PRZYKŁADY I. Wewnatrzwspólnotowe nabycie towarów Przykład 1 Firma A. nabyła towar z Niemiec od niemieckiej firmy Z. Firma Z. przy sprzedaży towaru zastosowała metodę opodatkowania marży i informację o jej zastosowaniu umieściła na fakturze. Czy firma A rozlicza WNT? Przykład 2 Rolnik ryczałtowy dla potrzeb prowadzonego gospodarstwa nabył w czerwcu 2014r. maszynę rolnicza w Niemczech za kwotę 5.000 euro. maszyna ta została przywieziona na terytorium naszego kraju. Jak to rozliczyć, jeżeli łączna wartość nabyć wewnątrzwspólnotowych nie przekroczyła ani w danym roku ani w roku poprzednim kwoty 50.000 zł? A gdy przekroczyła? Przykład 3 Firma A. nabyła i przewiozła towar z Niemiec do Francji. Dla potrzeb owej transakcji podała NIP nadany w Polsce dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych. Czy firma A rozlicza WNT? Przykład 4 Firma A. nabyła w Szwecji maszynę. Urządzenie to jest montowane przez firmę szwedzką (sprzedawcę) na terytorium naszego kraju. Czy będzie miała obowiązek rozpoznania w Polsce WNT?
Przykład 5 Niemiecka firma A. sprzedała towar dla litewskiej firmy Z. Towary zostały przewiezione początkowo do Polski, a po upływie kilku tygodni na Litwę. Czy przemieszczenie na terytorium RP będzie traktowane jako WNT? Załóżmy, iż niemiecka firma A. przemieszcza towar tranzytem przez Polskę nie w ramach sprzedaży dla podmiotu litewskiego, ale do własnego magazynu na Litwie. Czy w tym wypadku przesunięcie takie będzie rozpoznane najpierw jako WNT, a następnie jako WDT na Litwę? A tym samy, czy firma niemiecka ma obowiązek rejestracji w Polsce dla potrzeb podatku VAT? Przykład 6 Firma A. nabyła w Niemczech od firmy X, towar za kwotę 15.000 euro. Ów towar został przewieziony z Niemiec do Polski, a należność za transport wyniosła 1.000 euro. Jeżeli: a) transport został zlecony firmie X. ( dostawcy towarów) i to z nim następuje rozliczenie wówczas podstawa opodatkowania WNT wynosi... b) transport został zlecony firmie Tran ( firma trzecia), w tym przypadku podstawa opodatkowania przy WNT wynosi...
Przykład 7 Podatnik polski nabył w niemieckiej firmie A. towar, który został następnie przewieziony do Polski. Niemiecka firma A. wystawiła fakturę na której wykazała dwie oddzielne pozycje: towar 10.000 euro, transport z Berlina do Warszawy 1.000 euro. Jaka jest podstawa dla WNT i czy wystąpi import usługi transportowej? II. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów Przykład 1 Spółka A. prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Hiszpanii i Polski. W lutym 2014 r. przewiozła jedną z maszyn produkcyjnych ze swojego zakładu w Polsce do swojej fabryki w Hiszpanii. Maszyna ta będzie wykorzystywana przy produkcji. Czy w związku z przewiezieniem owej maszyny w firmie A. wystąpi w Polsce wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, a w Hiszpanii wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów? Przykład 2 Polska firma A. sprzedała towar dla rosyjskiej firmy Z. Towar został najpierw przemieszczony z Polski na Litwę, a dopiero na Litwie - objęto procedurą wywozu i przemieszczony poza terytorium Unii Europejskiej. Czy przemieszczenie na Litwę stanowi WDT? Przykład 3 Polska firma A. przemieściła z Polski na Litwę maszynę budowlaną w celu wynajęcia jej litewskiej firmie Z. Wynajem przekraczał okres 24 miesięcy. Czy przemieszczenie takie będzie traktowane jako WDT?
