OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ PRZEWOŹNIKA DROGOWEGO W RUCHU MIĘDZYNARODOWYM

OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ PRZEWOŹNIKA DROGOWEGO W RUCHU MIĘDZYNARODOWYM

karta informacyjna 3 1. Przesłanki wypłaty odszkodowania i innych świadczeń lub wartości wykupu ubezpieczenia: a. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego w ruchu międzynarodowym Nr zapisu w OWU 16 18 b. Klauzule dodatkowe Nr 1-12 2. Ograniczenia oraz wyłączenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń uprawniające do odmowy wypłaty odszkodowania i innych świadczeń lub ich obniżenia: a. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego w ruchu międzynarodowym b. Klauzule dodatkowe i. Klauzula nr 1 ust.3 ii. Klauzula nr 6 ust.2 iii. Klauzula nr 7 ust.3 iv. Klauzula nr 9 ust.2 v. Klauzula nr 10 ust.2 v. Klauzula nr 13 ust.5 v. Klauzula nr 14 ust.6 19

4 część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE CZĘŚĆ I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE Postanowienia ogólne 1 1. Na podstawie niniejszych Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (zwanych dalej OWU ) Liberty Seguros, Compania de Seguros y Reaseguros S.A., Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie, ul. Chocimska 17 (zwany dalej Ubezpieczycielem ) zawiera z osobami fizycznymi, osobami prawnymi albo jednostkami organizacyjnymi nie posiadającymi osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, będącymi przedsiębiorcami, umowę ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego w ruchu międzynarodowym. 2. Na wniosek Ubezpieczającego i po opłaceniu dodatkowej składki zakres ubezpieczenia może zostać rozszerzony o zdarzenia ubezpieczeniowe wskazane w klauzulach dodatkowych, stanowiących integralną część niniejszych OWU. 3. Umowa ubezpieczenia zawierana na podstawie niniejszych OWU może obejmować postanowienia odmienne od postanowień OWU, indywidualnie uzgodnione z Ubezpieczającym na podstawie szczegółowej oceny ryzyka ubezpieczeniowego. Różnicę między treścią umowy ubezpieczenia i OWU Ubezpieczyciel zobowiązany jest przedstawić Ubezpieczającemu w formie pisemnej przed zawarciem umowy. W razie niedopełnienia tego obowiązku Ubezpieczyciel nie może powoływać się na różnicę niekorzystną dla Ubezpieczającego. 4. Zakres i przedmiot ubezpieczenia wskazany jest w polisie. 5. Umowa ubezpieczenia może zostać zawarta także na rachunek innej osoby (Ubezpieczonego). W takim przypadku postanowienia niniejszych OWU dotyczące Ubezpieczającego mają również zastosowanie odpowiednio do osoby, na rachunek której zawarto umowę. 6. Do umowy ubezpieczenia mają zastosowanie przepisy Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) oraz aktów prawnych regulujących normy transportowe w danym kraju Unii Europejskiej w odniesieniu do transportu kabotażowego, a w sprawach nieuregulowanych w niniejszych Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia - przepisy prawa polskiego, w szczególności kodeksu cywilnego oraz ustaw regulujących działalność ubezpieczeniową. Definicje 2 Ilekroć w niniejszych OWU, klauzulach dodatkowych, wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia, a także polisie oraz w innych pismach i oświadczeniach składanych w związku z zawarciem lub wykonywaniem tej umowy używa się wymienionych poniżej terminów, należy przez nie rozumieć: 1) akty terroryzmu wszelkiego rodzaju działania indywidualne lub grupowe skierowane przeciwko ludności lub mieniu w celu wprowadzenia chaosu, zastraszenia ludności, dezorganizacji życia publicznego, transportu publicznego, działalności zakładów usługowych lub wytwórczych dla osiągnięcia skutków ekonomicznych, politycznych lub społecznych; 2) artykuły żywnościowe szybko psujące się przesyłka, której przewóz jest dozwolony na warunkach umowy ATP; 3) doubezpieczenie zmiana warunków zawartej umowy ubezpieczenia w trakcie jej trwania, poprzez którą za opłatą dodatkowej składki, następuje modyfikacja zakresu ochrony ubezpieczeniowej, przedmiotu ubezpieczenia, sumy gwarancyjnej; Ubezpieczyciel potwierdza wprowadzenie zmian do umowy ubezpieczenia poprzez wystawienie aneksu do polisy; 4) dzieła sztuki przedmioty o szczególnej wartości artystycznej, historycznej lub kulturalnej; 5) franszyza integralna ustalona w umowie ubezpieczenia kwota, do wysokości której Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności z tytułu szkody; jeżeli wysokość szkody przekracza tę kwotę, Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w pełnej wysokości; 6) franszyza redukcyjna ustalona w umowie ubezpieczenia kwota, o jaką będzie pomniejszona wysokość odszkodowania z tytułu szkody; 7) kontener urządzenie transportowe o trwałym charakterze i odpowiedniej wytrzymałości zapewniającej możliwość wielokrotnego użycia, o pojemności co najmniej jednego metra sześciennego, specjalnie zaprojektowane w celu ułatwienia przewozu towarów jednym lub kilkoma rodzajami środków transportu; określenie to nie obejmuje pojazdów, części pojazdów, nadwozi wymiennych ani opakowań towarów; 8) Konwencja CMR Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów, sporządzona w Genewie 19 maja 1956 r. (Dz. U. z 1962 r. Nr 49, poz. 238, sprost. Dz. U z 1995 r. Nr 69, poz. 352, z p. zm.), ratyfikowana przez Polskę w 1962 r., 9) list przewozowy CMR list, który powinien zawierać dane określone w art. 6 Konwencji CMR lub inny dokument posiadający cechy listu przewozowego; 10) ładunek rzeczy przyjęte do przewozu na podstawie wystawionego przez Ubezpieczonego listu przewozowego CMR lub innego dokumentu posiadającego cechy listu przewozowego spełniającego wymogi Konwencji CMR, 11) międzynarodowy transport drogowy zarobkowy przewóz drogowy towarów pojazdami, w którym miejsce przyjęcia przesyłki do przewozu i miejsce przewidziane dla jej dostawy znajdują się w dwóch różnych krajach; 12) osoba, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność osoba, której Ubezpieczony zleca wykonanie przewozu i wydaje towar w celu przetransportowania lub przy pomocy, której przewóz wykonuje; 13) parking strzeżony wydzielony i ogrodzony teren oznakowany jako parking strzeżony, całodobowo dozorowany przez osoby profesjonalnie zajmujące się ochroną mienia, oświetlony w porze nocnej, wyposażony w urządzenia blokujące, uniemożliwiające wjazd i wyjazd pojazdu bez zezwolenia osoby dozorującej parking; 14) polisa dokument ubezpieczenia w rozumieniu art. 809 kodeksu cywilnego, wystawiony przez Ubezpieczyciela, potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia i jej warunki; ilekroć w niniejszych OWU mowa jest o polisie należy przez to rozumieć