Oddział Terenowy we Wrocławiu Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy we Wrocławiu 1
Informacje o regionie Województwo dolnośląskie położne jest w południowo- -zachodniej części Polski, gdzie klimat charakteryzuje się krótkimi, łagodnymi zimami i najdłuższym okresem wegetacyjnym w kraju, co w połączniu dobrymi glebami jest korzystne dla produkcji rolnej, zwłaszcza roślinnej. Użytki rolne zajmują powierzchnię 922,9 tys. ha, tj. około 46% obszaru województwa, a lesistość prawie 30%. Znajduje się tu 59,5 tys. gospodarstw rolnych (4,1% gospodarstw w Polsce), a przeciętna powierzchnia ogólna gospodarstwa wynosi 16,4 ha i jest większa niż w kraju (11,5 ha). Powierzchnia zasiewów wynosi 729,7 tys. ha. W porównaniu z pozostał ymi województwami na Dolnym Śląsku uprawia się zdecydowanie najwięcej rzepaku i rzepiku (18,6% zasiewów, przy średniej dla kraju 8,9%) oraz buraków cukrowych (2,4% dla województwa i 1,9% dla kraju), zasiewy zbóż są zbliżone w obu przypadkach 56%, natomiast mniej jest ziemniaków, odpowiednio 2,6% i 3,3% zasiewów. Agencja Rynku Rolnego działa od 25 lat na rzecz utrzymania równowagi podażowo-popytowej artykułów rolnych i spożywczych. W ostatnich latach szczególną rolę odgrywają działania związane z poprawą konkurencyjności krajowych producentów żywności oraz wspieraniem konsumpcji i promocji polskich wyrobów żywnościowych w kraju i zagranicą. W realizacji tych działań aktywnie uczestniczy Oddział Terenowy Agencji Rynku Rolnego we Wrocławiu, jeden z szesnastu oddziałów ARR, który swoim zasięgiem działania obejmuje teren województwa dolnośląskiego.
Oddział Terenowy we Wrocławiu Dopłaty do materiału siewnego Jednym z czynników pozaśrodowiskowych, decydującym o dobrych wynikach produkcji roślinnej na Dolnym Śląsku, jest stosowanie do siewu i sadzenia na skalę większą niż w większości regionów kraju elitarnego bądź kwalifikowanego materiału siewnego i sadzeniaków. Dolnośląscy rolnicy wykazują duże zainteresowanie dop łatami do materiału siewnego, a OT ARR we Wrocławiu od początku wprowadzenia dopłat w 2007 r. znajduje się w krajowej czołówce pod względem wysokości wypłaconych kwot. W 2014 r. do wrocławskiego oddziału złożono 6660 wniosków o dopłatę, a kwota wypłaconego wsparcia osiągnęła sumę około 15,3 mln zł. Materiałem siewnym kategorii elitarny lub kwalifikowany, do którego w 2014 roku udzielono dopłat, obsiano lub obsadzono obszar o powierzchni około 135 tys. ha. Procentowo największy udział w zasiewach miały rośliny zbożowe 95,6% powierzchni. Niezmiennie od kilku lat powiaty wrocławski, świdnicki, strzeliński, ząbkowicki i oleśnicki plasują się w wojewódzkiej czołówce pod względem wielkości przyznanych dopłat na tych pięć powiatów przypada aż 1/3 kwoty dopłaty na Dolnym Śląsku w 2014 roku. Do 3 kwietnia bieżącego roku do OT wpłynęło prawie 2511 wniosków o dopłatę do k walif ikowanego materiału siewnego. Realizacja mechanizmu dopłat do zużytego materiału siewnego kategorii elitarny i kwalifikowany przez OT ARR we Wrocławiu w latach 2007 2014 1
Mleko w szkole Nieprzerwanie od 11 lat dolnośląscy uczniowie uczestniczą w europejskim programie Mleko w szkole. Jest to jeden z mechanizmów administrowanych przez ARR skierowany do dzieci i młodzieży uczęszczających do wszystkich typów placówek oświatowych (z wyłączeniem szkół wyższych), którego celem jest wspieranie konsumpcji mleka i jego przetworów. W ramach programu dzieci w przedszkolach i uczniowie mogą otrzymać każdego dnia nauki szkolnej 0,25 l mleka lub jego przetworów bezpłatnie lub po obniżonych cenach. Dostarczaniem mleka do szkół na terenie województwa dolnośląskiego