Sprawdź, jak obliczyć kwotę wolną od potrąceń w 2009 r. Autor: Iza Nowacka 16.11.2008. Portal finansowy IPO.pl Od 1 stycznia 2009 r. wzrośnie kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę. Będzie ona zróżnicowana ze względu na wymiar i staż pracy debiutanci na rynku pracy dostaną mniej niż pozostali. Przeczytaj tekst i dowiedz się, jak obliczyć kwotę wolną od potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Minimalne wynagrodzenie za pracę jest stawką wyjściową przy naliczaniu wielu świadczeń pracowniczych (dodatek nocny, odprawa dla zwalnianych grupowo, odszkodowanie za mobbing). Ustawowe minimum, po odliczeniu obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy, jest ważną kwotą dla pracodawcy dokonującego potrąceń z wynagrodzenia pracownika. Od 1 stycznia 2009 r. wzrośnie kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę z 1.126 zł do 1.276 zł. Tyle mają zagwarantowane pracownicy zatrudnieni w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy. Mniej, bo 80% kwoty 1.276 zł, czyli 1.020,80 zł, mogą zarabiać jedynie debiutanci na rynku pracy, a więc osoby w pierwszym roku swojej pracy. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy (dalej: kp) z zakresu ochrony wynagrodzenia za pracę, zarówno przy potrąceniach przymusowych, czyli takich, które są dokonywane bez zgody pracownika (należności niealimentacyjne egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych, zaliczki pobrane przez pracownika, kary porządkowe), jak i dobrowolnych (np. składki z tytułu ubezpieczeń na życie, pożyczki z ZFŚS, składki na związki zawodowe), gdzie zgoda na piśmie jest niezbędna, trzeba uwzględnić kwotę wolną od potrąceń. Oznacza to, że pracownik nie może otrzymać do ręki mniej pieniędzy, niż wynosi kwota wolna, w zależności od rodzaju potrącenia. Przypomnijmy, że wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości: * minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne; * 75% wynagrodzenia określonego w pkt 1 przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi; * 90% wynagrodzenia określonego w pkt 1 przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 kp. Kwotę wolną na 2009 r. obliczymy w następujący sposób: 1. Najpierw obliczamy składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę:
1.276 zł 9,76% = 124,54 zł składka na ubezpieczenie emerytalne, 1.276 zł 1,5% = 19,14 zł składka na ubezpieczenia rentowe, 1.276 zł 2,45% = 31,26 zł składka na ubezpieczenie chorobowe. Razem składki na ubezpieczenia społeczne (13,71%) wyniosą: 174,94 zł. 2. Następnie obliczamy składkę na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczkę na podatek dochodowy 1.276 zł 174,94 zł = 1.101,06 zł podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotne, 1.101,06 zł 9% = 99,10 zł składka na ubezpieczenie zdrowotne należna do ZUS, 1.101,06 zł 7,75% = 85,33 zł składka na ubezpieczenie zdrowotne podlegająca odliczeniu od zaliczki na podatek, 1.101,06 zł 111,25 zł (kup) = 989,81 zł; po zaokrągleniu 990 zł podstawa opodatkowania, (990 zł 18%) 46,34 zł = 131,86 zł zaliczka na podatek dochodowy, 131,86 zł 85,33 zł = 46,53 zł (po zaokrągleniu 47,00 zł) zaliczka na podatek dochodowy należna do urzędu skarbowego. Pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie w wysokości: 1.276 zł (174,94 zł + 99,10 zł + 47 zł) = 954,96 zł. To jest jednocześnie pełna kwota wolna od potrąceń, przy podstawowych kosztach uzyskania przychodu, które od nowego roku nie ulegają zmianie, niższej stawce podatku oraz nieco mniejszej kwocie zmniejszającej podatek (tzw. kwota wolna w podatku). Oczywiście należy pamiętać, że kwota wolna od potrąceń nie jest taka sama dla wszystkich pracowników. Inna obowiązuje dla tych, którzy złożyli pracodawcy oświadczenie PIT-2 pozwalające na pomniejszanie zaliczki na podatek o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej, tj. 46,34 zł, a inna dla tych, którzy takiego oświadczenia nie
złożyli. Na wysokość kwoty wolnej od potrąceń mają również wpływ koszty uzyskania przychodów. Pracownikom dojeżdżającym do pracy z innej miejscowości przysługują koszty podwyższone. Trzeba tu również wspomnieć o osobach, które podejmują pierwsze zatrudnienie i otrzymują 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę w pierwszym roku pracy. Dla nich kwotą wolną od potrąceń jest właśnie to wynagrodzenie i w 2009 r. wynosi 777,57 zł (liczone jak wyżej). Poniżej przedstawiamy 3 tabelki, na których zobrazowaliśmy w kilku wariantach, jak będzie kształtowało się minimalne wynagrodzenie za pracę w kwocie netto, stanowiące w 2009 r. kwotę wolną od potrąceń, jakie będą kwoty wolne od potrąceń w 2009 r. oraz kwoty wolne od potrąceń dokonanych za zgodą pracownika w 2009 r. Płaca minimalna netto stanowiąca w 2009 r. kwotę wolną od potrąceń (w kilku wariantach): Pracownik Koszty podstawowe Koszty podwyższone złożył PIT-2 954,96 zł 960,96 zł nie złożył PIT-2 908,96 zł 913,96 zł Kwoty wolne od potrąceń przymusowych w 2009 r. dla podstawowych kosztów uzyskania przychodów Potrącenia z PIT-2 bez PIT-2 Należności inne niż alimentacyjne
egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych 954,96 zł 908,96 zł Zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi 716,22 zł (954,96 zł 75%) 681,72 zł (908,96 zł 75%) Kary pieniężne nałożone na pracownika z art. 108 kp. 859,46 zł (954,96 zł 90% 818,06 zł (908,96 zł 90%) Dla podwyższonych kosztów uzyskania przychodów: Rodzaj potrącenia z PIT-2 bez PIT-2 Należności na rzecz
innych podmiotów niż pracodawca (np. związki zawodowe,kasa zapomogowo- pożyczkowa) 768,77 zł (960,96 zł 80%) 731,17 zł (913,96 zł 80%) Należności na rzecz pracodawcy 960,96 zł 913,96 zł Proszę pamiętać, że jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty wolne ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Przykładowo dla osób pracujących na pół etatu kwota wolna wynosi 477,48 zł (954,96 zł ). Podstawa prawna: * art. 871 1, art. 91 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94), * art. 22 ust. 2, art. 32 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Źródło: Portal FK, www.portalfk.pl