również dokument o innej nazwie, stanowiący dokument ubezpieczenia w rozumieniu art. 809 kodeksu cywilnego; 15) pozostawienie środka transportu bez nadzoru fizyczne opuszczenie przez kierowcę kabiny środka transportu i pozostawienie pojazdu wraz z ładunkiem bez opieki w miejscu niestrzeżonym, w taki sposób, że w przypadku zdarzenia ubezpieczeniowego kierowca nie będzie mógł bezzwłocznie zareagować w celu niedopuszczenia do powstania szkody lub zmniejszenia jej rozmiarów; 16) przedmioty o wartości kolekcjonerskiej przedmioty, których wycena rynkowa nie ma związku z kosztem ich wytworzenia, a wynika ze szczególnych walorów estetycznych, rzadkości występowania, wysokiego popytu; 17) SDR (Special Drawing Rights) Specjalne Prawa Ciągnienia tj. pieniądz utworzony przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy; 18) suma gwarancyjna określona w umowie ubezpieczenia kwota stanowiąca górną granicę odpowiedzialności Ubezpieczyciela na jedno i wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe powstałe w okresie ubezpieczenia, chyba że umowa ubezpieczenia stanowi inaczej; w przypadku gdy OWU lub umowa ubezpieczenia przewidują w ramach sumy gwarancyjnej limit odpowiedzialności Ubezpieczyciela z tytułu określonych szkód objętych ochroną ubezpieczeniową lub kosztów, górną granicę odpowiedzialności z tytułu tych szkód lub kosztów stanowi ustalony limit; 19) szkoda bezpośrednia utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia (szkoda rzeczowa), a także wyrażona w pieniądzu strata finansowa powstała w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem przez Ubezpieczonego zobowiązań wynikających z umowy przewozu; określenie to nie obejmuje utraconych korzyści, które można byłoby osiągnąć gdyby zdarzenie powodujące szkodę nie zaistniało; 20) środek transportu pojazd lub zespół pojazdów (samochód ciężarowy bez lub z przyczepą, ciągnik siodłowy z naczepą); 21) Ubezpieczający przedsiębiorca zawierający umowę ubezpieczenia i zobowiązany do opłacenia składki; 22) Ubezpieczony przewoźnik tj. przedsiębiorca wykonujący zarobkowo drogowy przewóz rzeczy w ramach zawartych przez siebie umów przewozu, zgodnie z posiadanymi licencjami i zezwoleniami, wymaganymi wg ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1414 j.t. z p. zm.) oraz innych przepisów prawa w zakresie transportu drogowego; 23) umowa ADR europejska umowa dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych (ADR) sporządzona w Genewie 30 września 1957 r., opracowana i wydana przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego, wraz ze zmianami, ratyfikowana przez Polskę w 1975 r.; 24) umowa ATP umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów, sporządzona w Genewie dnia 1 września 1970 r. wraz ze zmianami, ratyfikowana przez Polskę w 1984 r.; 25) wartości pieniężne krajowe i zagraniczne znaki pieniężne (gotówka) oraz weksle, czeki, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe i finansowe płatne w walucie polskiej lub obcej, obligacje, papiery wartościowe, banderole, znaki akcyzy, żetony, losy loteryjne, bilety komunikacji publicznej i inne znaki legitymacyjne oraz inne środki zastępujące w obrocie gotówkę oraz złoto, srebro i wyroby z tych metali, kamienie szlachetne i perły, a także platyna i pozostałe metale z grupy platynowców; 26) wydanie przesyłki osobie nieuprawnionej wydanie przesyłki osobie która nie była odbiorcą lub nadawcą lub podwykonawcą wskazaną w dokumentach przewozowych; 27) zdarzenie ubezpieczeniowe wszystkie szkody wynikłe z jednej przyczyny, która wystąpiła w jednym czasie i miejscu, za które Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność cywilną. Zawarcie umowy ubezpieczenia 3 1. Umowa ubezpieczenia zawierana jest na okres ubezpieczenia trwający 1 rok. Daty początku i końca okresu ubezpieczenia określa umowa 2. Umowa ubezpieczenia zawierana jest na podstawie informacji podanych przez Ubezpieczającego we wniosku o ubezpieczenie lub przed zawarciem umowy w innych pismach, niezbędnych do dokonania przez Ubezpieczyciela oceny ryzyka ubezpieczeniowego. 3. Umowa ubezpieczenia jest zawarta z chwilą potwierdzenia przez Ubezpieczyciela, że złożony przez Ubezpieczającego wniosek o ubezpieczenie został zaakceptowany lub z inną chwilą uzgodnioną przez strony. W razie wątpliwości umowę ubezpieczenia uważa się za zawartą z chwilą doręczenia Ubezpieczającemu polisy, z zastrzeżeniem ust. 4. 4. W przypadku gdy w odpowiedzi na złożony przez Ubezpieczającego wniosek o ubezpieczenie Ubezpieczyciel nie złożył oświadczenia o akceptacji tego wniosku zgodnie z ust. 3, ale doręcza Ubezpieczającemu polisę zawierającą postanowienia odbiegające na niekorzyść Ubezpieczającego od wniosku o ubezpieczenie, Ubezpieczyciel zobowiązany jest zwrócić Ubezpieczającemu na to uwagę na piśmie przy doręczeniu tego dokumentu, wyznaczając mu co najmniej 7-dniowy termin do zgłoszenia sprzeciwu. W razie niewykonania tego obowiązku zmiany dokonane na niekorzyść Ubezpieczającego nie są skuteczne, a umowa ubezpieczenia jest zawarta zgodnie z warunkami wniosku o ubezpieczenie. W braku sprzeciwu umowa dochodzi do skutku zgodnie z treścią polisy następnego dnia po upływie terminu wyznaczonego do złożenia sprzeciwu. 5. O ile strony umowy ubezpieczenia nie umówiły się inaczej, odpowiedzialność Ubezpieczyciela rozpoczyna się w dniu ustalonym w umowie ubezpieczenia jako początek okresu ubezpieczenia, jednak nie wcześniej, niż od dnia następnego po zawarciu umowy oraz nie wcześniej, niż od dnia następnego po zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty. Jeżeli w terminie 14 dni od dnia wskazanego na polisie jako data początku okresu ubezpieczenia, składka lub jej pierwsza rata nie zostanie opłacona, będzie to oznaczało rezygnację Ubezpieczającego z zawarcia umowy

