Projekt do konsultacji PREZES URZĘDU KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ Warszawa, dnia 2015 r. DDRT-WWS-6172-49/14( ) Gmina Łopiennik Górny Łopiennik Górny 1 22-351 Łopiennik Górny DECYZJA Nr DDRT-WWS-6172-49/14( ) Na podstawie art. 7 ust. 1-4 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 880 - zwanej dalej Ustawą ), w związku z art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.- zwanej dalej Kpa ) oraz w związku z art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 243, z późn. zm.), zwanej dalej,,pt, po rozpatrzeniu wniosku gminy Łopiennik Górny dnia 5 czerwca 2014 r. o uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat: I. wyrażam zgodę na świadczenie przez gminę Łopiennik Górny, w zakresie realizowanego projektu pn. Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka, o numerze POIG.08.03.00-06-282/13 w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, będącego przedmiotem Umowy o dofinansowanie nr POIG.08.03.06-282/13-00 z dnia 10 października 2013 r., zwanego dalej Projektem, usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, za pomocą sieci bezprzewodowej: 1. 600 gospodarstwom domowym, wyłonionym w ramach Projektu; 2. 4 jednostkom publicznym objętych Projektem, wskazanym w Załączniku do niniejszej Decyzji;
II. określam zakres i warunki świadczenia przez gminę Łopiennik Górny usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą sieci bezprzewodowej, o której mowa w punkcie I w następujący sposób: 1. obszar, na którym będzie świadczona usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat, będzie obejmował teren gminy Łopiennik Górny, Gorzków oraz Żółkiewka; 2. warunki świadczenia usługi są zgodne z warunkami Projektu. Na podstawie art. 206 ust. 2aa w związku z art. 206 ust. 2 pkt 6 Pt, niniejsza Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu. I. Przebieg postępowania administracyjnego UZASADNIENIE Pismem z dnia 5 czerwca 2014 r. (data wpływu do Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej UKE : 12 czerwca 2014 r., poz. rej. 42794) gmina Łopiennik Górny, zwana dalej Gminą, wystąpiła do Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej Prezesem UKE, z wnioskiem o uzyskanie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, zwanym dalej Wnioskiem. Prezes UKE, wypełniając dyspozycję art. 61 4 Kpa, pismem z dnia 18 czerwca 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-49/14(2), zawiadomił Gminę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie uzyskania zgody Prezesa UKE na świadczenie przez nią usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat. Postanowieniami z dnia 11 sierpnia 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-49/14(3) oraz z dnia 10 października 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-49/14(4) Prezes UKE przedłużył termin załatwienia sprawy odpowiednio do dnia 12 października 2014 r. oraz do dnia 12 grudnia 2014 r., ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. Pismem z dnia 9 października 2014 r., znak: Or.2635.19.AS.2014 (data wpływu do UKE: 15 października 2014 r., poz. rej. 42794) Gmina przekazała dodatkowe informacje w zakresie Wniosku, w tym dokładną lokalizację jednostek organizacyjnych, w których będzie świadczona usługa dostępu do Internetu oraz podała liczbę komputerów dla każdej jednostki organizacyjnej. Postanowieniami z dnia 10 grudnia 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-49/14(6) oraz z dnia 9 lutego 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-49/14(8) Prezes UKE przedłużył termin załatwienia sprawy odpowiednio do dnia 12 lutego 2015 r. oraz do dnia 12 kwietnia 2015 r., ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. Pismem z dnia 24 marca 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-49/14(10), Prezes UKE, wypełniając dyspozycję art. 77 4 Kpa, zawiadomił Gminę, iż na podstawie posiadanych informacji i dokumentów zebranych w trakcie postępowania administracyjnego, ustalił fakty w zakresie liczby przedsiębiorców telekomunikacyjnych działających na terenie Gminy na dzień 31 grudnia 2013 r., liczby aktywnych usług szerokopasmowej transmisji danych stacjonarnych i mobilnych oraz liczby mieszkańców zamieszkujących Gminę i liczby gospodarstw domowych znajdujących się na terenie Gminy, zgodnie z publicznie dostępnymi danymi Głównego Urzędu Statystycznego. 2
Postanowieniami z dnia 8 kwietnia 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-49/14(11) oraz z dnia 10 czerwca 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-49/14(12) Prezes UKE przedłużył termin załatwienia sprawy odpowiednio do dnia 12 czerwca 2015 r. oraz do dnia 12 sierpnia 2015 r., ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. II. Informacje przedstawione przez Gminę w toku postępowania Wnioskiem Gmina zwróciła się do Prezesa UKE o uzyskanie zgody na świadczenie usługi bezpłatnego dostępu do Internetu beneficjentom Projektu, tj. 600 gospodarstwom domowym z terenu Gminy, gminy Gorzków i Żółkiewka oraz i 4 jednostkom publicznym wyłonionych w ramach Projektu. We Wniosku Gmina wskazała, że będzie realizowała przedsięwzięcie na nowobudowanej infrastrukturze w ramach PO IG 8.3. Gmina podała, że: Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu to projekt realizowany przez trzy gminy: Łopiennik Górny jako lidera projektu oraz Gorzków i Żółkiewka jako partnerzy. 600 gospodarstw domowych (gmina Łopiennik Górny - 60, w gminie Gorzków 159, Żółkiewka 281) zagrożonych wykluczeniem z aktywnego uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym, ze względu na trudną sytuację materialną lub niepełnosprawność zostanie wyposażonych w sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie. Dodatkowo uczestnicy projektu zostaną przeszkoleni w zakresie obsługi komputera i Internetu. W ramach projektu także zostanie wybudowana infrastruktura sieciowa w technologii LTE, dzięki której uczestnicy projektu otrzymają bezpłatny dostęp do szerokopasmowego Internetu. Gmina poinformowała, że wiele obszarów objętych Projektem znajduje się poza zasięgiem jakiegokolwiek operatora, a świadczone usługi są słabej jakości i najczęściej nie są one szerokopasmowe. Z przedłożonych informacji wynika ponadto, że obok inwestycji związanych z budową infrastruktury sieci bezprzewodowej koniecznych w celu zapewnienia dostępu do Internetu dla 600 gospodarstw domowych z obszaru