrzna DN Średnica zewnętrzna i tolerancja Tablica 6 Grubość ścianki (całkowita) i tolerancja Seria S 2.5 Seria 3,2 20 20,0 +0,3/-0 3,4 +0,5/ - 25 25,0 +0,3/-0 4,2 +0,6/ - 32 32,0 +0,3/-0 5,4 +0,7/ - 40 40,0 +0,4/-0 6,7 +0,8/ - 50 50,0 +0,5/-0 8,3 +1,0/-0-63 63,0 +0,6/-0 10,5 +1,2/-0-75 75,0 +0,7/-0-10,3 +1,2/-0 90 90,0 +0,9/-0-12,3 +1,4/-0 110 110,0 +1,0/-0-15,1 +1,7/-0 125 125,0 +1,2/-0-17,1 +1,9/-0

AT-15-8527/2013 str. 8/15 Wymiary rur FIBER BASALT PLUS powinny być zgodne z podanymi w Tablicy 7. Tablica 7 Nominalna Grubość ścianki (całkowita) Średnica zewnętrzna i średnica i tolerancja tolerancja zewnętrzna DN Seria S 3.2 Seria 4,0 20 20.0 + 0.3/-0 2,8 +0,4/-0-25 25.0 + 0.3/-0 3,5 +0,5/-0-32 32.0 + 0.3/-0 4,4 +0,6/-0-40 40.0 + 0.4/-0 5,5 +0,7/-0-50 50.0 + 0.5/-0 6,9 +0,8/-0-63 63.0 + 0.6/-0 8,6 +1,0/-0-75 75,0 +0,7/-0-8,4 +1,0/-0 90 90,0 +0,9/-0-10,1 +1,2/-0 110 110,0 +1,0/-0-12,3 +1,4/-0 125 125,0 +1,2/-0-14,0 +1,6/-0 Grubość warstwy zbrojonej (środkowej) powinna wynosić 33,3% całkowitej grubości ścianki rury. Warstwy wewnętrzna, zewnętrzna i środkowa, powinny być rozłożone równomiernie w przekroju poprzecznym rury. 3.2.1.3. Masowy wskaźnik szybkości płynięcia. Masowy wskaźnik szybkości płynięcia MFR surowca pobranego z wyrobu nie powinien zmienić się więcej niż ± 30% w stosunku do MFR surowca przy zachowaniu wartości podanych w p. 3.1. 3.2.1.4. Skurcz wzdłużny. Odcinki rur wygrzewane w komorze cieplnej w temperaturze 135 C, po wyjęciu z komory i ostudzeniu do temperatury 23 ± 2 C nie powinny wykazywać skurczu wzdłużnego większego niż 2%. Na powierzchni badanych próbek nie powinny występować rysy, pęcherze i rozwarstwienia. 3.2.1.5. Wytrzymałość rur na ciśnienie wewnętrzne. Przy parametrach podanych w tablicy 8 badany zestaw złożony z rur i kształtek nie powinien utracić szczelności, rury nie powinny odkształcić się w sposób widoczny okiem nieuzbrojonym oraz wykazywać pęknięć. Tablica 8 Środowisko badania Powietrze lub woda Czas ekspozycji, godz Temperatura badania, ºC Naprężenie obwodowe, MPa (rury FIBER Stabi Glass) Naprężenie obwodowe, MPa (rury FIBER BASALT PLUS) 1 20 16 16 1000 95 3,5 3,8 8760 110 1,9 2,6

