Skrót najważniejszych wydarzeń rynkowych w kwietniu 2016 r.

Podobne dokumenty
Twoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI

Stan i prognoza koniunktury gospodarczej

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata

RAPORT ROCZNY GO TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH SA. Spis Treści ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 R. DO 31 GRUDNIA 2015 R.

DANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja IV

Fed musi zwiększać dług

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY. Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

newss.pl Expander: Bilans kredytów we frankach

Od czego zależy kurs złotego?

Twoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI

Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 161/2012 Rady Miejskiej w Jastrowiu z dnia 20 grudnia 2012

Banki, przynajmniej na zewnątrz, dość słabo i cicho protestują przeciwko zapisom tej rekomendacji.

Eksperyment,,efekt przełomu roku

Quercus TFI S.A.: Wyniki finansowe w roku 2014 Spotkanie z Analitykami i Zarządzającymi

Wyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1

Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu

Informacja dotycząca adekwatności kapitałowej HSBC Bank Polska S.A. na 31 grudnia 2010 r.

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów

Informacja dotycząca instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego. z inwestowaniem w instrumenty finansowe. w PGE Domu Maklerskim S.A.

Być albo nie być produktów strukturyzowanych na polskim

Komentarz tygodniowy

Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym sporządzony na podstawie reprezentatywnego przykładu

REGULAMIN ZAWIERANIA I WYKONYWANIA TERMINOWYCH TRANSAKCJI WALUTOWYCH

OGŁOSZENIE. o zmianach statutu Allianz Fundusz Inwestycyjny Otwarty

Efektywna strategia sprzedaży

13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych.

Inflacja zjada wartość pieniądza.

INDATA SOFTWARE S.A. Niniejszy Aneks nr 6 do Prospektu został sporządzony na podstawie art. 51 Ustawy o Ofercie Publicznej.

Opis przyjętych wartości do wieloletniej prognozy finansowej Gminy Udanin na lata

Smart Beta Święty Graal indeksów giełdowych?

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY

Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych

Terminy pisane wielką literą w niniejszym aneksie mają znaczenie nadane im w Prospekcie.

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

UFK Europa Skarbiec SMARTFIZ

U M OWA DOTACJ I <nr umowy>

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

Analiza Techniczna Andrzej Klempka analiza spółek

Reforma emerytalna. Co zrobimy? SŁOWNICZEK

Nasz kochany drogi BIK Nasz kochany drogi BIK

Eugeniusz Gostomski. Ryzyko stopy procentowej

CONSUMER CONFIDENCE WSKAŹNIK ZADOWOLENIA KONSUMENTÓW W POLSCE Q3 2015

REGULAMIN ZARZĄDU Stowarzyszenia Dolina Karpia

1. Oprocentowanie LOKATY TERMINOWE L.P. Nazwa Lokaty Okres umowny Oprocentowanie w skali roku. 4. Lokata CLOUD-BIZNES 4 miesiące 3,00%/2,00% 1

Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata

ZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH

Ewidencjonowanie nieruchomości. W Sejmie oceniają działania starostów i prezydentów

Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42

Zadania ćwiczeniowe do przedmiotu Makroekonomia I

USŁUGA ZARZĄDZANIA. Indywidualnym Portfelem Instrumentów Finansowych. oferowana przez BZ WBK Asset Management S.A.

FORUM ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH

Rynek wina Raport miesięczny Wine Advisors

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Obowiązek wystawienia faktury zaliczkowej wynika z przepisów o VAT i z faktu udokumentowania tego podatku.

Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) :02:07

PRÓG RENTOWNOŚCI i PRÓG

Statystyka finansowa

Szczegółowe zasady obliczania wysokości. i pobierania opłat giełdowych. (tekst jednolity)

Projekty uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy

SPRAWOZDANIE FINANSOWE

Jak Polacy podchodz do funduszy inwestycyjnych?

UZASADNIENIE. I. Potrzeba i cel renegocjowania Konwencji

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Nowa Ruda

Maria Kościelna, Wroclaw University of Economics

Ranking funduszy inwestycyjnych i emerytal czerwiec 200

JAK INWESTOWAĆ W ROPĘ?

Q NN (L) Ameryki Łacińskiej. NN (L) Dynamiczny Globalnej Alokacji. NN (L) Europejski Spółek Dywidendowych

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa r.

