Regulamin Pracy w Szkole Podstawowej nr 3 im. Edmunda Wojnowskiego w Wąbrzeźnie Na podstawie art.104, 1, ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks Pracy (Dz. U. nr 24 poz.141 z 1975 r. z późniejszymi zmianami) ustalam : Rozdział I. POSTANOWIENIA WSTĘPNE 1 1. Regulamin ustala organizację i porządek w pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. 2. W zakresie wskazanym w ust.1 Regulamin w szczególności określa: a) obowiązki pracodawcy, b) obowiązki pracowników, c) wymiar, system i rozkład czasu pracy oraz terminy dodatkowych dni wolnych od pracy, d) porę nocną, e) sposób potwierdzenia przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwienia spóźnień i nieobecności w pracy, f) termin, miejsce i czas wypłaty, g) obowiązki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy (bhp) oraz ochrony przeciwpożarowej (ppoż.), h) kary za naruszenie porządku i dyscypliny pracy. 2 1. Regulamin obowiązuje wszystkich pracowników zatrudnionych przez pracodawcę, bez względu na rodzaj zawartej umowy o pracę oraz rodzaj i wymiar czasu pracy. 2. Ilekroć w niniejszym Regulaminie jest mowa o zakładzie pracy, należy rozumieć przez to Szkołę Podstawową nr 3 im. Edmunda Wojnowskiego w Wąbrzeźnie, a przez pracodawcę należy rozumieć dyrektora szkoły. 3 1. Przed dopuszczeniem do pracy każdy pracownik będzie zapoznany z regulaminem. 2. Podpisane oświadczenie o zapoznaniu się z jego treścią zostanie dołączone do akt osobowych. 1
Rozdział II. OBOWIĄZKI PRACODAWCY 1. Pracodawca w procesie pracy zobowiązany jest: a) zapewnić pracownikom przydział pracy zgodnie z treścią zawartych umów o pracę, b) zaznajomić pracowników z zakresem ich uprawnień i obowiązków, sposobem wykonywania pracy na danym stanowisku i zależnością służbową, c) organizować prace w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy oraz osiąganie przez pracowników wysokiej wydajności i należytej jakości pracy, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, d) informować pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną przez nich pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami, e) zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników z zakresu bhp i ppoż., f) organizować wymagane badania lekarskie pracowników, g) dostarczać nieodpłatnie pracownikom przysługujące im środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze i prowadzić działalność socjalną, h) terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenia, i) umożliwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych, j) przeciwdziałać lobbingowi i dyskryminacji w zatrudnieniu, k) wpływać na kształtowanie zasad współżycia społecznego l) równo traktować pracowników w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną. 4 Rozdział III. OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW 1. Pracownicy są zobowiązani do: a) rzetelnego i efektywnego wykonywania pracy, b) przestrzegania Regulaminu Pracy i ustalonego w zakładzie porządku, c) przestrzegania czasu pracy, d) przestrzegania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa pracy, a także przepisów przeciwpożarowych, e) dbania o dobro zakładu i ochronę jego mienia, f) zachowania trzeźwości w pracy i na terenie zakładu, g) przestrzegania tajemnicy informacji, których ujawnienie mogło by narazić zakład na szkodę, h) przestrzegania zasad współżycia społecznego, i) troski o bezpieczeństwo młodzieży j) dbania o czystość i porządek wokół swojego stanowiska pracy k) należytego zabezpieczenia po skończonej pracy, narzędzi, urządzeń i pomieszczeń pracy, l) podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz doskonalenia umiejętności pracy. 2 5
