najlepszy wybór na rynku FOREX Wprowadzenie do rynku Forex Czym jest rynek Forex? Rynek walutowy jest największym rynkiem na świecie ze średnim dziennym obrotem ponad 4 bln dolarów. Działający 24 godziny na dobę i 5 dni w tygodniu rynek jest nieregulowanym rynkiem pozagiełdowym, znanym jako rynek OTC (over-the-counter). Dzięki temu ludzie mogą codziennie aktywnie uczestniczyć w handlu na rynku walutowym. W rzeczywistości coraz więcej ludzi zaczyna inwestować na rynku walutowym w celach spekulacyjnych, otwierając pozycje na instrumentach dostępnych do tej pory tylko dla instytucji finansowych. Jedną z głównych korzyści rynku walutowego jest ogromna ilość uczestników rynku dostarczających płynność nieporównywalną z płynnością dostarczaną przez jakikolwiek rynek regulowany. Tak jak inwestowanie na rynku akcyjnym inwestowanie na rynku walutowym jest teoretycznie proste kupuj tanio, sprzedaj drogo; jednakże w praktyce nauka podstaw na rachunku demo jest niezbędna zanim inwestor zdecyduje się zainwestować pieniądze na rynku rzeczywistym. Warto zauważyć, że handel walutą poprzez brokera takiego jak GO Markets bardzo różni się od wymiany gotówki w kantorze walutowym. Podręcznik ten jest stworzony, aby dać wsparcie początkującym traderom na rynku. Zacznijmy od odkrywania dwóch podstawowych kategorii par walutowych. Na główne pary walutowe, zwane też Majors, składa się z sześć par walutowych, w skład których wchodzi siedem walut jak opisanych poniżej - można zauważyć, że wszystkie one zawierają dolara amerykańskiego. Euro vs Dolar amerykański Dolar amerykański vs Jen Funt vs Dolar amerykański Dolar australijski vs Dolar amerykański Dolar amerykański vs Dolar kanadyjski Dolar amerykański vs Frank szwajcarski EUR/USD USD/JPY GBP/USD AUD/USD USD/CAD USD/CHF Te waluty maj największy udział w obrocie na rynku walutowym; dlatego często są one najbardziej opłacalne w handlu ze względu na najmniejsze różnice pomiędzy ceną kupna i sprzedaży, czyli spread. Można również zauważyć że każda waluta określona jest przez trzyliterowy skrót znany jako kod ISO (Międzynarodowej Organizacji Standaryzacji). Wyróżniamy także pary walutowe o drugorzędnym znaczeniu zwane Minors na które składają się wszystkie inne pary walutowe. Na przykład, możemy sklasyfikować euro
wobec dolara australijskiego (EUR / AUD) lub dolar nowozelandzki w stosunku do dolara amerykańskiego (NZD / USD) jako Minors. Pod pojęciem Minors mieszczą się również egzotyczne waluty, np. dolar amerykański wobec liry tureckiej (TRY) lub złotego polskiego (PLN). Często inwestowanie w egzotyczne waluty może wiązać się z wyższymi kosztów handlu, biorąc pod uwagę mniej płynne warunki rynkowe - im mniej uczestników w handlu daną parą walutową, tym większe spready, a zatem większy koszt. Poniżej można znaleźć można kilka przykładów drugorzędnych par walutowych. Euro vs Dolar australijski Funt brytyjski vs Jen Euro vs Frank szwajcarski Dolar amerykański vs Dolar nowozelandzki Dolar australijski vs Jen Funt brytyjski vs Frank szwajcarski EUR/AUD GBP/JPY EUR/CHF USD/NZD USD/CAD GBP/CHF Koszty transakcyjne Jak obrót akcjami, tak i obrót walutami pociąga również za sobą prowizje - jednak w przeciwieństwie do handlu akcyjnego prowizja nie jest pobierana w postaci kwoty pieniężnej od transakcji. Zamiast tego większość dostawców FX zaszywa swój koszt w spreadzie, czyli różnicy między ceną kupna i sprzedaży. Spread