Elżbieta Gaździk, Ewa Ostapowicz. Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach

Elżbieta Gaździk, Ewa Ostapowicz Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach

2 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach Autorzy: Elżbieta Gaździk Ewa Ostapowicz Redaktor: Karol Zawadzki Korekta: Zespół Skład, łamanie: GB Studio, Dariusz Ziach Koordynacja produkcji: Mariusz Jezierski Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka Sp. z o.o., Warszawa 2011 Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentów niniejszej pracy bez zgody wydawcy zabronione. BBP 827 ISBN 978-83-269-0553-7 Wydawca: Dorota Osuchowska Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewka 9a, 03-918 Warszawa Dystrybucja: tel.: 22 518 29 29 faks: 22 617 60 10 e-mail: cok@wip.pl

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 3 SPIS TREŚCI Wstęp... 5 Plan kont w przykładach... 8 1. Ewidencja nadpłaty składek ZUS w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych... 8 2. Ewidencja pierwszego wyposażenia w jednostkach budżetowych... 10 3. Ewidencja sprzedaży lub likwidacji środka trwałego w księgach jednostek budżetowych... 11 4. Wadium i zabezpieczenie w księgach rachunkowych jednostek budżetowych... 12 5. Ewidencja mylnego obciążenia przez bank... 13 6. Ewidencja dotacji przedmiotowej w samorządowym zakładzie budżetowym... 14 7. Ewidencja nakładów inwestycyjnych w jednostce budżetowej... 15 8. Ewidencja spłat nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych wraz z odsetkami w jednostkach budżetowych... 16 9. Ewidencja kar naliczonych wykonawcy z tytułu nieterminowej realizacji umowy w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych... 17 10. Ewidencja grzywny wraz z kosztami egzekucji w jednostkach budżetowych... 17 11. Ewidencja kosztu szkolenia wyjazdowego pracownika w jednostkach budżetowych... 18 12. Ewidencja wynagrodzeń wraz z pochodnymi w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych... 19 13. Ewidencja świadczeń z funduszu alimentacyjnego... 20 14. Ubezpieczenia majątkowe w rozliczeniach międzyokresowych kosztów w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych... 23 15. Ewidencja rezerw na przyszłe zobowiązania w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych... 24 16. Ewidencja zobowiązań zastępczo uregulowanych przez pracownika jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego... 25 17. Błędy w ustaleniu odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych... 25 18. Darowizna w księgach rachunkowych jednostki budżetowej... 27 19. Sumy na zlecenia w księgach państwowej jednostki budżetowej... 27 20. Ewidencja dochodów gromadzonych na wydzielonym rachunku dochodów i wydatków nimi sfinansowanych w samorządowej budżetowej jednostce oświatowej... 28 21. Ewidencja zdarzeń związanych z kradzieżą środka trwałego... 29 22. Ewidencja czeku gotówkowego... 30

4 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 23. Ewidencja niedoboru ujawnionego w wyniku inwentaryzacji... 30 24. Ewidencja inwestycji w samorządowych zakładach budżetowych z przychodów własnych... 32 25. Ewidencja inwestycji w samorządowych zakładach budżetowych z dotacji celowej... 33 26. Ujawnienie fałszywych znaków pieniężnych w ewidencji księgowej w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych... 34 27. Ewidencja wartości niematerialnych i prawnych w jednostce budżetowej i samorządowym zakładzie budżetowym... 35

WSTĘP Samorządowe zakłady budżetowe oraz państwowe i samorządowe jednostki budżetowe stosownie do przepisów art. 40 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 157, poz. 1240 ze zm., dalej: uofp) zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości, z uwzględnieniem szczególnych zasad określonych w tej ustawie. Do tych szczególnych zasad należy zaliczyć regulacje określone w art. 40 ust. 2 pkt 1 4 i ust. 3 uofp, tj: zasadę kasowego ustalania wyniku, która oznacza, że dochody i wydatki ujmuje się w terminie ich zapłaty, niezależnie od rocznego budżetu, którego dotyczą, obowiązek ujmowania w księgach rachunkowych zaangażowania środków i wydatków, czyli wszystkich etapów rozliczeń poprzedzających płatność dochodów i wydatków i kosztów, obowiązek naliczania i ujmowania w księgach rachunkowych odsetek w okresach kwartalnych, obowiązek wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych nie później niż na koniec każdego kwartału. Uszczegółowienie tych zasad zostało zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek bud żetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 128, poz. 861, dalej: rozporządzenie). Rozporządzenie to wprowadziło szereg istotnych zmian, wśród których najważniejsze to: zmiana definicji środka trwałego ( 2 pkt 5 rozporządzenia). Według dotychczasowych zasad środkami trwałymi były środki, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst

6 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach jedn.: Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz.1223 ze zm., dalej: uor), oraz środki trwałe stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, w stosunku do których jednostka sprawuje uprawnienia właścicielskie, niezależnie od sposobu ich użytkowania. Nowa definicja precyzuje natomiast, że środkami trwałymi są środki trwałe, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 15 uor, w tym środki trwałe stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, otrzymane w trwały zarząd lub użytkowanie i przeznaczone na potrzeby jednostki; zmiana zasad umarzania składników aktywów trwałych określonych w 6 ust. 3 rozporządzenia, polegająca na tym, że wymienione tam składniki aktywów trwałych mogą być jednorazowo umarzane przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia ich do używania, podczas gdy według poprzednich zasad musiały być jednorazowo umarzane przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia ich do używania; wprowadzenie zasady, zgodnie z którą ewidencja księgowa nieruchomości powinna być prowadzona tak, aby zapewnić jej identyfikację z ewidencją geodezyjną ( 6 ust. 6 rozporządzenia); wskazanie, iż inwentaryzacja gruntów, budynków i budowli powinna być przeprowadzana według zasad określonych w ustawie o rachunkowości (art. 26 i 27 uor), a nie jak dotychczas według zasad przyjętych przez jednostkę; wprowadzenie odrębnych kont dla ewidencji środków pieniężnych i ich rozliczeń, dochodów i wydatków budżetu środków europejskich, jak również planu i zaangażowania środków europejskich; zmiana zasad funkcjonowania kont: 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych, 226 Długoterminowe należności budżetowe, 290 Odpisy aktualizujące należności ; dostosowanie liczby kont zespołu 4 na potrzeby sporządzania rachunku zysków i strat (wersja porównawcza); umożliwienie stosowania ewidencji i rozliczania kosztów działalności podstawowej tylko na kontach zespołu 5 ( 16 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia); wprowadzenie nowych kont oraz likwidację niektórych kont dotychczas obowiązujących. Wśród nowo wprowadzonych kont należy wskazać: 136 Rachunek państwowych funduszy celowych, 141 Środki pieniężne w drodze, 137 Rachunek środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, 138 Rachunek środków europejskich, 227 Rozliczenie wydatków z budżetu środków europejskich, 228 Rozliczenie środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi,