Przykład 4 Jan K. w dniu 8 kwietnia 2014r. dokonał wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla niemieckiej firmy Z. W momencie dokonywania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów był on czynnym podatnikiem VAT. Jan K. zaprzestał jednak wykonywania czynności opodatkowanych w dniu 30 kwietnia 2014r. i tego też dnia złożył zgłoszenie wyrejestrujące jako podatnika VAT i VAT UE z dniem 1 maja 2014r. Jeżeli podatnik złoży deklarację z wykazaną dostawą wewnątrzwspólnotową: a) na dzień 30 kwietnia 2014r., to czy ma obowiązek rozpoznać WDT ze stawką 0%? b) na dzień 19 maja 2014r., to czy ma obowiązek rozpoznać WDT ze stawką 0%? Przykład 5 Tomasz Z. w dniu 18 kwietnia 2014r. dokonał wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla francuskiej firmy Z. W momencie dokonywania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów był on czynnym podatnikiem VAT. Tomasz Z. wyrejestrował się jako podatnik VAT UE z dniem 30 września 2014r. Podatnik zapomniał jednak o wykazaniu wspomnianej dostawy w deklaracji VAT. Dnia 2 października 2014r. złożył korektę deklaracji za kwiecień i wykazał omawianą dostawę. Czy ma prawo do zastosowania stawki 0% w składanej deklaracji korygującej? Przykład 6 Polski podatnik C. dokonał dostawy towarów w dniu 10 maja 2014r. dla podmiotu niemieckiego zarejestrowanego jako podatnik wewnątrzwspólnotowy w Niemczech. Towar został wywieziony z Polski do Niemiec i polska firma C. posiada dokumenty potwierdzające ów fakt. Jeżeli: a) firma C. nie wystawi faktury, kiedy powstanie obowiązek podatkowy? b) firma C. wystawi fakturę w dniu 29 maja 2014r.,, kiedy powstanie obowiązek podatkowy? c) firma C. wystawi fakturę w dniu 7 czerwca 2014r.,, kiedy powstanie obowiązek podatkowy?
d) firma C. wystawi fakturę w dniu 14 sierpnia 2014r.,, kiedy powstanie obowiązek podatkowy? Przykład 7 Polska firma A. podpisała umowę o dostawę towaru do Frankfurtu do niemieckiej firmy Z. Dostawa zostanie dokonana w kwietniu 2014r. Dnia 12 stycznia 2014r. polska firma A. wpłaciła zaliczkę na wspomniana dostawę. Jak rozliczyć taką zaliczkę? Przykład 8 Firma A sprzedała materiał dla niemieckiej firmy C. Towar został przewieziony początkowo do polskiej firmy B. która z owego materiału uszyła płaszcze. Następnie płaszcze te zostały wywiezione do innego kraju UE. Czy dochodzi tutaj do WDT i kto ma obowiązek taką transakcję rozliczyć jako WDT? III. Import towarów Przykład 1 Firma Euro zakupiła w Rosji towary o wartości 40.000 zł i dokonała ich importu na teren RP. Ich importer poniósł też wydatki na ich transport do kraju. pierwszym miejscem przeznaczenia w kraju jest Białystok. Należność za transport została ustalona w następującej wysokości: od kontrahenta zagranicznego do granicy RP 5.000 zł od granicy RP do magazynów w Białymstoku 3.000 zł Jak obliczyć wartość celną a jak podstawę do opodatkowania podatkiem VAT?
Przykład 2 Firma zleciła rosyjskiej firmie przywóz towaru z Moskwy do Warszawy. Transport odbył się środkami transportu drogowego. Zgodnie z art. 28b ustawy VAT miejscem opodatkowania wspomnianej usługi jest terytorium Polski. Podatnikiem z tego tytułu jest polski zleceniodawca i musi on rozliczyć import usług. Zgodnie jednak z art. 30c ust. 1 ustawy podstawy opodatkowania z tytułu importu usług nie ustala się, w przypadku gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub wartość usługi, na podstawie odrębnych przepisów, zwiększa wartość celna importowanego towaru. W omawianym przypadku można wyodrębnić więc trzy sytuacje: a) wartość usługi transportowej podwyższyła wartość celną importowanego towaru w tym przypadku podatnik, zgodnie z art. 30c ust. 1 ustawy o VAT nie określa podstawy opodatkowania dla importu usług; podatnik nie będzie dokonywał, więc w tym przypadku rozliczenia importu usług; b) wartość usługi transportowej nie podwyższa wartości celnej importowanego towaru, ale podwyższa podstawę opodatkowania dla VAT w imporcie towarów -w tym przypadku podstawą opodatkowania jest kwota należna za ową usługę transportową. Jest to przypadek najczęściej występujący w praktyce. Ponadto, jeżeli podatnik posiada dokumenty celne, z których jednoznacznie wynika, iż wartość usługi transportowej została wliczona do podstawy opodatkowania w imporcie towarów, wówczas zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 23 i art. 83 ust. 5 pkt 2 ustawy zastosowanie będzie miała stawka 0%. Jeżeli podatnik takich dokumentów nie będzie posiadał wówczas trzeba będzie zastosować stawkę krajową, a więc 23%; c) wartość usługi transportowej nie podwyższyła wartości celnej importowanego towaru i wysokości podstawy opodatkowania dla VAT w imporcie towarów (np.: za odcinek od pierwszego miejsca przeznaczenia do innego magazynu) wówczas podstawą opodatkowania będzie kwota należna za usługi transportowe i zastosowanie będzie miała stawka 23%.
