Przedsiębiorstwo Usług Pożarniczych TECHNO-POŻ 45-837 Opole, ul. Wrocławska 118 tel/fax 077 4543690, 4566626, 0 602 351 009 e:mail - technopoz@techno-poz.pl, www. techno-poz.pl SCENARIUSZ ROZWOJU ZDARZEŃ W CZASIE POŻARU Obiekt: Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki i Mechaniczno-Technologiczny Politechniki Śląskiej Lokalizacja: 44-101 Gliwice, ul. Stanisława Konarskiego 18 Zleceniodawca: Wykonawca: Podstawa: Politechnika Śląska 44-100 Gliwice, ul. Akademicka 2A Przedsiębiorstwo Usług Pożarniczych TECHNO-POŻ Opole, ul. Wrocławska 118 Zlecenie Opracowała mgr Irena Kowalczyk uprawniona do wykonywania zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej Opole, listopad 2012r.
Spis treści 1. Scenariusze rozwoju zdarzeń 3 1.1. Przewidywany plan ewakuacji ludzi i mienia w razie powstania pożaru 4 1.2. Ilość osób w budynku 5 1.3. Spodziewany czas powiadomienia i przybycia straży pożarnej 5 1.4. Obowiązki i odpowiedzialność personelu 6 1.5. Sposób informowania o pożarze osób znajdujących się w budynku 6 1.6. Wskazanie miejsca pożaru 6 1.7. Podział obiektu na strefy pożarowe i dozorowe 7 1.8. System hierarchiczny instalacji sygnalizacji pożarowej i zakres przekazywania informacji 8 1.9. Sposób wzywania straży pożarnej 9 1.10.Przedsiewziecia dla uniknięcia alarmów fałszywych 9 1.11.Współpraca instalacji z aktywnymi urządzeniami zabezpieczenia przeciwpożarowego oraz wymagania dotyczące uruchomienia urządzeń pomocniczych 9 1.12.Zasilanie urządzeń przeciwpożarowych służących ochronie przeciwpożarowej 9 1.13.Postępowanie w przypadku fałszywych alarmów 10 1.14.Czas działania instalacji po wykryciu pożaru 11 1.15.Przeciwpożarowy wyłącznik prądu 11 2. Urządzenia przeciwpożarowe 12 2.1. System sygnalizacji pożarowej 13 2.2. System oddymiania 15 2.2.1System usuwania dymu (oddymianie grawitacyjne) 15 2.2.2System zapobiegania zadymieniu 15 2.3. Sterowanie i monitoring systemów oddymiania 16 2.4. Sterowanie automatyczne 16 2.5. Sterowanie manualne 16 2.6. Testowanie 16 2.7. Monitorowanie 17 2.8. Protokołowanie 17 2.9. Scenariusze prób odbiorowych 17 2.10.Warunki współpracy urządzeń 17 Załączniki Algorytm Algorytm wysterowań systemu sygnalizacji pożarowej TECHNO-POŻ 2
1. Scenariusze rozwoju zdarzeń w razie pożaru W celu zapewnienia koordynacji działania wszystkich urządzeń przeciwpożarowych, na podstawie projektów wykonawczych urządzeń przeciwpożarowych, po montażu wszystkich systemów i urządzeń służących szeroko rozumianemu zabezpieczeniu przeciwpożarowemu, zostały opracowane: 1. Scenariusze pożarowe w postaci opisów (algorytmów) działania systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych; 2. Na podstawie opisowych algorytmów działania opracowano branżowe matryce sterowania grupami urządzeń przeciwpożarowych, odzwierciedlające oczekiwane stany zachowania się urządzeń w strefie pożarowej i w sąsiedztwie. 3. Na podstawie branżowych matryc sterowania grupami urządzeń opracowano szczegółowe matryce odzwierciedlające oczekiwane stany zachowania się każdego urządzenia w systemie ochrony przeciwpożarowej. Matryce sterowania stanowić będą podstawowy dokument przy programowaniu centrali sygnalizacji pożarowej, central sterujących oddymianiem i innych programowalnych zespołów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi. W załączeniu algorytm sterowania urządzeniami wykonawczymi poprzez system sygnalizacji pożarowej. Celem scenariusza zdarzeń w przypadku powstania pożaru w budynku Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki i Mechaniczno-Technologiczny Politechniki Śląskiej w Gliwicach przy ulicy Stanisława Konarskiego 18 będzie określenie takich zasad (procedur) postępowania, aby każde zdarzenie noszące znamiona pożaru, zaistniałe i wykryte przez system sygnalizacji pożaru spowodowało automatyczne uruchomienie odpowiednich procedur zadziałania, współdziałania systemów i urządzeń służących uzyskaniu wymaganego poziomu ochrony przeciwpożarowej obiektu. Efektem powyższego działania będzie: zapewnienie optymalnych warunków do przeprowadzenia bezpiecznej i skutecznej ewakuacji ludzi z obiektu lub strefy pożarowej zagrożonej skutkami pożaru, ograniczenie możliwości rozprzestrzenienia się ewentualnego pożaru w pierwszych chwilach jego zaistnienia, zapewnienie jednostkom interwencyjnym Państwowej Straży Pożarnej warunków do prowadzenia skutecznych działań ratowniczogaśniczych w przypadku takiej konieczności - z możliwością sterowania zdalnego (ręcznego) tymi systemami i urządzeniami z pomieszczenia centrum zarządzania bezpieczeństwem budynku i bezpośrednio ze strefy pożaru w późniejszej fazie działań, ograniczenie ryzyka wystąpienia paniki wśród ludzi znajdujących się w budynku. Zgodnie z PKN-CEN/TS 54-14. Systemy sygnalizacji pożarowej. Część 14: Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, odbioru, eksploatacji TECHNO-POŻ 3
