Zarządzenie Nr 55 / V /08 Burmistrza Miasta Milanówka z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie zasad sporządzania bilansu skonsolidowanego Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planu kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142 poz. 1020), ustawy z dnia 29 września 1994 o rachunkowości (Dz.U. Nr 76 poz. 694 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 roku w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń sprawozdania jednostek powiązanych (Dz.U. Nr 152 poz 1729 z późn. zm.) zarządzam, co następuje 1 Ustala się zasady sporządzania bilansu skonsolidowanego wg załącznika Nr 1 do niniejszego zarządzenia. 2 Wprowadza się wykaz jednostek objętych skonsolidowanym bilansem gminy Milanówek stanowiący załącznik Nr 2 do niniejszego zarządzenia. 3 Zobowiązuje się kierowników jednostek organizacyjnych gminy Milanówek oraz Głównego Księgowego Urzędu Miejskiego w Milanówku do: - dokonania na dzień bilansowy inwentaryzacji wszystkich sald należności i zobowiązań występujących pomiędzy jednostkami objętymi bilansem skonsolidowanym, - do sporządzenia wykazu zobowiązań i należności do konsolidacji między jednostkami organizacyjnymi gminy Milanówek objętych bilansem skonsolidowanym. Zobowiązuje się Zarządy spółek kapitałowych, w których gmina Milanówek posiada udziały, do: 4 - sporządzenia bilansu rocznego wraz z informacją dodatkową i objaśnieniami (szczegółowy opis aktywów i pasywów występujących w spółce) uzupełnionego o wykaz należności i zobowiązań wobec jednostek organizacyjnych objętych bilansem skonsolidowanym, 1
- dokonania na dzień bilansowy inwentaryzacji wszystkich sald należności i zobowiązań występujących pomiędzy jednostkami objętymi bilansem skonsolidowanym. 5 Zobowiązuje się Skarbnika Gminy do sporządzenia bilansu skonsolidowanego gminy Milanówek w terminie do 30 czerwca. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podjęcia. 6 Burmistrz Miasta Milanówka / - / mgr Jerzy Wysocki 2
Załącznik Nr 1 1. Podstawowe definicje Zasady sporządzania bilansu skonsolidowanego a) Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego oznacza sprawozdanie finansowe o stanie aktywów i pasywów jst (jednostki samorządu terytorialnego) wycenionych i zaprezentowanych w sposób określony opublikowanymi i powszechnie dostępnymi przepisami prawa. b) Konsolidacja, to łączenie sprawozdań finansowych jednostek tworzących grupę kapitałową przez sumowanie odpowiednich pozycji sprawozdań finansowych jednostki dominującej, jednostek zależnych i jednostek współzależnych, z uwzględnieniem niezbędnych wyłączeń i korekt. c) Jednostka dominująca to jednostka, która sprawuje kontrolę lub współkontrolę nad inną jednostką, co w odniesieniu do jednostek samorządowych oznacza zagwarantowaną możliwość oddziaływania na daną jednostkę przez ustalenie jej planów finansowych, wyposażenie w składniki majątkowe, zatwierdzanie wyniku finansowego. d) Jednostka zależna to jednostka, którą jednostka dominująca może w pełni kontrolować, tj. ma w organie stanowiącym udział głosów powyżej 50 %. e) Jednostka współzależna (podporządkowana), to jednostka, która jest współkontrolowana przez jednostkę dominującą i innych udziałowców, na podstawie statutu lub umowy spółki. Udział głosów jst w organie stanowiącym jednostki współzależnej nie przekracza 50 %. f) Konsolidacja metodą pełną polega na sumowaniu, w pełnej wartości, poszczególnych pozycji bilansów jednostki dominującej i jednostek zależnych oraz dokonaniu odpowiednich wyłączeń i korekt np. wartość udziałów jednostki dominującej wniesionych do jednostek zależnych, czy też wzajemnych należności i zobowiązań jednostek objętych konsolidacją. g) Konsolidacja metodą praw własności polega na wyodrębnieniu w aktywach trwałych skonsolidowanego bilansu pozycji udziały w jednostkach podporządkowanych wycenione metodą praw własności, która odzwierciedla skorygowaną (realną) wartość udziałów jst w jednostkach podporządkowanych. 2. Etapy i terminy konsolidacji a) Skonsolidowany bilans Miasta Milanówka sporządza się w terminie 30 czerwca roku następnego, za który dokonuje się konsolidacji bilansów. b) Konsolidacją obejmuje się: bilans z wykonania budżetu (bilans organu) Miasta Milanówka, bilans jednostki budżetowej Urzędu Miejskiego w Milanówku, bilanse pozostałych jednostek budżetowych i zakładu budżetowego, bilanse instytucji kultury, bilanse spółek prawa handlowego, w których gmina posiada udziały. 3
