Wprowadzenie do tematyki SCL co zmienia i dlaczego jest potrzebny? Dr Dorota PIOTROWSKA Dr Tomasz SARYUSZ-WOLSKI Politechnika Łódzka, Eksperci bolońscy Warszawa 6 grudnia 2013 r. Seminarium Bolońskie Czym jest kształcenie zorientowane na studenta
Wiele różnych nazw.. 2 Student Centered System, Student Centered Learning Learning Centered System Student Centered Instruction Learner Centered Teaching Shift from teaching to learning.. ale czy nie o to samo chodzi?
LCS co to jest? 3 LCS to: Learning Centered System system zorientowany na uczenie się - w przeciwieństwie do systemu zorientowanego na nauczanie Learner Centered System system zorientowany na uczącego się, studenta, słuchacza, doktoranta w przeciwieństwie do systemu zorientowanego na nauczyciela
Podstawowe cechy systemu LCS 4 1. Program kształcenia (kierunkowe efekty kształcenia) w pierwszej kolejności zaspakaja interesy studentów a nie koniecznie interesy kadry i uczelni Interesy te są często rozbieżne 2. Podstawowym najważniejszym efektem kształcenia jest umiejętność uczenia się O różnym stopniu samodzielności w zależności od stopnia studiów 3. Wysiłek kadry i studentów jest odpowiednio zrównoważony
5 Inne cechy systemu LCS (też bardzo ważne) Infrastruktura uczelni jest dostosowana do uczenia się (a nie nauczania) Metody pedagogiczne nastawione są na uczenie się System oceniania postępów studentów jest nastawiony na wspomaganie uczenia się Organizacja procesu kształcenia oraz program i plan studiów są dogodne dla studentów
Program kształcenia.. 6 Zawiera efekty kształcenia wynikające z ze spójnej koncepcji kwalifikacji Jest zbudowany zgodnie z uświadomionym i nieuświadomionym interesem studentów Nie ma modułów, przedmiotów tylko dlatego (głównie dlatego), że istnieje potrzeba zapewnienia pensum dydaktycznego kadrze Kadra jest zatrudniana pod kątem działalności dydaktycznej, a nie badawczej.
Uniwersytet Boloński 7 Założony w 1088 roku, został ufundowany przez studentów, stosunkowo majętnych i dojrzałych, którzy założyli zrzeszenie, po łacinie universitas. Studenci negocjowali z nauczycielami w kwestii czesnego i ustalali reguły kształcenia. Rektora zatrudniali studenci aby działał w ich imieniu i zatrudniał kadrę zgodnie z ich oczekiwaniami
Uniwersytety szkockie XV wieku Glasgow, Aberdeen, St. Andrews. 8 Przyjmowały każdego, kto pragnął studiować jakikolwiek z wykładanych przedmiotów i zwracały uwagę na oczekiwania otoczenia, tak by oferować nowe dziedziny studiów przydatne studentom. Wielkość pensji szkockiego profesora była całkowicie uzależniona od liczby studentów, których był w stanie do siebie przyciągnąć.
Umiejętność uczenia się 9 Dzisiejszy absolwent musi uczyć się przez całe życie LLL Również, albo przede wszystkim nie będąc nauczanym uczenie się nieformalne (intencjonalne i nieintencjonalne) W czasie studiów musi nauczyć się uczyć i wyrobić sobie nawyk uczenia się (bez oczekiwania na nauczanie) Podstawowym warunkiem wdrożenia uczenia się przez całe życie dorosłych jest umiejętność samodzielnego uczenia się
10 LLL w 2011 r. (PRZEDZIAŁ WIEKOWY 25-64 lata) 32 % 25% 24 % 5%<
Polska Rama Kwalifikacji poziom 6 Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne P O Z I O M 6 W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej zna i rozumie: w zaawansowanym stopniu fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi różnorodne, złożone uwarunkowania prowadzonej działalności W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej potrafi: innowacyjnie wykonywać zadania oraz rozwiązywać złożone i nietypowe problemy w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach; samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie; komunikować się z otoczeniem, uzasadniać swoje stanowisko W związku z dziedziną uczenia się, twórczości lub działalności zawodowej jest gotów do: kultywowania i upowszechniania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i poza nim; samodzielnego podejmowania decyzji, krytycznej oceny działań własnych, działań zespołów, którymi kieruje, i organizacji, w których uczestniczy; przyjmowania odpowiedzialności za skutki tych działań
Polska Rama Kwalifikacji poziom 7 Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne P O Z I O M 7 W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej zna i rozumie: w pogłębiony sposób wybrane fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi, także w powiązaniu z innymi dziedzinami różnorodne, złożone uwarunkowania i aksjologiczny kontekst prowadzonej działalności W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej potrafi: wykonywać zadania oraz formułować i rozwiązywać problemy, z wykorzystaniem nowej wiedzy, także z innych dziedzin samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie komunikować się ze zróżnicowanymi kręgami odbiorców, odpowiednio uzasadniać stanowiska W związku z dziedziną uczenia się, twórczości lub działalności zawodowej jest gotów do: tworzenia i rozwijania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i życia podejmowania inicjatyw, krytycznej oceny siebie oraz zespołów i organizacji, w których uczestniczy przewodzenia grupie i ponoszenia odpowiedzialności za nią
13 Planowanie i odpowiedzialność za własne uczenie się Aby to osiągnąć Student musi dokonywać wyborów uczenia się w czasie studiów. Elastyczny program studiów Mobilność studentów wybór uczelni, modułów Konieczna jest tu pomoc opiekuna w świadomym podejmowaniu wyborów a następnie refleksji nad rezultatami podjętych decyzji.
