Model dojrzałoci CMMI Witam na trzecim wykładzie dotyczcym zaawansowanej inynierii oprogramowania. Dzisiaj bdzie mowa o modelu dojrzałoci CMMI. 1
Plan wykładów! " # $ % & ' ( )! " # $ % & ' ( ) " * + " ( ) " * + " ( ),! - " #. " "!!,/ 0& & & 1 2 3 4!, + 5 ' 6!! 7 8 "!,! 9 : Model dojrzałoci CMMI (2) Na poprzednim wykładzie mówilimy o standardach serii ISO 9000. Standardy te proponuj szereg dobrych praktyk dotyczcych budowy systemu zarzdzania jakoci. Maj one bardzo ogólny charakter, dziki czemu mog by stosowane w bardzo rónych organizacjach, w tym take w organizacjach zajmujcych si wytwarzaniem oprogramowania. W trakcie dzisiejszego wykładu opowiem o modelu CMMI, który te zawiera szereg dobrych praktyk dotyczcych zarzdzania, ale jest zorientowany bardzo mocno na firmy informatyczne. 2
5. Optymalizujcy 4. Zarzdzany ilociowo 3. Zdefiniowany 2. Zarzdzany (powtarzalny) 1. Pocztkowy CMM: Capability Maturity Model Organizacje programistyczne SEI, Pittsburg, USA 1989-1993 Model dojrzałoci CMMI (3) Omawiajc korzenie standardu ISO wskazałem na rol admirała Hymena Rickovera. Model CMMI ma jeszcze silniejsze zwizki z armi amerykask. W latach siedemdziesitych i osiemdziesitych XX wieku Departament Obrony (DoD) USA wydał wiele pienidzy na nieudane przedsiwzicia informatyczne. Analizujc t sytuacj, urzdnicy doszli do wniosku, e wiele przedsiwzi trafiało do organizacji, które nie były merytorycznie przygotowane do ich realizacji. Aby temu zaradzi powołano pod koniec lat 80-tych na Carnegie-Mellon University w Pittsburgu Instytut Inynierii oprogramowania Software Engineering Institute (w skrócie SEI). Pod koniec 1993 roku SEI opracował model dojrzałoci znany jako CMM (od Capability Maturity Model). W 2000 roku SEI wprowadził zmodyfikowany model dojrzałoci zwany CMMI (od CMM Integration). Mona powiedzie, e w omawianym na poprzednim wykładzie standardzie ISO 9001:2000 mamy dwa poziomy: nie spełniajcy wymaga ISO 9001:2000 i spełniajcy te wymagania. W modelu CMMI tych poziomów jest pi. Pierwszy poziom to poziom pocztkowy. Na tym poziomie s wszystkie firmy, które nie spełniaj wymaga zwizanych z wyszymi poziomami. A zatem znalezienie si na pierwszym poziomie CMMI jest bardzo łatwe. Drugi poziom CMMI jest zwany Zarzdzanym (w starym modelu CMM nazywał si Powtarzalny). Na tym poziomie znajduj si najwaniejsze praktyki dotyczce zarzdzania przedsiwziciem informatycznym. Trzeci poziom, Zdefiniowany, dotyczy całej organizacji i prezentuje bardziej zaawansowane praktyki. Poziom czwarty, Zarzdzany ilociowo, zawiera zaawansowane praktyki analizy danych dotyczcych efektywnoci procesów wytwarzania oprogramowania bazujce na statystycznej kontroli procesów (Statistical Process Control, w skrócie SPC). Najwyszy, pity, poziom nazywa si Optymalizujcy organizacje znajdujce si na tym poziomie potrafi w systematyczny sposób przygotowa si do zmian (np. zmian zwizanych z rozwojem technologii wytwarzania oprogramowania). 3
CMMI Modele CMM/CMMI (dyscypliny): Inynieria systemów (SE) Inynieria oprogramowania (SW) Zintegrowany rozwój produktu i procesu (IPPD) Zlecenia i dostawcy (SS = Supplier Sourcing) Model dojrzałoci CMMI (4) Do tej pory powstało wiele modeli CMM i CMMI dotyczcych takich dyscyplin, jak inynieria systemów informatycznych (obejmuje sprzt i oprogramowanie), inynieria oprogramowania, zintegrowany rozwój produktu informatycznego i procesu jego wytwarzania, czy dotyczcy zlece i współpracy z dostawcami. 4
Popularno dyscyplin SE/SW SW SE SE/SW/SS SE/SW/ IPPD/SS SE/SW /IPPD Model dojrzałoci CMMI (5) W 2002 roku 223 organizacje informatyczne na całym wiecie poddały si audytom CMMI. Jak wynika z wykresu przedstawionego na slajdzie, zdecydowanie najwiksz popularnoci cieszyły audyty obejmujce inynieri systemów (SE) zintegrowan z inynieri oprogramowania (SW) oraz audyty dotyczce samej inynierii oprogramowania. W dalszej czci wykładu skupi si na wymaganiach zwizanych z SE/SW, czyli dotyczcych inynierii systemów zintegrowanej z inynieri oprogramowania. 5
Składniki modelu CMMI ; 5 ; ' ; + " ' $,# * "% # "% ) "% # &' $ (! " #$ Model dojrzałoci CMMI (6) Chciałbym teraz przedstawi budow modelu CMMI (nas interesuje głównie SE/SW CMMI). Jak ju powiedziałem, wszystkie modele CMMI, niezalenie od dyscypliny, składaj si z piciu poziomów. Z kolei kady poziom (od drugiego w gór) składa si z obszarów procesu. Liczba obszarów na jednym poziomie moe by wiksza, na innym mniejsza. 6
