INSTRUKCJA OBSŁUGI MIERNIK ZABEZPIECZEŃ RÓśNICOWOPRĄDOWYCH MRP-110
Charakterystyka miernika MRP-110: przyrząd do testowania wyłączników róŝnicowoprądowych typu AC, kształt przebiegu wymuszanego prądu upływu: sinusoidalny, wybierana faza początkowa wymuszanego prądu (0 lub 180 ) pomiar wyłączników róŝnicowoprądowych zwykłych i selektywnych o znamionowych prądach róŝnicowych 10, 30, 100, 300 i 500 ma, pomiar prądu wyzwalania wyłącznika, pomiar napięcia dotykowego, pomiar rezystancji uziemienia, pomiar rezystancji pętli zwarcia i prądu zwarciowego, moŝliwość wyboru progu zadziałania zabezpieczenia przed przekroczeniem napięcia bezpiecznego na poziomach 25 i 50V, a dla wyłączników selektywnych dodatkowo 12.5V, funkcja woltomierza napięć przemiennych 0..253V, wykrywanie zamiany przewodów L i N oraz ich automatyczna zamiana w mierniku, szybkie sprawdzanie poprawności podłączenia przewodu ochronnego PE za pomocą elektrody dotykowej, podświetlany wyświetlacz, sygnalizowanie zuŝycia baterii, komplet sond pomiarowych, w tym sonda w postaci wtyczki sieciowej, auto-off. WyposaŜenie W skład kompletu dostarczanego przez producenta wchodzą: miernik MRP-110, sonda w postaci wtyczki sieciowej, dwa przewody zakończone sondami ostrzowymi, krokodylek, instrukcja obsługi, futerał, karta gwarancyjna. 2 Sonel S.A.
SPIS TREŚCI 1 UśYTKOWANIE MIERNIKA...4 1.1 BEZPIECZEŃSTWO OBSŁUGI I ZASADY UśYTKOWANIA...4 1.2 ROZMIESZCZENIE GNIAZD I KLAWISZY...5 1.2.1 Gniazda...5 1.3 KLAWIATURA...6 1.4 WYŚWIETLACZ CIEKŁOKRYSTALICZNY...7 1.4.1 Wyświetlane napisy i symbole dodatkowe...7 1.5 BRZĘCZYK...9 1.6 SAMOCZYNNE WYŁĄCZENIE (AUTO-OFF)... BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI. 2 POMIARY...10 2.1 INFORMACJE OGÓLNE...10 2.1.1 Warunki rozpoczęcia pomiaru...11 2.1.2 Zabezpieczenie przed przekroczeniem napięcia bezpiecznego U L...11 2.1.3 Kontrola połączeń gniazdka sieciowego...11 2.2 SPOSÓB PODŁĄCZANIA MIERNIKA...11 2.3 POMIAR NAPIĘCIA DOTYKOWEGO ORAZ CZASU ZADZIAŁANIA RCD...14 2.4 POMIAR REZYSTANCJI UZIEMIENIA I PRĄDU ZADZIAŁANIA RCD...14 2.5 POMIAR NAPIĘCIA DOTYKOWEGO ORAZ REZYSTANCJI UZIEMIENIA...15 2.6 POMIAR PARAMETRÓW PĘTLI ZWARCIA....15 2.6.1 Zasada pomiaru... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 2.6.2 Realizacja pomiaru parametrów pętli zwarcia...15 2.7 POMIAR NAPIĘĆ PRZEMIENNYCH...16 2.8 SZYBKIE SPRAWDZENIE POPRAWNOŚCI WYKONANIA POŁĄCZEŃ PRZEWODU OCHRONNEGO...16 2.9 ZALECENIA PRZY WYKONYWANIU POMIARÓW...17 2.10 INTERPRETACJA REZULTATÓW POMIARÓW I KOMUNIKATÓW... BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI. 3 EKSPLOATACJA I NAPRAWY...17 3.1 SPRAWDZANIE PRZYRZĄDU...BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI. 3.2 WYMIANA BEZPIECZNIKÓW...17 3.3 WYMIANA BATERII...17 3.4 ZANIM ODDASZ MIERNIK DO SERWISU...18 4 DANE TECHNICZNE...20 5 GWARANCJA BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI. Sonel S.A. 3
1 UŜytkowanie miernika 1.1 Bezpieczeństwo obsługi i zasady uŝytkowania Przed rozpoczęciem eksploatacji miernika naleŝy dokładnie zapoznać się z niniejszą instrukcją. Niedopuszczalne jest uŝywanie : - miernika, który uległ uszkodzeniu, jest całkowicie lub częściowo niesprawny - sond i przewodów pomiarowych z uszkodzoną izolacją, - miernika przechowywanego zbyt długo w złych warunkach (np. zawilgoconego), Przepalony bezpiecznik naleŝy zastąpić sprawnym bezpiecznikiem tego samego typu (1A/250V szybki). UWAGA Miernik przeznaczony jest do pracy przy napięciach znamionowych 220V i 230V. Wbudowany układ elektroniczny oraz bezpieczniki zabezpieczają obwody pomiarowe miernika przed przeciąŝeniem. Podłączenie napięcia większego niŝ 400V między zaciski L i PE lub między zaciski N i PE moŝe spowodować uszkodzenie miernika. 4 Sonel S.A.