AT-15-8527/2013 str. 9/15 3.2.1.6. Szczelność połączeń. Połączenia rur objętych Aprobatą z kształtkami z PP-R powinny spełniać wymagania normy PN-EN ISO 15874-5:2004. 3.2.1.7. Wpływ na jakość wody. Rury objęte Aprobatą powinny być objęte Atestem Higienicznym wydanym przez Państwowy Zakład Higieny w Warszawie, stwierdzającym, że mogą być stosowane w instalacjach wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 3.3. Znakowanie Na powierzchni rur powinny być umieszczone trwałe napisy z powtarzalnością co 1 metr, czytelne nieuzbrojonym okiem, zawierające co najmniej: - nazwę producenta i systemu wavin EKOPLASTIK - nazwę, symbol wyrobu i typ surowca FIBER; PPR/PPR-GF/PPR lub FIBER BASALT PLUS, PP-RCT/PP-RCT+BF/PP-RCT - wymiar (średnicę x grubość ścianki) w mm - serię wymiarową - klasę zastosowania i ciśnienie - kody produkcyjne data, godzina i minuta, nr linii produkcyjnej, nr serii. 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT 4.1. Pakowanie Rury w odcinkach prostych powinny być ułożone równolegle w wiązki. Każda wiązka powinna być opakowana w rękaw foliowy. Wiązki mogą być również paletyzowane. Do każdego opakowania powinna być dołączona informacja zawierająca co najmniej następujące dane: nazwę i symbol wyrobu, nazwę i adres producenta, ilość m rury, numer Aprobaty Technicznej ITB AT-15-8527/2013, numer i datę wystawienia krajowej deklaracji zgodności, znak budowlany. Sposób oznakowania wyrobów znakiem budowlanym powinien być zgodny z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów

AT-15-8527/2013 str. 10/15 deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. nr 198/2004, poz. 204, z późniejszymi zmianami). 4.2. Przechowywanie Wyroby, opakowane według p. 4.1, należy przechowywać w sposób zabezpieczający je przed uszkodzeniem lub zniszczeniem. 4.3. Transport Wyroby, opakowane według p. 4.1, powinny być przewożone w sposób zabezpieczający je przed uszkodzeniem i zniszczeniem określony w instrukcji transportowania opracowanej przez Producenta. 5. OCENA ZGODNOŚCI 5.1. Zasady ogólne Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 p. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-8527/2013 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198/2004, poz. 2041, z późniejszymi zmianami) oceny zgodności rur stabilizowanych FIBER Stabi Glass PP-R/PPR-GF/PP-R i FIBER BASALT PLUS PP-RCT/PP-RCT+BF/PP-RCT systemu EKOPLASTIK PPR z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-8527/2013 dokonuje producent (lub jego upoważniony przedstawiciel) mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosując system 4. W przypadku systemu 4 oceny zgodności, Producent może wystawić krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-8527/2013 na podstawie: a) wstępnego badania typu przeprowadzonego przez producenta lub na jego zlecenie, b) zakładowej kontroli produkcji. Do czasu ustalenia przez Komisję Europejską wymaganych właściwości, jakie powinny mieć wyroby kontaktujące się z wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi, które podlegać

AT-15-8527/2013 str. 11/15 będą w tym zakresie systemowi 1+ oceny zgodności, należy stosować się do postanowień rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61/2007, poz. 417). 5.2. Wstępne badanie typu Wstępne badanie typu jest badaniem potwierdzającym wymagane właściwości techniczno użytkowe, wykonywanym przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu. Wstępne badanie typu rur stabilizowanych FIBER Stabi Glass i FIBER BASALT PLUS objętych Aprobatą obejmuje: - wymiary, - wygląd zewnętrzny i barwę, - masowy wskaźnik szybkości płynięcia MFR, - skurcz wzdłużny, - udarność, - wytrzymałość rur na ciśnienie wewnętrzne, - szczelność połączeń. Badania, które w postępowaniu aprobacyjnym były podstawą do ustalenia właściwości techniczno użytkowych wyrobów objętych Aprobatą, stanowią wstępne badanie typu w ocenie zgodności. 5.3. Zakładowa kontrola produkcji Zakładowa kontrola produkcji obejmuje: 1) specyfikację i sprawdzanie surowców i materiałów, 2) kontrolę i badania w procesie wytwarzania oraz badania gotowych wyrobów (p. 5.4), prowadzone przez Producenta zgodnie z ustalonym planem badań oraz według zasad i procedur określonych w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji, dostosowanych do technologii produkcji i zmierzających do uzyskania zestawu wyrobów o wymaganych właściwościach. Kontrola produkcji powinna zapewniać, że wyroby są zgodne z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-8527/2013. Wyniki kontroli produkcji powinny być systematycznie rejestrowane. Zapisy rejestru powinny potwierdzać, że wyroby spełniają kryteria oceny zgodności. Poszczególne wyroby lub partie wyrobów i związane z nimi szczegóły produkcyjne muszą być w pełni możliwe do identyfikacji i odtworzenia. 5.4. Badania gotowych wyrobów 5.4.1. Program badań. Program badań obejmuje: a) badania bieżące,