jest wliczony w koszty związane z obrotem daną parą walutową i zależy od pary walutowej, zmienności rynku i oczywiście uczestników rynku. Im większy spread tym większe koszty prowadzenia handlu. Sęk tkwi w pipsach! Podczas tradingu na walutach, zysk lub strata jest liczona w pipsach. Na przykład, zmiana o jednego pipsa na parze AUD/USD jest równoznaczna z ruchem kursu z 0,9850 do 0,9851. Upraszczając, 1 dolar australijski jest równy 98,51 amerykańskim centom. Na platformie GO Markets zobaczysz cenę każdej waluty z dokładnością do piątego miejsca po przecinku. A więc, jeżeli patrzymy na EUR/USD, 1 Euro jest równe np. 1,39543 USD. Ważne jest, żeby zrozumieć, że piąte miejsce po przecinku to nie jest 1 pips, a raczej 1/10 pipsa lub co platforma MT4 pokazuje jako punkt. Ustalmy teraz, jaka jest wartość każdego pipsa. Wartość Kontraktu jest używana do określenia kwoty waluty, którą chciałbyś kupić lub sprzedać. Jeden standardowy kontrakt oznacza 100.000 jednostek waluty bazowej i 10 jednostek na pipsa drugiej waluty (waluty kwotowanej). Możesz wybrać wykonywanie wielu standardowych kontraktów lub większą ilość dostawców takich jak GO Markets pozwalających na zawieranie znacznie mniejszych transakcji niż standardowy kontrakt. Na przykład, mini kontrakt, który jest wart 10.000 jednostek waluty bazowej oraz 1 jednostkę na pipsa waluty kwotowanej. Wyjątkiem od tych wartości kontraktu jest sytuacja podczas tradingu par z jenem japońskim (JPY), kiedy każdy pip zmiany standardowego kontraktu jest równy 1.000 JPY. Ważne jest również zrozumienie, które waluty kupujemy, a które
sprzedajemy. Na przykład kiedy kupujesz długi AUD/USD oczekujesz, że wartość pierwszej waluty będzie wzrastać w stosunku do drugiej. Możesz też mieć negatywną (bearish niedźwiedzią) opinię na zmianę wartości AUD, więc podejmujesz decyzję o sprzedaży (pozycja krótka) AUD za USD, co oznacza że oczekujesz osłabienia australijskiego dolara w stosunku do amerykańskiej waluty. Wymagania depozytowe Podczas składania zlecenia nie potrzebujesz pełnej wartości pozycji, a raczej mniejszych kwot nazywanych depozytem wstępnym (margin). Jest to po prostu kwota zabezpieczenia lub fundusze niezbędne do utrzymania twojej pozycji. Na przykład, jeśli kupujesz jeden kontrakt na AUD/USD o hipotetycznej wartości 100.000 AUD, będziesz potrzebował tylko małej procentowo części wartości tego kontraktu, żeby zawrzeć transakcję. Ta koncepcja jest często nazywana dźwignią (lub lewarem), gdzie używasz mniejszych kwot do zabezpieczenia większych wartościowo aktywów. GO Markets dopuszcza dźwignię do poziomu 100:1. To znaczy, że aby kupić jeden kontrakt na AUD/USD będziesz potrzebował równowartości tylko 1000 AUD depozytu. Ważniejszym jest, żebyś był w stanie przetrzymać bieżące straty, w związku z czym bufor musi być odpowiedni do tego, aby transakcja nie została za wcześnie zamknięta na rynku poprzez margin call. Jak rozumiesz, dźwignia może działać na korzyść lub niekorzyść tradera, dlatego ważnym jest, żeby przemyśleć ryzyko z tym związane, zanim podejmiesz decyzję, i ewentualnie wybrać zmniejszenie wielkości dźwigni na koncie. Punkty swap i rolowanie pozycji Kiedy kupujesz lub sprzedajesz walutę, punkty swap lub rollover mogą być dodane lub odjęte na bazie dziennych stawek. Po prostu odsetki są twoim kosztem lub zyskiem przy utrzymywaniu pozycji, a ich wysokość zależy od relacji poziomu