zajmuje się 7 dostawców, którym OT ARR we Wrocławiu w roku szkolnym 2013/2014 wypłacił około 6 mln zł. Najczęściej spożywane było mleko bezsmakowe (82% wszystkich dostarczonych produktów mlecznych) oraz mleko smakowe (16,5%). W roku szkolnym 2014/2015 do programu Mleko w szkole przystąpiło na Dolnym Śląsku 760 placówek oświatowych, w tym 107 przedszkoli, 515 szkół podstawowych, 17 gimnazjów oraz 121 ponadgimnazjalnych. Wśród uczestników również najwięcej jest uczniów szkół podstawowych ze 162 tys. było ich ponad 122 tys. Procentowy udział uczniów szkół podstawowych w programie Mleko w szkole w roku szkolnym 2014/15 wg powiatów województwa dolnośląskiego 2
Oddział Terenowy we Wrocławiu Owoce i warzywa w szkole Europejski program Owoce i warzywa w szkole realizowany jest od sześciu lat. Ma on za zadanie zmianę nawyków żywieniowych uczniów poprzez spożywanie odpowiedniej ilości (Światowa Organizacja Zdrowia zaleca co najmniej 400 g dziennie) świeżych owoców i warzyw oraz ich niskoprzetworzonych produktów. Ma to z kolei przeciwdziałać coraz częstszemu w polskich szkołach problemowi nadwagi i otyłości wśród uczniów. Od roku szkolnego 2014/2015 oprócz uczniów klas I-III szkół podstawowych z darmowych owoców i warzyw mogą również korzystać dzieci realizujące obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego w oddziałach zorganizowanych w szkołach podstawowych. Rozszerzony został również asortyment udostępnianych owoców i warzyw, dzięki czemu dzieci otrzymują 2 lub 3 razy w tygodniu porcję składającą się z produktu owocowego jabłka, gruszki, truskawki borówki amerykańskiej lub soku owocowego oraz jednego produktu warzywnego marchewki, słodkiej papryki, rzodkiewki, pomidorka, kalarepki lub soku warzywnego. Program Owoce i warzywa w szkole z każdym nowym semestrem cieszy się coraz większym zainteresowaniem dolnośląskich szkół i ich uczniów. W I semestrze roku szkolnego 2014/2015 do programu przystąpiło 649 szkół podstawowych (83,5% wszystkich uprawnionych jednostek oświatowych) i 94 tys. uczniów (czyli ponad 97% uczniów mogących skorzystać z programu). Liczba szkół podstawowych oraz uczniów uczestniczących w programie Owoce i warzywa w szkole na Dolnym Śląsku w latach szkolnych 2009/10 2014/15 3
Pakiet mleczny Producenci mleka od wstąpienia Polski do UE do 31 marca br. byli objęci obowiązkowym limitowaniem produkcji. Decyzją Parlamentu Europejskiego od 1 kwietnia 2015 r. kwoty mleczne zostały zniesione. Aby nie dopuścić do znacznych wahań produkcji mleka i jej opłacalności, Rada Europy ustanowiła reguł y obowiązujące na rynku mleka, popularnie zwane pakietem mlecznym. Będzie on obowiązywał do 30 czerwca 2020 r. Pakiet mleczny zawiera wytyczne dla producentów mleka, którzy chcą założyć organizację lub ich zrzeszenie w celu zwiększenia swojej siły przetargowej w stosunku do zakładów mleczarskich. Mleko z gospodarstw członków organizacji jest wprowadzane do obrotu wyłącznie za jej pośrednictwem. W świetle pakietu uznana przez ARR organizacja lub zrzeszenie otrzymują możliwość, w imieniu należących do nich rolników, zbiorowego negocjowania umów na dostawy mleka. Wniosek o uznanie organizacji producentów albo uznanie zrzeszenia organizacji producentów w sektorze mleka i przetworów mlecznych składa się do Prezesa ARR na specjalnym formularzu dostępnym na stronie internetowej ARR: arr.gov.pl w zakładce Kwotowanie produkcji mleka. Wsparcie rynku produktów pszczelich Mechanizmem WPR mającym wesprzeć sektor pszczelarski jest program Wsparcie rynku produktów pszczelich. Poza aspektem środowiskowym utrzymaniem stabilnej populacji pszczół ważnym zadaniem