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 7 230 Rozliczenia z budżetem środków europejskich, 401 Zużycie materiałów i energii, 402 Usługi obce, 403 Podatki i opłaty, 404 Wynagrodzenia, 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, 409 Pozostałe koszty rodzajowe, 720 Przychody z tytułu dochodów budżetowych, 750 Przychody finansowe, 751 Koszty finansowe, 760 Pozostałe przychody operacyjne, 761 Pozostałe koszty operacyjne, 770 Zyski nadzwyczajne, 771 Straty nadzwyczajne, 970 Płatności ze środków europejskich, 975 Wydatki strukturalne, 982 Plan wydatków środków europejskich, 983 Zaangażowanie wydatków środków europejskich roku bieżącego, 984 Zaangażowanie wydatków środków europejskich przyszłych lat, 985 Zaangażowanie środków samorządowych zakładów budżetowych. Nastąpiła również likwidacja kont: 138 Rachunki środków na prefinansowanie, 257 Należności z tytułu prefinansowania, 268 Zobowiązania z tytułu prefinansowania, 761 Pokrycie amortyzacji, 995 Zaangażowanie środków zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych, 996 Zaangażowanie dochodów własnych jednostek budżetowych.

PLAN KONT W PRZYKŁADACH 1. Ewidencja nadpłaty składek ZUS w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych Jednostka otrzymała zawiadomienie z ZUS o przekroczeniu podstawy naliczania składek emerytalnych i rentowych pracownika X w latach ubiegłych. W zawiadomieniu wykazano, iż: w części finansowanej przez pracownika wystąpiła nadpłata składek emerytalnych i rentowych w kwocie 260 zł, w części finansowanej przez pracodawcę wystąpiła nadpłata składek emerytalnych i rentowych w kwocie 320 zł, wystąpiła niedopłata z tytułu składek zdrowotnych w kwocie 25 zł. Na wniosek jednostki budżetowej kwota nadpłaconych składek, po pomniejszeniu o niedopłatę składki zdrowotnej, została przekazana przez ZUS na rachunek jednostki budżetowej. 1) Zaksięgowanie nadpłaty w części finansowanej przez pracodawcę (nadpłata stanowi dochody) 320 zł Wn 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne Ma 720 Przychody z tytułu dochodów budżetowych (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 760 Pozostałe przychody operacyjne (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 2) Zaksięgowanie nadpłaty w części finansowanej przez pracownika 260 zł Wn 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne Ma 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 9 3) Zaksięgowanie niedopłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne 25 zł Wn 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń Ma 229 Pozostałe rozrachunki publiczno prawne 4) Zaksięgowanie zaliczki na podatek dochodowy od nadpłaty składki emerytalnej i rentowej pracownika 28 zł Wn 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń Ma 225 Rozrachunki z budżetami (w analityce podatek dochodowy) 5) Wpływ na rachunek jednostki środków z ZUS 555 zł Wn 130 Rachunek bieżący jednostki (w analityce dochody 097) 320 zł Wn 130 Rachunek bieżący jednostki (w analityce inne wpływy) 235 zł (dotyczy jednostek budżetowych) Wn 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (w analityce dochody 097) 320 zł Wn 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (w analityce inne wpływy) 235 zł (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) Ma 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne 555 zł 6) Zwrot składek na konto pracownika 207 zł Wn 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (w analityce inne wpływy) (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (w analityce inne wpływy) (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 7) Przekazanie zaliczki z tytułu podatku dochodowego do urzędu skarbowego 28 zł Wn 225 Rozrachunki z budżetami (w analityce podatek dochodowy) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (w analityce inne wpływy) (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (w analityce inne wpływy) (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 8) Przekazanie środków z tytułu dochodów (dochody z pkt 1) na rachunek budżetu 320 zł (dotyczy tylko jednostek budżetowych) Wn 222 Rozliczenie dochodów budżetowych Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 9) Przeksięgowanie zrealizowanych dochodów na podstawie sprawozdania Rb-27S 320 zł (dotyczy tylko jednostek budżetowych) Wn 800 Fundusz jednostki Ma 222 Rozliczenie dochodów budżetowych.

10 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 2. Ewidencja pierwszego wyposażenia w jednostkach budżetowych Gminna szkoła, będąca jednostką budżetową, w ramach zatwierdzonego planu wydatków inwestycyjnych otrzymała od jednostki nadrzędnej środki w kwocie 55.000 zł, które wpłynęły na rachunek bieżący szkoły (subkonto wydatków). Jednostka ta, w ramach otrzymanych środków, zakupiła: meble szkolne do sal lekcyjnych o wartości nieprzekraczającej 3.500 zł, sprzęt komputerowy o wartości przekraczającej kwotę 3.500 zł, drobny sprzęt do pracowni matematycznej i fizycznej. 1) Przelew środków do wysokości planu wydatków inwestycyjnych 55.000 zł Wn 130 Rachunek bieżący jednostki Ma 223 Rozliczenie wydatków budżetowych 2) Faktura za sprzęt komputerowy (o wartości powyżej 3.500 zł) 45.050 zł Wn 080 Inwestycje (środki trwałe w budowie) Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 3) Faktura za meble do sal lekcyjnych (o wartości poniżej 3.500 zł) 6.500 zł Wn 080 Inwestycje (środki trwałe w budowie) Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 4) Faktura za drobny sprzęt do pracowni matematycznej i fizycznej 1.500 zł Wn 080 Inwestycje (środki trwałe w budowie) Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 5) Zapłata za faktury określone w pkt 2, 3, 4 53.050 zł Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami Ma 130 Rachunek bieżący jednostki oraz zapis równoległy Wn 810 Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje Ma 800 Fundusz jednostki 6) Przeksięgowanie wydatków na podstawie sprawozdania Rb-28S 53.050 zł Wn 223 Rozliczenie wydatków budżetowych Ma 800 Fundusz jednostki 7) Zwrot niewykorzystanych środków budżetowych na inwestycje 1.950 zł Wn 223 Rozliczenie wydatków budżetowych Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 8) Przyjęcie do używania sprzętu komputerowego (dowód OT) 45.050 zł Wn 011 Środki trwałe Ma 080 Inwestycje (środki trwałe w budowie) 9) Przyjęcie do używania mebli (dowód OT) 6.500 zł Wn 013 Pozostałe środki trwałe Ma 080 Inwestycje (środki trwałe w budowie)