i konserwacji - określono przewidywany scenariusz zdarzeń po ogłoszeniu alarmu pożarowego oraz poniższe zasady postępowania. Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego obiektu będąca częścią dokumentacji odbiorowej stanowi również jego część składową. 1.1. Przewidywany plan ewakuacji ludzi i mienia w razie powstania pożaru. Kierowanie ewakuacją ludzi i mienia prowadzone będzie przez wyznaczone osoby funkcyjne określone w Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego. Ewakuacja ze wszystkich stref pożarowych, gdzie przebywają ludzie na poszczególnych kondygnacjach budynku wydziału Politechniki Śląskiej prowadzona będzie poprzez korytarze ewakuacyjne oraz pięć klatek schodowych K-1, K-2, K-3, K-4 i K-5 traktowane jako odrębne strefy pożarowe nr 2, 4, 6, 9 i 12 zgodnie z Ekspertyzą Techniczną opracowaną przez mgr inż. Piotra Siekanowicza rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz mgr inż. Jana Dymarskiego rzeczoznawcę budowlanego. Klatki schodowe K-1, K-2, K-3, K-4 i K-5 stanowią odrębne strefy pożarowe wydzielone ścianami oddzielenia pożarowego o odporności ogniowej 120 minut (REI 120) z drzwiami o odporności ogniowej 60 minut (EIS 60). Każda z pięciu klatek schodowych K-1, K-2, K-3, K-4 i K-5 zostanie wyposażona w urządzenia służące do zapobiegania zadymieniu lub usuwaniu dymu. Wyjścia ewakuacyjne z każdej klatki schodowej znajdują się w piwnicy oraz w klatce K-1, K3 i K-5 na półpiętrach pomiędzy piwnicą, a parterem. Z klatki schodowej K-2 i K-4 ewakuacja odbywa się przez drzwi na poziomie parteru. Wszystkie drzwi ewakuacyjne z klatki schodowej na poziomie piwnicy posiadają wymiar w przejściu 1,5 m oprócz klatki schodowej K-4 która posiada wymiar 1,3 m. Dodatkowo dla klatek K-1, K-3 i K-5 zaprojektowano drzwi ewakuacyjne na poziomie piwnicy w klatce schodowej K-3 i K-5 o szerokości w przejściu 2,20 m oraz 1,5 m w klatce schodowej K-1. Wszystkie drzwi ewakuacyjne zewnętrzne z klatki schodowej na poziomie piwnicy oraz półpiętrze są drzwiami dwuskrzydłowymi. Z klatki schodowej K-2 istnieje możliwość ewakuacji na poziomie parteru przez dwoje drzwi dwuskrzydłowych o wymiarze w przejściu 1,8 m, a z klatki K-4 przez drzwi rozsuwane automatycznie o szerokości w przejściu 2,0 m. Punktem zbiorczym dla wszystkich ewakuowanych osób będą trawniki za i obok parkingu. W przypadku powstania pożaru w budynku nastąpi wysterowanie: urządzeń do usuwania dymu z klatek schodowych K-1, K-3, i K-5, urządzeń do zapobiegania zadymieniu w klatkach schodowych K-2 i K-4, zwolnienie wszystkich elektrorygli przy wszystkich drzwiach służących ewakuacji, napowietrzaniu, oddymianiu lub zapobieganiu zadymieniu, wyłączenie central wentylacji mechanicznej i klimatyzacyjnej, zamknięcie przeciwpożarowych klap odcinających w przewodach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, sprowadzenie wind osobowych przy klatce K-2 i K-4 do poziomu parteru i pozostanie w pozycji otwartych drzwi, TECHNO-POŻ 4
zwolnienie blokad elektromagnetycznych w drzwiach przeciwpożarowych utrzymywanych w normalnym stanie w pozycji otwartej, drzwi automatycznych w celu ich otwarcia i pozostawienia w pozycji otwartej, uruchomienie sygnalizatorów dźwiękowych dla każdej strefy pożarowej oddzielnie, przekazanie sygnału alarmu pożarowego do Państwowej Straży Pożarnej w sposób uzgodniony z Komendantem Miejskim PSP w Gliwicach. Decyzję o potrzebie i zakresie ewakuacji mienia podejmują wyznaczone osoby funkcyjne poszczególnych działów według opracowanej Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego. 1.2. Ilość osób w budynku Przewidywana ilość osób w budynku na poszczególnych kondygnacjach wynosi: a) Parter 622 osoby, b) I piętro 553 osoby, c) II piętro 639 osób, d) III piętro 665 osób, e) IV piętro 504 osoby, f) V piętro - 633 osoby. Razem w całym obiekcie może znajdować się jednocześnie ok. 3616 osób zgodnie z Ekspertyzą Techniczną, jednakże przewidywana ilość osób przebywających faktycznie w obiekcie uzależniona będzie od godzin zajęć dydaktycznych. Największa ilość przypadać będzie jednak na porę pomiędzy godziną 8,00 a 16,00. 1.3. Spodziewany czas powiadomienia i przybycia straży pożarnej Powiadomienie Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Gliwicach przy ulicy Wrocławskiej 1 odbywać się będzie automatycznie poprzez monitoring zewnętrzny systemu sygnalizacji pożarowej oraz telefonicznie przez osoby decyzyjne znajdujące się w obiekcie (np. recepcji na parterze). Czas przybycia straży pożarnej z Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej w Gliwicach przy ulicy Wrocławskiej 1 wyniesie do 10 minut zgodnie z obowiązującymi planami operacyjnymi. Biorąc pod uwagę odległość z ulicy Konarskiego 18, 18A - 1 km czas dojazdu będzie wynosił maksymalnie do 5 minut. TECHNO-POŻ 5