programu jest poprawa warunków produkcji miodu i produktów pszczelich oraz zapewnienie ich wysokiej jakości. Realizacja tych celów odbywa się m.in. przez dofinansowanie zakupu sprzętu pszczelarskiego, urządzeń laboratoryjnych, leków czy organizację działań doszka-lających i badawczych. Odbiorcami wsparcia udzielanego organizacjom i stowarzyszeniom pszczelarzy są gospodarstwa pasieczne posiadające weterynaryjny numer identyfikacyjny oraz pasieki zarejestrowane w rejestrze prowadzonym przez powiatowego lekarza weterynarii. W roku 2013/2014 dolnośląscy pszczelarze otrz ymali wsparcie w wysokości około 1,5 mln zł na realizację 34 projektów. 4
Oddział Terenowy we Wrocławiu Fundusze promocji produktów rolno-spożywczych Na podstawie ustawy o funduszach promocji (z 2009 r.) Agencja Rynku Rolnego przyjmuje od podmiotów deklaracje i wpłaty na fundusze promocji produktów rolno-spożywczych. Podmioty te naliczają odpowiednie opłaty i wpłacają je na wyodrębnione konta fundusz y. Zgromadzone środki przeznaczane są na promocję produktów branżowych i prowadzenie różnorodnych działań informacyjnych. W okresie 5 lat funkcjonowania fundusz y promocji na Dolnym Śląsku wysokość naliczonych wpłat wynosiła prawie 3,5 mln zł. W 2014 r. suma deklarowanych wpłat przez przedsiębiorców osiągnęła 593 tys. zł. Najwięcej wpłat odnotowano na Fundusz Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych 288 tys. zł, tj. 48,6% zgromadzonych środków. Na drugim miejscu znalazły się Fundusz Promocji Owoców i Warzyw oraz Fundusz Promocji Mięsa Drobiowego z 22% udziałem. Kontrole techniczne W latach 2004 2014 pracownicy Sekcji Kontroli Technicznych OT ARR we Wrocławiu wykonali ponad 11 tys. kontroli (5,5% wszystkich kontroli w Polsce). W 2014 r., w ramach 21 mechanizmów administrowanych przez ARR, odbyło się 552 działań sprawdzających. Ze względu na specyfikę dolnośląskiego rolnictwa, tj. wysoką produkcję zbóż, jedna trzecia wszystkich kontroli dotyczyła mechanizmu dopłat do materiału siewnego. 5
Działania informacyjne, promocyjne i edukacyjne Ważnym z adaniem OT ARR we Wrocławiu jest prowadzenie, na szczeblu lokalnym, działań informacyjnych mających na celu upowszechnianie wśród mieszkańców Dolnego Śląska wiedzy na temat działalności ARR. pomoc w wypełnianiu wniosków w 2014 r. uzyskało 2160 producentów rolnych. W celu dotarcia do jak największej liczby aktualnych i potencjalnych uczestników mechanizmów OT wykorzystuje również środki masowego Foodparade, Czechy, wrzesień 2014 r. Najczęstszą formą tych działań są spotkania bezpośrednie z zainteresowanymi środowiskami, takie jak udział w spotkaniach, szkoleniach, konferencjach oraz organizacja stoisk. Dyrekcja oraz pracownicy uczestniczą w posiedzeniach i zebraniach Rad Powiatowych Dolnośląskiej Izby Rolniczej, Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu, komisjach Starostw Powiatowych i Gminnych oraz innych instytucji i organizacji rolniczych i pozarolniczych. W okresie składania wniosków o dopłaty do materiału siewnego w siedzibie OT uruchomiany został punkt konsultacyjny, dzięki któremu 6 przekazu. Dzięki współpracy z Radiem Wrocław S.A. już po raz czwarty został przygotowany i wyemitowany cykl audycji dotyczący najważniejszych działań realizowanych przez Oddział. W kontaktach z instytucjami rolniczymi, oświatowymi, jednostkami samorządu terytorialnego czy podmiotami gospodarczymi dużą rolę pełniły informacje wysyłane pocztą elektroniczną. Za pośrednictwem tych organizacji wiadomości przekazywane przez ARR były następnie zamieszczane na ich stronach internetowych lub rozpowszechniane wśród zainteresowanych podmiotów.