1. Przyjęcie do wiadomości obowiązku przestrzegania tajemnicy określonej w obowiązujących ustawach, pracownicy potwierdzają własnoręcznym podpisem na dokumencie przechowywanym w aktach osobowych. 1. W związku z wygaśnięciem lub rozwiązaniem stosunku pracy pracownicy są zobowiązani: a) zwrócić zakładowi pobrane narzędzia i materiały oraz odzież roboczą i ochronną, b) rozliczyć się z zakładem z pobranych zaliczek i pożyczek, c) załatwić formalności związane z kartą obiegową zwolnienia, d) przedłożyć kartę obiegową w sekretariacie szkoły. 8 1. Zastępca dyrektora zobowiązany jest ponadto do: a) kierowania, koordynowania i kontrolowania pracy podległych im pracowników, b) właściwego organizowania pracy podwładnych, c) sprawowania bezpośredniego nadzoru nad porządkiem i dyscypliną pracy d) nadzorowania przestrzegania obowiązku trzeźwości przez podwładnych, e) dbania o bezpieczeństwo i higieniczny stan pomieszczeń i urządzeń, f) egzekwowania przestrzegania przez podwładnych przepisów i zasad bhp oraz ppoż., g) zapewnienia wykonania zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad podwładnymi, h) zapewnienia równomiernego obciążenia pracą w okresie zastępstw za nieobecnych w pracy podwładnych. 6 7 Rozdział IV CZAS PRACY 1. Czas pracy powinien być w pełni wykorzystany na pracę zawodową. 9 10 1. Ze względu na różnorodność grup zawodowych zatrudnionych przez Pracodawcę wyróżnia się: a) Czas pracy nauczycieli, który reguluje ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. 1997/56/357, 1998/106/668, 1998/162/1118 oraz 2000/12/136 i 2000/19/239 z późniejszymi zmianami) nie więcej niż 40 godzin tygodniowo. b) Czas pracy pracowników administracyjno-obsługowych, który ustala się nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie na 40 godzin w tygodniu w przyjętym miesięcznym okresie rozliczeniowym. c) Czas pracy pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy ustalają indywidualne umowy o pracę. 3
11 1. Praca w niedzielę i święta jest dozwolona przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności w szczególności przy prowadzeniu działalności w zakresie kultury, oświaty, turystyki itd. 2. Pracownikowi wykonującemu prace w niedzielę i święta, przysługuje inny dzień wolny od pracy : a) w zamian za pracę w niedziele w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli, 1. b) w zamian za pracę w święto w ciągu okresu rozliczeniowego. 2. 3. Łączna liczba dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiada co najmniej liczbie niedziel świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy przypadających w tym okresie. 4. Jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie w/w terminie dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w niedzielę, pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego. 5. Pracownik pracujący w niedziele powinien korzystać co najmniej raz na 4 tygodni z niedzieli wolnej od pracy. 6. Czas pracy pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy ustalają indywidualne umowy o pracę. 1. Pracownikom przysługuje wliczana do czasu pracy 15-minutowa przerwa na posiłek. 1. Praca wykonywana w godzinach 22.00-6.00 jest pracą w porze nocnej. 2. Za pracę w niedzielę oraz święto uważa się pracę pomiędzy 6.00 rano w tym dniu a 6.00 następnego dnia. 12 13 Rozdział V. PORZĄDEK I ORGANIZACJA PRACY. 1. Pracownicy obsługi i administracji potwierdzają przybycie do pracy własnoręcznym podpisem na listach obecności przed ustaloną godziną rozpoczęcia pracy. 2. Podpisywanie listy obecności za innych pracowników, jak też fałszowanie listy w inny 14 4
sposób, stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, uzasadniające zastosowanie sankcji, z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika włącznie. 3. Nauczyciele potwierdzają swoją obecność w pracy wpisem w dzienniku zajęć. 1. Pracownicy są zobowiązani stawiać się do pracy w takim czasie, aby w porze rozpoczynania pracy znajdowali się na stanowiskach i gotowości do pracy. 1. Na terenie zakładu pracy poza normalnymi godzinami pracy mogą przebywać: a) dyrektor lub zastępcy dyrektora, b) nauczyciele wykonujący swoje zadania poza zajęciami lekcyjnymi, 1. Przebywanie pracowników na terenie zakładu pracy, poza godzinami pracy, może mieć miejsce tylko w uzasadnionych przypadkach, po uzyskaniu zgody przełożonych. 