c) Bilans jednostki dominującej tworzony jest przez połączenie bilansu z wykonania budżetu (bilansu organu) z bilansem jednostki budżetowej Urzędu Miejskiego w Milanówku. d) Z bilansem jednostki dominującej konsoliduje się kolejno bilanse łączne podmiotów wymienionych w pkt. b. e) Bilanse o których mowa w pkt. b sporządza się i przedkłada się do konsolidacji w terminie do dnia 31 marca danego roku za rok poprzedni. f) Jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, instytucje kultury oraz spółki prawa handlowego, których bilanse podlegają konsolidacji przedkładają dodatkowo informację o należnościach i zobowiązaniach wobec jednostek, które objęte są bilansem skonsolidowanym. 3. Metody sporządzania bilansu skonsolidowanego a) Bilans jednostki dominującej opracowuje się poprzez zsumowanie poszczególnych pozycji bilansu z wykonania budżetu (bilans organu: aktywa finansowe oraz źródła ich finansowania) z bilansem Urzędu Miejskiego w Milanówku (zawierającego aktywa rzeczowe gminy oraz źródła ich finansowania). b) Bilans jednostki dominującej konsoliduje się metodą pełną kolejno z bilansami jednostek zależnych tj. jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, instytucji kultury oraz zależnych spółek prawa handlowego, natomiast metodą praw własności ze współzależnymi spółkami prawa handlowego. 4. Wyłączenia a) Przy konsolidacji bilansu jednostki dominującej z jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi oraz instytucjami kultury dokonuje się (na specjalnym arkuszu konsolidacyjnym) wyłączeń kwot wzajemnych należności i zobowiązań występujących pomiędzy tymi jednostkami wynikających z przedłożonych zestawień wzajemnych rozrachunków występujących między tymi jednostkami. AKTYWA JEDNOSTKI DOMINUJĄCEJ + AKTYWA JEDNOSTEK PODPORZĄDKOWANYCH KWOTA WZAJEMNYCH NALEŻNOŚCI PASYWA JEDNOSTKI DOMINUJĄCEJ + PASYWA JEDNOSTEK PODPORZĄDKOWANYCH KWOTA WZAJEMNYCH ZOBOWIĄZAŃ b) Zasada wyłączeń przy konsolidacji bilansu ze spółkami prawa handlowego. - w których jednostka dominująca posiada 100 % udziałów: dodajemy odpowiednio poszczególne pozycje aktywów i pasywów, po czym dokonujemy wyłączeń (eliminacji): wzajemnych należności (w aktywach 100 %) oraz wzajemnych zobowiązań (w pasywach 100 %), nabytych/wniesionych udziałów w całości - 100 % kapitału jst, odpowiadającego udziałom funduszu jst w całości. - w których jednostka dominująca posiada powyżej 50 % a mniej niż 100 % udziałów: 4
dodajemy odpowiednio poszczególne pozycje aktywów i pasywów, po czym dokonujemy ustaleń i wyłączeń (eliminacji): - eliminacja rozliczeń eliminuje się wzajemne należności (w aktywach 100 %) oraz wzajemne zobowiązania (w pasywach 100 %) - eliminacja udziałów eliminuje się: nabyte (wniesione) udziały w całości 100 % kapitału jst, fundusz (kapitał) własny spółki w całości 100 % funduszu spółki. Należy zwrócić uwagę, że udziały wyłącza się w wysokości nabytej (wniesionej) przez jst, co stanowi wartość z przedziału od ponad 50 % do mniej niż 100 % ogółu udziałów spółki, natomiast fundusz zakładowy spółki wyłącza się w 100 %, co odpowiada pełnej 100 % wartości udziałów (tj. obejmuje udziały jst oraz udziały pozostałych podmiotów). Tę część wyłączonego funduszu spółki, która odpowiada udziałom innych podmiotów należy wpisać w pozycji pn. kapitał mniejszości po stronie pasywów bilansu skonsolidowanego. - ustalenie różnicy pomiędzy wartością posiadanych udziałów a odpowiadającą