POWIATOWY URZĄD PRACY 58-400 Kamienna Góra, ul. Sienkiewicza 6a tel. (075) 64-50-160, fax. (075) 64-50-170 pupkamiennagora.pl e-mail: wrka@praca.gov.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KAMIENNOGÓRSKIM W I PÓŁROCZU 2010 ROKU PAŹDZIERNIK 2010 R.
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP...3 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH)...5 3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH)...9 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH...10 5. WNIOSKI...15 2
1. WSTĘP Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to jedna z podstawowych metod obserwacji i analizy rynku pracy. Analiza porównawcza ofert pracy i osób bezrobotnych według zawodów pozwala wyłonić zawody deficytowe i nadwyżkowe wśród zarejestrowanych bezrobotnych. Celem nadrzędnym monitoringu jest koordynacja kierunków kształcenia i szkolenia osób bezrobotnych oraz osób poszukujących pracy z potrzebami rynku pracy. Dzięki jego realizacji poprzez systematyczne określanie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo kwalifikacyjnej na lokalnym rynku pracy możliwe będzie zwiększenie efektywności organizowanych szkoleń dzięki dostosowaniu ich kierunków do potrzeb pracodawców, a także poprzez udostępnienie wyników działań władzom oświatowym oraz dyrekcjom szkół będą one mogły korygować poziom, strukturę i treść kształcenia zawodowego. Realizacja monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych powinna przyczynić się również do osiągnięcia następujących celów: utworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowo kwalifikacyjnych, określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych, usprawnienia poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych, usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie informacji o planowanych ofertach pracy na rok przyszły, ułatwienie realizacji programów dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Podstawą niniejszego opracowania jest wybór podstawowych definicji kategorii pojęciowych: monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemu kształcenia zawodowego, jak również systemu szkolenia bezrobotnych oraz osób poszukujących pracy, 3
zawód deficytowy zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie, zawód nadwyżkowy zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie, zawód zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale z niewielkimi zmianami poprzez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności) zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki, klasyfikacja zawodów i specjalności 1 została wprowadzona na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. i służy ona ujednoliceniu nazewnictwa zawodów i specjalności występujących w gospodarce i na rynku pracy oraz racjonalnemu planowaniu obsługi rynku pracy i określaniu jego struktury zawodowej. Struktura klasyfikacji jest wynikiem grupowania zawodów na podstawie podobieństwa kwalifikacji zawodowych wymagających dla realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem dwóch aspektów kwalifikacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. Wymienione kryteria posłużyły grupowaniu poszczególnych zawodów i specjalności w 10 grup wielkich, 30 grup dużych, 116 grup średnich i 392 grup elementarnych, przy czym te ostatnie obejmują 1770 zawodów i specjalności. W klasyfikacji zastosowano kod sześciocyfrowy. Pierwsza cyfra oznacza grupę wielką, druga dużą, trzecia średnią, czwarta elementarną, natomiast dwie pozostałe cyfry podają miejsce zawodu czy specjalności w określonej grupie elementarnej. Podstawowym źródłem informacji do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych były dane zgromadzone na koniec I półrocza 2010 r. dotyczące osób bezrobotnych oraz zgłaszanych ofert pracy według zawodów i specjalności, a także zgłoszonych ofert pracy zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD). Wymienione dane zgromadzone zostały w oparciu o załącznik 2 i 3 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy oraz Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności. 1 od 1 lipca 2010 r. obowiązuje nowe Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2010 r. Nr 82, poz. 537) 4
