Działania edukacyjne podejmowane w ramach Programu Safer Internet w Polsce Anna Rywczyńska Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa anna.rywczynska@nask.pl
Cyfrowe narodziny 81 procent dzieci poniŝej drugiego roku Ŝycia posiada obecnie swój cyfrowy profil Średnia wieku, w którym dzieci obchodzą swoje cyfrowe narodziny, wynosi sześć miesięcy 23% dzieci rozpoczyna cyfrowe Ŝycie w momencie, kiedy ich rodzice publikują w Internecie zdjęcia z prenatalnych badań USG Badania AVG Technologies, 09-10.2010,2200 matek dzieci do 2 lat Ameryki Północnej, Europy, Australii/Nowej Zelandii oraz Japonii
Odpowiedzialność dorosłych Musimy określić w jaki sposób chcemy rozpocząć cyfrową przygodę dzieci i co pomyśli w przyszłości o opublikowanych o sobie informacjach Tworząc obecność dziecka w portalach społecznościowych musimy zwracać uwagę na ustawienia dotyczące prywatności Na kaŝdym kroku rozwoju dziecka musimy dbać o jego edukację medialną
mój komputer osobisty 52 % dzieci w Polsce między 9 a 11 rokiem Ŝycia ma komputer tylko do własnej dyspozycji (średnia w Europie to 34 %), a 64 % korzysta z niego we własnym pokoju Według najnowszych badań EU Kids Online/2010
problem uzaleŝnień 18 % badanych dzieci w wieku 11-16 deklaruje symptomy uzaleŝnienia od Internetu z konsekwencjami dla zdrowia fizycznego (niejedzenie, niespanie z powodu Internetu) 32% deklaruje symptomy związane z negatywnymi konsekwencjami społecznymi Profesor Mariusz Jędrzejko - dyrektor Mazowieckiego Centrum Profilaktyki UzaleŜnień podkreśla, Ŝe najmłodszym pacjentem terapii dla osób uzaleŝnionych od multimediów jest dwulatek z zaburzeniami snu, twierdzi, Ŝe sieć powoduje bardzo duŝe zmiany w modelu zachowania człowieka (zaburzenia koncentracji, przesilenie mózgu zbyt wiele bodźców naraz, narastająca agresja werbalna przez odejście od kontaktów face to face) wpływ Internetu na se
Polskie Centrum Programu Safer Internet SAFERINTERNET.PL HELPLINE.ORG.PL HOTLINE Komitet Konsultacyjny Panel MłodzieŜowy Youth Panel
Komórki Web 2.0 Cyberprzemoc Gry komputerowe Centra Programu Safer Internet Nielegalne treści Niebezpieczne kontakty Prywatność Prawo autorskie
ZagroŜenia online Kontakt ze szkodliwymi treściami (pornografia, treści brutalne, rasizm, ksenofobia, propagowanie anoreksji, samobójstw) Uwodzenie dzieci za pośrednictwem Internetu (grooming) Pornografia dziecięca Nękanie za pośrednictwem Sieci (cyberprzemoc) Prostytucja dziecięca Sexting Wszystkie zagroŝenia wzmagają z wiekiem: 9-10:13% napotkało 1 lub więcej zagroŝeń, 11-12: 32%, 13-14: 49% i 15-16: 61%
EU KIDS ONLINE/2010 dzieci 9-16 lat i ich rodzice 39% wszystkich dzieci natknęło się z jednym lub większa liczbą wymienionych zagroŝeń 41% zapytanych rodziców dzieci, które mówiły, Ŝe miały kontakt ze szkodliwymi treściami nie wiedziało o tym 56% rodziców, których dzieci doświadczyły cyberprzemocy odpowiedziało, Ŝe ich dziecko nie ma takich doświadczeń 61% rodziców, nie wiedziało, Ŝe ich dziecko spotkało się offline z kimś poznanym przez Internet Badanie przeprowadzone w 25 krajach Europy, 23 420 respondentów
Szkolenia Kampanie edukacyjne Kampanie edukacyjne Kampanie medialne Kampanie medialne Współpraca krajowa Współpraca krajowa Współpraca międzynarodowa Współpraca międzynarodowa
Internet to okno na świat. Cały świat Kampania mająca na celu uświadomienie rodzicom na jakie treści moŝe natknąć się online dziecko pozostawione bez opieki.
Dzieci mają kontakt z pornografią, treściami brutalnymi, nawołującymi do nienawiści rasowej 15% dzieci w wieku 11-16 lat miało do czynienia z sextingiem otrzymywało wiadomości o treści seksualnej, rozebrane zdjęcia (3 % dzieci rozsyłało tego typu informacje) 22% natrafiło na treści zachęcające do nienawiści, propagujące anoreksję i bulimie oraz zachęcające do samobójstw
Kampania Kawiarenka Przyjazna Dzieciom Kawiarenka posiada programy filtrujące zainstalowane na komputerach udostępnianych dzieciom Komputery przeznaczone dla dzieci są monitorowane przez pracowników kawiarenki W kawiarence znajdują się wyeksponowane materiały promujące zasady bezpiecznego korzystania z sieci, ulotki, plakaty, broszury, z którymi moŝe zapoznać się dziecko korzystające z Internetu Kampania organizowana pod patronatem Urzędu Komunikacji Elektronicznej
Kampania Kawiarenka Przyjazna Dzieciom
Gminna Biblioteka Publiczna w Poświętnem
Niebezpieczne kontakty Przyszkolne parki zastąpiło środowisko Internetu (głównie chaty i komunikatory...) prof. Julia Davidson z Kingston University w Wielkiej Brytanii przeprowadziła badania dotyczące zachowań sprawców groomingu badała m.in. wykorzystywanie psychomanipulacji sprawca bądź udaje dziecko, bądź teŝ przyznając się do swojego wieku chce sprawić by ofiara czułą się kimś wyjątkowym, okazuje troskę, chce być najlepszym przyjacielem i powiernikiem dziecka Według ostatnich badań 29% dzieci miało kontakt z kimś kogo nie znało 8% z dzieci w wieku 9-16 lat poszło na spotkanie z osoba poznaną w sieci z czego 2% to dzieci 9-10 lat
KaŜdy ruch w Internecie zostawia ślad Inauguracja 8 czerwca 2010 w dniu wejścia w Ŝycie nowelizacji kodeksu karnego, według której uwodzenie dzieci w Internecie jest przestępstwem.