1.4. Obowiązki i odpowiedzialność personelu Obowiązki odpowiedzialności personelu określone będą w Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego obiektu. Pracownicy w razie pożaru: równolegle z ogłoszeniem alarmu pożarowego i zaalarmowaniem straży pożarnej przystępują do akcji ratowniczo-gaśniczej przy pomocy dostępnego sprzętu gaśniczego i hydrantów wewnętrznych (hydranty wewnętrzna można używać tylko w przypadku odcięcia dopływu prądu przez uruchomienie przeciwpożarowego wyłącznika prądu) do czasu przybycia straży pożarnej akcją kieruje osoba z kierownictwa, osoba dyżurująca w obiekcie lub inna wyznaczona osoba. Przystępując do akcji ratowniczo-gaśniczej: - w pierwszej kolejności należy ratować ludzi, przeprowadzając ewakuację z zagrożonego rejonu lub strefy pożarowej, - wyłączyć dopływ prądu elektrycznego - do strefy pożaru lub całego obiektu, - nie należy otwierać bez potrzeby drzwi i okien w pomieszczeniach, w których powstał pożar, - wchodząc do zadymionych pomieszczeń należy utrzymywać pozycję pochyloną, jak najbliżej podłogi, - należy udrożnić wszystkie wyjścia ewakuacyjne (bezwzględny zakaz zastawiania wyjść i ciągów ewakuacyjnych). 1.5. Sposób informowania o pożarze osób znajdujących się w budynku Alarm o pożarze realizowany jest automatycznie poprzez sygnalizatory dźwiękowe systemu sygnalizacji pożarowej, które muszą znajdować się w całym obiekcie zgodnie z Ekspertyzą Techniczną na poziomych i pionowych drogach ewakuacyjnych (korytarzach i klatkach schodowych). Rodzaj dźwięku powinien być taki sam we wszystkich częściach obiektu o natężeniu słyszanym ponad poziomem szumów tła. 1.6. Wskazanie miejsca pożaru Wskazanie miejsca pożaru jest obowiązkiem wszystkich użytkowników obiektu wydziału Politechniki Śląskiej. Automatyczne wykrycie (wskazanie) miejsca pożaru (z uwagi na instalację czujek dymu w niepalnych korytarzach oraz w niepalnych klatkach schodowych wykrywać będzie tylko pożar (dym) wydostający się z pomieszczeń najczęściej zamkniętych drzwiami w obrębie umiejscowionej czujki w korytarzu lub klatce TECHNO-POŻ 6
schodowej. Przedostanie się dymu przez drzwi na korytarz lub klatkę schodową w którym umieszczone są czujki dymu najprawdopodobniej nastąpi z dużym opóźnieniem. Miejsce wskazane na centrali określi czujka w korytarzu lub w klatce schodowej w promieniu której znajdują się pomieszczenia bez szczegółowego określenia jego miejsca (pomieszczenia). Dlatego przystępując do akcji gaśniczej przed otwarciem drzwi do pomieszczenia w którym powstał pożar należy je dotknąć - jeżeli są gorące nie należy ich otwierać, jeżeli zimne można otworzyć, jednak otwierając drzwi należy ukryć się za ścianą. Zbliżone miejsce pożaru zostanie wskazane na wyświetlaczu centrali systemu sygnalizacji pożarowej, która znajdować się będzie w portierni na poziomie parteru w klatce schodowej K-4. Uwaga!!! Przyciski uruchamiania ręcznego adresowalne nie zawsze muszą wskazywać miejsce powstania pożaru - może go uruchomić osoba oddalająca się od miejsca pożaru, kierując się do wyjścia ewakuacyjnego. Ponadto sygnał z przycisku ROP, traktowany jako pewne wezwanie do pożaru, może podlegać innemu przetwarzaniu w centrali niż sygnał z czujki. Dlatego też obsługa powinna wiedzieć, że sygnał pochodzi z ręcznego ostrzegawcza, a nie z czujki. 1.7. Podział obiektu na strefy pożarowe i dozorowe Podział budynku na strefy dozorowe i alarmowe będzie spełniał wymagania wynikające z zasad postępowania w razie alarmu pożarowego oraz podziału na strefy pożarowe zgodnie z Ekspertyzą Techniczną. Budynek wydziału Politechniki Śląskiej zostanie podzielony na strefy pożarowe dozorowe w taki sposób, aby na podstawie wskazań centrali sygnalizacji pożarowej możliwe było szybkie ustalenie miejsca pożaru (ograniczone do konkretnej strefy pożarowej). Podział na strefy pożarowe uwzględnia wewnętrzny rozkład budynku. Obiekt zostanie podzielony na szesnaście (16) stref pożarowych obsługiwanych przez dwie centrale sygnalizacji pożaru: Strefa pożarowa Nr 1 Pomieszczenia dydaktyczne i biurowe od poziomu parteru do poziomu piątego piętra powierzchnia 1296 m 2 Strefa pożarowa Nr 2 Klatka schodowa K-1 od poziomu parteru do poziomu piątego piętra. Strefa pożarowa Nr 3 Pomieszczenia dydaktyczne i biurowe od poziomu parteru do poziomu piątego piętra powierzchnia 4220 m 2 Strefa pożarowa Nr 4 Klatka schodowa K-2 od poziomu piwnicy do poziomu piątego piętra. TECHNO-POŻ 7
