DZIAŁ BOTANIKA Różnorodność świata roślin Zajęcia prowadzone od wiosny do jesieni umożliwiają poznanie pospolitych gatunków roślin. Wprowadzane lub systematyzowane są podstawy morfologii. Celem zajęć jest też nauka korzystania z prostych atlasów, przewodników lub kluczy do rozpoznawania roślin. Poznajemy drzewa W zajęciach wykorzystywane są karty zajęć dla dzieci, plansze poglądowe, a przede wszystkim bezpośredni kontakt z drzewami na spacerze po leśnej ścieżce dydaktycznej. Celem zajęć jest nauka rozpoznawania drzew na podstawie sylwetki, kształtu liścia i owoców. Dzieci poznają zarówno drzewa iglaste jak i liściaste. Przystosowania roślin do zapylenia Celem zajęć jest zapoznanie dzieci z typami kwiatów i sposobami zapylania. Wykorzystywane są zarówno środki audiowizualne jak i bezpośrednia obserwacja kwiatów i owadów na łąkach Leśnego Parku. Podkreśla się również rolę wiatru i zjawisko samopylności. Rośliny a leczenie Dzieci poznają różne gatunki roślin leczniczych, przydatność różnych części roślin dla 1 / 11
lecznictwa oraz poznają rośliny niebezpieczne. Jak odróżnić roślinę od zwierzęcia? Zajęcia dla młodszych klas szkoły podstawowej. Przedmiotem zajęć jest poznanie cech charakterystycznych roślin, ptaków, owadów, ssaków. Dzieci uczą się prostej klasyfikacji świata żywego. DZIAŁ ZOOLOGIA Niezwykły świat owadów Celem zajęć jest uświadomienie dzieciom bogactwa świata owadów, zapoznanie z morfologią, zwrócenie uwagi na ciekawsze szczegóły (budowa oczu, różnorodność skrzydeł itd.). Przedstawiane są także pospolite gatunki owadów. Mucha-wróg czy przyjaciel? W trakcie zajęć dzieci przeglądają preparaty pod mikroskopem, oglądają film, poznają rozwój muchy oraz jej rolę w przyrodzie, w życiu człowieka i obiegu materii. Kumkający przyjaciele Dzieci poznają polskie płazy, ich budowę, zwyczaje i gatunki. Mogą posłuchać żabich koncertów. 2 / 11
Ptasi lotnicy W czasie zajęć dzieci zapoznają się z budową ptaków, przystosowaniem do środowiska i różnorodnością gatunkową. Poznają ciekawostki z życia ptaków. Ptaki siedlisk wodnych Dzieci uczą się rozpoznawania gatunków, nabierają podstawowych umiejętności w obserwacji ptaków na stawie, poznają pojęcia gniazdowników i zagniazdowników, rozróżniają kaczki pływające i nurkujące. Do obserwacji wykorzystuje się lornetki. Nasz przyjaciel jeż W trakcie zajęć dzieci poznają morfologię jeża, sposób jego odżywiania, skład pożywienia. W okresie jesiennym przedmiotem zajęć jest także przygotowanie zwierząt do zimy oraz rozpoznawanie stanu zdrowotnego jeża. Zwierzęta kopytne Dzieci uczą się rozpoznawania gatunków, a także poznają elementy biologii tych ssaków. Poznają różnice miedzy rogami a porożem. Niekochane drapieżniki wilk 3 / 11
Dzieci poznają cechy drapieżników na przykładzie wilka, jego życie stadne. Wycieczka uzupełniana jest filmem i pogadanką o roli drapieżników w przyrodzie. Poznajemy zwierzęta krajowe Środkami do nauki rozpoznawania zwierząt na podstawie głosów, zachowania i odżywiania, są wycieczki do Ogrodu Fauny Polskiej, filmy i zabawy. Dzieci poznają ssaki kopytne, drapieżne, ptaki wodne i gryzonie. Przygotowania zwierząt do zimy Zajęcia prowadzone na spacerze nad stawami i w sali audiowizualnej lub w Ogrodzie Fauny umożliwią poznanie gatunków zwierząt szczególnie przygotowujących się do zimy oraz sposoby tych przygotowań. DZIAŁ EKOSYSTEMY Życie lasu 4 / 11
Wykorzystując leśną ścieżkę dydaktyczną, dzieci zapoznają się z różnymi zagadnieniami leśnymi np.: piętrową budową lasu, charakterystycznymi roślinami oraz zwierzętami. Spacer po ścieżce umożliwia poznanie wielu gatunków drzew. Łąka o różnych porach roku Temat umożliwia poznawanie pospolitych gatunków łąkowych. Dzieci uświadamiają sobie bogactwo i różnorodność zbiorowiska łąkowego. W zależności od pory roku przedstawiane są charakterystyczne rośliny. Życie w stawie Zajęcia prowadzone na ścieżce dydaktycznej Szuwary zapoznają z warunkami życia w wodzie i umożliwiają poznanie roślin i zwierząt wodnych w naturalnym środowisku. Środowisko wodne i lądowe W czasie wycieczki nad staw można porównać te dwa siedliska zwierzęta i roślinność oraz ich wymagania; poznać specjalne przystosowania różnych organizmów do życia w wodzie i na lądzie. DZIAŁ EKOLOGIA I OCHRONA ŚRODOWISKA 5 / 11