Składniki modelu CMMI ; 5 ; ' ; + " ' $,# * "% # "% ) "% # &' $ (! " #$ Zarzdzanie wymaganiami Planowanie przedsiwzicia Monitorowanie i kontrola przedsiw. Zarzdzanie podzleceniami Pomiary i analiza Zapewnienie jakoci proc. i prod. Zarzdzanie konfiguracj Model dojrzałoci CMMI (7) Na przykład na drugim poziomie CMMI mamy siedem obszarów: Zarzdzanie wymaganiami, Planowanie przedsiwzicia, Monitorowanie i kontrola przedsiwzicia, Zarzdzanie podzleceniami, Pomiary i analiza, Zapewnianie jakoci procesu i produktu, Zarzdzanie konfiguracj. 7
Składniki modelu CMMI ; 5 ; ' ; ' ) 4 <* 9 % - # %. / ' $# 0 ) ' $ " + ", Model dojrzałoci CMMI (8) W kadym obszarze s wymienione cele specyficzne i cele generyczne, które organizacja powinna osiga. Dla kadego celu specyficznego podano praktyki specyficzne, których stosowanie pomaga osign dany cel. Podobnie celom generycznym przypisano praktyki generyczne, które pomagaj osign te cele, przy czym podzielono je na cztery grupy. Grupy te dotycz: zobowizania do działania, zdolnoci do działania, kierowania implementacj oraz weryfikacji implementacji. 8
Składniki wymagane i oczekiwane - ', ' ) 0 " + ", Model dojrzałoci CMMI (9) Z punktu widzenia audytu i certyfikatu najwaniejsze jest osiganie celów wyspecyfikowanych dla kadego obszaru i pod tym ktem jest oceniana kada certyfikowana organizacja. Praktyki maj charakter pomocniczy (w starych modelach CMM praktyki miały centralne znaczenie, czyli wane było JAK organizacja wytwarza oprogramowanie; teraz w centrum uwagi jest zdolno osigania wyspecyfikowanych celów, czyli najwaniejsze jest CZY organizacja potrafi skutecznie działa). 9
CMMI: Obszary procesu na poziomie 2 ' "1! + $ ' "1+ + ' ) $ ' ) =!,! 05 >? 3 = " * 02 > 5 @ 3 + " ' $,# = * ) 0' > 5 3 * "% # = *! 0' > A 3 "% ) = "! * 0' > 1 3 "% # &' $ = ( : ) ) 0' > @ 3! " #$ = +, 02 > A 3 Model dojrzałoci CMMI (10) Na drugim poziomie CMMI mamy razem, we wszystkich siedmiu obszarach, 15 celów specyficznych, dla których podano łcznie 55 praktyk wspomagajcych osiganie tych celów. Na przykład z zarzdzaniem wymaganiami zwizany jest jeden cel specyficzny i pi praktyk specyficznych. W obszarze planowania przedsiwzi s trzy cele specyficzne i 14 praktyk specyficznych. I tak dalej. 10
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 Model dojrzałoci CMMI (11) Plan dalszej czci wykładu jest nastpujcy. Do szczegółowo omówi dwa obszary zwizane z drugim poziomem CMMI: zarzdzanie wymaganiami i planowanie przedsiwzicia. 11
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ Model dojrzałoci CMMI (12) Potem krótko przedstawi pozostałe obszary zwizane z drugim poziomem SE/SW CMMI oraz praktyki generyczne. 12
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) 3 3 4 3 3 Model dojrzałoci CMMI (13) Na koniec przedstawi informacje o charakterze statystycznym dotyczce audytów CMMI przeprowadzonych w roku 2002. 13
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) 3 3 4 3 3 Model dojrzałoci CMMI (14) Zacznijmy zatem od przedstawienia celów i praktyk specyficznych dotyczcych obszaru zarzdzania wymaganiami. 14
Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " Model dojrzałoci CMMI (15) Jak ju wspomniałem, w tym obszarze jest tylko jeden cel specyficzny: w organizacji znajdujcej si na przynajmniej drugim poziomie CMMI wymagania s zarzdzane i wykrywa si niespójnoci midzy nimi a planami i produktami. Co to w praktyce oznacza? Odpowied znajdziemy czytajc praktyki specyficzne dotyczce zarzdzania wymaganiami. 15
Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )5 B C *,!!,/ 9 9 <9 C< ) 0 5 $. ' $ $),8$ " C:\app kasa 12 2 340 _ Model dojrzałoci CMMI (16) Po pierwsze naley doprowadzi do jednolitego rozumienia wymaga pochodzcych z rónych ródeł. Na przykład jedno z wymaga moe by sformułowane w nastpujcy sposób: System ma mie prosty interfejs uytkownika. Oczywicie, głównym problemem jest znaczenie słowa prosty. Dla klienta moe to oznacza prosty w obsłudze, czyli np. oparty na przegldarce internetowej. Programista przez prosty interfejs moe rozumie interfejs o charakterze tekstowym oparty na koncepcji linii polece. Dlatego potrzebna jest efektywna komunikacja midzy klientem i uytkownikami kocowymi a informatykami. 16
Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )5 B C *,!!,/ 9 9 <9 C< ) Zaawansowana inynieria oprogramowania 7 Realizacja wyrobu : $ ; 9 "! -, 9 " # $ Normy serii ISO 9000 (139) Model dojrzałoci CMMI (17) Praktyka ta bardzo przypomina zalecenia ISO 9001:2000 zawarte w rozdz. 7.2 dotyczcym procesów zwizanych z klientem. Mówiłem wtedy, e procesy zwizane z klientem obejmuj m.in. przegld wymaga. W trakcie przegldu mona m.in. poprosi uczestników o wskazanie niejednoznacznoci w wymaganiach. 17
Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )5 B C *,!!,/ 9 9 <9 C< ) 0 5 $. ' $ $),8$ " C:\app kasa 12 2 340 _ Model dojrzałoci CMMI (18) Inn metod, która moe tu by pomocna, jest sformułowanie ju na etapie zbierania wymaga testów akceptacyjnych (lub bardziej ogólnie kryteriów akceptacji). To równie moe wspomóc jednolite rozumienie wymaga przez wszystkie osoby zaangaowane w przedsiwzicie. 18
Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )'.!,/ 9 < ) 0 5 $, 8. ' 8 #8 ' $ $" / " / " Model dojrzałoci CMMI (19) Po drugie naley uzyska akceptacj wymaga ze strony wszystkich uczestników przedsiwzicia. Mona np. poprosi, by wszyscy uczestnicy przedsiwzicia podpisali si pod aktualn wersj wymaga. 19
Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )2!!!,/! * ) 0 5 $, 8. ' 8 #8 ' $ $" < $ #8; = Model dojrzałoci CMMI (20) Po trzecie, naley zarzdza zmianami wymaga pojawiajcymi si w trakcie realizacji przedsiwzicia. Zmiany s (generalnie) nieuniknione, ale jeli nie ma nad nimi kontroli, to pojawia si chaos. 20
Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )@.!! *:D :* *:!!,! *!! ) 0 $" 7 0 " $" ' 2$, 0 " $" #8$" 0 " $" > < ' ' $ $ Model dojrzałoci CMMI (21) Po czwarte, zaleca si utrzymywanie 2-kierunkowej moliwoci ledzenia zalenoci midzy wymaganiami a planami i produktami. Dziki temu łatwiej jest oceni wpływ zmiany dotyczcej wymaga na plany i produkty. Poniewa zaleno jest 2-kierunkowa, to jeli nastpi jaka zmiana w produkcie (np. zostanie wykryty błd) łatwiej jest oceni wpływ tej zmiany na funkcjonowanie całego systemu. Niestety, stworzenie i utrzymywanie aktualnych zalenoci midzy poszczególnymi wymaganiami a planami i produktami jest do pracochłonne. 21
Zarzdzanie wymaganiami 5 6! "0 # # 2 ' 7 2 ' ',$ " " 5 )? 4 <:!!,! *!! ) 0 : $ ' $ Model dojrzałoci CMMI (22) Po pite, naley wykrywa niespójnoci midzy wymaganiami a planami i produktami. Tutaj te mog pomóc inspekcje i przegldy. Ale, niestety, wymaga to czasu i kosztuje. Poza tym wielu informatyków nie lubi tego typu pracy, gdy ma ona charakter pomocniczy (nie powoduje przyrostu funkcjonalnoci systemu) i destruktywny (sukces jest wtedy, gdy zostanie wykryta niespójno przypomina to testowanie). 22
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) 3 3 4 3 3 Model dojrzałoci CMMI (23) Przejdmy teraz do kolejnego obszaru, jakim jest planowanie przedsiwzicia. 23
Planowanie przedsiwzicia E 5! < * E ' " * *! E 2 ; * * ) Model dojrzałoci CMMI (24) W tym obszarze mamy trzy cele specyficzne: Oszacowania parametrów przedsiwzicia musz by opracowane i aktualizowane. Plan przedsiwzicia musi by opracowany i aktualizowany, gdy jest to podstawa zarzdzania przedsiwziciem. Zobowizania do planu przedsiwzicia musz by ustanowione i aktualizowane. 24
Planowanie przedsiwzicia 5 6! ' $7 ' 2 2 # ' $, " 5 )5. *!! ; 9 9 < ), 4!, " * 8! Model dojrzałoci CMMI (25) Przyjrzyjmy si praktykom specyficznym zwizanym z pierwszym celem, czyli szacowaniem parametrów przedsiwzicia. Po pierwsze, naley ustali na wysokim poziomie abstrakcji struktur hierarchiczn produktów stanowic oszacowanie zakresu przedsiwzicia. Na przykład, jeli mamy zbudowa elektroniczn ksigarni internetow, to hierarchiczna struktura produktów moe mie dwa poziomy i na drugim poziomie moemy wyliczy, jakiego typu artefakty maj by rezultatem przedsiwzicia (np. specyfikacja wymaga, plan przedsiwzicia, kod systemu i automatyczne przypadki testowe). 25
Planowanie przedsiwzicia 5 6! ' $7 ' 2 2 # ' $, " 5 )'. * *, ; < < /) Zaawansowana inynieria oprogramowania Metoda punktów funkcyjnych 67," FP = UT * CM FP Punkty funkcyjne (Function points) UT Wstpne oszacowanie (Unadjusted total) CM Mnonik złoonoci (Complexity multiplier): 0.65.. 1.35 CM = 0.65 + 0.01 * Σ Współczynniki_wpływu (Influence_factors) 14 współczynników wpływu, 0-5 punktów kady Szacowanie rozmiaru oprogramowania (15) Model dojrzałoci CMMI (26) Po drugie naley ustali i pielgnowa oszacowania atrybutów produktów i zada. Na przykład atrybutem kodu moe by jego rozmiar liczony w punktach funkcyjnych lub w liniach kodu (bdzie na ten temat osobny wykład). Atrybutem specyfikacji wymaga moe by liczba przypadków uycia albo liczba stron. 26