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 11 oraz zapis równoległy Wn 800 Fundusz jednostki Ma 072 Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 10) Wydanie do używania drobnego sprzętu 1.500 zł Wn 800 Fundusz jednostki Ma 080 Inwestycje (środki trwałe w budowie) z jednoczesnym uwzględnieniem drobnego sprzętu w ewidencji ilościowej 11) Przeksięgowanie w końcu roku salda konta 810 na fundusz jednostki 53.050 zł Wn 800 Fundusz jednostki Ma 810 Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje 3. Ewidencja sprzedaży lub likwidacji środka trwałego w księgach jednostek budżetowych W wyniku dokonanej w jednostce budżetowej inwentaryzacji rocznej stwierdzono, iż na stanie jednostki znajdują się środki trwałe, lecz nie wszystkie z nich są przydatne dla jednostki, a niektóre właściwie uległy całkowitemu zużyciu. W związku z tym kierownik jednostki podjął decyzję o sprzedaży nieprzydatnego środka trwałego oraz o likwidacji środka trwałego, który uległ całkowitemu zużyciu. Wartość początkowa środka trwałego, zgodnie z zapisami pochodzącymi z ksiąg rachunkowych: podlegającego sprzedaży wynosi 25.000 zł, a jego dotychczasowe umorzenie 20.000 zł; w wyniku przetargu uzyskano cenę sprzedaży na poziomie 6.600 zł; jednostka nie jest podatnikiem VAT podlegającego likwidacji wynosi 10.000 zł, a jego dotychczasowe umorzenie 9.800 zł. I. Sprzedaż środka trwałego 1) Wyksięgowanie z ksiąg rachunkowych środka trwałego w związku z jego sprzedażą Wn 071 Umorzenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wartość umorzona 20.000 zł Wn 800 Fundusz jednostki wartość nieumorzona 5.000 zł Ma 011 Środki trwałe 25.000 zł 2) Faktura sprzedaży środka trwałego 6.600 zł Wn 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych Ma 760 Pozostałe przychody operacyjne

12 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 3) Wpłata na rachunek bankowy jednostki kwoty wynikającej z faktury z pkt. 2 (WB) 6.600 zł Wn 130 Rachunek bieżący jednostki (w analityce subkonto dochodów 0970) Ma 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych II. Likwidacja środka trwałego. 1) Wyksięgowanie środka trwałego z ewidencji bilansowej do ewidencji pozabilansowej, w związku z postawieniem środka trwałego w stan likwidacji 10.000 zł Wn 095 Środki trwałe w likwidacji (ewidencja pozabilansowa) 2) Wyksięgowanie dotychczasowego umorzenia - 9.800 zł Wn 071 Umorzenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych Ma 011 Środki trwałe 3) Wyksięgowanie wartości netto środka trwałego 200 zł Wn 800 Fundusz jednostki Ma 011 Środki trwałe 4) Wyksięgowanie wartości środka trwałego z ewidencji pozabilansowej, po zakończeniu fizycznej likwidacji tego środka 10.000 zł Ma 095 Środki trwale w likwidacji (ewidencja pozabilansowa) 4. Wadium i zabezpieczenie w księgach rachunkowych jednostek budżetowych Jednostka budżetowa zorganizowała przetarg nieograniczony na wykonanie robót remontowych. Zgodnie z warunkami postępowania przetargowego wykonawcy uczestniczący w postępowaniu byli zobowiązani do wniesienia wadium, a następnie, po rozstrzygnięciu postępowania, wykonawca, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą, zobowiązany będzie do wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Wysokość wadium ustalono na kwotę 25.000 zł, wysokość zaś zabezpieczenia należytego wykonania w wysokości 10% wartości wynagrodzenia wykonawcy. Wybrany w toku postępowania wykonawca, po ogłoszonym wyborze najkorzystniejszej oferty, wycofał się z postępowania, co spowodowało przepadek wniesionego przez niego wadium. Jednostka dokonała ponownego wyboru z pozostałych złożonych ofert. Wykonawca, którego oferta została wybrana, został zobowiązany przed podpisaniem umowy do wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy w wysokości 200.000 zł, które wpłacił na rachunek bankowy jednostki.

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 13 1) Wniesienie wadium przez wykonawców biorących udział w postępowaniu przetargowym (25.000 zł dwóch wykonawców biorących udział w postępowaniu przetargowym) 50.000 zł Wn 139 Inne rachunki bankowe (w analityce wadia) Ma 240 Pozostałe rozrachunki (w analityce odpowiednio wykonawcy X i wykonawcy Y) 2) Przypis z tytułu przepadku wadium, w związku z wycofaniem się wykonawcy z postępowania przetargowego 25.000 zł Wn 240 Pozostałe rozrachunki (w analityce wykonawca X) Ma 760 Pozostałe przychody operacyjne 3) Przekazanie środków wynikających z przepadku wadium z rachunku depozytowego na rachunek dochodów 25.000 zł Wn 141 Środki pieniężne w drodze Ma 139 Inne rachunki bankowe (w analityce wadia) 4) Wpływ na rachunek środków stanowiących dochody, pochodzących z przepadku wadium 25.000 zł Wn 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto dochodów analityka 097) Ma 141 Środki pieniężne w drodze 5) Przekazanie na rachunek bankowy jednostki samorządowej uzyskanych dochodów z przepadku wadium 25.000 zł Wn 222 Rozliczenie dochodów budżetowych Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 6) Wpłata zabezpieczenia należytego wykonania umowy przez wykonawcę Y 200.000 zł Wn 139 Inne rachunki bankowe (w analityce zabezpieczenia należytego wykonania umowy) Ma 240 Pozostałe rozrachunki (w analityce wykonawca Y) 7) Zwrot wadium wykonawcy Y, w związku z wniesieniem zabezpieczenia należytego wykonania umowy oraz podpisaniem umowy na wykonanie prac remontowych 25.000 zł Wn 240 Pozostałe rozrachunki (w analityce wykonawca Y) Ma 139 Inne rachunki bankowe (w analityce wadia) 5. Ewidencja mylnego obciążenia przez bank W listopadzie jednostka pobrała z banku środki pieniężne do kasy w kwocie 2.534,47 zł. Bank zaksięgował omyłkowo kwotę 2.534,67 zł. Kwotę 0,20 zł bank w grudniu zwrócił jednostce na rachunek bankowy.