1.2 Rozmieszczenie gniazd i klawiszy 3 2 1 4 1A 400V MAX 1A 400V MAX 6 13 5 8 12 I n 7 9 10 U L 11! Rysunek 1. Miernik MRP-110 (Płyta czołowa) 1.2.1 Gniazda 1 gniazdo pomiarowe L Do połączenia przyrządu z przewodem fazowym sieci. 2 gniazdo pomiarowe N Do połączenia przyrządu z przewodem neutralnym sieci. 3 gniazdo pomiarowe PE Do połączenia z przewodem ochronnym PE (z uziemieniem, z kołkiem uziemiającym). Sonel S.A. 5
4 elektroda dotykowa Punkt pomiarowy do szybkiego sprawdzenia poprawności podłączenia przewodu PE w gniazdku. Jeśli róŝnica potencjałów pomiędzy zaciskiem pomiarowym PE 3 a dotkniętą elektrodą przekracza ok. 50V, na wyświetlaczu wyświetlany jest napis 27 PE. Przestrzeganie poprawności podłączenia przewodu fazowego do zacisku L, a przewodu neutralnego do zacisku N nie jest konieczne, poniewaŝ miernik automatycznie identyfikuje podłączone przewody. W przypadku, gdy przewód fazowy dołączony jest do zacisku pomiarowego N (moŝe tak być wskutek dowolności podłączania przewodów L i N w gniazdkach sieciowych), miernik samoczynnie przełącza zaciski pomiarowe. 1.3 Klawiatura 5 klawisz Włącza i wyłącza zasilanie miernika. 6 klawisz Rozpoczęcie cyklu pomiarowego. 7 obrotowy przełącznik funkcji Pozwala na wybór jednej z funkcji przyrządu: t A, U B pomiar napięcia dotykowego i czasu wyłączenia wyłącznika, I A, R E pomiar prądu zadziałania wyłącznika róŝnicowoprądowego i rezystancji uziemienia, U B, R E pomiar napięcia dotykowego i rezystancji uziemienia (bez wyzwolenia wyłącznika róŝnicowoprądowego), R S, I K pomiar rezystancji pętli zwarcia i prądu zwarciowego, U L-N pomiar napięcia sieci, sprawdzenie za pomocą elektrody dotykowej poprawności połączenia przewodu ochronnego PE, 8 klawisz Wybór fazy pierwszego półokresu generowanego prądu róŝnicowego: 0 lub 180. 9 klawisz Wybór nominalnej wartości prądu róŝnicowego mierzonego wyłącznika. 10 klawisz Wybór pomiędzy pomiarem wyłączników róŝnicowoprądowych ogólnego typu a pomiarem wyłączników selektywnych (działa w połoŝeniu t A, U B lub I A, R E przełącznika obrotowego). 11 klawisz Wybór wartości napięcia bezpiecznego 25V lub 50V, a w przypadku pomiarów wyłączników selektywnych 12.5, 25 lub 50V (działa w połoŝeniu t A, U B lub I A, R E przełącznika obrotowego). 12 klawisz Odczyt drugiej wartości mierzonej przy pozycjach dwufunkcyjnych przełącznika, np. I K jeśli wybraną funkcją jest R S,I K. 13 klawisz 6 Sonel S.A.
