postawy mieszkańców woj. śląskiego wobec ekologii wyniki badania sondażowego Katowice, styczeń 2013 www.bcmm.com.pl
WSTĘP Metodologia badawcza: sondaż wśród mieszkańców województwa śląskiego, przeprowadzony metodą wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo CATI. Próba: 650 kobiet i mężczyzn w wieku 18 lat i więcej, próba reprezentatywna dla mieszkańców woj. śląskiego. Dobór próby miał charakter losowy. W raporcie przytoczono również wyniki sondażu BCMM przeprowadzonego w styczniu 2009 roku na losowej próbie 670 mieszkańców woj. śląskiego. Termin realizacji: listopad 2012 roku Uwagi: Przedruk lub wykorzystanie niniejszych wyników badań BCMM w całości lub w części dozwolone wyłącznie z podaniem źródła. 2
ZNACZENIE EKOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA Deklarowane postawy proekologiczne mieszkańców województwa śląskiego nie zmieniły się istotnie w okresie 3 lat. W dalszym ciągu ochrona środowiska naturalnego ma duże znaczenie dla 80% badanych mieszkańców tego regionu. Jedynie dla 4% respondentów ta kwestia nie jest istotna. 1,8% 1,7% 1,3% 2,3% 15,4% 16,2% w ogóle nie ma znaczenia niewielkie znaczenie 44,9% 41,1% przeciętne znaczenie duże znaczenie bardzo duże znaczenie 36,6% 38,8% 2009 rok 2012 rok PYTANIE: jakie znaczenie ma dla Pani / Pana ekologia, ochrona środowiska naturalnego? 2012 rok n=650 2009 rok n=670 3
PODEJMOWANE DZIAŁANIA W SFERZE EKOLOGII W relacji do 2009 roku rośnie odsetek mieszkańców oddających zużyte baterie do punktów skupu (już co drugi badany deklaruje taką postawę), nieco więcej mieszkańców ograniczyło korzystanie z własnego samochodu na rzecz komunikacji miejskiej. W 2012 zmniejszył się jednak odsetek mieszkańców deklarujących takie działania proekologiczne jak zmniejszanie zużycia energii elektrycznej i wody, ograniczanie korzystania z opakowań jednorazowych czy kupowanie produktów oznaczonych jako przyjazne dla środowiska. 2009 rok w % 2012 rok w % staram się zmniejszyć zużycie energii elektrycznej 88,1 79,1 używam energooszczędnych żarówek 82,4 78,8 używam toreb na zakupy wielokrotnego użytku 77,5 77,7 staram się zmniejszyć zużycie wody 85,7 74,5 segreguję śmieci 73,1 73,5 używam energooszczędnego sprzętu AGD 76,9 65,1 ograniczam korzystanie z opakowań jednorazowych 73,3 61,1 oddaję zużyte baterie do punktu ich odbioru 45,8 52,5 nie zostawiam urządzeń takich jak np. komputer, telewizor w stanie czuwania kupuję produkty oznaczone jako przyjazne dla środowiska ograniczam korzystanie z własnego samochodu na rzecz komunikacji miejskiej PYTANIE: W jaki sposób stara się Pan/Pani chronić środowisko naturalne? istotna statystycznie różnica pomiędzy pomiarami, p<0,05 44,6 48,9 50,6 42,9 24,6 35,8 2012 rok n=650 2009 rok n=670 4