Planowanie przedsiwzicia 5 6! ' $7 ' 2 2 # ' $, " 5 )2 + + * ) 0 $ / : $ Model dojrzałoci CMMI (27) Po trzecie, naley zdefiniowa fazy cyklu ycia przedsiwzicia. Mona np. przyj, e najpierw bdzie zbieranie wymaga, potem projektowanie oprogramowania, nastpnie jego kodowanie i na kocu testowanie. 27
Planowanie przedsiwzicia 5 6! ' $7 ' 2 2 # ' $, " 5 )@ 9 :D ) Zaawansowana inynieria oprogramowania COCOMO II model post-architektoniczny PM adjusted = PM nominal 16 i=1 EM i PM adjusted = A (Size) E i=1 16 EM i E czynnik skali (E = B + 0,01 i=15 SF i ) Wartoci A, B skalibrowane na podstawie 161 projektów: A = 2,94 B = 0,91 Suma czynników skali 0 i=15 SF i 31,6 0,91 E 1,226 Mnonik Pracochłonnoci (Effort Multiplier) Szacowanie pracochłonnoci (31) Model dojrzałoci CMMI (28) Znajc produkty i zwizane z nimi atrybuty mona oszacowa pracochłonno. Jedn z bardzo znanych metod szacowania pracochłonnoci jest COCOMO II. Bdzie osobny wykład powicony szacowaniu pracochłonnoci. Znajc pracochłonno mona oszacowa koszt przedsiwzicia. 28
Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 Model dojrzałoci CMMI (29) Zgodnie z drugim celem specyficznym zwizanym z planowaniem przedsiwzicia, w kadej organizacji znajdujcej si na drugim poziomie CMMI plan przedsiwzicia jest opracowany i aktualizowany jako podstawa zarzdzania przedsiwziciem. 29
Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )5. * *, ; 9!,! Wymagania Projekt Kodowanie Testowanie Wdroenie 1.II 8.II 15.II 22.II 1.III 8.III 15.III 22.III Model dojrzałoci CMMI (30) W tym zakresie naley przede wszystkim ustali i pielgnowa budet oraz harmonogram przedsiwzicia. Harmonogram przedsiwzicia jest czsto prezentowany za pomoc wykresu Gantta. S takie narzdzia, jak MS Project, które wspomagaj tworzenie harmonogramów przedsiwzi. 30
Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )' + * Czynnik ryzyka Prawd. Wpływ Niedopracowany projekt (czas) 2 3 Kłopoty z wdroeniem (brak ludzi) 4 4 5 1 F!!! @ F!!! Model dojrzałoci CMMI (31) Z kadym przedsiwziciem jest zwizany szereg rónego typu czynników ryzyka. Naley te czynniki ryzyka identyfikowa i analizowa. Problem polega na tym, e potencjalnych czynników ryzyka moe by ponad 100. Trudno je wszystkie analizowa i nimi zarzdza. Rozsdnym rozwizaniem jest skupienie uwagi na najwaniejszych czynnikach ryzyka. Aby je wyłoni mona dla kadego czynnika ryzyka oszacowa prawdopodobiestwo jego wystpienia i wpływ na przedsiwzicie. Mona t ocen przeprowadzi np. w skali od 0 do 4 (0 zdarzenie skrajnie mało prawdopodobne lub - w odniesieniu do wpływu - o skrajnie małym negatywnym wpływie na przedsiwzicie; 4 zdarzenie bardzo prawdopodobne lub jeli chodzi o wpływ o katastrofalnym wpływie na przedsiwzicie). Niech waga czynnika ryzyka oznacza iloczyn prawdopodobiestwa i wpływu. Mona posortowa czynniki ryzyka wg ich wagi i przyj, e np. bd analizowane i ledzone tylko te czynniki ryzyka, których waga wynosi 12 lub wicej. 31
Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )2 *! = G ; DH = < 9! +D *H = E 9 DH = % 9 9 9 H = ; *H Model dojrzałoci CMMI (32) Zgodnie z kolejn praktyk specyficzn naley zaplanowa zarzdzanie danymi przedsiwzicia. Naley odpowiedzie na nastpujce pytania: Jakie dane zbiera? Mog to by dane dotyczce pracochłonnoci (bardzo przydadz si przy korekcie planu przedsiwzicia), wyniki testowania, nastroje w zespole realizujcym przedsiwzicie itp. Które z nich maj trafi do klienta? Gdzie dane bd przechowywane? Jaki poziom ochrony jest potrzebny? Kto ma by odpowiedzialny za dane? 32
Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )@ * ; ; * ; I Model dojrzałoci CMMI (33) Naley take zaplanowa zasoby potrzebne do realizacji przedsiwzicia. Mog to by komputery, narzdzia programistyczne, specjalny sprzt do uruchamiania budowanego oprogramowania lub jego testowania itp. 33
Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )? /! : ; * Model dojrzałoci CMMI (34) Naley take oceni wiedz i umiejtnoci potrzebne do realizacji przedsiwzicia. Jeli okae si, e potrzebne s kompetencje, których w firmie nikt nie ma, to mona wysła ludzi na szkolenia, zaprosi ekspertówkonsultantów, by pełnili rol mentorów, zleci wykonanie pewnych zada firmie, która ma brakujce nam kompetencje lub poszuka jeszcze innego rozwizania. Im szybciej taka ocena wiedzy i umiejtnoci zostanie przeprowadzona, tym wiksze jest pole manewru. 34
Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )A. < *, :D, * " * % * 9 7!,! ;!! " ; ;! :. Model dojrzałoci CMMI (35) Zgodnie z ostatni praktyk w zakresie opracowywania i aktualizowania planu przedsiwzicia naley ustanowi i pielgnowa zawarto całego planu przedsiwzicia. Plan przedsiwzicia powinien m.in. Zawiera nastpujce elementy: Cykl ycia przedsiwzicia (np. cykl kaskadowy przedstawiony na slajdzie dotyczcym praktyki specyficznej SP 1.3). Zadania techniczne (zwizane z wytwarzaniem oprogramowania i jego testowaniem) i zarzdcze (np. szacowanie pracochłonnoci, analiza ryzyka, planowanie itp.). Harmonogram i budet przedsiwzicia. Zarzdzanie danymi przedsiwzicia (patrz slajd dotyczcy praktyki specyficznej SP 2.3). Zarzdzanie ryzykiem (patrz slajd dotyczcy praktyki SP 2.2). Potrzebne zasoby i umiejtnoci (patrz slajd zwizany z praktyk SP 2.5). Udziałowcy przedsiwzicia (dobrze mie jasno kto jak rol pełni, zwłaszcza jeli chodzi o przedstawicieli klienta; warto te zadba o wszelkiego rodzaju dane kontaktowe mog si bardzo przyda). 35
Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, Model dojrzałoci CMMI (36) Trzeci cel specyficzny zwizany z planowaniem przedsiwzicia dotyczy zobowiza: zobowizania wzgldem planu przedsiwzicia maj by ustanowione i aktualizowane. Z celem tym zwizane s trzy praktyki specyficzne. 36
Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, " 2 )5 B,* 9 *<( <! * / 7 5 ' 2$ / #8$" > < -, 7 -, ' 2$, -, #8$" -, > < Model dojrzałoci CMMI (37) Zgodnie z pierwsz z nich naley dokona przegldu wszystkich planów, które maj wpływ na realizacj przedsiwzicia. Na przykład przedsiwzicie zwizane z opracowaniem nowego typu telefonu komórkowego moe obejmowa trzy elementy: sprzt, ksik telefoniczn i asystenta osobistego (PDA od ang. Personal Digital Assistant). Z kadym z tych elementów moe by zwizany osobne pod-przedsiwzicie z własnym planem. Kto musi panowa nad całoci, w tym m.in. musi dokona wszystkich planów składowych (albo zorganizowa zespołowy przegld tych planów) tak, aby mie pewno, e s one spójne. 37
Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, " 2 )' B C <,!!! ;! $- Model dojrzałoci CMMI (38) Naley te doprowadzi do równowagi midzy oszacowanymi a dostpnymi zasobami. Te zasoby mog dotyczy liczby dostpnych specjalistów, pienidzy, czy te iloci potrzebnego czasu. Jeli okae si, e dostpne zasoby s mniejsze ni wynikajce z oszacowania, to naley zastanowi si nad ewentualnym dostosowaniem zakresu przedsiwzicia do posiadanych zasobów. Liczenie, e jako to bdzie moe doprowadzi do sporych kłopotów. 38
Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, " 2 )2. <,9, * 2 ' $2= 8 * ) )))))))))))))))))))))))) 0 3 Model dojrzałoci CMMI (39) Naley take uzyska akceptacj udziałowców przedsiwzicia zaangaowanych w jego realizacj. Dotyczy to osób zarówno po stronie wykonawcy, jak i po stronie klienta. Bardzo dobr praktyk jest proba o pisemn akceptacj planu przedsiwzicia. 39
Planowanie przedsiwzicia 5 6 % - # ',' 2 2 #, $ $, " 2 )2. <,9, * Zaawansowana inynieria oprogramowania Zasady zarzdzania jakoci "% "% 8, / " = = < ' $ ' Normy serii ISO 9000 (86) Model dojrzałoci CMMI (40) Wida tu zwizek z trzeci zasad zarzdzania jakoci dotyczc zaangaowania ludzi, zgodnie z któr odpowiedzialno powinna by zaakceptowana przez osoby ni obarczone. 40
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) 3 3 4 3 3 Model dojrzałoci CMMI (41) Do szczegółowo przedstawiłem obszary zwizane z zarzdzaniem wymaganiami i planowaniem przedsiwzicia. Teraz chciałbym pobienie omówi pozostałe obszary wchodzce w skład drugiego poziomu CMMI. 41
Pozostałe obszary $ $' 2 2 ' 7? I E 5 ) * E ' )!,! 9 / Model dojrzałoci CMMI (42) Plan przedsiwzicia po to si opracowuje, aby móc sprawnie kontrolowa jego realizacj. W obszarze monitorowania i kontroli przedsiwzicia s dwa cele specyficzne, zgodnie z którymi naley: Monitorowa przedsiwzicie w oparciu o jego plan. Zarzdza działaniami korygujcymi a do ich zakoczenia (nie wystarczy wyda polecenie trzeba kontrolowa realizacj działania korygujcego do samego koca). 42
Pozostałe obszary E 5 ) B :! ; +! 9 E ' ) B! < Model dojrzałoci CMMI (43) W obszarze Pomiary i analiza autorzy CMMI umiecili dwa cele: Czynnoci pomiarowe maj by dostosowane do potrzeb informacyjnych (czyli najpierw naley zidentyfikowa potrzeby informacyjne i w oparciu o nie zaplanowa działania zwizane z pomiarami). Wyniki pomiarów maj by sprawnie (czyli moliwie szybko) dostarczone do osób, które ich potrzebuj. 43