Włączanie i wyłączanie podświetlenia wyświetlacza. 1.4 Wyświetlacz ciekłokrystaliczny 15 18 14 16 17 20 19 Rysunek 2. Wyświetlacz ciekłokrystaliczny mierników MRP-110. 14 Główne pole odczytowe 15 Dodatkowe pole odczytowe (dane pomocnicze) 16 Symbole jednostek Jednostki wielkości wyświetlanej na polu 14. 17 Piktogram określający fazę początkową prądu pomiarowego Patrz punkt 1.4.1. 18 symbol Symbol ten jest wyświetlany w przypadku, gdy przewód fazowy sieci jest połączony z gniazdkiem N miernika. Jego wyświetlenie oznacza, Ŝe przyrząd automatycznie przełączył zaciski pomiarowe. 19 symbol Sygnalizacja pomiarów wyłączników róŝnicowoprądowych selektywnych. 20 symbol Sygnalizacja stanu połączenia przyrządu z instalacją elektryczną. Symbol zapalony: napięcie pomiarowe (pomiędzy przewodem fazowym a przewodem ochronnym) mieści się w przedziale 187..253V i są podłączone przewody pomiarowe L, N i PE (dopuszczalna jest zamiana L z N). Symbol mrugający: napięcie pomiarowe nie mieści się w przedziale 187..253V lub nie zostało wykonane któreś z wymaganych połączeń. 1.4.1 Wyświetlane napisy i symbole dodatkowe Sonel S.A. 7
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Rysunek 3. Napisy i symbole wyświetlane przez miernik MRP-110. Informacje wyświetlane na głównym i pomocniczym polu odczytowym: 21 Wykonany pomiar czasu bądź prądu zadziałania nie spowodował wyzwolenia wyłącznika róŝnicowoprądowego. MoŜe to być spowodowane próbą wykonania pomiaru przy nieprawidłowo wybranym prądzie znamionowym wyłącznika. 22 Przekroczony zakres pomiarowy. 23 Wyłącznik róŝnicowoprądowy zadziałał we wstępnej fazie pomiaru, gdy był testowany prądem równym 40% I N (prąd nominalny nastawia uŝytkownik miernika), lub w przypadku gdy podczas pomiaru parametrów pętli zwarcia obwód pomiarowy uległ rozłączeniu (np. w wyniku zadziałania wyłącznika róŝnicowoprądowego). 24 Baterie zasilające przyrząd uległy wyczerpaniu. Pomiar nie moŝe zostać zrealizowany, moŝliwy jest tylko pomiar napięcia sieci (pomiar moŝe być obarczony nieokreślonym błędem). 25 Symbol miga na dodatkowym polu odczytowym. Baterie zasilające przyrząd uległy wyczerpaniu, moŝliwe jest wykonywanie pomiarów, jednak są one obarczone dodatkowym, nieokreślonym błędem. 26 Temperatura wewnątrz przyrządu przekroczyła dopuszczalną wartość. Wnętrze przyrządu nagrzewa się na skutek wykonywania intensywnych pomiarów przy duŝych prądach róŝnicowych. NaleŜy poczekać na ostygnięcie przyrządu, do tego czasu wykonywanie pomiarów nie jest moŝliwe. 27 Napięcie pomiędzy elektrodą dotykową, a zaciskiem PE przekracza 50V. MoŜe to być spowodowane zamianą przewodów L i PE w gniazdku. 28 Ze względów bezpieczeństwa nastąpiło automatyczne przerwanie pomiaru wskutek przekroczenia ustawionego napięcia bezpiecznego. MoŜe to być spowodowane próbą wykonania pomiaru przy nieprawidłowo wybranym prądzie znamionowym wyłącznika. 29 Symbol wyświetlany na dodatkowym polu odczytowym podczas ustawiania progu definiującego napięcie bezpieczne. 30 Napięcie pomiędzy zaciskami L-N oraz L-PE jest niŝsze od 187V. 8 Sonel S.A.
Ponadto przyrząd wyświetla piktogram określający wybraną fazę początkową prądu testującego wyłącznik róŝnicowoprądowy: 31 32 Rysunek 4. Mnemoniki kształtów prądów testujących. 31 generowanie rozpoczynane od dodatniego półokresu (faza początkowa 0 ), 32 generowanie rozpoczynane od ujemnego półokresu (faza początkowa 180 ), 1.5 Brzęczyk Sygnał Pojedynczy krótki Pojedynczy długi Dwa długie sygnały Ciągły sygnał dźwiękowy Znaczenie Potwierdzenie wciśnięcia klawisza Klawisz został wciśnięty, ale przypisana mu funkcja nie moŝe zostać zrealizowana auto-off Podczas wykonywania pomiaru wystąpiła sytuacja uniemoŝliwiająca jego zakończenie. Sygnał połączony z informacją na wyświetlaczu (np. przekroczone napięcie bezpieczne podczas pomiaru). Napięcie na zaciskach miernika przekracza 253V. Sonel S.A. 9
2 Pomiary 2.1 Informacje ogólne Wahania napięcia sieci w zakresie 187V..253V są automatycznie kompensowane i nie mają wpływu na wyniki pomiarów. MRP-110 mierzy napięcie dotykowe jako przyrost napięcia, który wykazuje linia PE podczas obciąŝania obwodu znamionowym prądem róŝnicowym. Napięcie przewodu ochronnego PE względem ziemi, istniejące przed pomiarem napięcia dotykowego U B, nie jest uwzględniane w wyniku tego pomiaru (wartość wskazana przez miernik jest przyrostem napięcia na przewodzie ochronnym PE wywołanym przepływem prądu róŝnicowego). Prądy upływowe występujące w mierzonej instalacji, dodając się do prądu róŝnicowego pomiarowego, zniekształcają wyniki pomiarów U B oraz I A. Dla zmniejszenia oddziaływania prądów upływowych zaleca się postępować zgodnie z zasadami przedstawionymi w podrozdziale 2.9 10 Sonel S.A.