1. W szkole obowiązuje zasada podporządkowania się pracowników poleceniom wydanym przez bezpośrednich przełożonych zgodnie z zakresem obowiązków. 2. W przypadku wydawania polecenia przez przełożonego wyższego szczebla pracownik, który takie polecenia otrzymał, jest zobowiązany je wykonać po zawiadomieniu swego bezpośredniego przełożonego. 15 16 17 18 Rozdział VI ZWOLNIENIA OD PRACY I URLOPY 1. Pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego zgodnie z zasadami określonymi w dziale VII Kodeksu Pracy (art. 152 173) tzn.: a) 20 dni roboczych, gdy staż pracy wynosi mniej niż 10 lat b) 26 dni roboczych po 10 latach pracy 2. Urlopy wypoczynkowe są udzielane zgodnie z planem urlopów. 3. Zbiorczy projekt planu urlopów przygotowuje sekretarz szkoły. Wnioski związane z planem urlopów powinny być formułowane z uwzględnieniem postulatów pracowniczych i koniecznością zapewnienia normalnego toku pracy. 4. Plan urlopów zatwierdza dyrektor zakładu pracy. 5. Plan urlopów podaje się do wiadomości pracowników w zwyczajowo przyjęty sposób. 6. Pracownik korzysta z urlopu wypoczynkowego na podstawie karty urlopowej wystawionej przez sekretarza szkoły. 19 5
7. Przysługujący urlop pracownik winien wykorzystać w taki sposób, aby jedna część nie była mniejsza niż 14 dni, pozostałą zaś część urlopu pracownik może wykorzystać w sposób dowolny po uzgodnieniu z Pracodawcą najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego. 8. Nauczycielowi przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w okresie ferii zimowych i wakacji. Dyrektor może zatrudnić nauczyciela w tym okresie np. w celu przeprowadzenia egzaminów lub przygotowania nowego roku szkolnego, Czynności te nie mogą jednak łącznie zająć nauczycielowi więcej niż 7 dni. 1. Pracownikowi, na jego pisemny wniosek, w szczególnie uzasadnionych przypadkach może być udzielony urlop bezpłatny. 2. Pracownikowi przysługuje zwolnienie z pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w następujących przypadkach a) ślub pracownika 2 dni b) urodzenie się dziecka pracownika 2 dni c) ślub dziecka pracownika 1 dzień d) zgon i pogrzeb małżonka, dziecka, ojca lub matki, ojczyma lub macochy 2 dni e) zgon i pogrzeb siostry lub brata, teściowej lub teścia, babki, dziadka, osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika 1 dzień 3. Nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze godzin na czas nieokreślony przysługuje urlop na poratowanie zdrowia na okres jednego roku. Łączny czas urlopów dla poratowania zdrowia nie może przekraczać 3 lat w okresie całego zatrudnienia. 20 21 1. Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do lat czternastu przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na dwa dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. 22 1. Pracownik jest zobowiązany usprawiedliwić nieobecność lub spóźnienie. 2. Dowody usprawiedliwiające nieobecność w pracy powinny być dostarczone najpóźniej drugiego dnia po tej nieobecności. 3. Decyzje w sprawie uznania nieobecności w pracy, lub spóźnień do pracy za usprawiedliwione lub nieusprawiedliwione podejmuje dyrektor zakładu pracy. 4. Spóźnienia i nieobecności w pracy podlegają ewidencji prowadzonej przez sekretariat zakładu pracy. 1. Pracownik powinien uprzedzić Pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy. Jeżeli przyczyna jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia pracownik przekazuje odpowiednie informacje do sekretariatu szkoły lub przełożonemu. 2. W razie niestawienia się do pracy z powodów nie dających się przewidzieć, pracownik jest zobowiązany niezwłocznie zawiadomić sekretariat zakładu pracy lub przełożonego o przyczynie swej nieobecności i przewidywanym czasie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności. 23 6