Dlaczego woda musi być czysta Spacery wzdłuż stawów, analizy terenowe i zajęcia w laboratorium oraz prelekcje i filmy będą okazja do zapoznania uczestników zajęć ze znaczeniem wody dla roślin i zwierząt. Poznają klasyfikację czystości wód oraz sposoby ochrony i oczyszczania wód. Co wiemy o powietrzu? Zajęcia przeznaczone dla dzieci młodszych, podczas których omawiane są właściwości powietrza i zagrożenia wynikające z działalności człowieka. Porosty naturalny indykator zawartości siarki w powietrzu. Zajęcia dla gimnazjum i starszych klas szkoły podstawowej. Celem jest określenie stopnia zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem siarki w najbliższej okolicy oraz poznanie pojęć: bioindykator, skala porostowa, pustynia porostowa. Śmieciowe ABC Zajęcia łączące teorię i praktykę. Prowadzący omawia najważniejsze pojęcia związane z 6 / 11
rodzajem odpadów, ich utylizacją. Podkreślana jest istota segregacji. Po co nam gleba? Celem zajęć jest poznanie przez dzieci znaczenia gleby, organizmów w niej żyjących, roli tych organizmów. Omawiane są przyczyny i skutki degradacji gleby. Degradacja środowiska przyrodniczego Młodzież zapoznaje się z pojęciami związanymi z degradacją środowiska, koniecznością ochrony roślin i zwierząt, problemami uciążliwości odpadów i ścieków. Przyczyny i skutki zmian klimatu Zajęcia przybliżające uczestnikom pojęcie klimatu, jego cech. Omawiane są przyczyny i skutki zmian klimatu. Zanieczyszczenie środowiska choroby cywilizacyjne Zajęcia dla młodzieży, która zapoznaje się z różnymi rodzajami zanieczyszczenia środowiska i jego wpływami na zdrowie człowieka. Poznają pojęcie choroby cywilizacyjnej, jej rodzaje i sposoby zapobiegania. 7 / 11
Pozytywny i negatywny wpływ współczesnej cywilizacji na zdrowie człowieka Temat porusza rozwój cywilizacji, przedstawiając jego plusy i minusy. Omawiane są zagrożenia cywilizacyjne związane z zanieczyszczeniem środowiska oraz sposoby zapobiegania. Zrównoważony Rozwój - wybór czy konieczność? Temat przybliża młodzieży założenia, realizację i efekty strategii Zrównoważonego Rozwoju w odniesieniu do ochrony środowiska. Sposoby oszczędzania energii w gospodarstwie domowym Prelekcja dotycząca wykorzystywania energii w gospodarstwie domowym. Omawiane są sposoby zmniejszenia zużycia energii i ich wpływ na stan środowiska. DZIAŁ OCHRONA PRZYRODY 8 / 11
Ochrona gatunkowa zwierząt Młodzież zapoznaje się z przepisami prawnymi dotyczącymi ochrony gatunkowej oraz Konwencją Waszyngtońską dotyczącą międzynarodowego handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Omawiane są Czerwone Księgi. Zajęcia prowadzone są w Ogrodzie Fauny Polskiej oraz w salach Centrum z wykorzystaniem filmów oraz prelekcji. Poznajemy różne formy ochrony przyrody Tematem zajęć jest zapoznanie dzieci z różnorodnością form ochrony przyrody, a także celami tworzenia parków narodowych, krajobrazowych, rezerwatów, obszarów chronionego krajobrazu, użytków ekologicznych, pomników przyrody itp. Co to jest bioróżnorodność? Zajęcia przybliżające pojęcie różnorodności biologicznej. Wpływ działalności człowieka na bioróżnorodność DZIAŁ INNE Budowa mikroskopu i jego praktyczne wykorzystanie 9 / 11
Są to zajęcia praktyczne w czasie, których dzieci poznają budowę mikroskopu i lupy stereoskopowej oraz podstawowe zasady pracy z mikroskopem. Wykorzystują przy tym najprostsze obiekty jak liście, mchy, owady, własne włosy lub palce. Pogoda w czterech porach roku Dzieci uczestniczą w pogadance i zabawach, w których uczą się rozpoznawania pór roku, ich cech charakterystycznych, określania pogody. Poznają także przystosowania zwierząt i roślin do zmian pór roku. PRACOWNIA PRZYRODNICZA - Badanie stanu czystości wody w zbiornikach wodnych w Parku - Sposoby usuwania zanieczyszczeń z wody - Badanie rozpuszczalności gazów w wodzie, w zależności od temperatury - Porównanie ilości składników mineralnych w wodzie pochodzącej z różnych źródeł - Mikroskopowe odróżnianie wody destylowanej od wody pitnej - Badanie zapylenia powietrza w Parku - Badanie odczynu pyłów znajdujących się w powietrzu - Pomiar jakości powietrza - zawartość CO2, temperatura i wilgotność - Analiza zawartości O2 z jednoczesnym pomiarem temperatury i ciśnienia powietrza - Wykrywanie zagrożeń ze strony instalacji i urządzeń gazowych - Badanie składu mineralnego gleby - Badanie gleby próba dotykowa (palcowa) - Badanie obecności wody w glebie - Badanie obecności wapnia, azotu i fosforu w glebie - Badanie odczynu gleby - Badanie chłonności gleby - Badanie sorpcyjności gleby 10 / 11
- Wykrywanie wody w różnych organach roślin - Wykrywanie węgla w suchych częściach roślin - Zawartość popiołu w wysuszonych organach roślin - Rozdział barwników fotosyntetycznych - Wykrywanie chlorofilu w liściach czerwonych - Badanie przystosowania sosny do wiatrosiewności - Wpływ temperatury otoczenia na rozchylanie się płatków kwiatów Uczestnictwo w zajęciach po wcześniejszym uzgodnieniu terminu osobiście lub telefonicznie z pracownikami dydaktycznymi K-PCEE: Beata Brzozowska-Michałek Marek Błaszek Hanna Dering tel.52-328-00-01 e-mail: bcee@bcee.bydgoszcz.pl 11 / 11