STANDRD WYPOSAENIA DYDAKTYCZNAGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Zawód: technik górnictwa odkrywkowego Symbol cyfrowy: 311 [13] Kształcenie w zawodzie technik górnictwa odkrywkowego powinno si odbywa w nastpujcych pracowniach: I. Pracownia budowy i eksploatacji maszyn, II. Pracownia maszyn i urzdze do eksploatacji i przeróbki, III. Pracownia techniki strzelniczej, IV. Pracownia elektrotechniki i automatyki, V. Pracownia komputerowa, VI. Pracownia techniczna, VII. Warsztaty szkolne lub przyzakładowe. I. Pracownia budowy i eksploatacji maszyn stół nauczycielski, spełniajcy jednoczenie rol stanowiska do prezentacji, rzutnik, folie, ekran, komputer z oprogramowaniem, rzutnik multimedialny, stół krelarski, ploter, slajdy, diaskop, telewizor z odtwarzaczem video, zestawy tematyczne (kasety video lub płyty CD), tablica trójskrzydłowa, statyw do map i plansz, szafy do składowania map i plansz, szafy i gabloty do składowania modeli czci maszyn i modeli przekrojów geologicznych, biblioteka norm rysunkowych. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stoliki krelarskie, krzesła, stoliki uczniowskie. 3. Opis infrastruktury pracowni: a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje si pracownia: wysoko pomieszczenia minimum 3m, podłoga równa, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie liska, okna due białe z moliwoci całkowitego zaciemnienia, szeroko drzwi 0,9m, wysoko 2m, owietlenie dzienne oraz elektryczne; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: 2m 2 ; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna gniazda na 230V, 1
instalacja wentylacyjna wywiewna i nawiewna, ogrzewanie pomieszczenia grzejnikami wodnymi, instalacja wody zimnej i ciepłej. 4. Opis wyposaenia pracowni: a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: narzdzia i przyrzdy montaowe i demontaowe; przybory krelarskie, przyrzdy pomiarowe, wzorce chropowatoci; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele prostych i złoonych brył geometrycznych z wykonanymi przekrojami, modele połcze rozłcznych i nierozłcznych, modele czci maszyn: wałów, osi, łoysk tocznych i lizgowych, kół zbatych, sprzgieł, hamulców, przekładni, spryn, gabloty z materiałami konstrukcyjnymi, modele przekrojów geologicznych, przykładowe mapy wkopów i zwałowisk; podrczniki zawodowe, poradniki, tabele własnoci materiałów konstrukcyjnych, zbiór norm dotyczcych rysunku maszynowego, zbiór norm dotyczcych map górniczych, zestaw rysunków wykonawczych, złoeniowych, zestawieniowych, montaowych i schematycznych, wzorcowe mapy wkopów i zwałowisk, katalogi czci maszyn, instrukcje technologiczne, tablice oznacze i znaków stosowanych w brany górniczej, procedury dotyczce jakoci, przykładowa dokumentacja techniczna, Dokumentacja Techniczno-Ruchowa (DTR) maszyn i urzdze stosowanych w kopalniach górnictwa odkrywkowego. II. Pracownia maszyn i urzdze do eksploatacji i przeróbki Zajcia mog by prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji maszyn doposaonej w: a. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: regał z próbkami skał, modele wkopów udostpniajcych i zwałowisk, modele wiertnic, koparek jedno- i wielonaczyniowych, zwałowarek, dwignic, kolejek linotorowych, kruszarek, młynów, przesiewaczy, maszyn tarczowych, pił linowych, traków, modele i schematy napdów hydraulicznych, pneumatycznych i elektrycznych, gabloty elementów automatycznej regulacji; b. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, plansze, foliogramy, tabele własnoci skał i surowców mineralnych, katalogi: przekładni, transformatorów, silników, wentylatorów, pomp, sprarek, koparek jedno- i wielonaczyniowych, wiertnic, wiertarek pneumatycznych i elektrycznych, wrbiarek, pił linowych, kombajnów do skał, palników termicznych, kafarów, młotów pneumatycznych, rozłupiarek, przenoników tamowych transportu 2