Wysiłek studenta i kadry 14 Wysiłek studenta i kadry muszą być odpowiednio zrównoważone Student musi się uczyć. nie może spodziewać się, że zostanie nauczony bez własnego wysiłku. Musi wykazywać postawę czynną, być aktywnym. Nauczyciel musi wspomagać studenta w uczeniu się. Pomoc musi mieć miejsce tam gdzie jest najbardziej potrzebna i efektywna. Równomierność rozłożenia wysiłku w cyklu studiów, roku akademickim, semestrze Perspektywa kadry równa liczba godzin zajęć, godzin kontaktowych Perspektywa studentów równomierny nakład pracy studenta około 30 ECTS/semestr
Prowadzenie przedmiotu model kształcenia odwróconego (flipped education) Praca z nauczycielem Praca własna Praca własna Praca z nauczycielem kształcenie odwrócone kształcenie tradycyjne źródło: Google Graphics Z prezentacji A. Kraśniewskiego
Infrastruktura uczelni 16 Budynki i kampus uczelni powinien być dostosowany do efektywnego uczenia się Miejsca do pracy własnej Miejsca do pracy grupowej studentów, spotkań z opiekunami Sprzęt wspomagający (drukarki, projektory, tablice) Miejsca, w których studenci mogą realizować swoje pasje i dzielić się nimi z innymi studentami Bufety, stołówki (w miejscu uczenia się) Również miejsca do odpoczynku
17
Metody pedagogiczne 18 Jak wspomóc rozwój wyższych kompetencji kognitywnych?
19 Problem based learning i wszystkie jego odmiany Project organised based learning Design based learning Active Learning (Bonwell & Eison, 1991) Collaborative Learning (Bruffee, 1984) Inquiry-based Learning Cooperative Learning (Johnson, Johnson, & Smith, 1991) Peer Led Team Learning (Tien, Roth, & Kampmeier, 2001) Team-based Learning (Michaelson, Knight, & Fink, 2004) Peer Instruction (Mazur, 1997) Inquiry Guided Learning Just-in-Time Teaching Small Group Learning Question-directed Instruction
20 Czym się różni PBL od tradycyjnego podejścia? Omówienie całej wiedzy potrzebnej do rozwiązania problemu TRADYCYJNE PODEJŚCIE Przyswojenie wiedzy Rozwiązanie problemu ilustrującego możliwość zastosowania wiedzy Zdefiniowanie problemu PBL Zidentyfikowanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do rozwiązania problemu Zastosowanie zdobytej wiedzy i umiejętności do rozwiązania problemu
Tu mamy typowe zajęcia Ale czy tu możemy mówić o zajęciach?
Siła napędowa uczenia się - motywacja 22 The Motivation to Learn Begins with a Problem
System oceniania postępów 23 Ocena formująca Ocena ipsatywna Egzaminowanie (assessment) jako główna siła napędowa uczenia się Studenci osiągną takie efekty jakich będziemy wymagać (niekoniecznie na egzaminie końcowym) Odpowiedzialność studenta za zademonstrowanie swoich efektów uczenia się (self assessment)
Students can escape bad teaching; they can t escape bad assessment. David Boud
Organizacja procesu kształcenia 25 O podziale na moduły powinny decydować efekty kształcenia a nie obszary działalności kadry. Miejsce spotkań ze studentami dogodne dla studentów a niekoniecznie dla kadry. Plan zajęć, podział na formy i ich rozplanowanie zgodne z potrzebami w miejsce nastawionego na ułatwienia organizacyjne.
A po co to wszystko? 26 Na kadrze i uczelni spoczywa odpowiedzialność aby jak najbardziej efektywnie tzn. najmniejszym nakładem czasu, pracy i pieniędzy uzyskać efekt jak najlepszego przygotowania największej liczby młodzieży do życia w społeczeństwie, zatrudnienia i uczenia się przez całe życie
Dziękuję za uwagę