stóp procentowych każdej z walut. W istocie używasz waluty, którą sprzedałeś, do finansowania waluty, którą kupiłeś. Żeby otrzymać trochę więcej informacji natury technicznej, musisz spojrzeć na relację poziomu stóp procentowych poszczególnych walut, żeby wiedzieć czy otrzymasz czy zapłacisz odsetki. Jeśli zdecydujesz się kupić kontrakt na AUD/USD za 0,9800 USD to znaczy, że pożyczonymi USD finansujesz pozycje na 100.000 AUD. To jest szczególnie dobra para walutowa jako przykład ze względu na dużą różnicę w poziomie stóp procentowych. Użyjmy punktu odniesienia co do stawek stóp procentowych z listopada 2010, żeby mieć ogólne pojęcie czy musimy zapłacić czy otrzymamy odsetki. Stawka dzienna ustanowiona przez Reserve Bank of Australia wynosiła wówczas 4,75%, dlatego możesz oczekiwać, że na kwocie 100.000 AUD zarobisz przynajmniej 4,75 procenta w skali rocznej. Z drugiej strony pożyczasz USD, którego stopy procentowe Federal Reserve utrzymuje blisko zera, żeby pobudzić amerykańską gospodarkę, dlatego teoretycznie koszt tej pożyczki jest o wiele niższy. W istocie pożyczasz po najniższym możliwym poziomie, aby sfinansować bardziej dochodowe aktywa, dlatego odsetki będą twoim zyskiem, czyli zostaną ci zapłacone. Więc jeśli chcesz ustalić czy zapłacisz czy otrzymasz odsetki lub punkty swap na poszczególnych walutach, porównaj poziomy stóp procentowych w różnych krajach i sprawdź czy kupujesz czy sprzedajesz walutę o wyższym poziomie dochodowości. Będziesz musiał także wziąć pod uwagę wyliczenie punktów swap, które nie są po prostu
różnicą poziomów stóp procentowych obu walut. Często koszty finansowania mogą być wyższe niż w przypadku podstawowych stóp procentowych. Analiza rynkowa fundamentalna vs techniczna Jest to jeden z najstarszych tematów do dyskusji na rynku akcji, jak i rynku FX. Codziennie zauważamy wzrost liczby traderów opierających swoje strategie inwestycyjne na kombinacji obu tych analiz i uznających, że zarówno techniczna jak i fundamentalna ma swoje odzwierciedlenie w aktywności na walutach. Przykładem analizy fundamentalnej jest wpływ wskaźników ekonomicznych, takich jak zatrudnienie w sektorze pozarolniczym w USA (Non-farm payroll) albo decyzje odnośnie stóp procentowych, które wpływają na skłonność do zmian nastrojów na rynku, na kurs walutowy. Podobnie traderzy opierający swoje decyzje na analizie fundamentalnej uznają istotność technicznej, która pokazuje poziomy wsparcia i oporu a także poziomy wyprzedania i wykupienia. Sygnały z analizy technicznej mogą być pomocne dla traderów działających krótkoterminowo, by zauważyć różne anomalia w aktywności cenowej bądź trend, w którym podąża dana para walutowa. Z drugiej strony, fundamentaliści mogą użyć kursów walut, by zobaczyć długoterminowy widok na sytuację gospodarczą w poszczególnych krajach. Bez względu na to jaką strategię wybierzesz, jeśli będziesz miał więcej zyskownych niż stratnych transakcji, to znak, że jesteś na dobrej drodze. Poniższy wykres AUD/USD przedstawia, jak dane ekonomiczne mogą wpłynąć na cenę, pokazując mocny wzrost po decyzji Banku Rezerwy Australii (RBA) odnośnie wzrostu stóp procentowych o 25 punktów procentowych, do poziomu 4,75% - był to pierwszy wzrost od 6 miesięcy. Wraz z przeważającymi na rynku oczekiwaniami utrzymania stóp na niezmienionym poziomie, kluczowa świeca pokazuje reakcję rynku na dane odbiegające znacznie od oczekiwań.