Strefa pożarowa Nr 5 Pomieszczenia dydaktyczne i biurowe od poziomu parteru do poziomu piątego piętra powierzchnia 3780 m 2 Strefa pożarowa Nr 6 Klatka schodowa K-3 od poziomu parteru do poziomu piątego piętra. Strefa pożarowa Nr 7 Pomieszczenia dydaktyczne i biurowe od poziomu parteru do poziomu piątego piętra powierzchnia 4220 m 2 Strefa pożarowa Nr 8 Pomieszczenia dydaktyczne i biurowe od poziomu parteru do poziomu piątego piętra powierzchnia 4220 m 2 Strefa pożarowa Nr 9 Klatka schodowa K-4 od poziomu piwnicy do poddasza. Strefa pożarowa Nr 10 Pomieszczenia dydaktyczne i biurowe od poziomu pierwszego piętra do poziomu piątego piętra powierzchnia 2160 m 2 Strefa pożarowa Nr 11 Pomieszczenia dydaktyczne i biurowe od poziomu parteru do poziomu piątego piętra powierzchnia 3780 m 2 Strefa pożarowa Nr 12 Klatka schodowa K- 5 od poziomu parteru do poziomu piątego piętra. Strefa pożarowa Nr 13 Piwnica o powierzchni 900 m 2 Strefa pożarowa Nr 14 Piwnica o powierzchni 180 m 2 Strefa pożarowa Nr 15 Piwnica o powierzchni 900 m 2 Strefa pożarowa Nr 16 Piwnica o powierzchni 1040 m 2 1.8. System hierarchiczny instalacji sygnalizacji pożarowej i zakres przekazywanych informacji Centrale sygnalizacji pożaru zlokalizowane będą w portierni na poziomie parteru klatce schodowej K-2 i K-4. TECHNO-POŻ 8
Wszystkie pozostałe centrale sterownicze między innymi centrale do usuwania dymu w klatkach K-1, K-3 i K-5 oraz centrale zapobiegające zadymieniu w klatkach schodowych K-2 i K-4, central klimatyzacyjnych i wentylacyjnych, zamknięć drzwiowych - hierarchicznie podlegać będą centrali systemu sygnalizacji pożarowej w danym budynku. System oddymiania (urządzeń do usuwania dymu lub zapobiegania zadymieniu) klatek schodowych będzie sterowany poprzez system sygnalizacji pożarowej. 1.9. Sposób wzywania straży pożarnej Przekazywanie informacji do Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Gliwicach - zadziałania systemu sygnalizacji pożarowej II stopnia następować będzie automatycznie przez zewnętrzną stację monitorowania oraz telefonicznie przez pracowników wydziału Politechniki Śląskiej. Zakres przekazywanych informacji przez pracowników zawiera Instrukcja Alarmowania (w załączeniu). 1.10. Przedsięwzięcia dla uniknięcia alarmów fałszywych Aby zapobiec fałszywym alarmom spowodowanym przez ludzi, należy przeprowadzać cykl szkoleń dla zatrudnionych pracowników, obsługi technicznej oraz osób dyżurujących. Należy przeprowadzać obligatoryjne, okresowe przeglądy instalacji systemu sygnalizacji pożarowej. Zgodnie z Ekspertyzą Techniczną szkolenie personelu obiektu w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji z obiektu ma się odbywać co najmniej raz w roku. 1.11. Współpraca instalacji z aktywnymi urządzeniami zabezpieczenia przeciwpożarowego oraz wymagania dotyczące uruchamiania urządzeń pomocniczych Sygnały z instalacji pożarowej będą również wykorzystane do wysterowania następujących urządzeń: Centrala SAP w portierni klatki schodowej nr 2 - sygnalizatorów dźwiękowych, - urządzeń zapobiegających zadymieniu w klatce schodowej K-2, - urządzeń do usuwania dymu w klatce schodowej K-1, TECHNO-POŻ 9
- otwarcie drzwi napowietrzających w klatce schodowej K1 na poziomie piwnicy, - otwarcie okien napowietrzających w klatce schodowej K1 na poziomie piwnicy, - urządzeń służących do otwierania drzwi napowietrzających w klatach schodowych K-1, - okna służące do odprowadzania powietrza na poziomie piwnicy, parteru, pierwszego, drugiego, trzeciego, czwartego i piątego piętra klatki schodowej K-2, - drzwi do pomieszczenia z oknem służące do odprowadzania powietrza na poziomie piwnicy, parteru, pierwszego, drugiego, trzeciego, czwartego i piątego piętra klatki schodowej K-2, - zwolnienie elektrorygli we wszystkich drzwiach służących ewakuacji, lub powiązanych z systemami oddymiania lub zapobiegania zadymieniu; - zwolnienie blokad elektromagnetycznych w drzwiach przeciwpożarowych utrzymywanych w normalnym stanie w pozycji otwartej, - centrali wentylacyjnych w celu wyłączenia, - centrali klimatyzacji w celu wyłączenia, - dźwigi osobowe w celu automatycznego sprowadzenia do poziomu parteru i pozostawienia w pozycji otwartych drzwi, - uruchomienia klap przeciwpożarowych w kanałach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w granicach stref pożarowych, przejść przez stropy lub wydzieleń klatek schodowych, - przekazanie sygnału do KM PSP w Gliwicach przez zewnętrzną stację monitorowania. Centrala SAP w portierni klatki schodowej nr 4 - sygnalizatorów dźwiękowych, - urządzeń zapobiegających zadymieniu w klatce schodowej K-4, - urządzeń do usuwania dymu w klatce schodowej K-3 i K-5, - otwarcie drzwi napowietrzających w klatce schodowej K-3 i K-5 w piwnicy, - otwarcie okien napowietrzających w klatce schodowej K-3 i K-5 w piwnicy, - urządzeń służących do otwierania drzwi napowietrzających w klatach schodowych K-3 i K-5; - okna służące do odprowadzania powietrza na poziomie piwnicy, parteru, pierwszego, drugiego, trzeciego, czwartego