Zalecenia przy wykonywaniu pomiarów. 2.1.1 Warunki rozpoczęcia pomiaru Dla rozpoczęcia sekwencji pomiarowej niezbędne jest spełnienie kilku warunków. Miernik automatycznie blokuje moŝliwość rozpoczęcia kaŝdego pomiaru (nie dotyczy to jedynie pomiaru w pozycji U L-N przełącznika obrotowego) w przypadku niespełnienia któregokolwiek warunku: Napięcie między przewodem fazowym Migający symbol 20. a przewodem ochronnym ma wartość spoza zakresu 187..253V. Napięcie między przewodem neutralnym, Napis 27. a przewodem ochronnym jest za duŝe. Baterie są rozładowane Migający symbol 25. Baterie są całkowicie rozładowane. Miga symbol 25. Przy próbie rozpoczęcia dowolnego pomiaru przyciskiem 6 wyświetlany jest symbol 24. MoŜliwy jest jedynie Zabezpieczenie termiczne blokuje pomiar. pomiar napięcia U L-N. Po naciśnięciu przycisku 6 wyświetlany jest symbol 26. 2.1.2 Zabezpieczenie przed przekroczeniem napięcia bezpiecznego U L W trakcie kaŝdej procedury pomiarowej (oprócz pomiaru napięcia przemiennego) miernik kontroluje, czy powstające napięcie dotykowe nie przekracza ustalonej wartości napięcia bezpiecznego. Jeśli wartość napięcia bezpiecznego zostanie przekroczona, to nastąpi automatyczne przerwanie pomiaru (tj. wyłączenie pomiarowego prądu róŝnicowego). Jednocześnie na wyświetlaczu pojawi się symbol 28 i zostanie wygenerowany ostrzegawczy sygnał dźwiękowy. 2.1.3 Kontrola połączeń gniazdka sieciowego Nie jest konieczne sprawdzenie poprawności podłączenia gniazdka sieciowego przed wykonaniem testów i pomiarów miernikiem MRP-110. Miernik automatycznie kontroluje poprawność połączeń i sygnalizuje nieprawidłowości w następujący sposób: - napięcie między przewodem fazowym a kołkiem ochronnym jest poza zakresem 187V...253V: mruga symbol 20, - przewód ochronny nie jest podłączony, a napięcie pomiędzy przewodem fazowym a przewodem neutralnym jest w zakresie 187..253V: napis 27, - w funkcji przy dotknięciu elektrody dotykowej 4 napięcie na przewodzie ochronnym względem ziemi przekracza ok. 50V: napis 27. Podłączenie przewodu neutralnego moŝna skontrolować posługując się woltomierzem (przełącznik obrotowy w połoŝeniu U L-N). 2.2 Sposób podłączania miernika Sonel S.A. 11
Rysunek 5. Pomiar instalacji wyposaŝonej w RCD, za pomocą sond ostrzowych lub za pomocą sondy w postaci wtyczki (dozwolone jest nie wykonywanie połączenia z przewodem neutralnym) Rysunek 6. Pomiar napięcia przemiennego, za pomocą sond ostrzowych lub za pomocą sondy w postaci wtyczki 12 Sonel S.A.
A) B) Rysunek 7 Podłączanie miernika do sieci elektrycznej podczas pomiarów pętli zwarcia. A) pomiar jest pokonywany pomiędzy przewodami L i PE; B) pomiędzy L i N (Uwaga! Przewód N powinien być podłączony do zacisku PE 3 przyrządu!) Sonel S.A. 13
2.3 Pomiar napięcia dotykowego oraz czasu zadziałania RCD W celu zmierzenia czasu zadziałania i napięcia dotykowego naleŝy: 1. wykonać połączenia L, N (połączenia z przewodem neutralnym moŝna nie wykonywać) i PE z instalacją elektryczną według rysunku 7, 2. wybrać przełącznikiem obrotowym funkcję pomiarową t A, U B, 3. klawiszem 10 wybrać czy wyłącznik RCD jest selektywny, 4. klawiszem 11 wybrać wartość napięcia bezpiecznego, 5. klawiszem 9 wybrać znamionową wartość prądu wyłącznika róŝnicowoprądowego, 6. klawiszem 8 wybrać fazę początkową prądu róŝnicowego, 7. uruchomić pomiar przyciskiem 6. Przy pomiarze wyłączników selektywnych po uruchomieniu pomiaru nastąpi zwłoka 30 s, sygnalizowana odliczaniem od 30 w dół na głównym polu odczytowym. Po wyzwoleniu wyłącznika RCD na głównym