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, Warszawa

BZ WBK AIB Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. pl. Wolności 16, Poznań telefon: (+48) fax: (+48)

Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony

Karta Produktu ubezpieczenia na życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym Ekologiczny Portfel FIZ Bis

ZAKŁADY MAGNEZYTOWE ROPCZYCE S.A. Warszawa, marzec 2013

Polityka pienięŝna NBP kamienie milowe

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Raport o spółce Organic farma zdrowia S.A. Do portfela Taurus investment fund

INSTYTUCJE WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI WARSZAWA, LIPIEC 2000

Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów

U S T AWA. z dnia 2015 r. Art. 1.

WYJASNIENIA I MODYFIKACJA SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA

Kontrakty terminowe na WIBOR

Osobami fizycznymi zarządzającymi Funduszem są: Magdalena Łapsa, Magdalena Łapsa, Marcin Szuba, Kamil Gaworecki,

Fundusze venture capital jako wsparcie kapitałowe dla innowacyjnych MSP

CitiWeekly. Inflacja ponownie w dół? Gospodarka i Rynki Finansowe. 28 września 2015 r. 5 stron

STOWARZYSZENIE LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA JURAJSKA KRAINA REGULAMIN ZARZĄDU. ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne

RAPORT KWARTALNY za pierwszy kwartał 2012 r. Wrocław, 11 maj 2012 roku

Sprawozdanie Rady Nadzorczej KERDOS GROUP Spółka Akcyjna

Uchwała Nr.. /.../.. Rady Miasta Nowego Sącza z dnia.. listopada 2011 roku

INFORMACJE O INSTRUMENTACH FINANSOWYCH WCHODZĄCYCH W SKŁAD ZARZADZANYCH PRZEZ BIURO MAKLERSKIE PORTFELI Z UWZGLĘDNIENIEM ZWIĄZANYCH Z NIMI RYZYK

Polityka informacyjna Niezależnego Domu Maklerskiego S.A. w zakresie upowszechniania informacji związanych z adekwatnością kapitałową

Polityka zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Końskich Końskie, grudzień 2011r.

Informacja o projekcie inwestycyjnym Grodno S.A.

HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, Wrocław tel. (71) fax (71) kancelaria@mhbs.

Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego

Raport kwartalny z działalności emitenta

(Tekst ujednolicony zawierający zmiany wynikające z uchwały Rady Nadzorczej nr 58/2011 z dnia r.)

Dokonać zmiany w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy Stare Bogaczowice zgodnie z załącznikami.

USTAWA. z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Dz. U. z 2015 r. poz

BUDŻETY JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W 2014 R.

Transkrypt:

Skrót najważniejszych wydarzeń rynkowych w kwietniu 2016 r.

Świat wykres miesiąca Słabszy dolar versus euro i jen. Efekt szczytu w Szanghaju? 130 1,6 120 1,4 110 1,2 100 90 80 1,0 0,8 0,6 0,4 70 0,2 60 0,0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 USD/JPY (lewa oś) Dollar Index (lewa oś) EUR/USD (prawa oś) Źródło: Bloomberg. Ryzyka polityczne Wojna w Syrii. Kwestia ISIS. Trwający konflikt na Ukrainie. Wybory prezydenckie w USA. Ryzyka w strefie euro (BREXIT, polityczny pat w Hiszpanii, polityczna zmiana w Austrii, brak rządu w Irlandii). Długofalowe problemy globalne Nadal wysoki poziom długu w strefie euro delikatne spadki poziomów zadłużenia, w Grecji wzrost, co świadczy o tym, że problem może powrócić. Niska inflacja, głównie kosztowa. Słabe tempo wzrostu gospodarczego. Waluta a konkurencyjność gospodarki wydaje się, że porozumienie z Szanghaju z lutego 2016 r. zwiększyło skoordynowane sterowanie kursami najważniejszych światowych walut przez banki centralne. Wyczerpujące się możliwości stymulacji przez banki centralne w postaci zwiększania płynności. Nowym narzędziem stają się ujemne stopy procentowe. 12 maja 2016 r. str. 2