Zyskowny trading na rynku walutowym jest trudny, ale jednak może być bardzo satysfakcjonujący. Nie ma żadnych metod gwarantujących powodzenie, które pomogą inwestorom, natomiast wielu traderów, którzy osiągnęli sukces, przyjmuje proste, zdyscyplinowane podejście i uznaje je jako kluczową regułę. Te zasady mogą wydawać się proste do działania, lecz w praktyce emocje mogą brać górę. Pamiętaj, aby traktować swoje konto tradingowe jak swój własny biznes, zachowuj się racjonalnie i stosuj reguły, których przestrzeganie może przynieść Ci zyski. Złote zasady tradingu Istnieje wiele istotnych zasad, za którymi można podążać, kiedy tradujesz na Foreksie bądź na każdym innym rynku. Każda strategia opiera się o różne metody, którymi możesz dążyć do celu. Ustal specyficzne cele Tylko kilka rzeczy jest istotniejszych w Twoim sukcesie tradingowym niż wyznaczone cele, dzięki którym będziesz bliższy, by go osiągnąć. To niesamowite jak często realizujemy nasze cele, kiedy powtarzamy je sobie i zapisujemy je. W każdym biznesie cele muszą być mierzalne i osiągalne. W tradingu (oczywiście) głównym celem jest zarabianie pieniędzy, jednakże ważne jest by mieć także inne cele, które nie są czysto pieniężne. Bądź konsekwentny i zdyscyplinowany W celu wykorzystania całego potencjału systemu tradingowego istotne jest, aby momenty wejścia i wyjścia z rynku były zgodne z Twoimi założeniami. Aby czuć się pewnie w systemie tradingowym, niezbędna jest solidna technologia oraz dyscyplina, by trzymać się tradingowego planu niezależnie od okoliczności (zakładając, że jest kompletny). Założenia muszą być spójne ważne byś miał przygotowany plan na sytuacje, które mogą Cię spotkać w tradingu, więc przy definiowaniu musisz być pewien, że to, co robisz, nie wyklucza się wzajemnie. Twój plan wymaga, byś zawarł w nim następujące zagadnienia: Jakimi zasadami się kierujesz, aby wejść, powiększyć lub wyjść z pozycji? Co zamierzasz zrobić jeśli Twój komputer, połączenie internetowe, broker, telefon itp. zawiedzie? Co zrobisz jeśli nie będziesz mógł tradować? Co zrobisz jeśli stracisz X% na swoim koncie? Co zrobisz jeśli wszystkie rynki będą zamknięte i nie będziesz mógł zamknąć pozycji? Jeśli nie jesteś w stanie napisać odpowiedzi na te pytania, to może oznaczać, że nie jesteś spójny w swoim planie, czyli podejściu do tradingu i jeśli stracisz pieniądze możesz nie wiedzieć czy jest to spowodowane tym, że nie działałeś zgodnie z planem, ponieważ Twój plan jest niekompletny, Twój system nie działa albo czy po prostu przechodzisz przez stratny okres.
Pozwól zyskom rosnąć Jest to prosta zasada, by zostać skutecznym traderem. Są to trzy proste słowa, które jest bardzo ciężko wdrożyć. Kiedy widzimy zyskowną transakcję nasza natura obawiająca się strat, każe nam zamknąć pozycję nawet na minimalnym zysku i zabrać pieniądze z rynku. Prawdziwy sukces na rynku składa się z długoterminowych małych transakcji, gdzie pozwalamy naszym zyskom rosnąć, a straty szybko ucinamy. Kluczem do powiększania zysków z otwartych pozycji jest trailing stop ustawiony poza zasięgiem średniej zmienności rynkowej, aby pozycja nie została zamknięta na skutek normalnej zmienności. Oznacza to, że musisz być przygotowany na utratę znacznej części zysku wypracowanego na otwartych pozycjach co może być trudne do zaakceptowania z punktu widzenia przeciętnego tradera. Rozważ otwarcie pozycji o znacznym prawdopodobieństwie zysku, jeśli Twój kapitał pozwala Ci na ustawienie stop lossa, który nie jest za blisko limitu otwartej pozycji. Szybko ucinaj straty Jest to podobna zasada do tej, jaka została przedstawiona wcześniej - jest bardzo trudna do wdrożenia w życie tradera, ale bardzo łatwa do