objętego Projektem, nastąpi: 1. zakup 600 komputerów z systemem operacyjnym i oprogramowaniem antywirusowym dla beneficjentów ostatecznych Projektu wraz z instalacją i uruchomieniem w gospodarstwach domowych; 2. realizacja szkoleń dla 600 beneficjentów Projektu z zakresu podstaw Internetu i poczty elektronicznej; 3. zakup 59 komputerów z systemem operacyjnym i oprogramowaniem antywirusowym wraz z uruchomieniem dostępu do Internetu w jednostkach publicznych wykazanych w Załączniku do niniejszej Decyzji. We Wniosku Gmina poinformowała, iż w ramach Projektu zostanie wybudowana infrastruktura sieciowa w technologii LTE, dzięki której uczestnicy Projektu otrzymają bezpłatny dostęp do szerokopasmowego Internetu. Infrastruktura jest w trakcie budowy. Właścicielem infrastruktury będzie Gmina. Sieć dystrybucyjna zaprojektowana została w oparciu o Huawey ewbb LTE dla rozwiązań mobilnych, działający w zakresie częstotliwości 3,6-3,8 GHz w trybie TDD (Time Division Duplex). Gmina wskazała, że Technologia bezprzewodowa LTE oparta będzie o urządzenia: - 5x Huawei BBU system punkt wielepunktów częstotliwość pracy 3,6 GHz, pojedynczy węzeł składać się będzie z 4 anten sektorowych, pojemność węzła 100 Mb/s; 3
- 1x Huawei ecns610 system rdzenia sieci o pojemności 2 Gb/s; - 5xNEC system punkt wielepunktów 10,5 Gh pojemność 300 Mb/s; - Huawei ea terminal dostępowy pojemność 50 Mb/s. Z przedłożonych informacji wynika także, iż Sieć jest oparta o technologię LTE w warstwie dostępowej, w warstwie transmisyjnej ruch opierać się będzie o Ethernet przez co jest kompatybilna z innymi sieciami na poziomie technologicznym ponadto gwarantuje nadmiarowe punkty styku przez co będzie mogła być dołączona do innych sieci. Gmina poinformowała, że dostęp do Internetu dla beneficjentów ostatecznych będzie opierać się na zasięgu radiowym transmitowanym ze stacji bazowych wyposażonych w zaprojektowany schemat antenowy, które będą umieszczane w odpowiednich lokalizacjach i podwieszane na masztach antenowych. Według koncepcji dla potrzeb Projektu będzie to 5 stacji bazowych rozmieszczonych na terenie trzech gmin: Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka. Do Wniosku Gmina załączyła kopie następujących dokumentów: 1) zaświadczenia Przewodniczącego Gminnej Komisji Wyborczej w Łopienniku Górnym z dnia 5 grudnia 2010 r. o wyborze Pana Jana Mieczysława Kuchty na wójta gminy Łopiennik Górny, 2) umowy z dnia 10 października 2013 r. o dofinansowanie nr POIG.08.03.06-282/13-00 Projektu Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka, o numerze POIG.08.03.00-06-282/13 w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 2013, 3) opisu inwestycji planowanej do realizacji w ramach projektu Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka, 4) analizy finansowej: Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka, 5) regulaminu: Regulamin rekrutacji i uczestnictwa w projekcie Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka, 6) regulaminu z dnia 1 czerwca 2015 r.: Regulamin korzystania z użyczonych środków i usług informatycznych przez użytkowników w instytucjach gminnych (jednostkach podległych) w zakresie działań koordynacyjnych w ramach Projektu pn.: Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka, o numerze POIG.08.03.00-06-282/13 w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 2013 oraz z budżetu państwa, 7) protokołu sporządzonego w dniu 3 marca 2014 r. z posiedzenia komisji do spraw rekrutacji uczestników projektu Wykluczenie cyfrowe w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka, 8) uchwały nr XL/227/2014 Rady Gminy Łopiennik Górny z dnia 10 kwietnia 2014 r. w sprawie wyrażenia zgody na prowadzenie przez Gminę Łopiennik Górny działalności w zakresie telekomunikacji, 9) konsultacji projektu z operatorami telekomunikacyjnymi, w tym informacji wójta Gminy Łopiennik Górny o rozpoczęciu konsultacji, raportu z konsultacji projektu 4
Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka z operatorami telekomunikacyjnymi świadczącymi usługi na terenie gmin Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka. Gmina poinformowała, że do momentu zakończenia realizacji Projektu nie będzie mogła udostępniać sieci, gdyż infrastruktura jest wybudowana ze środków unijnych. Po zakończeniu trwałości Projektu, Gmina sporządzi procedury dostępowe, wydzieli segment sieci lub udostępni powierzchnię na konstrukcjach. We Wniosku Gmina wskazała ponadto, że Projekt, poprzez przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu, zaktywizuje jego uczestników w zwiększeniu umiejętności korzystania z nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych i obsługi komputera, a ponadto: Stworzy szanse na nabycie nowych umiejętności, które powiększą kompetencje osób poszukujących lub zmieniających pracę. Rozwijanie umiejętności obsługi poczty elektronicznej pomoże przełamać bariery komunikacyjne dla osób niepełnosprawnych i ograniczy ich izolację od reszty społeczeństwa. Z wyjaśnień przekazanych przez Gminę we Wniosku wynika również, że informacje dotyczące realizowanego Projektu, w tym na temat jego głównych założeń i zasad naboru wniosków o uczestnictwo w tym Projekcie, były jawne, zamieszczone na tablicach ogłoszeń, plakatach i ulotkach w poszczególnych gminach objętych Projektem oraz na stronie www.wykluczeniecyfrowe.com.pl. Beneficjentami Projektu, zgodnie z jego warunkami, mogły zostać m.in.: - gospodarstwa domowe spełniające kryterium dochodowe upoważniające do otrzymania wsparcia w ramach systemu pomocy społecznej, - gospodarstwa domowe spełniające kryterium dochodowe upoważniające do otrzymania wsparcia w ramach systemu świadczeń rodzinnych, - dzieci i młodzież ucząca się (do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia) z rodzin w trudnej sytuacji materialnej i społecznej uprawniającej do uzyskania stypendiów socjalnych, typowana do otrzymania wsparcia we współpracy ze szkołą oraz/lub ośrodkami pomocy społecznej, - osoby niepełnosprawne ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności lub orzeczeniem równoważnym, - rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, samotni rodzice, - osoby z grupy 50+, których przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty najniższych zagwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych, - dzieci i młodzież ucząca się (do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia) z bardzo dobrymi wynikami w nauce, z rodzin w których przeciętny miesięczny dochód opodatkowany na osobę w rodzinie, z roku poprzedzającego rok udziału w Projekcie był niższy, niż ostatni aktualny wskaźnik. Rekrutacja uczestników Projektu przebiegała dwuetapowo: 1) utworzenie listy zainteresowanych uczestnictwem w Projekcie na podstawie weryfikacji przedłożonych wniosków; 2) utworzenie listy uczestników Projektu oraz przygotowanie list rezerwowych. Listy te podane zostały do wiadomości poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń w budynkach Urzędów gmin objętych Projektem oraz na stronie internetowej www.wykluczeniecyfrowe.com.pl. 5