PODEJMOWANE DZIAŁANIA W SFERZE EKOLOGII Różnice w postawach ekologicznych wynikają głównie ze zmiany zachowań w grupie osób nie przykładających istotnej wagi do działań na rzecz ochrony środowiska, w 2012 roku odsetek deklarowanych postaw proekologicznych znacząco zmalał w tym segmencie. ekologia ma dla mnie bardzo duże i duże znaczenie w% 2009 rok n=546 2012 rok n=519 ekologia ma dla mnie przeciętne lub niewielkie znaczenie w % 2009 rok n=124 2012 rok n=131 staram się zmniejszyć zużycie energii elektrycznej 89,6 85,0 81,5 55,7 używam energooszczędnych żarówek 84,4 83,0 73,4 61,8 używam toreb na zakupy wielokrotnego użytku 81,3 84,0 60,5 52,7 staram się zmniejszyć zużycie wody 87,4 80,7 78,2 49,6 segreguję śmieci 77,8 80,0 52,4 48,1 używam energooszczędnego sprzętu AGD 79,7 71,1 64,5 41,2 ograniczam korzystanie z opakowań jednorazowych 78,9 67,8 48,4 34,4 oddaję zużyte baterie do punktu ich odbioru 49,1 59,3 31,5 25,2 nie zostawiam urządzeń takich jak np. komputer, telewizor w stanie czuwania 48,4 53,9 28,2 29,0 kupuję produkty oznaczone jako przyjazne dla środowiska 55,7 48,9 28,2 19,1 ograniczam korzystanie z własnego samochodu na rzecz komunikacji miejskiej 26,2 39,1 17,7 22,9 PYTANIE: W jaki sposób stara się Pan/Pani chronić środowisko naturalne? istotna statystycznie różnica pomiędzy pomiarami, p<0,05 5
SPONTANICZNIE WSKAZYWANE INNE TYPY PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ W SFERZE EKOLOGII 2012 Respondenci spontanicznie wskazali również przykłady innych dobrych praktyk w sferze ekologii. nie śmiecę, nie zaśmiecam lasów /55/ sadzę nowe drzewa /12/ zbieram śmieci pozostawione przez innych /12/ upominam ludzi, którzy niszczą zieleń, naruszają ochronę środowiska /9/ edukuję innych jak należy chronić środowisko /9/ uprawiam ogródek, uprawiam rośliny, kwiatki /8/ nie palę śmieci /7/ mam ogrzewanie ekologiczne /7/ mam ogrzewanie gazowe /4/ zbieram makulaturę /5/ jeżdżę na rowerze /5/ nie niszczę przyrody /5/ nie palę papierosów /4/ nie deptam trawników /3/ mam baterie słoneczne /3/ sprzątam po psie na spacerze /3/ biorę udział w akcji sprzątanie lasu /3/ nie używam środków chemicznych, preparatów ochrony roślin, sztucznych nawozów /2/ gniotę puste opakowania np. kartonów, butelek /2/ palę drzewem w kominku /2/ zbieram deszczówkę /2/ nie wylewam olejów samochodowych /2/ ekonomicznie jeżdżę samochodem /2/ zużyty sprzęt elektroniczny odwożę do punktu odbioru /2/ wspieram akcje promocyjne w Internecie /2/ kupuję ekologiczne proszki do prania, ekologiczne środki czystości /2/ zbieram zakrętki plastikowe /2/ nie używam aerozoli /1/ nie pozwalam palić papierosów w mieszkaniach /1/ nie spalam niczego co szkodzi środowisku /1/ dbam o czystość wokół posesji i budynków biurowych /1/ używam mierników ciepła /1/ podlewam krzaki obok domu /1/ minimalizuję emisję spalin i opałów /1/ segreguję odpady pod kątem kompostownika /1/ czynnie protestowałem przeciwko nielegalnej wycince lasu w Katowicach Ligocie /1/ maksymalnie wszystko wykorzystuję, żeby nic sie nie zmarnowało /1/ wyrzucone przez innych baterie lub butelki zanoszę do punktu ich odbioru /1/ zgłaszam zanieczyszczanie rzek /1/ nie wyrzucam złomu i odzieży do śmietnika /1/ nie stwarzam zagrożenia dla zwierząt w ich naturalnym środowisku /1/ mam samochód na gaz /1/ dokonuję przeglądu samochodu w autoryzowanych stacjach /1/ używam ekologiczne kosmetyki /1/ zbieram aluminium /1/ mam samochód ekologiczny /1/ poprawiam błędne dokumenty, a nie drukuję nowych /1/ korzystam z toreb ekologicznych /1/ używam baterii wielokrotnego użytku /1/ prowadzę akcję przeciwko psim odchodom na trawniku /1/ nie pozostawiam niedopałków po papierosach na ziemi /1/ sprzedaję produkty ekologiczne /1/ oddaję różne rzeczy do recyclingu /1/ PYTANIE: W jaki inny sposób stara się Pan/Pani chronić środowisko naturalne? (w nawiasach podano liczbę wskazań) 6