Przykład 3 Firma A. w styczniu 2014r. dokonała importu towarów. Obowiązek podatkowy z tytułu VAT w imporcie towarów powstał również w tym miesiącu. Podatnik wspomniany dokument celny otrzymał w dniu 2 lutego 2014r. Kiedy odlicza podatek naliczony? Przykład 4 Sprowadzany jest towar z Kanady. Statek wpływa do portu w Niemczech. Na terytorium UE jest więc on wprowadzany na terytorium Niemiec. W Niemczech jest przeładowywany do samochodów i przewożony do Polski. Gdzie rozliczany jest transport towarów? W omawianym przypadku możliwe są dwa podstawowe rozwiązania: a) nie zostanie zastosowana procedura tranzytu; W takim przypadku dojdzie do importu towarów w Niemczech. Tam też przedsiębiorca powinien uiścić cło i podatek od wartości dodanej. W związku z przywozem towarów do Polski powinien on wykazać w Niemczech wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. W Polsce natomiast konieczne jest rozliczenie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. b) towary zostaną objęte procedurą tranzytu zewnętrznego. W tej sytuacji import towarów jest rozliczany w kraju, w którym owa procedura zostanie zamknięta i ostatecznie nastąpi dopuszczenie do obrotu. Jeżeli procedura owa zostanie zamknięta w Polsce podatnik będzie musiał zapłacić w Polsce VAT z tytułu importu towarów. Taki sposób postępowania wynika z art. 36 ustawy. W tym przypadku nie wystąpi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Przykład 5 Zawarta została umowa z firma niemiecką na zakup towaru. Towar ów przyjedzie do nas z Chin. W jaki sposób powinienem rozliczyć owa transakcję? Czy będzie to import towarów, czy wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów?
III. Eksport Towarów Przykład 1 Polska firma A. sprzedała w dniu 29 czerwca 2014r towar dla rosyjskiej firmy Z. Jest to eksport bezpośredni. Podatnik na początku lipca 2014r. otrzymał dokument wewnętrznego urzędu celnego, z którego wynikało, iż towar ten objęto procedurą w dniu 2 lipca 2014r. Dokument celny potwierdzający w dniu 2 lipca 2014r wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej otrzymano w dniu 29 października 2014r. Jako rozliczyć taki eksport w deklaracji? Przykład 2 Polska firma A. sprzedała towar dla rosyjskiej firmy B., a rosyjska firma B. sprzedała wspomniane towary dla amerykańskiej firmy C. Jeżeli wywozu towaru poza terytorium Unii Europejskiej dokonała: a) polska firma A.? b) rosyjska firma B.? c) amerykańska firma C.? Przykład 3
Firma będąca podatnikiem VAT dnia 19 grudnia 2013r. dokonała eksportu towarów. Dokument potwierdzający wywóz poza terytorium Unii Europejskiej otrzyma ona w dniu 14 lutego 2014r. Kiedy wykazać eksport? Przykład 4 Firma A. postanowiła przewieźć wyprodukowany przez siebie towar do Rosji i dopiero tam go sprzedać. Jak rozliczyć taką transakcję? Czy jeżeli firma A. sprzedała towar dla ukraińskiej firmy Z., a później okazało się, iż nie można zidentyfikować wspomnianego nabywcy, zmieni to zasady rozliczenia? Przykład 5 Firma A. w dniu 12 stycznia 2014 r. otrzymała zaliczkę w wysokości 1. 000 zł na poczet eksportu towarów. Cała transakcja ma wartość 10.000 zł. Załóżmy, iż: I - wywóz towaru został dokonany w dniu 29 stycznia 2014 r. i tego też dnia podatnik otrzymał dokumenty celne potwierdzające wywóz towaru poza terytorium UE, kiedy należy rozliczyć eksport?