Gmina wskazała, iż przeprowadziła konsultacje z 10 przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi, działającymi na rynku lokalnym, w zakresie planowanego Projektu. Ponadto, ogłoszenie o konsultacjach Gmina umieściła na stronie BIP Gminy, aby dać możliwość zgłoszenia uwag i postulatów operatorom, którzy działają na terenie gminy, a o których działalności gmina nie ma Informacji, a także tym, którzy realizują bądź planują w najbliższym czasie realizację inwestycji infrastrukturalnych na terenie gminy. Gmina wystąpiła, pismem z dnia 27 lutego 2013 r., do następujących firm telekomunikacyjnych, tj.: 1. Polkomtel sp. z o.o.; 2. PTK Centertel sp. z o.o. 1 3. Netia S.A.; 4. Polska Telefonia Cyfrowa S.A. 2 5. Cyfrowy Polsat S.A.; 6. Akasha NET sp. z o.o.; 7. Telestrada S.A.; 8. Artkom Firma Handlowo-Usługowa; 9. Przedsiębiorstwo PIXEL Sebastian Sławiński; 10. F.H.U. SPEEDWAY IWONA JÓŹWIAK. Gmina podała, że Z przeprowadzonych konsultacji tylko jeden operator sporządził odpowiedź ze wskazaniem swojej mapy zasięgu. Żaden z operatorów nie wniósł zastrzeżeń. W ramach przeprowadzonych konsultacji Polkomtel sp. z o.o., zwany dalej Polkomtel, wyraził stanowisko w piśmie z dnia 6 marca 2013 r., którym przedstawił Gminie korzyści z modernizacji sieci dla klientów Polkomtel, zachęcając do współpracy i skorzystania z usług Internetu mobilnego za pośrednictwem sieci Polkomtel. Gmina wskazała, że 5 lokalnych operatorów świadczy dostęp do usług za pośrednictwem łącz radiowych WiFi jednak zasięg jest ograniczony zważywszy na fakt ukształtowania terenu i barier technologicznych. Ogólnopolscy dostawcy świadczą szeroki wachlarz usług od typowych usług głosowych po usługi transmisji szerokopasmowej przy jednoczesnym ograniczeniu ilości przesyłanych danych. Ogólnie rynek jest słabo wysycony a dostęp do usług szerokopasmowych dla wielu gospodarstw domowych jest utrudniony lub całkowicie niemożliwy. Jak również jakość świadczonych usług jest niestabilna lub niska. III. Stan prawny Stosownie do art. 206 ust. 1 Pt postępowanie przed Prezesem UKE toczy się na podstawie przepisów Kpa ze zmianami wynikającymi z Pt oraz Ustawy. W art. 3 ust. 1 Ustawy określone zostały podstawowe rodzaje dopuszczalnej działalności samorządów w sektorze telekomunikacyjnym. Zgodnie z pkt 1 i 2 tego przepisu jednostki samorządu terytorialnego, zwane dalej JST, mogą m.in.: 1 Od dnia 31 grudnia 2013 r. spółka PTK Centertel sp. z o.o. funkcjonuje pod nazwą Orange Polska S.A. 2 Od dnia 27 maja 2013 r. spółka Polska Telefonia Cyfrowa S.A. funkcjonuje pod nazwą T-Mobile Polska S.A. 6
1) budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, 2) dostarczać sieci telekomunikacyjne lub zapewniać dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej. W myśl natomiast art. 3 ust. 1 pkt 3 Ustawy, JST w zakresie telekomunikacji mogą świadczyć, z wykorzystaniem posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, usługi na rzecz: a) przedsiębiorców telekomunikacyjnych, b) podmiotów, o których mowa w art. 4 pkt 1, 2, 4, 5 i 8 Pt, c) użytkowników końcowych w zakresie i na warunkach określonych w art. 6 i 7 Ustawy. W art. 7 ust. 1 Ustawy ustawodawca wskazał, jako szczególny rodzaj działalności JST w zakresie telekomunikacji, świadczenie usługi dostępu do Internetu, bez pobierania opłat. Podjęcie działalności w zakresie wskazanym w art. 7 ust. 1 Ustawy uzależnione zostało od kilku warunków: IV. 1) spełnienia wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy oraz 2) uzyskania zgody Prezesa UKE, która jest udzielana, jeżeli zostały spełnione wymagania określone w art. 3 ust. 2 i 5 lub art. 6 ust. 1 Ustawy. Ocena spełnienia przez Gminę wymagań określonych w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy Po wpłynięciu wniosku JST o udzielenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, Prezes UKE dokonuje oceny, czy: 1) JST podjęła uchwałę organu stanowiącego (art. 3 ust. 5 Ustawy); 2) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana przy zachowaniu kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t.: Dz. U. z 2013 r., poz. 885, z późn. zm.) oraz przy zagwarantowaniu przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich (art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy); 3) na lokalnym rynku telekomunikacyjnym nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych oraz działalność JST jest proporcjonalna do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym i niedyskryminująca użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych (art. 6 ust. 1 Ustawy); 4) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana w sposób niezakłócający rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy); 5) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana w sposób przejrzysty (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy). 7