polu odczytowym 14 wyświetlona zostanie wartość czasu zadziałania. Klawiszem 12 moŝna wyświetlić wynik pomiaru napięcia U B. Ponowne naciśnięcie tego klawisza spowoduje powrót do wyświetlania t A. Podczas wyświetlania obu wyników pomiarów na dodatkowym polu odczytowym 15 jest wyświetlana nominalna wartość prądu ustawiona dla danego typu wyłącznika. JeŜeli napięcie dotykowe zmierzone przy prądzie 40% I N i przeliczone dla znamionowego prądu róŝnicowego RCD przekroczy ustawioną uprzednio wartość napięcia bezpiecznego U L, to pomiar czasu zadziałania jest automatycznie blokowany i wyświetlany jest symbol 28. W przypadku, gdy RCD nie zadziała, wyświetli się napis 21. Przyczyną niezadziałania RCD moŝe być niewłaściwie dobrana wartość znamionowego prądu róŝnicowego I N, uszkodzenie wyłącznika róŝnicowoprądowego bądź błąd w instalacji. 2.4 Pomiar rezystancji uziemienia i prądu zadziałania RCD W celu zmierzenia prądu zadziałania i rezystancji uziemienia naleŝy: 1. wykonać połączenia L, N (połączenia z przewodem neutralnym moŝna nie wykonywać) i PE z instalacją elektryczną według rysunku 7, 2. wybrać przełącznikiem obrotowym funkcję pomiarową I A, R E, 3. klawiszem 10 wybrać czy wyłącznik róŝnicowoprądowy jest selektywny, 4. klawiszem 11 wybrać wartość napięcia bezpiecznego, 5. klawiszem 9 wybrać znamionową wartość prądu wyłącznika róŝnicowoprądowego, 6. klawiszem 8 wybrać początkowy półokres generowanego prądu róŝnicowego, 7. uruchomić pomiar przyciskiem 6. Jeśli wyłącznik RCD zostanie wyzwolony, na polu głównym wyświetlacza 14 ukaŝe się wartość prądu, zadziałania. Klawiszem 12 moŝna wyświetlić 14 Sonel S.A.
wynik pomiaru rezystancji uziemienia R E. Ponowne naciśnięcie tego klawisza spowoduje powrót do wyświetlania I A. Podczas wyświetlania obu wyników pomiarów na dodatkowym polu odczytowym 15 jest wyświetlana nominalna wartość prądu ustawiona dla danego typu wyłącznika. W przypadku, gdy RCD nie zadziała, wyświetli się napis 21. Przyczyną niezadziałania RCD moŝe być niewłaściwie dobrana wartość znamionowego prądu róŝnicowego I N, uszkodzenie wyłącznika róŝnicowoprądowego bądź błąd w instalacji. JeŜeli napięcie dotykowe (powstające podczas pomiaru prądem 40% I N) przekroczy ustawioną uprzednio wartość napięcia bezpiecznego U L, to pomiar zostanie przerwany i wyświetlony będzie symbol 28. Uwaga! Prądy upływowe róŝnicowe w badanym obwodzie, istniejące przed pomiarem prądu zadziałania, dodając się do prądu wymuszanego przez miernik mogą zafałszować wynik pomiaru. 2.5 Pomiar napięcia dotykowego oraz rezystancji uziemienia Procedura pomiaru jest identyczna jak przy pomiarze U B (pkt 2.3) i R E (pkt 2.4). Stosowany prąd równy 40% I N zapobiega wyzwoleniu wyłącznika, co umoŝliwia łatwe i szybkie sprawdzanie wielu punktów. Analogicznie jak przy pomiarach U B, t A i R E, I A klawisz 12 umoŝliwia wyświetlenie U B lub R E. 2.6 Pomiar parametrów pętli zwarcia. 2.6.1 Realizacja pomiaru parametrów pętli zwarcia W celu zmierzenia prądu zadziałania i rezystancji uziemienia naleŝy: 1. połączyć przyrząd z instalacją elektryczną według rysunku 9A lub 9B, w zaleŝności od pętli zwarcia, którą chcemy zmierzyć: L-PE czy L-N, 2. wybrać przełącznikiem obrotowym 7 funkcję R S, I K. Na wyświetlaczu dodatkowym 14 wyświetlana jest bieŝąca wartość napięcia pomiędzy zaciskami L i PE. 3. jeŝeli wykonujemy pomiar parametrów pętli zwarcia L-PE a w instalacji jest zamontowany wyłącznik róŝnicowoprądowy to naleŝy go zbocznikować, 4. uruchomić pomiar przyciskiem 6. Po wykonaniu pomiaru na