Świat Fundamenty krótko- i średnioterminowe tendencje światowe Ostatnie tygodnie na światowych rynkach charakteryzowały się względną stabilnością szczególnie w porównaniu z początkiem roku. Jednakże czynniki niepewności nie zniknęły. Obecnie polityka pieniężna prowadzona przez banki centralne nastawiona jest na ścisłą współpracę i ma na celu stabilizację sytuacji, szczególnie poprzez utrzymywanie stosunkowo słabego dolara amerykańskiego, który osłabił się po spotkaniu w Szanghaju. Koszt stabilizacji światowej gospodarki poprzez osłabianie dolara amerykańskiego poniosą głównie strefa euro i Japonia w zamian za wyższe tempo wzrostu gospodarczego na świecie. Te gospodarki oczekują, że w efekcie tych działań mechanizm tzw. pozytywnego impulsu (ang. positive feedback) doprowadzi do większego ożywienia tych dwóch gospodarek. W rezultacie powyższych działań tempo wzrostu gospodarczego w ujęciu globalnym się ustabilizowało, jednak nadal pozostaje stosunkowo niskie. Długofalowe problemy globalne wskazują, że w tej chwili należy się spodziewać środowiska niskiego wzrostu gospodarczego w ujęciu globalnym. Na mapie świata mogą się oczywiście pojawiać perełki w postaci rynków rozwijających się, gdzie tempo wzrostu gospodarczego będzie pozytywnie zaskakiwać. Inflacja w ujęciu globalnym nadal pozostaje niska, a w niektórych gospodarkach ujemna. Głównym narzędziem większości banków centralnych pozostają niskie, a niekiedy ujemne stopy procentowe. Fundamenty krótko- i średnioterminowe wybrane gospodarki W USA tempo wzrostu gospodarczego w I kwartale 2016 r. było gorsze od oczekiwań i wyniosło 0,5%. Rynek oczekiwał 0,7%. Według Fedu warunki na rynku pracy uległy dalszej poprawie, chociaż tempo wzrostu aktywności gospodarczej osłabło. Potwierdza to najświeższy odczyt ISM Manufacturing na poziomie 50,8 pkt, co jest wynikiem gorszym od oczekiwań na poziomie 51,4 pkt. Dodatkowo najnowsze dane z rynku pracy okazały się dużo gorsze od oczekiwań (wskaźnik ADP: 156 tys. versus oczekiwania na poziomie 195 tys.). Obecnie dane z amerykańskiej gospodarki wskazują na pewne odsunięcie się w czasie kolejnej podwyżki stóp i na wolniejsze tempo kolejnych kroków. Z drugiej strony oczekiwania inflacyjne rosną. Strefa euro nadal boryka się z niskim tempem wzrostu gospodarczego. Inflacja i oczekiwania inflacyjne pozostają na niskich poziomach. Reakcja władz Chin na niedawne zawirowania należy do tych standardowych i polega w głównej mierze na zwiększeniu wolumenu taniego kredytu. W drugim rzędzie stoją natomiast reformy strukturalne. Skutkuje to lepszymi danymi w zakresie produkcji, konsumpcji i inwestycji. Takie działanie ma jednak niestety charakter krótkoterminowy, co skutkuje wzrostem niepewności co do rozwoju sytuacji makroekonomicznej w Państwie Środka w drugiej połowie 2016 r. Natomiast, w dłuższej perspektywie, przechodzenie z gospodarki opartej na produkcji na gospodarkę opartą na konsumpcji zapewne będzie mieć negatywny wpływ na poziom światowego handlu i ceny surowców. 12 maja 2016 r. str. 3

Indeks ADP liczba nowo zatrudnionych w USA 400 350 300 250 200 150 100 50 0 1.07.2011 1.09.2011 1.11.2011 1.01.2012 1.03.2012 1.05.2012 1.07.2012 1.09.2012 1.11.2012 1.01.2013 1.03.2013 1.05.2013 1.07.2013 1.09.2013 1.11.2013 1.01.2014 1.03.2014 1.05.2014 1.07.2014 1.09.2014 1.11.2014 1.01.2015 1.03.2015 1.05.2015 1.07.2015 1.09.2015 1.11.2015 1.01.2016 1.03.2016 Konsensus rynkowy Źródło: Bloomberg. Wartość rzeczywista Bank Japonii wbrew oczekiwaniom nie zwiększył wielkości programu skupu aktywów. Tempo wzrostu gospodarczego pozostaje ujemne, a jen japoński uległ dalszemu umocnieniu, co negatywnie wpływa na konkurencyjność japońskiego przemysłu. Negatywne skutki ostatniego trzęsienia ziemi odsunęły planowaną podwyżkę japońskiego odpowiednika VAT prawdopodobnie do 2017 r. EBC Banki centralne, głównie za przyczyną Banku Japonii i EBC, w ciągu ostatniego miesiąca zwiększyły globalną płynność o kolejne 1,2%. Licząc w dolarze, wzrosła ona o 16,1% r/r. Tempo przyrostu bazy monetarnej nieco osłabło. Dotychczas po tak silnym wzroście banki centralne robiły sobie chwilę oddechu, jednakże w obecnej sytuacji makroekonomicznej dotychczasowy trend powinien być kontynuowany. 12 maja 2016 r. str. 4