Wskazać przy tym należy, że wspomniana powyżej ocena jest prowadzona w stosunku do Gminy, której jako jedynej, przysługuje przymiot strony postępowania w rozumieniu przepisów Kpa. 1. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 5 Ustawy (podjęcie przez Gminę uchwały w zakresie wykonywania działalności telekomunikacyjnej) Rada Gminy, realizując obowiązek wynikający z art. 3 ust. 5 Ustawy, w dniu 10 kwietnia 2014 r. podjęła uchwałę Nr XL/227/2014 w sprawie wyrażenia zgody na prowadzenie przez Gminę Łopiennik Górny działalności w zakresie telekomunikacji. Kopia ww. uchwały została przedłożona przez Gminę wraz z Wnioskiem. Podjęcie powołanej powyżej uchwały stanowi wypełnienie ustawowej przesłanki warunkującej wydanie przez Prezesa UKE decyzji, o której mowa w art. 7 ust. 2 Ustawy. 2. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy (kompatybilność, połączalność, dostęp do sieci oraz infrastruktury) Usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat świadczona przez Gminę grupie beneficjentów ostatecznych Projektu oraz w 4 jednostkach publicznych, które zostały wskazane w Załączniku do niniejszej Decyzji, jest wykonywana w technologii umożliwiającej bezprzewodowy dostęp do sieci. Z założeń Projektu wynika, że sieć jest zbudowana w oparciu o licencjonowane częstotliwości w paśmie 3.4 3.6 Ghz przy wykorzystaniu urządzeń o standaryzowanych interfejsach, kompatybilnych i dołączalnych z innymi sieciami telekomunikacyjnymi. Standard ten gwarantuje, że wymogi dotyczące kompatybilności i połączalności w zakresie świadczonej przez Gminę usługi zostaną spełnione. Odnosząc się natomiast do przesłanki zagwarantowania przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich, należy zauważyć, iż gminna sieć bezprzewodowa jest siecią wydzieloną wyłącznie na potrzeby realizacji Projektu. Zgodnie z założeniami Projektu, mając na uwadze treść 2 ust. 7 Umowy o dofinansowanie nr POIG.08.03.06-282/13-00 z dnia 10 października 2013 r. Projektu Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Gminach Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka o numerze POIG.08.03.00-06-282/13 w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, zwanej dalej Umową, zakazane jest dokonywanie przez Gminę czynności rozporządzających na inny podmiot, dotyczących praw lub obowiązków wynikających z Umowy. Z treści 8 ust. 1 Umowy wynika, iż Gmina nie może dokonywać zmian prowadzących do zmiany Projektu w rozumieniu art. 57 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r., ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006 r., s.25-78). Dodatkowo w 7 ust. 1 Umowy zostało wskazane, że Beneficjent jest zobowiązany do zachowania i zapewnienia trwałości Projektu przez okres 5 lat od dnia zakończenia realizacji Projektu. W tym czasie nie jest zatem możliwe udostępnianie sieci na inne cele niż te, które zostały wskazane w Projekcie. Powyższe ograniczenia wpływają bezpośrednio na niemożność zapewnienia dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej Gminy, wykorzystywanej do świadczenia usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, aż do zakończenia okresu trwałości Projektu. Należy wobec powyższego stwierdzić, iż w przypadku tego rodzaju sieci bezprzewodowej, utworzonej w ramach działania 8.3. Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo 8
informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 2013, wymogi dotyczące zapewnienia dostępu do sieci oraz infrastruktury w okresie trwałości Projektu nie będą miały zastosowania. Dlatego też, w ocenie Prezesa UKE, do działalności, o której mowa we Wniosku Gminy, dla beneficjentów ostatecznych oraz w 4 jednostkach publicznych, wskazanych w punkcie I. sentencji niniejszej Decyzji, została spełniona przesłanka wynikająca z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy w zakresie kompatybilności i połączalności, natomiast przesłanka dotycząca zapewnienia innym podmiotom dostępu do sieci telekomunikacyjnej w przypadku usługi świadczonej przez Gminę w ramach Projektu, nie będzie miała zastosowania. 3. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 6 ust.1 Ustawy (niezaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, działalność jest proporcjonalna i niedyskryminująca) Zgodnie z art. 6 ust.1 Ustawy, świadczenie na rzecz użytkowników końcowych przez JST bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, może mieć miejsce, jeżeli nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Działalność taka musi być proporcjonalna, co oznacza, że musi być odpowiednia do zidentyfikowanych lokalnych potrzeb oraz działań podejmowanych przez przedsiębiorców w zakresie rozwoju lokalnego rynku usług szerokopasmowych. Jednocześnie każde zróżnicowanie odbiorców w zakresie świadczonych usług powinno być uzasadnione. Ponadto, Ustawa wymaga, aby działalność ta była niedyskryminująca. Jak stanowi art. 6 ust. 2 Ustawy, powyższych wymagań nie stosuje się w przypadku świadczenia usług telekomunikacyjnych na potrzeby organów administracji publicznej, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych oraz innych podmiotów publicznych, a także w przypadku usług telekomunikacyjnych świadczonych wyłącznie w miejscach publicznych przez publicznie dostępne punkty dostępu do Internetu. W tym miejscu, należy wskazać, że Gmina, Wnioskiem wystąpiła również o wydanie decyzji wyrażającej zgodę na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat 4 gminnym jednostkom publicznym, wyłonionym w ramach Projektu, wskazanym w Załączniku do niniejszej Decyzji. Jak wynika z informacji przekazanych przez Gminę w toku postępowania administracyjnego, wspomnianym jednostkom publicznym zostanie zapewniony darmowy dostęp do Internetu oraz zostanie przekazany sprzęt komputerowy. Zatem zgodnie z postanowieniami art. 6 ust. 2 Ustawy, świadczenie przez JST usługi dostępu do Internetu na potrzeby organów administracji publicznej, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych oraz innych podmiotów publicznych, a także w przypadku usług telekomunikacyjnych świadczonych wyłącznie w miejscach publicznych przez publicznie dostępne punkty dostępu do Internetu nie podlega wymaganiom ustanowionym w art. 6 ust. 1 Ustawy. Oznacza to, iż powyższa działalność może być wykonywana nawet wówczas, gdy jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych, a ponadto, w stosunku do tej działalności nie zachodzi konieczność badania przesłanki proporcjonalności do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym, jak również przesłanki niedyskryminowania użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. W konsekwencji, w przypadku powyższych usług (w tym świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu 4 określonym w Załączniku do niniejszej Decyzji jednostkom publicznym) jednymi wymogami, jakie określa Ustawa w art. 3 ust. 2, jest przejrzystość, niezakłócanie rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych oraz zachowanie kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi ze środków 9