wyświetlaczu ukaŝe się wartość rezystancji pętli zwarcia. Przycisk 12 umoŝliwia przełączenie wyświetlania na prąd zwarciowy i odwrotnie. Prąd zwarciowy jest wyliczany według wzoru: U 0 I K = RS gdzie U 0=220V: napięcie znamionowe badanej sieci, a R S: zmierzona rezystancja. W związku z tym w sieciach o napięciu znamionowym innym niŝ 220V naleŝy przy odczycie prądu zwarciowego uwzględnić odpowiednią poprawkę. Przykładowo w sieci o U 0=230V prąd zwarciowy będzie 230/220=1.045 raza większy niŝ wskazywany przez przyrząd. Uwaga! Sonel S.A. 15
Przy pomiarach pętli zwarcia w obwodzie L-N jeden przewód pomiarowy naleŝy dołączyć do gniazda L lub N przyrządu a drugi do gniazda PE. NaleŜy uŝywać wyłącznie oryginalnych przewodów pomiarowych o długości 1,2m Uwaga! Przyrząd posiada moŝliwość zmiany napięcia U 0 na 230V co pozwoli na poprawny pomiar prądu zwarciowego bez konieczności korekcji. Zainteresowanych prosimy o kontakt z dystrybutorem. 2.7 Pomiar napięć przemiennych Włączenie funkcji woltomierza następuje po ustawieniu przełącznika obrotowego 7 w połoŝeniu U L-N. Miernik mierzy napięcie występujące między zaciskami pomiarowymi L i N (układ pomiarowy z rysunku 8). 2.8 Szybkie sprawdzenie poprawności wykonania połączeń przewodu ochronnego Przy pomocy przyrządu MRP-110 moŝna sprawdzać czy napięcie pomiędzy elektrodą dotykową 4, a przewodem ochronnym PE dołączonym do gniazda 3 przekracza 50V. Pomiar realizuje się w układzie pomiarowym z rysunku 7 po przełączeniu przełącznika obrotowego 7 w pozycję. Wynik moŝna odczytać z wyświetlacza po dotknięciu elektrody dotykowej 4 : napięcie jest mniejsze od 50V: przyrząd wyświetla 0 (podłączenie poprawne), napięcie jest większe bądź równe 50V: przyrząd wyświetla symbol 27 PE (błąd w instalacji). 16 Sonel S.A.
2.9 Zalecenia przy wykonywaniu pomiarów Dokładność pomiaru prądu zadziałania RCD jest uzaleŝniona w duŝym stopniu od wartości prądów upływowych występujących w badanej instalacji podczas wykonywania pomiaru. W związku z tym zaleca się, odłączać z sieci (z gniazdek) odbiorniki energii i przewody sieci sieci odbiorczej. W instalacjach, w których występuje niesymetryczny prąd róŝnicowy wykonywać pomiary dla fazy początkowej 0 i 180. 3 Eksploatacja i naprawy 3.1 Wymiana bezpieczników UWAGA Przepalony bezpiecznik naleŝy zastąpić sprawnym bezpiecznikiem tego samego typu. Zastosowanie niewłaściwego bezpiecznika grozi uszkodzeniem miernika. Miernik posiada dwa bezpieczniki typu 1A/250V (szybkie) zabezpieczające go przed uszkodzeniem wskutek przeciąŝenia prądowego. Bezpieczniki umieszczone są w gniazdach pomiarowych zacisków L i N. W celu wymiany przepalonego bezpiecznika naleŝy: 1. Wyjąć przewody ze wszystkich gniazd pomiarowych i wyłączyć miernik. 2. Przy pomocy wkrętaka ostroŝnie odkręcić tuleję gniazda pomiarowego: Gniazda pomiarowe L i N Uwaga! NaleŜy starannie dobrać rozmiar narzędzia, gdyŝ posługiwanie się niewłaściwym wkrętakiem moŝe spowodować uszkodzenie tulei gniazda pomiarowego lub obudowy miernika. 3. Przechylić miernik, co spowoduje wypadnięcie bezpiecznika i wkręcanej części tulei gniazda pomiarowego. 4. WłoŜyć nowy bezpiecznik i wkręcić tuleję gniazda pomiarowego. Wkręcać do oporu - z wyczuciem, aby nie zerwać gwintu. 3.2 Wymiana baterii UWAGA Przed wymianą baterii wyjąć przewody z gniazd pomiarowych przyrządu. Miernik MRP-110 jest zasilany dwiema bateriami R6 (rozmiar AA). Sonel S.A. 17