Pozostałe obszary % ' ',',$7 E 5 ) ;, :D * 9 < 9 < 9! E ' ) " ; *!, : (! Model dojrzałoci CMMI (44) Kolejny obszar w obrbie drugiego poziomu CMMI dotyczy zapewniania jakoci procesu i produktów. Z obszarem tym zwizane s dwa cele: Naley obiektywnie ocenia zgodno realizowanych procesów i ich produktów z ich opisami. Na przykład jeli w opisie procesu wytwarzania oprogramowania przyjto, e wszystkie testy bd wykonywane automatycznie, to naley sprawdzi, czy rzeczywisto odpowiada deklaracjom. Podobnie jest z produktem: naley na bieco ocenia zgodno powstajcego produktu z jego specyfikacj. Jeli pojawi si problemy zwizane z niezgodnoci procesu lub produktu z jego opisem, to powinny one by odnotowane, zakomunikowane odpowiednim osobom i rozwizane. 44
Pozostałe obszary % # ),# E 5 ). * ; < E ' )! 9 :* * E 2 ) G! <:D! *! ;! < ; (!, ; I Model dojrzałoci CMMI (45) Ostatni obszar drugiego poziomu CMMI dotyczy zarzdzania konfiguracj. W obszarze tym s trzy cele specyficzne: Naley ustanawia linie bazowe produktów. Linia bazowa produktu to taka jego wersja, która została sprawdzona pod wzgldem jakoci, zatwierdzona i zamroona (zamroenie oznacza, e autor produktu nie moe ju swobodnie wprowadza do niego zmian). Zmiany w produktach sledzone i znajduj si pod kontrol. Jeli zmiany wymkn si spod kontroli, to najczciej prowadzi to do chaosu. Systemy informatyczne bardzo czsto składaj si z wielu powizanych ze sob modułów i wpływ proponowanej zmiany na pozostałe elementy systemu czsto nie jest wcale oczywisty. Powinna by utrzymywana spójno midzy liniami bazowymi. Na przykład linia bazowa kodu powinna by spójna z lini bazow specyfikacji wymaga i z lini bazow podrcznika uytkownika. 45
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) 3 3 4 3 3 Model dojrzałoci CMMI (46) Chciałbym teraz przej do przedstawienia praktyk generycznych. 46
Składniki wymagane i oczekiwane - ', ' ) 0 " + ", Model dojrzałoci CMMI (47) Jak ju wczeniej powiedziałem, cele i praktyki dziel si na specyficzne i generyczne. O celach i praktykach specyficznych zwizanych z drugim poziomem CMMI ju mówiłem. Teraz chciałbym omówi praktyki generyczne dotyczce drugiego poziomu CMMI. 47
Praktyki generyczne 66! " $$, # ', Model dojrzałoci CMMI (48) Na drugim poziomie CMMI cel generyczny jest jeden: instytucjonalizacja zarzdzanego procesu. Powstaje pytanie: co to jest ta instytucjonalizacja procesu? Jest to pewnego rodzaju system zarzdzania jakoci (o systemach zarzdzania jakoci była mowa na poprzednim wykładzie). Mam nadziej, e wszystko stanie si jasne (a przynajmniej janiejsze) po przedstawieniu praktyk generycznych. 48
Praktyki generyczne Zaawansowana inynieria oprogramowania 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2 5 Odpowiedzialno kierownictwa + "! % 8 $ + " $ $ + " $ Cel $! *! ; < 9!, 9 *<) $!! ( *,! ) 4, * J ; * 9 *!! (! <( *! + : ( J! +! <( 9 < : + ( J, <! ;,! +! ( J, * : +: * 9 *<( J ;! * 9 *<) 9 KK))! )*K L ' )9! Metody Normy serii ISO 9000 (127) Model dojrzałoci CMMI (49) Pierwsza praktyka dotyczy ustanowienia polityki organizacji. Na poprzednim wykładzie była mowa o polityce jakoci. 49
Praktyki generyczne 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2 % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# Model dojrzałoci CMMI (50) Tutaj chodzi o polityk organizacji rozumian jako oczekiwania wzgldem kadego z obszarów znajdujcych si na drugim poziomie CMMI. Poniewa cel, jak i praktyki odnosz si do wszystkich obszarów drugiego poziomu CMMI, std mowa o generycznym celu i generycznych praktykach. 50
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' Model dojrzałoci CMMI (51) Procesy zwizane z obszarami drugiego poziomu CMMI musz by zaplanowane. Zazwyczaj plany dotyczce tych procesów s czci planu całego przedsiwzicia. 51
Praktyki generyczne 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# Zaawansowana inynieria oprogramowania Planowanie przedsiwzicia 5 6 ' 2 2 $' $, ' $ # ' 2 2 " ' )@ * ; ; * ; I Model dojrzałoci CMMI (33) Model dojrzałoci CMMI (52) Trzecia praktyka nakazuje by dostarczy odpowiednie zasoby potrzebne do realizacji działa zwizanych z kadym z obszarów. Jest to konsekwencja wczeniej omawianej praktyki SP 2.4, która nakazywała zaplanowanie potrzebnych zasobów. 52