2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH) Na koniec czerwca 2010 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kamiennej Górze zarejestrowanych było 3281 osób bezrobotnych, a stopa bezrobocia wyniosła 21,6%. Wśród ogółu bezrobotnych: 43,6% stanowiły kobiety (1431 osób), 18,4% stanowiły osoby z prawem do zasiłku (605 osób), 40,6% stanowiły osoby zamieszkałe na wsi (1332 osoby), 1,9% stanowiły osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki (64 osoby), 17,2% staniały osoby do 25 roku życia (565 osób), 41,9% stanowiły osoby długotrwale bezrobotne (1374 osoby), 25,4% stanowiły osoby powyżej 50 roku życia (835 osób), 25,7% stanowiły osoby bez kwalifikacji zawodowych (844 osoby), 14,3% stanowiły osoby bez doświadczenia zawodowego (471 osób), 68,8% stanowiły osoby bez wykształcenia średniego (2257 osób). W porównaniu z końcem 2009 r., liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 120 osób. Analogicznie jak w 2009 r. zawody szczególnie generujące bezrobocie w I połowie 2010 r. to sprzedawca, szwaczka, robotnik budowlany, ślusarz oraz murarz. T-I/P-1 Bezrobotni wg zawodów w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu czerwca 2010 r. w tym Lp. Nazwa zawodu Ogółem absolwenci powyżej 12 m-cy kobiety razem kobiety razem kobiety 1 Sprzedawca 277 231 2 1 62 56 2 Robotnik budowlany 213 0 0 0 51 0 3 Szwaczka 161 160 0 0 47 46 4 Ślusarz 112 0 0 0 29 0 5 Murarz 96 0 1 0 29 0 6 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 79 21 0 0 5 1 7 Kaletnik 66 47 0 0 12 9 8 Pakowacz 63 58 0 0 4 3 9 Kucharz 53 37 0 0 9 8 10 Obuwnik przemysłowy 53 40 0 0 24 15 11 Sprzątaczka 53 53 0 0 9 9 12 Robotnik gospodarczy 53 7 0 0 12 3 13 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] 47 40 3 2 6 5 14 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 44 0 0 0 10 0 15 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 41 39 0 0 9 9 Bez zawodu 272 131 27 14 30 20 Razem 3281 1431 64 33 718 321 5
Uogólniając strukturę bezrobocia w Powiecie Kamiennogórskim na poziomie dużych grup zawodowych, należy podkreślić szczególnie duży udział grupy Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy T-I/P-1a Struktura bezrobotnych według dużych grup zawodowych w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2009 r. i czerwca 2010 r. Lp. Nazwa grupy zawodów XII 2009 r. VI 2010 r. 1 pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 17,9736 17,2148 2 robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 13,0688 15,0216 3 robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 11,6167 10,3357 4 modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 8,8728 9,274 5 górnicy i robotnicy budowlani 7,8735 8,1089 6 pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 7,5186 7,2116 7 pracownicy usług osobistych i ochrony 5,5178 5,6497 8 pracownicy pozostałych specjalności 5,0341 5,4834 9 średni personel techniczny 3,7109 3,3899 10 pozostali specjaliści 3,227 2,8248 Ogółem 100 100 Struktura bezrobotnych według wielkich grup zawodowych stan w końcu czerwca 2010 r. 1-0,1 10-8,3 2-4,1 3-9,7 4-2,5 9-20,8 5-13,6 8-5,3 6-1,9 7-33,7 1. przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 2. specjaliści 3. technicy i inny średni personel 4. pracownicy biurowi 5. pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 6. rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 7. robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 8. operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 9. pracownicy przy pracach prostych 10. osoby bez zawodu 6
bezrobocia. Poniższa tabela ilustruje zawody charakteryzujące się najwyższym napływem do T-I/P-2 Napływ bezrobotnych według zawodów w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2009 r. i czerwca 2010 r. Lp. Nazwa zawodu XII 2009 r. VI 2010 r. Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 1 Sprzedawca 496 402 248 203 2 Robotnik budowlany 316 0 154 0 3 Szwaczka 280 278 152 152 4 Ślusarz 242 1 97 0 5 Pakowacz 81 68 90 86 6 Murarz 166 1 75 0 7 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 114 35 72 15 8 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] 108 83 47 38 9 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 60 51 46 41 10 Kucharz 87 55 46 25 11 Kaletnik 143 93 43 26 12 Kierowca samochodu ciężarowego 84 0 43 0 13 Obuwnik przemysłowy 109 87 40 36 14 Robotnik gospodarczy 126 8 39 6 15 Kucharz małej gastronomii 86 44 33 12 Bez zawodu 778 353 260 108 Razem 6455 2772 2821 1247 Jak wynika z przedstawionej tabeli, zawody charakteryzujące się najwyższym napływem do bezrobocia pokrywają się z zawodami o najwyższej liczbie bezrobotnych. T-I/P-2 Napływ absolwentów według zawodów w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2009 r. i czerwca 2010 r. Lp. Nazwa zawodu XII 2009 r. VI 2010 r. Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 1 Sprzedawca 30 17 19 15 2 Technik architektury krajobrazu 26 14 11 5 3 Organizator usług hotelarskich [zawód szkolny: Technik hotelarstwa] 19 13 9 7 4 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] 4 3 8 6 5 Pedagog 21 18 7 7 6 Organizator usług gastronomicznych [zawód szkolny: Technik organizacji usług gastronomicznych] 22 16 6 3 7 Ślusarz 9 0 5 0 8 Fizjoterapeuta 8 7 3 3 9 Politolog 6 2 3 0 10 Specjalista administracji publicznej 13 8 3 2 11 Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 2 1 3 2 12 Kucharz małej gastronomii 11 4 3 2 13 Stolarz 9 0 3 0 14 Inżynier elektronik 1 0 2 1 15 Ekonomista 10 6 2 1 Bez zawodu 206 111 72 43 Razem 540 282 218 119 7
Liczba rejestrujących się absolwentów stanowi w jakimś stopniu odzwierciedlenie trendów w strukturze szkolnictwa. Jak widać, najwięcej rejestrujących się absolwentów to byli uczniowie liceów ogólnokształcących bądź gimnazjów. Struktura absolwentów według wielkich grup zawodowych stan w końcu czerwca 2010 r. 1-17,4 9-33,1 2-21,1 8-3,2 7-0,5 6-8,2 5-0,5 4-12,8 3-3,2 1. specjaliści 2. technicy i inny średni personel 3. pracownicy biurowi 4. pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 5. rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 6. robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 7. operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 8. pracownicy przy pracach prostych 9. osoby bez zawodu 8
3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH) Jednym z warunków poprawy sytuacji na rynku pracy jest nieustanny napływ nowych ofert pracy. W I połowie 2010 r. pozyskano 947 ofert pracy (w tym oferty stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy, prac społecznie użytecznych). T-I/P-3 Oferty pracy według zawodów w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu czerwca 2010 r. Oferty pracy Lp. Nazwa zawodu zgłoszone w ciągu I półrocza 2010 r. 1 Robotnik gospodarczy 216 9 2 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 101 12 3 Sprzedawca 76 15 4 Pakowacz 70 18 5 Szwaczka 66 28 6 Robotnik drogowy 25 0 7 Salowa 17 0 8 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 17 5 9 Ślusarz 16 1 10 Magazynier 14 1 11 Tynkarz 14 7 12 Sekretarka 13 3 13 Robotnik budowlany 13 4 14 Kucharz 11 1 15 Robotnik leśny 11 0 na koniec czerwca 2010 r. 16 Pozostali operatorzy maszyn gdzie indziej niesklasyfikowani 10 0 17 Pomoc kuchenna 10 0 18 Sprzątaczka 10 1 19 Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 8 3 20 Murarz 7 1 Razem 947 157 Na koniec czerwca 2010 r. najwięcej niezrealizowanych ofert zatrudnienia spośród 157 widniało w zawodach: szwaczka (28 miejsc pracy), pakowacz (18 miejsc pracy), sprzedawca (15 miejsc pracy), pracownik biurowy (12 miejsc pracy), robotnik gospodarczy (9 miejsc pracy), tynkarz (7 miejsc pracy). 9
4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowano ma podstawie wskaźników zawartych w zaleceniach metodycznych do przeprowadzenia monitoringu. Według zaleceń metodycznych do podstawowych mierników do przeprowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych zalicza się: średnią miesięczną nadwyżkę (deficyt) podaży siły roboczej oznaczająca różnicę pomiędzy średnią miesięczną liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w badanym okresie, a średnią miesięczną liczbą ofert pracy zgłoszonych w tym samym zawodzie i w tym samym okresie, wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu zawodów) wyrażony ilorazem średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie w badanym okresie oraz średniej miesięcznej liczby napływu bezrobotnych w danym zawodzie w takim samym okresie. Przyjęto, że: zawody o wskaźniku < 0,9 to zawody nadwyżkowe, zawody o wskaźniku >= 0,9 i <= 1,1 to zawody zrównoważone, zawody o wskaźniku > 1,1 to zawody deficytowe, wskaźnik długotrwałego bezrobocia określony ilorazem liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, pozostających bez pracy ponad 12 miesięcy, według stanu na koniec badanego okresu oraz liczby zarejestrowanych bezrobotnych ogółem w danym zawodzie według stanu w końcu badanego okresu, wskaźnik szansy uzyskania ofert pracy wyrażony