im częścią aktywów netto jednostki zależnej W tym celu wartość posiadanych przez jst udziałów odnosimy do wartości aktywów netto jednostki zależnej (aktywa zobowiązania; różnica musi odpowiadać wartości kapitału własnego). Jeżeli uzyskujemy różnicę dodatnią oznaczającą, że wartość udziałów jest wyższa od aktywów netto, to określamy ją mianem wartość firmy i wykazujemy w aktywach bilansu skonsolidowanego w pozycji wartość firmy jednostek podporządkowanych. Jeśli uzyskujemy różnicę ujemną oznaczającą, że wartość udziałów jest niższa od aktywów netto jednostki zależnej to określamy ją mianem ujemna wartość firmy i wykazujemy w pasywach bilansu skonsolidowanego w poz. ujemna wartość firmy jednostek podporządkowanych. - zasady umarzania wartości spółki lub ujemnej wartości firmy Wartość ujemna lub dodatnia firmy podlega umorzeniu w okresie 5 lat. Odpisów umorzeniowych dokonuje się na dzień 31 grudnia. Odpis wartości firmy dokonywany jest w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, a odpis ujemnej wartości firmy zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych. Przy konsolidacji bilansów odpisy te korygują wynik finansowy: - odpis wartość firmy zmniejsza wynik finansowy po stronie pasywów, - odpis ujemna wartość firmy zwiększa wynik finansowy po stronie pasywów. 5
- w których jednostka dominująca posiada 50 %, lub mniej udziałów: - przy konsolidacji bilansu jst z przedmiotowymi spółkami prawa handlowego nie dokonuje się sumowania poszczególnych pozycji aktywów i pasywów oraz nie dokonujemy wyłączeń wzajemnych należności i zobowiązań. - Konsolidację przeprowadza się metodą praw własności, według której w aktywach trwałych skonsolidowanego bilansu w pozycji A.II wartość firmy jednostek podporządkowanych wykazuje się tzw. udziały w jednostkach podporządkowanych wycenione metodą praw własności, czyli udziały w cenach ich nabycia skorygowane o różnicę między ceną nabycia udziałów, a wartością udziałów w kapitale własnym tych jednostek. - Jeżeli cena nabycia udziałów przewyższa wartość części kapitału własnego konsolidowanej jednostki, to różnica ta stanowi wartość firmy. Można ją wykazać w poz. IV długoterminowe aktywa finansowe w poz. 1.3 inne i o tę wartość zmniejszyć aktywa bilansu w poz. akcje i udziały. - Jeżeli cena nabycia udziałów jest niższa niż wartość udziałów w kapitale własnej konsolidowanej jednostki, to różnica ta stanowi ujemną wartość firmy. Należy ją wykazać w pozycji pasywów w grupie E. bilansu skonsolidowanego i o tę wartość zwiększyć grupę A. aktywów poz. A.II wartość firmy jednostek podporządkowanych. - Wartość firmy oraz ujemna wartość firmy podlegają umorzeniu wg zasad opisanych w części w których jednostka dominująca posiada powyżej 50 % a mniej niż 100 % udziałów. - Podział zysku jednostce dominującej przysługuje proporcjonalna do posiadanych udziałów część zysku wykazywanego w bilansie jednostki zależnej za rok sprawozdawczy. Kwota przysługującego zysku zwiększa po stronie aktywów bilansu skonsolidowanego pozycję IV. długoterminowe aktywa finansowe, natomiast po stronie pasywów pozycję pn. zysk netto. 5. Formularze do sporządzenia bilansu skonsolidowanego a) Bilans skonsolidowany sporządza się na formularzu wg wzoru ustalonego rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142 poz. 1020). b) Do formularza bilansu nie wprowadza się dodatkowych pozycji, a pozycje, które nie znajdują odzwierciedlenia w formularzu bilansu skonsolidowanego wprowadza się: 6