Praktyki generyczne 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - Zaawansowana inynieria oprogramowania Zasady zarzdzania jakoci " " 7 7$ $ # 0 = = 0 ' = 7 A 5,' = = 0 ' 7 $$ = %,) - = % - - Normy serii ISO 9000 (82) Model dojrzałoci CMMI (53) Przypomina to drug zasad zarzdzania jakoci Przywództwo zgodnie z któr naley ludziom zapewni odpowiednie zasoby i swobod działania. 53
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - '. Model dojrzałoci CMMI (54) Naley te jasno okreli, kto jest odpowiedzialny za realizacj działa zwizanych z obszarami drugiego poziomu CMMI i opracowanie odpowiednich produktów (specyfikacji wymaga, planów, raportów dotyczcych pomiarów itp.). 54
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - '. Zaawansowana inynieria oprogramowania "% "% 8, < :, """ Zasady zarzdzania jakoci = Model dojrzałoci CMMI (55) Normy serii ISO 9000 (85) Wida tu zwizek z trzeci zasad zarzdzania jakoci, zgodnie z któr naley jasno okrela rol poszczególnych osób w organizacji. 55
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, Model dojrzałoci CMMI (56) Naley te szkoli ludzi, by byli przygotowani do realizacji zada wynikajcych z obszarów drugiego poziomu CMMI. 56
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), Model dojrzałoci CMMI (57) Produkty bdce rezultatem działa zwizanych z obszarami drugiego poziomu CMMI powinny by poddane odpowiedniemu zarzdzaniu konfiguracj. Wane jest tu słowo odpowiedniemu. Zarzdzanie konfiguracj jest do kosztowne (głównie chodzi o prac ludzk) i warto zastanowi si, które produkty odda pod kontrol systemu zarzdzania konfiguracj, a które pozostawi poza nim. 57
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), $), 8, ', 7 Model dojrzałoci CMMI (58) Kady z obszarów moe mie nieco inny krg udziałowców, czyli osób zainteresowanych realizacj działa zwizanych z danym obszarem. Naley tych udziałowców zidentyfikowa i zaangaowa. 58
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' Model dojrzałoci CMMI (59) Jak ju wczeniej powiedziałem, działania zwizane z poszczególnymi obszarami musz by zaplanowane. Oprócz tego ich realizacja musi by monitorowana i kontrolowana. 59
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' - $. Model dojrzałoci CMMI (60) Naley te obiektywnie ocenia zgodno działa dotyczcych obszarów CMMI z ich opisem. 60
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', Zaawansowana inynieria oprogramowania @ $ 7 ' $2 5 Odpowiedzialno kierownictwa,' + "! % 8 $ + " $ $ > $ - + " $ # $" ' + "*. - ' # " + "+ '.B,', + "C # # 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' Normy serii ISO 9000 (131) - $. Model dojrzałoci CMMI (61) Wida tutaj zbieno z przegldami zarzdzania, które s obowizkowe w systemach zarzdzania jakoci zgodnych z ISO 9001:2000. 61
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', Zaawansowana inynieria oprogramowania @ $ 7 ' $2 5 Odpowiedzialno kierownictwa,' + "! % 8 $ + " $ $ > $ - + " $ # $" ' + "*. - ' # " + "+ '.B,', + "C # # 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' Normy serii ISO 9000 (131) - $. # $$, $ 8 - Model dojrzałoci CMMI (62) Ostatnia praktyka generyczna dotyczy przegldania działa zwizanych z obszarami CMMI i ich rezultatów z kierownictwem wyszego szczebla. Tu równie wida nawizanie do przegldów zarzdzania wymaganych przez ISO 9001:2000. 62
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci % # ' 2 2 $- $ ) 3 3 4 3 3 Model dojrzałoci CMMI (63) Na zakoczenie chciałbym przedstawi tzw. profil CMMI, czyli dane o charakterze statystycznym. 63
Profil dojrzałoci wg SEI $,$ ) % N 5 )5 % 8 " N 5 )5 8 * # * ' 2 O &. & ( 9 ' @ ) / ' ' F E / ' 2 = ' ' 2 = ', = 1 @ 1 D = @ 2 M,. 8 Model dojrzałoci CMMI (64) Profil ten jest oparty na raporcie Process Maturity Profile opublikowanym przez SEI w marcu 2004 i dotyczy okresu kwiecie 2002 grudzie 2003. W tym czasie miały miejsce 223 oceny (audyty) dotyczce 200 organizacji i 848 przedsiwzi realizowanych przez te organizacje. 43% ocenianych organizacji było spoza USA. 64
CMMI, czyli dwa w jednym #! 0% 3 + " ' $,# * "% " "% ) "% #! " #$ #, 0 5?? @ 3 " )! *:? )! * ) @ ) ) *) 2 ) + ' ) 5 ) 4 ) $! * ; ) )!,) * " *) Model dojrzałoci CMMI (65) W modelu CMMI moliwe s dwie reprezentacje dojrzałoci: poziomowa i cigła. O reprezentacji poziomowej ju mówiłem: obejmuje ona pi poziomów dojrzałoci. W reprezentacji cigłej nie ma poziomów podstaw s obszary, które w reprezentacji poziomowej s zwizane z poziomami. Kady z obszarów jest oceniany osobno w skali od 0 (niekompletny) do 5 (optymalizujcy). Reprezentacja cigła bazuje na standardzie ISO 15504. W modelu CMMI okrelone s reguły pozwalajce przej z reprezentacji cigłej na reprezentacj poziomow (w odwrotn stron przejcia nie ma). 65