część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE 5 6. Jeżeli Ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność przed zapłaceniem składki lub jej pierwszej raty, a składka lub jej pierwsza rata nie zostanie zapłacona w terminie, Ubezpieczyciel może wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym i żądać zapłaty składki za okres, przez który ponosił odpowiedzialność. W przypadku braku wypowiedzenia umowy wygasa ona z końcem okresu, za który przypadała niezapłacona składka. 7. Ubezpieczyciel ma prawo uzależnić zawarcie umowy ubezpieczenia od dostarczenia przez Ubezpieczającego dokumentów wymaganych przez Ubezpieczyciela. 8. W przypadku określonym w ust. 7 Ubezpieczyciel przed zawarciem umowy ubezpieczenia uzgadnia z Ubezpieczającym termin dostarczenia dodatkowych dokumentów. 4 W przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek (na rachunek Ubezpieczonego) zarzut mający wpływ na odpowiedzialność Ubezpieczyciela, Ubezpieczyciel może podnieść również przeciwko Ubezpieczonemu. Ubezpieczony może żądać, by Ubezpieczyciel udzielił mu informacji o postanowieniach zawartej umowy oraz niniejszych OWU w zakresie, w jakim dotyczą jego praw i obowiązków. 5 1. Ubezpieczający zobowiązany jest podać do wiadomości Ubezpieczyciela wszystkie znane sobie okoliczności, o które Ubezpieczyciel zapytuje w formularzu wniosku albo przed zawarciem umowy w innych pismach. Jeżeli Ubezpieczający zawiera umowę przez przedstawiciela, obowiązek ten ciąży również na przedstawicielu i obejmuje ponadto okoliczności jemu znane. W razie zawarcia przez Ubezpieczyciela umowy ubezpieczenia mimo braku odpowiedzi na poszczególne pytania, pominięte okoliczności uważa się za nieistotne. 2. W czasie trwania umowy ubezpieczenia Ubezpieczający zobowiązany jest zgłaszać wszystkie zmiany okoliczności wymienionych w ustępie poprzedzającym. Ubezpieczający zobowiązany jest zawiadamiać o tych zmianach Ubezpieczyciela niezwłocznie po otrzymaniu o nich wiadomości. 3. W razie zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek obowiązki określone w ustępach poprzedzających spoczywają zarówno na Ubezpieczającym, jak i na Ubezpieczonym, chyba że Ubezpieczony nie wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek. 4. Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za skutki okoliczności, które z naruszeniem ustępów poprzedzających nie zostały podane do jego wiadomości. Jeżeli do naruszenia ustępów poprzedzających doszło z winy umyślnej, w razie wątpliwości przyjmuje się, że zdarzenie przewidziane umową i jego następstwa są skutkiem okoliczności, o których mowa w zdaniu poprzedzającym. Zmiany w trakcie trwania umowy ubezpieczenia 6 1. W trakcie trwania umowy ubezpieczenia, w szczególności w przypadku wypłaty odszkodowania z umowy ubezpieczenia Ubezpieczający może za opłatą dodatkowej składki podwyższyć bądź uzupełnić sumę gwarancyjną (doubezpieczenie). 2. Podwyższona suma gwarancyjna ma zastosowanie od dnia ustalonego przez strony umowy ubezpieczenia, nie wcześniej niż od dnia następnego po opłaceniu dodatkowej składki z tego tytułu. Rozwiązanie umowy ubezpieczenia koniec odpowiedzialności Ubezpieczyciela 7 1. Ubezpieczający może odstąpić od umowy ubezpieczenia, w terminie 7 dni, licząc od daty zawarcia umowy W takim przypadku umowa ubezpieczenia rozwiązuje się z dniem doręczenia Ubezpieczycielowi oświadczenia o odstąpieniu od umowy ubezpieczenia przez Ubezpieczającego. 2. Ubezpieczyciel ma prawo wypowiedzieć umowę ubezpieczenia ze skutkiem natychmiastowym w przypadku zaistnienia ważnej przyczyny, którą jest: 1) utrata licencji, zezwolenia, koncesji lub innej decyzji uprawniającej do prowadzenia działalności przez Ubezpieczonego, 2) zmiana profilu działalności Ubezpieczonego, powodująca utratę statusu przewoźnika w rozumieniu przepisów prawa o transporcie drogowym, 3) sytuacja, w której Ubezpieczający lub Ubezpieczony w zgłoszeniu szkody jako przyczynę powstania szkody wskazał zdarzenie, które nie było przyczyną szkody (w szczególności zdarzenie, które nie miało miejsca) lub umyślnie wskazał szkody, które nie wynikają ze zdarzenia objętego umową ubezpieczenia, 4) inna ważna przyczyna, pod warunkiem że została określona przez strony w umowie 3. Umowa ubezpieczenia rozwiązuje się w przypadku nieopłacenia przez Ubezpieczającego kolejnej raty składki w ustalonym terminie po bezskutecznym upływie terminu 7 dni od dnia otrzymania przez Ubezpieczającego od Ubezpieczyciela wezwania do zapłaty zaległej raty składki wraz z informacją o skutkach niezapłacenia składki we wskazanym terminie. 4. Niezależnie od przypadków wskazanych w ust. 1-3 umowa ubezpieczenia rozwiązuje się, a ochrona ubezpieczeniowa wygasa: 1) z upływem 7 dni od dnia otrzymania przez Ubezpieczającego informacji o wypłacie odszkodowania wyczerpującego całą sumę gwarancyjną względem przedmiotu lub rodzaju ubezpieczenia, dla którego była ona ustalona, o ile Ubezpieczający w terminie 7 dni od otrzymania takiego powiadomienia nie uzupełni sumy gwarancyjnej zgodnie z 6, 2) z dniem zamknięcia działalności gospodarczej prowadzonej przez Ubezpieczonego, 3) z dniem doręczenia Ubezpieczonemu decyzji o zakazie lub zawieszeniu prawa do wykonywania działalności, 4) z upływem okresu ubezpieczenia określonego w umowie ubezpieczenia, 5) w przypadkach, o których mowa w 3 ust. 5 i 6, 8 ust. 11. Składka ubezpieczeniowa 8 1. Składkę opłaca się według wyboru Ubezpieczającego i akceptacji Ubezpieczyciela jednorazowo bądź w ratach. 2. Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności Ubezpieczyciela według taryfy składek obowiązującej u Ubezpieczyciela w dniu składania wniosku o ubezpieczenie, w szczególności na podstawie: 1) przyjętych w umowie ubezpieczenia: a) wysokości obrotu z tytułu świadczonych przez Ubezpieczonego usług przewozowych (bez podatku VAT), b) zakresu ochrony, c) rodzaju przewożonego mienia, d) wysokości zadeklarowanej przez Ubezpieczającego sumy gwarancyjnej, e) wysokości i rodzaju franszyz, 2) dotychczasowego przebiegu ubezpieczenia, z zastrzeżeniem, że wysokość składki może być również ustalona w drodze indywidualnych negocjacji Ubezpieczającego z Ubezpieczycielem. 3. Wyliczona na podstawie ust. 2 składka jest wartością minimalną i zaliczkową oraz podlega ostatecznemu rozliczeniu, z zachowaniem ust. 6-7, w okresie 30 dni po zakończeniu okresu ubezpieczenia, chyba że przyjęto inny sposób (tryb) płatności lub rozliczenia składki. 4. Termin płatności poszczególnych rat składki określa umowa W przypadku gdy zgodnie z umową ubezpieczenia Ubezpieczający jest zobowiązany do zapłaty składki w ratach, opóźnienie w zapłacie dowolnej raty składki w terminie przewidzianym umową ubezpieczenia powoduje natychmiastową wymagalność wszelkich pozostałych rat składki. 5. Za dzień zapłaty składki uznaje się: 1) w przypadku płatności składki gotówką do rąk przedstawiciela Ubezpieczyciela dzień dokonania płatności, 2) w przypadku płatności składki przelewem dzień dokonania przez Ubezpieczającego przelewu lub wpłaty na rachunek Ubezpieczyciela, potwierdzonych stemplem pocztowym, bankowym lub w przypadku przelewu elektronicznego potwierdzeniem wydanym przez bank, pod warunkiem że na rachunku Ubezpieczającego były zgromadzone wystarczające środki; w przypadku niedoboru środków na rachunku Ubezpieczającego, za datę opłacenia składki uznaje się dzień jej wpływu na rachunek bankowy Ubezpieczyciela, 3) w przypadku płatności składki za pobraniem pocztowym dzień dokonania płatności na rzecz podmiotu uprawnionego do pobrania kwoty składki, 4) w przypadku płatności składki kartą kredytową dzień dokonania autoryzacji transakcji. 