Zaleca się stosowanie baterii alkalicznych. Rysunek 8. Sposób otwierania pojemnika na baterie. W celu wymiany baterii naleŝy postępować według następującej procedury: 1. Wyjąć przewody z gniazd pomiarowych i wyłączyć miernik. 2. Zdjąć pokrywkę baterii w dolnej części obudowy, wysuwając ją w kierunku zaznaczonym strzałką. 3. Wymienić obie baterie. 4. Wsunąć zdjętą pokrywkę. 3.3 Zanim oddasz miernik do serwisu Uzyskanie nieoczekiwanych wyników pomiarów nie musi oznaczać uszkodzenie przyrządu. Prosimy o zapoznanie się z poniŝszą tabelą i w razie wątpliwości o kontakt z serwisem być moŝe okaŝe się, Ŝe miernik nie jest uszkodzony, a wykwalifikowany personel pomoŝe rozwiać wątpliwości. Usuwanie uszkodzeń miernika powinno być przeprowadzane tylko w placówkach upowaŝnionych przez producenta. W tabeli zamieszczonej poniŝej i na następnych stronach opisano zalecane postępowanie w niektórych sytuacjach występujących podczas uŝytkowania miernika. OBJAW PRZYCZYNA POSTĘPOWANIE Miernik nie załącza się przyciskiem ON/OFF; Miernik wyświetla napis BAT ZuŜyte baterie Wymienić baterie na nowe, jeśli po wymianie sytuacja nie ulega zmianie, oddać miernik do serwisu Błędy pomiaru po przeniesieniu miernika z otoczenia zimnego do ciepłego o duŝej wilgotności Uszkodzenie przewodu pomiarowego przy bananku lub sondzie ostrzowej Przy pomiarze napięcia dotykowego lub rezystancji uziemienia następuje wyzwolenie RCD (RCD wyzwala juŝ przy 40% nastawionego I N) Brak aklimatyzacji Ułamanie lub wyrwanie przewodu z końcówki Za duŝy nastawiony I N Nie wykonywać pomiarów do czasu ogrzania miernika do temperatury otoczenia (ok. 30 minut) Wymienić przewód na nowy Ustawić właściwy I N 18 Sonel S.A.
OBJAW PRZYCZYNA POSTĘPOWANIE Stosunkowo duŝe prądy upływu instalacji Zastosować się do wskazówek zawartych w rozdziale Zalecenia przy wykonywaniu pomiarów na stronie 28 Przy teście zadziałania wyłącznika nie następuje wyzwolenie Symbol mruga, mimo Ŝe napięcie między przewodem fazowym a przewodem ochronnym mieści się we właściwym zakresie DuŜe róŝnice pomiędzy wynikami powtarzanych kilkakrotnie pomiarów czasu zadziałania tego samego RCD Wykonanie pomiaru t A lub I A jest niemoŝliwe Niestabilny wynik pomiaru U B lub R E, tzn. wyniki kolejnych pomiarów przeprowadzanych w tym samym punkcie instalacji róŝnią się dość istotnie od siebie Napis PE nie pojawia się, mimo Ŝe napięcie pomiędzy elektrodą dotykową a zaciskiem PE przekracza próg zadziałania detektora (ok. 50V) Błąd w instalacji Za mały nastawiony I N Niewłaściwy ustawiony kształt prądu Uszkodzony RCD Błąd w instalacji Przepalony bezpiecznik Wstępne podmagnesowanie rdzenia transformatora wewnątrz RCD Napięcie dotykowe, które powstanie przy pomiarze t A lub I A, moŝe przekroczyć wartość napięcia bezpiecznego pomiar jest automatycznie blokowany Za duŝy nastawiony I N Znaczne prądy upływowe charakteryzujące się duŝą zmiennością przełącznik obrotowy nie jest właściwie ustawiony elektroda dotykowa nie funkcjonuje poprawnie lub uszkodzone obwody wejściowe miernika Zweryfikować poprawność połączeń przewodów N i PE; Ustawić właściwy I N Ustawić właściwy kształt prądu Sprawdzić RCD przyciskiem TEST; ewentualnie wymienić RCD Sprawdzić poprawność połączeń przewodów N i PE; Wymienić bezpiecznik; jeśli sytuacja nie ulega zmianie, oddać miernik do serwisu Zjawisko normalne dla niektórych wyłączników róŝnicowoprądowych o działaniu bezpośrednim, spróbować wykonywać kolejne pomiary przy przeciwnych polaryzacjach prądu róŝnicowego. Skontrolować połączenia w przewodzie ochronnym Zweryfikować poprawność doboru RCD ze względu na znamionowy prąd róŝnicowy Nastawić właściwy I N Zastosować się do wskazówek zawartych w rozdziale Zalecenia przy wykonywaniu pomiarów na stronie 17 ustawić przełącznik na polu oznaczonym symbolem oddać miernik do serwisu; posługiwanie się niesprawnym miernikiem jest niedopuszczalne Sonel S.A. 19