14 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 1) Pobranie z banku środków do Kasy (KP) 2.534,47 zł Wn 101 Kasa Ma 141 Środki pieniężne w drodze 2) Wypłata środków pobranych z banku (WB) 2.534,67 zł Wn 141 Środki pieniężne w drodze 2.534,47 zł Wn 240 Pozostałe rozrachunki 0,20 zł (w analityce sumy do wyjaśnienia) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 2.534,67 zł 3) Zwrot środków przez bank w związku z niewłaściwym obciążeniem rachunku bankowego 0,20 zł Wn 130 Rachunek bieżący jednostki Ma 240 Pozostałe rozrachunki (w analityce sumy do wyjaśnienia) 4) Techniczny zapis ujemny (-) 0,20 zł Wn 130 Rachunek bieżący jednostki Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 6. Ewidencja dotacji przedmiotowej w samorządowym zakładzie budżetowym Samorządowy zakład budżetowy otrzymał z budżetu gminy dotację przedmiotową, przeznaczoną na dopłatę do ceny jednostkowej usługi dostarczania i odprowadzania ścieków. Do końca roku otrzymana dotacja nie została w pełni wykorzystana, co skutkowało obowiązkiem jej zwrotu do budżetu. 1) Przyznane i przekazane dotacje przedmiotowe do zakładu budżetowego Wn 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych Ma 740 Dotacje i środki na inwestycje kwota netto Ma 225 Rozrachunki z budżetami (w analityce VAT) kwota VAT 2) Ustalenie należnej za dany rok dotacji przedmiotowej i dokonanie w związku z tym stosownych księgowań (zwrot niewykorzystanej dotacji) Wn 740 Dotacje i środki na inwestycje kwota netto Wn 225 Rozrachunki z budżetami (w analityce VAT) kwota VAT Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych 3) Przeniesienie w końcu roku salda otrzymanych dotacji Wn 740 Dotacje i środki na inwestycje (kwota netto) Ma 860 Wynik finansowy

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 15 7. Ewidencja nakładów inwestycyjnych w jednostce budżetowej Jednostka budżetowa, w ramach środków objętych planem wydatków inwestycyjnych, realizuje zadanie polegające na dobudowaniu podjazdu do budynku oraz przystosowaniu toalet dla osób niepełnosprawnych. Od wykonawcy jednostka otrzymała fakturę wystawioną na podstawie protokołu odbioru robót. Faktura została przez jednostkę uregulowana. 1) Faktura za roboty związane z dobudową podjazdu i przystosowaniu toalet na potrzeby osób niepełnosprawnych Wn 080 Inwestycje (środki trwałe w budowie) Ma 201 Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami lub 240 Pozostałe rozrachunki 2) Wpływ na rachunek jednostki środków na pokrycie faktury Wn 130 Rachunek bieżący jednostki Ma 223 Rozliczenie wydatków budżetowych 3) Zapłata za fakturę na rachunek wykonawcy Wn 201 Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami lub 240 Pozostałe rozrachunki Ma 130 Rachunek bieżący jednostki oraz równoległe księgowanie w momencie zapłaty Wn 810 Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje Ma 800 Fundusz jednostki 4) Przeksięgowanie zrealizowanych wydatków na podstawie sprawozdania Rb-28S Wn 223 Rozliczenie wydatków budżetowych Ma 800 Fundusz jednostki 5) Przeksięgowanie w końcu roku salda konta 810 Wn 800 Fundusz jednostki Ma 810 Dotacje budżetowe oraz środki z budżetu na inwestycje 6) Zwiększenie wartości środka trwałego na skutek jego ulepszenia, wynikającego ze zrealizowanych robót związanych z dobudową podjazdu i przystosowaniu toalet dla osób niepełnosprawnych Wn 011 Środki trwałe (w analityce budynki) Ma 080 Inwestycje (środki trwałe w budowie)

16 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 8. Ewidencja spłat nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych wraz z odsetkami w jednostkach budżetowych Ośrodek pomocy społecznej, na podstawie upoważnienia od urzędu gminy, realizuje zadania związane z egzekwowaniem i ewidencjonowaniem na odpowiednich kontach dochodowych spłat nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych oraz odsetek od tych świadczeń. Należności te wpływają na konto ośrodka pomocy społecznej, które jednostka księguje, a następnie, po zakończeniu dekady przekazuje na wyznaczone przez urząd gminy konto dochodowe. 1) Przypis nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych Wn 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych Ma 720 Przychody z tytułu dochodów budżetowych z jednoczesnym zastosowaniem analityki po stronie dochodowej 097 Wpływy z różnych dochodów, z odpowiednią czwartą cyfrą 2) Wpłata nienależnie pobranych świadczeń przez świadczeniobiorcę Wn 130 Rachunek bieżący jednostki Ma 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych z jednoczesnym zastosowaniem analityki po stronie dochodowej 097 Wpływy z różnych dochodów, z odpowiednią czwartą cyfrą 3) Przypis odsetek naliczonych od nienależnie pobranych świadczeń, zgodnie z art. 30 ust. 8 ustawy o świadczeniach rodzinnych Wn 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych Ma 750 Przychody finansowe z jednoczesnym zastosowaniem analityki po stronie dochodowej 092 Pozostałe odsetki, z odpowiednią czwartą cyfrą 4) Wpłata naliczonych odsetek przez świadczeniobiorcę Wn 130 Rachunek bieżący jednostki Ma 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych z jednoczesnym zastosowaniem analityki po stronie dochodowej 092 Pozostałe odsetki, z odpowiednią czwartą cyfrą 5) Przelew do urzędu gminy dochodów z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych oraz odsetek (wpłaconych uprzednio na rachunek gminnego ośrodka pomocy społecznej) Wn 222 Rozliczenie dochodów budżetowych Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 6) Przeksięgowanie zrealizowanych dochodów budżetowych na podstawie okresowych sprawozdań Rb-27S Wn 800 Fundusz jednostki Ma 222 Rozliczenie dochodów budżetowych