Bilanse banków centralnych W mld USD 6000 5000 4000 3000 Duży wzrost globalnej płynności Fed mówi o zmniejszaniu skali dodruku pieniądza Wartość bilansu POBC (wyrażona zarówno w juanach, jak i w dolarach) spadła 12 000 10 000 8000 6000 Słabszy dolar to tradycyjnie dobre wiadomości dla cen surowców. Wzrosty cen ropy naftowej stabilizują gospodarki krajów uzależnionych od wydobycia tego surowca. Otwarte pozostaje pytanie, czy ostatnie wzrosty cen mają charakter bardziej technicznej korekty, czy też generowane są przez poprawę fundamentów światowej gospodarki, ze szczególną rolą Chin. 2000 4000 1000 0 Silny wzrost bilansu EBC i BoJ 2000 0 Wrz 00 Wrz 02 Wrz 04 Wrz 06 Wrz 08 Wrz 10 Wrz 12 Wrz 14 Wrz 16 Fed BoJ EBC POBC Razem (prawa oś) Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 1.04.2016 r. 12 maja 2016 r. str. 5

Polska Ryzyka polityczne poprawa w stosunku do marca Percepcja ryzyka oczekiwanie na decyzje agencji ratingowych. Zmiana nastawienia na negatywne jest w zasadzie pewna. Konsensus co do obniżki ratingów jest mieszany. Fundamenty Poprzednia wartość Aktualna wartość Oczekiwania Czy lepiej od oczekiwań? Wzrost gospodarczy w IV kwartale 2016 r. (w %) 3,40 4,30 3,77 Inflacja (r/r w %) -0,90-1,10-1,00 Stopa bezrobocia (w %) 10,30 10,00 9,99 Produkcja przemysłowa (r/r w %) 6,70 0,50 3,61 Sprzedaż detaliczna (r/r w %) 3,90 0,80 3,50 Stopy procentowe (w %) 1,50 1,50 1,50 Wzrost wynagrodzeń (r/r w %) 3,90 3,30 3,40 PMI Przemysł (w pkt) 53,80 51,00 53,10 Na początku maja zaskoczył dużo gorszy od oczekiwań i gorszy od wartości z kwietnia odczyt PMI dla sektora przemysłowego w Polsce. Na wartość na poziomie 51 pkt (konsensus rynkowy wskazywał 53,0 pkt) miał wpływ obniżony wzrost nowych zamówień i poziomu zatrudnienia. Duży związek pomiędzy kursem złotówki w stosunku do euro a poziomem zamówień eksportowych może wyjaśniać stosunkowo dobre wartości dla tej grupy. Wzrost produkcji przemysłowej w ujęciu r/r w marcu również nie zachwycił, bowiem dane okazały się dużo gorsze od oczekiwań. Tempo wzrostu produkcji ciągnie w dół głównie sektor budowlany ze względu na spadek tempa inwestycji publicznych na poziomie samorządów i w kolejnictwie. Sprzedaż detaliczna wzrosła nieznacznie w ujęciu r/r (o 0,8%), co negatywnie zaskoczyło rynek, tym bardziej że poziom bezrobocia spada, a wynagrodzeń rośnie. Najbliższe miesiące pokażą, czy ten spadek był jednorazowy, np. związany z odłożeniem konsumpcji do momentu wypłat z programu Rodzina 500 plus, czy też ma charakter trwalszy. Wzrost gospodarczy w IV kwartale 2015 r. okazał się dużo lepszy od oczekiwań i po rewizji danych przez GUS wyniósł aż 4,3% w ujęciu rocznym. 12 maja 2016 r. str. 6