publicznych oraz zagwarantowanie przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich. Prezes UKE wskazuje, że istnieje konieczność dokonania oceny spełnienia przesłanek określonych w art. 6 ust. 1 Ustawy w stosunku do działalności wskazanej w punkcie I. ust. 1 sentencji niniejszej Decyzji z uwagi na świadczenie przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu beneficjentom ostatecznym Projektu, którzy mogą korzystać z takiej usługi w miejscu swojego zamieszkania. Dokonując oceny spełnienia przez Gminę przesłanek, o których mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy, należy w pierwszej kolejności zaznaczyć, że zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 594, z późn. zm.) do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy z zakresu działalności telekomunikacyjnej (art. 7 ust. 1 pkt 3a ustawy o samorządzie gminnym). Zatem, Gmina w ramach swoich zadań własnych zobowiązana jest do zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie telekomunikacji. Na szczególną uwagę zasługuje spoczywający na Gminie obowiązek przeciwdziałania zjawisku tzw. cyfrowego wykluczenia, albowiem jego istnienie jest jednym z przejawów istnienia niezaspokojonych potrzeb wspólnoty. Należy mieć na uwadze, że wykluczenie cyfrowe oznacza systemowe różnice w dostępie i korzystaniu z komputerów i Internetu pomiędzy osobami o różnym statusie społeczno-ekonomicznym (wykształceniu, dochodach, zawodzie), na różnych etapach życia, między mężczyznami i kobietami, mieszkańcami obszarów miejskich i wiejskich, a także różnych regionów. Wymaga nadto podkreślenia, że indywidualne i zbiorowe potrzeby wspólnoty samorządowej powinny być zaspokajane przez władzę lokalną. W przypadku wystąpienia zjawiska ich niezaspokojenia, wspólnota samorządowa powinna podejmować działania zmierzające do niwelowania różnic w procesie zaspokajania podstawowych potrzeb, gdy są one wywołane czynnikami niezależnymi od jednostki czy rodziny. Zadania z zakresu działalności telekomunikacyjnej powinny być skierowane do osób najbardziej potrzebujących. Gminna administracja publiczna jest bowiem usytuowana najbliżej obywatela i ma możliwość zidentyfikować na takim poziomie osoby potrzebujące wsparcia. Interwencja publiczna powinna być zatem skierowana tylko tam, gdzie mechanizmy konkurencji i wolny rynek nie zapewniają w sposób wystarczający potrzeb w zakresie telekomunikacji. Należy zauważyć, iż zgodnie z informacjami przedstawionymi w Raporcie KPMG Rynek telekomunikacyjny po 2015 roku w kontekście inwestycji publicznych zrealizowanych przez Jednostki Samorządu Terytorialnego z funduszy unijnych, w ramach budowy Regionalnych Sieci Szerokopasmowych, 3 zwanym dalej Raportem, na każdym szczeblu samorząd terytorialny pełni inną rolę w realizacji celów w zakresie rynku telekomunikacyjnego. Władze wojewódzkie zaangażowane są w rozwój sieci szerokopasmowych, natomiast władze powiatowe i gminne w znacznej mierze aktywne są w świadczeniu publicznych usług detalicznych dla użytkowników końcowych. Przy tym władze gminy zaangażowane są w szczególności w promowanie dostępu do publicznych usług internetowych dla użytkowników indywidualnych np. w formie hotspotów, kiosków internetowych czy publicznych punktów dostępu do Internetu. W celu dokonania właściwej oceny stanu lokalnego rynku usług dostępu do Internetu na obszarze Gminy, gminy Gorzów i gminy Żółkiewka, Prezes UKE wziął pod uwagę 3 http://www.uke.gov.pl/files/?id_plik=17958 10
zarówno dane przedstawione przez Gminę we Wniosku, jak również dane będące w jego posiadaniu, np. analizy rynku telekomunikacyjnego. 3.1. Gmina Łopiennik Górny Zgodnie z danymi znanymi Prezesowi UKE z urzędu (według stanu na dzień 31 grudnia 2013 r.), na terenie Gminy działało 9 przedsiębiorców telekomunikacyjnych świadczących usługę dostępu do Internetu. Największym operatorem, dostarczającym usługę do ponad 45 % osób spośród wszystkich posiadających dostęp do Internetu była firma Orange Polska S.A. Drugi z kolei przedsiębiorca, Przedsiębiorstwo PIXEL Sebastian Sławiński, świadczył usługi internetowe dla ponad 13 % użytkowników. Na terenie Gminy działali następujący przedsiębiorcy telekomunikacyjni (zarówno w technologii przewodowej jak i bezprzewodowej): Tabela 1 Przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi dostępu do sieci Internet na obszarze Gminy (31.12.2013 r.). Lp. Nazwa przedsiębiorcy Wykorzystywana technologia 1. ARTUR BAK FIRMA HANDLOWO-USŁUGOWA "ARTKOM" Artur Bak WiFi 5 GHz 2. INTER PLUS Artur Krawczyk WiFi 5 GHz 3. NETIA S.A. ADSL, HSPA 4. ORANGE POLSKA S.A. CDMA, ADSL2+, GPRS 5. P4 sp. z o.o. HSPA 6. POLKOMTEL HSPA+, CDMA 7. PRZEDSIĘBIORSTWO "PIXEL" Sebastian Sławiński bd 8. TELEFONIA DIALOG sp. z o.o. HSPA 9. T-MOBILE POLSKA S.A. HSPA, ADSL Źródło: UKE na podstawie danych otrzymanych od przedsiębiorców telekomunikacyjnych. W 2013 r. penetracja Internetem szerokopasmowym na obszarze Gminy o przepływności poniżej 1 Mbit/s była nieznaczna, szczególnie w przeliczeniu na jedną osobę (1,19 %). Większą popularnością cieszyły się usługi o wyższej przepływności. Korzystało z nich 13,24 % mieszkańców Gminy. Zgodnie z publicznie dostępnymi danymi Głównego Urzędu Statystycznego, Gminę zamieszkuje 4 115 mieszkańców 4, tworzących 1 459 gospodarstw domowych 5. W świetle posiadanych przez Prezesa UKE danych, na koniec 2013 r. na terenie Gminy były aktywne 594 usługi szerokopasmowej transmisji danych (stacjonarnych oraz mobilnych 6 ). 4 Dane GUS: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2013 r. 5 Uzyskana wartość to iloraz liczby ludności oraz średniej liczebności gospodarstwa domowego (2,82) w 2011 r. według danych GUS. 6 Dane przekazane przez operatorów sieci mobilnych uwzględniają także klientów korzystających z usług przedpłaconych, o ile udostępnili swoje dane lub operator mógł ich zidentyfikować. 11