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 17 9. Ewidencja kar naliczonych wykonawcy z tytułu nieterminowej realizacji umowy w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych Jednostka naliczyła wykonawcy karę umowną z tytułu nieterminowej realizacji umowy, na co wystawiła obciążeniową notę księgową na kwotę 123.000 zł. Naliczoną karę umowną potrąciła z bieżącej faktury za wykonane usługi wystawiona na kwotę 258.000 zł, zgodnie z postanowieniami zawartej umowy. 1) Nota księgowa obciążająca wykonawcę karami umownymi 123.000 zł Wn 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych (w analityce 097) (dotyczy jednostek budżetowych) Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) Ma 760 Pozostałe przychody operacyjne 2) Faktura Wykonawcy za świadczone usługi 258.000 zł Wn 402 Usługi obce Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 3) Zapłata przez jednostkę faktury wystawionej przez wykonawcę, po pomniejszeniu o naliczoną karę umowną 135.000 zł Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami Ma 130 Rachunek bieżący jednostki subkonto wydatków (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 4) Przekazanie na rachunek dochodów potrąconej kary 123.000 zł (dotyczy jednostek budżetowych) Wn 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto dochodów) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków) 5) Przeksięgowanie zobowiązań wykonawcy zaliczonych w poczet naliczonej kary umownej 123.000 zł (dotyczy jednostek budżetowych) Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami Ma 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych (w analityce 097) 10. Ewidencja grzywny wraz z kosztami egzekucji w jednostkach budżetowych Jednostka budżetowa nałożyła decyzją karę grzywny w celu przymuszenia do wykonania zaleceń w terminie 30 dni. Zalecenia nie zostały wykonane, w związku z czym jednostka przystąpiła do egzekucji nałożonej kary za pośrednictwem

18 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach komornika. Na rachunek bankowy jednostki komornik wpłacił kwotę 5.700 zł, potrącając przysługujące mu koszty w kwocie 300 zł. 1) Przypis dochodów z tytułu nałożonej kary grzywny na podstawie prawomocnej decyzji Wn 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych 6.000 zł Ma 760 Pozostałe przychody operacyjne 6.000 zł 2) Wpłata kary grzywny przez komornika Wn 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto dochodów) 5.700 zł Ma 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych 5.700 zł oraz równoległe księgowanie (PK) obciążenie kosztów naliczonym wynagrodzeniem przez komornika Wn 761 Pozostałe koszty operacyjne 300 zł Ma 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych 300 zł 3) Przekazanie uzyskanych dochodów na rachunek budżetu Wn 222 Rozliczenie dochodów budżetowych 5.700 zł Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 5.700 zł 11. Ewidencja kosztu szkolenia wyjazdowego pracownika w jednostkach budżetowych Pracownik jednostki budżetowej został wysłany na 3-dniowe szkolenie, które odbywało się poza miejscowością siedziby jednostki i miejscem zamieszkania pracownika. Koszt szkolenia wyniósł 2.300 zł i obejmował zakwaterowanie wraz z wyżywieniem. Pracownikowi skierowanemu na szkolenie wydano polecenie wyjazdu służbowego oraz wypłacono 500 zł zaliczki na pokrycie kosztów przejazdu. 1) Faktura VAT za szkolenie 2.300 zł Wn 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia (w analityce 470) Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami (w analityce kontrahent) 2) Zapłata za fakturę VAT z tytułu szkolenia 2.300 zł Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami (w analityce kontrahent) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków w analityce 470) 3) Wypłacono z kasy jednostki pracownikowi zaliczkę w kwocie 500 zł Wn 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami Ma 101 Kasa 4) Pracownik złożył rozliczenie zaliczki na kwotę 470 zł Wn 409 Pozostałe koszty rodzajowe (w analityce 441) Ma 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 19 5) Wpłata do kasy przez pracownika niewykorzystanych środków 30 zł Wn 101 Kasa Ma 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami 12. Ewidencja wynagrodzeń wraz z pochodnymi w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych W jednostce budżetowej sporządzono listę płac za styczeń 2011 r. W liście płac dla pracownika X ustalono wynagrodzenie brutto 3.200 zł, w tym: Składki pracownik: ubezpieczenie emerytalne 9,76% = 312,32 zł rentowe 1,50% = 48 zł chorobowe 2,45% = 78,40 zł ubezpieczenie zdrowotne 7,75% z kwoty brutto pomniejszonej o składki = = 214 zł i 1,25% = 34,52 zł, czyli razem 248,52 zł zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych = 217 zł Składki pracodawca: ubezpieczenie emerytalne 9,76% = 312,32 zł rentowe 4,5% = 144 zł wypadkowe 1,80% = 57,60 zł Fundusz Pracy 2,45% = 78,40 zł W przykładzie wykorzystano naliczenie wynagrodzenia miesięcznego dla jednego pracownika, jednak w praktyce wynagrodzenia księguje się zbiorczo, to znaczy sumuje się kwoty odpowiednich składników wszystkich pracowników. 1) Obciążenie kosztów kosztami wynagrodzenia 3.200 zł Wn 404 Wynagrodzenia (w analityce 401) Ma 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 2) Zaksięgowanie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne obciążających pracownika 473,24 zł Wn 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń 473,24 zł Ma 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne (w analityce składki na ubezpieczenia społeczne) 438,72 zł Ma 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne (w analityce składki na ubezpieczenie zdrowotne) 34,52 zł 3) Zaksięgowanie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych 217 zł Wn 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń Ma 225 Rozrachunki z budżetami (w analityce podatek dochodowy)

20 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 4) Zaksięgowanie składek ZUS obciążających pracodawcę 513,92 zł Wn 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia (w analityce 411) Ma 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne (w analityce składki ZUS obciążające pracodawcę) 5) Zaksięgowanie składek na Fundusz Pracy 78,40 zł Wn 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia (w analityce 412) Ma 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne (w analityce składki na Fundusz Pracy) 6) Wypłata z rachunku bankowego jednostki na rachunek bankowy pracowników wynagrodzenia 2.295,76 zł Wn 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń (w analityce pracownicy) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (w analityce 401) (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 7) Zapłata z rachunku bankowego składek ZUS i składek na Fundusz Pracy 1.065,56 zł Wn 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne (w analityce odpowiednio składki ZUS obciążające pracownika, pracodawcę) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (w analityce odpowiednio 401, 411, 412) (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 8) Zapłata zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych do urzędu skarbowego 217 zł Wn 225 Rozrachunki z budżetami (w analityce podatek dochodowy) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (w analityce odpowiednio 401) (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 13. Ewidencja świadczeń z funduszu alimentacyjnego Jednostka, realizując zadania z zakresu administracji rządowej, wypłaca świadczenia z funduszu alimentacyjnego oraz egzekwuje od dłużników tego funduszu zwrot wypłaconych świadczeń. Poniżej przedstawiono zapisy w księgach rachunkowych jednostki i organu. A. Księgowania w jednostce realizującej bezpośrednio zadania z zakresu administracji publicznej (jednostce budżetowej)

