Informacja z przeprowadzonych kontroli planowych w zakresie prawidłowości znakowania wybranych artykułów rolno-spożywczych kontrola planowa II kwartał 2009 r. Zgodnie z Programem kontroli planowej w zakresie prawidłowości znakowania wybranych artykułów rolno-spożywczych tj. fermentowanych napojów winiarskich, soków owocowych oraz napojów bezalkoholowych, w II kwartale 2009 roku Wojewódzki Inspektorat IJHAR-S w Olsztynie, sprawdził prawidłowość znakowania w/w wyrobów w zakresie zgodności z obowiązującymi aktami prawnymi. Kontrolę przeprowadzono w 7 zakładach, w tym w 2 zakładach zajmujących się produkcją fermentowanych napojów winiarskich, 1 zakładzie produkującym soki owocowe i napoje bezalkoholowe oraz w 4 jednostkach produkujących wyłącznie napoje bezalkoholowe, powyższe stanowiło 70% zakładów produkujących objęty kontrolą asortyment, prowadzących działalność na terenie województwa warmińsko mazurskiego znajdujących się w ewidencji WIJHAR-S. Kontrolą objęto: 1 / 5
v w zakresie oceny prawidłowości znakowania fermentowanych napojów winiarskich 13 partii o łącznej objętości 68,54 hl, w tym: - 6 partii napojów winopodobnych o łącznej objętości 43,01 hl, - 7 partii miodów pitnych o łącznej objętości 25,53 hl. v w zakresie oceny prawidłowości znakowania soków owocowych 6 partii o łącznej objętości 38,12 hl, w tym: - 2 partie soku jednoskładnikowego o łącznej objętości 13,82 hl, - 4 partie soku wieloowocowego o łącznej objętości 24,30 hl. v w zakresie oceny prawidłowości znakowania napojów bezalkoholowych 20 partii o łącznej objętości 1596,8 hl. Wyniki kontroli: - w zakresie oceny prawidłowości znakowania fermentowanych napojów winiarskich wy magań nie spełniały 2 / 5
2 partie miodów pitnych (co stanowiło ok. 15% wszystkich skontrolowanych partii fermentowanych napojów winiarskich, natomiast ok. 29% partii miodów pitnych) o objętości 11,34 hl (tj. ok.16% skontrolowanych partii oraz ok. 44 % partii miodów pitnych). Nieprawidłowości dotyczyły, użycia w oznakowaniu w/w wyrobów określeń półsłodki oraz półwytrawny, co było niezgodne z 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 09.12.2004 r. w sprawie szczególnych rodzajów fermentowanych napojów winiarskich oraz szczegółowych wymagań organoleptycznych, fizycznych i chemicznych dla tych napojów, gdzie wyszczególniono, że określenia półsłodki oraz półwytrawny (określające zawartość cukrów redukujących po inwersji) są pojęciami charakterystycznymi dla pewnych rodzajów fermentowanych napojów winiarskich z wyłączeniem miodów pitnych. Ponadto, w myśl obowiązujących przepisów oznakowanie środka nie może wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego rodzaju. W związku z powyższym, używanie pojęć półsłodki lub półwytrawny w stosunku do miodów pitnych wprowadza w błąd konsumenta, gdyż są to pojęcia charakterystyczne dla innego typu fermentowanych napojów winiarskich. Nie stwierdzono natomiast oznakowania produktów, w sposób sugerujący, że zostały wyprodukowane metodami ekologicznymi, posiadają zarejestrowaną nazwę jako chroniona nazwa pochodzenia, chronione oznaczenie geograficzne lub gwarantowaną tradycyjną specjalność. - w zakresie oceny prawidłowości znakowania soków owocowych nie stwierdzono nieprawidłowości, informacje umieszczone na opakowaniach kontrolowanych wyrobów były zgodne z wymaganiami określonymi w obowiązujących przepisach. - w zakresie oceny prawidłowości znakowania napojów bezalkoholowych - nie odnotowano stosowania przez producentów nieuczciwych praktyk handlowych mających na celu zafałszowanie produktu poprzez podanie w oznakowaniu informacji niezgodnych z prawdą. Ponadto, w przypadku użycia na etykiecie produktu rysunku lub fotografii owocu przy zastosowaniu aromatów naturalnych, każdorazowo używano sformułowania o smaku. Jednakże, w jednym z zakładów, stwierdzono na stanie magazynowym, aromaty stosowne do produkcji napojów bezalkoholowych o przekroczonym terminie przydatności do spożycia, w związku z czym dokonano zabezpieczenia przeterminowanych dodatków. - w celu sprawdzenia deklarowanej na opakowaniach ilości nominalnej wyrobów, w każdym z kontrolowanych zakładów wykonano kontrolny nalew, głównie metodą referencyjną niszczącą, 3 / 5
tylko w kilku przypadkach wykorzystano metodę opracowaną przez Przedsiębiorcę. Badaniu poddano: - 3 partie fermentowanych napojów winiarskich o łącznej objętości 23,69 hl co stanowiło ok. 23% ilości ocenianych partii w zakresie oznakowania fermentowanych napojów winiarskich, natomiast ok. 35 % pojemności wyrobów podanych ocenie oznakowania. - 1 partię soków owocowych o łącznej objętości 691,2 l co stanowiło ok. 17 % ilości ocenianych partii w zakresie oznakowania soków owocowych, natomiast ok. 18 % pojemności soków podanych ocenie oznakowania. - 15 partii napojów bezalkoholowych o łącznej objętości 387,68 hl co stanowiło 75 % ilości ocenianych partii w zakresie oznakowania napojów bezalkoholowych, natomiast ok. 24 % pojemności wyrobów podanych ocenie oznakowania. Nie stwierdzono nieprawidłowości w powyższym zakresie. Ilość nominalna produktów w opakowaniu była zgodna z ilością deklarowaną przez producentów w oznakowaniu. Zastosowane sankcje: - wszczęto z urzędu 1 postępowanie administracyjne w sprawie nakazu poddania artykułów rolno spożywczych nie spełniających wymagań jakości handlowej (w zakresie oznakowania) określonym zabiegom tj. zmianie oznakowania; - przesłano 1 zalecenia pokontrolne; 4 / 5
- przekazano 1 pismo do Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej, informujące o zabezpieczeniu dodatków stosowanych do produkcji napojów posiadających przekroczony termin trwałości. Wnioski: Porównując wyniki kontroli przeprowadzonych na terenie województwa warmińsko - mazurskiego w roku 2008 i bieżącym należy stwierdzić, iż w zakresie znakowania wybranych artykułów tj. soków owocowych nastąpiła znaczna poprawa. W przypadku ww. asortymentu nie prawidłowości w zakresie oznakowania, stwierdzone w wyniku kontroli przeprowadzonej w ubiegłym roku, zostały usunięte. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku napojów bezalkoholowych, gdzie w wielu przypadkach stwierdzone podczas ostatnich kontroli nieprawidłowości zostały usunięte na skutek działań kontrolnych inspektoratu. W czasie kontroli prowadzonych w II kwartale 2009 r. z wyjątkiem znakowania dwóch partii fermentowanych napojów winiarskich nie wnoszono zastrzeżeń do oznakowania towarów objętych kontrolą co świadczy o skuteczności działań kontrolnych inspektoratu. 5 / 5