Model poziomowy czy cigły "! %, Model dojrzałoci CMMI (66) Z wykresu przedstawionego na tym slajdzie wynika, e reprezentacja poziomowa cieszy si znaczniej wiksz popularnoci ni cigła. Jest to prawdopodobnie zwizane z czytelnoci certyfikatów dotyczcych reprezentacji poziomowej wiadomo, e organizacja na trzecim poziomie CMMI jest bardziej dojrzała (lepsza) ni organizacja znajdujca si na drugim poziomie CMMI. 66
Profil dojrzałoci wg SEI D "9 E 9 "9 E 9 "9 E D "+ E + "* E " +! * *: Model dojrzałoci CMMI (67) Na tym slajdzie pokazany jest rozkład procentowy badanych organizacji wg poziomów dojrzałoci. Uderza bardzo duy procent organizacji znajdujcych si na najwyszym (Optymalizujcym) poziomie (w roku 1997 na 5. poziomie CMMI było około 1% wszystkich ocenianych organizacji). Kolejna charakterystyczna rzecz, to bardzo mały udział procentowy organizacji na 4. poziomie CMMI (Zarzdzany ilociowo). Prawdopodobnie wynika to z faktu, e rónica midzy poziomem 4. a 5. jest stosunkowo niewielka. 67
CMMI w układzie geograficznym " * $ " * + % ( < Model dojrzałoci CMMI (68) Na tym slajdzie mamy mapwiata, na której kolorem czerwonym zaznaczono wszystkie pastwa, w których odbyła si w okresie sprawozdawczym cho jedna ocena CMMI. Oprócz USA i Chin wida Szwecj, Niemcy, Francj, Dani, Rosj, a nawet Białoru. Niestety, nie ma wród tych pastw Polski. Moe to troch dziwi, gdy Motorola Polska Software Center (MPSC) w Krakowie uzyskał 5. poziom CMM w lutym 2002 roku. Przyczyna, dla której Polska mimo wszystko nie została zaznaczona na tej mapie moe tkwi w fakcie, e raport obejmuje okres od kwietnia 2002, czyli ju po uzyskaniu przez Motorol 5. poziomu CMM. Ponadto MPSC uzyskał 5. poziom CMM a nie CMMI (czyli w oparciu o stary model). 68
Oceniane organizacje wg kategorii,! B * K @ 5 < 5 ' @ 5 < 8, * ; Model dojrzałoci CMMI (69) Z tego slajdu wynika, e CMMI jest w USA najbardziej popularny wród organizacji bdcych dostawcami oprogramowania dla wojska i rzdu (nic dziwnego, skoro SEI jest sponsorowany przez Departament Obrony USA). Natomiast poza USA CMMI jest najbardziej popularny wród organizacji komercyjnych. 69
Plan wykładu Wprowadzenie do przedmiotu Standardy serii ISO 900 Model dojrzałoci CMMI Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. I Zarzdzanie przedsiwziciami i PRINCE2, cz. II Mikkie aspekty zarzdzania Personal Software Process Pozyskiwanie i dokumentowanie wymaga (IEEE 830) Wymagania pozafunkcyjne i ISO 9126 Zarzdzanie ryzykiem Systemy krytyczne i HAZOP Szacowanie rozmiaru oprogramowania Szacowanie pracochłonnoci, Model dojrzałoci CMMI (70) Czas podsumowa ten wykład. 70
CMMI: Obszary procesu na poziomie 2 + " ' $,# * "% # "% ) "% # &' $ (! " #$ Model dojrzałoci CMMI (71) Powiedziałem, e CMMI jest 5-stopniowym modelem dojrzałoci dotyczcym organizacji programistycznych. 71
Obszary, cele i praktyki - ', ' ) 0 " + ", Model dojrzałoci CMMI (72) Z kadym poziomem CMMI s zwizane obszary, w ramach obszaru s podane cele i do kadego celu s przypisane praktyki pomagajce osign dany cel. 72
CMMI: Obszary procesu na poziomie 2 = % # = ' 2 2 + " ' $,# = * ) * "% # = *! "% ) = "! * "% # &' $ = ( : ) )! " #$ = +, Model dojrzałoci CMMI (73) Omówiłem obszary zwizane z drugim poziomem CMMI, zwracajc szczególn uwag na zarzdzanie wymaganiami i planowanie przedsiwzicia. Znawcy uwaaj, e organizacje programistyczne majce certyfikaty ISO 9001:2000 s midzy drugim a trzecim poziomem CMMI. 73
Praktyki generyczne % # ' 2 2 $ $ ' 2 2 % # ' % ' ',',$7 % # ),# 66! " $$, # ', @ $ 7 ' $2,' > $ - '. 5, % # ), $), 8, ', 7 $, $,' - $. # $$, $ 8 - Model dojrzałoci CMMI (74) Przedstawiłem take praktyki generyczne zwizane z drugim poziomem CMMI. Generyczno tych praktyk oznacza, e odnosz si one do wszystkich obszarów drugiego poziomu CMMI. 74
CMMI, czyli dwa w jednym #! 0% 3 + " ' $,# * "% " "% ) "% #! " #$ #, 0 5?? @ 3 " )! *:? )! * ) @ ) ) *) 2 ) + ' ) 5 ) 4 ) $! * ; ) )!,) * " *) Model dojrzałoci CMMI (75) Powiedziałem te, e model CMMI ma dwie reprezentacje: poziomow i cigł. 75
Model poziomowy czy cigły "! %, Model dojrzałoci CMMI (76) Reprezentacja poziomowa jest znacznie bardziej popularna i dlatego w trakcie wykładu skupilimy uwag na tej włanie reprezentacji. 76