zdefiniowania. Powiedzenie szybko ucinaj straty mówi nam, że jeżeli widzimy stratną pozycję powinniśmy ją szybko zamknąć, jednak nasza natura zwłaszcza na rynku nie pozwala nam zamknąć pozycji, gdy widzimy, że przynosi nam straty. Czekamy aż pozycja będzie zyskowna i dopiero wtedy chcemy ją zamknąć. Niestety rynek idzie własnymi ścieżkami i możemy się nie doczekać, aż nasza stratna pozycja będzie zyskowna. Nasz kapitał rośnie ponieważ unikamy dużych strat, a nasze zyskowne otwarte pozycje rosną. Powinniśmy określić wcześniej, jaką część kapitału możemy stracić w jednej pozycji i tym samym ryzyko, jakie ponosimy wchodząc w rynek. Naszym zadaniem jest określenie, ile możemy maksymalnie stracić kapitału w jednej transakcji i sztywno się tego trzymać np. przy stracie 2,5% na jednej pozycji zamykam stratną pozycję i nie czekam dłużej, aż rynek wyzeruje mój rachunek do tego przydatne są narzędzia stop loss i take profit, gdzie z góry automatycznie rynek nam zamknie pozycję z zyskiem bądź stratą jeżeli dojdzie do wybranego przez nas miejsca na rynku, np. jeżeli gramy parą walutową EURUSD i otwieramy pozycję kupna (buy) 1 lota przy kursie 1,1200, take profit ustawimy na poziomie 1,1250, a rynek dojdzie nam do tego poziomu to pozycja automatycznie zostanie zamknięta z zyskiem 500$. Sytuacja może mieć miejsce także w drugą stronę, otwieramy pozycję sprzedaży (sell) 1 lota tego samego instrumentu przy kursie 1,1200, take profit ustawimy na poziomie 1.1150, a stop loss na poziomie 1.1220, gdy rynek będzie zniżkował i pozycja wzrośnie do poziomu 1.1220 nasza transakcja automatycznie zostanie zamknięta ze stratą 200$. Bardzo ważne by take profit był zawsze większy od stop loss. Nasze transakcje nigdy nie będą w 100% zyskowne, ważne, by na końcu wyjść na plus, dlatego do osiągnięcia sukcesu na rynku walutowym najważniejsza jest ochrona kapitału przed dużymi stratami. Trend is your friend Hasło to oznacza, że pozycje powinniśmy otwierać pozycje zgodnie z trendem gdy mamy hossę (trend jest rosnący) powinniśmy rozpocząć kupno instrumentów otwierając długie pozycje. Gdy widzimy, że rynek zniżkuje (jest bessa) powinniśmy także grać zgodnie
z nim i zająć krótkie pozycje (sprzedaż instrumentu). Jest to bardzo ciężkie do wdrożenia do naszej strategii, gdyż jeżeli widzimy wyraźny ruch w górę bądź w dół, myślimy, że zaraz trend się odwróci i zajmujemy pozycję przeciwną do niego. Czasami może nam wyjść to krótkotrwale na dobre, ale statystyki pokazują, że rynek idąc swoim szlakiem ma zawsze racje i nie stosując pozycji obronnych (stop loss) możemy stracić dużą część naszego kapitału grając przeciwko niemu. Nigdy nie ponoś zbyt dużego ryzyka Większość mocno stratnych pozycji jest spowodowana zbyt dużym ryzykiem oznacza to, że w jednej pozycji angażujemy zbyt dużo kapitału, wykorzystując dźwignię finansową do maksimum, zapominając o tym, że powinniśmy racjonalnie angażować nasze środki w stosunku do pozycji. Otwieranie dużych pozycji w stosunku do posiadanych środków na koncie wiąże się z ogromnym ryzykiem utraty większości bądź wszystkich środków na rachunku. Otwieranie pozycji na dużej dźwigni można porównać do pokerowej zagrywki all in oznaczającej, że ryzykujemy cały swój kapitał. Powinniśmy w jednej pozycji ryzykować nie więcej niż 2% swojego kapitału, cały czas pamiętając o zleceniach obronnych (stop loss i take profit), gdyż nasza natura nie pozwoli nam zamknąć jej, gdy jest stratna. Obowiązkiem przy otwieraniu pozycji jest pozostawienie także dużego zapasu kapitału potrzebnego na przetrzymanie serii stratnych transakcji. Przy zbyt dużej pozycji w stosunku do naszego kapitału i niesprzyjających dla nas warunkach na rynku nasza pozycja