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 21 1) Zaksięgowanie decyzji przyznającej świadczenia z funduszu alimentacyjnego Wn 409 Pozostałe koszty rodzajowe Ma 240 Pozostałe rozrachunki (w analityce osoby uprawnione) 2) Wpływ na rachunek bankowy jednostki realizującej zadanie (jednostki budżetowej) środków na wypłatę świadczeń alimentacyjnych Wn 130 Rachunek bieżący jednostki Ma 223 Rozliczenie wydatków budżetowych 3) Wypłata przez jednostkę realizującą świadczenia alimentacyjne na rzecz osób uprawnionych Wn 240 Pozostałe rozrachunki (w analityce osoby uprawnione) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 4) Przypis należności podlegającej zwrotowi organowi właściwemu wierzyciela (przypis 100% należnej kwoty) Wn 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych Ma 720 Przychody z tytułu przychodów budżetowych Uwaga: Przypis należności powinien nastąpić w rozbiciu na należność główną i odsetki. 5) Wpływ na rachunek bankowy jednostki realizującej zadanie (jednostki bud żetowej) środków uzyskanych od dłużnika (komornika) Wn 130 Rachunek bieżący jednostki Ma 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych Uwaga: Przypis należności winien nastąpić w rozbiciu na należność główną i odsetki. 6) Przekazanie na rachunek organu właściwego wierzyciela otrzymanych od dłużnika środków z tytułu zwrotu świadczeń alimentacyjnych Wn 222 Rozliczenie dochodów budżetowych Ma 130 Rachunek bieżący jednostki 7) Przeksięgowanie na podstawie sprawozdania Rb-27S zrealizowanych dochodów Wn 800 Fundusz jednostki Ma 222 Rozliczenie dochodów budżetowych 8) Przeksięgowanie na podstawie sprawozdania Rb-28S zrealizowanych wydatków Wn 223 Rozliczenie wydatków budżetowych Ma 800 Fundusz jednostki B. Księgowania w organie 1) Otrzymanie dotacji na wypłatę świadczeń z funduszu alimentacyjnego Wn 133 Rachunek budżetu

22 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach Ma 901 Dochody budżetu 2) Przekazanie środków do jednostki realizującej zadanie (jednostki budżetowej) z przeznaczeniem na wypłaty świadczeń alimentacyjnych Wn 223 Rozliczenie wydatków budżetowych Ma 133 Rachunek budżetu 3) Wpływ od jednostki realizującej zadanie (jednostki budżetowej) środków uzyskanych od dłużnika alimentacyjnego Wn 133 Rachunek budżetu Ma 222 Rozliczenie dochodów budżetowych 4) Rozliczenie zrealizowanych wydatków z tytułu wypłaconych świadczeń alimentacyjnych przez jednostkę realizującą zadanie (jednostkę budżetową) Wn 902 Wydatki budżetu Ma 223 Rozliczenie wydatków budżetowych 5) Rozliczenie zrealizowanych dochodów z tytułu wypłaconych świadczeń alimentacyjnych przez jednostkę realizującą zadanie (jednostkę budżetową) część dotycząca dochodów budżetu JST Wn 222 Rozliczenie dochodów budżetowych Ma 901 Dochody budżetu 6) Ustalenie zobowiązania z tytułu rozliczenia się z budżetem państwa (60% należnych budżetowi państwa zwrotów z tytułu świadczeń alimentacyjnych), uzyskanych od dłużników alimentacyjnych Wn 222 Rozliczenie dochodów budżetowych Ma 224 Rozrachunki budżetu 7) Ustalenie zobowiązania z tytułu rozliczenia się z budżetem organu właściwego gminy dłużnika (20% należnych budżetowi państwa zwrotów z tytułu świadczeń alimentacyjnych), uzyskanych od dłużników alimentacyjnych Wn 222 Rozliczenie dochodów budżetowych Ma 224 Rozrachunki budżetu 8) Przekazanie środków z tytuły zobowiązania określonego w pkt 6 Wn 224 Rozrachunki budżetu Ma 133 Rachunek budżetu 9) Przekazanie środków z tytuły zobowiązania określonego w pkt 7 Wn 224 Rozrachunki budżetu Ma 133 Rachunek budżetu 10) Ustalenie wyniku wykonania budżetu w zakresie zrealizowanych dochodów Wn 901 Dochody budżetu Ma 961 Wynik wykonania budżetu 11) Ustalenie wyniku wykonania budżetu w zakresie zrealizowanych wydatków Wn 961 Wynik wykonania budżetu Ma 902 Wydatki budżetu

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 23 14. Ubezpieczenia majątkowe w rozliczeniach międzyokresowych kosztów w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych W styczniu 2011 r. jednostka budżetowa dokonała zakupu polisy obejmującej ubezpieczenie budynku stanowiącego siedzibę jednostki oraz rzeczowego majątku ruchomego. Opłatę wynikającą z polisy, która została ustalona na 19.500 zł, jednostka uregulowała w tym samym miesiącu. Prezentację zapisów księgowych przedstawiono w dwóch wariantach: kiedy jednostka dokonuje ewidencji kosztów tylko na kontach zespołu 4 (przypadek 1.) oraz gdy ewidencja ta jest prowadzona jedynie na kontach zespołu 5 (przypadek 2.). Przypadek 1. 1) Zapłata z rachunku bankowego kwoty 19.500 zł wynikającej z polisy Wn 409 Pozostałe koszty rodzajowe (w analityce 443) Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków, w analityce 443) (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 2) Przeniesienie poniesionych kosztów polisy do rozliczenia w czasie 19.500 zł Wn 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów Ma 490 Rozliczenie kosztów 3) Przeniesienie do bieżącego okresu części kosztów rozliczanych w czasie (19.500 zł/12 miesięcy) 1.625 zł Wn 490 Rozliczenie kosztów Ma 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów Przypadek 2. 1) Zapłata z rachunku bankowego kwoty 19.500 zł wynikającej z polisy oraz przeniesienie kosztów do rozliczenia w czasie Wn 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków, w analityce 443) (dotyczy jednostek budżetowych) Ma 131 Rachunek bieżący samorządowych zakładów budżetowych (dotyczy samorządowych zakładów budżetowych) 2) Rozliczenie raty kosztów w ciężar kosztów okresu (19.500 zł/12 miesięcy) 1.652 zł Wn 550 Koszty zarządu Ma 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów

24 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 15. Ewidencja rezerw na przyszłe zobowiązania w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych W budynku stanowiącym siedzibę jednostki wykonano częściowo prace remontowe, objęte zawartą umową. Do czasu sporządzenia sprawozdania finansowego jednostka nie otrzymała od wykonawcy robót faktury za częściowo zrealizowane roboty, gdyż umowa o wykonanie robót przewiduje fakturowanie nie częściej niż raz na kwartał. Jednostka dokonała wyceny wykonanych robót według danych wynikających z harmonogramu rzeczowo-finansowego oraz stwierdzenia stanu zaawansowania robót. Wartość wykonanych robót ustalono na kwotę 50.000 zł. W związku z tym jednostka utworzyła rezerwę na zobowiązania. Prezentację zapisów księgowych przedstawiono w dwóch wariantach: kiedy jednostka dokonuje ewidencji kosztów tylko na kontach zespołu 4 (przypadek 1.) oraz gdy ewidencja ta jest prowadzona jednie na kontach zespołu 5 (przypadek 2.). Przypadek 1. 1) Utworzenie rezerwy na przyszłe zobowiązania z tytułu wykonanych robót budowlanych (księgowanie w końcu danego roku) 50.000 zł Wn 490 Rozliczenie kosztów Ma 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów 2) Faktura za wykonane roboty na kwotę 45.000 zł (w następnym roku obrotowym) Wn 402 Usługi obce (w analityce 427) Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 3) Rozwiązanie rezerwy na przyszłe zobowiązania (księgowanie w następnym roku) 45.000 zł Wn 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów Ma 490 Rozliczenie kosztów 4) Zmniejszenie kosztów z tytułu niewykorzystanej rezerwy 5.000 zł Wn 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów Ma 490 Rozliczenie kosztów Przypadek 2. 1) Utworzenie rezerwy na przyszłe zobowiązania z tytułu wykonanych robót budowlanych (księgowanie w końcu poprzedniego roku) 50.000 zł Wn 500 Koszty działalności podstawowej Ma 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów 2) Rozwiązanie rezerwy na przyszłe zobowiązania (księgowanie w następnym roku), faktura wykonawcy 45.000 zł

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 25 Wn 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów Ma 490 Rozliczenie kosztów 3) Zmniejszenie kosztów z tytułu niewykorzystanej rezerwy 5.000 zł Wn 640 Rozliczenia międzyokresowe kosztów Ma 500 Koszty działalności podstawowej 16. Ewidencja zobowiązań zastępczo uregulowanych przez pracownika jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego Pracownik opłacił z własnych środków fakturę wystawioną na jednostkę za zakup żarówek. Zwrot poniesionych wydatków nastąpi z kasy jednostki. 1) Faktura VAT z tytułu zakupu usług lub towarów Wn 401 Zużycie materiałów i energii (w analityce 421 Zakup materiałów i wyposażenia, kwota netto) Wn 225 Rozrachunki z budżetami (VAT) Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami (kwota brutto) 2) Zwrot na rzecz pracownika środków za fakturę zastępczo zapłaconą przez pracownika KW Wn 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami (kwota brutto) Ma 101 Kasa (w analityce 421 oraz VAT) 3) Przeksięgowanie zapłaty z pracownika na kontrahenta PK Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami (kwota brutto) Ma 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami (kwota brutto) 17. Błędy w ustaleniu odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych Przy naliczaniu odpisu za rok bieżący wykryto błędne naliczenie odpisu na ZFŚS za rok poprzedni kwota została zawyżona. Zawyżenie wynosi 4.700 zł i zostało ono częściowo wydatkowane, co spowodowało, że na rachunku bankowym ZFŚS jest kwota 2.400 zł. Korektę rozliczenia przedstawiono poniżej. I. Księgowania w roku bieżącym 1) Ustalona wysokość odpisu roku bieżącego 50.000 zł Wn 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia (w analityce 444) Ma 851 Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych

26 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 2) Przekazanie środków z rachunku bieżącego na rachunek ZFŚS 50.000 zł Wn 141 Środki pieniężne w drodze Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków, w analityce 444) 3) Wpływ na rachunek bankowy ZFŚS środków zgodnie z ustalonym odpisem 50.000 zł Wn 135 Rachunki środków specjalnego przeznaczenia Ma 141 Środki pieniężne w drodze 4) Przyznane świadczenia pracownikom np. z tytułu wczasów pod gruszą 30.000 zł Wn 851 Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych Ma 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami 5) Przekazanie na rachunek pracowników przyznanych świadczeń (pkt 4) 30.000 zł Wn 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami Ma 135 Rachunki środków specjalnego przeznaczenia 6) Wypłacono z ZFŚS zapomogi Wn 851 Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych Ma 135 Rachunki środków specjalnego przeznaczenia 7) Udzielono pożyczek na remont mieszkania 12.600 zł Wn 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami Ma 135 Rachunki środków specjalnego przeznaczenia 8) Korekta kosztów i odpisu uwzględniająca wykryty błąd (-) 4.700 zł Wn 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia (w analityce 444) kwota ujemna Ma 851 Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (kwota ujemna) II. Księgowania w roku następnym 1) Ustalono wysokość odpisu roku bieżącego w kwocie 50.000 zł Wn 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia (w analityce 444) Ma 851 Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych 2) Przekazanie środków z rachunku bieżącego na rachunek ZFŚS 50.000 zł Wn 141 Środki pieniężne w drodze Ma 130 Rachunek bieżący jednostki (subkonto wydatków, w analityce 444) 3) Wpływ na rachunek bankowy ZFŚS środków zgodnie z ustalonym odpisem 50.000 zł Wn 135 Rachunki środków specjalnego przeznaczenia Ma 141 Środki pieniężne w drodze 4) Przekazanie środków z rachunku ZFŚS pobranych w nadmiernej wysokości w poprzednim roku na rachunek dochodów 4.700 zł