6. Jeżeli współczynnik szkodowości z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia obliczony jako stosunek wypłaconych odszkodowań i rezerw szkodowych do opłaconej składki minimalnej będzie: 1) niższy niż lub równy 30% składki minimalnej, Ubezpieczyciel odstąpi od rozliczenia składki należnej, 2) w przedziale 31% 40% składki minimalnej, Ubezpieczający dopłaci 50% różnicy między wysokością składki należnej a minimalnej, 3) wyższy niż 41% składki minimalnej, Ubezpieczający dopłaci 100% różnicy pomiędzy wysokością składki należnej a minimalnej. 7. Opłacenie przez Ubezpieczającego składki ostatecznej wynikającej z różnicy pomiędzy składką należną, obliczoną zgodnie z ust. 6, a składką minimalną nastąpi w terminie 30 dni po zakończeniu okresu ubezpieczenia na podstawie aneksu rozliczającego, wystawionego przez Ubezpieczyciela. 8. W razie rozwiązania umowy ubezpieczenia przed upływem okresu ubezpieczenia, Ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej, z zastrzeżeniem że Ubezpieczycielowi przysługuje prawo rozliczenia składki zgodnie z ust. 6-7. 9. Jeżeli nie ustalono inaczej, składka podlegająca zwrotowi wypłacana jest w terminie 30 dni od daty otrzymania wniosku o zwrot składki. 10. Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności Ubezpieczyciela według taryfy składek obowiązującej u Ubezpieczyciela w dniu składania wniosku o ubezpieczenie. 11. W razie ujawnienia okoliczności, która pociąga za sobą istotną zmianę prawdopodobieństwa zdarzenia, każda ze stron może żądać odpowiedniej zmiany wysokości składki poczynając od chwili, w której zaszła ta okoliczność, nie wcześniej jednak, niż od początku bieżącego okresu W razie zgłoszenia takiego żądania druga strona może w terminie 14 dni wypowiedzieć umowę ubezpieczenia ze skutkiem natychmiastowym. 9 1. Rozwiązanie umowy ubezpieczenia nie zwalnia Ubezpieczającego z obowiązku zapłaty składki za okres w jakim Ubezpieczyciel udzielał ochrony ubezpieczeniowej. 2. Wypłata odszkodowania wyczerpującego całą sumę gwarancyjną powoduje natychmiastową wymagalność rat składki, których termin płatności przypada po dniu dokonania wypłaty odszkodowania przez Ubezpieczyciela. Prawa i obowiązki stron umowy 10 1. Ubezpieczony lub osoba, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność zobowiązany jest: 1) przestrzegać zaleceń i instrukcji wynikających ze zlecenia transportu oraz przestrzegać zasad i przepisów mających na celu zapobieganie powstaniu szkody, w szczególności dotyczących bezpieczeństwa w ruchu drogowym, 2) sprawdzić zgodność ze stanem rzeczywistym danych zawartych w liście przewozowym lub innym dokumencie przewozowym, dotyczących liczby opakowań oraz ilości ładunków, jego cech, numerów, a także widocznego stanu przesyłki oraz opakowania. 2. Jeżeli przewoźnik stwierdzi rozbieżności między stanem rzeczywistym a treścią listu przewozowego, a także gdy nie będzie miał możliwości sprawdzenia danych dotyczących ładunku wymienionych w ust.1, a ma on zastrzeżenia co do stanu przyjmowanej do przewozu przesyłki, powinien je wpisać wraz z uzasadnieniem do listu przewozowego. 3. Jeżeli w liście przewozowym brak jest zastrzeżeń, o których mowa w ust. 2, uważa się, że towar i jego opakowanie były we właściwym stanie w chwili przyjęcia do przewozu. 4. Kierowca dokonujący przewozu w imieniu Ubezpieczonego lub osoby, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność, zobowiązany jest: 1) ze szczególną starannością zabezpieczyć pojazd wraz z przesyłką przed kradzieżą z włamaniem, 2) w czasie postoju pozostawić pojazd wraz z przesyłką w miejscach wskazanych w 18 ust. 9, 3) w przypadku opuszczenia środku transportu: a) zabrać ze sobą dokumenty dotyczące środka transportu oraz ładunku, b) zamknąć środek transportu na kluczyk do otwierania/zamykania środka transportu lub uruchomienia silnika oraz zabrać kluczyk ze sobą, c) uruchomić urządzenia zabezpieczające środek transportu przed kradzieżą. 5. W przypadku korzystania z podwykonawców lub przewoźników sukcesywnych Ubezpieczony lub osoba, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność zobowiązani są do: 1) sprawdzenia wiarygodności podwykonawcy lub przewoźnika sukcesywnego w oparciu o dokumenty wskazane w pkt. 2) ppkt. a)-b) oraz w co najmniej jeden z poniższych sposobów: a) na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki w bazie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (adres https://prod.ceidg.gov.pl), b) na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości w bazie KRS (adres: https://ems.ms.gov.pl/krs/wyszukiwanie podmiotu), c) na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego, w bazie NIP, REGON (adres: http://www.stat.gov.pl), d) pisemnie lub telefonicznie wraz z obowiązkiem sporządzenia notatki z rozmowy telefonicznej wskazując osobę rozmówcy, w zakładzie ubezpieczeń, z którym zawarto umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego, stwierdzając istnienie umowy ubezpieczenia w zakresie, o którym mowa w pkt 2) ppkt. b), wraz z informacją o opłaceniu składki lub wymagalnych rat składki, 2) dochowania należytej staranności w wyborze swoich podwykonawców lub przewoźników sukcesywnych oraz do korzystania z usług tych podmiotów: a) posiadających wymagane licencje, zezwolenia lub koncesje na prowadzenie działalności w zakresie niezbędnym do realizacji powierzonych im czynności przewozowych, b) posiadających ważną przez cały okres przewozu umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego z zakresem ubezpieczenia obejmującym również odpowiedzialność cywilną za szkody polegające na kradzieży i rabunku, obejmującą przewóz danego rodzaju ładunku oraz sumą gwarancyjną nie niższą niż iloczyn masy brutto przewożonego towaru i 8,33 SDR,