może zostać zamknięta przez margin call. Zawsze jednak możemy zredukować nasze ryzyko, zamykając jedną lub kilka pozycji. Pamiętaj, że sukces na rynku polega na stałym przyroście kapitału nawet na mniejszych pozycjach. Inwestuj tylko za pośrednictwem systemów transakcyjnych o dodatniej wartości oczekiwanej Jeśli masz system o dodatniej wartości oczekiwanej, jedynymi czynnikami, które determinują Twój roczny wynik, są: ilość transakcji, które generuje system, wielkość zainwestowanego kapitału i efektywność w stosowaniu sygnałów transakcyjnych. Skoro nie wiesz, czy Twój system ma dodatnią wartość oczekiwaną, dlaczego inwestujesz? Wartość oczekiwana jest obliczana podzielenie łącznego wyniku ze wszystkich transakcji przez ich liczbę. Systemy mające dodatnią wartość oczekiwaną będą zarabiać w długim okresie, zaś te mające wartość negatywną tracić. Zarabiający traderzy stosują wyłącznie systemy, których czynniki działają na ich korzyść (np. system ma dodatnią wartość oczekiwaną), dzięki czemu wiedzą, że ich wynik jest rezultatem zastosowania właściwego systemu a nie tylko przypadku. Kształć się Aby osiągnąć najwyższy stopień zaawansowania tradingu i zostać jednym z tych, którzy zarabiają na rynku walutowym, musisz stale pogłębiać swoją wiedzę na temat rynku. Nie oznacza to, że musisz zdobyć tytuł naukowy na renomowanej uczelni rynek nie zwraca uwagi na Twoje wykształcenie. Głęboka wiedza oznacza gruntowne zbadanie i przetestowanie Twojego systemu tradingowego, tak abyś wiedział, dlaczego Twój system działał w przeszłości i działa nadal i abyś umiał uzasadnić każdą transakcję otwieraną na podstawie danych z systemu. Oznacza ona także rozumienie wszystkich technologii i programów, których potrzebuje
Twój system, aby działać prawidłowo, a także rozumienie Twoich celów tradingowych i drogi, która umożliwi ich osiągnięcie. W końcu oznacza ona również rozumienie charakterystyki wszystkich instrumentów, na których dokonujesz transakcji. Aby osiągnąć sukces, musisz stać się ekspertem w tradingu rozumiejącym działanie mechanizmów rynkowych, wiedzącym co robić, gdy system przestanie działać, i stale go ulepszającym. Jak ze wszystkimi przedsięwzięciami wartymi wysiłku, także i ten wymaga poświęcenia mu wielu godzin wytężonej pracy. Inwestuj tylko środki, na których stratę możesz sobie pozwolić Nikt jeszcze nie zarobił pieniędzy inwestując pieniądze przeznaczone na spłatę miesięcznej raty kredytu hipotecznego. Jeśli inwestujesz ze świadomością, że jeśli nie zarobisz X złotych miesięcznie, żeby pokryć swoje stałe zobowiązania, szybko znajdziesz się w kłopotach, jest to najlepsza droga do złamania dyscypliny tradingowej i w rezultacie wyzerowania Twojego konta brokerskiego. Trading opiera się na podejmowaniu racjonalnego ryzyka w celu osiągnięcia zysku. Rynki i sposób, w jaki oddają one zyski, są poza Twoją kontrolą. Nie inwestuj, jeśli potrzebujesz pieniędzy do opłacenia rachunków lub jeśli Twoje biznesowe i osobiste wydatki nie mają pokrycia w innych źródłach przychodów. Trading wbrew tym zasadom doprowadzi Cię tylko do nadmiernego stresu i może mieć zgubny wpływ na Twoją codzienną aktywność. Zrób sobie przerwę Ostatnia reguła może nie wydawać się oczywista, ale każdy trader powinien okresowo odpoczywać od tradingu. Może to oznaczać dwutygodniowe wakacje na plaży lub po prostu wyłączenie platformy i odcięcie się od rynkowych informacji. Rynek nie ucieknie, a Ty po przerwie wrócisz do handlu z większą energią. Podsumowanie Opisaliśmy zasady, które jak wierzymy nie powinny być nigdy łamane podczas tradingu. Jeśli będziesz pracować nad przestrzeganiem ich, Twoje wyniki powinny zauważalnie się poprawić. Powodzenia i udanego tradingu!