i piątego piętra klatki schodowej K-4; - drzwi do pomieszczenia z oknem służące do odprowadzania powietrza na poziomie piwnicy, parteru, pierwszego, drugiego, trzeciego, czwartego i piątego piętra klatki schodowej K-4; - zwolnienie elektrorygli we wszystkich drzwiach służących ewakuacji, lub powiązanych z systemami oddymiania lub zapobiegania zadymieniu; - zwolnienie blokad elektromagnetycznych w drzwiach przeciwpożarowych utrzymywanych w normalnym stanie w pozycji otwartej, - centrali wentylacyjnych w celu wyłączenia, - centrali klimatyzacji w celu wyłączenia, - dźwigi osobowe w celu automatycznego sprowadzenia do poziomu parteru i pozostawienia w pozycji otwartych drzwi, - uruchomienia klap przeciwpożarowych w kanałach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w granicach stref pożarowych, przejść przez stropy lub wydzieleń klatek schodowych, - drzwi automatycznych - w celu ich otwarcia i pozostawienia w pozycji otwartej, - przekazanie sygnału do KM PSP w Gliwicach przez zewnętrzną stację Monitorowania. TECHNO-POŻ 10
Praca lub uszkodzenie urządzenia wykonawczego nie może mieć negatywnego wpływu na prawidłowe funkcjonowanie instalacji sygnalizacji pożarowej, ani wysterowania innego urządzenia pomocniczego. 1.12. Zasilanie urządzeń przeciwpożarowych służących ochronie przeciwpożarowej Zasilanie energetyczne należy prowadzić z rozdzielni elektrycznej znajdującej się w wydzielonym pożarowo pomieszczeniu. Zasilanie centrali systemu sygnalizacji pożarowej należy poprowadzić z rozdzielni głównej przewodem PH 90 lub z najbliższej tablicy rozdzielczej zabezpieczonej osobnym bezpiecznikiem minimum 10A. Centrala powinna posiadać własne niezależne zasilanie poprzez akumulatory - 30 minut w stanie alarmu (72 godziny w stanie czuwania). 1.13. Postępowanie w przypadku fałszywych alarmów Po zweryfikowaniu przez pracowników dyżurujących fałszywego alarmu nie należy powiadamiać Państwowej Straży Pożarnej w Gliwicach przy ulicy Wrocławskiej 1. Należy taki fakt zgłosić do firmy serwisowej przez wyznaczony personel techniczny. Powyższe dotyczy również sytuacji wyłączania lub odłączania instalacji sygnalizacji pożaru. 1.14. Czas działania instalacji po wykryciu pożaru Po wykryciu pożaru w danej strefie pożarowej nie będzie wymagane działanie instalacji w przedłużonym czasie 30 min. W okresie po wykryciu pożaru funkcjonować będą w zakładanym czasie wysterowane urządzenia wykonawcze wymienione w pkt. 1.11. TECHNO-POŻ 11
1.15. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu Przeciwpożarowy wyłącznik prądu zgodnie z Ekspertyzą Techniczną umieszczony będzie w pobliżu głównego wejścia do obiektu. Uruchomienie wyłącznika prądu spowoduje odcięcie dopływu prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne w czasie pożaru. Przeciwpożarowe wyłączniki prądu należy oznakować zgodnie z PN-97/N-01256/04. Wyłączniki przeciwpożarowe prądu nie będą odcinać prądu do: zestawu hydroforowego, centrali systemu sygnalizacji pożarowej (własne zasilanie bateryjne), central urządzeń zapobiegających zadymieniu. W/w urządzenia będą zasilane z wydzielonej pożarowo rozdzielni prądu przewodami i kablami przeciwpożarowymi zapewniającymi ciągłość dostaw energii elektrycznej w warunkach pożaru, przez co najmniej 90 minut dla centrali systemu sygnalizacji pożarowej oraz systemów oddymiania. Linia dozorowa wysterowań z centrali systemu sygnalizacji pożarowej musi posiadać właściwości minimum PH 30. Lampy oświetlenia awaryjnego ewakuacyjnego i lampy oświetlenia awaryjnego kierunkowego będą posiadały własne zasilanie akumulatorowe o długości działania do jednej godziny i natężeniu oświetlenia 1 lx. na drodze ewakuacyjnej oraz 5 lx. przy urządzeniach przeciwpożarowych: hydrantach, ręcznych ostrzegaczach pożarowych ROP, centrali systemu sygnalizacji pożarowej oraz punktach pierwszej pomocy usytuowanych poza oświetleniem na drogach ewakuacyjnych. Lampy oświetlenia awaryjnego ewakuacyjnego i lampy oświetlenia awaryjnego kierunkowego z uwagi na system indywidualnych lamp muszą być wyposażone autotest. 2. Urządzenia przeciwpożarowe W budynku zaprojektowano zgodnie z przepisami następujące urządzenia przeciwpożarowe służące do wykrywania i zwalczania pożaru, ograniczania jego skutków lub służące do ewakuacji: 1) system sygnalizacji pożarowej na poziomych i pionowych drogach ewakuacyjnych (korytarzach i klatach schodowych); 2) urządzenia oddymiające w klatkach schodowych - uruchamiane za pomocą systemu sygnalizacji pożarowej - z klapami dymowymi wraz z otworami nawiewu powietrza uzupełniającego w dolnych kondygnacjach klatki schodowej K1, K-3 i K-5; TECHNO-POŻ 12