6 część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE c) dysponującymi odpowiednimi środkami transportu, z zastrzeżeniem, że Ubezpieczyciel nie podniesie zarzutu naruszenia przez Ubezpieczonego obowiązku o którym mowa w pkt. 2) ppkt. b) jeżeli Ubezpieczony nie może stwierdzić zakresu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego na podstawie polisy podwykonawcy lub przewoźnika sukcesywnego. 6. Obowiązkiem Ubezpieczonego lub osoby, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność jest zachowanie należytej staranności w wydaniu przesyłki osobie uprawnionej, w tym w wydaniu przesyłki podwykonawcy lub przewoźnikowi sukcesywnemu. Przez należytą staranność w wydaniu przesyłki należy rozumieć działanie Ubezpieczonego spełniające łącznie następujące warunki: 1) dostarczenie przesyłki do miejsca wskazanego przez nadawcę, 2) wydanie przesyłki osobie dorosłej przebywającej w miejscu wskazanym przez nadawcę, 3) otrzymanie pokwitowania odbioru przesyłki opatrzone pieczęcią firmową lub podpisem osoby odbierającej przesyłkę. 7. Wykonanie przez Ubezpieczonego lub osobę, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność obowiązków wskazanych w ust. 6, w sytuacji powstania szkody, nie będzie traktowane jako wydanie przesyłki osobie nieuprawnionej. 8. Na Ubezpieczonym lub osobie, za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność ciąży obowiązek do zobowiązania podwykonawcy do spełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2 oraz 6. 9. Niedopełnienie przez Ubezpieczonego lub osobę za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność obowiązków określonych w niniejszym paragrafie, upoważnia Ubezpieczyciela do odmowy wypłaty odszkodowania w całości lub części w zakresie, w jakim niedopełnienie tych obowiązków miało wpływ na powstanie szkody lub jej rozmiar. 11 1. Ubezpieczony zobowiązany jest użyć dostępnych mu środków w celu zapobieżenia szkodzie, a w razie jej wystąpienia w celu zmniejszenia jej rozmiarów. 2. Jeżeli Ubezpieczający lub Ubezpieczony umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa nie zastosował środków określonych w ust. 1, Ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności za szkody powstałe z tego powodu. 3. Ubezpieczyciel zobowiązany jest, w granicach sumy gwarancyjnej, zwrócic koszty wskazane w 18 ust. 11 pkt 1 wynikłe z zastosowania środków o których mowa w ust. 1, jeżeli środki te były celowe, chociażby okazały się bezskuteczne. 12 1. Z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 4) i 5), Ubezpieczający lub Ubezpieczony, jeśli wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek, jest zobowiązany do zawiadomienia Ubezpieczyciela o każdym zdarzeniu ubezpieczeniowym niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 5 dni roboczych od chwili, w której dowiedział się o jego zajściu. 2. W razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego mogącego spowodować roszczenia ze strony osoby poszkodowanej Ubezpieczający lub Ubezpieczony, jeśli wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek, zobowiązany jest: 1) starać się o ustalenie okoliczności zdarzenia ubezpieczeniowego, 2) ustalić protokolarnie stan przesyłki oraz okoliczności powstania szkody, jeżeli przed wydaniem przesyłki okaże się, że doznała ona ubytku lub uszkodzenia, 3) w przypadku stwierdzenia kradzieży z włamaniem lub rozboju bezzwłocznie zawiadomić policję w celu sporządzenia protokołu i wszczęcia stosownego postępowania, 4) bezzwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych, powiadomić Ubezpieczyciela o zgłoszeniu roszczenia przez osobę poszkodowaną, choćby zostało ono dopiero wstępnie sformułowane i nie miało formy pisemnej, 5) bezzwłocznie, nie później niż w terminie 2 dni od otrzymania pozwu powiadomić Ubezpieczyciela o wystąpieniu osoby poszkodowanej na drogę sądową z roszczeniem o odszkodowanie, 6) udzielić Ubezpieczycielowi wyjaśnień, dostarczyć dostępne mu dowody potrzebne do ustalenia okoliczności zdarzenia ubezpieczeniowego i rozmiaru szkody oraz umożliwić przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego okoliczności zdarzenia, 7) współpracować z Ubezpieczycielem w ramach toczącego się postępowania sądowego dotyczącego roszczeń w stosunku do Ubezpieczonego, objętych odpowiedzialnością Ubezpieczyciela na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, w szczególności umożliwić Ubezpieczycielowi wstąpienie do sprawy w charakterze interwenienta, 8) jeśli Ubezpieczyciel nie uczestniczy w postępowaniu sądowym dostarczyć Ubezpieczycielowi orzeczenie sądu w terminie umożliwiającym zajęcie stanowiska co do wniesienia środka odwoławczego. 3. Dla zachowania terminu powiadomienia, o którym mowa w ust. 1 lub 2 pkt 4) i 5) wystarczy jeśli Ubezpieczający lub Ubezpieczony powiadomi Ubezpieczyciela o zdarzeniu losowym telefonicznie. 4. Jeżeli Ubezpieczający lub Ubezpieczony nie dopełnił obowiązków określonych w ust. 2 pkt 1) 3) lub 6) 8) Ubezpieczycielowi przysługuje prawo do odmowy wypłaty odszkodowania w całości lub części w zakresie, w jakim niedopełnienie tych obowiązków miało wpływ na powstanie szkody lub jej rozmiar. 13 1. W przypadku naruszenia przez Ubezpieczającego lub Ubezpieczonego, jeśli wiedział o zawarciu umowy na jego rachunek, z winy umyślnej lub z rażącego niedbalstwa obowiązków powiadomienia Ubezpieczyciela o zdarzeniu ubezpieczeniowym, o których mowa w 12, Ubezpieczyciel może odpowiednio zmniejszyć odszkodowanie, jeżeli naruszenie przyczyniło się do zwiększenia szkody lub uniemożliwiło Ubezpieczycielowi ustalenie okoliczności i skutków zdarzenia ubezpieczeniowego. 2. Skutki braku zawiadomienia Ubezpieczyciela o zdarzeniu ubezpieczeniowym określone w ust. 1 nie następują, jeżeli Ubezpieczyciel w terminach, o których mowa w odpowiednich postanowieniach niniejszych OWU otrzymał wiadomość o okolicznościach, które należało podać do jego wiadomości. 14 1. Ubezpieczyciel jest zobowiązany do: 1) poinformowania Ubezpieczającego lub Ubezpieczonego o otrzymaniu zawiadomienia o zajściu zdarzenia ubezpieczeniowego w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, jeżeli nie są oni osobami występującymi z zawiadomieniem oraz do podjęcia w tym terminie postępowania dotyczącego ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości odszkodowania, a także poinformowania Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia pisemnie lub w inny sposób, na który wyrazili zgodę jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odszkodowania, 2) jeżeli w terminach określonych w 15 ust. 3 Ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania do pisemnego zawiadomienia osoby zgłaszającej roszczenie o przyczynach niemożności zaspokojenia jej roszczeń w całości lub części oraz do wypłaty bezspornej części odszkodowania, 3) pisemnego poinformowania osoby występującej z roszczeniem o tym, że odszkodowanie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w zgłoszonym roszczeniu w terminach, o których mowa w 15, ze wskazaniem na okoliczności oraz podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty odszkodowania; informacja ta powinna zawierać pouczenie o możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej, 4) udostępniania Ubezpieczającemu, Ubezpieczonemu lub uprawnionemu z umowy ubezpieczenia, informacji i dokumentów gromadzonych w celu ustalenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania; osoby te mogą żądać pisemnego potwierdzenia przez Ubezpieczyciela udostępnionych informacji, a także sporządzenia na swój koszt kserokopii dokumentów i potwierdzenia ich zgodności z oryginałem przez Ubezpieczyciela. 