Wykres 1. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w Gminie w podziale na usługi o przepływności poniżej 1 Mbit/s oraz 1 Mbit/s i powyżej (31.12.2013 r.) Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. 3.2. Gmina Gorzków Zgodnie z danymi znanymi Prezesowi UKE z urzędu (według stanu na dzień 31 grudnia 2013 r.), na terenie gminy Gorzków działało 7 przedsiębiorców telekomunikacyjnych świadczących usługę dostępu do Internetu. Największy udział w rynku miała firma Orange Polska S.A., która świadczyła usługę dla około 57 % mieszkańców. Drugim najpopularniejszym przedsiębiorcą był AKASHA.NET sp. z o.o., za którego pomocą z siecią łączyło się ponad 18 % wszystkich użytkowników Internetu na terenie gminy Gorzków. Na terenie gminy Gorzków działali następujący przedsiębiorcy telekomunikacyjni (zarówno w technologii przewodowej jak i bezprzewodowej): Tabela 2. Przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi dostępu do sieci Internet na obszarze gminy Gorzków (31.12.2013 r.) Lp. Nazwa przedsiębiorcy 1. AKASHA.NET Sp. z o. o. Wykorzystywana technologia 100 Mb/s Fast Ethernet, WiFi 2,4 GHz 2. NETIA S.A. ADSL 3. ORANGE POLSKA S.A. GPRS, ADSL2+, CDMA 4. P4 Sp. z o.o. HSPA 5. POLKOMTEL CDMA, HSPA+ 6. TELEFONIA DIALOG Sp. z o.o. HSPA, ADSL 7. T-MOBILE POLSKA S.A. ADSL, HSPA, SDH Źródło: UKE na podstawie danych otrzymanych od przedsiębiorców telekomunikacyjnych. W 2013 r. penetracja Internetem szerokopasmowym na obszarze gminy Gorzków o przepływności poniżej 1 Mbit/s również była nieznaczna. W przeliczeniu na jedną osobę wynosiła ona 1,30 %. Popularniejsze były usługi internetowe o większej przepustowości. Korzystało z nich 13,57 % mieszkańców gminy Gorzków. 12
Zgodnie z publicznie dostępnymi danymi Głównego Urzędu Statystycznego, gminę Gorzków zamieszkuje 3 692 mieszkańców 7, tworzących 1 309 gospodarstw domowych 8. W świetle posiadanych przez Prezesa UKE danych, na koniec 2013 r. na terenie gminy Gorzków było aktywnych 549 usług szerokopasmowej transmisji danych (stacjonarnych oraz mobilnych 9 ). Wykres 2. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w gminie Gorzków w podziale na usługi o przepływności poniżej 1 Mbit/s oraz 1 Mbit/s i powyżej (31.12.2013 r.) Źródło: UKE na podstawie danych otrzymanych od przedsiębiorców telekomunikacyjnych. 3.3. Gmina Żółkiewka Zgodnie z danymi znanymi Prezesowi UKE z urzędu (według stanu na dzień 31 grudnia 2013 r.), na terenie gminy Żółkiewka działało 7 przedsiębiorców telekomunikacyjnych świadczących usługę dostępu do Internetu. Największym operatorem internetowym była firma Orange Polska S.A., z której oferty korzystało blisko 70 % mieszkańców podłączonych do sieci. Drugie miejsce pod względem liczby świadczonych usług zajmował Polkomtel, który udostępniał Internet dla prawie 14% użytkowników. Na terenie gminy Żółkiewka działali następujący przedsiębiorcy telekomunikacyjni (zarówno w technologii przewodowej jak i bezprzewodowej): Tabela 3. Przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi dostępu do sieci Internet na obszarze gminy Żółkiewka (31.12.2013 r.) Lp. Nazwa przedsiębiorcy Wykorzystywana technologia 1. FIRMA ALNIDE Daniel Kosior bd 2. NETIA S.A ADSL 7 Dane GUS: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2013 r. 8 Uzyskana wartość to iloraz liczby ludności oraz średniej liczebności gospodarstwa domowego (2,82) w 2011 r. według danych GUS. 9 Dane przekazane przez operatorów sieci mobilnych uwzględniają także klientów korzystających z usług przedpłaconych, o ile udostępnili swoje dane lub operator mógł ich zidentyfikować. 13
3. ORANGE POLSKA S.A. CDMA, GPRS, ADSL2+, VDSL 4. P4 Sp. z o.o. HSPA 5. POLKOMTEL HSPA+, CDMA 6. TELEFONIA DIALOG Sp. z o.o. HSPA 7. T-MOBILE POLSKA S.A. HSPA, SDH, ADSL Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Tak samo jak w przypadku dwóch wcześniej analizowanych gmin, również w gminie Żółkiewka w 2013 r. penetracja Internetem szerokopasmowym o przepływności poniżej 1 Mbit/s była nieznaczna, szczególnie w przeliczeniu na jedną osobę (0,90%). Zdecydowanie częściej wykorzystywany był Internet o większej szybkości. Z dostępu o przepływności powyżej 1 Mbit/s korzystało 10,72% mieszkańców gminy Zółkiewka. Zgodnie z publicznie dostępnymi danymi Głównego Urzędu Statystycznego, gminę Zółkiewka zamieszkuje 5 664 osoby, tworzące 2 009 gospodarstw domowych 10. W świetle posiadanych przez Prezesa UKE danych, na koniec 2013 r. na terenie gminy Żółkiewka było aktywnych 658 usług szerokopasmowej transmisji danych (stacjonarnych oraz mobilnych 11 ). Wykres 3. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w gminie Żółkiewka w podziale na usługi o przepływności poniżej 1 Mbit/s oraz 1 Mbit/s i powyżej (31.12.2013 r.) Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Przy ocenie kryterium spełnienia przez Gminę, gminę Gorzków i gminę Żółkiewka warunku niezaspokojenia popytu, należy kierować się przede wszystkim dwoma miernikami: 1. poziomem penetracji usługami dostępu szerokopasmowego na analizowanym rynku lokalnym w porównaniu do średniego poziomu w skali kraju, 10 Uzyskana wartość to iloraz liczby ludności oraz średniej liczebności gospodarstwa domowego (2,82) w 2011 r. według danych GUS. 11 Dane przekazane przez operatorów sieci mobilnych uwzględniają także klientów korzystających z usług przedpłaconych, o ile udostępnili swoje dane lub operator mógł ich zidentyfikować. 14
2. poziomem penetracji usługami dostępu szerokopasmowego na analizowanym rynku lokalnym w porównaniu do syntetycznego wskaźnika poziomu zapotrzebowania na usługi dostępu szerokopasmowego, wynikającego z algorytmu omówionego w dalszej części analizy. Zdaniem Prezesa UKE, głównym miernikiem pozwalającym stwierdzić, czy w przypadku konkretnej JST zostało spełnione kryterium braku zaspokojenia zapotrzebowania użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych jest odniesienie penetracji usługami dostępu szerokopasmowego na obszarze danej JST do poziomu wskaźnika zapotrzebowania na tę usługę zgłaszanego w trakcie prowadzonych przez Prezesa UKE badań konsumenckich. Wskazać przy tym należy, iż powyższy wskaźnik odnosi się do kryterium określonego w art. 6 ust. 1 Ustawy i pozwala ocenić, czy zapotrzebowanie zgłaszane przez konsumentów jest zaspokojone. Wskaźnik pomocniczy stanowi natomiast odniesienie poziomu nasycenia usługami dostępu szerokopasmowego na obszarze danej JST do dostępności tej usługi na średnim poziomie ogólnopolskim (co pozwala ocenić, jak kształtuje się nasycenie usługami w określonej JST, w porównaniu ze średnią krajową). Biorąc pod uwagę wszystkie usługi szerokopasmowego dostępu do sieci Internet dostępne w Gminie w 2013 r., ich penetracja wyniosła 14,43 % w przeliczeniu na jej mieszkańców. Była ona zatem niższa od penetracji usługami szerokopasmowymi w Polsce o 16,35 punktów procentowych w odniesieniu do liczby mieszkańców. Wykres 4. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w Polsce oraz w Gminie (31.12.2013 r.) Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Natomiast penetracja wszystkimi usługami szeropoasmowego dostępu do Internetu wyniosła w gminie Gorzków 14,87 % w przeliczeniu na mieszkańców. Była ona zatem niższa od penetracji usługami szerokopasmowymi w Polsce o 15,92 punkty procentowe w odniesieniu do liczby mieszkańców gminy Gorzków. 15