Tempo wzrostu nowych zamówień przemysłowych w Polsce 30 20 10 0-10 -20 4,5 4,4 4,3 4,2 4,1 4,0-30 31-05-2012 31-07-2012 30-09-2012 30-11-2012 31-01-2013 31-03-2013 31-05-2013 31-07-2013 30-09-2013 30-11-2013 31-01-2014 31-03-2014 31-05-2014 31-07-2014 30-09-2014 30-11-2014 31-01-2015 31-03-2015 31-05-2015 31-07-2015 30-09-2015 30-11-2015 31-01-2016 31-03-2016 3,9 3,8 Tempo wzrostu zamówień w przemyśle r/r w % (lewa oś) Kurs EUR/PLN (prawa oś) Źródło: Bloomberg. Główne wydarzenia na rynku obligacji Rynki rozwinięte Na rynku obligacji kwiecień, podobnie jak marzec, był miesiącem znacznej zmienności i generalnie wzrostu rentowności obligacji o dłuższych terminach wykupu. W obecnej sytuacji gospodarczej i przy dużej zależności rynków od działań banków centralnych należy się spodziewać utrzymania środowiska znacznych wahań cen obligacji. Po silnych wzrostach cen w marcu i zbliżeniu się do historycznych poziomów z 2015 r. ceny obligacji powróciły do poziomów z końca stycznia 2016 r. Dynamiczne wzrosty rentowności z co warto podkreślić bardzo niskich poziomów dotknęły obligacje z całej strefy euro. Rentowności amerykańskich obligacji 10-letnich ponownie zbliżyły się do ważnego poziomu 2%. Ostatecznie jednak go nie przekroczyły i na końcu kwietnia znalazły się na poziomach bardzo zbliżonych do tych z początku miesiąca. Rentowności 10-letnich obligacji Japonii kontynuowały konsolidację na poziomach poniżej 0%. 12 maja 2016 r. str. 7

Rynki rozwijające się Poprawa nastrojów inwestorów na najważniejszych światowych rynkach rozlewa się również na rynki wschodzące. Głównymi wyznacznikami inwestowania na tych rynkach są uzależnienie od słabszego dolara oraz ryzyko polityczne. W kwietniu polskie obligacje 10-letnie taniały, głównie na kanwie decyzji o nierolowaniu dużej partii zapadających obligacji przez jedno z zagranicznych towarzystw inwestycyjnych oraz perspektywy negatywnych decyzji agencji ratingowych. W rezultacie rentowności osiągnęły poziomy ponad 3,10%, wydaje się też, że negatywne informacje zostały już uwzględnione w cenach. Biorąc pod uwagę stopę inflacji rentowności w ujęciu realnym, wynoszą aż 4,20% i są jednymi z wyższych na świecie w stosunku do ponoszonego ryzyka. Pomimo kolejnej obniżki stóp procentowych rentowności 10-letnich obligacji węgierskich rosły (obligacje taniały). 10-letnie obligacje tureckie w kwietniu silnie drożały, a ich rentowności spadły do poziomu poniżej 9%. Na początku maja dało jednak o sobie znać ryzyko polityczne związane z tym krajem i na kanwie kryzysu rządowego obligacje mocno straciły na wartości. 12 maja 2016 r. str. 8

Główne wydarzenia na rynku akcji Rynki rozwinięte W ciągu ostatniego miesiąca główne światowe indeksy giełdowe osiągały pozytywne stopy zwrotu pomimo braku wyraźnej poprawy w danych makroekonomicznych. Wyjątkiem jest tutaj japoński Nikkei 225, który stał się ofiarą umacniającego się jena. Wydaje się, że w sferze mikrogospodarczej negatywne rewizje zysków przedsiębiorstw dobiegły końca i spodziewana jest ich poprawa, co powinno działać pozytywnie na ceny. Rynki rozwijające się Kwiecień był miesiącem dużego zróżnicowania stóp zwrotu na rynkach rozwiniętych. Najlepszy w tym okresie był region Ameryki Łacińskiej dzięki silnemu pozytywnemu wpływowi osłabiającego się dolara amerykańskiego. W regionie Europy Środkowo-Wschodniej od początku roku najlepszy wynik osiągały indeksy rosyjskie. W Polsce WIG20 przyniósł negatywną stopę zwrotu, natomiast najlepiej wynagrodziły inwestorów spółki z swig80. Do czasu kryzysu rządowego w Turcji indeks BIST 100 piął się regularnie w górę. Niestety ostatnie wydarzenia pokazały inwestorom, że wysokie stopy zwrotu obarczone są na tym rynku wysokim ryzykiem inwestycyjnym. 12 maja 2016 r. str. 9