Oddział Terenowy we Wrocławiu OT ARR we Wrocławiu uczestniczy również w działaniach na rzecz promocji produktów rolno-żywnościowej wysokiej jakości oraz regionalnych i tradycyjnych, organizowanych Warsztaty kulinarne Kuchnia dziecięcych smaków, Wrocław, kwiecień 2014 przez oddział, a także inne podmioty. We współpracy z Instytutem Polskim w Pradze Agencja Rynku Rolnego zorganizowała w 2014 r. pokazy kulinarne wraz z wykładem na temat produktów z D o l n e g o Ś l ą s k a. Odbyły się one podczas czwartej edycji festiwalu kulinarnego Foodparade w Pradze (6 7 wr ześnia) oraz trzeciej edycji Dni Polskiej Kuchni i Kultury w P r a d z e ( 2 6 2 7 września). W ramach prezentacji kucharz przygotował p o t r a w y z p r o d u k t ó w w y s o - kiej jakości ekologicznych i regionalnych, pochodzących z Dolnego Śląska. Wykonane dania oceniali widzowie. W celu promocji dolnośląskiej kuchni wśród młodzież y OT zorgan i z o w a ł 12 w a r- sztatów i pokazów kulinarnych dla uczniów szkó ł rolniczych i gastronomicznych. W nas zej dzia - łalności promocyjnej współpracowaliśmy z licznymi organizacjami i instytucjami, międz y innymi z D olnośląsk im Ośro dk iem Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu, Dolnośląskim Urzędem Marszałkowskim i Urzędem Miasta Wrocławia. Efektem tej współpracy Konferencja poświęcona programowi Owoce i warzywa w szkole, Wrocław, maj 2014 r. 7
Impreza plenerowa Warzywiada, Wrocław, czerwiec 2014 r. był szereg wydarzeń popularyzujących dolnośląskie potrawy i produkty żywnościowe. OT uczestniczył w pracach komisji konkursowych, przekazywał produkty spożywcze lub ufundował nagrody. W 2014 r. były to takie imprez jak: Europa na widelcu, IV Ogólnopolski Festiwal Kulinarny Borów D o lnośląsk ich Ale pasztet, Wrocławskie Dni Promocji Zdrowia, konkurs Mistrz Karpia, Nasze Kulinarne Dziedzictwo Smaki Regionów, Festiwal Sera W 2014 r. OT ARR we W r o c ł a w i u p r z e d - sięwziął szereg działań edukacyjnych dotyczących zasad właś c i w e g o ż y w i e n i a wśród dzieci. Podo - bnie jak w latach pop r z e d n i c h w s p ó ł - organizowaliśmy spotkania z dziećmi i młod z i e ż ą p oświęco n e zdrowemu stylowi życia, propagujące spożycie owoców, warzyw, mleka i jego przetworów oraz kulturę fizyczną i sport. Na IX Warsztaty Integracyjno-Edukacyjne Kuchnia dziecięc ych smaków zakupiliśmy produk t y ekologic zne, z k tór ych dzieci pr z ygotował y zdrowe potraw y. OT sześć raz y w Dziećmorowicach, Owoce i warzywa to witaminki, Marcinkowice, marzec 2014 Festiwal Ps trąga w Hrabstwie Kłodzkim, Tradycje Wielkanocne Ziemi Kłodzkiej, Najlep- Volleymania sok i w y t wor zone przekazał uczestnikom turnieju sze gospodarstwo ekologiczne, z jabłek z Produkcji Integrowanej. Dolnośląski Konkurs Potraw Regionalnych czy Kartoflisko w Gnie- międzyszkolne konkursy: graficzno- Ufundowaliśmy również nagrody na womirowicach. -plastyczny Spiżarnia smaków i Zawsze zdrowi. 8