4 DANE TECHNICZNE nominalne warunki uŝytkowania napięcie nominalne sieci... 220V - 15%.. 230V + 10% częstotliwość... 50 Hz ± 0.5 Hz prąd zwarciowy wyliczany dla napięcia... 220V kształt przebiegu prądu pomiarowego... sinusoidalny typy wyłączników zastosowanych w testowanych instalacjach... AC temperatura pracy... 0 +40 C bezpieczeństwo elektryczne klasa ochronności zgodnie z IEC-1010... II kategoria bezpieczeństwa... EN 61010 300V kat. III zasilanie baterie... 2 x R6 (rozmiar AA), zalecane alkaliczne pobór prądu zasilania... max. 50mA bezpieczniki 2 x 1A/250V - szybkie, φ5 x 20mm inne temperatura przechowywania... -20 60 C wyświetlacz... ciekłokrystaliczny, podświetlany, 3 cyfry wymiary... 230 x 34 x 33 mm masa miernika... ok. 450g czas do samowyłączenia... 2 minuty skrót m.w. w oznaczeniu błędu podstawowego oznacza mierzoną wartość pomiar napięć przemiennych (U L-N) Zakres Rozdzielczość Błąd podstawowy 0..253 V 1 V ±1% mw. ± 2 cyfry rezystancja wejściowa woltomierza... 100 kω pomiar napięcia dotykowego odniesionego do nominalnego prądu róŝnicowego (U B) Wybrany prąd Zakres pomiarowy Rozdzielczość Prąd pomiarowy Błąd podstawowy nominalny wyłącznika 10 ma 0..50 V 0.1 V 4 ma 0..10% mw. 30 ma 0..50 V 0.1 V 12 ma ± 5 cyfr 100 ma 0..50 V 0.1 V 40 ma 300 ma 0..50 V 0.1 V 120 ma 500 ma 0..50 V 0.1 V 200 ma 0..4% mw. ± 5 cyfr test wyłączania RCD i pomiar czasu zadziałania (t A) Typ Zakres pomiarowy Rozdzielczość Błąd podstawowy wyłącznika Ogólnego typu 0..200ms 1 ms ± 2% mw. ±1 cyfra Selektywny 0..500ms 1 ms ± 2% mw. ±1 cyfra dokładność zadawania prądu róŝnicowego 0..5% czas przepływu prądu pomiarowego: wyłączniki ogólnego typu... max. 200 ms wyłączniki selektywne... max. 500 ms 20 Sonel S.A.
pomiar rezystancji uziemienia (R E) Wybrany prąd nominalny wyłącznika Zakres pomiarowy Rozdzielczość Prąd pomiarowy Błąd podstawowy 10 ma 0.01 kω..5.00 kω 0.01 kω 4 ma 0..+10%mw. ±5cyfr 30 ma 0.01 kω..1.66kω 0.01 kω 12 ma 0..+10%mw. ±3cyfry 100 ma 1 Ω..500 Ω 1 Ω 40 ma 0..+4%mw. ±4cyfry 300 ma 1 Ω..166 Ω 1 Ω 120 ma 0..+4%mw. ±4cyfry 500 ma 1 Ω..100 Ω 1 Ω 200 ma 0..+4%wm. ±3cyfry pomiar prądu zwarciowego (I K) Zakres Rozdzielczość Błąd podstawowy pomiarowy 0.22..9.99 Α 0.01 Α - I -, + I + 10.0..99.0 A 0.1 Α - I -, + I + 100..999 Α 1 Α - I -, + I + 1.00..9.99 kα 0.01 kα - I -, + I + 10.0..22.0 ka 0.1 ka - I -, + I + gdzie: I 1 1 = 220 R R + R I + 1 1 = 220 R R R oraz: R wyświetlona wartość rezystancji R podstawowy błąd pomiaru rezystancji określony dla danego pomiaru pomiar rezystancji pętli zwarcia (R S) Zakres Rozdzielczość Błąd podstawowy pomiarowy 0.00..9.99Ω 0.01 Ω ± 5 % mw. ±0.2Ω 10.0..99.0Ω 0.1 Ω ± 5 % mw. ±0.3Ω 100..999Ω 1 Ω ± 5 % mw. ±2Ω 1.00..1.99kΩ 0.01 kω ± 2 % mw. ±0.02kΩ pomiar prądu zadziałania RCD dla sinusoidalnego prądu róŝnicowego (I A) Wybrany prąd Zakres Prąd pomiarowy Błąd podstawowy nominalny wyłącznika pomiarowy 10 ma 3.3 ma..10ma 0.3 x I N..1.0 x I N 0..+ 8 % I N 30 ma 9 ma..30 ma 0.3 x I N..1.0 x I N 0..+ 8 % I N 100 ma 33 ma..100 ma 0.3 x I N..1.0 x I N 0..+ 8 % I N 300 ma 90 ma..300 ma 0.3 x I N..1.0 x I N 0..+ 8 % I N 500 ma 150 ma..500 ma 0.3 x I N..1.0 x I N 0..+ 8 % I N moŝliwe rozpoczęcie pomiaru od dodatniej lub ujemnej połówki wymuszanego prądu upływu czas przepływu prądu pomiarowego... max. 2560 ms Sonel S.A. 21