szynowego i kolejowego, mostów przerzutowych, zwałowarek, kruszarek, młynów, przesiewaczy, szlifierek, płyty CD lub kasety video przedstawiajce zasad działania, obsług i budow: koparek jedno- i wielonaczyniowych, wiertnic, wiertarek pneumatycznych i elektrycznych, wrbiarek, pił linowych, kombajnów do skał, palników termicznych, kafarów, młotów pneumatycznych, rozłupiarek, przenoników tamowych transportu szynowego i kolejowego, mostów przerzutowych, zwałowarek, kruszarek, młynów, przesiewaczy, szlifierek, płyty CD lub kasety video przedstawiajce: sposoby prowadzenia robót górniczych i procesów technologicznych: techniki urabiania kopaliny, sposoby prowadzenia wkopów udostpniajcych, zwałowania, odwadniania, rekultywacji, przeróbki i obróbki kopaliny, przepisy geologiczne, górnicze, ochrony przeciwpoarowej, ochrony rodowiska naturalnego oraz bezpieczestwa i higieny pracy. III. Pracownia techniki strzelniczej Opis jak dla pracowni I budowy i eksploatacji maszyn. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: Opis jak dla pracowni I budowy i eksploatacji maszyn. 3. Opis infrastruktury pracowni: Opis jak dla pracowni I budowy i eksploatacji maszyn. 4. Opis wyposaenia pracowni: a. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: przyrzdy kontrolno-pomiarowe stosowane w technice strzałowej; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: regał z próbkami skał urobionymi materiałami wybuchowymi, gablota z atrapami materiałów wybuchowych, lontów i zapalników, gablota z sprztem strzałowym, gablota z modelami sieci strzałowych; c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcj, normy, procedury, katalogi materiałów wybuchowych oraz sprztu pomocniczego, płyty CD lub kasety video przedstawiajce: sposoby prowadzenia robót górniczych z wykorzystaniem materiałów strzelniczych, komplet polskich norm, normy branowe. IV. Pracownia elektrotechniki i automatyki stół nauczycielski, spełniajcy jednoczenie rol stanowiska do prezentacji, rzutnik, folie, ekran, komputer z oprogramowaniem, zestawy tematyczne (kasety video lub płyty CD), tablica trójskrzydłowa, biblioteka norm i katalogów, krzesła, stoliki uczniowskie. 3
2. Opis infrastruktury pracowni: a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje si pracownia: wysoko pomieszczenia minimum 3m, podłoga równa, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie liska, okna due białe z moliwoci całkowitego zaciemnienia, szeroko drzwi 0,9 m, wysoko 2m, owietlenie dzienne oraz elektryczne; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: 2m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna gniazda na 230V, instalacja wentylacyjna wywiewna i nawiewna, ogrzewanie pomieszczenia grzejnikami wodnymi, instalacja wody zimnej i ciepłej. 3. Opis wyposaenia pracowni: a. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: podstawowe mierniki wielkoci elektrycznych, aparatura kontrolno-pomiarowa; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: próbki materiałów przewodzcych, izolacyjnych i magnetycznych, elementy instalacji elektrycznych: przewody elektryczne, wyłczniki, bezpieczniki, czujniki, sterowniki, styczniki, odbiorniki elektryczne, elementy elektroniki: diody, tranzystory, rezystory, półprzewodniki, elementy logiczne typu OR, NOR, AND, NAND, EXOR, silniki prdu przemiennego i stałego, prdnice, stabilizatory napicia, urzdzenia grzewcze, modele układów elektrycznych, elektronicznych i automatyki stosowanych w górnictwie odkrywkowym, plansze z symbolami graficznymi elementów elektrycznych, elektronicznych, pneumatycznych i hydraulicznych; c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, komplet norm i dokumentacji technicznej dotyczcej elektrycznoci i automatyki, czasopisma zawodowe, poradniki. V. Pracownia komputerowa 1. Opis wyposaenia pracowni: a. stanowisko komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla zawodu: stanowisko komputerowe jedno na 2 uczniów, licencyjne oprogramowanie na kade stanowisko: system operacyjny, nakładki systemowe, edytor tekstu, edytor rysunku, arkusz kalkulacyjny, drukarka, skaner, ploter, programy specjalistyczne z zakresu: projektowania kopal, projektowania procesów wydobywczych, rysowania i aktualizowania map górniczych, dokumentowania procesów górniczych; b. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, plansze i foliogramy ilustrujce wiedze o komputerze i jego uytkowaniu, 4