3. Zawiadomienie, o którym mowa w pkt.2 pracownik dokonuje osobiście lub przez inną osobę telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności albo drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego. 4. Niedotrzymanie terminu, o którym mowa w pkt. 2 może być usprawiedliwione jedynie szczególnymi okolicznościami. 1. Załatwianie przez pracowników spraw osobistych, rodzinnych lub społecznych powinno odbywać się w czasie wolnym od pracy. 2. Załatwianie spraw, o których mowa w pkt. 1w czasie godzin pracy jest dopuszczalne wyłącznie w granicach i na zasadach przewidzianych w przepisach prawa pracy. 24 25 2. Czas chwilowego opuszczenia miejsca pracy i czas powrotu pracownika powinny być udokumentowane w zeszycie wyjść. Zgody na chwilowe opuszczenie miejsca pracy udziela dyrektor szkoły lub upoważniona przez niego osoba. 26 1. Kontrolę dyscypliny pracy i kontrolę absencji prowadzi pracodawca. Rozdział VII WYPŁATY I WYNAGRODZENIA 27 1. Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę odpowiednio do wykonanej pracy i kwalifikacji wymaganych przy jej wykonywaniu, a także ilości i jakości świadczonej pracy. 28 1. Wynagrodzenie pracownika za pełny miesięczny wymiar czasu pracy nie może być niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej 29 1. Szczegółowe zasady, przyznawania dodatków i premii określają odrębne regulaminy przyjęte w szkole. 7
30 1.Wynagrodzenie zasadnicze, łącznie z dodatkiem stażowym i funkcyjnym oraz premią motywacyjną i wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe pracowników pedagogicznych płatne jest z góry w dniu 1 każdego miesiąca jeśli pierwszy dzień miesiąca jest ustawowo wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w następnym dniu. 2. Składniki wynagrodzenia, których wysokość może być ustalona jedynie na podstawie już wykonanych prac, wypłaca się miesięcznie lub jednorazowo w jednym z ostatnich pięciu dni miesiąca. 3. Wynagrodzenie zasadnicze łącznie z dodatkiem za wysługę lat pracowników administracji i obsługi płatne jest z dołu w dniu 25 każdego miesiąca ; jeżeli ten dzień jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzednim. 4. Wypłata wynagrodzenia za dni niezdolności do pracy lub zasiłków chorobowych dokonywana jest w terminie: a) dla pracowników pedagogicznych szkoły od dnia 1 następnego miesiąca; b) dla pracowników administracyjno obsługowych w dniu 25 każdego miesiąca. 5. Pracodawca na wniosek pracownika jest zobowiązany do udostępnienia mu dokumentacji płacowej do wglądu oraz przekazania odcinka listy pac zawierającego wszystkie składniki wynagrodzenia. 31 1. Z wynagrodzenia podlegają potrąceniu: a) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi; b) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne.; c) inne należności, na potrącenie których pracownik wyraził zgodę. Rozdział VIII BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENY PRACY ORAZ OCHRONA PRZECIWPOŻAROWEA 1. Pracodawca jest zobowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. 8 32
2. Do obowiązków Pracodawcy należy w szczególności: a) organizowanie pracy w sposób zapewniający bhp, b) zapewnienie należytego stanu budynków, pomieszczeń, terenów i urządzeń z nimi związanych oraz maszyn i innych urządzeń technicznych, c) zapewnienie pracownikom ochrony zdrowia, d) ustalenia okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy oraz stosowanie odpowiednich środków profilaktycznych, e) prowadzenie szkoleń pracowników w zakresie bhp, f) dostarczenie pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży ochronnej. 1. Każdy nowo przyjęty pracownik przechodzi przeszkolenie wstępne, obejmujące instruktaż ogólny, instruktaż stanowiskowy i szkolenie podstawowe oraz przeszkolenie w zakresie ochrony przeciwpożarowej. 2. Odbycie instruktażu ogólnego i stanowiskowego pracownik potwierdza na piśmie. 3. Przystąpienie do pracy bez znajomości przepisów i ogólnych zasad bhp oraz dotyczących zajmowanego stanowiska jest zabronione. 33 34 1. Pracodawca nieodpłatnie dostarcza pracownikowi odzież i obuwie robocze, jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, bądź jest to konieczne ze względu na wymagania techniczne, sanitarne lub bhp. 1. Przestrzeganie przepisów i zasad bhp jest podstawowym obowiązkiem pracownika. 