Wykres 5. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w Polsce oraz w Gminie Gorzków (31.12.2013 r.) Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Uwzględniając wszyskie usługi szerokopasmowego dostępu do sieci Internet dostępne w gminie Żółkiewka w 2013 r., ich penetracja wyniosła 11,62 % w przeliczeniu na jej mieszkańców. Była ona zatem niższa od penetracji usługami szerokopasmowymi w Polsce o 19,17 punkty procentowe w odniesieniu do liczby mieszkańców gminy Żółkiewka. Wykres 6. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w Polsce oraz w Gminie Żółkiewka (31.12.2013 r.) Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Badając poziom zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu, jak już wcześniej wskazano, należy określić poziom zainteresowania usługami na wskazanym obszarze. W celu oszacowania tej wielkości w niniejszej Decyzji posłużono się danymi pochodzącymi z raportu: Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2014 r. Raport 16
z badania klientów indywidualnych 12. Badanie funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie gospodarstw domowych w Polsce, wśród osób w wieku 15 lat i powyżej. Poziom zapotrzebowania na usługi dostępu do Internetu określono na podstawie: liczby ankietowanych, którzy wskazali, że posiadają dostęp do Internetu w domu, liczby ankietowanych, którzy wskazali, że nie posiadają dostępu do Internetu w domu z przyczyn finansowych lub z powodu braku możliwości podłączenia Internetu w miejscu zamieszkania (czyli de facto osób chcących go posiadać, gdyby pozwalały im na to warunki techniczne lub materialne). Znając orientacyjną wartość poziomu zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce można określić, czy JST (w tym przypadku Gmina) spełnia warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy, tj. czy na jej terenie oraz terenie gmin: Gorzków i Żółkiewka jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Szczegółowe wyliczenia przedstawia poniższy schemat. Rysunek 1. Schemat wyliczenia poziomu zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w 2014 r. przez klientów indywidualnych. 58 % klientów posiadało dostęp do Internetu 0,58=X1 42 % klientów nie posiadało dostępu do Internetu 22 % z 42 % klientów nieposiadających dostępu do Internetu chciałoby mieć taki dostęp 0,22 * 0,42 = 0,092=X2 X1 + X2 = 0,58+0,092 = 0,672 = 67,2 % - oszacowany poziom zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce w 2014 r. Źródło: UKE na podstawie raportu: Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2014 r. Raport z badania klientów indywidualnych. Zgodnie z powyższymi wyliczeniami, zapotrzebowanie na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce w 2014 r. kształtowało się na poziomie około 67,20 % (w przeliczeniu na mieszkańców). Zatem penetracja usługami dostępu do Internetu w Gminie, gminie Gorzków i gminie Żółkiewka, która wyniosła w 2013 r. odpowiednio 14,43 %, 14,87 % oraz 12 http://www.uke.gov.pl/files/?id_plik=18179 17
11,62 % w odniesieniu do liczby mieszkańców tych gmin, znajduje się znacznie poniżej wartości zapotrzebowania na te usługi w Polsce. Należy zauważyć, że z Raportu wynika, iż istotnym aspektem w kontekście działalności JST w zakresie darmowego Internetu jest potencjalna ewolucja zainteresowania tym rodzajem usług ze strony użytkowników w przyszłości. Czynnikiem mogącym wywierać wpływ na rozwój darmowego Internetu w perspektywie najbliższych lat, jest rosnące wykorzystanie technologii mobilnych w dostępie do Internetu. W ostatnich pięciu latach znacznie wzrósł odsetek użytkowników Internetu, deklarujących bezprzewodowe łączenie z siecią. Użytkownicy korzystający z bezprzewodowego połączenia z Internetem, stanowią obecnie ponad ¾ wszystkich Internautów w Polsce. Odsetek użytkowników Internetu, deklarujących bezprzewodowe łączenie z siecią przedstawia poniższy wykres: Wykres 7. Odsetek użytkowników Internetu, deklarujących bezprzewodowe łączenie z siecią 100% 80% 60% 45% 55% 64% 73% 77% 40% 20% 0% 2010 2011 2012 2013 2014 Źródło: Opracowanie KPMG na podstawie: CBOS, Internauci 2014 Niezależnie od powyższego należy podkreślić, iż na obszarze Gminy, gminy Gorzków i gminy Zółkiewka liczba osób, posiadających dostęp do Internetu jest dużo niższa od oszacowanego zapotrzebowania na tę usługę. Biorąc pod uwagę przesłankę niedyskryminowania określonej grupy użytkowników końcowych, należy wyjaśnić, iż bezpłatny dostęp do Internetu jest przewidziany dla ściśle określonej grupy docelowej osób wykluczonych cyfrowo. Jednocześnie uznać należy, że w odniesieniu do tak zdefiniowanej grupy osób uprawnionych do skorzystania z usługi, reguły ich wyboru zostały określone przez Gminę w sposób niedyskryminujący. Według bowiem założeń Regulaminu rekrutacji i uczestnictwa w projekcie Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w gminach: Łopiennik Górny, Gorzków i Żółkiewka, będącego załącznikiem do Umowy, uprawnionymi do otrzymania usługi były osoby najuboższe, wybrane przez Komisję Rekrutacyjną, powołaną przez wójta Gminy, w której skład wchodziły m.in. pracownicy Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej: Gminy, gminy Gorzków i gminy Żółkiewka. Beneficjentami ostatecznymi Projektu mogły zostać osoby, które spełniły odpowiednio kryterium dochodowe, czyli były uprawnionymi do otrzymania pomocy materialnej, w tym 18