ilorazem średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie będących w dyspozycji urzędu w badanym okresie i średniego miesięcznego poziomu rejestrowanego bezrobocia w danym zawodzie i w tym samym okresie. W oparciu o średnią miesięczną nadwyżkę (deficyt) podaży siły roboczej w końcu czerwca 2010 r. nadwyżka podaży siły roboczej wystąpiła m.in. w następujących zawodach: sprzedawca, robotnik budowlany, szwaczka, ślusarz, murarz, pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle, asystent ekonomiczny, kaletnik, obuwnik przemysłowy, kierowca samochodu ciężarowego. Największy deficyt podaży siły roboczej wystąpił w zawodach: robotnik gospodarczy, pracownik biurowy, tynkarz, sekretarka, pozostali operatorzy maszyn gdzie indziej niesklasyfikowani, robotnik drogowy, pozostali pracownicy administracyjni, sekretarze i pokrewni, operator maszyn do obróbki skrawaniem, pracownik kancelaryjny. 10
Lp. T-I/P-4 Zawody deficytowe w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu czerwca 2010 r. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Pozostali operatorzy maszyn gdzie indziej niesklasyfikowani 1,6667 0,1667-1,5 10 2 Robotnik gospodarczy 36 6,5-29,5 5,5385 3 Pokojowa [w hotelu] 0,8333 0,1667-0,6667 5 4 Opiekunka dziecięca 0,5 0,1667-0,3333 3 5 Pozostali murarze i pokrewni 0,5 0,1667-0,3333 3 6 7 8 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] Pozostali specjaliści do spraw finansowych Pozostali specjaliści administracji publicznej gdzie indziej niesklasyfikowani 16,8333 7,6667-9,1667 2,1957 0,3333 0,1667-0,1667 2 0,3333 0,1667-0,1667 2 9 Pozostali pracownicy do spraw transportu 0,3333 0,1667-0,1667 2 10 Kurier 0,3333 0,1667-0,1667 2 11 Kasjer handlowy 0,5 0,3333-0,1667 1,5 12 Robotnik drogowy 4,1667 3,1667-1 1,3158 13 Kierowca samochodu osobowego 1 0,8333-0,1667 1,2 Dla porównania w 2009 r. do zawodów deficytowych zaliczali się: doradca inwestycyjny, robotnik gospodarczy, konfekcjoner wyrobów gumowych, manikiurzystka, pracownik biurowy, jeliciarz, opiekunka dziecięca, pakowacz, pomoc farmaceutyczna, spawacz ręczny łukiem elektrycznym, monter elektronik urządzenia radiowo-telewizyjne, kierowca autobusu, pozostali operatorzy maszyn gdzie indziej niesklasyfikowani. Zawody zrównoważone to: geolog, pozostali informatycy gdzie indziej niesklasyfikowani, inżynier inżynierii środowiska systemy wodociągowe i kanalizacyjne, fizyk medyczny, pozostali specjaliści ds. ekonomicznych i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani, konserwator systemów komputerowych i sieci, fotograf, asystent osoby niepełnosprawnej, rejestratorka medyczna, manikiurzystka, pozostali fryzjerzy, kosmetyczki i pokrewni oraz elektromonter zakładowy. 11
Lp. T-I/P-4 Zawody nadwyżkowe w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu czerwca 2010 r. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Magazynier 2,3333 2,6667 0,3333 0,875 2 Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 1 1,1667 0,1667 0,8571 3 Księgowy [samodzielny] 0,8333 1 0,1667 0,8333 4 Pomoc kuchenna 1,6667 2 0,3333 0,8333 5 Asystent bankowości 0,6667 0,8333 0,1667 0,8 6 Pakowacz 11,6667 15 3,3333 0,7778 7 Salowa 2,8333 4 1,1667 0,7083 8 Fizjoterapeuta 0,6667 1 0,3333 0,6667 9 Zaopatrzeniowiec 0,5 0,8333 0,3333 0,6 10 Bufetowy [barman] 0,6667 1,1667 0,5 0,5714 11 Operator koparek i zwałowarek 0,8333 1,5 0,6667 0,5556 12 13 Pozostali inżynierowie i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani Organizator obsługi turystycznej [zawód szkolny: Technik obsługi turystycznej] 0,3333 0,6667 0,3333 0,5 0,1667 0,3333 0,1667 0,5 14 Sekretarka medyczna 0,1667 0,3333 0,1667 0,5 15 Pomoc farmaceutyczna 0,1667 0,3333 0,1667 0,5 16 Sprzedawca w stacji paliw 0,3333 0,6667 0,3333 0,5 17 Konserwator budynków 0,1667 0,3333 0,1667 0,5 18 Szwaczka 11 25,3333 14,3333 0,4342 19 Robotnik leśny 1,8333 4,5 2,6667 0,4074 20 Prasowaczka [ręczna] 0,3333 0,8333 0,5 0,4 21 Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] 0,8333 2,5 1,6667 0,3333 22 Stolarz meblowy 0,1667 0,5 0,3333 0,3333 23 Kierowca autobusu 0,3333 1 0,6667 0,3333 24 Pozostali robotnicy pomocniczy w rolnictwie i pokrewni 0,1667 0,5 0,3333 0,3333 25 Sprzątaczka 1,6667 5,3333 3,6667 0,3125 26 Sprzedawca 12,6667 41,3333 28,6667 0,3065 27 Malarz budowlany 0,3333 1,1667 0,8333 0,2857 28 Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 0,8333 3,1667 2,3333 0,2632 29 Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 1,3333 5,1667 3,8333 0,2581 30 Kelner 0,6667 2,6667 2 0,25 Na podstawie wielkości wskaźnika długotrwałego bezrobocia wyłoniono duże i elementarne grupy zawodowe generujące długotrwałe bezrobocie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia równy 1 oznacza, że bezrobocie w danym zawodzie generowały wyłącznie osoby pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy. Natomiast, gdy jest równy 0 oznacza to, że w badanym zawodzie brak jest osób długotrwale bezrobotnych. Spośród elementarnych grup zawodowych generujących długotrwałe bezrobocie w Powiecie Kamiennogórskim na koniec czerwca 2009 r. wyróżnić można: 12
kasjerzy bankowi i pokrewni wskaźnik równy 1, nauczyciele przedszkoli 1, recepcjoniści i rejestratorzy 1, sekretarki 1, technicy analityki medycznej 1, ogrodnicy terenów zieleni 1, plecionkarze, szczotkarze i pokrewni 1, monterzy sieci i urządzeń telekomunikacyjnych 0,7, praczki ręczne i prasowacze 0,6, zamiatacze i pokrewni 0,6, technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni 0,6, monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych 0,6, dekarze 0,5, operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 0,5. Uwzględniając sekcje Polskiej Klasyfikacji Działalności najwięcej ofert pracy zostało zgłoszonych w sekcjach, w których równocześnie zarejestrowanych jest najwięcej bezrobotnych. Są to następujące sekcje: administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne 276 ofert, przetwórstwo przemysłowe 215 ofert, handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego 137 ofert. Z tych trzech sekcji zostało zgłoszonych 66,3% ogólnej liczby ofert. 13
Do sekcji o największej przewadze liczby zarejestrowanych bezrobotnych w odniesieniu do liczby zgłoszonych ofert należały sekcje: przetwórstwo przemysłowe poziom nadwyżki 576, handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle poziom nadwyżki 229, budownictwo poziom nadwyżki 170, rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo poziom nadwyżki 56. Z kolei do sekcji deficytowych (czyli o przewadze liczby zgłoszonych ofert w stosunku do liczby zarejestrowanych bezrobotnych) zalicza się sekcje: administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne poziom deficytu 174, opieka zdrowotna i pomoc społeczna poziom deficytu 7 edukacja poziom deficytu 5, działalność finansowa i ubezpieczeniowa poziom deficytu 1. 14
5. WNIOSKI Przeprowadzona w oparciu o raporty analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych ujawniła pewne charakterystyczne fragmenty struktury samych bezrobotnych. Przede wszystkim zauważyć można dużą liczbę osób bez zawodu, powiększaną przez napływ do bezrobocia, w tym absolwentów. Ponadto obserwacja struktury i ruchu bezrobocia w I połowie 2010 r. pozwala wyróżnić kilka zawodów, które cechuje zarówno wysoki poziom bezrobocia, jak i duża skala napływu. Zawody te to przede wszystkim sprzedawca, szwaczka, robotnik budowlany, ślusarz, murarz. W podsumowaniu sporządzonego rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych można stwierdzić, że: Zmniejszyła się liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych na koniec czerwca 2010 r. w stosunku do końca 2009 r. (o 120 osób). Wśród osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kamiennej Górze w dalszym ciągu dominuje wykształcenie zasadnicze zawodowe (1368 osób) oraz gimnazjalne i poniżej (889 osób), co ma potwierdzenie w grupach zawodów dominujących pod względem liczebności. 8,3% ogółu osób bezrobotnych nie posiada zawodu. Trudna sytuacja osób posiadających zawody charakteryzujące się najwyższym napływem do bezrobocia ma charakter trwały, notując obok dużego poziomu bezrobocia również stały, wysoki napływ identyczna sytuacja miała miejsce w 2009 r. Wśród zarejestrowanych absolwentów dominują osoby nie posiadające zawodu (42,2% ogółu absolwentów na koniec czerwca 2010 r.). Zjawisko to zachodzi również w napływie do bezrobocia (33,0% z ogółu rejestrujących się absolwentów w i półroczu 2010 r.). W zgłoszonych ofertach pracy dominowały następujące miejsca pracy: robotnik gospodarczy, pracownik biurowy, sprzedawca, pakowacz, szwaczka, robotnik drogowy, salowa, pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle. Największy deficyt podaży na pracę wystąpił w zawodach niewymagających poziomu wykształcenie większego niż zasadnicze zawodowe. 15