2. Pracownicy są w szczególności zobowiązani: a) poddawać się szkoleniu bhp, b) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bhp, c) poddawać się badaniom i wskazaniom lekarskim, d) zawiadamiać przełożonych o wypadkach i zagrożeniach oraz ostrzegać przed nimi współpracowników, e) współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków bhp. 35 Rozdział IX DYSCYPLINA PRACY. 36 1. W rozumieniu niniejszego Regulaminu naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych jest w szczególności: a) spóźnianie się do pracy lub opuszczanie pracy bez usprawiedliwienia, b) niewykonanie polecenia przełożonego lub wykonywanie w sposób niezgodny z otrzymanymi poleceniami, c) nieprzestrzegania przepisów i zasad bhp oraz przepisów przeciwpożarowych, 9
d) nieprzestrzeganie tajemnicy państwowej i służbowej, e) wykazywanie lekceważącego lub obraźliwego stosunku do przełożonych lub współpracowników f) zakłócanie porządku i spokoju w miejscu pracy, g) naruszenie obowiązku trzeźwości. 2. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonego porządku, Regulaminu pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych Pracodawca może stosować: a) karę upomnienia, b) karę nagany. 3. Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczanie pracy bez usprawiedliwienia, stawiania się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy Pracodawca może również stosować karę pieniężną. 1. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego Kara nie może być zastosowana po upływie miesięcy od naruszenia obowiązku pracowniczego. 2. Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. 3. Jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, bieg trzymiesięcznego terminu przewidzianego w ust.1 nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się pracownika do pracy. 37 38 1. Zastosowanej karze dyrektor zakładu pracy lub w czasie jego nieobecności zastępca dyrektora zawiadamia pracownika na piśmie wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia oraz informuje go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika. 39 1. Przy stosowaniu kar bierze się pod uwagę w szczególności: rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy. 1. Jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje dyrektor Gimnazjum po rozpatrzeniu stanowiska zakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracownika. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu. 2. Pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do Sądu Pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary. 40 10
3. W razie uwzględnienia sprzeciwu wobec zastosowanej kary pieniężnej lub uchylenia tej kary przez Sąd Pracy, Pracodawca jest zobowiązany zwrócić pracownikowi równowartość tej kary. 41 1. Karę można uznać za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Rozdział X NAGRODY I WYRÓŻNIENIA 42 1. Za przejawienie inicjatywy w pracy, uzyskanie szczególnych osiągnięć i efektów mogą być przyznane wyróżnienia w postaci gratyfikacyjnej pieniężnej, zgodnej z regulaminem przyjętym w szkole. 2. Nagrody, wyróżnienia i awanse przyznaje dyrektor szkoły. Rozdział XI POSTANOWIENIA KOŃCOWE. 1. Do dokonywania zmian w treści niniejszego regulaminu upoważniony jest dyrektor zakładu po uzyskaniu akceptacji związków zawodowych 2. Zmiana niniejszego regulaminu nie jest traktowana jako wypowiedzenie warunków pracy i płacy 3. O zmianach w treści regulaminu ogłasza się w sposób przyjęty w szkole. 43 1. W sprawach nieuregulowanych w Regulaminie mają zastosowanie przepisy Kodeksu Pracy i innych aktów prawa pracy. 1. Regulamin został uzgodniony z zakładowymi organizacjami związkowymi. 44 45 11
46 1. Regulamin nabiera mocy obowiązującej w terminie 14 dni od daty podania ich do wiadomości w sposób przyjęty w zakładzie pracy. Uzgodnienia:... Związek Nauczycielstwa Polskiego... Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność Zatwierdzenie:... 12