3) urządzenia służące do napowietrzania systemów oddymiania grawitacyjnego; 4) urządzenia zapobiegające zadymieniu oddymieniu w klatkach schodowych K-2 i K-4 - uruchamiane za pomocą systemu sygnalizacji pożarowej; 5) instalacje oświetlenia ewakuacyjnego na drogach ewakuacyjnych poziomych i pionowych; 6) wewnętrzną instalację wodociągową przeciwpożarową z hydrantami DN 25 z wężem półsztywnym zakończonym prądownica na strumień zwarty i rozproszony (szafka hydrantowa z miejscem na gaśnicę); 7) zawór pierwszeństwa odcinający instalację wody użytkowej w przypadku użycia hydrantów wewnetrznych; 8) klapy przeciwpożarowe w kanałach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych na granicy stref pożarowych oraz wydzieleń ppoż. (pomieszczenia techniczne, klatki schodowe, ściany oddzielenia pożarowego, stropy), 9) sprowadzenie dźwigów osobowych do poziomu parteru i pozostawione w pozycji otwartych drzwi poprzez system sygnalizacji pożarowej, 10) sygnalizatory dźwiękowe w danej strefie pożarowej; 11) przekazywanie sygnałów systemu sygnalizacji pożarowej do Km PSP w Gliwicach za pośrednictwem zewnętrznej stacji monitorowania, 12) elektrotrzymacze magnetyczne przy drzwiach przeciwpożarowych; 13) elektrorygle przy drzwiach służących do ewakuacji, oddymiania lub zapobieganiu zadymieniu; 14) przeciwpożarowy wyłącznik prądu; 15) oświetlenie awaryjne ewakuacyjne na poziomych i pionowych drogach ewakuacyjnych; 16) oświetlenie awaryjne ewakuacyjne kierunkowe na poziomych i pionowych drogach ewakuacyjnych; 17) gaśnice z środkami gaśniczymi dostosowanymi do panującego zagrożenia pożarowego w obiekcie; 18) urządzenia służące do przekazania sygnału alarmu pożarowego do Państwowej Straży Pożarnej w sposób uzgodniony z Komendantem Miejskim PSP w Gliwicach. 2.1. System sygnalizacji pożarowej Zaprojektowano ochronę budynku poprzez system sygnalizacji pożarowej na poziomych i pionowych drogach ewakuacyjnych (korytarzach i klatkach schodowych). System sygnalizacji pożarowej w budynku podczas pożaru będzie wykorzystywany do przekazywania sygnałów sterujących pracą między innymi następujących urządzeń: - klap oddymiających, TECHNO-POŻ 13
- drzwi napowietrzających, - urządzeń zapobiegających zadymieniu, - odłączania wentylacji mechanicznej, - odłączenia klimatyzacji, - zamykania klap przeciwpożarowych odcinających w kanałach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, - zwalniania systemu kontroli dostępu (jeżeli taki zostanie zastosowany przy drzwiach), - uruchamiania elektrozaworu na instalacji wody użytkowej. System sygnalizacji pożarowej zostanie wykonany zgodnie z PKN-CEN/TS 54-14. Systemy sygnalizacji pożarowej. Część 14: Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, odbioru, eksploatacji i konserwacji. Należy zwrócić uwagę na następujące uwarunkowania wynikające z normy. 1. W budynku zastosowano ochronę poziomych i pionowych dróg ewakuacyjnych. Ochronę dróg ewakuacyjnych stanowi instalacja sygnalizacji pożarowej z automatycznym wykrywaniem pożaru, obejmującym wszystkie korytarze poziome i pionowe klatki schodowe. Jeżeli w korytarzach występują sufity podwieszane należy również stosować czujki dymu ze wskaźnikiem zadziałania w strefach między sufitowych. W miejscach do których nie będzie zapewniony dostęp serwisowy np. szyby wind nie należy stosować (projektować w szybach windowych) czujek dymu. 2. Przekazywanie informacji do straży pożarnej następować będzie automatycznie przez monitoring pożarowy oraz telefonicznie przez osoby dyżurujące lub decyzyjne przebywające w obiekcie. 3. Układ opóźniający transmisję alarmu w budynku wydziału Politechniki Śląskiej - wprowadzony jest do instalacji sygnalizacji pożarowej poprzez zadziałanie alarmu I stopnia. Dopuszcza się opóźnienie ewakuacji ludzi z budynku przez pracownika obsługi do czasu wejścia systemu (SAP) w stan alarmu II stopnia. 4. System sygnalizacji pożarowej po wykryciu pożaru musi spełniać założone funkcje sterownicze i informacyjne. 5. Projekt instalacji należy opracować w taki sposób, aby ograniczyć skutki uszkodzeń okablowania lub połączeń. Instalacje zostanie tak zaprojektowana, aby pojedyncze uszkodzenie przewodu w jednym obwodzie nie wpływało ujemnie na poprawne działanie więcej niż jednej z następujących funkcji: - automatycznego wykrywania pożaru; - działania ręcznych ostrzegaczy pożarowych (ROP); - uruchamiania urządzeń alarmowych; - nadawania lub odbieranie sygnałów do lub z urządzeń wejścia/wyjścia; - wyzwalania urządzeń pomocniczych. TECHNO-POŻ 14