- dla pozycji wynikającej z bilansu z wykonania budżetu: * wynik na funduszach pomocowych - w pasywach w poz. A.I. fundusze jednostek, * rezerwy na wydatki niewygasające - w pasywach w poz. C.III. rezerwy na zobowiązania, - dla pozycji wynikających z bilansu spółek: * długoterminowe rozliczenia międzyokresowe - w aktywach w poz. A.IV. długoterminowe aktywa finansowe poz. 1.3. inne, - dla pozycji wynikających z bilansów jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych: * nadwyżka środków obrotowych - w pasywach w poz. A. VII. pozostałe pozycje, * fundusze celowe w tym Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - w pasywach w poz. C. IV. fundusze specjalne. 6. Konsolidacją nie obejmuje się Jednostek zależnych oraz niebędących spółkami handlowymi jednostek współzależnych, jeżeli: - nabyto ich udziały wyłącznie w celu późniejszej ( w terminie 1 roku) odsprzedaży stanowią one bowiem majątek obrotowy, a więc jst nie sprawuje kontroli nad jednostką w której posiada udziały, - posiadane przez jst udziały w tych spółkach nie przekraczają 5 % i są na tyle nieistotne, że nie pozwalają na sprawowanie kontroli nad organami, które nimi kierują. Przedmiotowe udziały ujmuje się w bilansie skonsolidowanym w ich wartości ewidencyjnej. 7. Dokumentacja konsolidacyjna: a) Bilanse jednostek objętych konsolidacją; b) Wykaz jednostek objętych konsolidacją, ze wskazaniem właściwej dla danych jednostek metod konsolidacji ( załącznik Nr 1.1, Nr 1.2); c) Zestawienie dotyczące połączenia danych bilansu z wykonania budżetu z bilansem Urzędu Miejskiego w Milanówku stworzenie bilansu jednostki dominującej; d) Zestawienie do sumowania danych jednostki dominującej z danymi jednostek zależnych (konsolidacja metodą pełną), z wyszczególnieniem poszczególnych jednostek( załącznik Nr 1.7); e) Wykaz jednostek zależnych, będących spółkami prawa handlowego, w których jst posiada od ponad 50 % do poniżej 100 % udziałów, obejmujący dane z bilansów tych jednostek umożliwiające aktualizację wartości udziałów jst w aktywach netto tych jednostek (konsolidacja metodą pełną) ( załącznik Nr 1.2); 7
f) Wykaz jednostek współzależnych będących spółkami prawa handlowego, obejmujący dane z bilansów tych jednostek umożliwiające potwierdzenie lub aktualizację wartości udziałów jst w aktywach netto tych jednostek (konsolidacja metodą praw własności) ( załącznik Nr 1.2); g) Arkusze wyłączeń z tytułu wzajemnych należności i zobowiązań występujących między jednostkami objętymi konsolidacją (nie dotyczy współzależnych spółek prawa handlowego) ( załącznik Nr 1.3); h) Arkusze eliminacji udziałów i funduszy w zależnych spółkach prawa handlowego oraz zysku w zależnych spółkach, w których jst posiada poniżej 100 % a powyżej 50 % udziałów( załącznik Nr 1.4); i) Wykaz jednostek, których nie obejmuje się konsolidacją z przyczyn wyszczególnionych w pkt. 6; j) Skonsolidowany bilans jst; k) Inne zestawienia lub arkusze wygenerowane podczas konsolidacji. Dokumentacja konsolidacyjna podlega przechowywaniu przez okres 5 lat. Dowody, które powstają w procesie konsolidacji traktuje się jak dowody księgowe, z zastrzeżeniem że nie podlegają one księgowaniu w księgach rachunkowych urzędu jst, ani jednostek objętych konsolidacją. Gromadzi się je z zachowaniem kolejnej numeracji w wyodrębnionym zbiorze. Burmistrz Miasta Milanówka / - / mgr Jerzy Wysocki Załącznik Nr 2 Wykaz jednostek objętych skonsolidowanym bilansem gminy Milanówek Sektor finansów publicznych: 1. jednostka dominująca w skład której wchodzą bilanse: - Urzędu Miejskiego w Milanówku, - bilans organu (bilans z wykonania budżetu), 8
2. jednostki budżetowe: - Zespół Szkół Gminnych Nr 1 - Zespół Szkół Gminnych Nr 3 - Szkoła Podstawowa Nr 1 - Przedszkole Nr 1 - Straż Miejska - Ośrodek Pomocy Społecznej 3. zakład budżetowy: - Zakład Gospodarki Mieszkaniowej i Komunalnej 4. samorządowe instytucje kultury: - Miejska Biblioteka Publiczna - Miejski Ośrodek Kultury - zgodnie z Uchwałą Rady Miasta Nr 163/XV/08 z dnia 24.IV.2008 r. od dnia 24 kwietnia 2008 roku przyjął nazwę na Centrum Kultury i Promocji. Spółki: 1. PKP Warszawska Kolej Dojazdowa Sp. z o.o. Grodzisk Mazowiecki ul. St. Batorego 23 2. Towarzystwo Budownictwa Społecznego Zieleń Miejska Pruszków ul. Gordziałkowskiego 9. 3. Międzykomunalna Spółka Akcyjna Municypium Warszawa ul. Solec 22 Burmistrz Miasta Milanówka / - / mgr Jerzy Wysocki 9