instrukcje i opisy zainstalowanych programów komputerowych. VI. Pracownia techniczna Opis jak dla pracowni I budowy i eksploatacji maszyn. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowiska krelarskie (jedno na jednego ucznia), stanowisko do okrelania gstoci surowców, stanowisko do okrelania wytrzymałoci skał na ciskanie, stanowisko do okrelania cieralnoci, stanowisko do okrelania wytrzymałoci skał na uderzenia, stanowisko do okrelania mrozoodpornoci skał. 3. Opis infrastruktury pracowni: a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje si pracownia: wysoko pomieszczenia minimum 3m, podłoga równa, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie liska, okna due białe z moliwoci całkowitego zaciemnienia, szeroko drzwi 0,9 m, wysoko 2m, owietlenie dzienne oraz elektryczne; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: 2 m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna gniazda na 230V, instalacja wentylacyjna wywiewna i nawiewna, ogrzewanie pomieszczenia grzejnikami wodnymi, instalacja wody zimnej i ciepłej. 4. Opis wyposaenia pracowni: a. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: przyrzdy do okrelania: gstoci, wytrzymałoci skał na ciskanie, cieralnoci skał (tarcza Boehme ca, bben Deval a), wytrzymałoci skał na uderzenia (aparat Page a), mrozoodpornoci i nasikliwoci wodnej, suszarka, waga laboratoryjna, eksykator; b. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, podrczniki zawodowe, poradniki, tabele własnoci surowców skalnych, wzorcowe mapy wkopów i zwałowisk, zestaw map geologicznych i górniczych; c. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka pierwszej pomocy z instrukcj, wyposaona zgodnie z wymogami i wykazem zawartoci, m.in. w sterylne rodki opatrunkowe, rkawice lateksowe, maseczki jednorazowe do sztucznego oddychania, noyczki, wod utlenion, chust trójktn; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa owietlenie sztuczne ogólne, ganice niegowe lub proszkowe, 5
pojemniki na odpady. VII. Warsztaty szkolne lub przyzakładowe Niezalenie od miejsca odbywania zaj praktycznych, przy stanowiskach uczniowskich powinny si znajdowa dodatkowo wydzielone pomieszczenia: stanowice zaplecze dla instruktorów, magazyny materiałów technologicznych, wypoyczalni narzdzi, szatnia dla uczniów, pomieszczenia sanitarne. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla warsztatów: stanowisko do obróbki mechanicznej, rcznej, plastycznej, stanowisko do montau układów i instalacji elektrycznych, stanowisko do montau układów elektronicznych, stanowisko uytkowania maszyn i urzdze. 3. Opis infrastruktury warsztatów a. usytuowanie stanowisk: na terenie warsztatów szkolnych lub na terenie zakładów; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje si pracownia: wysoko pomieszczenia uytkowania maszyn i urzdze minimum 10m, pozostałych minimum 4m, podłoga równa, odporna na cieranie, łatwa w utrzymaniu czystoci, nie liska, okna due białe, szeroko drzwi minimum 2m, wysoko 2m, a w pomieszczeniach o wysokoci powyej 10 m odpowiednio 5m i 8m, owietlenie dzienne oraz elektryczne; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: minimalna powierzchnia jednego stanowiska uczniowskiego minimum 4 m 2, stanowiska uytkowania maszyn i urzdze usytuowane w hali o powierzchni 300m 2, wyposaone w suwnic o nonoci do 10t, rozpitoci mostu około 16m i wysokoci podnoszenia 6m; d. wyposaenie stanowisk w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: usytuowanych w budynku: wentylacja wycigowo-nawiewna oraz naturalna, instalacja wodno-kanalizacyjna, instalacja wody zimnej, instalacja elektryczna gniazda i obwody elektryczne na 230V i 380V, instalacja pneumatyczna z gniazdami, ogrzewanie pomieszczenia grzejnikami wodnymi; usytuowanych przy budynku warsztatów szkolnych: instalacja wody zimnej, instalacja elektryczna gniazda i obwody elektryczne na 230V, instalacja pneumatyczna z gniazdami. 4. Opis wyposaenia warsztatów: 4.1. Stanowisko obróbki mechanicznej, rcznej, plastycznej a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów i innego sprztu właciwego dla zawodu: 6