2. Informacje i dokumenty, o których mowa w ust. 1 pkt 4), Ubezpieczyciel ma obowiązek udostępniać osobom wymienionym powyżej, na ich żądanie, w postaci elektronicznej. Sposób udostępniania informacji i dokumentów, zapewniania możliwości pisemnego potwierdzania udostępnianych informacji, a także zapewniania możliwości sporządzania kserokopii dokumentów i potwierdzania ich zgodności z oryginałem nie może wiązać się z wykraczającymi ponad uzasadnioną potrzebę utrudnieniami dla tych osób, zaś koszty sporządzenia kserokopii oraz udostępniania informacji i dokumentów w postaci elektronicznej ponoszone przez te osoby nie mogą odbiegać od przyjętych w obrocie zwykłych kosztów wykonywania tego rodzaju usług. Ogólne zasady postępowania związanego z wypłatą odszkodowania 15 1. Po otrzymaniu zawiadomienia o szkodzie Ubezpieczyciel przeprowadza postępowanie w celu ustalenia stanu faktycznego szkody, zasadności zgłoszonych roszczeń, wysokości odszkodowania i sposobu rozliczenia szkody. 2. Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie na podstawie uznania roszczenia, ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu. 3. Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w terminie do 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o szkodzie lecz nie później niż 14 dni od daty dostarczenia kompletu dokumentów wymienionych w 16 ust. 1. Jeśli w tym terminie wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności lub wysokości odszkodowania jest niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności lub ustalenie wysokości odszkodowania było możliwe, jednakże bezsporna część jest wypłacana w terminie określonym na wstępie. Zasady ustalania odszkodowania 16 1. Ubezpieczający, Ubezpieczony lub uprawniona osoba trzecia zgłaszająca roszczenia z umowy ubezpieczenia zobowiązani są dostarczyć do Ubezpieczyciela następujące dokumenty, niezbędne do ustalenia okoliczności wystąpienia szkody oraz oszacowania wysokości odszkodowania: 1) oryginał listu przewozowego CMR, 2) zlecenie przewozowe, 3) licencję na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego, 4) kopię faktury i specyfikację przewożonego ładunku, 5) protokół szkody podający przyczynę, okoliczności powstania i rozmiar szkody, 6) roszczenia poszkodowanego wraz z kalkulacją wysokości szkody i dokumentami na podstawie których kalkulacja została sporządzona, 7) wszelkie instrukcje dotyczące przewozu i ładunku udzielone przez zleceniodawcę przewozu, 8) oświadczenie kierowcy dotyczące okoliczności, przyczyn i rozmiaru szkody, a w przypadku szkód polegających na kradzieży ładunku niezbędne jest również dostarczenie szkicu sytuacyjnego miejsca, w którym zaparkowany był środek transportu w momencie dokonania kradzieży, 9) notatkę policji lub straży pożarnej, o ile były obecne na miejscu zdarzenia, 10) prawo jazdy kierowcy, zaświadczenie o kwalifikacjach kierowcy wystawione przez pracodawcę, dowody rejestracyjne środków transportu, którymi realizowany był transport, 11) zapis tachografu, a także termografu w przypadku realizowania przewozu przy użyciu środka transportu izolowanego termicznie, 12) oświadczenie Ubezpieczonego informujące o tym, czy w okresie trwania odpowiedzialności Ubezpieczyciela wynikającej z umowy ubezpieczenia zawartej na podstawie niniejszych OWU zawarł on lub została zawarta na jego rzecz inna dodatkowa umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika w ruchu międzynarodowym w innym lub innych zakładach ubezpieczeń, 13) oświadczenie właściciela ładunku informujące o tym, czy w czasie trwania niniejszej umowy ubezpieczenia została zawarta umowa ubezpieczenia ładunku w innym lub innych zakładach ubezpieczeń. 2. Na wniosek Ubezpieczyciela, osoby, o których mowa w ust. 1 zobowiązane są udostępnić także inne dokumenty, jeżeli okaże się to niezbędne do ustalenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania. 3. Ubezpieczyciel wypłaca osobie uprawnionej należne odszkodowanie, ustalone według zasad odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczającego wynikającej z Konwencji CMR. 4. Z zastrzeżeniem ust. 5, wypłata odszkodowania za szkodę powstałą w przewożonej przesyłce następuje w granicach odpowiedzialności Ubezpieczonego określonej w Konwencji CMR (art. 23, 25) najwyżej jednak do wysokości sumy gwarancyjnej. 5. Poszkodowana osoba trzecia może żądać wyższego odszkodowania, przekraczającego granice odpowiedzialności Ubezpieczonego jedynie w przypadku zadeklarowania wartości towaru lub zadeklarowania specjalnego interesu w jego dostawie, zgodnie z art. 24 oraz 26 Konwencji CMR. 6. W razie uszkodzenia przesyłki wypłata odszkodowania następuje zgodnie z art. 25 Konwencji CMR. 7. Wysokość szkody w przypadku uszkodzenia przesyłki w stopniu kwalifikującym ją do dalszej sprzedaży, lecz po obniżonych cenach, ustala się jako różnicę między wartością początkową przesyłki a wartością uzyskaną ze sprzedaży. 8. Wysokość odszkodowania pomniejsza się o wartość pozostałości, które mogą być przeznaczone do dalszego użytku, przeróbki lub naprawy. 9. Należne odszkodowanie, o ile nie umówiono się inaczej, wyliczane jest w kwocie uwzględniającej potrącenie franszyzy redukcyjnej w wysokości określonej w umowie 10. Przy ustalaniu rozmiaru szkody Ubezpieczyciel nie uwzględnia: 1) wartości naukowej, kolekcjonerskiej, zabytkowej, artystycznej, pamiątkowej lub sentymentalnej, 2) kosztów innowacji, ulepszeń i modernizacji, 3) podatku od towarów i usług VAT, podlegającego odliczeniu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. 11. Wartość szkody oraz franszyzy redukcyjnej określona w walucie innej niż polska zostanie przeliczona przez Ubezpieczyciela na walutę polską wg średniego kursu NBP z dnia ustalenia odszkodowania. Roszczenia regresowe 17 1. W przypadku gdy zgodnie z przepisami prawa Ubezpieczonemu przysługuje roszczenie wobec osoby trzeciej z tytułu spowodowania zdarzenia ubezpieczeniowego skutkującego odpowiedzialnością cywilną Ubezpieczonego, z dniem wypłaty przez Ubezpieczyciela odszkodowania roszczenia Ubezpieczonego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzą z mocy prawa na Ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli Ubezpieczyciel pokrył tylko część szkody, Ubezpieczonemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniami Ubezpieczyciela.

