Nazwa projektu dokumentu: Projekt założeń projektu ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce Jednostka L.p. Organ wnoszący uwagi redakcyjna, do której wnoszone są uwagi Treść uwagi 1 ZUS 2.9 Art. 41 ust. 7 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.) ma na celu, poprzez weryfikację dokumentów przekazanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ograniczenie ilości składania korekt dokumentów za lata ubiegłe. Taki sposób systematycznego sprawdzania i korygowania nieprawidłowości jest mniej czasochłonny i jednocześnie przyczynia się do prawidłowego i stabilnego zewidencjonowania składek na kontach ubezpieczonych. Zniesienie obowiązku, o którym mowa w art. 41 ust. 7, zezwalałoby płatnikom składek na dokonywanie korekt z wielomiesięcznym, a nawet kilkuletnim opóźnieniem, co w konsekwencji miałoby niewątpliwie negatywny wpływ na poprawność danych na kontach płatników i ubezpieczonych. Ponadto nałożenie na płatników obowiązku sprawdzenia poprawności przekazywanych dokumentów do końca kwietnia danego roku za rok Propozycja zmian zapisu 1
ubiegły wynika z ciążącego z kolei na Zakładzie obowiązku informowania ubezpieczonych o stanie ich konta w Zakładzie. Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do 31 sierpnia każdego roku Zakład jest zobowiązany przesłać ubezpieczonemu urodzonemu po 31 grudnia 1948 r. informację o zewidencjonowanych na jego koncie składkach ogółem, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku. Stąd też nałożenie na płatników obowiązku sprawdzenia danych wpisuje się w postępowanie, którego celem jest przekazywanie ubezpieczonym informacji opierających się na danych zweryfikowanych przez płatników. Nie bez znaczenia pozostaje również art. 98 ust. 1 pkt 6a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zgodnie z którym kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika nie stwierdza nieprawidłowości w imiennym raporcie miesięcznym w terminie określonym w art. 41 ust. 7 podlega karze grzywny do 5.000 złotych. 2 ZUS 3.3 Zakład informuje, iż najistotniejsze interpretacje Zakładu są publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej ZUS pod adresem http://www.zus.pl/bip/default.asp?id=428. Interpretacje do publikacji są dobierane tak, aby dać jak najszersze spektrum zakresu merytorycznego, przy 2
równoczesnym uniknięciu zamieszczania powtarzających się decyzji dotyczących tego samego zagadnienia (np. wiele decyzji wydano na podstawie jednakowo brzmiących wniosków składanych przez przedsiębiorców wnoszących o wskazanie ustawodawstwa właściwego w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i jednoczesnego zatrudnienia w innym państwie UE). Dodatkowo Zakład podnosi, że publikowanie wszystkich interpretacji nie zapewni poprawności postępowania przedsiębiorcy i braku możliwości popełnienia błędu, jeżeli przedsiębiorca zastosuje się do interpretacji wydanej w podobnej sprawie, lecz nie wszystkie okoliczności będą się pokrywały. dodatkowo wyjaśnia, iż wobec braku w obowiązującym stanie prawnym możliwości uchylenia wadliwej interpretacji, konsekwencją bezwzględnego obowiązku publikacji wszystkich interpretacji może być ponadto nieuzasadnione oczekiwanie płatników, iż Zakład także do nich powinien zastosować wadliwą interpretację wydaną w innej, jednostkowej sprawie. Wobec powyższego, Zakład proponuje rozważyć, czy zasadne jest wprowadzanie zmian legislacyjnych w tym zakresie. 3
3 ZUS 3.4 Kwestia podziału zakresu przedmiotowego pomiędzy ZUS a NFZ, w opinii Zakładu, jest uregulowana precyzyjnie i nie budzi wątpliwości interpretacyjnych. Zakład jest uprawniony do wydawania pisemnych interpretacji w sprawach leżących w jego właściwości rzeczowej, o ile są spełnione przesłanki określone w art. 10 ust. 1. W myśl art. 68 ust. 1 do zakresu działania Zakładu należy stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych oraz wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ponadto, zgodnie z art. 83 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących m. in. zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu tych ubezpieczeń i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych. Z art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, wynika natomiast, iż sprawy dotyczące objęcia ubezpieczeniem 4
zdrowotnym zastrzeżone są do kompetencji dyrektorów oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia. Oznacza to, że Zakład nie jest uprawniony do wydania pisemnej interpretacji dotyczącej podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Wobec powyższego, wnioski o wydanie interpretacji dotyczącej podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, stosownie do art. 65 ust. 1 k.p.a., Zakład przekazuje właściwemu miejscowo dyrektorowi Oddziału Wojewódzkiego NFZ, lub informuje stronę w trybie art. 66 ust. 1 k.p.a. o właściwym organie, w przypadku gdy niewłaściwość Zakładu zachodzi wyłącznie w odniesieniu do części wniosku. Ponadto, należy bowiem mieć na uwadze, iż zamieszczenie w ustawie zamkniętego katalogu spraw ze wskazaniem organu właściwego do wydania danej interpretacji, może rodzić zagrożenie w postaci pominięcia niektórych spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych lub zdrowotnych. 5