stół lusarski z imadłem lusarskim, prasa rczna, tokarka, frezarka, wiertarka stołowa, noyce gilotynowe i krkowe, butle z tlenem i acetylenem, prasa mechaniczna, szlifierka stołowa, młotek lusarski, pilniki, przecinaki, wycinaki, piłka do metalu, brzeszczoty, imadełka, noyce, wiertła, rozwiertaki, pogłebiaki, komplety gwintowników z oprawkami, narzynki z oprawkami, noe tokarskie, frezy, przecinaki, matryce do obróbki plastycznej, palniki do spawania gazowego, reduktory, przewody tlenowe i acetylenowe; narzdzia trasersko-pomiarowe: rysik, suwmiarka traserska, znacznik, cyrkiel traserski, pryzmy i płyty traserskie, punktak, przymiary kreskowe, ktowniki, ktomierze, suwmiarka, mikrometry, płytki wzorcowe, szczelinomierze, czujniki zegarowe, sprawdziany; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: odlewy staliwne i eliwne, wyroby stalowe: blachy, wałki, kształtowniki; katalogi wyrobów hutniczych, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje bhp dla poszczególnych stanowisk, poradnik lusarza, instrukcje ochrony przeciwpoarowej; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka do udzielania pierwszej pomocy (zawierajca leki przeciwbólowe, rodki opatrunkowe, wod utlenion, rodki na oparzenia, instrukcje i sposoby uycia leków, spis leków, zeszyt do rejestrowania udzielenia pierwszej pomocy oraz spis osób uprawnionych) powinna znajdowa w pomieszczeniu nauczycieli zawodu; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa okulary szlifierskie, ubranie robocze, stopery, maski ochronne dróg oddechowych, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, ganice pianowe i proszkowe, gumy izolujce przy urzdzeniach elektrycznych. 4.2. Stanowisko do montau układów i instalacji elektrycznych a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów i innego sprztu właciwego dla zawodu: stół montaowy z imadłem lusarskim, wiertarka rczna, wkrtarka, lutownica, trenaery układów elektrotechnicznych, praska rczna do zaciskania kocówek przewodów, piłka do metalu, brzeszczoty, imadełka, komplety kluczy płaskich, komplet wierteł, komplet wkrtaków elektrotechnicznych, szczypce do cicia przewodów, szczypce do cigania izolacji, szczypce monterskie, noe monterskie, autotransformatory jedno i trójfazowe, transformatory bezpieczestwa; mierniki uniwersalne, amperomierze na prd stały i przemienny, woltomierze napicia stałego i przemiennego, czujniki napicia, mierniki stanu izolacji, mierniki do pomiarów w instalacjach niskiego napicia, mierniki przelotowoci, czujniki przewodów pod napiciem, liczniki energii elektrycznej; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: silniki elektryczne, przewody elektroenergetyczne rónych typów, tulejki o rónych przekrojach do mocowania na przewodach, tama izolacyjna, cyna do zarabiania kocówek przewodów, aparatura łczeniowa elektryczna (łczniki stycznikowe, 7
przyciski, łczniki instalacyjne, wyłczniki instalacyjne, wyłczniki aparatowe, bezpieczniki instalacyjne i aparatowe), listwy łczeniowe, opaski kablowe, listwy instalacyjne; katalogi osprztu elektrycznego, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje bhp dla poszczególnych stanowisk, poradnik elektryka, poradnik elektromechanika, instrukcje ochrony przeciwpoarowej; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka do udzielania pierwszej pomocy (zawierajca leki przeciwbólowe, rodki opatrunkowe, wod utlenion, rodki na oparzenia, instrukcje i sposoby uycia leków, spis leków, zeszyt do rejestrowania udzielenia pierwszej pomocy oraz spis osób uprawnionych) powinna znajdowa w pomieszczeniu nauczycieli zawodu; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa ubranie robocze, rkawice ochronne, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, ganice pianowe i proszkowe, gumy izolujce przy urzdzeniach elektrycznych. 