część I POSTANOWIENIA OGÓLNE I DEFINICJE 7 2. Nie przechodzą na Ubezpieczyciela roszczenia Ubezpieczonego przeciwko osobom, z którymi Ubezpieczony pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, chyba że sprawca wyrządził szkodę umyślnie. 3. W razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego Ubezpieczony zobowiązany jest zabezpieczyć możność dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec osób odpowiedzialnych za szkodę. 4. Ubezpieczony zobowiązany jest udzielić Ubezpieczycielowi pomocy dostarczając informacje oraz dokumenty niezbędne do skutecznego dochodzenia roszczeń regresowych, a będące w posiadaniu Ubezpieczonego. 5. Ubezpieczony jest zobowiązany nie zrzekać się ani ograniczać swoich roszczeń wobec osób trzecich, o których mowa w ust. 1, bez uprzedniej pisemnej zgody Ubezpieczyciela. W razie naruszenia tego zobowiązania zakres odpowiedzialności Ubezpieczyciela ulega zmniejszeniu w ten sposób, że Ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania bądź je odpowiednio zmniejszyć w takim zakresie, w jakim powyższa czynność Ubezpieczonego uniemożliwiła Ubezpieczycielowi dochodzenie roszczeń regresowych wobec osoby trzeciej odpowiedzialnej za szkodę. Jeżeli zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia zostanie ujawnione po zapłaceniu przez Ubezpieczyciela odszkodowania, wówczas Ubezpieczyciel może zażądać od Ubezpieczonego zwrotu zależnie od okoliczności całości lub części wypłaconego odszkodowania.

8 część II ZAKRES UBEZPIECZENIA CZĘŚĆ II ZAKRES UBEZPIECZENIA Zakres ochrony 18 1. Z zastrzeżeniem postanowień niniejszych OWU, Ubezpieczyciel udziela ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej Ubezpieczonego określonej w Konwencji CMR, za szkody powstałe w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu towarów w międzynarodowym transporcie drogowym. 2. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje szkody powstałe z tytułu przewozów rozpoczętych w okresie 3. Z zastrzeżeniem limitów odpowiedzialności określonych w niniejszych OWU lub umowie ubezpieczenia, górną granicę odpowiedzialności Ubezpieczyciela stanowi suma gwarancyjna wskazana w polisie. 4. Suma gwarancyjna ulega zmniejszeniu o wysokość wypłaconego odszkodowania aż do całkowitego jej wyczerpania (konsumpcja sumy gwarancyjnej). Zasadę tą stosuje się również do limitów, przy czym wypłata odszkodowania w ramach limitu powoduje zmniejszenie sumy gwarancyjnej. 5. Ubezpieczający za zgodą Ubezpieczyciela oraz po opłaceniu dodatkowej składki może podwyższyć sumę gwarancyjną (doubezpieczenie). 6. Z zastrzeżeniem ust. 7, zakres ochrony obejmuje wyłącznie przewozy dokonywane na podstawie listów przewozowych CMR wystawionych na Ubezpieczonego zgodnie z Konwencją CMR. 7. Ochroną ubezpieczeniową mogą być również objęte przewozy realizowane przez Ubezpieczonego w sytuacji, gdy list przewozowy CMR nie jest wystawiony na Ubezpieczonego, o ile: 1) Ubezpieczony posiada dokument zlecenia transportowego, z którego wynika zlecenie Ubezpieczonemu przewozu oraz dokument potwierdzający, że ten przewóz był realizowany przez Ubezpieczonego, 2) Ubezpieczyciel zaakceptuje inny dokument przewozu spełniający kryteria wskazane w Konwencji CMR, z którego wynika wykonywanie przewozu przez Ubezpieczonego. 8. Zakres ochrony ubezpieczeniowej obejmuje odpowiedzialność Ubezpieczonego z tytułu szkód: 1) polegających na ubytku, uszkodzeniu lub utracie ładunku w przewozie drogowym w tym na skutek rabunku, rozboju, kradzieży rozbójniczej lub zuchwałej, kradzieży z włamaniem w myśl art. 17, 18, 23 oraz 25 Konwencji CMR, 2) w ładunku powstałych od przyjęcia go do przewozu, aż do czasu wydania odbiorcy (tj. do momentu stworzenia akceptującemu wydanie towaru możliwości rzeczywistego, faktycznego rozporządzania przesyłką) z zastrzeżeniem, że ochroną objęte są także szkody zaistniałe podczas czynności załadunkowych i rozładunkowych, jeżeli w ramach zawartej umowy przewozu rzeczy Ubezpieczony zobowiązany jest do dokonania załadunku lub rozładunku przesyłki a także korzysta z urządzeń za-/ rozładowczych odpowiednich dla danego rodzaju towaru o ile są one niezbędne do obsługi czynności za-/rozładowczych, 3) powstałych wskutek zwłoki w przewozie zgodnie z art. 23 ust. 5 Konwencji CMR, 4) rzeczowych powstałych na skutek niewłaściwego, niedostatecznego lub nieprawidłowego zamocowania i zabezpieczenia przesyłki na środku transportu w przypadku, gdy wykonanie tych czynności leżało w gestii Ubezpieczonego, do wysokości limitu określonego w umowie ubezpieczenia, 5) powstałych w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania polecenia zmiany umowy przewozu w myśl art. 12 Konwencji CMR, do wysokości limitu określonego w umowie ubezpieczenia, 6) powstałych w wyniku utraty, niewykorzystania lub nienależytego wykorzystania dokumentów oddanych przewoźnikowi przez nadawcę w związku z wykonywanym przewozem w myśl art. 11 ust. 3 Konwencji CMR, do wysokości limitu określonego w umowie ubezpieczenia, 7) powstałych w wyniku zaniechania przez Ubezpieczonego zamieszczenia w liście przewozowym CMR oświadczenia o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt. k) Konwencji CMR zgodnie z art. 7 ust. 3 tej Konwencji, do wysokości limitu określonego w umowie ubezpieczenia, 8) finansowych z tytułu wydania przesyłki bez dokonania pobrania od odbiorcy zaliczenia, które przewoźnik zobowiązany był pobrać zgodnie z umową przewozu w myśl art. 21 Konwencji CMR, do wysokości limitu określonego w umowie ubezpieczenia, 9) powstałych w wyniku nierozsądnego wyboru osób trzecich, o którym mowa w art. 16 ust. 2 Konwencji CMR, do wysokości limitu określonego w umowie ubezpieczenia, 10) powstałych w wyniku powierzenia wykonania umowy przewozu w całości lub części innym przewoźnikom (podwykonawcom) lub przewoźnikom sukcesywnym z zastrzeżeniem 10 ust. 5; Ubezpieczycielowi przysługuje prawo do dochodzenia roszczeń regresowych od podwykonawców lub przewoźników sukcesywnych odpowiedzialnych za powstałą szkodę, chyba że umowa ubezpieczenia stanowi inaczej. 9. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje szkody wskazane w ust. 8 pkt 1) powstałe w czasie postoju środka transportu wraz z ładunkiem: 1) na parkingu: a) strzeżonym, b) położonym w obrębie stacji paliw, hotelu, motelu, baru, restauracji, c) znajdującym się bezpośrednio przy drodze krajowej, autostradzie lub drodze ekspresowej, d) zlokalizowanym przy terminalu celnym lub granicznym, e) wskazanym poprzez policję lub inne upoważnione służby publiczne, 2) w miejscu: a) załadunku lub dostawy, b) położonym bezpośrednio przy miejscu załadunku lub dostawy przesyłki, o ile postój wynika z braku możliwości przekazania przesyłki odbiorcy wskutek dotarcia na miejsce rozładunku poza godzinami pracy odbiorcy, c) prowadzenia działalności gospodarczej Ubezpieczonego lub bazy transportowej Ubezpieczonego, pod warunkiem że miejsce to jest wydzielone, trwale ogrodzone, całodobowo dozorowane, oświetlone w porze nocnej, wyposażone w urządzenia blokujące wjazd i wyjazd, które uniemożliwiają wjazd i wyjazd pojazdu bez zezwolenia osoby dozorującej, d) awarii środka transportu, uniemożliwiającej kontynuowanie przewozu, e) wypadku drogowego, jakiemu uległ środek transportu, f) udzielenia przez Ubezpieczonego pomocy ofiarom wypadku drogowego, g) nagłego zachorowania kierowcy, wymagającego niezwłocznej interwencji lekarskiej, h) gwałtownego pogorszenia się warunków atmosferycznych uniemożliwiającego realizację przewozu, pod warunkiem, że zlecenie transportowe nie zawiera zastrzeżenia o konieczności postoju wyłącznie na parkingach strzeżonych. 10. Ochrona obejmuje postój środka transportu wraz z przesyłką poza miejscami wskazanymi w ust. 9 pkt 1) - 2), pod warunkiem że zlecenie transportowe nie zawiera zastrzeżenia o konieczności postoju wyłącznie na parkingach strzeżonych i postój ten wynika z: a) niezbędnego tankowania paliwa, innych płynów eksploatacyjnych lub wykonania przez kierowcę czynności niezbędnych do realizacji przewozu, w tym czynności związanych z zachowaniem higieny osobistej przy czym postój środka transportu związany z tymi czynnościami może trwać nie dłużej niż 60 minut, b) dokonywania formalności związanych z przejazdem droga płatną np. zakupy winiet, doładowania Via Toll, c) przepisów prawa (czas pracy kierowcy, zakaz poruszania się pojazdów ciężarowych w określonym czasie, oczekiwania na odprawę celną, graniczną, promową, zarządzenia administracji publicznej), d) oczekiwania na załadunek lub rozładunek. 11. W ramach sumy gwarancyjnej Ubezpieczyciel zwraca również: 1) koszty przeładunku przesyłki, jej czasowego składowania oraz innych form zabezpieczenia przesyłki po zaistnieniu szkody, 2) koszty wynagrodzenia rzeczoznawców powołanych za zgodą Ubezpieczyciela w celu ustalenia okoliczności i wysokości ewentualnych roszczeń, 3) koszty obrony sądowej w sporze cywilnym, w tym mediacji lub postępowania pojednawczego prowadzonych za zgodą i zgodnie z zaleceniami Ubezpieczyciela, 4) koszty uprzątnięcia oraz utylizacji pozostałości po szkodzie, o ile Ubezpieczony zobowiązany jest do ich dokonania, z zastrzeżeniem limitu odpowiedzialności w wys. 20.000 zł na jedno i wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe w okresie ubezpieczenia, chyba że umowa ubezpieczenia stanowi inaczej, 5) koszty podniesienia lub wyciągnięcia środka transportu, który uległ wypadkowi drogowemu jeżeli jest to konieczne i uzasadnione celem ratowania przewożonego ładunku, z zastrzeżeniem limitu odpowiedzialności w wys. 20.000 zł na jedno i wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe w okresie ubezpieczenia, chyba że umowa ubezpieczenia stanowi inaczej, 6) koszty pomocy prawnej związanej z dochodzeniem przez Ubezpieczonego należności wynikających z bezpodstawnego dokonania przez kontrahenta Ubezpieczonego kompensaty kwoty objętej roszczeniem z należnościami wynikającymi z wykonanych usług przewozowych (przewoźnego lub frachtu), z zastrzeżeniem limitu odpowiedzialności w wys. 5.000 zł na jedno i wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe w okresie ubezpieczenia, chyba że umowa ubezpieczenia stanowi inaczej. 12. Jakiekolwiek uznanie roszczenia lub zawarcie ugody przez Ubezpieczonego nie wywołuje żadnych skutków wobec Ubezpieczyciela, jeśli zostało dokonane bez jego uprzedniej pisemnej zgody. 13. Bez zgody Ubezpieczonego Ubezpieczyciel może wypłacić odszkodowanie osobie trzeciej w wysokości odpowiadającej sumie gwarancyjnej lub jakiejkolwiek mniejszej sumie, zaspokajającej jej roszczenia, zwalniając się tym samym z dalszej odpowiedzialności. 14. Ubezpieczyciel nie odpowiada za dodatkowe koszty wynikające z braku zgody Ubezpieczonego na zawarcie przez Ubezpieczyciela ugody z osobą poszkodowaną lub zaspokojenie jej roszczeń. 15. Jeżeli dojdzie do sporu prawnego pomiędzy Ubezpieczonym i poszkodowaną osobą trzecią lub jej następcami prawnymi, Ubezpieczyciel może przystąpić do postępowania w charakterze interwenienta ubocznego, o ile nie występuje w sprawie jako strona. Wyłączenia odpowiedzialności 19 1. Odpowiedzialność Ubezpieczyciela nie obejmuje szkód powstałych: 1) wskutek prowadzenia środka transportu przez osoby nie posiadające odpowiednich uprawnień, za wyjątkiem sytuacji prowadzenia środka transportu przez osobę bez ważnego prawa jazdy i świadectwa kwalifikacji jeżeli nie minęło 30 dni od daty wygaśnięcia ważności prawa jazdy lub świadectwa kwalifikacji i wygaśnięcie ważności prawa jazdy nie wynika z utraty lub odebrania uprawnień do prowadzenia środka transportu, 2) wskutek użycia środka transportu nieprzystosowanego do przewozu danego rodzaju rzeczy lub niesprawnego technicznie, 3) wskutek pozostawienia środka transportu bez nadzoru, z zastrzeżeniem 18 ust. 9, 4) wskutek wydania przesyłki osobie nieuprawnionej, z zastrzeżeniem że dotyczy to przypadku nie dochowania przez Ubezpieczonego lub osobę za którą Ubezpieczony ponosi odpowiedzialność obowiązków wskazanych w 10 ust. 6, 5) wskutek poświadczenia nieprawdy, podstępu, wymuszenia, szantażu, przewłaszczenia, niszczenia, usuwania, przerabiania lub podrabiania dokumentów, wprowadzania w błąd, 6) wskutek wady ukrytej lub naturalnych właściwości towaru, 7) wskutek działania siły wyższej rozumianej jako działania sił przyrody, działań wojennych, wojny domowej, strajków, zamieszek, rozruchów, aktów terroryzmu lub czynów osób działających z pobudek politycznych, 8) wskutek wszelkich następstw reakcji jądrowej, promieniowania jądrowego lub jonizującego, skażenia promieniotwórczego, promieni laserowych lub maserowych, pola magnetycznego albo elektromagnetycznego, a także skażenia lub zanieczyszczenia odpadami przemysłowymi, azbestem, formaldehydami, farbami zawierającymi ołów bądź inne szkodliwe substancje;