ll - wywóz towaru został dokonany w dniu 29 stycznia 2014 r., a dokumenty celne potwierdzające wywóz towarów podatnik otrzymał dnia 10 lutego 2014 r. III wywóz został dokonany w dniu 29 stycznia 2014r., a dokumenty celne potwierdzające wywóz towaru otrzymano dopiero dnia 18 marca 2014r. IV - wywóz został dokonany w dniu 29 stycznia 2014 r., a dokumenty celny potwierdzające wywóz towaru otrzymał dopiero dnia 10 maja 2014 r. V - dostawa towarów i ich wywóz nastąpiły w dniu 2 lutego 2014 r. a podatnik dokumenty celne potwierdzające wywóz otrzymał dnia 10 lutego 2014 r. VI - dostawa towarów i ich wywóz nastąpiły w dniu 2 lutego 2014r. a podatnik dokumenty celne potwierdzające wywóz otrzymał dnia 18 marca 2014 r. VII - dostawa towarów i ich wywóz nastąpiły w dniu 2 lutego 2014r. a podatnik dokumenty celne potwierdzające wywóz otrzymał dnia 18 marca 2014 r. VIII - dostawa towarów i ich wywóz nastąpiły w dniu 4 marca 2014r, a podatnik dokumenty celne potwierdzające wywóz otrzymał dnia 9 kwietnia 2014 r.
IX- dostawa towarów i ich wywóz nastąpiły w dniu 4 marca 2014 r., a podatnik dokumenty celne potwierdzające wywóz otrzymał dnia 18 maja 2014 r. X - dostawa towarów i ich wywóz nastąpiły w dniu 2 kwietnia 2014 r., a podatnik dokumenty celne potwierdzające wywóz otrzymał dnia 29 kwietnia 2014 r. XI - dostawa towarów i ich wywóz nastąpiły dopiero w dniu 5 października 2014 r., a podatnik dokumenty celne potwierdzające wywóz otrzymał dnia 14 listopada 2014 r. XII - dostawa towarów i ich wywóz nastąpił w dniu 10 czerwca 2014 r., a podatnik dokumenty celne potwierdzające wywóz otrzymał dnia 14 listopada 2014 r. Przykład 6 Podatnik w maju 2014 r. dokonał odprawy towaru o wartości 100. 000 zł w wewnętrznym urzędzie celnym. Podatnik do dnia 25 lipca 2014 r. nie otrzymał potwierdzenia wywozu towaru poza granice RP, zatem musi zastosować stawkę krajową. Jak obliczyć kwotę podatku? Przykład 8
Polska firma A. nabyła w celu przekazania w formie prezentu dla kontrahenta teczkę za 1.000 zł netto (230 zł VAT). Podatnik odliczył VAT naliczony ponieważ zakup wiązał się z działalnością opodatkowaną. Towar ten w dniu 5 lutego 2014r. polska firma A. przekazała w formie prezentu dla rosyjskiej firmy Z. Kontrahent otrzymany prezent wywiózł do Rosji. Jak opodatkować takie przekazanie? IV. Usługi Przykład 1 Stowarzyszenie Alfa wykonuje zarówno czynności niepodlegające opodatkowaniu, jak i czynności opodatkowane VAT. Podmiot ten nabędzie usługi na cele wykonywanych czynności opodatkowanych VAT oraz w związku z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu, czy na potrzeby transakcji (i której) będzie on podatnikiem podatku VAT? Przykład 2 Polska firma A. wykonała w styczniu 2014 r. usługi serwisowe na rzecz firmy B. posiadającej siedzibę we Francji. Co do zasady, miejscem opodatkowania tych usług, zgodnie z art. 28b ustawy VAT, jest więc terytorium Francji. Jeżeli francuska firma B. posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i jeżeli usługi serwisowe są świadczone dla tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce wówczas miejscem opodatkowania tych usług będzie terytorium Polski. Jeżeli natomiast usługi nie są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej położonego w Polsce wówczas decyduje ogólna zasada, czyli siedziba usługobiorcy. W analizowanym przypadku oznaczałoby to więc, iż miejsce opodatkowania usług byłoby terytorium Francji. Przykład 3 Firma A. jest pośrednikiem w dostawie towarów dla Tomasza Z. niebędącego podatnikiem VAT (Polaka). Firma A. działa w imieniu i na rzecz producenta. Gdzie będzie miejsce świadczenia usługi?