Rentowności polskich obligacji 10-letnich po uwzględnieniu poziomu inflacji 5,0 4,5 Rentowność do wykupu w % 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: Bloomberg. W związku z tym eksperci Union Investment uważają, że najlepsze rozwiązanie dla Klientów to: Typy Inwestycyjne 12 maja 2016 r. str. 10

Zastrzeżenia prawne Powyższe informacje zostały umieszczone w celu reklamy i promocji usługi zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych, świadczonej przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Informacje te nie stanowią oferty zawarcia Umowy o zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych, przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Z każdą strategią inwestycyjną związane są określone czynniki ryzyka, wskazane w Umowie o zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych, przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. oraz w Prospekcie informacyjnym świadczenia usług zarządzania portfelem instrumentów finansowych przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. uzyskało zezwolenie Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (obecnie: Komisja Nadzoru Finansowego) na rozszerzenie przedmiotu działalności o zarządzanie cudzym pakietem papierów wartościowych na zlecenie (obecnie: działalność polegająca na zarządzaniu portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych). Union Investment TFI S.A. ani zarządzane przez nie fundusze inwestycyjne nie gwarantują osiągnięcia celów inwestycyjnych subfunduszu. Uczestnik funduszu musi się liczyć z możliwością zmniejszenia wartości lub utraty zainwestowanych środków. Wymagane prawem informacje, w tym informacje o ryzyku inwestycyjnym związanym z inwestycjami w jednostki uczestnictwa subfunduszu oraz informacje o podatku od dochodów kapitałowych obciążającym dochód z inwestycji w subfundusz, znajdują się w Prospekcie informacyjnym i w skrócie Prospektu informacyjnego funduszu. Prospekt informacyjny, Kluczowe informacje dla Inwestorów, tabela opłat, dane o ryzyku inwestycyjnym i podatkach dostępne są na stronie www.union-investment.pl. Union Investment TFI S.A. przygotowała niniejszy dokument z dołożeniem wszelkiej staranności i z wykorzystaniem swojej najlepszej wiedzy. Informacje przedstawione i opisane w tym dokumencie opierają się na ocenie autora w momencie ich tworzenia i w stosunku do bieżącego stanu prawnego i podatkowego, które mogą ulec zmianie bez uprzedniego poinformowania. W dokumencie użyto informacji ze źródeł własnych oraz z publicznie dostępnych źródeł uznanych przez autora za wiarygodne. Union Investment TFI S.A. dołożyła należytych starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne i oparte na wiarygodnych źródłach, jednak nie może zagwarantować ich poprawności, kompletności i aktualności, szczególnie w przypadku gdyby informacje, na których oparto się przy ich sporządzaniu, okazały się niedokładne i niekompletne lub nie odzwierciedlały stanu faktycznego. Wszelkie dane oraz informacje zamieszczone w niniejszej publikacji mają charakter wyłącznie informacyjny. Nie należy kopiować tego dokumentu, czy to w całości, czy też jego fragmentów. Nie należy dokonywać w nim zmian, rozpowszechniać go wśród innych osób, podmiotów czy też publikować. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji inwestycyjnej ani nie należy go traktować w ten sposób. Niniejszy dokument nie stanowi też podstawy do rozpatrywania indywidualnych przypadków podczas świadczenia usług pomocy prawnej. Materiał ten nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny oraz innych przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Szczegóły dotyczące wyników funduszy i innych produktów zarządzanych przez Union Investment oraz ich klasyfikacji w odniesieniu do kategorii ryzyka oparte są na wynikach historycznych i/lub zmienności. Te informacje nie gwarantują uzyskania podobnych wyników w przyszłości. Jednocześnie Inwestorzy powinni mieć świadomość, że przyszłe wyniki i zmienność mogą się różnić. Szczegółowe informacje dostępne są w aktualnym Prospekcie informacyjnym oraz szczegółowych sprawozdaniach finansowych dostępnych na stronie internetowej www.union-investment.pl. Pomimo że ten dokument został przygotowany z zachowaniem najwyższej staranności, Union Investment TFI S.A. nie ponosi odpowiedzialności za aktualność, dokładność bądź kompletność publikowanych w nim informacji ani za negatywne efekty wynikające bezpośrednio lub pośrednio z dystrybucji, użytku, zmiany bądź streszczania jego treści. Przyjęcie tego dokumentu należy traktować jak zgodę na powyżej wymienione zastrzeżenia. 12 maja 2016 r. str. 11