AT-15-8527/2013 str. 12/15 b) badania okresowe. 5.4.2. Badania bieżące. Badania bieżące obejmują sprawdzenie: a) wyglądu zewnętrznego i barwy, b) wymiarów, c) skurczu wzdłużnego, d) udarności, f) wytrzymałości rur na ciśnienie wewnętrzne (próba 1 godz. temp. 20 C). 5.4.3. Badania okresowe. Badania okresowe obejmują sprawdzenie wytrzymałości rur na ciśnienie wewnętrzne (próba 1000 godz. temp. 95 C). 5.5. Częstotliwość badań Badania bieżące powinny być wykonywane zgodnie z ustalonym planem badań, ale nie rzadziej niż dla każdej partii wyrobów. Wielkość partii wyrobów powinna być określona w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji. Badania okresowe należy wykonywać nie rzadziej niż raz na rok. 5.6. Metody badań 5.6.1. Wygląd zewnętrzny i barwa. Oględziny wyrobów objętych Aprobatą należy wykonywać nieuzbrojonym okiem, w świetle rozproszonym, z odległości 0,5 m. 5.6.2. Skurcz wzdłużny. Badanie wykonuje się zgodnie z normą PN-EN ISO 2505:2006 przy parametrach : - temperatura 135 C, - w przypadku e 8 mm czas 60 min, - w przypadku 8 mm < e 16 mm czas 120 min. 5.6.3. Wytrzymałość rur na ciśnienie wewnętrzne. Badanie wykonuje się zgodnie z normą PN-EN ISO 1167-1 i 2:2007. 5.6.4. Szczelność połączeń. Badania wykonuje się zgodnie z normami PN-EN ISO 1167-1 i 2:2006 i PN-EN 12293:2002. 5.7. Pobieranie próbek do badań Próbki wyrobów do badań należy pobierać losowo, zgodnie z wymaganiami normy PN-83/N-03010.

AT-15-8527/2013 str. 13/15 5.8. Ocena wyników badań Wyprodukowane wyroby należy uznać za zgodne z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, jeżeli wyniki wszystkich badań są pozytywne. 6. USTALENIA FORMALNO PRAWNE 6.1. Niniejsza Aprobata Techniczna ITB zastępuje Aprobatę Techniczną ITB AT-15-8527/2010. 6.2. Aprobata Techniczna AT-15-8527/2013 jest dokumentem stwierdzającym przydatność rur stabilizowanych FIBER Stabi Glass PP-R/PPR-GF/PP-R i FIBER BASALT PLUS PP-RCT/PP-RCT+BF/PP-RCT systemu EKOPLASTIK PPR do stosowania w budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty. Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 p. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881, z późniejszymi zmianami) wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-8527/2013 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. 6.3. Aprobata Techniczna ITB nie narusza uprawnień wynikających z przepisów o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. Nr 119, poz. 1117). Zapewnienie tych uprawnień należy do obowiązków korzystających z niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. 6.4. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych. 6.5. Aprobata Techniczna ITB nie zwalnia producenta od odpowiedzialności za właściwą jakość wyrobów, a także nie zwalnia wykonawców robót budowlanych od odpowiedzialności za właściwe zastosowanie tych wyrobów i prawidłowe wykonanie robót montażowych. 6.6. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych z wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem w budownictwie rur stabilizowanych FIBER Stabi Glass PP-R/PPR-GF/PP-R i FIBER BASALT PLUS PP-RCT/PP-RCT+BF/PP-