Przykład 4 Firma A. na zlecenie Kamila W. (niebędącego podatnikiem podatku VAT) pośredniczy w wynajmie nieruchomości położonej we Francji. Pośrednik działa w imieniu i na rzecz zleceniodawcy. Gdzie jest miejsce opodatkowania takiej transakcji? Przykład 5 Firma A. wykonuje usługi przewozu przesyłek na zlecenie podmiotów niebędących podatnikami. Załóżmy, iż w styczniu 2014r. firma A. na zlecenie Bartosza Z. niebędącego podatnikiem VAT: a) przewiozła przesyłkę z Warszawy do Berlina, gdzie będzie miejsce opodatkowania? b) przewiozła przesyłkę z Berlina do Warszawy, gdzie będzie miejsce opodatkowania? Przykład 6 Polska firma w styczniu 2014r. wykonała usługi tłumaczeń na zlecenie następujących osób niebędących podatnikami: a) Olafa R. zamieszkałego w Szwecji, gdzie będą one opodatkowane? b) Aleksandra O. zamieszkałego w Rosji, gdzie będzie miejsce opodatkowania? Przykład 7 Polska firma A. skorzystała z usług budowlanych niemieckiego podwykonawcy firmy Z. Usługi budowlane zostały wykonane na nieruchomości położonej w Warszawie, a więc wspomniane usługi są opodatkowane w Polsce. Załóżmy, iż analizowane usługi niemiecka firma Z. wykonała w dniu 10 stycznia 2014r. Jeżeli niemiecka firma Z. wystawi fakturę za wykonane usługi w dniu:
a) 12 stycznia 2014r., kiedy powstanie obowiązek podatkowy? b) 1 lutego 204r., kiedy powstanie obowiązek podatkowy? c) 18 marca 2014r.,, kiedy powstanie obowiązek podatkowy? Przykład 8 Polska firma A. korzysta z usług serwisowych niemieckiej firmy Z. Zgodnie z art. 28b ustawy VAT miejscem opodatkowania wspomnianej usługi jest miejsce, gdzie znajduje się siedziba usługobiorcy, czyli terytorium Polski. Jeżeli niemiecka firma Z posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, to w związku z tym jest również zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik VAT. Jeżeli wspomniane stałe miejsce prowadzenia działalności niemieckiej firmy położone w Polsce: a) uczestniczyło w tym świadczeniu usług serwisowych to niemiecka firma A. powinna z tytułu tej transakcji rozliczyć VAT w Polsce? b) nie uczestniczyło w świadczeniu usług serwisowych? Przykład 9 Polska firma A. nabyła usługi doradcze od włoskiej firmy Z. Usługi zostały wykonane w dniu 30 kwietnia 2014r. Tego samego dnia włoska firma Z. wystawiła fakturę na kwotę 10.000 zł. W omawianej sytuacji polska firma A. zobowiązana jest rozpoznać import usług, i dokona tego w deklaracji za jaki okres? Jeżeli jednak informacja o nabyciu wspomnianych usług dotarła do księgowości firmy A. z dużym opóźnieniem - we wrześniu 2014 r., co wówczas?
Przykład 10 Niemiecka firma A. sprzedała usługi reklamowe polskiej firmie B. Następnie polska firma B. refakturowała te usługi na polska firmę C., a polska firma C. na francuska firmę D. Jak należy opodatkować te transakcje? Opracowano na podstawie D. Kosacka, B. Olszewski, Transakcje wewnątrzwspólnotowe, Wydawnictwo UNIMEX 2014