6. Budynek należy podzielić na strefy dozorowe zgodnie z punktem 1.7.: 7. Strefy dozorowe muszą być wykonane w taki sposób, aby na podstawie wskazań centrali można było szybko ustalić miejsce powstania alarmu numer czujki, strefa, oraz nazwa pomieszczenia w naszym przypadku korytarz piętra, kondygnacja klatki schodowej - wskazuje w którym miejscu wystąpił pożar. W celu uniknięcia niejednoznaczności wskazań, należy przewidzieć środki identyfikowania sygnałów z ręcznych ostrzegaczy pożarowych. 8. Szczególną uwagę należy zachować przy wyznaczaniu stref dozorowych ponieważ, instalacja sygnalizacji pożarowej służy do wysterowania innych instalacji zabezpieczenia przeciwpożarowego. 9. Przy doborze rodzaju czujki należy uwzględnić wpływ następujących czynników: - właściwości materiałów występujących w strefie oraz ich zachowanie się przy spalaniu; - geometrię pomieszczeń w strefie (szczególnie wysokość pomieszczeń); - wpływ wentylacji i ogrzewania; - warunki środowiskowe wewnątrz nadzorowanych pomieszczeń; - możliwości wystąpienia alarmów fałszywych (para wodna, spaliny szczególnie w nawie środkowej), - wymagania prawne. 10.Otwieranie drzwi napowietrzających w klatkach schodowych K-1, K-3 i K-5 należy wysterować poprzez centralę oddymiania - dopasować do obciążenia (A) do ilości siłowników w klapach dymowych. 16.Odpowiednio dobrane czujki zapewnią możliwie wczesne i niezawodne alarmowanie, w warunkach środowiskowych stref, w których są rozmieszczone. Centrala sygnalizacji pożarowej przekazywać będzie sygnały sterujące urządzeniami technicznymi budynku zgodnie z pkt. 2. 2.2. System oddymiania 2.2.1. System usuwania dymu (oddymianie grawitacyjne) W budynku wydziału Politechniki Śląskiej zaprojektowano zgodnie z Ekspertyzą Techniczną system oddymiania grawitacyjnego z wykorzystaniem klap dymowych w klatce schodowej K-1, K-3 i K-5. Do napowietrzania zostaną wykorzystane drzwi ewakuacyjne na półpiętrze w klatce schodowej pomiędzy parterem, a piwnicą. System należy wykonać w oparciu o Polską Normę PN-B- 02877-4 Zasady projektowania systemów oddymiania. TECHNO-POŻ 15
2.2.2. System zapobiegania zadymieniu W budynku wydziału Politechniki Śląskiej zaprojektowano zgodnie z Ekspertyzą Techniczną w klatce schodowej K-2 i K-4 obejmujące również szyby dźwigów osobowych - system zapobiegania zadymieniu, urządzenia do nadciśnieniowej ochrony przed zadymieniem. Na drogach ewakuacyjnych w klatce schodowej zostanie wytworzone i utrzymane nadciśnienie w stosunku do pozostałych przestrzeni budynku. System należy wykonać w oparciu o normę PN- EN 12101-6:2007 Systemy kontroli rozprzestrzenia dymu i ciepła Cześć 6:Wymagania techniczne dotyczące systemów różnicowania ciśnień. Zestaw urządzeń Zadaniem zaprojektowanego systemu ochrony przed zadymieniem jest: 1. Ochrona życia i zdrowia ludzi; 2. Zapewnienie w razie pożaru warstwy wolnej od dymu, która pozwalać będzie użytkownikom na bezpieczną ewakuację, ewentualnie wydłużenie czasu ewakuacji, 3. Zapewnienie odpowiednich warunków wewnątrz i na zewnątrz strefy objętej pożarem, w celu ułatwienia ekipom ratowniczym prowadzenia działań; 4. Ograniczanie rozprzestrzeniania się pożaru; 5. Umożliwienie oddymiania lub zapobieganie zadymieniu klatek schodowych; 6. Obniżeniu temperatury; 7. Odprowadzenie lub nie dostanie się do klatki schodowej trujących gazów; 8. Ułatwić jednostkom straży pożarnej przeprowadzenie skutecznej akcji ratowniczo gaśniczej. 9. Umożliwienie oddymiania obiektu po pożarze. 2.3. Sterowanie i monitoring systemów oddymiania Dla stanów alarmowych w obiekcie opracowano procedury bezpieczeństwa. Procedury uwzględniają sterowanie automatyczne oraz ręczne wg ustalonego scenariusza. 2.4. Sterowanie automatyczne W pracy automatycznej następować będzie realizacja sterowania drzwiami napowietrzającymi w klatkach schodowych K-1, K-3 i K-5 oraz sterowaniem. Drzwi uruchamiane będą poprzez siłownik drzwiowy DDS. W przypadku zastosowania kontroli dostępu należy również podłączyć eleketrorygiel do TECHNO-POŻ 16
systemu w celu jego automatycznego zwolnienia. Sterowanie polegać będzie na wymuszeniu konkretnego stanu na poszczególnych elementach oraz kontroli przejścia do tego stanu. 2.5. Sterowanie manualne Sterowanie będzie oparte o instrukcję postępowań dla operatora. Zachowane przy tym muszą być zasady bezpieczeństwa. Określone operacje wykonać będzie mógł tylko operator posiadający stosowne uprawnienia do wydawania tego typu poleceń. Musi być zapewnione zablokowanie działań wykluczających się logicznie lub naruszających zasady bezpieczeństwa. 2.6. Testowanie Należy zapewnić możliwość realizacji testów automatyki pożarowej wg harmonogramu (automatycznie) oraz według testów wykonywanych na polecenie obsługi (ręcznie). Testom powinny podlegać wszystkie elementy wykonawcze systemu oddymiania i zapobiegania zadymieniu w klatkach schodowych, klapy przeciwpożarowe w kanałach wentylacyjnych, centrale wentylacyjne, elektrozawór, elektrorygle itp. Procedury testowe będą protokołowane w postaci zapisu elektronicznego (baza danych) umożliwiającego sporządzanie raportów. 2.7. Monitorowanie Wszystkie czynne elementy oddymiania będą monitorowane poprzez system sygnalizacji pożarowej. Awarie oraz zakłócenia pracy każdego elementu będą traktowane jako stan alarmowy. Monitorowaniu podlegają wszystkie połączenia pomiędzy elementami układów. 2.8. Protokołowanie Wystąpienie stanu alarmowego będzie protokołowane w systemie pamięci centrali z możliwością wydruku na wewnętrznej drukarce. W szczególności rejestrowane będą: - data i czas wystąpienia zdarzenia, TECHNO-POŻ 17