4.3. Stanowisko do montau układów elektronicznych a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów i innego sprztu właciwego dla zawodu: stół montaowy, wiertarka do płytek drukowanych, trenazery układów elektronicznych, symulatory działania układów elektronicznych, lutownica transformatorowa, imadełka, komplet wkrtaków elektrotechnicznych, szczypce do cicia przewodów, szczypce do cigania izolacji, szczypce do formowania kocówek, pincety, szczypczyki monterskie, noe monterskie, odsysacze cyny, markery do rysowania cieek, kuwety do wytrawiania płytek, zasilacze napicia stałego i przemiennego, autotransformatory; mierniki uniwersalne, oscyloskopy, generatory sygnałów, mierniki specjalistyczne; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: rezystory, kondensatory, cewki, tranzystory, transformatory, płytki laminowane miedziowane jednostronnie, płytki uniwersalne, odczynniki do wytrawiania cieek, przewody, cyna z topnikami; katalogi sprztu elektronicznego, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje bhp dla poszczególnych stanowiskach, poradnik montera elektronika, instrukcje ochrony przeciwpoarowej; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka do udzielania pierwszej pomocy (zawierajca leki przeciwbólowe, rodki opatrunkowe, wod utlenion, rodki na oparzenia, instrukcje i sposoby uycia leków, spis leków, zeszyt do rejestrowania udzielania pierwszej pomocy oraz spis osób uprawnionych) powinna znajdowa w pomieszczeniu nauczycieli zawodu; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa 8
ubranie robocze, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, ganice pianowe i proszkowe, instrukcje ochrony przeciwpoarowej. 4.4. Stanowisko uytkowania maszyn i urzdze a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów i innego sprztu właciwego dla zawodu: koparki jednonaczyniowe, wiertarki elektryczne i pneumatyczne, kruszarki, przesiewacze, traki, szlifierki, wentylatory, młyny, sprarki, palniki termiczne, młoty pneumatyczne, piły linowe, komplet sit, smarownica i urzdzenie odsysajce zwierciny, rozdzielacz spronego powietrza, kilof, młotek, sita, tarcza szlifierska i polerska, piły do traków, liny do pił, przewody zasilajce maszyny i urzdzenia (elektryczne lub pneumatyczne); zestawy kluczy; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia: bloki skał obrabianych, m.in. granitu, rozdrobnione kruszywo, materiały smarne i konserwujce; tabele sortymentu kruszyw, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje bhp przy poszczególnych stanowiskach, instrukcje ochrony przeciwpoarowej; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka do udzielania pierwszej pomocy (zawierajca leki przeciwbólowe, rodki opatrunkowe, wod utlenion, rodki na oparzenia, instrukcje i sposoby uycia leków, spis leków, zeszyt do rejestru udzielenia pierwszej pomocy oraz spis osób uprawnionych) powinna znajdowa w pomieszczeniu nauczycieli zawodu lub pomieszczeniu socjalnym; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa ubranie robocze, stopery, maski ochronne dróg oddechowych, kask ochronny, okulary ochronne, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, ganice pianowe i proszkowe, gumy izolujce przy urzdzeniach elektrycznych. 5. Inne, szczególne wymagania dotyczce pracowni/stanowiska, właciwe dla danego zawodu: Wszystkie maszyny, urzdzenia i narzdzia pracy musz by sprawne i posiada tabliczki znamionowe, certyfikaty lub wiadectwa zgodnoci w zakresie bhp. Ganice powinny by rozstawione w widocznym miejscu i oznakowane. Na terenie warsztatów naley oznaczy drogi ewakuacyjne i wyjcia awaryjne. Narzdzia, urzdzenia, rodowisko i warunki pracy musza by dostosowane do moliwoci uczniów. Uczniowie musza by zaopatrzeni w rodki ochrony indywidualnej oraz odzie ochronn. 9