Oddział Terenowy we Wrocławiu W z ak resie d z iałań komunikacyjnych w ramach programu Owoce i warz y wa w szko - le w maju 2014 r. zorganizowaliśmy konfe - rencję podsumowującą realizację tego programu na Dolnym Śląsku. Do udziału w spotkaniu zaprosiliśmy dyrektorów szkół podstawowych i nauczycieli zajmujących się edukacją zdrowotną, dostawców dostarczających owoce i warzywa w ramach programu oraz przedstawicieli instytucji zajmujących się promocją zdrowia. Z kolei w czerwcu zorganizowaliśmy imprezę plenerową pod tytułem Smacznie, zdrowo, kolorowo warzyw- Konkurs Spiżarnia smaków, Wrocław, kwiecień 2014 r. nie i owocowo. Celem imprezy była promocja zdrowego odżywiania i aktywnego spędzania czasu. Do sportowej rywalizacji OT ARR we Volleymania, Wrocław, luty 2014 r. Wrocławiu zaprosił 250 uczniów klas 0-III ze szkoły nr 9 we Wrocławiu oraz Szkoły Podstawowej nr 73 im. gen. W. Andersa we Wrocławiu. W bieżącym roku OT ARR we Wrocławiu będzie kontynuował promocję lokalnych produktów oraz zdrowego odżywiania i stylu życia, połączoną z działaniami informacyjnymi z wiąz anymi z programami Owoce i warzywa w szkol e o r a z M l e k o w szkole. Należy podkreślić, że na liście produktów tradyc yjnych prowadzonej przez Ministerst wo Rolnic t wa i Roz woju Wsi znajdują się 44 produkty z naszego województwa. Jednemu z nich miodowi wrzosowemu z Borów Dolnośląskich Komisja Europejska nadała Chronione Oznaczenie Geograficzne.
Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy we Wrocławiu e-mail: wroclaw@arr.gov.pl Agencja Rynku Rolnego Centrala ul. Nowy Świat 6/12 00-400 Warszawa ul. Powstanców Śląskich 28/30 53-333 Wrocław Dyrektor Jacek Sołtys tel. 71 335 01 58 Zastępca Dyrektora Krzysztof Iwanków tel. 71 335 01 50 Sekretariat: tel. 71 335 01 51 faks 71 335 01 79 Sekcje: Sekcja Finansowo-Księgowa tel. 71 335 01 80 tel. 71 335 01 54 Sekcja Administracji tel. 71 335 01 85 Stanowisko ds. Teleinformatyki tel. 71 335 01 74 Sekcja Kontroli Technicznych tel. 71 335 01 47 Sekcja Interwencji tel. 71 335 01 59 Sekcja Kwotowania Produkcji Mleka tel. 71 335 01 48 Sekcja Informacji i Promocji tel. 71 335 01 55 tel. 71 335 01 56 Stanowisko ds. Obsługi Prawnej tel. 71 335 01 66 www.arr.gov.pl Telefoniczny Punkt Informacyjny 22 661 72 72 ARR kwiecień 2015 ISBN 978-83-64002-61-8 od lipca 2015 r. zmiana siedziby: ul. Karolkowa 30 01-207 Warszawa Broszura ma charakter wyłącznie informacyjny. ARR zastrzega, że publikacja ta nie stanowi oferty kierowanej 10 do beneficjentów ani nie jest zobowiązaniem ARR do działań mogących wynikać z treści broszury.