- rodzaj zdarzenia, - identyfikator osoby obsługującej procedurę alarmową, - podjęte działania oraz wynik tych działań. Zapewniona jest możliwość opracowywania statystyki zarejestrowanych zdarzeń. Dla celów prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczej, system zarządzania budynkiem powinien dostarczać wszystkich niezbędnych informacji potrzebnych do prowadzenia akcji. Natomiast osoby dyżurujące powinny informować o stanie urządzeń oraz stanie obiektu. 2.9. Scenariusze prób odbiorowych System zapewnia ręczną kontrolę dowolnej procedury przypisanej do danej strefy sterowań. Przebieg realizacji procedury jest odwzorowany na wyświetlaczu centrali i pozostaje w pamięci centrali. Wszystkie przekroczenia limitów czasowych przez elementy automatyki pożarowej oraz stany awarii są wykazane w trybie stanu awarii. 2.10. Warunki współpracy urządzeń Ze względu na wielkość obiektu oraz skalę zastosowanych urządzeń, elementy oddymiania i zapobiegania zadymieniu w budynku Politechniki Śląskiej zostały zintegrowane z systemem wykrywania i sygnalizacji pożaru poprzez system zarządzania budynkiem dopuszczony do stosowania w recepcji. Wszystkie elementy systemu wykrywania pożaru są nadzorowane i wizualizowane w czasie rzeczywistym. W szczególności odwzorowany jest stan pracy wszystkich czujników (czujki pożarowe, ROP) oraz elementy wykonawcze określające stan wyłączony, zablokowany, stan pracy normalnej oraz stan alarmu. Uruchamianie systemu oddymiania w klatce schodowej K-1, K-3 i K-5 oraz systemu zapobieganiu zadymieniu w klatce schodowej K-2 i K-4 należy przypisać do II stopnia alarmowania. Ze względu na skutki wynikające z powstania ewentualnych fałszywych alarmów, system sygnalizacji pożaru oraz system oddymiania oraz zapobiegania zadymieniu należy zintegrować w jeden systemem zarządzania budynkiem spełniający wymogi ochrony pożarowej. System zarządzania budynkiem ma zapewnić różne poziomy dostępu dla obsługi. Każdy z operatorów będzie posiadł unikalny login oraz hasło. Każdemu loginowi należy przypisać określone uprawnienia operatora. TECHNO-POŻ 18
Należy przyjąć zasadę, że wciśnięcie ręcznego ostrzegacza pożarowego ROP będzie alarmem II stopnia ze wszystkimi konsekwencjami w zakresie wysterowań i sygnalizacji pożaru wraz z monitoringiem pożarowym. W załączeniu szczegółowy Algorytm pożarowy według obszarów ewakuacji obejmujący algorytmy działania urządzeń i instalacji oraz związanych z nimi zachowań załogi oraz szczegółowe algorytmy działań dla użytkowników obiektu oraz osób dyżurujących. 2. istniejący) 5 2.1. Budynek A 5 2.2. Budynek B 6 2.3. Budynek C 6 2.4. Instalacje 7 2.5. Wymagania przeciwpożarowe dla elementów wykończenia wnętrz i wyposażenia stałego 7 2.6. Zagospodarowanie budynku 8 3. Kategoria zagrożenia ludzi 8 4. Ocena zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni zewnętrznych 8 5. Podział obiektu na strefy pożarowe 9 TECHNO-POŻ 19
6. Klasa odporności pożarowej budynku oraz klasa odporności ogniowej i stopień rozprzestrzenienia ognia elementów budowlanych 9 7. Warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne) oraz przeszkodowe 10 7.1. Szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych 12 7.2. Klatki schodowe 12 7.3. Drogi pożarowe 12 7.4. Wyposażenie w gaśnice 13 7.5. Wyposażenie w hydranty wewnętrzne 13 7.6. Zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru 14 8. Wykaz niezgodności z przepisami 15 9. Możliwy przebieg zdarzeń podczas pożaru 17 10. Wymagania, które zostaną wykonane 18 11. Zestawienie wymagań, które nie zostaną spełnione 19 12. Proponowane zabezpieczenia w ramach odstępstwa 21 13. Analiza wpływu istniejących i proponowanych rozwiązań na bezpieczeństwo pożarowe obiektu 22 14 Uwagi końcowe 26 Załączniki - Pełnomocnictwo; - Opłata skarbowa; - Rzuty kondygnacji z rozmieszczeniem urządzeń przeciwpożarowych 1. Przedmiot, zakres i cel opracowania Przedmiotem opracowania jest ekspertyza pożarowa dotycząca warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz rozwiązań zastępczych dla Szpitala Reumatologiczno-Rehabilitacyjnego w Pokoju, ul. Namysłowska 22 - pod kątem zastosowania rozwiązań zastępczych do obowiązujących przepisów z zakresu ochrony przeciwpożarodzeniu, stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej albo rzeczoznawcy TECHNO-POŻ 20