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 27 Wn 141 Środki pieniężne w drodze Ma 135 Rachunki środków specjalnego przeznaczenia 5) Wpływ środków z pkt 4 na rachunek bieżący jednostki 4.700 zł Wn 130 Rachunki bieżące jednostek budżetowych (subkonto dochodów) Ma 141 Środki pieniężne w drodze 18. Darowizna w księgach rachunkowych jednostki budżetowej Jednostka budżetowa otrzymała w formie darowizny drobny sprzęt biurowy (dziurkacze, zszywacze itp.), który przekazała bezpośrednio do użytkowania. Wartość tej darowizny opiewa na kwotę 325 zł. 1) Otrzymanie darowizny 325 zł Wn 310 Materiały Ma 760 Pozostałe przychody operacyjne 2) Przekazanie materiałów do zużycia 325 zł Wn 401 Zużycie materiałów i energii (w analityce 421 z odpowiednią czwartą cyfrą) Ma 310 Materiały 19. Sumy na zlecenia w księgach państwowej jednostki budżetowej Państwowa jednostka budżetowa, w ramach swojej działalności statutowej, wykonuje badania laboratoryjne na zlecenie innych jednostek. W tym celu tworzy rachunek sum na zlecenie, na których inne jednostki dokonują wpłat przeznaczonych na pokrycie kosztów realizowanych badań. Rozliczenie sum na zlecenie ilustrują poniższe zapisy. 1) Otrzymano kwotę 26.300 zł od innej jednostki na realizacje zadań zleconych Wn 139 Rachunek bankowy (sumy na zlecenie) Ma 240 Pozostałe rozrachunki 2) Otrzymano fakturę w kwocie 25.800 zł za zakup materiałów niezbędnych do wykonania zadań zleconych Wn 240 Pozostałe rozrachunki Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami 3) Zapłata faktury z pkt 2 na rachunek bankowy dostawcy materiałów niezbędnych do wykonania zadań zleconych 25.800 zł Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami Ma 139 Rachunek bankowy (sumy na zlecenie)

28 Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 4) Zwrot niewykorzystanych środków 500 zł Wn 240 Pozostałe rozrachunki Ma 139 Rachunek bankowy (sumy na zlecenie) 20. Ewidencja dochodów gromadzonych na wydzielonym rachunku dochodów i wydatków nimi sfinansowanych w samorządowej budżetowej jednostce oświatowej Jednostka oświatowa utworzyła wydzielony rachunek dochodów na podstawie uchwały jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie z uchwałą jednostka gromadzi środki pochodzące z odpłatności za wynajem składników majątkowych, dochodów ze zbiórki surowców wtórnych oraz działalności usługowej (usługi ksero). Uzyskiwane środki mogą być przeznaczone na zakup: materiałów i wyposażenia, pomocy dydaktycznych, energii i usług remontowych i konserwacyjnych oraz na pokrycie kosztów wynagrodzeń bezosobowych wynikających z umów zlecenia lub o dzieło. Jednostka jest podatnikiem VAT. 1) Faktura z tytułu najmu sali gimnastycznej Wn 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych kwota brutto Ma 700 Sprzedaż produktów i koszty ich wytworzenia kwota netto Ma 225 Rozrachunki z budżetami kwota VAT należnego 2) Wpłata należności za fakturę za najem Wn 132 Rachunek dochodów samorządowych jednostek budżetowych Ma 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych 3) Faktura za zakup materiałów biurowych Wn 310 Materiały kwota netto Wn 225 Rozrachunki z budżetami kwota VAT naliczonego Ma 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami kwota brutto 4) Zapłata za fakturę materiały biurowe Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami Ma 132 Rachunek dochodów samorządowych jednostek budżetowych 5) Umowa zlecenia na konserwacje sprzętu komputerowego Wn 404 Wynagrodzenia Ma 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń kwota netto Ma 225 Rozrachunki z budżetami zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych Ma 229 Rozrachunki publicznoprawne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne obciążające zleceniobiorcę 6) Zaksięgowanie składek z tytułu ubezpieczeń społecznych obciążających płatnika

Nowy plan kont dla jednostek sektora finansów publicznych w pytaniach i odpowiedziach 29 Wn 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia Ma 229 Rozrachunki publicznoprawne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne obciążające zleceniodawcę 7) Uregulowanie należności wynikającej z umowy zlecenia po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy oraz składek na ubezpieczenia społeczne Wn 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń Ma 132 Rachunek dochodów samorządowych jednostek budżetowych 8) Zapłata zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych Wn 225 Rozrachunki z budżetami Ma 132 Rachunek dochodów samorządowych jednostek budżetowych 9) Zapłata składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne Wn 229 Rozrachunki publicznoprawne Ma 132 Rachunek dochodów samorządowych jednostek budżetowych 10) Wydanie z magazynu materiałów biurowych Wn 401 Zużycie materiałów i energii Ma 310 Materiały 21. Ewidencja zdarzeń związanych z kradzieżą środka trwałego W jednostce budżetowej został skradziony laptop. Wartość początkowa tego środka trwałego wynosi 4.580 zł, a dotychczasowe jego umorzenie 2.460 zł. Jednostka zgłosiła ten fakt na policję, która po przeprowadzeniu postępowania umorzyła sprawę. Składnik majątku był ubezpieczony, dlatego też jednostka wystąpiła do ubezpieczyciela o odszkodowanie, które otrzymała w kwocie 3.600 zł. 1) Wyksięgowanie składnika majątkowego z ewidencji bilansowej do pozabilansowej Wn 071 Umorzenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych dotychczasowe umorzenia 2.460 zł Wn 800 Fundusz jednostki wartość nieumorzona 2.120 zł Ma 011 Środki trwałe wartość początkowa 4.580 zł Wn 095 Środki trwałe w likwidacji wartość początkowa 4.580 zł 2) W wyniku umorzenia sprawy przez policję jednostka otrzymała od ubezpieczyciela odszkodowanie Wn 130 Rachunek bieżący jednostek budżetowych (analityka 097) Ma 760 Pozostałe przychody operacyjne 3) Wyksięgowanie środka z ewidencji pozabilansowej po umorzeniu sprawy Ma 095 Środki trwałe w likwidacji wartość początkowa 4.580 zł