AT-15-8527/2013 str. 14/15 RCT systemu EKOPLASTIK PPR należy zamieszczać informację o udzielonej tym wyrobom Aprobacie Technicznej ITB AT-15-8527/2013. 7. TERMIN WAŻNOŚCI Aprobata Techniczna ITB AT-15-8527/2013 jest ważna do 10 lipca 2018 r. Ważność Aprobaty Technicznej ITB może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej Wnioskodawca, lub formalny następca, wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej z odpowiednim wnioskiem nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego dokumentu. KONIEC INFORMACJE DODATKOWE Normy i dokumenty związane PN-EN ISO 1133-1:2011 PN-EN ISO 1183-1:2013 PN-ENV 12108:2002 ISO 10508:2006 PN-83/N-03010 PN-EN ISO 3126:2006 PN-EN ISO 1167-1 i 2: 2007 Tworzywa sztuczne - Oznaczanie masowego wskaźnika szybkości płynięcia (MFR) i objętościowego wskaźnika szybkości płynięcia (MVR) tworzyw termoplastycznych Tworzywa sztuczne - Metody oznaczania gęstości tworzyw sztucznych nieporowatych - Część 1: Metoda zanurzeniowa, metoda piknometru cieczowego i metoda miareczkowa Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych-zalecenia dotyczące wykonania instalacji ciśnieniowych systemów przewodów rurowych do przesyłania ciepłej i zimnej wody pitnej wewnątrz konstrukcji budowli Plastics piping systems for hot and cold water installations. Guidance for classification and design Statystyczna kontrola jakości. Losowy wybór jednostek produktu do próbki Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych-elementy z tworzyw sztucznych-sprawdzanie wymiarów. Rury, kształtki i połączenia z termoplastycznych tworzyw sztucznych do przesyłania płynów - Oznaczanie wytrzymałości na ciśnienie wewnętrzne Cz. 1: Ogólna metoda, Cz. 2: Przygotowanie próbek do badań.

AT-15-8527/2013 str. 15/15 PN-EN ISO 2505:2006 PN-EN ISO 15874-2:2013 PN-EN ISO 15874-5:2005 PN-EN 1411:1998 PN-EN 12293:2002 Rury z tworzyw termoplastycznych Skurcz wzdłużny Metoda i warunki badania. Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do instalacji ciepłej i zimnej wody Polipropylen (PP). Część 2: Rury Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do instalacji ciepłej i zimnej wody Polipropylen (PP). Część 5: Przydatność do stosowania w systemie Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych -- Rury z tworzyw termoplastycznych -- Oznaczanie odporności na uderzenia zewnętrzne metodą schodkową Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych Rury I kształtki z tworzyw termoplastycznych do gorącej i zimnej wody Metoda badania odporności zestawu rur i kształtek na cykliczne zmiany temperatury Sprawozdania z badań, oceny 1. č. 10 0522 V/AO. Certyfikat wyrobu. Institut pro testovani a certifikaci, a.s. ITC. Zlin, Republika Czeska, 06.2010 r. 2. č. STO AO 224 256/2010. Aprobata Techniczna. Institut pro testovani a certifikaci, a.s. ITC. Zlin, Republika Czeska, 06.2010 r. 3. č.j.:7935 00865/2010. Raport z badań. Institut pro testovani a certifikaci, a.s. ITC. Zlin, Republika Czeska, 06.2010 r. 4. č. 793500865/02a. Atest Higieniczny ITC. Institut pro testovani a certifikaci, a.s. ITC. Zlin, Republika Czeska, 03.2010 r. 5. HK/W/0607/01/2010. Atest Higieniczny PZH. Państwowy Zakład Higieny w Warszawie. 6. HK/W/0166/01/2013. Atest Higieniczny PZH. Państwowy Zakład Higieny w Warszawie. 7. č. 13 0048 V/AO. Certyfikat wyrobu. Institut pro testovani a certifikaci, a.s. ITC. Zlin, Republika Czeska, 01.2013 r. 8. č.j.:7935 01130/2013. Raport z badań. Institut pro testovani a certifikaci, a.s. ITC. Zlin, Republika Czeska, 01.2013 r.

ISBN 978-83-249-6873-2