Dzieci a prywatność Podawanie bardzo osobistych informacji z moŝliwością identyfikacji autora i bliskich ryzyko krzywdzących komentarzy, ale równieŝ spowodowania realnych problemów 57% dzieci w Europie ma profile społecznościowe, z czego 54 % nie wie w jaki sposób ustawić zabezpieczenia prywatności Porównując kraje Węgry: 53% publiczne, Polska: 37%, UK: 11% 2x więcej chłopców ma profile publiczne (?) JuŜ po raz drugi Forum Safer Internet odbyło się z udziałem dzieci zaproponowały piktogramy, niektóre mówiły, Ŝe nie ma sensu ustawiać prywatności bo prywatnych informacji lepiej nie umieszczać wcale
DzieńBezpiecznego Internetu Dzień Bezpiecznego Internetu ustanowiony został przez KomisjęEuropejskąw ramach programu Safer Internet. Po raz pierwszy, w Europie, obchodzony byłw 2004 roku, 8 lutego 2005 r. odbyłsięw Polsce zorganizowany przez Polskie Centrum Programu Safer Internet Ideątego dnia jest jak największa promocja bezpieczeństwa w sieci dla najmłodszych. Święto to obchodzone jest w większości Państw Europy oraz m.in.: w Australii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Argentynie. W zeszłym roku ponad 1000 inicjatyw. Głównym tematem była ochrona prywatności w Sieci. W zeszłym roku podkreślany byłproblem cyberprzemocy. Internet to nie tylko gra -to Twoje życie!
Cyberprzemoc Przemoc z uŝyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych Celowe i świadome działanie Publikowanie zdjęć, filmów dodawanie komentarzy/brak komentarzy tworzenie kont, blogów, stron podszywanie się, włamanie zasypywanie wiadomościami przesyłanie sms-ów, mms-ów
Szkolenia dla profesjonalistów Konferencje wojewódzkie Bezpieczny Internet 2005 2006 (w 16 wojewódzkich konferencjach Bezpieczny Internet udział wzięło ponad 2200 osób) Międzynarodowe Konferencje Bezpieczeństwo dzieci i młodzieŝy w Internecie, 2007, 2008, 2009, 2010 łącznie 1500 uczestników Szkolenia dla przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, w tym m.in.: (maj - Poznań, czerwiec - Katowice 2009, maj - Lublin, czerwiec Olsztyn 2010) 400 uczestników Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa internetowego dla szkół (szkolenia dla nauczycieli, dzieci szkół podstawowych, gimnazjalnych, liceów oraz spotkania z rodzicami) Model kaskadowy szkolenia dla przyszłych trenerów
społeczne kampanie medialne Niebezpieczne kontakty Nigdy nie wiadomo kto jest po drugiej stronie Szkodliwe treści - Internet to okno na świat. Cały świat (71% dzieci więcej niŝ raz spotkało się z treściami pornograficznymi / Gemius 2006) Bezpieczeństwo dzięki korzystających z komunikatorów oraz for dyskusyjnych Na niebezpieczne pytanie udzielaj bezpiecznych odpowiedzi Problem przemocy rówieśniczej Stop cyberprzemocy (ponad 50% dzieci doświadczyło cyberprzemocy / Gemius 2007) Kawiarenka Przyjazna Dzieciom (większość klientów kawiarenek to dzieci, a najmłodsi samodzielni klienci kawiarenek mają 5-6 lat) Problem cyberprzemocy (kampania ogólnoeuropejska) Baw się w Internecie - Bezpiecznie! Pomyśl zanim wyślesz! hasło i kampania towarzysząca tegorocznemu DBI
Kampanie edukacyjne
Współpraca krajowa Kluczowym elementem sukcesu działań jest współpraca interdyscyplinarna: Komitet Konsultacyjny przy Polskim Centrum Programu Safer Internet Zespół ds. Walki z Dyskryminacją Małoletnich w Środkach Masowego Przekazu działający przy Pełnomocniku Rządu ds. Równego Traktowania w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Porozumienie na rzecz bezpieczeństwa w Internecie http://bezpieczniewinternecie.pl
Działania ogólnoeuropejskie Aktywny udziałpoprzez reprezentowanie Polski i programu Safer Internet w ramach Internet Governance Forum; Uczestnictwo w spotkaniach i szkoleniach przeznaczonych dla narodowych realizatorów programu w ramach sieciinsafe i INHOPE wzajemna wymiana doświadczeńoraz udostępnianie materiałów dydaktycznych; Udziałw konferencjach organizowanych przez organizacje partnerskie.
Implementation / Coordination: European Schoolnet (EUN) Awareness Centres: Austria Belgium Bulgaria Cyprus Czech Republic Denmark Estonia Finland France Germany Greece Hungary Iceland Ireland Italy Latvia Lithuania Luxembourg Malta Netherlands Norway Poland Portugal Romania Russia Slovakia Slovenia Spain Sweden United Kingdom
Dziękuję za uwagę i zapraszam do kontaktu anna.rywczynska@nask.pl