ZNACZENIE EKOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA- 2012 bardzo duże przeciętne niewielkie w ogóle nie ma n= duże znaczenie znaczenie znaczenie znaczenie znaczenia ogółem 650 38,8% 41,1% 16,2% 2,3% 1,7% kobieta 336 40,2% 42,9% 14,0% 2,4% 0,6% mężczyzna 314 37,3% 39,2% 18,5% 2,2% 2,9% 18-29 lat 150 30,7% 41,3% 24,7% 2,0% 1,3% 30-39 lat 115 26,1% 50,4% 17,4% 3,5% 2,6% 40-49 lat 105 39,0% 42,9% 14,3% 1,9% 1,9% 50-59 lat 120 40,8% 45,8% 10,8% 2,5% 0,0% 60-69 lat 80 50,0% 33,8% 10,0% 2,5% 3,8% 70 lat i więcej 80 57,5% 25,0% 15,0% 1,3% 1,3% podstawowe 44 47,7% 34,1% 15,9% 0,0% 2,3% zawodowe 121 33,1% 44,6% 15,7% 3,3% 3,3% średnie 329 39,8% 39,5% 17,6% 1,8% 1,2% wyższe 156 38,5% 43,6% 13,5% 3,2% 1,3% PYTANIE: Jakie znaczenie ma dla Pani / Pana ekologia, ochrona środowiska naturalnego? 7
PODEJMOWANE DZIAŁANIA W SFERZE EKOLOGII - 2012 n= segreguję śmieci używam toreb na zakupy wielokrotnego użytku ograniczam korzystanie z opakowań jednorazowych staram się zmniejszyć zużycie wody staram się zmniejszyć zużycie energii elektrycznej ogółem 650 73,5% 77,7% 61,1% 74,5% 79,1% kobieta 336 74,7% 80,4% 65,2% 79,5% 81,8% mężczyzna 314 72,3% 74,8% 56,7% 69,1% 76,1% 18-29 lat 150 67,3% 78,0% 50,0% 66,7% 72,0% 30-39 lat 115 73,0% 69,6% 54,8% 68,7% 73,0% 40-49 lat 105 75,2% 79,0% 64,8% 74,3% 81,0% 50-59 lat 120 74,2% 82,5% 66,7% 79,2% 84,2% 60-69 lat 80 82,5% 82,5% 77,5% 77,5% 83,8% 70 lat i więcej 80 73,8% 75,0% 61,3% 87,5% 86,3% podstawowe 44 52,3% 75,0% 56,8% 70,5% 77,3% zawodowe 121 70,2% 79,3% 57,9% 75,2% 82,6% średnie 329 74,5% 78,4% 62,3% 74,2% 78,4% wyższe 156 80,1% 75,6% 62,2% 75,6% 78,2% PYTANIE: W jaki sposób stara się Pan/Pani chronić środowisko naturalne? 8
PODEJMOWANE DZIAŁANIA W SFERZE EKOLOGII - 2012 n= kupuję produkty oznaczone jako przyjazne dla środowiska ograniczam korzystanie z własnego samochodu na rzecz komunikacji miejskiej używam energooszczę dnego sprzętu AGD używam energooszczę dnych żarówek nie zostawiam urządzeń takich jak np. komputer, telewizor w stanie czuwania oddaję zużyte baterie do punktu ich odbioru ogółem 650 42,9% 35,8% 65,1% 78,8% 48,9% 52,5% kobieta 336 50,0% 33,9% 68,2% 83,0% 55,7% 57,1% mężczyzna 314 35,4% 37,9% 61,8% 74,2% 41,7% 47,5% 18-29 lat 150 34,7% 46,0% 56,7% 75,3% 48,7% 48,0% 30-39 lat 115 41,7% 34,8% 60,0% 70,4% 42,6% 44,3% 40-49 lat 105 35,2% 27,6% 66,7% 84,8% 40,0% 54,3% 50-59 lat 120 49,2% 32,5% 70,0% 81,7% 45,8% 56,7% 60-69 lat 80 57,5% 42,5% 80,0% 85,0% 66,3% 63,8% 70 lat i więcej 80 46,3% 27,5% 63,8% 78,8% 57,5% 52,5% podstawowe 44 43,2% 29,5% 59,1% 79,5% 52,3% 40,9% zawodowe 121 46,3% 33,1% 66,1% 80,2% 49,6% 49,6% średnie 329 43,8% 37,7% 63,5% 79,6% 47,1% 53,8% wyższe 156 38,5% 35,9% 69,2% 75,6% 51,3% 55,1% * W jaki sposób stara się Pan/Pani chronić środowisko naturalne? 9