zasiłków pomocy społecznej, bądź uprawnionymi do otrzymywania świadczeń rodzinnych oraz osoby niepełnosprawne. Powyższa analiza dowodzi, iż działalność podejmowana przez Gminę w zakresie telekomunikacji, polegająca na świadczeniu bezpłatnej usługi dostępu do Internetu skierowana jest do określonej grupy osób - beneficjentów ostatecznych Projektu którzy są wykluczeni cyfrowo, będzie zgodna z zasadą proporcjonalności i niedyskryminacji, gdyż będzie skierowana do beneficjentów ostatecznych, zakwalifikowanych do Projektu w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion, których potrzeby w zakresie dostępu do Internetu z uwagi m.in. na bariery ekonomiczne nie mogą być zaspokojone przez przedsiębiorców działających na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Zróżnicowanie odbiorców końcowych w zakresie świadczonych usług będzie uzasadnione, ponieważ dotyczyć będzie osób wybranych do Projektu w ramach Działania 8.3. Tym samym, należy stwierdzić, iż spełniona jest przesłanka wskazana w art. 6 ust. 1 Ustawy, dotycząca możliwości wykonywania przez Gminę przedmiotowej działalności w sytuacji braku zaspokojenia przez lokalny rynek telekomunikacyjny zapotrzebowania użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu. Dodatkowo należy wskazać, iż gminna usługa świadczona w ramach Projektu, nie będzie dostępna dla pozostałych mieszkańców Gminy, gminy Gorzków i gminy Zółkiewka. Biorąc powyższe pod uwagę, Prezes UKE stwierdza, że warunki świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu uczestnikom Projektu, spełniają następujące przesłanki wskazane w art. 6 ust. 1 Ustawy: a) brak zaspokojenia przez lokalny rynek telekomunikacyjny zapotrzebowania użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, b) niedyskryminowania określonej grupy użytkowników końcowych. Odnosząc się natomiast do przesłanki proporcjonalności prowadzonej przez Gminę działalności w zakresie telekomunikacji dla beneficjentów ostatecznych zakwalifikowanych do Projektu w ramach działania 8.3, Prezes UKE wskazuje, iż z uwagi na cel powyższego działania, tj. zapobieżenie zjawisku wykluczenia cyfrowego osób o trudnej sytuacji materialnej lub niepełnosprawnych, nie jest konieczne wprowadzenie ograniczeń funkcjonalnych w zakresie warunków świadczenia przedmiotowej usługi, mających zagwarantować, aby działalność telekomunikacyjna była prowadzona w sposób proporcjonalny do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Przyjmuje się bowiem, iż w takich przypadkach, prowadzona przez JST działalność z zakresu telekomunikacji nie wpływa negatywnie na konkurencję, gdyż użytkownicy końcowi takiej gminnej usługi nie są osobami, które potencjalnie są zainteresowane usługami dostawców komercyjnych i byłyby w stanie ponieść koszty finansowe zakupu komercyjnej usługi dostępu do Internetu. Osoby zaliczane do grupy zagrożonych wykluczeniem cyfrowym wymagają bowiem wsparcia i stworzenia im niezbędnych warunków do uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym. Oferowanie przez JST bezpłatnej usługi dostępu do Internetu będzie dla tej grupy często jedyną szansą na skorzystanie z niej i przyczyni się do ograniczenia zjawiska dalszej marginalizacji cyfrowej tych mieszkańców. Podsumowując, w ocenie Prezesa UKE należy uznać, że na obszarze Gminy, gminy Gorzków i gminy Żółkiewka nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych, a usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę na warunkach określonych niniejszą Decyzją będzie proporcjonalna i niedyskryminująca. W związku z powyższym stwierdzić należy, że została spełniona dyspozycja przepisu art. 6 ust. 1 Ustawy. 19
4. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy (niezakłócanie równoprawnej i skutecznej konkurencji na właściwym rynku telekomunikacyjnym) Kolejnym warunkiem, od spełnienia którego uzależnione jest wydanie zgody przez Prezesa UKE na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, jest zagwarantowanie, by nie została zakłócona równoprawna i skuteczna konkurencja w sektorze telekomunikacyjnym (art. 7 ust. 1 i 2 Ustawy w związku z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy). Odnosząc się do powołanej powyżej przesłanki niezakłócania równoprawnej i skutecznej konkurencji w sektorze telekomunikacyjnym, należy zauważyć, że poprzez działania JST w sektorze telekomunikacyjnym może zostać osiągnięta większa penetracja usług szerokopasmowych. Niemniej, pozytywne działania podejmowane w tym zakresie powinny przeważać nad negatywnymi, tj. zakłóceniem konkurencji. Pomoc JST dla swoich mieszkańców w zakresie dostępu do usług szerokopasmowych nie może wypierać inicjatyw prywatnych, zarówno tych już realizowanych, jak i planowanych. Działalność Gminy w zakresie telekomunikacji ma na celu umożliwienie jej mieszkańcom, mieszkańcom gminy Gorzków oraz gminy Żółkiewka, zagrożonym wykluczeniem cyfrowym z powodu trudnej sytuacji ekonomicznej lub ze względu na niepełnosprawność, korzystanie z dostępu do Internetu, w miejscu ich zamieszkania. W tym zakresie działalność ta skierowana jest do mieszkańców ww. gmin tj. 600 gospodarstw domowych, wyłonionych w ramach Projektu. Podejmowane przez Gminę działania polegają na zapewnieniu dostępu do sieci Internet tylko tym osobom, które ze względu na niskie dochody i/lub niepełnosprawność nie są w stanie we własnym zakresie zapewnić sobie sprzętu i usług niezbędnych do korzystania z zasobów Internetu. Prezes UKE wskazuje, iż w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie, przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 13 lipca 2010 r., zwrócono uwagę na korelację pomiędzy poziomem rozwoju społeczeństwa informacyjnego a aktywnością społeczną. W myśl stwierdzeń zawartych w tym dokumencie, wskazać należy, że korzystanie z Internetu pobudza aktywność i zaangażowanie w życiu publicznym. Podkreślono również, że wyzwaniem rozwojowym jest zwiększenie dostępu do technologii teleinformatycznych oraz implementacja działań podnoszących efektywność i sprawność korzystania z nowoczesnych technologii przez społeczeństwo, a także zwiększających zasoby cyfrowe i rozwijających systemy usług publicznych w pełni dostępnych za pośrednictwem Internetu. Rolą polityki regionalnej powinno być w tym zakresie dbanie o równomierny przestrzennie rozwój technologii teleinformatycznych, pozwalający na pokonywanie ograniczeń związanych z oddaleniem od centrów rozwoju, a w efekcie na zmniejszanie barier rozwojowych, w szczególności w regionach najbardziej peryferyjnych. Prezes UKE pragnie podkreślić, iż świadczona przez Gminę usługa szerokopasmowego dostępu do Internetu w ramach Projektu jest skierowana do ściśle określonej, ograniczonej grupy osób, będących beneficjentami działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013. W związku z powyższym, zasady i warunki świadczenia powyższym użytkownikom końcowym usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat wynikają z Projektu. We wniosku o dofinansowanie stanowiącym załącznik Umowy wskazano, że działania, które zostaną podjęte mają osiągnąć główny cel Projektu, a więc zmniejszyć zjawisko wykluczenia cyfrowego na obszarze Gminy. W tym kontekście, należy mieć na uwadze treść 7 ust. 1 20